Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XV GC 4784/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 czerwca 2014 roku powódka M. S. wniosła o zasądzenie od pozwanej M. W. kwoty 17.656,14 złotych z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 1.284,67 złotych od dnia 11 marca 2012 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 12.915 złotych od dnia 11 kwietnia 2012 roku do dnia zapłaty

oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podstawą żądania był przepis art. 299 k.s.h.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 2 września 2014 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie nakazał, aby pozwana zapłaciła powódce kwotę dochodzoną pozwem wraz z kosztami procesu w terminie 14 dni albo w tym terminie wniosła sprzeciw.

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwana przyznała okoliczności faktyczne wskazane w pozwie. Zarzuciła, że nie jest w stanie zapłacić dochodzonych kwot albowiem osiągane przez nią przychody wystarczają wyłącznie na pokrycie bieżących wydatków.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 24 lipca 2012 roku Sąd Rejonowy w Zielonej Górze w sprawie V GNc 2476/12 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym nakazał spółce (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zapłacić na rzecz powódki M. S. kwotę 14.199,67 złotych wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 1.284,67 złotych od dnia 11 marca 2012 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 12.915 złotych od dnia 11 kwietnia 2012 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 2.595 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 2.417 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Postanowieniem z dnia 18 września 2012 roku nakazowi temu jako prawomocnemu nadana została klauzula wykonalności oraz zasądzono kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

(dowód: nakaz zapłaty wraz z postanowieniem o nadaniu klauzuli wykonalności, k. 21- 23)

Na podstawie wyżej opisanego tytułu wykonawczego Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. D. D. prowadził na wniosek wierzyciela postępowanie egzekucyjne pod sygnaturą akt Km 1535/12. Postanowieniem z dnia 25 listopada 2013 roku Komornik przyznał wierzycielowi kwotę 600 złotych tytułem zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym, umorzył postępowanie egzekucyjne z uwagi na bezskuteczność egzekucji i ustalił koszty postępowania egzekucyjnego na kwotę 201,47 złotych.

(dowód: wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – k. 26-28; postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego – k. 24)

Pismem z dnia 15 maja 2014 roku M. S. wezwała M. W. do zapłaty kwoty 17.656,14 złotych w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Na kwotę 17.656,14 złotych składały się: kwota 14.199,67 złotych tytułem należności głównej, kwota 2.595 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, kwota 60 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego, kwota 600 złotych tytułem kosztów zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym oraz kwota 201,47 złotych tytułem kosztów postępowania egzekucyjnego. Wezwanie zostało wysłane w dniu 15 maja 2014 roku.

(dowód: pismo z dnia 15 maja 2014 roku – k. 29-30; potwierdzenie nadania – k. 31)

M. W. jest jedynym członkiem zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. od chwili jej powstania.

(dowód: okoliczność niesporna; informacja z KRS-u – k. 9-20)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na twierdzeniach przyznanych przez drugą stronę (niespornych) oraz dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie pozwu było uzasadnione.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 299 § 1 i 2 k.s.h. jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przesłankami odpowiedzialności przewidzianej w art. 299 § 1 k.s.h. są istnienie określonego zobowiązania spółki z o.o. w czasie, w którym dana osoba była członkiem zarządu spółki (a więc niepowstałego później), oraz bezskuteczność egzekucji tego zobowiązania przeciwko spółce czy to w czasie pozostawania przez tę osobę członkiem zarządu, czy to już po jej odwołaniu z zarządu (wyrok SN z dnia 17 czerwca 2011 roku, II CSK 571/10, LEX nr 847124). Wystarczającym środkiem dowodowym, za pomocą którego wierzyciel może wykazać bezskuteczność egzekucji z majątku spółki przysługującej mu wierzytelności jest postanowienie komornika o umorzeniu postępowania (art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.). Dokument ten stwierdza bowiem, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów egzekucyjnych (wyrok SN z dnia 10 lutego 2011 roku, IV CSK 335/10, Biul. SN 2011/4/10).

Dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie powódka oparła na treści art. 299 k.s.h. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż jest wierzycielem spółki (...) spółki z o.o. w W., której jedynym członkiem zarządu od chwili wpisania spółki do KRS-u jest pozwana M. W., zaś toczące się wobec spółki postępowanie egzekucyjne zostało umorzone z powodu bezskuteczności egzekucji.

W zakresie wykazania ww. okoliczności obowiązują ogólne reguły rozkładu ciężaru dowodu. Stosownie do art. 6 k.c. ciężar ich udowodnienia spoczywa na powódce, gdyż to ona wywodzi z nich skutki prawne w postaci odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki.

