Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXIV C 1816/08

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIV Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Tyszka

Protokolant: stażysta Marek Dobrogojski

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2016 r. w Warszawie na rozprawie

spraw z powództwa Stowarzyszenia (...) w W.

przeciwko (...) sp. z o.o. sp.j. w W.

o zapłatę i zobowiązanie

w sprawie XXIV C 1816/08

1. zasądza od (...) sp. z o.o. sp.j. w W. na rzecz Stowarzyszenia (...) w W. kwotę (...) zł ((...)) z odsetkami ustawowymi od 24 marca 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3. zasądza od (...) sp. z o.o. sp.j. w W. na rzecz Stowarzyszenia (...) w W. kwotę 63.827,75 zł (sześćdziesiąt trzy tysiące osiemset dwadzieścia siedem złotych siedemdziesiąt pięć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

w sprawie XXIV C 1124/14

4. zasądza od (...) sp. z o.o. sp.j. w W. na rzecz Stowarzyszenia (...) w W. kwotę (...) zł ((...)) z odsetkami ustawowymi od 10 października 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

5. zobowiązuje (...) sp. z o.o. sp.j. w W. do udzielenia Stowarzyszeniu (...) w W. informacji o łącznej wysokości wszelkich wpływów z tytułu wyświetlania filmów (z wyłączeniem podatku VAT) osiągniętych w okresie od 1 kwietnia do 31 grudnia 2011 roku;

6. zobowiązuje (...) sp. z o.o. sp.j. w W. do udzielenia Stowarzyszeniu (...) w W. informacji dotyczących wszystkich filmów wyświetlanych przez pozwaną lub jej poprzedników prawnych w okresie od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku, a mianowicie:

- tytułu, pod którym film był wyświetlany oraz nazwy dystrybutora na terytorium P.,

- wysokości wszelkich uzyskanych wpływów z tytułu wyświetlania filmów (z wyłączeniem podatku VAT) w rozbiciu na poszczególne tytuły;

7. oddala powództwo w pozostałym zakresie;

8. zasądza od (...) sp. z o.o. sp.j. w W. na rzecz Stowarzyszenia (...) w W. kwotę 130.817 zł (sto trzydzieści tysięcy osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XXIV C 1816/08

UZASADNIENIE

Pozwem z 22 czerwca 2005 roku Stowarzyszenie (...) wniosło o zasądzenie od (...) sp. z o.o. w W. (obecnie (...) sp. z o.o. sp.j. w W.) kwoty (...) zł z odsetkami ustawowymi od 6 maja 2005 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powód wniósł także o zobowiązanie pozwanej do udostępnienia dokumentacji finansowo-księgowej i udzielenia informacji dotyczących wszystkich filmów rozpowszechnianych w prowadzonych przez nią kinach, za okres od daty otwarcia każdego z nich, nie wcześniej niż od 22 lipca 2000 roku do 31 grudnia 2004 roku, w tym podania tytułów filmów i wysokości wpływów z ich wyświetlania.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest organizacją zbiorowego zarządzania w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, uprawnioną do zbiorowego zarządzania prawami autorskimi na polach eksploatacji wskazanych w zezwoleniu Ministra Kultury i Sztuki. Powód zaznaczył, że w postępowaniu dochodzi należnego twórcom utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych wynagrodzenia za wyświetlanie utworów audiowizualnych w kinach, proporcjonalnego do wpływów z tego tytułu. Wynagrodzenie to powinno zaś być uiszczane przez korzystającego za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządu prawami autorskimi.

W celu obliczenia należnego wynagrodzenia powód wezwał pozwaną do wskazania wysokości wpływów osiągniętych z wyświetlania filmów. Pozwana zakwestionowała uprawnienie powoda do wystąpienia z takim wnioskiem i nie udzieliła mu żądanych informacji. Powód podkreślił, że wynagrodzenie należne reprezentowanym przez niego twórcom, zostało oszacowane na podstawie informacji prasowych i obowiązujących tabel stawek wynagrodzeń, zatwierdzonych przez Komisję Prawa Autorskiego (k. 2-7 – pozew, k. 317-319 – pismo).

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) sp. z o.o. w W. (obecnie (...) sp. z o.o. sp.j. w W.) wniosła o jego oddalenie oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana w pierwszym rzędzie podniosła zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda. Pozwana wskazała, że powód nie może korzystać z wynikającego z przepisów prawa autorskiego domniemania bycia organizacją właściwą w sytuacji, gdy do tego samego utworu rości sobie prawa więcej niż jedna organizacja zbiorowego zarządu. Pozwana podkreśliła, że oprócz powoda istnieją także inne organizacje, które wykonują zbiorowy zarząd na polu eksploatacji w postaci wyświetlania. Powód zaś nie udowodnił, że został przez twórców upoważniony do pobierania wynagrodzenia, w szczególności w przypadku twórców zagranicznych. Tym niemniej, w ocenie pozwanej, decyzja Ministra, na którą powoływał się powód nie uprawniała go do występowania z roszczeniem w niniejszej sprawie. Pozwana powołała się przy tym na domniemanie nabycia przez producenta utworu audiowizualnego całości praw majątkowych do utworu. Pozwana podkreśliła, że również Stowarzyszenie (...) domagało się od niej zapłaty wynagrodzenia. Pozwana chciała w ramach trójstronnej umowy doprowadzić do polubownego rozwiązania sporu, co jednakże zakończyło się niepowodzeniem.

Pozwana zaprzeczyła także, by była jedynym podmiotem korzystającym z utworu audiowizualnego w rozumieniu przepisów ustawy. W szczególności wskazała, że to przede wszystkim producenci i dystrybutorzy odnoszą korzyści z tytułu korzystania z utworu. Pozwana zakwestionowała także wysokość kwoty dochodzonej pozwem podnosząc, że brak jest podstaw do naliczania wynagrodzenia od kwoty wpływów brutto, oraz do obciążania jej pełną stawką opłaty skoro dużą część wpływów pobiera dystrybutor, z tytułu opłaty licencyjnej. Dodatkowo pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia powołując się na 3 letni termin przedawnienia związany z prowadzeniem działalności gospodarczej (k. 215-228 – odpowiedź na pozew, k. 434-444 – pismo procesowe pozwanej).

Postanowieniami z 17 października 2005 roku i 19 stycznia 2006 roku, Sąd Okręgowy w Warszawie zobowiązał pozwaną do udzielenia powodowi informacji na temat filmów wyświetlanych w prowadzonych przez nią kinach i przedstawienia dokumentacji finansowej określającej wysokość wpływów z tego tytułu za okres od 22 lipca 2000 roku do 21 grudnia 2004 roku (k. 313-314, 369 – postanowienia). Postanowieniem z 30 czerwca 2006 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie oddalił zażalenia na postanowienie z 17 października 2005 roku (k. 399 – postanowienie). Postanowienie z 19 stycznia 2006 roku uprawomocniło się wobec odrzucenia zażalenia pozwanego na to postanowienie.

Pismem z 24 marca 2014 roku powód ostatecznie zmienił powództwo w ten sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty (...) zł z odsetkami ustawowymi od 24 marca 2014 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości trzykrotności stawki minimalnej. Powód wyjaśnił, że na dochodzoną sumę składała się kwota roszczenia głównego w wysokości (...) zł oraz skapitalizowane odsetki ustawowe od tej kwoty za okres od 6 maja 2005 roku do 21 marca 2014 roku w wysokości (...) zł. Powód wskazał, że z uwagi na treść orzeczenia Komisji Prawa Autorskiego oraz zawartego ze Stowarzyszeniem (...) porozumienia roszczenie pozwu ogranicza się do wynagrodzenia należnego twórcom utworów muzycznych, słowno-muzycznych oraz autorom scenariusza, którzy powierzyli swoje prawa powodowi lub też, którzy są obywatelami polskimi, a nie powierzyli swoich praw żadnej organizacji zbiorowego zarządu (osoby wymienione w orzeczeniu Komisji Prawa Autorskiego) (k. 1239-1244 – zmiana powództwa).

Pozwem z 10 października 2014 roku Stowarzyszenie (...) wniosło o zasądzenie od (...) sp. z o.o. sp.j. w W. kwoty (...) zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zobowiązanie pozwanej do: 1. przekazania informacji o wysokości wszelkich wpływów z tytułu wyświetlania filmów, z wyłączeniem podatku VAT, za okres od 1 kwietnia do 31 grudnia 2011 roku, 2. przekazania informacji o wszystkich filmach wyświetlanych w okresie objętym pozwem z podaniem tytułu filmu, nazwy dystrybutora i wysokości wszystkich wpływów uzyskanych z wyświetlenia każdego filmu, a nadto, 3. przedstawienia dokumentacji finansowo – księgowej zaświadczającej o wysokości uzyskanych wpływów z tytułu wyświetlania filmów za okres od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku. Nadto powód domagał się zasądzenia od pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest organizacją zbiorowego zarządzania w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, uprawnioną do zbiorowego zarządzania prawami autorskimi na polach eksploatacji wskazanych w zezwoleniu Ministra Kultury i Sztuki. Powód zaznaczył, że w postępowaniu dochodzi należnego twórcom wynagrodzenia za wyświetlanie przez pozwaną utworów audiowizualnych w kinach, proporcjonalnego do wpływów z tego tytułu. Wynagrodzenie to powinno zaś być uiszczane przez korzystającego za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządu prawami autorskimi.

Powód zaznaczył, że pozwana kwestionowała jego prawo do pobierania wynagrodzenia. Mając to na uwadze powód wystąpił do Komisji Prawa Autorskiego o wskazanie go jako organizacji właściwej w odniesieniu do 1.500 filmów. Wniosek został oddalony w odniesieniu do utworów muzycznych i słowno-muzycznych wykorzystywanych w tychże filmach. Komisja stwierdziła bowiem, że w odniesieniu do tego rodzaju utworów nie działa żadna inna organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. W oparciu o znowelizowane przepisy prawa autorskiego powód oraz Stowarzyszenie (...) zawarli porozumienie w zakresie pobierania wynagrodzeń na rzecz twórców za wyświetlanie utworów audiowizualnych w kinach. Porozumienie to weszło w życie z chwilą podpisania umowy generalnej ze Stowarzyszeniem (...), którego członkiem była m. in. pozwana. Ustalono w nim zasady pobierania wynagrodzenia oraz określono jego stawkę za okres od 1 stycznia 2013 roku. Strony nie uregulowały wysokości ani warunków zapłaty wynagrodzenia za okres wcześniejszy. W ocenie powoda jest on uprawniony do pobierania wynagrodzenia w stawce wynoszącej (...) wpływów z wyświetlania filmów w kinach. Powód wskazał, że żądanie udzielenia informacji ma na celu ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego poszczególnym twórcom oraz weryfikację danych przedstawionych przez pozwaną. Na kwotę dochodzoną pozwem składała się suma wynagrodzeń za lata 2005 – 2012, łącznie (...) zł, odsetki za opóźnienie w zapłacie powyższego wynagrodzenia za okres od 22 lipca do 9 października 2014 roku w wysokości (...) zł, podatek VAT należny od wynagrodzenia za 2012 rok w wysokości (...) zł oraz odsetki za opóźnienie w zapłacie podatku VAT w ostatnio wymienionej kwocie za okres od 3 do 9 października 2014 roku w wysokości (...) zł (akta sprawy XXIV C 1124/14: k. 2-14 – pozew).

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o jego oddalenie oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana zakwestionowała posiadanie przez powoda legitymacji czynnej w sprawie, podnosząc, że nie jest on organizacją właściwą w rozumieniu przepisów prawa autorskiego. Pozwana podniosła, że powód nie przedstawił żadnych umów, które upoważniałyby go do pobierania wynagrodzenia, a nadto, że rości sobie prawa w zakresie, jaki nie wynikał z orzeczenia Komisji Prawa Autorskiego. Również przyjęta przez powoda stawka była całkowicie arbitralna i nie zasługiwała, zdaniem pozwanej, na uwzględnienie. Pozwana podkreśliła, że zawarte porozumienie wywierało skutki na przyszłość, tj. od 1 stycznia 2013 roku. W odniesieniu do wcześniejszego okresu pozwana zobowiązała się przystąpić do ustalenia z powodem zasad zapłaty wynagrodzenia, ale do zawarcia porozumienia nie doszło (akta sprawy XXIV C 1124/14: k. 163-171 – odpowiedź na pozew).

