Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2017r.

Sąd Rejonowy w Oleśnie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSR Katarzyna Kałwak

Protokolant st. sekr. sądowy Klaudia Pluta

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2017r. w Oleśnie

sprawy z powództwa C. R.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej
z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powoda C. R. kwotę 3.000,00 zł (t rzy tysiące złotych 00/100) wraz z odsetkami:

a)  ustawowymi liczonymi od dnia 12.02.2015 r. do dnia 31.12.2015 r.,

b)  ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od powoda C. R. na rzecz strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 1.952,10 zł ( jeden tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote 10/100) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje pobrać od powoda C. R. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Oleśnie kwotę 469,82 zł ( czterysta sześćdziesiąt dziewięć złotych 82/100) tytułem zwrotu stosunkowej części wydatków pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa na poczet wynagrodzenia biegłych sądowych;

V.  nakazuje pobrać od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Oleśnie kwotę 156,61 zł ( sto pięćdziesiąt sześć złotych 61/100) tytułem zwrotu stosunkowej części wydatków pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa na poczet wynagrodzenia biegłych sądowych;

VI.  nakazuje Skarbowi Państwa – Sądowi Rejonowemu w Oleśnie zwrócenie stronie pozwanej (...) Spółce Akcyjnej
z siedzibą w S. kwoty 0,54 zł tytułem niewykorzystanej części zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłych.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20.01.2015 r. C. R. wystąpił przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S. domagając się zasądzenia od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 12.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz
z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 09.10.2014 r. do dnia zapłaty. Nadto, wniósł
o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za następstwa wypadku, jakiemu uległ powód w dniu 06.11.2013 r. Domagał się też zasądzenia od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów procesowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego radcy prawnego według norm przepisanych, tj. w kwocie 2.400,00 zł oraz kosztów opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Powód dochodzi powyższych roszczeń w związku z wypadkiem komunikacyjnym
z dnia 06.11.2013 r., do którego doszło w O. na skrzyżowaniu dróg (...) i (...). Sprawca kierujący pojazdem marki O. (...) nie zachował należytej ostrożności i uderzył w stojący na linii „stop” przed skrzyżowaniem pojazd kierowany przez powoda. Policja ukarała sprawcę mandatem karnym. Sprawca posiadał ubezpieczenie w towarzystwie (...) S.A., które przeprowadziło postępowanie likwidacyjne, w wyniku którego przyznało w dniu 08.10.2014 r. na rzecz powoda kwotę zadośćuczynienia w wysokości 5.000 zł. Przyznana kwota w ocenie powoda jest zaniżona.

C. R. wskazał też, że w dniu 09.10.2014 r. nastąpiło połączenie strony pozwanej - tj. (...) S.A. – poprzez przejęcie
w drodze przeniesienia całego majątku (...) S.A. (jako spółki przejmowanej) na (...) S.A. (jako spółkę przejmującą) na podstawie uchwały z dnia 09.10.2014 r. zaprotokołowanej przez notariusza w trybie art. 492 § 1 k.s.h. w zw. z art. 516 § 6 k.s.h. Konsekwencją tego połączenia będzie, stosownie do art. 494 § 1 k.s.h., wstąpienie spółki przejmującej z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej,
co determinuje wskazanie jako pozwanej spółki przejmującej, tj. (...) S.A.

W przedmiotowym wypadku powód doznał urazu w postaci skręcenia i naderwania kręgosłupa szyjnego (w wyniku którego pojawiły się bóle szyi oraz problemy z połykaniem), stłuczenia głowy i ogólnego stłuczenia ciała.

W pierwszych dwóch dniach po zdarzeniu powód odczuwał niezbyt uciążliwe bóle.
W trzeciej dobie po wypadku wzmógł się ból odcinka szyjnego kręgosłupa po prawej stronie, powód miał ograniczoną ruchomość szyi oraz kłopoty z przełykaniem, podczas którego odczuwał silny ból. W dniu 12.11.2013 r. zgłosił się do (...) sp. z o.o.
w P., gdzie dostał skierowanie na RTG kręgosłupa i konsultację chirurgiczną oraz zwolnienie L4. Następnego dnia w poradni chirurgicznej ZOZ w O. stwierdzono
u powoda naderwanie i skręcenie odcinka szyjnego kręgosłupa. Skierowano go do poradni urazowo – ortopedycznej. Powód rozpoczął korzystanie z kołnierza miękkiego usztywniającego. W dniu 03.12.2013 r. w poradni ortopedycznej ZOZ O. zalecono mu ograniczenie stosowania kołnierza, miejscowe nagrzewanie oraz rehabilitację. Ostatecznie
u powoda rozpoznano: T-91, stan po skręceniu kręgosłupa szyjnego, zespół korzeniowy szyjny, dyskopatię szyjną. Zalecono leczenie objawowe oraz rehabilitację w postaci masaży. W międzyczasie powód leczył się w poradni (...) sp. z o.o. w P., otrzymując zwolnienia lekarskie na kolejne okresy. Przeszedł też kilka serii zabiegów rehabilitacyjnych. Na początku 2014 r. zgłaszał lekarzom drętwienie skroni. Otrzymał skierowanie do poradni neurologicznej Z uwagi na znaczny okres oczekiwania na wizytę
u neurologa, powód odbył w dniu 13.02.2014 r. wizytę prywatną w gabinecie neurologa A. B., która stwierdziła osłabienie czucia powierzchniowego kończyny lewej górnej. Zaleciła kontrolę (...) kręgosłupa oraz rehabilitację. Powód przebywał łącznie na zwolnieniu lekarskim od 12.11.2013 r. do dnia 18.02.2014 r., po czym powrócił do pracy. W czasie rekonwalescencji powód był wyłączony przez okres ponad 3 miesięcy z życia zawodowego, towarzyskiego, rodzinnego. Pomimo powrotu do pracy kontynuował rehabilitację w kilku cyklach w ZOZ O. Zakładzie (...) i w (...), a w dacie wytaczania powództwa powód był kierowany na dalsze zabiegi fizjoterapeutyczne. Kontynuował też leczenie ambulatoryjne u neurologa oraz rehabilitację. W dniu 26.05.2014 r. przeszedł badanie MR kręgosłupa szyjnego. Natomiast dnia 18.08.2014 r. neurolog stwierdził zakończenie leczenia i kontynuowanie rehabilitacji.

Przed zdarzeniem szkodowym z dnia 06.11.2013 r. powód miał problemy
z kręgosłupem. W dniu 04.10.2012 r. przeszedł operację dyskopatii dysku C6-C7, po której to operacji przechodził też rehabilitację.

W postępowaniu likwidacyjnym strona pozwana ustaliła uszczerbek na zdrowiu powoda w wysokości 4% pod względem ortopedycznym. Orzecznicy pozwanego ustalili co prawda wyższy procentowo uszczerbek, tj. na poziomie 8%, jednak przyjęli, że z uwagi na powyższą operację powód posiadał już uszczerbek na poziomie 4%.

Nadto, powód ubezpieczony był dobrowolnie w (...) S.A., którego biegli ustalili dnia 24.03.2014 r. uszczerbek na zdrowiu powoda w wysokości 3% pod względem neurologicznym. Łącznie na podstawie orzeczeń biegłych lekarzy (...) S.A. uszczerbek powoda wynosił 6% po odjęciu uszczerbku z uwagi na przebyte operacje.

