Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 sierpnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Włodarczyk

Protokolant: Ewa Lenartowicz

po rozpoznaniu w dniu 12 sierpnia 2016 roku w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. M. ( M. )

przeciwko pozwanemu Skarbowi Państwa- Dyrektorowi Aresztu Śledczego w C.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda Z. M. ( M. ) na rzecz Skarbu Państwa- Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 3600 zł ( trzy tysiące sześćset złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  zasądza od Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Częstochowie na rzecz adwokata K. P. kwotę 4428 zł ( cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych ), w której zawarty jest podatek VAT w wysokości 828 zł ( osiemset dwadzieścia osiem złotych ) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu powodowi Z. M..

Sygn. akt IC 150/15

UZASADNIENIE

Powód Z. M. w pozwie z dnia 9 marca 2015 r. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Skarbu Państwa – Dyrektora Aresztu Śledczego w C. kwoty 85 000 zł tytułem odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w sierpniu 2014 r. w trakcie pobytu w Areszcie Śledczym w C. doznał uszczerbku na zdrowiu, który spowodowany był brakiem właściwego zabezpieczenia w celi mieszkalnej nr (...). Podniósł, że cela w której przebywał była wyposażona w dwupiętrowe prycze, zajmował jedną z górnych prycz z polecenia, które wydał mu oddziałowy podczas kwaterowania w tej celi. Stwierdził, że na górnej pryczy na której miał spać nie było przymocowanej żadnej barierki i jedyną możliwością wejścia było wspinanie się na górną pryczę po chybotliwym taborecie. Powód wskazał, że wchodząc na pryczę doznał upadku spadając na lewy obojczyk i kręgosłup, spadając na podłogę uderzył o taboret, który przewrócił się, stracił równowagę i punkt oparcia. Na skutek wypadku doznał obrażeń lewego obojczyka i kręgosłupa. Stwierdził, że od dnia wypadku ma stałe bóle kręgosłupa, które co pewien czas są bardzo silne, tak że uniemożliwiają mu wykonywanie jakichkolwiek ruchów, odczuwa też obojczyk. Podniósł, że z tego powodu musi zażywać silne leki przeciwbólowe. Nadto wskazał, że zdjęcie rentgenowskie kręgosłupa wykonano u niego pierwszy raz od wypadku dopiero 4 lutego 2015 r. Jako podstawę prawną swojego roszczenia powód wskazał art. 416 k.c. i art. 417§1 k.c.

Pozwany Skarb Państwa – Dyrektor Aresztu Śledczego w C. – zastępowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

W odpowiedzi na pozew pozwany podniósł, że jeżeli chodzi o roszczenie powoda o wypłatę zadośćuczynienia w oparciu o art. 23 k.c. i 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. tj. o naruszenie dobra osobistego powoda, powód nie wykazał przesłanek odpowiedzialności określonych w art. 448 k.c. Zdaniem pozwanego, funkcjonariusze Służby Więziennej działali wobec powoda w ramach swoich uprawnień ustawowych i ich działaniu nie można w żaden sposób przypisać niezgodności z prawem, wobec tego brak w niniejszej sprawie bezprawności zachowania funkcjonariuszy państwowych a nadto zachowanie to nie naruszyło żadnego dobra osobistego. Podobnie – w ocenie pozwanego, powód nie udowodnił zaistnienia przesłanek uzasadniający odpowiedzialności pozwanego z art. 23 k.c. i 24 k.c. w zw. z art. 445 k.c. Odnosząc się natomiast do roszczenia o odszkodowanie, pozwany - powołując się na treść art. 415 k.c. i art. 417 k.c. podniósł, że powód w żaden skuteczny sposób nie tylko nie wykazał ale nawet nie uprawdopodobnił domniemanej szkody, jej wysokości, ani tym bardziej nie wykazał normalnego związku przyczynowego. Dopóki powód nie udowodni twierdzeń dotyczących domniemanych szkód medycznych i innych twierdzeń, pozwany zaprzecza wszystkim twierdzeniom powoda w szczególności temu, że jego stan zdrowia uległ pogorszeniu, gdyż gołosłowne twierdzenia powoda nie mogą być dowodem. Powód nie wskazał żadnych dowodów mogących przemawiać za jego twierdzeniami.