Postanowieniem z 20 października 2015 roku Sąd połączył do wspólnego rozpoznania sprawę XXIV C 1124/14 ze sprawą niniejszą (akta sprawy XXIV C 1124/14: k. 303 – postanowienie).

Pismem z 22 lutego 2016 roku powód ostatecznie sprecyzował swoje żądania, wnosząc o:

a) zasądzenie od pozwanej kwoty (...) zł z ustawowymi odsetkami od 24 marca 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

b) zasądzenie od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 6-krotności stawki minimalnej.

W zakresie połączonej do wspólnego rozpoznania ze sprawą niniejszą sprawy XXIV C 1124/14 powód wniósł o:

a) zasądzenie od pozwanej kwoty (...) zł z odsetkami ustawowymi od 10 października 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

b) zobowiązanie pozwanej do udzielenia informacji o łącznej wysokości wpływów z tytułu wyświetlania filmów (z wyłączeniem podatku VAT) w okresie od 1 kwietnia do 31 grudnia 2011 roku;

c) zobowiązanie pozwanej do udzielenia informacji dotyczącej wszystkich filmów wyświetlanych przez nią lub jej poprzedników prawnych w okresie od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku w zakresie:

- tytułu, pod jakim film był wyświetlany oraz nazwy dystrybutora na terytorium P.;

- wysokości uzyskanych wpływów z tytułu wyświetlania filmów (z wyłączeniem podatku VAT) w rozbiciu na poszczególne tytuły;

d) zobowiązanie pozwanej do udostępnienia dokumentacji finansowo-księgowej zaświadczającej o wysokości uzyskanych wpływów za okres od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku;

e) zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych (k. 1458-1481 - pismo procesowe).

Pozwana podtrzymała wniosek o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego na wniosek stron Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Powód Stowarzyszenie (...) w W. jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, którego celem statutowym jest m.in. ochrona praw autorskich twórców rodzimych i zagranicznych. W czasie swojej działalności powód zawarł liczne umowy o wzajemnej reprezentacji z zagranicznymi organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Przykładem może być umowa z 9 października 1986 roku pomiędzy powodem a (...) z siedzibą w N., S. Z., która prowadziła zbiorowy zarząd prawami do utworów muzycznych i kompozycji, zawartych w utworach dramatycznych na polu m.in. emisji radiowo-telewizyjnej i innych publicznych wykonań. Na podstawie umowy każda ze stron zobowiązała się do przekazywania drugiej stronie płatności oraz rozliczenia w takim samym zakresie, w jakim strona pobierała je na rzecz własnych członków (k. 9-12 – odpis KRS powoda, k. 528-529 – wykaz umów o wzajemnej reprezentacji, k. 530-543 – umowa z 9 października 1986 r. z tłumaczeniem).

(...) sp. z o.o. w W. zajmowała się – rozpoczętą przed 22 lipca 2000 roku – działalnością gospodarczą w zakresie prowadzenia kin i wyświetlania w nich utworów audiowizualnych.

Prowadzeniem kin i wyświetlaniem filmów w okresie od 22 lipca 2000 roku zajmowała się również spółka (...) ( (...)) sp. z o.o. w W.. W dniu 30 lipca 2002 roku (...) sp. z o.o. w W. nabyła przedsiębiorstwo (...) ( (...)) sp. z o.o. w W..

W dniu 30 września 2011 roku (...) sp. z o.o. w W. przekształciła się w (...) sp. z o.o. spółkę komandytowo-akcyjną w W.. Następnie ostatnio wymieniona spółka została przekształcona w (...) sp. z o.o. spółkę jawną w W. (bezsporne, k. 14-21, 1245-1246, 1247-1250 – odpisy KRS pozwanej, k. 423-425 – dokumenty z akt rejestrowych, akta sprawy XXIV C 1124/14: k. 25-32 – odpisy z KRS).

Decyzją z 1 lutego 1995 roku, zmienioną decyzją z 23 października 1998 roku, Minister Kultury i Sztuki udzielił powodowi zezwolenia na zbiorowe zarządzenie prawami autorskimi do utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych w utworze audiowizualnym na polach eksploatacji w postaci m.in. wyświetlania (k. 232 – decyzja).

Decyzją z 5 maja 2000 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego zatwierdził tabele stawek wynagrodzeń. Zgodnie z załącznikiem do przedmiotowej decyzji powód został uprawniony do pobierania wynagrodzenia z tytułu wyświetlenia w stawce (...) od wpływów brutto z biletów wstępu, należnych twórcom scenariusza, utworów muzycznych i słowno-muzycznych. W części informacyjnej załącznika wyjaśniono, że repertuar (...) stanowią utwory słowne z zakresu literatury pięknej, muzyczne, słowno-muzyczne i choreograficzne, co do których twórcy autorzy polscy lub zagraniczni osobiście, bądź przez swych następców prawnych lub na podstawie umów o wzajemnej reprezentacji z autorskimi związkami zagranicznymi udzielili powodowi prawa w zakresie zbiorowego zarządu (k. 247-248 – fragment tabeli).

W okresie od 22 lipca 2000 roku do 31 grudnia 2004 roku pozwana prowadziła kina: - (...): A., S., B., Promenada, M. w W., J. w J., K. we W., P. i (...) w K., Krewetka w G., R. w R., K. w K., C. w C.; - (...): S. w W., K. w K., K. w K.. We wskazanym okresie z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych, produkcji polskiej i zagranicznej, w wymienionych wyżej kinach, pozwana uzyskała wpływy w kwocie (...) zł brutto. (...) sp. z o.o. w okresie objętym roszczeniem pozwu również nie uiszczało wynagrodzenia współtwórcom utworów audiowizualnych. Wymieniona ostatnio spółka w omawianym okresie osiągnęła z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych wpływy w kwocie (...) zł (bez podatku VAT) (k. 421-422 – protokół z kontroli dokumentacji finansowej pozwanej, k. 423-424 – wprowadzenie do sprawozdania finansowego, k. 431-432 – fragment sprawozdania finansowego (...) sp. z o.o., k. 715-811 – wpływy z wyświetlania filmów).

W dniu 10 grudnia 2003 roku (...) i Stowarzyszenie (...) zawarły porozumienie w sprawie inkasa i podziału wynagrodzeń dla współtwórców utworów audiowizualnych za wyświetlanie utworów audiowizualnych w kinach. W myśl tego porozumienia (...) zobowiązało się nie występować na drogę sądową wobec kin korzystających z utworów na polu wyświetlania. Stosownie do wspomnianego porozumienia (...) złożyło 15 lipca 2005 roku świadczenie, że nie będzie dochodzić od podmiotu prowadzącego kino osobnego od żądanego przez (...) wynagrodzenia. Oświadczeniem z 15 grudnia 2006 roku (...) potwierdziło stanowisko zawarte w porozumieniu a nadto wyjaśniło, że nie będzie dochodzić oddzielnego innego niż żądane przez (...) wynagrodzenia również za okres poprzedzający zawarcie porozumienia (k. 522 – porozumienie, k. 266 – oświadczenie z 15.07.2005 r., k. 521 – oświadczenie z 15.12.2006 r.).

Pismem z 19 kwietnia 2005 roku, doręczonym 25 kwietnia 2005 roku, powód wezwał pozwaną do uiszczenia na jego rzecz kwoty (...) zł z tytułu wynagrodzenia należnego twórcom utworów słownych, muzycznych i słowno-muzycznych wykorzystanych w utworze audiowizualnym w terminie 10 dni od daty doręczenia pisma (k. 52-54 – wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem odbioru).

Pismem z 22 października 2010 roku powód złożył do Komisji Prawa Autorskiego wniosek o wyznaczenie go jako właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi do pobierania wynagrodzenia proporcjonalnego do wpływów z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach, należnego twórcom scenariuszy, utworów muzycznych i słowno-muzycznych, które zostały stworzone dla filmów określonych w załączniku lub w tychże filmach wykorzystane (k. 1078-1080 – wniosek, k. 1081-1096 – załącznik).

Postanowieniem z 16 grudnia 2013 roku Komisji Prawa Autorskiego, zmienionym postanowieniami Sądu Okręgowego w Poznaniu z 25 czerwca 2015 roku, w sprawie II Ca 965/14 i II Cz 330/15, w punkcie 1. oddalono wniosek powoda o wskazanie go jako organizacji właściwej w odniesieniu do utworów muzycznych i słowno-muzycznych, jakie zostały stworzone do filmów, wymienionych w załącznikach nr 1 do wniosku z października 2010 roku i pisma z 1 lipca 2013 roku lub wykorzystane w wymienionych filmach oraz w punkcie 2. wskazano powoda jako organizację właściwą w odniesieniu do twórców scenariuszy: A. G., M. R., K. U., R. K. (1), S. G., P. U., A. S. i M. P., do pobierania wynagrodzenia proporcjonalnego do wpływów z tytułu wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach. W uzasadnieniu postanowienia Komisja wyjaśniła, że na podstawie przedłożonych przez wnioskodawcę (powoda) i uczestników postępowania pism ustalono, że w odniesieniu do twórców utworów muzycznych i słowno-muzycznych wyłącznie (...) posiada zezwolenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na pobieranie w imieniu tych twórców wynagrodzenia, o jakim mowa w art. 70 ust. 2¹ pr.aut. Brak było zatem podstaw do wskazania (...)u jako organizacji właściwej, skoro żadna inna organizacja zbiorowego zarządu nie rości sobie na tym polu praw do zarządzania wymienionymi utworami. Ustalenia Komisji zostały co do zasady zaaprobowane przez orzekający na skutek odwołania Sąd Okręgowy w Poznaniu (k. 1177-1179 – orzeczenie Komisji Prawa Autorskiego, k. 1180-1221 – załączniki nr 1 do wniosku z 25 października 2010 roku i pisma z 1 lipca 2013 roku zawierające listy utworów audiowizualnych, k. 1386-1390 – postanowienie w sprawie II Ca 965/14, k. 1391-1394 – postanowienie w sprawie II Cz 330/15).

W dniu 3 czerwca 2013 roku powód zawarł ze Stowarzyszeniem (...) porozumienie, w którym ustalono, że powód pobiera wynagrodzenie z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach na rzecz wszystkich twórców utworów: a) muzycznych, b) muzyczno-słownych, c) choreograficznych oraz d) utworów słownych (w tym scenariuszy, dialogów i tłumaczeń dialogów) jedynie w imieniu tych twórców, którzy powierzyli zarząd swoimi prawami powodowi oraz twórców mających obywatelstwo polskie, którzy nie powierzyli służących im praw autorskich w zarząd innej organizacji zbiorowo zarządzającej prawami. Porozumienie miało stanowić załącznik do umów generalnych, które miały zostać w przyszłości zawarte z członkami (...) Stowarzyszenia (...). Zawarcie umów generalnych miało wyczerpywać całkowite wynagrodzenie współtwórców utworów audiowizualnych z tytułu ich wyświetlania w kinach, za okres objęty tymi umowami. Porozumienie wchodziło w życie z dniem podpisania i jako załącznik do umów generalnych pomiędzy stronami i (...) Stowarzyszeniem (...), obowiązujący w czasie, w którym umowy generalne wiążą strony tych umów (k. 1251 – porozumienie, e-protokół rozprawy z 16 stycznia 2016 roku – zeznania świadków R. K. (2), K. L., K. S.).