Przed wypadkiem powód był osobą aktywną, miał wiele zainteresowań i hobby. Twierdzi, że przed wypadkiem nie miał żadnych problemów ze zdrowiem. Jest z zawodu stolarzem. Posiada zdolności do wykonywania wielu prac przy domu samodzielnie. Czynności te sprawiają mu przyjemność i są zarazem jego hobby. Po wypadku nie mógł tych prac wykonywać. Przez ponad 3 miesiące odczuwał bóle szyi, głowy. Musiał zaniechać wycieczek rowerowych z całą rodziną, które przed wypadkiem były częste. Potrzebował pomocy osób trzecich przy dowiezieniu go do lekarza, gdyż nie był w stanie samodzielnie kierować. Przez okres zwolnienia lekarskiego był wyłączony z jakiejkolwiek aktywności
i towarzyskiej i domowej. Z uwagi na ból zminimalizował poruszanie się. Nie mógł pomóc
w przygotowaniach świątecznych, nie poszedł na imprezę Sylwestrową. Po wypadku stał się bardziej nerwowy, jazda samochodem powoduje u niego zdenerwowanie. Przestał realizować największe pasje, stał się mniej kreatywny. Ograniczył też kontakty towarzyskie. Ponadto,
z uwagi na wcześniejszą operację, która dotyczyła również kręgosłupa, powód przeżył ogromny stres związany z przedmiotowym wypadkiem, ponieważ uraz mógł doprowadzić do naruszenia zrostu operowanego odcinka oraz poważnych powikłań pourazowych w odcinku szyjnym. Istniało również ryzyko kolejnej operacji.

Uzasadniając wysokość dochodzonego roszczenia powód zwrócił uwagę m.in. na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia i adekwatność do stosunków majątkowych społeczeństwa i doznanych cierpień.

Termin naliczania odsetek powód uzasadniał treścią art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Strona pozwana wydała decyzję w zakresie przyznanej kwoty 5.000,00 zł zadośćuczynienia na rzecz powoda w dniu 08.10.2014 r., a tym samym od dnia następnego winny zostać przyznane odsetki również od kwoty zadośćuczynienia niesłusznie nieprzyznanej. – pozew – k. 3 – 11.

Nadto, w piśmie procesowym z dnia 03.04.2015 r. powód C. R. oświadczył, że w czasie kolizji miał zapięte pasy bezpieczeństwa. Samochód kierowany przez powoda był ustawiony na drodze na linii „stop”, a powód wychylał się głową tak, aby dostrzec nadjeżdżające z obu stron pojazdy, tym samym najprawdopodobniej zbliżył na znaczną odległość głowę do kierownicy. Natomiast uderzenie głową o kierownicę mogło nastąpić także przy zapiętych pasach bezpieczeństwa. Powód podkreślił również, że do wypadku doszło w środę, a ból nasilił się w sobotę, w związku z czym powód nie mógł udać się do lekarza rodzinnego z uwagi na zamknięcie przychodni (długi weekend). Tym samym powód udał się do lekarza 12.11.2013 r., tj. w pierwszym możliwym dniu po nasileniu się objawów. Powód cały długi weekend spędził w domu w łóżku oczekując na wtorek, kiedy będzie mógł udać się do lekarza po skierowanie na dalsze leczenie. Natomiast obrażenia powoda okazały się bardzo uciążliwe i długotrwałe w leczeniu i rehabilitacji. Powód jeszcze w 2015 r. odbywał rehabilitację związaną z wypadkiem i doznanymi urazami, a na zwolnieniu przebywał do dnia 18.02.2014 r., tj. ponad 3 miesiące.– pismo przygotowawcze – k. 104-105.

W odpowiedzi na pozew wniesionej w dniu 13.03.2015 r. strona pozwana - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. - wniosła
o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana przyznała, że w dacie zdarzenia, tj. 06.11.2013 r., łączyła ją umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarta z właścicielem samochodu marki O. (...), nr rej. (...). Nadto, strona pozwana przyznała, iż w dniu 06.11.2013 r. doszło do kolizji, w wyniku której ucierpiał powód, jednak podkreśliła,
że pojazdy biorące udział w kolizji uległy niewielkim uszkodzeniom, a powód udał się do domu nie wzywając na miejsce zdarzenia pogotowia. Ponadto, pozwany ubezpieczyciel podkreślił, że dopiero 13.11.2013 r. – tj. po upływie tygodnia od wypadku – powód udał się do poradni chirurgicznej, gdzie udzielono mu pierwszej pomocy medycznej, i stwierdzono „drobny” uraz kręgosłupa, tj. skręcenie odcinka szyjnego kręgosłupa. Strona pozwana przyznała, że po przeprowadzonym postępowaniu likwidacyjnym przyznała na rzecz C. R. tytułem zadośćuczynienia kwotę 5.000 zł - a poza tym zwróciła koszty zakupu leków i koszty dojazdów do placówek medycznych. Łącznie strona pozwana wypłaciła na rzecz powoda kwotę 7.454,91 zł w związku z tym wypadkiem, w tym 5.000 zł zadośćuczynienia. Wobec powyższego, strona pozwana kwestionuje roszczenia pozwu co do zasady i co do wysokości.

W odniesieniu co żądanej kwoty 12.000 zł tytułem zadośćuczynienia pozwany ubezpieczyciel podniósł, że przyznał już powodowi zadośćuczynienie w wysokości adekwatnej do rozmiaru doznanej krzywdy, czasu trwania naruszeń prawidłowego funkcjonowania narządów ciała, a także stopnia natężenia cierpień powoda. Analizując dokumentację z leczenia powoda, strona pozwana zwróciła uwagę w szczególności na stwierdzone u C. R. zmiany zwyrodnieniowe, a także na stan po zabiegu operacyjnym i założeniu stabilizatora na poziomie c7/th1. Strona pozwana twierdzi tym samym, że powód już przed zdarzeniem cierpiał na szereg dolegliwości, które mają wpływ na jego obecny stan zdrowia. Strona pozwana poddaje również w wątpliwość okoliczności powstania urazu i związek przyczynowy z wypadkiem z dnia 06.11.2013 r., skoro powód dopiero po 7 dniach od kolizji zgłosił się do lekarza. Pozwany zasugerował również możliwość przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody, poprzez przypuszczalne niezapięcie pasów bezpieczeństwa. Bowiem, według pozwanego, jedynie w przypadku niezapięcia pasów bezpieczeństwa mogło dojść do kontaktu głowy powoda z kierownicą bądź deską rozdzielczą pojazdu. W konsekwencji pozwany zwrócił uwagę na możliwość obniżenia wysokości zadośćuczynienia.

Strona pozwana domaga się również oddalenia żądania ustalenia odpowiedzialności na przyszłość z uwagi na to, że powód nie wykazał w żaden sposób istnienia prawdopodobieństwa wystąpienia dodatkowych skutków zdarzenia. Na podstawie zgromadzonej w toku likwidacji szkody dokumentacji ubezpieczyciel stwierdził, że stan zdrowia powoda nie będzie ulegał pogorszeniu. Biorąc pod uwagę fakt, iż wypadek miał miejsce w 2013 r., a także mając na uwadze charakter obrażeń powoda i diagnozę lekarską, wszelkie niekorzystne następstwa wypadku już wystąpiły i nie ma ryzyka pojawienia się dodatkowych dolegliwości. Ponadto, w razie wystąpienia „nowej” szkody pozostającej
w związku przyczynowym z tym wypadkiem, powód będzie mógł dochodzić jej naprawienia. Natomiast w związku z tym, że powodowi będzie przysługiwało roszczenie o zapłatę, nie można stwierdzić istnienia interesu prawnego w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

W odniesieniu do roszczenia odsetkowego powoda, strona pozwana wskazała na wymagalność zadośćuczynienia - a więc również odsetek ustawowych - dopiero z datą wyrokowania. - odpowiedź na pozew – k. 70 – 77.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniach 03.10.2012 – 05.10.2012 r. powód C. R. był hospitalizowany na Oddziale Neurochirurgii Publicznego (...) Zakładu Opieki Zdrowotnej Wojewódzkiego Centrum Medycznego w O. z rozpoznaniem dyskopatii C6/C7.
W wywiadzie pacjent zgłaszał bóle karku od kilku lat i brachialgię od ponad pół roku. Został zakwalifikowany do spondylodezy przedniej (zmiany osteofityczne – przeciwwskazanie do artroplastyki). W dniu 04.10.2012 r. zastosowano u niego leczenie operacyjne i uzyskano poprawę kliniczną. W dniu 05.10.2012 r. został wypisany do domu z zaleceniami m.in. unikania obciążenia kręgosłupa szyjnego i obręczy barkowej a w szczególności ruchów zgięciowych i rotacyjnych.

dowód : - karta informacyjna leczenia szpitalnego z Oddziału Neurochirurgii Publicznego (...) Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) w O. – k. 45-46.