Pozwany zaprzeczył, aby doszło ze strony jednostki pozwanego do jakichkolwiek niezgodnych z prawem czynności.

Pozwany przyznał, że powód przebywał w okresie od 11.08. do 16.09.2014 r. w celi nr (...) Aresztu Śledczego w C. w związku z odbywaniem kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie sygn. II K 263/12. Powód nie zgłosił do działu kwatermistrzowskiego żadnych przeciwwskazań co do korzystania z górnego łóżka, jak również żadnych innych zastrzeżeń co do sprawności sprzętu kwaterunkowego w jaki wyposażona była cela. Łóżka, z których korzystają osadzeni, zostały dopuszczone do użytku zgodnie z obowiązującymi cały czas przepisami, natomiast część łóżek starszego typu rzeczywiście nie była wyposażona w barierki zabezpieczające i drabinki w związku z czym korzystanie z tego typu sprzętu kwaterunkowego wymagało zachowania należytej ostrożności i użytkowania zgodnie z jego przeznaczeniem. Przy zachowaniu ostrożności wejście na położone na wysokości 130-135 cm licząc od podłogi łóżko nie nastręcza zdrowemu i sprawnemu fizycznie człowiekowi żadnych trudności, a sprzęt tego rodzaju pozostaje na wyposażeniu wielu jednostek penitencjarnych i innych obiektów. Zdaniem pozwanego zatem, pomiędzy zdarzeniem jakim był wypadek a działaniem lub zaniechaniem pozwanego Skarbu Państwa nie zachodzi żaden związek przyczynowy. Za zdarzenie odpowiada sam powód który zachowywał się nieostrożnie, co wynika z jego pozwu. Pozwany wskazał – powołując się na stosowne regulacje rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2003 r. i 28 stycznia 2014 r., że w jednostkach penitencjarnych nie ma obowiązku powszechnego stosowania łóżek koszarowych piętrowych z drabinkami i stosownymi zabezpieczeniami. Tym samym po stronie pozwanego brak jest występowania tzw. bezprawności działania. Odnosząc się do kwestii zapewnienia powodowi prawidłowej opieki medycznej pozwany wskazał, że obowiązkiem więziennej służby zdrowia jest jedynie zachowanie osób pozbawionych wolności przy życiu i w niepogorszonym zdrowiu (w zakresie w jakim pozwany może mieć na to wpływ), w tym zakresie pozwany przytoczył orzecznictwo sądów apelacyjnych. Podniósł, że opieka medyczna nad powodem była realizowana zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 października 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad, zakresu i trybu udzielania świadczeń zdrowotnych osobom pozbawionym wolności przez zakłady opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych wolności (Dz.U. z 2003 r., Nr 204, poz. 1985). W sprawie brak również naruszenia praw pacjenta a pozwany nie miał żadnego wpływu na leczenie powoda po dniu 16 września 2014 r. Pozwany podniósł nadto, że Sędzia Penitencjarny sprawując nadzór penitencjarny ocenia m.in. warunki bytowe skazanych, stan opieki medycznej i stan sanitarny oraz stan zabezpieczenia technicznego i wyposażenia pomieszczeń, w których przebywają osadzeni, co wyłącza możliwość badania i dokonywania oceny tych kwestii przez Sąd cywilny. Nadto Sędzia penitencjarny nie stwierdził uchybień prawa w funkcjonowaniu jednostki penitencjarnej. Z ostrożności procesowej pozwany zakwestionował również wysokość roszczenia zgłoszonego przez pozwanego, która zdecydowanie odbiega od realiów sytuacji ekonomicznej i poziomu życia społeczeństwa i jest horrendalnie wysoka.