W dniu 17 grudnia 2013 roku powód zawarł z (...) Stowarzyszeniem (...) (którego członkiem była m.in. pozwana) umowę generalną, której przedmiotem było określenie ramowych warunków umów zawieranych przez powoda z członkami stowarzyszenia w przedmiocie zapłaty wynagrodzenia należnego współtwórcom z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach. Strony ustaliły stawkę pobieranego przez powoda wynagrodzenia na (...) wszystkich wpływów użytkownika z tytułu wyświetlania filmów pomniejszonych o podatek VAT. Wynagrodzenie miało być powiększone o należny podatek VAT. Zaznaczono również, że podstawą obliczenia wynagrodzenia jest suma wpływów przed jej podziałem pomiędzy użytkownika, a dystrybutora utworu audiowizualnego. Umowa dotyczyła wynagrodzenia za korzystanie z utworów w okresie od 1 stycznia 2013 roku i na przyszłość. Jednocześnie, w punkcie 4.1 umowy, strony uzgodniły, że każdy z (...) Stowarzyszenia (...) przystąpi do ustalania z powodem warunków zapłaty wynagrodzeń autorskich za okres wcześniejszy (k. 1395-1398 – umowa generalna (...) i Stowarzyszenia (...), k. 1399 – wykaz (...) Stowarzyszenia (...), e-protokół rozprawy z 16 stycznia 2016 roku – zeznania świadków R. K. (2), K. L., K. S.).

W dniu 28 stycznia 2014 roku powód i pozwana podpisali umowę, która dotyczyła pobierania przez powoda za okres od 1 stycznia 2013 roku na podstawie art. 17 pr.aut. w związku z udzieleniem licencji oraz na podstawie art. 70 ust. 3 w zw. z art. 70 ust. 2¹ pkt 1 pr.aut. wynagrodzenia należnego twórcom reprezentowanym przez powoda, z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach pozwanej (§ 2 ust. 1 a) umowy). W § 2 ust. 2 i 5 umowy wyjaśniono, że powód reprezentuje wszystkich twórców utworów muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych oraz twórców utworów słownych należących do jego repertuaru i na zasadzie negotiorum gestio wobec twórców, którzy mając obywatelstwo polskie nie powierzyli zarządu swoimi prawami Stowarzyszeniu (...). W skład repertuaru wchodziły utwory wymienionych kategorii, których zarząd twórcy lub ich następcy prawni powierzyli powodowi bezpośrednio lub na podstawie umów o wzajemnej reprezentacji, zawieranych z zagranicznymi organizacjami zbiorowego zarządu (§ 3 pkt a) i b) umowy). Pozwana z tytułu wykorzystywania w utworach audiowizualnych, wyświetlanych w jej kinach, utworów wkładowych zobowiązała się uiszczać na rzecz powoda wynagrodzenie w wysokości (...) wszystkich miesięcznych wpływów pomniejszonych o podatek VAT, które otrzyma w danym miesiącu z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach (§ 5 ust. 1 umowy). Wynagrodzenie miało być powiększone o należny podatek VAT (§ 5 ust. 2 umowy). Pozwana zobowiązała się do przekazywania powodowi dokumentacji rozliczeniowo-programowej, zawierającej wyliczenie tytułów, pod którymi były wyświetlane utwory audiowizualne, nazwy dystrybutora na terenie kraju i wysokości wpływów z wyświetlania poszczególnych utworów (k. 1271-1281 – umowa, e-protokół rozprawy z 18 stycznia 2016 roku – zeznania świadków K. L., D. P., K. S.).

Powód i pozwana, pomimo podejmowanych prób, nie uzgodnili wysokości i warunków zapłaty wynagrodzenia za okres przed 1 stycznia 2013 roku (niesporne).

Postanowieniem z 3 września 2014 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wskazał, że wydaną na rzecz powoda decyzję w przedmiocie udzielenia zezwolenia na zbiorowy zarząd prawami autorskimi należy rozumieć w ten sposób, że powód jest uprawniony do wykonywania zbiorowego zarządu w zakresie inkasowania wynagrodzenia, o którym mowa w art. 70 ust. 3 pr.aut., w odniesieniu do utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych w utworze audiowizualnym (k. 1382-1385 – postanowienie wyjaśniające).

Obecnie wiele podmiotów korzystających z utworów audiowizualnych poprzez ich wyświetlanie w kinach, na podstawie zawieranych z powodem umów, przekazuje mu wynagrodzenie w wysokości (...) wpływów z tytułu wyświetlania filmów. Również za granicą organizacje zbiorowego zarządu prawami autorskimi pobierają wynagrodzenie na rzecz współtwórców utworów wkładowych. W. (...) pobiera wynagrodzenie w wysokości (...) wpływów od ceny biletu bez podatku VAT na rzecz autorów, kompozytorów i wydawców utworów muzycznych; n. G.pobiera wynagrodzenia (...) na rzecz kompozytorów i autorów piosenek; f. (...) pobiera na rzecz autorów wkładowego utworu muzycznego wynagrodzenie w wysokości (...) od przychodów ze sprzedaży biletów (bez uwzględnienia podatków) (k. 1419-1425 - lista, k. 1412-1414, 1415-1416, 1417-1418 - tłumaczenie korespondencji powoda z zagranicznymi organizacjami zbiorowego zarządzania, e-protokół rozprawy z 18 stycznia 2016 roku - zeznania świadków D. P., K. S.).

W okresie od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku pozwana uzyskała z tytułu sprzedaży biletów na seanse filmowe kwotę (...) zł (akta sprawy XXIV C 1124/14: k. 137 – pismo pozwanej).

W dniu 8 września 2011 roku Dyrektor Izby Skarbowej w W., działający z upoważnienia Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną, z której wynikało, że przekazywane powodowi na podstawie art. 70 ust. 2¹ pr.aut. wynagrodzenie podlega od 1 kwietnia 2011 roku opodatkowaniu podatkiem VAT. W oparciu o przedmiotową interpretację powód wystawił pozwanej fakturę od wynagrodzenia naliczonego za okres od 1 kwietnia do 31 grudnia 2011 roku oraz od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku, w której obliczył należny podatek VAT na kwotę (...) zł. Przedmiotowa faktura została załączona do pisma z 22 września 2014 roku, doręczonego 24 września 2014 roku, w którym powód wezwał pozwaną do jej opłacenia w terminie 7 dni od otrzymania wezwania (akta sprawy XXIV C 1124/14: k. 142-150 – interpretacja indywidualna, k. 151 – faktura VAT, k. 152-155 – pismo z potwierdzeniem odbioru).

Pismem z 10 lipca 2014 roku, doręczonym 14 lipca 2014 roku, powód wezwał pozwaną do uiszczenia tytułem wynagrodzenia należnego reprezentowanym przez powoda twórcom filmów wyświetlanych w okresie od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku kwoty (...) zł, w terminie 7 dni od otrzymania wezwania (akta sprawy XXIV C 1124/14: k. 138-141 – pismo z potwierdzeniem odbioru).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt sprawy dokumentów, które uznał za wiarygodne albowiem ich treść i autentyczność nie budziła wątpliwości.

Sąd oparł się także na zeznaniach R. K. (2), K. L., D. P. oraz K. S., gdyż były one spójne i logiczne oraz znajdowały potwierdzenie w przedłożonej do akt sprawy dokumentacji.

Nie stanowiło dowodu w sprawie oświadczenie przedstawiciela Stowarzyszenia (...) z siedzibą w W., S. Z.(M. P. A.) wraz z tłumaczeniem (k. 670-677), z którego wynikało że powód nie został przez przedmiotowe stowarzyszenie upoważniony do pobierania wynagrodzenia. Zauważyć bowiem należy, że w oświadczeniu wskazano, że stowarzyszenie reprezentuje prawa producentów i dystrybutorów filmowych. Powód nie twierdził jednakże, że sprawuje zbiorowy zarząd w imieniu tego typu podmiotów i ich prawa nie były objęte roszczeniem pozwu. Tym samym okoliczność wynikająca z omawianego oświadczenia pozostawała bez wpływu na wydanie w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie.

Dowodu nie stanowiły przygotowane przez prof. J. B. (1) oraz (...) J. B. (2) i R. M. opinie prawne (k. 452-473, 523-527, k. 545-560). Pomijając fakt, że zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem opinia prywatna nie stanowi dowodu, lecz jedynie wyraz prezentowanego przez stronę stanowiska, wskazać także trzeba, że jej przedmiotem są kwestie związane z interpretacją przepisów prawa. Zgodnie zaś z art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu mogą być jedynie fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia. Wyłomem od powyższej zasady jest art. 1143 § 3 k.p.c., który jednakże dotyczy wyłącznie prawa obcego i obcej praktyki sądowej, w związku z czym nie mógł mieć w niniejszej sprawie zastosowania.

Sąd oddalił wniosek dowodowy pozwanej o przesłuchanie świadków R. R., T. J. i P. Z. na okoliczność zakresu obowiązywania porozumienia z 3 czerwca 2013 roku, a w szczególności objęcia regulacją porozumienia wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach, które miało miejsce przed 1 stycznia 2013 roku, bowiem jego przeprowadzenie należało uznać za bezprzedmiotowe. Kwestia, która miała podlegać wyjaśnieniu poprzez przeprowadzenie wzmiankowanych dowodów została w dostateczny sposób naświetlona w toku postępowania. Wynikała ona przede wszystkim z treści dokumentów w postaci samego porozumienia z 3 czerwca 2013 roku oraz umowy generalnej z 17 grudnia 2013 roku.

Sąd zważył, co następuje.

Podstawą dochodzonych przez powoda roszczeń w niniejszej sprawie był art. 70 ust. 2 pkt 1 ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2006 r., nr 90, poz. 631 j.t. ze zm.) (pr.aut.), zgodnie z którym główny reżyser, operator obrazu, twórcy scenariusza, twórcy innych utworów literackich lub muzycznych, które stworzone zostały do utworu audiowizualnego lub w nim wykorzystane, oraz artyści wykonawcy są uprawnieni do wynagrodzenia proporcjonalnego do wpływów z tytułu wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach. Stosownie zaś do ust. 3 powołanego przepisu korzystający z utworu audiowizualnego wypłaca wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 2, za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi.

Wskazać należy, że art. 70 ust. 2 pr.aut. został wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 24 maja 2006 roku (K 5/05, Dz.U. z 2006 r., nr 94, poz. 658) uznany za niezgodny z Konstytucją RP. Utrata mocy obowiązującej została odroczona o rok i nastąpiła 6 czerwca 2007 roku. Pozwany twierdził, że sąd nie może wyrokować na podstawie przepisu uznanego za niekonstytucyjny. Ze stanowiskiem tym nie można się było zgodzić. Konsekwencją brzmienia art. 190 ust. 3 Konstytucji jest bowiem konieczność uznania, że w razie określenia przez Trybunał Konstytucyjny terminu utraty mocy przepisu uznanego za niezgodny z Konstytucją, sąd stosuje ten przepis do oceny zdarzeń, które nastąpiły przed tym terminem, także wówczas gdy orzeka po utracie mocy obowiązującej tego przepisu (tak wyrok Sądu Najwyższego z 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 28/06, OSNC 2007/2/31).

Ustawodawca, stosując się do wskazówek Trybunału (w wymienionym wyroku TK uznano, że ograniczenie uprawnienia wynikającego z art. 70 ust. 2 pr.aut. tylko do niektórych kategorii współtwórców narusza zasadę równości) uregulował na nowo omawianą materię. Na mocy ustawy z 7 września 2007 roku (Dz.U. nr 181, poz. 1293), po ust. 2 art. 70 pr. aut. dodano ust. 2¹, stosownie do którego, współtwórcy utworu audiowizualnego oraz artyści wykonawcy są uprawnieni m. in. do wynagrodzenia proporcjonalnego do wpływów z tytułu wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach. Zgodnie z art. 2 wymienionej ustawy z 7 września 2007 roku przepis art. 70 ust. 2¹ pr. aut., w brzmieniu nadanym tą ustawą, stosuje się od 6 czerwca 2007 roku. Podstawa prawna roszczenia pozwu, na którą powołał się powód istniała więc w całym okresie, którego dotyczyły żądania obu rozpoznawanych powództw. Warto dodać, że poza generalnym wskazaniem, w miejsce szczegółowego wyliczenia, że uprawnienie dotyczy wszystkich współtwórców utworu audiowizualnego oraz artystów wykonawców, normatywna treść przepisu w stosunku do tracącego moc art. 70 ust. 2 pr.aut. nie uległa zmianie.