Po tej operacji z 2012 r. stan zdrowia C. R. był zadowalający. Powód powrócił to swojej pracy w charakterze stolarza.

dowód : - zeznania świadka A. R. (żony powoda) – protokół rozprawy z dnia 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.

- zeznania świadka D. R. (syna powoda) – protokół rozprawy z dnia 14.05.2015 r. – k. 108v.

- przesłuchanie powoda C. R. – protokół rozprawy z dnia 22.06.2017 r. – protokół papierowy – k. 256-256v.; płyta CD – k. 257.

Co najmniej od 2006 r. C. R. leczył się w placówkach opieki zdrowotnej finansowanych przez NFZ z powodu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, a od 2011 r. –
z powodu chorób kręgów szyjnych. W 2012 r. leczył się z uwagi na chorobę krążka międzykręgowego szyjnego z uszkodzeniem korzeni nerwów rdzeniowych
(ww. hospitalizacja na oddziale neurochirurgii) i z powodu tego schorzenia przeszedł
w 2013 r. fizjoterapię ambulatoryjną finansowaną przez NFZ. Aż do dnia zdarzenia szkodowego, tj. 06.11.2013 r., powód leczył choroby kręgów szyjnych.

dowód : - pismo Zastępcy Dyrektora ds. Medycznych (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z siedzibą w O. z dnia 01.07.2015 r. z załącznikiem - złożone w odpowiedzi na wezwanie tut. Sądu – k. 134 – 135.

W dniu 06.11.2013 r. ok. godz. 13:50 w O. przy skrzyżowaniu ulic (...)
i (...) doszło do kolizji. Kierujący samochodem marki O. (...) nr rej. (...) nie zachował należytej odległości i uderzył w tył samochodu marki O. (...) nr rej. (...), którym kierował powód, a który zatrzymał się na linii STOP na skrzyżowaniu z niedziałającą sygnalizacją świetlną. Powód chciał się upewnić czy może z ulicy (...) skręcić w prawo w ulicę (...), na pasie przeznaczonym do skrętu w prawo. Do uderzenia w tył pojazdu doszło, gdy powód miał głowę mocno skręconą w lewą stronę, celem sprawdzenia czy droga jest wolna. W takiej pozycji głowa kierowcy uderzyła w zagłówek fotela, po czym została odrzucona do przodu.

O zdarzeniu poinformowano Policję - KMP w O.. Uczestnicy zdarzenia byli trzeźwi. Sprawca – kierujący pojazdem O. (...) - został ukarany mandatem karnym
i punktami karnymi.

dowód : - notatka urzędowa Policji o kolizji drogowej – k. 80-81;

- druk zgłoszenia szkody wypełniony 12.09.2014 . – k. 18 – 19;

-dwa oświadczenia C. R. z 12.09.2014 r. – 20-21.

Zapięcie pasów bezpieczeństwa lub niezapięcie nie miało znaczenia dla powstania lub zwiększenia urazu odcinka szyjnego kręgosłupa powoda. Pasy bezpieczeństwa nie zapobiegają przemieszczeniom głowy i kręgów szyjnych, które przemieszczają się bezwładnościowo na skutek siły impulsowej uderzenia. Natomiast dla ochrony przed tego typu urazami istotne jest prawidłowe ustawienie zagłówka fotela.

Powód nie mógł się przyczynić do powstania obrażeń ciała, bowiem w czasie kolizji jego prędkość była zerowa, a czynności, które wykonywał były zgodne z techniką zapewniającą bezpieczeństwo ruchu drogowego.

Tego typu wypadek jest najmniej urazowym typem wypadku. Sprawca jechał
z prędkością nie większą niż 13,5 km/h, bowiem nie otworzyły się poduszki powietrzne, natomiast pojazd kierowany przez powoda stał przed skrzyżowaniem. Impuls siły uderzenia był minimalny.

dowód : - opinia biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych dr inż. K. C. z dnia 15.09.2015 r. – k. 156 – 173.

Na skutek zdarzenia szkodowego z 06.11.2013 r. powód doznał urazu skrętnego kręgosłupa szyjnego z ograniczeniem ruchomości w odcinku szyjnym kręgosłupa
i z nasileniem objawów korzeniowych (czuciowych).

Z uwagi na stan po operacji dysku C6-C6 w 2012 r. u powoda przejawiają się objawy rwy barkowej i długotrwały zespół bólowy.

Występują u powoda także napięciowe bóle głowy niezwiązane z urazem.

dowód : - opinia biegłego sądowego S. G. – specjalisty ortopedy- traumatologa z dnia 06.10.2016 r. – k. 207 – 210.

- opinia biegłego sądowego neurologa S. R. z dnia 28.02.2017 r. – k. 235 – 238v.

Na miejsce zdarzenia szkodowego nie było wzywane pogotowie. W wyniku urazu powód odczuwał bóle szyi, które w pierwszych dwóch dobach po wypadku nie były zbyt uciążliwe. Nasiliły się od soboty 09.11.2013 r., tj. w trzeciej dobie po wypadku, najbardziej
z prawej strony odcinka szyjnego kręgosłupa. Szyja stała się wrażliwa na dotyk, została ograniczona ruchomość głowy oraz pojawił się problem z przełykaniem. Powód obawiał się, że na skutek wypadku z 06.11.2013 r. naruszony został implant wszczepiony wcześniej. Zaraz po przerwie świątecznej (Święto Niepodległości wypadające w poniedziałek), tj. 12.11.2013r. powód zgłosił się do lekarza rodzinnego. W trakcie leczenia stwierdzono u powoda skręcenie kręgosłupa – odcinka C – z naderwaniem więzadeł. Pojawiły się także objawy korzeniowe, drętwienie lewej skroni i prawej ręki oraz osłabienie czucia powierzchownego na lewej kończynie górnej. W związku z bólami głowy powód został skierowany na TK głowy. Stwierdzono u niego napięciowe i szyjnopochodne bóle głowy.

dowód : - druk zgłoszenia szkody wypełniony 12.09.2014 r. – k. 18 – 19.

- dwa oświadczenia C. R. z 12.09.2014 r. – 20-21;

- zeznania świadka A. R. – protokół rozprawy z dnia 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.

- zeznania świadka D. R.– protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108v.

Uraz w obrębie kręgosłupa szyjnego, jakiego doznał powód jest typowy do zaistniałego zdarzenia. Jest to uraz z mechanizmu „smagnięcia bicza”, tzn. powstał na skutek nagłego ruchu głową. Przy zderzeniu kręgosłup szyjny wykonał gwałtowny ruch w stronę uderzenia i zaraz potem w przeciwną.

dowód : - opinia biegłego sądowego S. G. – specjalisty ortopedy- traumatologa z dnia 06.10.2016 r. – k. 207 – 210.

- opinia biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych dr inż. K. C. z dnia 15.09.2015 r. – k. 156 – 173.

- opinia biegłego sądowego neurologa S. R. z dnia 28.02.2017 r. – k. 235 – 238v.

Przez miesiąc po wypadku powód nosił kołnierz ortopedyczny.

dowód : - zeznania świadka A. R. – protokół rozprawy z dnia 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.

Po wypadku powód leczył się ambulatoryjnie u lekarza rodzinnego, u neurologa, był również konsultowany w poradniach: ortopedycznej i chirurgicznej. Na zwolnieniu lekarskim przebywał aż do 18.02.2014 r. – tj. ponad 3 miesiące - po czym powrócił do pracy.

dowód : - historia choroby powoda u lekarzy pierwszego kontaktu – k. 27-30;

- skierowanie do poradni chirurgicznej – k. 28;

- historia zdrowia i choroby Porani Chirurgicznej ZOZ w O. – k. 31;

- informacja dla lekarza kierującego wystawiona przez lekarza poradni chirurgicznej – k. 37;

- skierowanie do poradni ortopedycznej – k. 32;

- historia choroby (...) ZOZ w O. – k. 34;

- zaświadczenie lekarskie stwierdzające możliwość powrotu do pracy – k. 35;

- zaświadczenie o stanie zdrowia od neurologa z dnia 13.02.2014 r. – k. 36;

Historia choroby z Poradni Neurologicznej (...) T., M., (...) spółka partnerska z siedzibą w O. – k. 41-44;

- zeznania świadka A. R.– protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.;

- przesłuchanie powoda C. R. – protokół rozprawy z dnia 22.06.2017 r. – protokół papierowy – k. 256-256v.; płyta CD – k. 257.