Na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2016 r. powód sprecyzował żądanie pozwu w ten sposób, że wskazał, że domaga się zasądzenia kwoty 85.000 zł, z tym że 30.000 zł to odszkodowanie, natomiast 55.000 zł to zadośćuczynienie. W piśmie przygotowawczy z dnia 21 kwietnia 2016 r. powód doprecyzował żądanie pozwu, wskazując że wnosi na podstawie art. 417 k.c. o zasądzenie od pozwanego odszkodowania w kwocie 30.000 zł tytułem częściowej rekompensaty uszczerbku, jakiego doznał wskutek wypadku w dniu 18 sierpnia 2014 r. (wskutek czego zmuszony jest pokrywać koszty leczenia, a ponadto częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej, którą wykonywał przez wypadkiem) i zadośćuczynienia pieniężnego w kwocie 55.000 zł za doznany ból i cierpienia fizyczne (podczas wypadków które miały miejsce w dniu 9 sierpnia oraz 18 sierpnia 2014 r.). Powód wskazał, że w trakcie pobytu w Areszcie Śledczym w C. uległ dwóm wypadkom, pierwszy miał miejsce w dniu 9 sierpnia 2014 r., kiedy podczas napadu padaczki spadł z łóżka piętrowego i w wyniku tego upadku doznał obrażeń w obrębie ciemieniowo-skroniowym, drugi wypadek nastąpił w dniu 18 sierpnia 2014 r. podczas wchodzenia na łóżko, z uwagi na brak poręczy i drabinki, spadł z taboretu na ziemię wskutek czego doznał urazu obojczyka i kręgosłupa, okoliczność tą zgłaszał ale brak było początkowo jakiejkolwiek reakcji ze strony pracowników Aresztu Śledczego w C.. Następnie po kilku dniach od wypadku, na skutek zgłaszanych dolegliwości bólowych został przewieziony do szpitala, gdzie przeprowadzono jego badanie, które zdaniem powoda potwierdza zasadność jego roszczeń. Powód wskazał, powołując się na treść art. 108§1 k.k.w., że administracja zakładu karnego ma obowiązek podejmowania odpowiednich działań celem zapewnienia skazanym bezpieczeństwa osobistego w czasie odbywania kary, czego nie dochowano wobec powoda.

1. Ustalenia faktyczne.

Powód Z. M. przebywał w Areszcie Śledczym w C. w okresie od 9 sierpnia do 16 września 2014 r., gdzie został doprowadzony z wolności celem odbycia kary 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Myszkowie w sprawie sygn. II K 263/12 za popełnienie przestępstwa z art. 207§1 k.k.

(dowód : teczka osobopoznawcza k. 104-105)

We wskazanym okresie pobytu w (...) areszcie Z. M. zakwaterowany był kolejno w następujących celach : od 9 sierpnia 2014 r. do 11 sierpnia 2014 r. – cela nr 51 o powierzchni 16,55m2, przeznaczona dla 5 osób i od 11 sierpnia 2014 r. do 16 września 2014 r. – cela nr 58, o powierzchni 24,29m2, przeznaczona dla 8 osób. Cele mieszkalne nr (...) wyposażone były w piętrowe łóżka koszarowe, łóżka nie posiadały drabinki ani barierki zabezpieczającej. Powodowi przydzielono łóżko piętrowe z miejscem do spania na górze, łóżko górne, na którym spał powód, nie posiadało drabinki ani barierki zabezpieczającej. Powód w okresie pobytu w Areszcie Śledczym w C. nie zgłaszał do działu kwatermistrzowskiego, żadnych przeciwwskazań co do korzystania z górnego łóżka, jak również nie składał żadnych wniosków w celu zmiany przydzielonego miejsca spania. Okoliczności tych nie zgłaszał żadnym innym pracownikom jednostki penitencjarnej.