Stwierdzić zatem trzeba, że w przypadku roszczenia wniesionego przez powoda w sprawie połączonej XXIV C 1124/14, z uwagi na wskazany w pozwie okres, za jaki było ono dochodzone (1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku) jego podstawę w części stanowił art. 70 ust. 2 pkt 1 pr.aut., zaś po dokonanej ustawą z 7 września 2007 roku o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nowelizacji, również art. 70 ust. 2¹ pkt 1 pr.aut. (od 6 czerwca 2007 roku).

Odnośnie legitymacji czynnej po stronie powoda, to stosownie do art. 70 ust. 3 pr.aut. wynagrodzenie przysługujące osobom wymienionym w ust. 2 (ust. 2¹) tego przepisu uiszcza się za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi. Wynika z tego, że korzystający z utworu ma obowiązek dokonywania wpłat na rzecz oznaczonego podmiotu. Należało zatem rozważyć, czy powód posiada przymiot właściwej organizacji zbiorowego zarządu w niniejszej sprawie.

Powód dochodził wynagrodzenia przysługującego twórcom utworów muzycznych i słownomuzycznych wykorzystanych w filmach wyświetlanych przez pozwanego i jego poprzedników prawnych oraz twórcom scenariuszy, którzy powierzyli swoje prawa powodowi oraz tym, którzy będąc obywatelami polskimi nie powierzyli swoich praw żadnej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

Stosownie do art. 104 pr.aut. organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, są stowarzyszenia zrzeszające twórców, artystów wykonawców, producentów lub organizacje radiowe i telewizyjne, których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających
z ustawy. Zgodnie z ust. 3 powołanego przepisu organizacja działa na podstawie zezwolenia wydanego przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. W toku niniejszego postępowania do akt sprawy złożona została decyzja Ministra Kultury i Sztuki z 23 października 1998 roku. Decyzja ta została zmodyfikowana decyzją z 28 lutego 2003 roku. Przyznany powodowi zakres zezwolenia na zbiorowe zarządzanie wynika z obwieszczenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 26 marca 2009 roku (M. P. nr 21, poz. 270). Zgodnie z treścią wspomnianych decyzji powodowi udzielone zostało zezwolenie na zbiorowe zarządzenie prawami autorskimi do utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych na polach eksploatacji w postaci m.in. wyświetlania. Warto również zaznaczyć, że postanowieniem z 3 września 2014 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, działając na podstawie art. 113 § 2 k.p.a. wskazał, że decyzję w przedmiocie udzielenia powodowi zezwolenia na zbiorowy zarząd prawami autorskimi należy rozumieć w ten sposób, że powód jest uprawniony do wykonywania zbiorowego zarządu w zakresie inkasowania wynagrodzenia, o którym mowa w art. 70 ust. 3 pr.aut., w odniesieniu do utworów słownych, muzycznych, słowno-muzycznych i choreograficznych w utworze audiowizualnym. W świetle treści ostatecznej decyzji organu administracyjnego, która zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa jest dla sądu wiążąca, oraz postanowienia wyjaśniającego w którym organ precyzyjnie wskazał zakres udzielonego zezwolenia stwierdzić należało, że powód posiadał uprawnienie do sprawowania zbiorowego zarządu w zakresie pobierania wynagrodzenia, o którym mowa w art. 70 ust. 2 pkt 1 pr.aut. (ust. 2¹ pkt 1). Ponadto podkreślenia wymaga, że z przebiegu postępowania przed Komisją Prawa Autorskiego, a następnie na skutek odwołania przed Sądem Okręgowym w P. również wynikało, że powód jest jedyną organizacją, która w zakresie objętym roszczeniem pozwu sprawuje zbiorowy zarząd prawami twórców utworów muzycznych i słowno-muzycznych. Jasno wynika to również ze wspomnianego obwieszczenia Ministra Kultury z 26 marca 2009 roku, z którego należy wnosić, że nie ma innej niż powód organizacji uprawnionej do zbiorowego zarządu utworami muzycznymi i słowno-muzycznymi w utworach audiowizualnych na polu eksploatacji „wyświetlanie”. Również z tego względu stwierdzić należało, że powód posiadał atrybut organizacji właściwej w rozumieniu art. 70 ust. 3 pr.aut. Zaznaczenia wymaga, że nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut pozwanej jakoby orzeczenie Komisji Prawa Autorskiego z 16 grudnia 2013 roku, miało wyłącznie skutek prospektywny, a zatem nie miało wpływu na roszczenia związane z okresami poprzedzającymi jego wydanie. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 316 § 1 k.p.c. sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Skoro więc pozwana do dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie nie uiściła za okres objęty pozwami wynagrodzenia na podstawie art. 70 ust. 2 pkt 1 pr.aut. czy też art. 70 ust 2¹pkt 1 pr.aut., to tym samym powód, który został wskazany jako organizacja właściwa będzie nią również w odniesieniu do dotychczas niezaspokojonych roszczeń twórców, niezależnie od tego czy w okresie przed wydaniem orzeczenia przez Komisję Prawa Autorskiego (KPA) posiadał on uprawnienie do ich dochodzenia, przy czym postępowanie dowodowe nie wykazało, by powód nie posiadał tego uprawnienia w przeszłości. Za niezasadny należało również uznać argument pozwanej, jakoby orzeczenie Komisji nie dotyczyło wszystkich utworów, które były objęte roszczeniem pozwu, przy czym warto zauważyć, że pozwana nie pokusiła się o wskazanie nawet jednego przykładowego tytułu w tym zakresie. Tym niemniej w ocenie Sądu kwestia ta jest pozbawiona znaczenia. Z uzasadnienia orzeczenia KPA wynikało, że w odniesieniu do twórców utworów muzycznych i słowno-muzycznych wyłącznie powód posiada zezwolenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na pobieranie w imieniu tych twórców wynagrodzenia, o jakim mowa w art. 70 ust 2¹ pr.aut. Tym samym niezależnie od tego czy dany utwór audiowizualny został / nie został uwzględniony w załączniku do wniosku z 22 października 2010 roku, w odniesieniu do omawianych kategorii twórców, powód będzie organizacją właściwą. Mając na uwadze powyższe, brak było, w ocenie Sądu, podstaw do rozważania zakresu udzielonego powodowi zezwolenia w oparciu o treść art. 70 pr.aut., w brzmieniu obowiązującym do 21 lipca 2000 roku, a więc w okresie nieobjętym roszczeniem pozwu. Nie miały zatem znaczenia w szczególności funkcjonujące przed 22 lipca 2000 roku domniemania dotyczące zakresu praw przysługujących producentowi utworu audiowizualnego. Z kolei odnosząc się do treści tegoż domniemania zgodnie z treścią przepisu mającą znaczenie w niniejszej sprawie podnieść należy co następuje. W świetle ogólnych reguł wyrażonych w art. 8 pr.aut., prawo autorskie przysługuje twórcy, zaś na mocy art. 17 pr. aut. twórcy przysługuje m.in. wyłączne prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Powyższe obowiązuje, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Taką sytuację przewidywał art. 70 ust. 1 pr.aut., zgodnie z którym domniemywa się, że producent utworu audiowizualnego na podstawie umowy nabywa wyłączne prawa majątkowe do eksploatacji tych utworów w ramach utworu audiowizualnego jako całości. Jednocześnie jednak, w celu ustalenia granic przedmiotowego domniemania nie można pomijać treści art. 70 ust. 2 pr.aut. / art. 70 ust. 2¹ pr.aut., które expressis verbis przewidywały uprawnienie wymienionych w nim kategorii twórców i artystów wykonawców do wynagrodzenia, z tytułu wykorzystania utworu audiowizualnego na polach eksploatacji, wskazanych w art. 70 ust. 2 pkt 1 - 4 pr.aut. / 70 ust 2¹ pkt 1 - 4 pr.aut. Tym samym w ocenie Sądu omawiany przepis wyłącza domniemanie przewidziane w art. 70 ust. 1 pr.aut., skoro przyznaje twórcom uprawnienie do żądania wynagrodzenia na określonych polach eksploatacji i tym samym przywraca stosowanie reguł ogólnych, w zakresie w nim wskazanym. Zatem wbrew twierdzeniom pozwanej powód nie musiał obalać domniemania z art. 70 ust. 1 pr.aut., bo w zakresie objętym roszczeniami powoda funkcję taką spełniał art. 70 ust. 2 pr.aut. / 70 ust. 2¹ pr.aut. Powyższą konstatację potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z 17 września 2014 roku, I CSK 621/13 (Legalis nr 1092026), gdzie wskazano, że jeżeli powód występuje z roszczeniem innym niż wynikające z art. 70 ust. 2¹ pr.aut., obowiązany jest obalić domniemanie wynikające z art. 70 ust. 1 pr.aut. Wnioskując z powyższego a contrario, jeśli, tak jak to ma miejsce w niniejszej sprawie, powód występuje z roszczeniem w imieniu twórców utworów wkładowych, to nie musi on obalać domniemania, że prawa objęte żądaniem pozwu nie zostały nabyte przez producenta utworu audiowizualnego.

Sąd nie podzielił również stanowiska pozwanej, jakoby z faktu, że zezwolenie na zbiorowy zarząd odnosi się do terytoriumP.miały wynikać dla sprawy jakiekolwiek konsekwencje z uwagi na okoliczność, że znaczna część wyświetlanego przez nią w kinach repertuaru to filmy zagraniczne. Zasięg terytorialny będzie miał znaczenie dla określenia kręgu podmiotów, wobec których powód może wystąpić z roszczeniem na podstawie art. 70 ust. 2 pr.aut. / art. 70 ust 2^{(

1)} pr.aut. Powód nie będzie mógł zatem domagać się od podmiotu wyświetlającego filmy za granicą zapłaty wynagrodzenia, co wynika z zakresu udzielonego zezwolenia. Czym innym jest natomiast możliwość reprezentacji twórców zagranicznych w odniesieniu do zdarzeń zaistniałych na terytorium P., które powoduję powstanie roszczenia o zapłatę w związku z korzystaniem z utworów objętych ochroną prawa autorskiego. W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że przysługuje im prawo do uzyskania wynagrodzenia na podstawie art. 70 ust 2 pr.aut. / art. 70 ust 2^{(

1)} pr.aut. Należy bowiem zauważyć, że zakres obowiązywania polskiej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych określa art. 5 pr.aut., zgodnie z którym stosuje się ją nie tylko do utworów których twórca lub współtwórca jest obywatelem polskim, ale także do utworów których twórca jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (pkt 2^{(

1)}), lub które są chronione na podstawie umów międzynarodowych, w zakresie, w jakim ich ochrona wynika z tych umów (pkt 4). Powyższy przepis statuuje zasadę asymilacji (traktowania krajowego), zgodnie z którą podmiotom zagranicznym przysługują takie same prawa jak podmiotom krajowym. Pozostaje to w korelacji zapisami zawartymi w międzynarodowych konwencjach, których Polska jest stroną (art. 3 ust. 1 porozumienia w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS) (Dz.U. z 1996 r., nr 32, poz. 143), art. 5 aktu paryskiego konwencji berneńskiej o ochronie dzieł literackich i artystycznych (Dz.U. z 1990 r., nr 82, poz. 474), w związku z art. 9 TRIPS. Przedstawiony pogląd potwierdzony został w orzecznictwie (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 września 2009 roku, I CSK 35/09, Legalis nr 182025, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 26 stycznia 2010 roku, I ACa 701/09, Legalis nr 363588). Warto również zauważyć, że art. 70 ust 4 pr.aut. stanowi, że stosowne wynagrodzenie za korzystanie z polskiego utworu audiowizualnego za granicą lub zagranicznego utworu audiowizualnego w Rzeczypospolitej Polskiej może być ustalone ryczałtowo. Powyższe również potwierdza, że roszczenia z art. 70 ust. 2 pr.aut. / art. 70 ust. 2^{(

1)} pr.aut. dotyczą zarówno twórców krajowych jak i zagranicznych. Odmienne zapatrywanie wyrażone w orzecznictwie (por. wyrok SA w Warszawie z 24 kwietnia 2012 r., VI ACa 1397/11, Legalis nr 740446) nie zasługuje na uznanie jako sprzeczne z konsekwencjami płynącymi z art. 5 pr. aut.