C. R. przeszedł m.in. badanie: RTG kręgosłupa szyjnego w dniu 13.11.2013r., które to badanie wykazało: „Spłycenie fizjologicznej lordozy szyjnej. Zmiany zwyrodnieniowo – wytwórcze na przednio-bocznych krawędziach trzonów kręgów szyjnych. Szczeliny m/k C5/C6, C6/C7 zwężone. Stan po zabiegu operacyjnym i założeniu stabilizatora na poziomie C7/Th1”.

dowód : - wynik badania RTG z dnia 13.11.2013 r. – k. 33.

W badaniu MR kręgosłupa szyjnego z 26.05.2014 r. stwierdzono m.in. istnienie zmian zwyrodnieniowych typu tłuszczowego blaszek granicznych trzonów C5 do C7. „Wznowy przepukliny nie stwierdza się. Wypuklina na poziomie C7/Th1, skierowana bardziej w stronę lewą, wielokierunkowe uwypuklenie krążka międzykręgowego C5/C6”.

dowód : - wynik badania MR z dnia 26.05.2014 r. – k. 48-49.

W wykonanej diagnostyce obrazowej (MR) po wypadku z 6.11.2013 r. nie odnotowano natomiast zmian pourazowych, a jedynie zmiany zwyrodnieniowo - wytwórcze obecne już w radiogramach z 2012 r.

dowód : - opinia biegłego sądowego neurologa S. R. z dnia 28.02.2017 r. – k. 235 – 238v.

W badaniu tomografii komputerowej z dnia 18.08.2014 r. uwidoczniono: „Mózgowie
i struktury tylnojamowe bez uchwytnych radiologicznie zmian ogniskowych. Zwapnienia
w splotach naczyniowych komór bocznych mózgu, w szyszynce. Układ komorowy nadnamiotowy, symetryczny, nieposzerzony, nieprzemieszczony. Przestrzenie płynowe przymózgowe nieposzerzone. Poza tym radiologicznie struktury mózgowia, przestrzenie płynowe, kości pokrywy czaszki w wykonanym zakresie badania bz.”.

dowód : - wynik badania TK z dnia 18.08.2014 r. – k. 47.

Powód przeszedł również wiele serii zabiegów rehabilitacyjnych
i fizjoterapeutycznych. Kontynuuje okresowo rehabilitację do nadal.

dowód : - skierowania na zabiegi fizjoterapeutyczne – k. 59; 147; 148; 151;

- zaświadczenia o przebytej rehabilitacji – k. 38; k. 57; 58; k. 150; k. 179;

- rachunki za zabiegi rehabilitacyjne – k. 39-40.

- karta zabiegów fizjoterapeutycznych – k. 177;

- zeznania świadka A. R. – protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.

- zeznania świadka D. R.– protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108v.;

- przesłuchanie powoda C. R. – protokół rozprawy z dnia 22.06.2017 r. – protokół papierowy – k. 256-256v.; płyta CD – k. 257.

Powód korzysta w związku ze stanem kręgosłupa z pomocy lekarza rodzinnego,
a także z konsultacji u neurologa.

dowód : - skierowanie do poradni neurologicznej z 25.08.2015 r. – k. 149;

- recepty – k. 152 – 154; k. 180 – 181;

- paragony z prywatnych konsultacji neurologicznych – k. 178;

- historia leczenia powoda sporządzona przez lekarza rodzinnego – k. 182 – 183.

W wyniku urazu ortopedycznego doznanego w wypadku z 06.11.2013 r. (wyłączając skutki poprzedniego zabiegu operacyjnego z 2012 r.) powód doznał trwałego uszczerbku
w wysokości 3%. Zwłoka powoda w zakresie zgłoszenia się do lekarza nie miała wpływu na wynik leczenia. Uraz ten wiązał się z umiarkowanymi dolegliwościami bólowymi. Zarówno po wypadku jak i obecnie powód nie wymagał pomocy osoby trzeciej.

Przebyty uraz nie powoduje obecnie ograniczenia aktywności w życiu zawodowym ani prywatnym. Obecnie nie ma wskazań do leczenia lub rehabilitacji powoda.

Rokowania co do stanu zdrowia powoda na przyszłość są pomyślne. Nie dojdzie do znacznego pogorszenia funkcji ruchowej lub podporowej kręgosłupa szyjnego. Nie można natomiast wykluczyć, że przebyte urazy mogą w przyszłości wpłynąć „w nieznaczny sposób” na przyspieszenie rozwoju zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa.

Jednak zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego oraz operacja dyskopatii na poziomie C6/C7 nie ma związku z przebytym urazem.

Dolegliwości bólowe w okolicy kręgosłupa szyjnego mają związek z przebytym urazem oraz ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa szyjnego.

Przebyta operacja miała wpływ na obecny stan zdrowia powoda. Kręgosłup szyjny po zabiegu operacyjnym jest bardziej narażony na urazy kręgosłupa.

dowód : - opinia biegłego sądowego S. G. – specjalisty ortopedy- traumatologa z dnia 06.10.2016 r. – k. 207 – 210.

Doznany w wypadku z dnia 6.11.2013 r. uraz skrętny odcinka szyjnego kręgosłupa skutkował neurologicznie nasileniem objawów zespołu korzeniowego w odcinku szyjnym.
Z tego powodu powód doznał 1% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Procent ten został uzyskany po odjęciu od 5% uszczerbku na zdrowiu, czteroprocentowego uszczerbku istniejącego już przed wypadkiem z 6.11.2013 r., a konsekwencją którego była operacja
w 2012 r.

Objawy zgłaszane przez wnioskodawcę mogły powstać już przed operacją w 2012 r.
i były przyczyną operacji dysku, a obecny uraz z 6.11.2013 r. jedynie nasilił istniejące wcześniej dolegliwości. Dolegliwości bólowe powoda były wywołane chorobą wewnętrzną jaką są zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatia C6-C7. Wypadek z 2013 r. jedynie nasilił istniejący już wcześniej stan rzeczy w postaci nawrotu bólów czy drętwień. Drętwienia zgłaszane przez badanego powoda były wypromieniowane wzdłuż dermatomu C6 i C7,
a więc dotyczyły przestrzeni operowanej w 2012 r. i były nasileniem już wcześniej istniejących.

Dolegliwości zgłaszane przez powoda po wypadku z 6.11.2013 r. pozostają w związku przyczynowym z samym wypadkiem jak i miały identyczny przebieg i budowę objawów przed operacją w 2012 r. Wypadek z 6.11.2013 r. skutkował dolegliwościami bólowymi kręgosłupa szyjnego i drętwieniami kończyn górnych powodującymi czteromiesięczną absencję chorobową. Takie same dolegliwości występowały u powoda przed urazem
z 06.11.2013 r. i trwały bardzo długo. Deklarowane przez powoda drętwienia nie przekładają się na objawy zespołu korzeniowego, zmiany napięcia mięśni, ruchomości, czy zaników mięśniowych. Są jedynie subiektywne i bez konsekwencji w postaci deficytu neurologicznego.

Zwłoka w zgłoszeniu się do placówki leczniczej mogła mieć negatywny wpływ na proces leczenia po wypadku, gdyż utrwaliła i nasiliła dolegliwości bólowe.

Operacja kręgosłupa z 2012 r. osłabiła funkcjonowanie jednostki motorycznej
w kręgosłupie i sprzyja powstawaniu dolegliwości bólowych w przyszłości.

dowód : - opinia biegłego sądowego neurologa S. R. z dnia 28.02.2017 r. – k. 235 – 238v.