Powódka wykazała istnienie wierzytelności w stosunku do spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. oraz jej wysokość. Okoliczność ta wynika ze złożonego przy pozwie dokumentu urzędowego w postaci tytułu wykonawczego –prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 lipca 2012 roku, którym nakazano spółce (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zapłatę na rzecz powódki kwoty 14.199,67 złotych z ustawowymi odsetkami: od kwoty 1.284,67 złotych od dnia 11 marca 2012 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 12.915 złotych od dnia 11 kwietnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2.595 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu i postanowienia z dnia 18 września 2012 roku o nadaniu klauzuli wykonalności, którym zasądzono kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego oraz postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w W. D. D. z dnia 25 listopada 2013 roku, którym przyznano wierzycielowi kwotę 600 złotych tytułem zastępstwa procesowego w postępowaniu egzekucyjnym i ustalono koszty postępowania egzekucyjnego na kwotę 201,47 złotych (k. 21-24).

Bezskuteczność egzekucji została wykazana wyżej opisanym postanowieniem Komornika Sądowego z dnia 25 listopada 2013 roku, którym umorzono postępowanie egzekucyjne z uwagi na bezskuteczność egzekucji (k. 24).

Okoliczność, że pozwana jest członkiem zarządu spółki (...) spółki z o.o. w W. od dnia jej wpisania do KRS-u wynika z informacji z KRS-u tej spółki (k. 9-20).

Pozwana nie zaprzeczyła żadnej wyżej opisanej okoliczności faktycznej wskazując jedynie na konieczność oddalenia powództwa z uwagi na jej trudną sytuację materialną. Podniesiony przez pozwaną zarzut nie miał wpływu na treść rozstrzygnięcia albowiem sytuacja finansowa pozwanej nie wpływa na istnienie oraz wysokość wierzytelności. Ponadto pozwana nie zgłosiła żadnych wniosków, które wykazałyby jej trudną sytuację majątkową.

W konsekwencji zarzut pozwanej okazał się nieuzasadniony.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. w zw. z art. 299 k.s.h. Roszczenie określone w art. 299 k.s.h. powstaje dopiero w chwili stwierdzenia bezskuteczności egzekucji wierzytelności objętej prawomocnym tytułem egzekucyjnym wystawionym przeciwko spółce, gdyż dopiero wtedy, gdy egzekucja okaże się bezskuteczna, wierzyciel spółki dowiaduje się o szkodzie i osobie odpowiedzialnej do jej naprawienia. Roszczenie to nie powstaje zatem przed stwierdzeniem bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce, a samo stwierdzenie bezskuteczności nie oznacza jeszcze wymagalności przedmiotowego roszczenia. Termin spełnienia takiego świadczenia odszkodowawczego nie jest zatem oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, a więc wymagalność roszczenia należy określić zgodnie z art. 455 k.c. Zgodnie z art. 455 k.c. jeżeli termin spełniania świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania, zaś zgodnie z art. 481 k.c. wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie w jego spełnieniu. Na wierzycielu spoczywa ciężar dowodu wykazania, że dłużnik miał możliwość zapoznania się treścią wezwania (art. 61 § 1 k.c.). W niniejszej sprawie powódka nie wykazała aby wezwanie do zapłaty z dnia 15 października 2012 roku zostało doręczone skutecznie pozwanej, ani tym bardziej daty doręczenia tego wezwania. W konsekwencji należało przyjąć, że pozwana wezwana została do zapłaty z chwilą doręczenia jej odpisu pozwu, tj. w dniu 16 września 2014 roku (k. 44). Przyjmując za uzasadniony 7-dniowy termin na zapłatę należności, pozwana powinna spełnić dochodzone roszczenie najpóźniej w dniu 23 września 2014 roku, a od kolejnego dnia, tj. od dnia 24 września 2014 roku uzasadnione było żądanie odsetkowe.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i kosztów celowych – art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i § 6 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1349 z późn. zmianami). Na koszty te, poniesione przez powódkę składa się: uiszczona część opłaty od pozwu w kwocie 221 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 2.400 złotych oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od pozwanej, jako strony przegrywającej proces kwotę 662 złotych tytułem nie uiszczonej przez powódkę części opłaty od pozwu. W przedmiotowej sprawie powódka uiściła jedynie ¼ opłaty od pozwu, tj. kwotę 221 złotych. Cała opłata od pozwu wynosi 883 złotych, a więc należało pobrać od pozwanej pozostałą, nie uiszczoną część opłaty w wysokości 662 złotych.

Wniosek powódki o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności nie zasługiwał na uwzględnienie. Zgodnie z art. 333 k.p.c.:

§ 1. Sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli:

1)zasądza alimenty - co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące;

2)zasądza roszczenie uznane przez pozwanego;

3)wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny.

§ 2. Sąd może nadać wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli zasądza należność z wekslu, czeku, warrantu, rewersu, dokumentu urzędowego lub dokumentu prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona, oraz jeżeli uwzględnia powództwo o naruszenie posiadania.

§ 3. Sąd może również na wniosek nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę.

W przedmiotowej sprawie nie zaszła żadna z wyżej opisanych okoliczności. Wbrew twierdzeniom powódki pozwana nie uznała roszczenia. Wręcz przeciwnie, wnosiła o oddalenie powództwa. Powódka nie zgłosiła również żadnych wniosków, które uzasadniałyby nadanie rygoru na podstawie § 3 tego artykułu.