(dowód : okoliczności bezsporne, dokumentacja z Aresztu Śledczego w C., w tym notatka służbowa k. 70, rozmowy psychologiczne k. 109 )

W tym samym dniu tj. 9 sierpnia 2014 r., już po przyjęciu do Aresztu Śledczego w C. powód doznał urazu głowy w postaci rany tłuczonej głowy w okolicy ciemieniowo-skroniowej lewej na skutek upadku po napadzie padaczki alkoholowej. Powodowi została bezzwłocznie udzielona pomoc medyczna przez Zespół (...), był on przytomny, w wywiadzie podał, że od około 2 miesięcy z przerwami do dnia poprzedzającego zdarzenie pił alkohol, był leczony na padaczkę alkoholową, nie przyjmował leków, ostatni atak padaczki miał miesiąc wcześniej, nie zgłosił innych dolegliwości poza trzęsieniem z powodu odstawienia alkoholu. Rozpoznano zespół odstawienny alkoholu. W dniu 10 sierpnia 2014 r. powodowi udzielono pomocy w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Wojewódzkiego Szpitala (...) im. (...) w C., z rozpoznaniem – po wykonaniu badania radiologicznego i klinicznego, stanu po napadzie padaczki i rany tłuczonej okolicy ciemieniowo-skroniowej lewej. Zarówno w trakcie udzielania pierwszej pomocy i hospitalizacji powodowi podano doustnie R. 10 mg, nie wyraził on natomiast zgody na dalsze czynności diagnostyczne i lecznicze.

(dowód : karta medycznych czynności ratunkowych nr (...) z dn. 9.08.2014 r. k. 78, karta wypisowa k. 77)

W wyniku upadku w dniu 9 sierpnia 2014 r. powód doznał również urazu barku. Ponieważ uraz głowy był wiodącym a bóle barku były jeszcze małe i powód ich nie zgłaszał, nie uwzględniono w dokumentacji medycznej tego urazu.

(dowód : karta medycznych czynności ratunkowych nr (...) z dn. 9.08.2014 r. k. 78, karta wypisowa k. 77, opinia sądowo –lekarska biegłego D. K. k.216)

Przy przyjęciu do Aresztu Śledczego w C., podczas badania wstępnego powoda Z. M. w dniu 11 sierpnia 2014 r. w Ambulatorium z Izbą (...) Aresztu Śledczego w C., lekarz badający stwierdził stan po urazie kończyny górnej lewej 20 lat wstecz, w badaniu przedmiotowym drżenia kończyn górnych i dolnych, poty oraz liczne siniaki na plecach i lewym barku z cechami ustępowania. Według powoda obrażenia te były wynikiem pobicia.

(dowód : książka zdrowia osadzonego k. 73, notatka służbowa kierownika ambulatorium z dn. 28.09.2015 r. k. 136 )

W dniu 13 sierpnia 2014 r. personel medyczny Aresztu Śledczego w C. zlecił przeprowadzenie wobec powoda badania rtg barku lewego. W dniu 19 sierpnia 2014 r. po przeprowadzonym badaniu w Zakładzie (...) ZOZ Miejskiego Szpitala (...) w C. stwierdzono prawidłowy obraz rtg okolicy barku lewego. W dniu 20 sierpnia 2014 r. skierowano powoda do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego Wojewódzkiego Szpitala (...) im. (...) w C. celem diagnostyki i leczenia stawu barkowego lewego. Po wykonaniu badania radiologicznego i klinicznego rozpoznano stan po stłuczeniu barku lewego w okolicy stawu barkowo – obojczykowego i obrażenia stożka rotatorów barku lewego.