Po wypadku powód stał się mniej radosny, mniej aktywny zarówno w życiu rodzinnym jak i zawodowym. Stan zdrowia uniemożliwiał mu jazdę na rowerze – a wcześniej często z rodziną urządzali wycieczki rowerowe, bowiem mieszkają blisko lasu. Nie mógł grać z synami w siatkówkę, jak to robił przed wypadkiem. Nie mógł wykonywać prac przydomowych, które wykonywali za niego żona i dorośli synowie powoda (rodzina mieszka na wsi). Powód nie mógł również długo oglądać telewizji, gdyż dłuższe oglądanie męczyło odcinek szyjny kręgosłupa i pojawiał się ból. Przed wypadkiem z 06.11.2013 r. powód częściej wychodził z żoną do znajomych. Po wypadku przestał być kontaktowy, zamknął się w sobie i niechętnie wychodzi do znajomych. Tłumaczy się tym, że jest zmęczony i boli go głowa. Sylwestra rodzina spędziła w domu, mimo iż zawsze powód świętował ten wieczór poza domem.

dowód : - zeznania świadka A. R.– protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.

- zeznania świadka D. R. – protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108v.

- przesłuchanie powoda C. R. – protokół rozprawy z dnia 22.06.2017 r. – protokół papierowy – k. 256-256v.; płyta CD – k. 257.

Nadto, po wypadku powód brał leki przeciwbólowe, stosował maści. Radził sobie powoli w miarę możliwości z codziennymi potrzebami, jak ubranie, jedzenie, higiena osobista. Natomiast żona musiała go wozić do lekarza. Powód zaczął jeździć samochodem po około miesiącu od wypadku. Po zdarzeniu prowadzenie samochodu uniemożliwiał mu kołnierz ortopedyczny, a ponadto powód odczuwał obawę przed jazdą samochodem. Jako kierowca powód stał się bardziej zachowawczy.

dowód : - zeznania świadka A. R. – protokół rozprawy z dnia 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.

- przesłuchanie powoda C. R. – protokół rozprawy z dnia 22.06.2017 r. – protokół papierowy – k. 256-256v.; płyta CD – k. 257.

- zeznania świadka D. R.– protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108v.

Również po wypadku powód miał kłopoty z zasypianiem z uwagi na stres, który potęgowała świadomość, że już wcześniej powód leczył chory kręgosłup i był operowany. Bał się, że wypadek zniweczy wcześniejsze efekty leczenia.

dowód : - zeznania świadka A. R.– protokół rozprawy z dnia 14.05.2015 r. – k. 108 – 108v.;

- zeznania świadka D. R.– protokół rozprawy z 14.05.2015 r. – k. 108v.;

- przesłuchanie powoda C. R. – protokół rozprawy z dnia 22.06.2017 r. – protokół papierowy – k. 256-256v.; płyta CD – k. 257.

C. R. ubezpieczony był dobrowolnie w Towarzystwie (...) S.A. w ramach Grupowego (...).

Biegły orzecznik tego ubezpieczyciela – specjalista ortopeda – traumatolog ustalił dnia 24.03.2014 r. uszczerbek na zdrowiu powoda w wysokości 3% przy uwzględnieniu trwałego uszczerbku istniejącego przed wypadkiem z 06.11.2013 r. (10% - w dacie sporządzania opinii, minus 7% - uszczerbek istniejący przez ww. kolizją).

Decyzjami z dnia 26.03.2014 r. oraz z dnia 17.10.2014 r. C. R. otrzymał
z tego ubezpieczenia świadczenie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu w kwocie 1.452,00 zł w związku z ustalonym 3 – procentowym uszczerbkiem na zdrowiu.

dowód : - opinia ortopedy – traumatologa (...) S.A. – k. 55-56;

- decyzja TU na (...) S.A. z dnia 17.10.2014 r. – k. 116;

- decyzja TU na (...) S.A. z dnia 26.03.2014 r. – k. 117.

Poszkodowany zgłosił szkodę ubezpieczycielowi OC sprawcy w 2014 r. W dniu 10.09.2014 r. wypełnił druk oświadczenia dotyczący sposobu wypłaty odszkodowania (tj. na rachunek bankowy) oraz pismami: z dnia 10.09.2014 r. i 12.09.2014 r. wyraził zgodę na ujawnienie ubezpieczycielowi informacji o stanie zdrowia poszkodowanego przez każdego lekarza i w każdej placówce służby zdrowia. Nadto, w dniu 12.09.2014 r. C. R. wypełnił druk zgłoszenia szkody komunikacyjnej na osobie do ubezpieczyciela – (...) S.A. z siedzibą w S.. Brak jest podania konkretnych żądań do ubezpieczyciela, a także konkretnych kwot.

dowód : - druk zgłoszenia szkody wypełniony 12.09.2014 r. – k. 18 – 19.

- oświadczenie C. R. dnia 10.09.2014 r. o sposobie wypłaty odszkodowania – k. 22;

- oświadczenia C. R. z dnia 10.09.2014 r. i z dnia 12.09.2014 r.
o wyrażeniu zgody na ujawnienie ubezpieczycielowi informacji o jego stanie zdrowia – k. 23-24.

Lekarze orzecznicy ubezpieczyciela w toku likwidacji szkody ustalili u C. R. następujące uszczerbki na zdrowiu:

- neurolog: 8% z powodu bólowych ograniczeń ruchomości kręgosłupa szyjnego, bilansowane z powodu przebytego leczenia operacyjnego dyskopatii szyjnej w 2012r. o 4 %, tj. ostateczna wielkość uszczerbku w związku z urazem z dnia 06.11.2013 r. to 4%;

- ortopeda – traumatolog: łączny uszczerbek na zdrowiu 12%, pomniejszony o stan chorobowy 9%, tj. na skutek kolizji z dnia 06.11.2013 r. – 3%.

dowód : - zaoczna opinia lekarska OC orzeczenie ostateczne neurologa na zlecenie ubezpieczyciela w postępowaniu likwidacyjnym – k. 50-51;

– opinia ostateczna ortopedy – traumatologa w postępowaniu likwidacyjnym – k. 52 – 54.

W dniu 08.10.2014 r. ubezpieczyciel - (...) S.A. – wydał decyzję o przyznaniu C. R. odszkodowania w łącznej wysokości 6.219,36 zł, w tym 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie
art. 445 § 1 k.c., wynikającego z uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia spowodowanego cierpieniem fizycznym oraz negatywnymi odczuciami psychicznymi będącymi następstwem zdarzenia szkodowego z dnia 06.11.2013 r. Kwota zadośćuczynienia obejmowała wszystkie krzywdy już ujawnione i dające się przewidzieć w przyszłości. Reszta ww. kwoty odszkodowania stanowiła zwrot kosztów zakupu leków, środków ortopedycznych, opatrunkowych i zwrot kosztów dojazdów do placówek medycznych.

dowód : - decyzja (...) S.A. z dnia 08.10.2014 r. – k. 25-26; k. 82-83.

Spółka (...) S.A. jako spółka przejmowana połączyła się z (...) S.A. z siedzibą w S. – poprzez przejęcie w drodze przeniesienia całego majątku (...) S.A. na (...) S.A. (spółka przejmująca) na podstawie uchwał z 09.10.2014 r., w trybie art. 492 § 1 k.s.h. w zw. z art. 516 § 6 k.s.h. Po połączeniu przestała istnieć spółka przejmowana, która została wykreślona
z Rejestru Przedsiębiorców KRS.

dowód : - Informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców KRS spółki (...) S.A.– k. 15–17;

- Informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców spółki: (...) S.A. – k. 86 – 98.

Decyzją z dnia 02.02.2015 r. (...) S.A. przyznała C. R. w związku z wypadkiem z dnia 06.11.2013 r. dodatkowe odszkodowanie w wysokości 327,84 zł łącznie, na którą to sumę składają się zwrócone koszty zakupu leków i koszty dojazdów na rehabilitację i wizyty lekarskie.