Istotną kwestią sporną była możliwość powołania się powoda na treść art. 105 ust. 1 pr.aut., zgodnie z którym domniemywa się, że organizacja zbiorowego zarządzania jest uprawniona do zarządzania i ochrony w odniesieniu do pól eksploatacji objętych zbiorowym zarządzaniem oraz że ma legitymację procesową w tym zakresie. Na domniemanie to nie można się powołać, gdy do tego samego utworu lub artystycznego wykonania rości sobie tytuł więcej niż jedna organizacja zbiorowego zarządzania. Jak już wskazano, z okoliczności sprawy wynikało, że spośród wszystkich działających na terenie P. organizacji zbiorowego zarządzania uprawnienie do sprawowania zbiorowego zarządu w zakresie twórców utworów muzycznych i słowno - muzycznych stworzonych do lub wykorzystanych w ramach utworu audiowizualnego ma jedynie powód. W tym zakresie, w ocenie Sądu, w ogóle nie było potrzeby odwoływania się przez powoda do art. 105 ust. 1 pr.aut. Podobna sytuacja miała miejsce w odniesieniu do wymienionych w orzeczeniu Komisji Prawa Autorskiego autorów scenariusza. Natomiast w zakresie pozostałych autorów scenariuszy powód mógł powołać się na wynikające z omawianego przepisu domniemanie. Sąd nie podzielił przy tym poglądu wywiedzionego przez pozwaną z wyroku Sądu Najwyższego z 8 grudnia 2000 roku, I CKN 971/98 (Legalis nr 49367) jakoby przedmiotowe domniemanie, nie zmieniało sytuacji procesowej powoda, który i tak powinien wykazać, że posiada uprawnienie do wykonywania zbiorowego zarządu w odniesieniu do konkretnych utworów. Istotą instytucji domniemania na gruncie procesu jest bowiem właśnie modyfikacja ogólnej reguły, wynikającej z art. 6 k.c. Dzięki temu, to nie strona korzystająca z domniemania, tj. powołująca się na okoliczność, z której wywodzi dla siebie korzystne skutki prawne, obowiązana jest fakt ten udowodnić, lecz jej przeciwnik powinna wykazać okoliczność przeciwną, obalając tym samym domniemanie. Przyjęcie odmiennego poglądu musiałoby prowadzić do wniosku, że okoliczność bycia organizacją właściwą ma jedynie charakter twierdzenia, a nie domniemania, wskutek czego art. 105 ust. 1 pr.aut. byłby przepisem normatywnie pustym. Sąd nie podziela również poglądu, jakoby przedmiotowe domniemanie obejmowało swoim zakresem jedynie reprezentowanie interesów twórców krajowych. Okoliczność taka nie wynika bowiem z treści rozważanego przepisu, a przyjęcie takiej wykładni uznać należy za wręcz sprzeczne z ustawą o prawach autorskich i pokrewnych jeśli weźmie się pod uwagę zakres jej obowiązywania (art. 5 pr.aut.). W podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 27 czerwca 2013 roku, I CSK 617/12 (Legalis nr 797149) wskazując, że domniemanie przewidziane w art. 105 ust. 1 pr.aut. obejmuje - na polach eksploatacji określonych zezwoleniem - cały repertuar organizacji zbiorowego zarządzania w tym utwory zagranicznych twórców oraz artystów wykonawców. Tym samym stwierdzenie pozwanej, że powód nie wykazał uprawnienia do reprezentacji twórców zagranicznych, bowiem nie złożył do akt sprawy oświadczeń tychże twórców upoważniających powoda do działania w ich imieniu lub ewentualnie dokumentów potwierdzających, że osoby te są członkami organizacji zagranicznych, z którymi powód zawarł umowę o wzajemnej reprezentacji nie zasługiwało na aprobatę.

Również okoliczność, że w odniesieniu do tego samego pola eksploatacji inne niż powód organizacje sprawują zbiorowy zarząd, nie oznacza, że domniemanie z art. 105 ust 1 pr.aut. zostało obalone. Zwrócić bowiem należy uwagę, że przepis ten wyklucza możliwość powołania się na wynikające z niego domniemanie jedynie w przypadku gdy inna organizacja rości sobie prawa do tego samego utworu lub artystycznego wykonania. W realiach niniejszej sprawy oznacza to, że dla obalenia domniemania pozwana musiałaby wykazać, że do konkretnego utworu wkładowego, a więc utworu słownego, muzycznego, słowno - muzycznego stworzonego na potrzeby lub wykorzystanego w utworze audiowizualnym, inna niż powód organizacja kierowała względem pozwanej swoje roszczenia. W toku postępowania pozwana nie przedstawiła dowodów na tego typu okoliczność zatem, również z tego względu nie może być mowy o obaleniu domniemania. Warto także odnotować, że w orzecznictwie wskazuje się, że gdyby do obalenia domniemania przewidzianego w art. 105 ust. 1 pr.aut. wystarczyło samo wskazanie działającej w tym samym zakresie innej organizacji, to w sytuacji, w której Ministerstwo Kultury i Sztuki zezwala na działanie wielu organizacji o pokrywającym się zakresie zarządzania, domniemanie to mogłoby utracić swoje praktyczne znaczenie (por. wyroki SN z 20 maja 1999 r., I CKN 1139/97, OSNC 2000/1/6, z 15 maja 2009 roku, II CSK 701/08, Legalis nr 265861 i z 27 czerwca 2013 r., I CSK 617/12, OSP 2015/3/30).

Nieprzekonująca była zaprezentowana przez pozwaną wykładnia art. 105 pr. aut., zgodnie z którą domniemanie statuowane tym przepisem przestaje być aktualne już na skutek samego powołania się na istnienie przesłanek z art. 107 pr. aut., tj. że na danym polu eksploatacji działa więcej niż jedna organizacja zbiorowego zarządu. Takie rozumienie art. 105 wypacza bowiem ratio legis tego przepisu, którym jest zasadnicze ułatwienie organizacjom zbiorowego zarządu dochodzenia w imieniu twórców należnych im wynagrodzeń. Jest też sprzeczne z istotą zbiorowego zarządu, który polega na zbiorowym dochodzeniu praw twórców i ma na celu praktyczne ułatwienie ich realizacji. Dla potrzeb wykonywania tego zarządu pr. aut. odstępuje od opartej na ogólnych zasadach prawa cywilnego reguły, że powód musi wykazać, że jest podmiotem prawa, z którego wywodzi roszczenie, z podaniem dokładnych parametrów tego prawa (autora konkretnego utworu) i wykazaniem wszystkich okoliczności wykorzystania. Na nieporozumieniu opiera się pogląd, że użytkownik nie ma możliwości jednoznacznego stwierdzenia zaistnienie okoliczności z art. 107 i obalenia domniemania z art. 105 (por. wyroki Sądu Najwyższego z 16 września 2009 r., I CSK 35/09 i z 9 lipca 2015 r., I CSK 431/14). Zniweczenie domniemania z art. 105 pr. aut. nastręcza trudności być może w piśmiennictwie i doktrynie. W praktyce natomiast jest proste. Wystarczy, że użytkownik przedstawi dowody na okoliczność, że inna organizacja zbiorowego zarządu (ozz) zgłasza się do niego z żądaniem zapłaty za to samo prawo, choćby w postaci wezwań do zapłaty, czy pozwu o zapłatę, ewentualnie przedstawi dowody zapłaty wynagrodzenia innej organizacji. W obu rozpoznawanych sprawach, choć dotyczą roszczeń z lat 2000 – 2012, pozwana nie wykazała, że zgłasza się do niej inna ozz, domagając się zapłaty za wyświetlanie filmów zawierających utwory, z których powódka wywodziła swe roszczenia, ani że komukolwiek zapłaciła za to korzystanie. Nie było więc podstaw do uznania, że domniemanie z art. 105 zostało obalone.

Wreszcie na zakończenie należało odnieść się do podniesionego przez pozwaną twierdzenia, że powód powinien przedstawić listę utworów wykorzystanych w utworach audiowizualnych, na rzecz których pobiera wynagrodzenia, przedstawić listę stworzonych przez nich utworów oraz wykazać właściwość w stosunku do każdego z twórców. Pozwana podnosiła przy tym, że diametralnie odmienna sytuacja ma miejsce w odniesieniu do obecnie uiszczanego przez nią wynagrodzenia, bowiem teraz powód działa według powyższych reguł i każdorazowo wykazuje swoją właściwość. Powyższe stanowisko nie wytrzymuje jednak krytyki w starciu z ujawnionym w sprawie materiałem dowodowym. Z treści zawartej przez strony umowy z 28 stycznia 2014 roku wynikało, że jej przedmiotem było inkasowanie przez (...) wynagrodzeń należnych z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach twórcom utworów wykorzystanych w utworach audiowizualnych:

- wszystkich utworów muzycznych, słowno-muzycznych, choreograficznych,

- utworów słownych, a także na zasadzie negotiorum gestio, utworów nienależących do repertuaru (...) autorstwa twórców, którzy mając obywatelstwo polskie nie powierzyli swoich praw w zarząd (...).

Powód oświadczał, że działa jako organizacja właściwa na podstawie zezwolenia Ministra Kultury i Sztuki oraz na podstawie umów zawartych z twórcami polskimi i zagranicznymi, którzy osobiście / przez swoich następców prawnych / na podstawie umów o wzajemnej reprezentacji, powierzyli mu swoje prawa. Z powyższego nie wynika wcale, by powód musiał wykazywać prawo do reprezentacji w zakresie każdego konkretnego twórcy i utworu. Potwierdzeniem tego jest również fakt, że to pozwana była obowiązana do składania powodowi dokumentacji, w której wskazane były tytuły poszczególnych filmów, wyświetlanych w danym okresie rozliczeniowym. Nie ulegało zatem wątpliwości, że powód nie udowadniał każdorazowo swojej legitymacji do pobierania wynagrodzenia, a mimo to pozwana od chwili zawarcia umowy regularnie płaci wynagrodzenie. Nie robiłaby tego, gdyby nie była przekonana, że powód jest organizacją właściwą. W przeciwnym razie świadczyłaby bowiem na rzecz podmiotu nieuprawnionego, co nie skutkowałoby zwolnieniem ze zobowiązania (art. 452 k.c.). W tym kontekście stanowisko pozwanej, prezentowane w niniejszym procesie, nie zasługiwało na aprobatę. Podkreślić bowiem trzeba, że nie nastąpiła żadna zmiana w okolicznościach faktycznych, która uzasadniałaby przyjęcie, że po 1 stycznia 2013 roku, który to okres jest objęty umową, powód posiadał legitymację do pobierania wynagrodzeń, oraz jednoczesnego negowania tejże legitymacji w okresie objętym roszczeniami powoda, tj. do 31 grudnia 2012 roku.