(dowód : książka zdrowia osadzonego k. 79-82, wynik badania rtg z dn. 19.08.2014 r. k. 100, karta wypisowa k. 76, opinia biegłego k. 214)

W trakcie pobytu w Areszcie Śledczym w C., kolejno w celi nr 51 i 58, powód Z. M. nie zgłaszał żadnego upadku z łóżka, czy w trakcie wchodzenia na łóżko. Nie skontaktował się z wychowawcą czy pracownikiem ambulatorium w celu zgłoszenia obrażeń spowodowanych takimi okolicznościami. Powód nie zgłaszał również w tym czasie nigdy skarg na dolegliwości bólowe kręgosłupa piersiowego i lędźwiowo- krzyżowego. Z zapisów rozmów przeprowadzonych z wychowawcami działu penitencjarnego z dnia 15 września 2014 r. przed opuszczeniem (...) jednostki oraz po przetransportowaniu do Zakładu Karnego w T., z dnia 17 września 2014 r. wynika, że powód nie zgłaszał żadnych skarg i uwag.

(dowód : książka zdrowia k. 71-75, 79-84, akta osobopoznawcze k. 104-109, opinia sądowo-lekarska biegłego D. K.)

2. Ocena dowodów.

Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów w postaci: dokumentacji medycznej i lekarskiej powoda, dokumentacji z jednostek penitencjarnych, notatek służbowych, akt osobopoznawczych, gdyż sporządzone zostały przez uprawnione w tym zakresie osoby, znajdują potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym i nie budziły wątpliwości w zakresie ich autentyczności, której nie kwestionowała żadna ze stron. Sąd w całości podzielił wnioski opinii sądowo-lekarskiej biegłego D. K., gdyż ma ona walor obiektywny - została sporządzona w sposób prawidłowy i wyczerpujący, a wiedza biegłego i posiadane wiadomości specjalne nie mogą być w sposób uzasadniony kwestionowane. Biegły oparł się na całości dokumentacji medycznej powoda. Wnioski są logicznie umotywowane, całości opinii jest jasna, przejrzysta i konkretna. Żadna ze stron nie kwestionowała i nie podważała treści opinii i wniosków końcowych.

3. Ocena prawna.

W rozpoznawanej sprawie powód, po ostatecznym sprecyzowaniu żądania pozwu, dochodzi odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu jakiego miał doznać wskutek wypadku w dniu 18 sierpnia 2014 r. w pozwanej jednostce penitencjarnej, w wyniku którego zmuszony jest pokrywać koszty leczenia i nadto utracił częściowo zdolność do pracy zarobkowej oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznany ból i cierpienia fizyczne w związku z w/w wypadkiem i wypadkiem z dnia 9 sierpnia 2014 r. Powód podniósł, że do obu wypadków doszło na skutek nie zapewnienia mu przez pozwanego – wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 108§1 k.k.w., właściwego bezpieczeństwa osobistego w czasie odbywania kary pozbawienia wolności poprzez umieszczenie go w celi więziennej na górnym łóżku, podczas gdy jako osoba zgłaszająca napady padaczki winien otrzymać miejsce na dolnym łóżku. Nadto wskazał na naruszenie przepisów prawa w związku z niewłaściwym wyposażeniem celi więziennej poprzez brak drabinek i barierki zabezpieczającej dla górnego łóżka w sytuacji umieszczenia w celi piętrowych łóżek koszarowych.

Tak sprecyzowane żądania znajdują swoją podstawę prawną w przepisach art. 417 § 1 k.c. (w związku z art. 444 § 1 k.c. i art. 445 § 1 k.c. )

Zgodnie z brzmieniem art. 417 § 1 k.c. za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa. Przesłankami warunkującymi roszczenie odszkodowawcze jest niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem wywołującym szkodę a szkodą. Ciężar dowodzenia zaistnienia tych przesłanek w pełnym zakresie, w myśl art. 6 kc, spoczywa na powodzie. Warunkiem odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie powołanego przepisu jest łączne wystąpienie wszystkich trzech przesłanek, nie wykazanie natomiast którejkolwiek z nich powoduje brak podstaw odpowiedzialności pozwanego. W realiach niniejszej sprawy powód winien zatem udowodnić powstanie szkody (uszczerbek na zdrowiu, ból i cierpienie), zachowanie z którym ustawa łączy obowiązek jej naprawienia (brak odpowiedniego zabezpieczenia łóżek) oraz istnienie związku przyczynowego między zdarzeniem a szkodą (obrażenia powoda jako konsekwencja bezprawnego zachowania pozwanego).