Podsumowując całe postępowanie likwidacyjne szkody z dnia 06.11.2013 r. ubezpieczyciel wskazał, że C. R. przyznano odszkodowanie w łącznej wysokości 7.454,91 zł.

dowód : - decyzja (...) S.A. z dnia 02.02.2015 r. – k. 84-85.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie w zakresie żądania głównego
i odsetek, natomiast żądanie ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za następstwa wypadku, jakiemu uległ powód w dniu 06.11.2013 r. należało oddalić.

W przedmiotowej sprawie bezsporne były następujące okoliczności sprawy: odpowiedzialność cywilna strony pozwanej za skutki zdarzenia szkodowego z dnia 06.11.2013 r. co do zasady, przebieg postępowania likwidacyjnego szkody, w wyniku którego C. R. przyznano kwotę 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Bezsporne były również zasadniczo okoliczności kolizji z dnia 06.11.2013 r., w której powód ucierpiał, chociaż w odniesieniu do konkretnych dolegliwości powoda strona pozwana kwestionowała ich związek przyczynowy ze zdarzeniem szkodowym z dnia 06.11.2013 r. z uwagi na późne zgłoszenie się powoda do lekarza. Strona pozwana podnosiła również ograniczenie swojej odpowiedzialności z uwagi na wcześniejszy stan chorobowy powoda (operacja z 2012 r.) oraz na zmiany zwyrodnieniowe. Tym samym kwestionowana była wysokość roszczenia dochodzona przez powoda w procesie ponad kwotę przyznaną w postępowaniu likwidacyjnym. Kwestionowany był również początkowy termin naliczania odsetek, jak również żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela na przyszłość za skutki zdarzenia szkodowego z 06.11.2013 r.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach sprawy, w tym dokumentację z leczenia i rehabilitacji powoda – prawdziwość i treść tych dokumentów nie były kwestionowane przez strony procesu. Nadto, w zakresie związku przyczynowego urazów powoda ze zdarzeniem szkodowym Sąd oparł się na opiniach 3 biegłych sądowych powołanych w sprawie, tj. K. C. – ds. rekonstrukcji wypadków, S. G. – ortopedy - traumatologa oraz S. R. - neurologa,
a w zakresie wielkości i uciążliwości uszkodzeń ciała i rokowań na przyszłość Sąd oparł się na opiniach dwóch ww. biegłych lekarzy. Wszystkie opinie sporządzone przez biegłych sądowych w przedmiotowej sprawie są logiczne, spójne i wyczerpujące, sporządzone
w oparciu o akta sprawy, a także – w przypadku lekarzy – w oparciu o osobiste badanie powoda. Poza tym strony, reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, nie zakwestionowały w żaden sposób ani nie złożyły zastrzeżeń do żadnej z powyższych opinii. Ponadto, uciążliwość urazów powoda oraz wpływ zdarzenia szkodowego na dalsze życie
i zdrowie powoda Sąd ustalił w oparciu o zgodne i spójne zeznania świadków – żony i syna powoda oraz uzupełniająco w oparciu o przesłuchanie powoda konfrontując to z opiniami ww. biegłych.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Z kolei - na podstawie art. 445 § 1 k.c. - w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Definicja krzywdy, ugruntowana w orzecznictwie i doktrynie, zawiera w sobie wszystkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia zarówno
w sferze psychicznej jak i fizycznej. Celem zadośćuczynienia pieniężnego jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Zadośćuczynienie powinno mieć charakter całościowy
i obejmować wszelkie cierpienia fizyczne i psychiczne zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Wysokość należnej kwoty tytułem zadośćuczynienia powinna odzwierciedlać doznany uszczerbek na zdrowiu oraz być zauważalna, a także przynosić poszkodowanemu satysfakcję, ale zarazem nie może być powodem nieuzasadnionego wzbogacenia się poszkodowanego. Zasądzając określoną kwotę zadośćuczynienia, Sąd zobowiązany jest uwzględnić stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalność skutków urazu, wiek poszkodowanego oraz ograniczenie lub niemożność wykonywania zawodu, jak również innych zajęć, wpływ skutków wypadku na dotychczasowy styl życia poszkodowanego, szanse na przyszłość. Należy uwzględnić także indywidualne odczucia osoby pokrzywdzonej, jej indywidualne właściwości, poczucie nieprzydatności społecznej czy też wywołaną następstwem deliktu bezradność życiową poszkodowanego. Podstawową funkcją zadośćuczynienia jest funkcja kompensacyjna, spełniona wówczas, gdy suma pieniężna jest zasądzona na odpowiednim poziomie adekwatnym do rodzaju naruszonego dobra i rozmiaru doznanej szkody. Kompensacja dokonuje się przede wszystkim wtedy, gdy przywrócona zostaje równowaga emocjonalna, naruszona przez doznane cierpienia psychiczne (por. m.in. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2015 r., V CSK 317/14, LEX nr 1666914; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2012 r., I CSK 74/12, LEX nr 1226824; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r., I PK 275/10, LEX nr 1164114; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 2012 r., V CSK 332/11, LEX nr 1228612; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 lipca 2013 r., I ACa 195/13, LEX nr 1363278).

Natomiast odpowiedzialność ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy wynika wprost z art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2060 t.j. ze zm.), zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną
w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia (ust. 1) Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się również szkodę powstałą podczas i w związku z: 1) wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem
z niego; 2) bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego;
3) zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego (ust. 2).

Nadto art. 822 k.c. stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony (§ 1). Z kolei uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§ 4).

Artykuł 361 k.c. stanowi natomiast, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (§ 1).

Strona pozwana, akceptując swoją odpowiedzialność co do zasady – jako ubezpieczyciel OC sprawcy kolizji z dnia 06.11.2013 r. (w związku z wykazanym wyżej połączeniem w trybie k.s.h.) – kwestionowała powstanie urazów powoda w tej kolizji z uwagi na niewezwanie karetki pogotowia, a także późne udanie się przez poszkodowanego do lekarza. Tym samym zakwestionowany został związek przyczynowy urazów powoda ze zdarzeniem z dnia 06.11.2013 r. Wszyscy biegli w przedmiotowej sprawie zgodnie stwierdzili, że powód doznał typowego urazu (tzw. smagnięcie biczem) dla tego typu wypadku komunikacyjnego, tj. najechania na tył pojazdu przez inny pojazd. Uraz ten
w obrębie kręgosłupa szyjnego powstał w ten sposób, że przy zderzeniu kręgosłup szyjny wykonał gwałtowny ruch w stronę uderzenia i zaraz potem w przeciwną. Związek przyczynowy potwierdzili obaj biegli lekarze, jak również biegły z zakresu rekonstrukcji wypadków, obrazując dokładnie przebieg sił uderzenia i siłę bezwładności, która działa na ciało człowieka. Nadto biegły ten jednoznacznie wykluczył przyczynienie się powoda do powstania szkody i to bez względu na to czy miał powód zapięte pasy (jak twierdzi) czy też nie. Potwierdza to w pełni stanowisko powoda i związek przyczynowy pomiędzy urazem kręgosłupa a kolizją z 06.11.2013 r. Natomiast strona pozwana, która sugeruje możliwość wystąpienia urazu na skutek innego zdarzenia, nie wykazała dowodowo, by tak rzeczywiście było. Poza tym powód wytłumaczył wiarygodnie, dlaczego zgłosił się do lekarza dopiero po kilku dniach – kolizję i wizytę u lekarza dzielił długi weekend związany ze Świętem Niepodległości, a nadto, jak wskazał biegły ortopeda – traumatolog – dolegliwości bólowe przy takim urazie są umiarkowane. Od strony ortopedycznej późniejsze zgłoszenie się powoda do lekarza nie miało znaczenia dla wyniku leczenia (opinia S. G.), natomiast biegły neurolog S. R. wskazał jedynie, że zwłoka utrwaliła i nasiliła dolegliwości bólowe. Tym samym wypadek i uraz powstał w okolicznościach wskazywanych przez powoda. Natomiast przyczynienie się powoda (art. 362 k.c.) było bardzo niewielkie
w tym znaczeniu, że po pierwsze zwłoka w pójściu do lekarza nie spowodowała żadnych trwałych następstw zdarzenia, a jedynie dolegliwości bólowe, a po drugie, dostęp do pomocy medycznej był utrudniony z uwagi na długi weekend. Poza tym – biorąc pod uwagę twierdzenia biegłego S. G., że tego rodzaju urazy powodują umiarkowane dolegliwości bólowe – bardzo możliwe, że powód i tak zostałby odesłany do skorzystania
z ambulatoryjnej opieki medycznej po weekendzie. Sąd wziął pod uwagę wszystkie
ww. okoliczności. Natomiast intensywność i długotrwałość dolegliwości bólowych podlegały ocenie Sądu przy orzekaniu o wysokości należnego zadośćuczynienia.

Mając na uwadze przyznane już powodowi na skutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego szkody przez ubezpieczyciela 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz całokształt okoliczności sprawy i zaoferowanych dowodów, żądanie powoda co do przyznania mu dodatkowych 12.000 zł tytułem zadośćuczynienia było znacznie zawyżone. W ocenie Sądu, zasadnym jest zrekompensowanie powodowi krzywdy łączną kwotą 8.000 zł, z czego 5.000 zł już zostało mu przyznane przez ubezpieczyciela,
a dodatkowe 3.000 zł zasądził Sąd wyrokiem z dnia 23.06.2017 r. W pozostałym zakresie żądanie zadośćuczynienia należało oddalić, wraz z akcesoryjnym roszczeniem odsetkowym od oddalonej części żądania głównego.

W szczególności należy wziąć pod uwagę fakt, iż powód miał poważne problemy zdrowotne z kręgosłupem szyjnym na długo przed kolizją z 06.11.2013 r. Zgodnie
z zestawieniem przedłożonym wraz z pismem Zastępcy Dyrektora ds. Medycznych (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z siedzibą w O.
z dnia 01.07.2015 r. (k. 134 – 135) co najmniej od 2006 r. C. R. leczył się
w placówkach opieki zdrowotnej finansowanych przez NFZ z powodu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, a od 2011 r. – z powodu chorób kręgów szyjnych. W 2012 r. leczył się z uwagi na chorobę krążka międzykręgowego szyjnego z uszkodzeniem korzeni nerwów rdzeniowych (hospitalizacja na oddziale neurochirurgii) i z powodu tego schorzenia przeszedł w 2013 r. fizjoterapię ambulatoryjną finansowaną przez NFZ. Aż do dnia zdarzenia szkodowego tj. 06.11.2013 r. powód leczył choroby kręgów szyjnych. O tym, jak poważny był stan kręgosłupa powoda świadczy konieczność przeprowadzenia operacji w dniu 04.10.2012 r. i hospitalizacji na Oddziale Neurochirurgii Publicznego (...) Zakładu Opieki Zdrowotnej Wojewódzkiego Centrum Medycznego w O. z rozpoznaniem dyskopatii C6/C7. Już wtedy w wywiadzie lekarskim pacjent zgłaszał bóle karku od kilku lat
i brachialgię od ponad pół roku. Został zakwalifikowany do spondylodezy przedniej (zmiany osteofityczne – przeciwwskazanie do artroplastyki). W dniu 04.10.2012 r. zastosowano
u niego leczenie operacyjne i uzyskano poprawę kliniczną. W dniu 05.10.2012 r. został wypisany do domu z zaleceniami m.in. unikania obciążenia kręgosłupa szyjnego i obręczy barkowej a w szczególności ruchów zgięciowych i rotacyjnych. Obaj biegli lekarze – ortopeda i neurolog zwracali uwagę na nałożenie się urazu z dnia 06.11.2013 r. na uprzedni stan chorobowy i obszar kręgosłupa operowany w 2012 r., jak również zwracali uwagę na zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa powoda pozostające bez związku ze zdarzeniem szkodowym, za które odpowiedzialność ponosi ubezpieczyciel, a widoczne już w badaniach obrazowych powoda sprzed wypadku. W opinii neurologa również bóle głowy powoda mają charakter napięciowy – niezwiązany z urazem. Natomiast drętwienia zgłaszane przez C. R. dotyczyły przestrzeni operowanej w 2012 r. i były nasileniem już wcześniej istniejących. Biegli zwracali też uwagę na większą podatność operowanego kręgosłupa powoda na dalsze urazy (S. G.) oraz na osłabienie w związku z operacją z 2012 r. funkcjonowania jednostki motorycznej w kręgosłupie powoda, co sprzyja powstawaniu dolegliwości bólowych w przyszłości (S. R.). Również biegły K. C. wskazał
w opinii, że tego typu wypadek do jakiego doszło w dniu 06.11.2013 r. jest najmniej urazowym typem wypadku. Sprawca jechał z prędkością nie większą niż 13,5 km/h, bowiem nie otworzyły się poduszki powietrzne, natomiast pojazd kierowany przez powoda stał przed skrzyżowaniem. Impuls siły uderzenia był minimalny.

Reasumując, na obecny stan zdrowia powoda wpływ miały 3 czynniki: po pierwsze uprzednie problemy z kręgosłupem, w konsekwencji czego powód był w 2012 r. operowany, po drugie: zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa widoczne w badaniach obrazowych przed 2013 r. i po trzecie uraz typu smagnięcia biczem do jakiego doszło na skutek zdarzenia szkodowego z dnia 06.11.2013 r. Strona pozwana ponosi odpowiedzialność jedynie za skutki zdarzenia z dnia 06.11.2013 r. Tym samym roszczenie powoda zgłaszane w procesie co do wypłaty dalszej kwoty 12.000 zł tytułem zadośćuczynienia jest wygórowane.

Wobec istnienia tych różnych czynników kształtujących stan zdrowia powoda, również ilość zabiegów rehabilitacyjnych i fizjoterapeutycznych, jak również wizyt u lekarza pierwszego kontaktu czy też neurologa jest następstwem nie tylko kolizji.

Tym niemniej, w ocenie Sądu przyznana przez ubezpieczyciela kwota 5.000 zł nie kompensowała w całości krzywdy powoda. Sąd przyznał powodowi dodatkowe 3.000 zł mając na uwadze zarówno cierpienie fizyczne jak i niewygody związane z koniecznością noszenia kołnierza ortopedycznego przez miesiąc, ponad 3 – miesięczny okres rekonwalescencji, po którym dopiero powód powrócił do pracy, jak również stres i cierpienia psychiczne powoda, a także wpływ urazu na jego życie rodzinne i towarzyskie. Zrozumiałym są znaczne obawy powoda, iż uraz do jakiego doszło w kolizji z dnia 06.11.2013 r. może zniweczyć skutki leczenia operacyjnego z 2012 r. Także zrozumiałym i kompensowanym zadośćuczynieniem są związane z tym problemy ze snem, strach przed jazdą samochodem, frustracja, czy też konieczność znacznego ograniczenia przez okres rekonwalescencji aktywności fizycznej – tak zawodowej, jak i rekreacyjnej (wycieczki rowerowe, gra
w siatkówkę), czy też kontaktów towarzyskich. Sąd wziął również pod uwagę uszczerbki na zdrowiu związane wyłącznie z urazem ze zdarzenia szkodowego. Biegły S. G. (ortopeda) wskazał, ze powód doznał trwałego uszczerbku w wysokości 3%, natomiast
w ocenie neurologa S. R. nasilenie objawów zespołu korzeniowego w odcinku szyjnym na skutek urazu skrętnego spowodowało zaistnienie u powoda 1 – procentowego długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Mając na uwadze powyższe, łączna kwota 8.000 zł (3.000 zł w wyroku + 5.000 zł
z postępowania likwidacyjnego) jest kwotą adekwatną. W pozostałym zakresie, zawyżone roszczenie należało oddalić.

Wskazać w tym miejscu również należy, że uzyskana przez C. R. kwota
z grupowego ubezpieczenia na życie w Towarzystwie (...) S.A. nie ma znaczenia dla zakresu odpowiedzialności pozwanego w niniejszej sprawie ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Sąd
w pełni popiera stanowisko zajęte przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19.05.2016 r.,
IV CSK 552/15 (Legalis nr 1508609), w uzasadnieniu którego wskazał m.in.: „ Skarga trafnie wskazuje również na naruszenie art. 445 § 1 KC w zw. z art. 444 i 363 KC poprzez przyjęcie, że świadczenia uzyskane z umowy ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków można zaliczyć na poczet odszkodowania należnego od sprawcy czynu niedozwolonego
i odpowiednio gwarancyjnej odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Brak podstaw do przyjęcia, że kwoty wypłacone poszkodowanemu na mocy dobrowolnych umów ubezpieczenia zmniejszają zakres obowiązku odszkodowawczego sprawcy, w szczególności przy zastosowaniu zasady compensatio lucri cum damno”.

Powód domagał się również w pozwie ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za następstwa wypadku z dnia 06.11.2013 r., jednak w żaden sposób nie uzasadnił tego roszczenia. Nie znajduje ono również uzasadnienia w zaoferowanym materiale dowodowym. Podstawę prawną takiego roszczenia stanowi art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Natomiast biegli lekarze wskazywali na pomyślne rokowania powoda na przyszłość. Biegły S. G. wskazał, że nie dojdzie do znacznego pogorszenia funkcji ruchowej lub podporowej kręgosłupa szyjnego. Nie można natomiast wykluczyć, że przebyte urazy mogą w przyszłości wpłynąć „w nieznaczny sposób” na przyspieszenie rozwoju zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa. W tej samej opinii jednak biegły podniósł, że zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego oraz operacja dyskopatii na poziomie C6/C7 nie ma związku z przebytym urazem. Również biegły S. R. nie wskazywał na możliwość wystąpienia nowych dolegliwości w związku z niskoenergetycznym urazem z dnia 06.11.2103 r. Tym samym żądanie powoda w przedmiocie ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela na przyszłość za skutki zdarzenia należało oddalić.

Od zasądzonej kwoty Sąd przyznał również od strony pozwanej na rzecz powoda odsetki, jednakże dopiero od dnia 12.02.2015 r. do dnia zapłaty. Początkowa data naliczania odsetek jest dniem doręczenia pozwu stronie pozwanej (potwierdzenie odbioru – k. 64). Powód domagał się zasądzenia odsetek od dnia 09.10.2014 r., tj. od następnego dnia po dniu wydania decyzji w sprawie przez ubezpieczyciela. Zarówno art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK jak i art. 817 k.c. przewidują 30 – dniowy termin likwidacji szkody. Jednak zważyć należy, że powód w żaden sposób – w szczególności żadnym dokumentem - nie wykazał, jakoby w postępowaniu likwidacyjnym domagał się zasądzenia konkretnej kwoty, czy też okoliczności, jakoby niezadowolony z rozstrzygnięcia ubezpieczyciela składał odwołanie od ww. decyzji domagając się konkretnej kwoty tytułem zadośćuczynienia. Pierwszy raz żądanie co do kwoty 12.000 zł tytułem zadośćuczynienia dotarło do ubezpieczyciela wraz z pozwem w dniu 12.02.2015 r. i dopiero wtedy mógł realnie zdecydować, czy żądanie jest zasadne. Natomiast okoliczności sprawy były już ubezpieczycielowi znane, więc nie było powodu doliczać po raz kolejny terminu
30 – dniowego na likwidację szkody. Sąd Apelacyjny w Białymstoku w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 marca 2014 r., I ACa 849/13 (Legalis Numer 831307) wskazał m.in.,
że zobowiązanie z tytułu zadośćuczynienia: „ ma charakter bezterminowy, przekształcenie go w zobowiązanie terminowe może nastąpić w wyniku wezwania wierzyciela (pokrzywdzonego) skierowanego wobec dłużnika do spełnienia świadczenia (art. 455 KC). Oznacza to, że dla postawienia roszczenia w stan wymagalności konieczne jest wezwanie wystosowane przez wierzyciela, zawierające wskazanie żądanej kwoty, przy czym (…) samo zgłoszenie szkody
i zawiadomienie ubezpieczyciela o wypadku nie jest równoznaczne ze zgłoszeniem roszczenia. Terminowy charakter świadczenia ubezpieczyciela, o czym mowa w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy
z 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym
i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, należy odczytywać w taki sposób,
że ubezpieczyciel popada w opóźnienie, jeśli nie spełni w terminie miesięcznym świadczenia, które zostało mu zgłoszone kwotowo (por. wyrok SN z 6 lipca 1999 r., III CKN 315/98, OSNC 2000/2/31). Nie pozostaje zatem w opóźnieniu, co do kwot nieobjętych jego „decyzją”, jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swego roszczenia”. Tutejszy Sąd w pełni podziela powyższe wywody.

Nadto, wskazać należy, że w dniu 01.01.2016 r. weszła w życie ustawa z dnia
9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830). Zmieniła ona m.in. brzmienie art. 481 k.c. Natomiast stosownie do treści art. 56 tej ustawy do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Artykuł 481 § 2 k.c. w dotychczasowym brzmieniu przewidywał, że jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Po zmianie wprowadzonej powyższą ustawą powyższy paragraf stanowi, że jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego
i 5,5 punktów procentowych. Mając na uwadze powyższe, Sąd w pkt I lit. a) i b) sentencji wyroku podzielił należności odsetkowe na okresy do 31.12.2015 r. i od 01.01.2016 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zdanie pierwsze poprzez ich stosunkowe rozdzielenie. Strona pozwana wygrała sprawę w 75%. Powód poniósł następujące koszty: 600,00 zł – opłata od pozwu, 17 zł – opłata od pełnomocnictwa, 2.400 zł - wynagrodzenie pełnomocnika; 300 zł + 288 zł tj. zaliczki na poczet opinii biegłego (zlikwidowane w całości) – tj. łącznie 3.605 zł. Strona pozwana natomiast poniosła koszty
w kwocie 3.804,46 zł (17 zł – opłata od pełnomocnictwa; 2.400 zł - wynagrodzenie pełnomocnika; 300 + 800 zł + 288 zł tj. zaliczki na poczet opinii biegłych – przy czym
z ostatniej zaliczki pozostała kwota 0,54 zł niewliczana w tym miejscu w koszty). Łączne koszty procesu poniesione przez strony wyniosły więc: 7.409,46 zł, z czego powód powinien ponieść 75%, tj. 5.557,10 zł, natomiast poniósł 3.605 zł. Tym samym różnicę w kwocie 1.952,10 zł Sąd zasądził w punkcie III sentencji wyroku od powoda na rzecz strony pozwanej.

Na rzecz biegłych sądowych zostały w procesie zasądzone następujące należności:

- na rzecz K. C. - 1.605,36 zł, które wypłacono z posiadanych wówczas zaliczek (1.400 zł) oraz w pozostałym zakresie tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa (205,36 zł);

- na rzecz S. G. - 575,46 zł – z zaliczek uiszczonych przez strony;

- na rzecz S. R. - 421,07 zł – wypłacono tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa.

Strony uiściły łącznie tytułem zaliczek: 1976 zł, w tym: 588 zł powód i 1.388 zł pozwany. Na rzecz biegłych wydano z zaliczek 1.975,46 zł. Pozostała kwota 0,54 zł z zaliczki pozwanego. Tymczasowo ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Oleśnie wyłożono na poczet należności biegłych kwotę łączną 626,43 zł.

Mając na uwadze powyższe rozliczenia oraz wynik procesu Sąd w punktach IV i V sentencji wyroku na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28.07.2005 r.
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 623 t.j. ze zm.)
w zw. z art. 100 k.p.c. nakazał pobrać od stron na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Oleśnie stosunkową część należności wyłożonych przez Skarb Państwa, tj. od powoda 75% x 626,43 zł = 469,82 zł, a od strony pozwanej 25% x 626,43 zł = 156,61 zł.

Natomiast pozostałą kwotę 0,54 zł tytułem niewykorzystanej części zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłych Sąd nakazał Skarbowi Państwa – Sądowi Rejonowemu w Oleśnie zwrócić stronie pozwanej na podstawie art. 84 powoływanej wyżej ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.