Nie można się było zgodzić ze stanowiskiem strony pozwanej, że dla precyzyjnego określenia roszczenia powód powinien był wskazać listę utworów, których ochrony się domaga i podać listę ich autorów, z określeniem, w których filmach ich twórczość została wykorzystana. Z uwagi na charakter/naturę zbiorowego zarządu istnieją podstawy do uznania, że organizacja zbiorowego zarządzania, co do zasady, nie ma obowiązku konkretyzowania utworów, których ochrony się domaga. Wystarczające powinno być powołanie się na treść udzielonego zezwolenia. Pozostaje to w zgodzie z istotą procesu cywilnego wytoczonego przez ozz o zapłatę wynagrodzenia z powołaniem się na art. 70 ust. 3 pr. aut. (por. odmiennie wyrok Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., III CSK 30/11). W procesie takim organizacja zbiorowego zarządzania nie ma obowiązku wykazywania praw do konkretnych utworów (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 27 czerwca 2013 r., I CSK 617/12, OSNC-ZD 2014/4/62).

Podsumowując przeprowadzone do tej pory rozważania, ostatecznie stwierdzić należało, że powód posiadał legitymację czynną do działania w przedmiotowym postępowaniu.

Pozwana z kolei posiadała legitymację bierną do występowania w sprawie. W okresie objętym pozwem pozwana i jej poprzedniczki prawne prowadziły działalność polegającą na wyświetlaniu utworów audiowizualnych w kinach, osiągała z tego tytułu wpływy i nie uiszczała na niczyją rzecz wynagrodzenia żądanego pozwem.

Pozwana odpowiadała także za zobowiązania (...) sp. z o.o., którą to spółkę poprzedniczka prawna pozwanej nabyła w 2002 roku. Ster C. (...) w okresie objętym roszczeniem pozwu również nie uiszczała wynagrodzenia współtwórcom utworów audiowizualnych. Na zasadzie art. 55⁴ k.c. pozwana odpowiadała za przedmiotowe zobowiązania z uwagi na nabycie przedsiębiorstwa wskazanej wyżej spółki.

W dalszej kolejności należało odnieść się do podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia roszczenia, z powołaniem się na termin 3 letni, z uwagi na jego związek z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 118 k.c.). Sąd nie podzielił powołanego przez pozwaną poglądu doktryny, wedle którego dla ustalenia przedawnienia roszczeń związanych z działalnością gospodarczą nie ma znaczenia która ze stron stosunku prawnego, z jakiego roszczenia te wynikają, jest przedsiębiorcą. Wykładnia językowa omawianego przepisu prowadzi do zgoła odmiennych wniosków, bowiem art. 118 k.c. wyraźnie wskazuje, że chodzi o „roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”. Oznacza to, że dla zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia koniecznym jest stwierdzenie, że ma ono związek z prowadzą przez podmiot występujący z żądaniem działalnością gospodarczą. Inne rozumienie przedmiotowego przepisu prowadziłoby do trudnych do zaakceptowania konsekwencji. Należy bowiem zauważyć, że ratio legis, krótszego względem ogólnego 10-letniego terminu przedawniania jest wzgląd na profesjonalny i zawodowy charakter działalności podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Tymczasem proponowana przez pozwaną koncepcja oznaczałaby, że również podmiot nieprofesjonalny, którego łączy stosunek prawny z podmiotem profesjonalnym obciążony jest surowszym rygorem w zakresie dochodzenia swoich roszczeń. Poglądu pozwanej nie potwierdza również powołane przez nią na poparcie swojego stanowiska orzecznictwo. W wyroku SN z 10 października 2003 roku, w sprawie II CK 113/02 (Legalis nr 62460), rzeczywiście zawarto wskazanie, że ustawodawca nie wymaga, dla zastosowania trzyletniego terminu przedawnienia, aby stosunek prawny, z którego roszczenie wynika, był obustronnie gospodarczy. Jednocześnie jednak Sąd Najwyższy podkreślił, że trzyletni termin przedawnienia, art. 118 k.c. nakazuje łączyć z roszczeniami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej. O tym, czy roszczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, decydują więc cechy podmiotu, któremu ono przysługuje. Nie mają wobec tego znaczenia cechy drugiego podmiotu stosunku prawnego, z którego to roszczenie wynika, ani cechy samego stosunku prawnego. Innymi słowy, należy tylko zbadać, czy roszczenie, które przysługuje określonej osobie, jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ostatecznie zatem zastosowanie trzyletniego terminu przedawnienia wymagałoby stwierdzenia, że dochodzone przez powoda roszczenie związane jest z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W ocenie Sądu roszczenie objęte pozwem nie ma takiego charakteru. Zauważyć trzeba, że niniejszej sprawie powód nie realizuje swojego roszczenia, bowiem to przysługuje twórcom utworów wkładowych i artystom wykonawcom, a jest jedynie pośrednikiem, stosownie do art. 70 ust. 3 pr.aut. Rozstrzygający jest więc charakter roszczenia w kontekście praw twórców i artystów wykonawców. Roszczenie to jest pozbawione związku z działalnością gospodarczą. Niezależnie od powyższego, co powszechnie podkreśla się w orzecznictwie, powód jako stowarzyszenie może prowadzić dwa rodzaje działalności, tj. gospodarczą i statutową. Mając na uwadze, że celami statutowymi powoda jest ochrona praw autorskich twórców rodzimych i zagranicznych, w ocenie Sądu, dochodzenie przez powoda roszczeń o wynagrodzenie w imieniu twórców ma właśnie charakter statutowy.

Podkreślić trzeba, że argumentacja pozwanej w zakresie podniesionego zarzutu przedawnienia była mocno niespójna. Pozwana bowiem powoływała się również na wynikający z art. 442¹ § 1 k.c. trzyletni termin przedawnienia dla roszczeń deliktowych. Oczywistym zaś jest, że to samo roszczenie nie może jednocześnie wynikać z prowadzenia działalności gospodarczej i popełnionego deliktu. Tym niemniej, w ocenie Sądu, dochodzonego przez powoda roszczenia nie może traktować jako deliktowego. Całkowicie chybione było w tym zakresie powołanie się przez pozwaną na analogię z art. 79 pr.aut., z którego wynikające roszczenie zostało uznane za deliktowe w wyroku Sądu Najwyższego z 9 października 2014 roku, I CSK 563/13 (LEX nr 1573966). Już z samej treści tego przepisu wynika jego diametralnie odmienny od art. 70 ust. 2 pr.aut. / art. 70 ust. 2¹ pr.aut. charakter, który uzasadnienia przyjęte przez Sąd Najwyższy stanowisko. Zważyć należy, że roszczenie, będące przedmiotem postępowania w sprawie, dotyczy należnego twórcom wynagrodzenia za korzystanie z ich utworów, a nie wyrównania poniesionej przez nich szkody. Z tego też względu nie można go postrzegać jako odpowiedzialności w rozumieniu art. 415 k.c. Ponadto, wbrew twierdzeniom pozwanej, nie sposób uznać, że w zakresie reżimów odpowiedzialności istnieje prosta dychotomia - ex contractu i ex delicto. Roszczenie z art. 70 ust. 2 pr.aut. / art. 70 ust. 2¹ pr.aut. nie wynika z umowy ani z popełnionego deliktu, lecz z przepisu prawa (ex lege). Innym przykładem takiego rodzaju odpowiedzialności może być art. 647¹ § 5 k.c. Solidarna odpowiedzialność inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę, nie wynika z umowy ani z dopuszczenia się przez nich deliktu, lecz z mocy prawa.

Ostatecznie stwierdzić zatem należało, że w sprawie zastosowanie miał 10 letni termin przedawnienia roszczeń. Pogląd stosownie do którego roszczenia organizacji zbiorowego zarządu prawami autorskimi wobec korzystających z utworów przedawniają się w terminie dziesięcioletnim, jest zresztą dominujący w orzecznictwie (por. wyroki Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 7 stycznia 2010 r., I ACa 461/09 i z 20 sierpnia 2013 r., I ACa 246/13). Uwzględniając zaś, że przedmiotem postępowania były roszczenia za okres od 22 lipca 2000 roku do 31 grudnia 2004 roku, zaś powództwo w sprawie wniesiono 22 czerwca 2005 roku, podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia był bezzasadny. W sprawie XXIV C 1124/14 powód dochodził roszczenia za okres od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku, zaś powództwo zostało wytoczone 10 października 2014 roku. Również zatem w tym zakresie roszczenie powoda nie uległo przedawnieniu w żadnej części, w związku z czym zarzut pozwanej nie zasługiwał na uwzględnienie. Jedynie na marginesie należało wskazać, że nie skutkowały przerwaniem biegu terminu przedawnienia przywołane przez powoda wnioski o zawezwanie do próby ugodowej z 24 czerwca 2009 roku i 24 kwietnia 2012 roku (akt sprawy XXIV C 1124/14: k. 33-37, 39-43 - wnioski). Powszechnie bowiem wskazuje się w orzecznictwie, że dla wywołania skutku z art. 123 k.c. wniosek o zawezwanie do próby ugodowej powinien ściśle precyzować żądanie, tj. określać dokładnie roszczenie, jego wysokość oraz wymagalność. Przedstawione przez powoda wnioski takiego wymogu nie spełniają. Wątpliwości budził także fakt, że we wniosku z 24 czerwca 2009 roku powód nie był nawet w stanie przedstawić jakiejkolwiek propozycji ugodowej. Powyższe kwestie, z uwagi na wniesienie powództwa przed upływem terminu przedawnienia, miały jednakże charakter marginalny.

Wracając do oceny przesłanek zasadności powództwa stwierdzić trzeba, że w dużej mierze, z uwagi na rozbudowaną argumentację pozwanej, która zaprzeczała posiadania przez powoda legitymacji, Sąd rozważając poszczególne okoliczności i zarzuty wypowiedział się już co do merytorycznej zasadności powództwa.

Powód był organizacją właściwą w rozumieniu art. 70 ust. 3 pr.aut. w odniesieniu do sprawowania zbiorowego zarządu prawami przysługującymi twórcom utworów muzycznych i słowno-muzycznych stworzonych lub wykorzystanych na potrzeby utworu audiowizualnego. Natomiast w odniesieniu do autorów scenariusza w części został wskazany jako organizacja właściwa orzeczeniem Komisji Prawa Autorskiego, zaś w pozostałym zakresie korzystał z domniemania z art. 105 ust. 1 pr.aut. Z okoliczności sprawy wynikało, że pozwana w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej czerpała korzyści z wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach, oraz że nie uiściła z tego tytułu na rzecz osób wymienionych w art. 70 ust. 2 / art. 70 ust. 2¹ pr.aut. wynagrodzenia. Ostatecznie zatem przyjąć należało, że powództwo w sprawie zasługiwało na uwzględnienie co do zasady.

Przechodząc do rozważenia zasadności roszczenia co do wysokości w pierwszym rzędzie odnieść się trzeba do treści art. 70 ust. 2 pkt 1 pr.aut. / 70 ust. 2¹pkt 1 pr.aut, zgodnie z którym przyznawane na jego podstawie wynagrodzenie ma być proporcjonalne do wpływów z tytułu wyświetlania utworu audiowizualnego w kinach. Z brzmienia tego przepisu, w szczególności w zestawieniu z art. 70 ust. 2 pkt 2 - 4 pr.aut., gdzie mowa o wynagrodzeniu „stosownym”, jasno wynika, że kwota należnego wynagrodzenia każdorazowo stanowić będzie określony ułamek wpływów uzyskanych przez korzystającego. Nie zasługiwało na uwzględnienie stanowisko pozwanej, że okoliczność wielości podmiotów korzystających z utworów audiowizualnych na polu eksploatacji w postaci ich wyświetlania w kinach, miała wpływać na określenie podstawy naliczania wynagrodzenia. Pozwana powoływała się w tym zakresie na fakt, że w ramach zawieranych z dystrybutorami umów przekazuje im część wpływów uzyskanych z wyświetlania filmów. Potrzeba uwzględnienia takiej okoliczności nie wynikała z treści art. 70 ust. 2 pr.aut. w zw. z art. 70 ust. 3 pr.aut. Należy wskazać, że obowiązek uiszczania wynagrodzenia twórcom na podstawie powołanych przepisów wynika wprost z ustawy, zatem pozwana jako przedsiębiorca powinna uwzględniać tę okoliczność w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, w szczególności przy ustalaniu finansowych warunków udostępniania jej filmów przez producentów, dystrybutorów czy inne osoby uprawnione. Za nietrafne należało uznać twierdzenie pozwanej, jakoby powód obliczając kwotę roszczenia, stosował ryczałt od wpływów brutto bez względu na to czy pozwana wykorzystywała utwory czy też nie. Pobieranie wynagrodzenia według stawki stanowiącej procent przychodów nie ma charakteru ryczałtu. Korzystanie przez pozwaną z utworu znajduje odzwierciedlenie w fakcie wygenerowania przez nią wpływów z tytułu wyświetlenia filmów, w związku z czym zarzut pozwanej w tym zakresie jest niezrozumiały. Podobnie należało traktować twierdzenie pozwanej, zgodnie z którym w jej ocenie istnieją obecnie technologie, które umożliwiają ustalenie stawki opłat licencyjnych biorąc pod uwagę zakres wykorzystywania przez nią utworów. Nie jest jasne, jaką technologię oraz sposób jej użycia, był przez pozwaną postulowany, tym niemniej w ocenie Sądu również zakres korzystania z utworów audiowizualnych na polu eksploatacji w postaci wyświetlania ich w kinach wiąże się z wysokością osiągniętych przez pozwaną wpływów.

Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynikało, że w okresie od 22 lipca 2000 roku do 31 grudnia 2004 roku z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych, produkcji polskiej i zagranicznej, pozwana uzyskała wpływy w kwocie (...) zł brutto. W dniu 30 lipca 2002 roku pozwana nabyła przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o., która to spółka w okresie objętym roszczeniem pozwu również nie uiszczała wynagrodzenia współtwórcom utworów audiowizualnych. Na zasadzie art. 55^{(

4)} k.c. pozwana odpowiadała za przedmiotowe zobowiązania z uwagi na nabycie przedsiębiorstwa wskazanej wyżej spółki. W objętym roszczeniem pozwu okresie spółka ta osiągnęła z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych wpływy w kwocie (...) zł. Łączne wpływy z tytułu wyświetlania utworów audiowizualnych wyniosły zatem (...) zł ((...) zł + (...) zł). Z kolei w sprawie XXIV C 1124/14 łączne wpływy pozwanej za okres objęty roszczeniem pozwu wynosiły (...) zł.

Przechodząc do rozważenia zasadności zastosowania stawki wynagrodzenia, której domagał się powód, na wstępie wskazać trzeba, że w stosunku do pierwotnego żądania pozwu nie wynikała ona z tabeli wynagrodzeń. Tym samym bezprzedmiotowe stało się rozważanie zarzutów pozwanej, która kwestionowała dopuszczalność zastosowania w sprawie stawki (...) wpływów, która była zawarta w tabeli. Z okoliczności sprawy wynikało, że powód nie posiada obecnie zatwierdzonej tabeli wynagrodzeń - jak wynikało z pisma procesowego z 30 września 2015 roku postępowanie w tym przedmiocie nadal się toczy. Ostatecznie powód wnioskował o zastosowanie stawki w wysokości (...) wpływów brutto. Z okoliczności sprawy wynikało, że powyższa stawka odpowiada stawkom wynagrodzeń, które stosuje się w innych krajach europejskich. Ponadto liczne podmioty funkcjonujące na rynku polskim, które prowadzą działalność w zakresie wyświetlania utworów audiowizualnych w kinach i obowiązane są uiszczać wynagrodzenie, o którym mowa w art. 70 ust. 2 pkt 1 / art. 70 ust. 2^{(
1)} pkt 1 pr.aut., akceptują proponowaną przez powoda stawkę. Skoro zaś stawka ta jest powszechnie akceptowana i stosowana w obrocie pomiędzy powodem, a podmiotami korzystającymi z utworów audiowizualnych na polu eksploatacji - wyświetlanie w kinach, to nie wydaje się, by była ona wygórowana. Wreszcie wypada zauważyć, że stawkę w wysokości (...) miesięcznych wpływów bez podatku VAT zaakceptowała sama pozwana, zawierając z powodem porozumienie z 17 grudnia 2013 roku.

W tym miejscu należy odnieść się do spornej pomiędzy stronami kwestii, dotyczącej czasowego zakresu obowiązywania wymienionego porozumienia. Powód twierdził, że miało ono dotyczyć również zaległego wynagrodzenia, natomiast pozwana stała na stanowisku, że chodziło jedynie o wynagrodzenie należne za okres od 1 stycznia 2013 roku i na przyszłość.

Zgodnie z punktem 3. porozumienia (...) oraz Stowarzyszenie (...) ustaliły, że porozumienie będzie stanowiło załącznik do umów generalnych, które miały zostać w przyszłości zawarte z członkami (...) Stowarzyszenia (...), w tym pozwaną. Zawarcie umów generalnych miało wyczerpywać całkowite wynagrodzenie współtwórców utworów audiowizualnych z tytułu ich wyświetlania w kinach, za okres objęty tymi umowami. Dodatkowo, w punkcie 4. porozumienia wskazano, że wchodzi ono w życie z dniem podpisania i jako załącznik do umów generalnych pomiędzy stronami a (...) Stowarzyszeniem (...) obowiązuje w czasie, w którym umowy generalne wiążą strony tych umów. Z powyższego wynikało, że stosowanie reguł porozumienia było ściśle powiązane z obowiązywaniem umów generalnych. Dlatego też, jakkolwiek zarówno (...) jaki i (...) mogły zawierać porozumienie z intencją objęcia jego zakresem również inkasowania zaległego wynagrodzenia (jak wskazywali w zeznaniach świadek R. K. (2) i K. L.), to realizacja tych zamierzeń mogła zostać osiągnięta jedynie w drodze negocjacji z (...) Stowarzyszeniem (...) oraz zawarcia stosownego zapisu w umowie generalnej. Z okoliczności sprawy wynikało, że tak się jednak nie stało. Zgodnie z treścią umowy generalnej z 17 grudnia 2013 roku, obejmowała ona ustalenie wynagrodzenia z tytułu wykorzystania utworów z kategorii wymienionych w umowie, w utworach audiowizualnych wyświetlonych w kinach począwszy od 1 stycznia 2013 roku (punkt 2.2.4. umowy). Powyższe stanowiło podstawę zawarcia przez strony umowy z 28 stycznia 2014 roku. Nie ulegało zatem wątpliwości, że uzgodnienia dotyczące stosowania stawki (...) odnosiły skutek jedynie na przyszłość. Chociaż zatem pozwana ma rację wskazując, że łączące ją z powodem umowy nie mogą odnosić skutku co do okresu poprzedzającego zawarcie umów generalnych, to jednocześnie, zdaniem Sądu, nie zdołała racjonalnie wyjaśnić swojego uporu w zakresie uznania stawki w tej wysokości dla okresu objętego roszczeniem pozwu. Nie ma żadnego przekonującego powodu, dla którego pozwana za okres od 1 stycznia 2013 roku płaci powódce wynagrodzenie według stawki (...) %, a za czas wcześniejszy miałaby nie płacić wcale lub według innej stawki.

W szczególności wytłumaczeniem stanowiska pozwanej w zakresie wysokości stawki nie może być, podnoszona w toku procesu, kwestia opłat licencyjnych z art. 17 pr.aut., w sytuacji nieobjętej domniemaniem z art. 70 ust. 1 pr.aut. Okoliczność, że przedmiotowe opłaty zostały zawarte w stawce (...), która została określona w umowie stron z 28 stycznia 2014 roku, stanowi przejaw swobody umów i nie może rzutować na okres, w którym pozwana konsekwentnie odmawiała zawarcia porozumienia i uiszczania opłat. Za nieprzekonujące należało uznać twierdzenie pozwanej, jakoby to na powodzie ciążył obowiązek udzielenia pozwanej licencji w tym zakresie, choćby i wbrew woli pozwanej. To pozwana jako profesjonalista, którego głównym źródłem zarobkowania jest wyświetlanie filmów w kinach, powinna była czynić starania, by użytkowanie przez nią utworów audiowizualnych było zgodne z wymogami prawa. Tymczasem z treści pisma procesowego pozwanej wynikało, że jej zdaniem to na powodzie ciążył obowiązek wystąpienia z inicjatywą w tym zakresie. Omawiany zarzut był zdaniem Sądu także o tyle bezprzedmiotowy, że pozwana nie wykazała, by jakikolwiek inny podmiot kierował do niej roszczenia, powołując się na fakt nieposiadania przez pozwaną niezbędnych licencji.

W oparciu o powyższe ustalenia stwierdzić należało, że za okres od daty uruchomienia każdego z kin prowadzonych przez pozwaną (jej poprzedników prawnych) do 31 grudnia 2004 roku powód mógł domagać się zasądzenia kwoty (...) zł ((...) zł x (...) (...)). Ponadto powód skapitalizował odsetki ustawowe od powyższej kwoty za okres od 6 maja 2005 roku do 21 marca 2014 roku. Z tego tytułu mógł domagać się kwoty (...) zł. Trzeba było jednak zwrócić uwagę, że w pierwotnie wniesionym pozwie powód domagał się zasądzenia kwoty (...) zł roszczenia głównego z dalszymi odsetkami. W toku postępowania, po przedstawieniu przez pozwaną dokumentacji, z której wynikała wysokość osiągniętego wpływu za okres objęty roszczeniem i po modyfikacji stawki żądanego wynagrodzenia, powód zmniejszył kwotę roszczenia głównego do sumy (...) zł. Roszczenie zostało uzupełnione o wskazaną wyżej kwotę odsetek ustawowych - (...) zł. Taka modyfikacja powództwa skutkować musiała przyjęciem, że powód sam uznał niezasadność w dalszym toku postępowania dochodzonego pozwem roszczenia głównego ponad (...) zł, tj. co do (...) zł ((...) zł - (...) zł). Chociaż bowiem skapitalizowane odsetki, od których powód domagał się dalszych odsetek, podlegają doliczeniu do roszczenia głównego, to nie ulega wątpliwości, że jest to roszczenie, oparte na innej podstawie faktycznej i prawnej. Skoro powód nie złożył oświadczenia o cofnięciu pozwu, to należało w tym zakresie powództwo oddalić. W sprawie XXIV C 1816/08 do zasądzenia nadawała się więc kwota (...) zł, jako suma należności głównej (...) zł i skapitalizowanych odsetek wynoszących (...) zł.

Natomiast w zakresie roszczenia dochodzonego w sprawie XXIV C 1124/14 powód mógł domagać się zasądzenia kwoty (...) zł ((...) zł x (...) (...)). Ponadto powód skapitalizował odsetki ustawowe od powyższej kwoty za okres od 22 lipca do 9 października 2014 roku. Z tego tytułu mógł domagać się kwoty (...) zł. Wynagrodzenie za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku, podlegało również powiększeniu o należny podatek VAT. Uzasadnieniem tego była złożona przez powoda interpretacja indywidualna, w której wskazano, że od pobranego na podstawie 70 ust. 2^{(

1 )}pr.aut. wynagrodzenia należy, zgodnie z przepisami podatkowymi obowiązującymi od 1 kwietnia 2011 roku, odprowadzać podatek VAT. Ponadto z okoliczności sprawy wynikało, że zgodnie z umową z 28 stycznia 2014 roku pozwana przekazuje powodowi wynagrodzenie powiększone o podatek VAT. Jakkolwiek fakt ten, mając na uwadze że obowiązek podatkowy wynika z przepisów prawa, ma drugorzędne znaczenie, tym niemniej potwierdza, że pozwana akceptowała ten stan rzeczy. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku, przychody pozwanej wynosiły (...) zł. Wynagrodzenie z art. 70 ust. 2^{(

1)} pkt 1 pr.aut. za ten okres to kwota (...) zł ((...) zł x (...) (...)). Tym samym biorąc tę kwotę jako podstawę opodatkowania uzyskujemy kwotę (...) zł należnego podatku VAT za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 roku ((...) zł x (...)), która podlegała doliczeniu do sumy dochodzonego przez powoda wynagrodzenia. Powód skapitalizował odsetki ustawowe od ostatnio wymienionej kwoty za okres od 3 do 9 października 2014 roku. Z tego tytułu mógł domagać się kwoty (...) zł.