Powód Z. M. nie wykazał w toku procesu, że do zdarzenia z dnia 9 sierpnia 2014 r. w wyniku którego doznał obrażeń (zarówno sam fakt zdarzenia i obrażenia nie były kwestionowane przez żadną ze stron, zostały wykazane stosownymi dokumentami, zatem można uznać je za udowodnione) doszło w okolicznościach przez niego opisanych tj. w trakcie wchodzenia na górne łóżko lub w wyniku upadku z niego na podłogę. Brak zatem podstaw do twierdzenia, że negatywne następstwa tego zdarzenia (obrażenia, uszczerbek na zdrowiu, ból) stanowią konsekwencje zachowania pozwanego, a więc że może on za nie ponosić odpowiedzialność.

W ocenie Sądu Okręgowego powód nie doznał więc szkody (krzywdy) w wyniku działania pozwanego. Jak już wcześniej wspomniano ciężar dowodzenia zaistnienia przesłanek art. 417 k.c , w myśl art. 6 kc, spoczywa na powodzie. Twierdzenia powoda pozostają jednak całkowicie gołosłowne. W świetle stanowiska Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 22 listopada 2001r., I PKN 660/00, które to Sąd Okręgowy w pełni podziela „ samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenia dotyczące istotnej dla strony okoliczności powinny być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszające” (vide: Wokanda 2002/7-8/44).

Dowody zgromadzone w sprawie nie dają podstaw do twierdzenia, iż to na Skarbie Państwa, a zarazem placówce penitencjarnej, w której powód przebywał, ciąży odpowiedzialność odszkodowawcza w tym zakresie. Powód w trakcie udzielania mu pierwszej pomocy po upadku w wywiadzie nie wskazał, by do zdarzenia doszło na skutek upadku z łóżka lub w trakcie wchodzenia na łóżko, podał natomiast iż miewa napady padaczki alkoholowej, ostatni miał przed miesiącem, przed osadzeniem znajdował się w 2 miesięcznym ciągu alkoholowym, leczy się na padaczkę alkoholową ale nie przyjmuje leków, odstawienie alkoholu powoduje trzęsienie się powoda. Twierdzeń o upadku z łóżka, czy podczas wchodzenia na nie, powód nie zgłaszał również w trakcie kolejnych badań lekarskich, jak również pracownikom służby więziennej w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności, co więcej nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń co do wyposażenia celi więziennej, czy potrzeby zamiany zajmowanego łóżka na dolne itp. Z dokumentacji jednostki penitencjarnej w której powód przebywał nie wynika by sytuacje takie miały miejsce. W związku z tym należy stwierdzić, że upadek powoda i doznane obrażenia mogły nastąpić na skutek przewrócenia się podczas ataku padaczki i taki stan rzeczy jest najbardziej prawdopodobny. Z opinii biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii D. K. wynika, że obrażenia barku lewego i głowy mogły powstać w wyniku działania narzędzia twardego, tępego lub tępokrawędzistego, obrażenia te mogły powstać zarówno w okolicznościach podanych przez powoda czyli upadku dwupoziomowego z taboretu w wyniku utraty równowagi przy wchodzeniu na górne łóżko, jak również obrażenia te mogły powstać w wyniku upadku jednopoziomowego na skutek napadu padaczki. Obrażenia te mogły powstać podczas dwóch zdarzeń jak również jednoczasowo. Obrażenia stłuczeniowe nie są charakterystyczne dla jednego sposobu powstania. Z opinii biegłego wynika zatem, że nie można wykluczyć mechanizmu powstania obrażeń innego, niż ten na jaki wskazuje powód, atak padaczki skutkujący upadkiem powoda jest równie prawdopodobny jak upadek podczas wchodzenia na łóżko. Zatem wobec nie przedstawienia przez powoda innych dowodów na potwierdzenie jego twierdzeń, należało uznać iż nie doszło do udowodnienia tej przesłanki odpowiedzialności pozwanego. Nie zachodzi zatem związek przyczynowy między zdarzeniem wywołującym szkodę, a tą szkodą. Związek ten zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w przepisie art. 361 § 1 kc spełniać musi test warunku sine qua non, a więc jego ustalenie wymaga stwierdzenia, iż do skutku w postaci szkody nie doszłoby, gdyby nie zaistniało działanie przypisywane zobowiązanemu. Nadto skutek ten winien być normalnym następstwem tego typu działania, jakie jest przypisywane zobowiązanemu. W ocenie Sądu powód nie wykazał istnienia takiego związku pomiędzy wystąpieniem szkody a działaniem pozwanego. Powód doznał obrażeń ciała w wyniku upadku na terenie jednostki penitencjarnej jednakże nie wykazał, iż do upadku doszło w okolicznościach przez niego opisanych tj. podczas wchodzenia na łóżko w celi więziennej, zatem brak podstaw do uznania deliktu po stronie pozwanego. Oznacza to również, że powód nie wykazał, iż w wyniku działań powoda pogorszył się jego stan zdrowia. Tym samym powód nie wykazał istnienia przesłanek z art. 417 § 1 k.c., warunkujących odpowiedzialność pozwanego – Skarbu Państwa – Dyrektora Aresztu Śledczego w C.. Powód nie udowodnił bowiem swojego stanowiska, iż w związku z działaniem pozwanego poniósł on szkodę.

Natomiast hipotetycznie, gdyby było tak, że powód upadłby i doznał obrażeń w czasie wchodzenia na łóżko, lub będąc na nim, teoretycznie możnaby twierdzić, że zachowanie pozwanego, polegające na nie zapewnieniu wyposażenia cel w łóżka z drabinkami i barierkami , byłoby bezprawne. Fakt dokonywania sukcesywnej wymiany starego wyposażenia cel na nowe, nie oznacza, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikającego z niezabezpieczeni bezpieczeństwa korzystania z wyposażenia celi. Drabinka do wchodzenia na łóżko, czy barierka na łóżku są takimi standardowymi zabezpieczeniami korzystania z wyposażenia. Ich brak możnaby oceniać jako zachowanie bezprawne.

Jeżeli natomiast chodzi o twierdzenia powoda dotyczące drugiego upadku na terenie jednostki pozwanego, który miał mieć miejsce w dniu 18 sierpnia 2014 r. to są one zupełnie gołosłowne, powód nie przedstawił żadnego dowodu na poparcie tej tezy. W związku z tym brak podstaw do twierdzenia, że sytuacja taka w ogóle miała miejsce, a tym samym przesłanek do dokonywania oceny zasadności dalszych twierdzeń co do okoliczności temu towarzyszących. W dokumentacji dotyczącej pobytu powoda w Areszcie Śledczym w C. brak jakiejkolwiek informacji na temat tego zdarzenia. Również w dokumentacji medycznej powoda brak potwierdzenia urazu jakiego miał doznać w tym dniu. Na marginesie należy jedynie wskazać, że zlecenie wykonania badania rtg barku lewego, w związku ze skargami powoda na bolesność tego miejsca, wystawiono z datą 13 sierpnia 2014 r., a zatem uraz barku, jakiego powód miał się nabawić dopiero w dniu 18 sierpnia, występował już wcześniej, co podważa wiarygodność jego twierdzeń w tym zakresie. Co do pozostałych obrażeń tj. dolegliwości kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, to powód zgłaszał je dopiero podczas pobytu w Zakładzie Karnym w H. w dniu 17 grudnia 2014 r., nadto przeprowadzone wówczas badania diagnostyczne nie uwidoczniły zmian pourazowych, a jedynie zmiany rozwojowe i schorzenia samoistne. Ustalenia powyższe, poczynione w oparciu o dokumentację lekarską powoda i dokumentację z jego pobytu w jednostkach penitencjarnych, a także w oparciu o opinię biegłego sądowego D. K. przeczą więc twierdzeniom powoda na ten temat.

Wobec nie stwierdzenia związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem rzekomo wywołującym szkodę ( brak drabinek i barierek przy łóżkach ) a ta szkodą, brak było podstaw do oceny pozostałych twierdzeń powoda m.in. na temat prawidłowości zapewnienia mu pomocy medycznej we wskazanej jednostce penitencjarnej. Jedynie na marginesie odnotować należy, że twierdzeń powoda w tym zakresie nie potwierdza opinia biegłego sądowego D. K., nie stwierdzono bowiem żadnych nieprawidłowości w tym zakresie, leczenie schorzeń powoda było prowadzone zgodnie z obowiązującymi schematami i zasadami sztuki lekarskiej. Mając na uwadze powyżej uczynione zastrzeżenie, warto także podnieść że z opinii w/w biegłego wynika nadto, że obrażenia powoda nie spowodowały trwałych następstw i tym samym uszczerbku na zdrowiu.

Sąd pominął dowód z zeznań powoda w charakterze strony. Powód Z. M. będąc prawidłowo wezwanym na termin rozprawy, nie stawił się-k. 195.

Sąd oddalił wniosek dowodowy powoda o zobowiązanie Aresztu Śledczego w C. do wskazania danych adresowych świadków G. W., M. Z. i D. B. i pominął dowód z zeznań tych świadków. Za takim rozstrzygnięciem przemawia treść art. 258 k.p.c. zgodnie z którym „Strona powołująca się na dowód ze świadków obowiązana jest dokładnie oznaczyć fakty, które mają być zeznaniami poszczególnych świadków stwierdzone i wskazać świadków, tak by ich wezwanie do sądu było możliwe”. Ponieważ powód nie dopełnił warunków określonych w tej normie (nie wskazał poza imieniem i nazwiskiem żadnych innych danych osobistych umożliwiających ich identyfikację i wezwanie), Sąd pominął dowód z zeznań tych osób. Zastępca procesowy Skarbu Państwa odmówił wskazania danych adresowych tych osób, bowiem , jak słusznie podkreślał, stanowiłoby to przerzucenie ciężaru dowodu z powoda na pozwanego.

Sąd oddalił także wniosek pełnomocnika powoda o ponowne zlecenie badania powoda przez biegłego-k. 237. Pełnomocnik powoda twierdził, że powód na badanie przez biegłego nie stawił się z powodu urazu głowy-k.233. Został więc zobowiązany do przedstawienia dokumentacji medycznej potwierdzającej tę przyczynę niestawiennictwa -k. 235. Dokumentacji nie złożono, a pełnomocnik powoda przyznał, że nie ma kontaktu z klientem –k.237.

Mając powyższe na uwadze Sąd powództwo oddalił. Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowi art. 417§1 k.c. a contrario.

4. Koszty procesu.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. Powód był zwolniony w całości od kosztów sądowych o sądowych w sprawie, które tymczasowo wyłożył za niego Skarb Państwa.

Zgodnie z art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005.r, Nr 167, poz. 1398 z późn.zm) zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi. Z uwagi zatem na oddalenie powództwa w całości powód został zobowiązany do zapłaty na rzecz Skarb Państwa - Prokuratorii Generalnej kwoty 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach zastępstwa procesowego był §6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013r., nr 490, j.t.) w zw. z art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (t.j. Dz. U. z 2013 r., nr 1150).

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu przez adw. K. P. orzeczono na postawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2002r., nr 123, poz. 1058 ze zm.), §2 ust. 1 i 3, §4 ust. 1 i 2, §6 pkt 6, §19, §20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2002r., nr 163, poz. 1348 ze zm.). Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 3 600 zł plus podatek od towarów i usług w kwocie 828 zł. Razem – 4 428 zł.