Łącznie w sprawie XXIV C 1124/14 powód mógł więc zasadnie domagać się całej żądanej pozwem kwoty (...) zł ((...) zł + (...) zł + (...) zł + (...)zł).

O odsetkach, w tym również wyżej wskazanych, które powód skapitalizował, Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. (w wersji obecnie obowiązującej oraz sprzed wejścia w życie ustawy z 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830)) w zw. z art. 455 k.c. W oparciu o przytoczone przepisy jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Za okres opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek / odsetek za opóźnienie chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosił odpowiedzialności.

Z okoliczności sprawy wynikało, że pismem z 19 kwietnia 2005 roku pozwana została wezwana do zapłaty należności za okres od 22 lipca 2000 roku do 31 grudnia 2004 roku dochodzonych w sprawie XXIV C 1816/08 w terminie 10 dni od daty jego otrzymania, które nastąpiło 25 kwietnia 2005 roku. Powyższy termin upłynął bezskutecznie 5 maja 2005 roku, zatem od 6 maja 2005 roku powód mógł domagać się od pozwanej odsetek ustawowych od zasądzonego na jego rzecz roszczenia. Z uwagi na skapitalizowanie przez powoda odsetek ustawowych za okres od 6 maja 2005 roku do 21 marca 2014 roku, oraz żądania zasądzenia dalszych odsetek od daty wniesienia pisma procesowego zawierającego zmianę powództwa, co nastąpiło 24 marca 2014 roku, dalsze odsetki należało zasądzić od tej daty, zarówno od roszczenia głównego, jak i od skapitalizowanych odsetek (art. 482 § 1 k.c.).

W przypadku roszczenia dochodzonego w sprawie XXIV C 1124/14 powód pismem z 10 lipca 2014 roku, doręczonym 14 lipca 2014 roku, wezwał pozwaną do zapłaty, w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Wspomniany termin upłynął bezskutecznie 21 lipca 2014 roku, zatem od 22 lipca 2014 roku powód mógł domagać się od pozwanej odsetek ustawowych od zasądzonego na jego rzecz roszczenia. Z uwagi na skapitalizowanie przez powoda odsetek ustawowych za okres od 22 lipca do 9 października 2014 roku, oraz żądania zasądzenia dalszych odsetek od daty wniesienia pozwu, co w sprawie XXIV C 1124/14 nastąpiło 10 października 2014 roku, dalsze odsetki należało zasądzić od tej daty, zarówno od roszczenia głównego, jak i od skapitalizowanych odsetek. Natomiast w zakresie uiszczenia należnego podatku VAT powód skierował do pozwanej pismo z 22 września 2014 roku, doręczone 24 września 2014 roku, domagając się zapłaty w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Termin do zapłaty upłynął zatem 1 października 2014 roku, a powód mógł się domagać odsetek ustawowych od 2 października 2014 roku. Z uwagi na skapitalizowanie przez powoda odsetek ustawowych za okres od 3 do 9 października 2014 roku, oraz żądania zasądzenia dalszych odsetek od daty wniesienia pozwu, co jak wspomniano nastąpiło 10 października 2014 roku, dalsze odsetki należało zasądzić od tej daty, zarówno od roszczenia o zapłatę należnego podatku VAT, jak i od skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w jego płatności. Nie ulegało zatem wątpliwości, że w chwili wniesienia powództwa, tj. 10 października 2014 roku, pozwana pozostawał w zwłoce co do zapłaty wszystkich powyższych kwot składających się na zasądzone roszczenie, co uzasadniało zasądzenie odsetek od tej daty.

Pozwana w piśmie procesowym z 31 marca 2016 roku, zgłosiła zarzut wcześniejszego zaoferowania części świadczenia i związanej z tym zwłoki powoda w jego odbiorze. Z tego faktu pozwana wywodziła, że znaczna część roszczenia odsetkowego jest bezzasadna. W ocenie Sądu okoliczności sprawy nie dawały podstawy do formułowania takich twierdzeń. Oświadczenia składane m.in. w piśmie procesowym, złożonym na rozprawie 14 sierpnia 2009 roku (k. 999-1000,) nie mogły być zakwalifikowane jako gotowość do spełnienia świadczenia częściowego w rozumieniu art. 450 k.c., w szczególności jeśli pozwana jednocześnie formułowała warunki, od których spełnienia uzależniała dokonanie zapłaty. Jeśli jak twierdzi pozwana, była ona cały czas gotowa do uiszczenia wynagrodzenia w deklarowanej przez siebie wysokości, to nic nie stało na przeszkodzie, by przekazać środki pieniężne powodowi, chociażby poprzez przelew bankowy. Okoliczność taka nie miała miejsca; z materiału dowodowego nie wynikało też by pozwana podejmowała w tym zakresie jakiekolwiek próby.

Ostatecznie należało zatem zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę (...) zł ((...) zł + (...) zł) z odsetkami ustawowymi od 24 marca 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, w związku z czym Sąd orzekł jak w punkcie 1. wyroku.

W sprawie XXIV C 1124/14 należało zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę (...) zł z odsetkami ustawowymi od 10 października 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, o czym orzeczono w punkcie 4. wyroku.

W pozostałym zakresie, tj. co do kwoty (...) zł żądanej w sprawie XXIV C 1816/08, powództwo podlegało oddaleniu, dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie 2. wyroku.

Odnośnie roszczeń o udzielenie informacji zgłoszonych w sprawie XXIV C 1124/14, to należało przypomnieć, że stosownie do art. 105 ust. 2 pr. aut., w zakresie swojej działalności organizacja zbiorowego zarządzania może się domagać udzielenia informacji oraz udostępnienia dokumentów niezbędnych do określenia wysokości dochodzonych przez nią wynagrodzeń i opłat.

Powódka wskazała, że dysponując informacją o wysokości wszystkich wpływów uzyskanych przez stronę pozwaną z tytułu wyświetlania filmów w całym 2011 roku nie posiadała wiedzy o wysokości tych wpływów w okresie od 1 kwietnia do 31 grudnia 2011 roku. Informacja ta była niezbędna powódce do naliczenia podatku VAT od należnego jej za ten okres wynagrodzenia. Zapłaty podatku od wynagrodzenia za tenże okres powódka nie domaga się w niniejszym postępowaniu. Skoro wynagrodzenie za ten okres powódce się należało, o czym była mowa wyżej, a powinna ona je pobrać powiększone o podatek VAT, obowiązek naliczenia którego uzasadniono w przedstawionej przez powódkę interpretacji podatkowej, to żądanie powódki przedstawienia informacji pozwalającej naliczyć prawidłową wysokość podatku VAT, którego zapłaty powódka będzie mogła się domagać od pozwanej w oddzielnej sprawie należało uznać za zasadne. Wobec tego orzeczono jak w punkcie 5. wyroku.

Jak wspomniano wyżej korzystający z utworu ma obowiązek przedstawienia informacji potrzebnych do wyliczenia należnego organizacji zbiorowego zarządu wynagrodzenia. Konsekwencją pobrania tego wynagrodzenia jest obowiązek jego rozdzielenia pomiędzy uprawnionych twórców, do czego konieczne jest pozyskanie informacji na temat wysokości wpływów z tytułu wyświetlania filmów (z wyłączeniem podatku VAT) z podziałem na poszczególne tytuły i oznaczeniem ich dystrybutorów. Z tego względu orzeczono jak w punkcie 6. wyroku.

Przewidziane w art. 105 ust. 2 pr. aut. uprawnienie do żądania udzielenia informacji i dokumentów nie jest prawem i obowiązkiem samym w sobie, lecz służy realizacji innych uprawnień podmiotów uprawnionych z tytułu korzystania z praw autorskich (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z 30 kwietnia 2015 r., VII SA/Wa 2280/14, Legalis nr 1258243). Powód nie twierdził, że – nie licząc podatku VAT od wynagrodzenia za okres od 1 kwietnia do 31 grudnia 2011 roku – żądanie zapłaty wynagrodzenia zgłoszone w sprawie XXIV C 1124/14 jest częściowe. Kwota wpływów z wyświetlania filmów uzyskanych przez pozwaną w okresie od 1 stycznia 2005 roku do 31 grudnia 2012 roku nie była sporna, została podana przez pozwaną, a powód jej nie podważał. W takim razie Sąd ocenił, że powód nie miał potrzeby żądania od pozwanego dokumentacji finansowo księgowej celem zweryfikowania wpływów uzyskanych przez pozwaną w wymienionym okresie. Uwzględnienie tego żądania nie służyłoby celowi w postaci realizacji uprawnień z art. 70 pr. aut. W tej części żądanie informacyjne powoda nie zasługiwało zatem na uwzględnienie, o czym orzeczono w punkcie 7. wyroku.

O kosztach Sąd procesu orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i art. 100 k.p.c., w myśl którego w razie częściowego tylko uwzględnienia żądania koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

W sprawie XXIV C 1816/08 żądanie pozwu opiewające na (...)zł zostało uwzględnione do kwoty (...) zł (w pozostałej części kwota zasądzona w pkt. 1 wyroku to skapitalizowane odsetki, których powódka domagała się od początku postępowania, z tym, że w toku sprawy dokonała ich kapitalizacji). Wynika stąd, że powódka przegrała sprawę w około 48,4 %, a pozwana w około 51,6 % ((...) to około 51,6 % z (...)). Powódka poniosła następujące koszty procesu: 100.000 zł wpisu od pozwu, 40.000 zł opłaty od dwóch zażaleń (k. 890 i 1030), 36.000 zł kosztów zastępstwa prawnego w wysokości 5-krotności stawki minimalnej, 3.600 zł kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniach zażaleniowych i 17 zł opłaty skarbowej na pełnomocnictwie, łącznie 179.617 zł, z czego 51,6 %, to (...) zł. Pozwana poniosła następujące koszty procesu: 36.000 zł kosztów zastępstwa prawnego w wysokości 5-krotności stawki minimalnej, 3.600 zł kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniach zażaleniowych i 17 zł opłaty skarbowej na pełnomocnictwie, łącznie 59.617 zł, z czego 48,4 %, to (...) zł.

W tym miejscu zaznaczenia wymaga, że w ocenie Sądu z uwagi na znaczny stopień komplikacji sprawy, jej długotrwałość i nakład pracy pełnomocników obu stron, który znacząco przekraczał przeciętny poziom i przyczynił się do rozstrzygnięcia, należało przyznać koszty zastępstwa w wysokości pięciokrotności stawki minimalnej.

Z potrącenia kwoty 92.682,37 zł z kwotą 28.854,62 zł wynika, że pozwana powinna zwrócić powodowi kwotę 63.827,75 zł. Z tego względu Sąd orzekł jak w punkcie 3. wyroku.

W sprawie XXIV C 1124/14 powództwo okazało się zasadne niemal w całości, tj. co do żądanej kwoty i dwóch z trzech roszczeń informacyjnych. Z uwagi na to, że powód przegrał w znikomej części, to stosownie do art. 100 k.p.c. istniały podstawy do obciążenie całością kosztów postępowania pozwanej. Powód poniósł następujące koszty procesu: 100.000 zł opłaty od pozwu, 20.000 zł opłaty od zażalenia, 7.200 zł kosztów zastępstwa prawnego w stawce minimalnej, 3.600 zł kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym i 17 zł opłaty skarbowej na pełnomocnictwie, łącznie 130.817 zł. Taką kwotę należało zasądzić od przegrywającej pozwanej na rzecz powoda, o czym orzeczono w punkcie 8. wyroku.

XXIV C 1816/08

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE