Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gorlicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Janusz Przepióra

Protokolant: Anna Mosoń

po rozpoznaniu w dniu 8 sierpnia 2017 r. w Gorlicach na rozprawie

sprawy z wniosku A. M.

z udziałem (...) S.A. z siedzibą w K.

o ustanowienie służebności przesyłu

postanawia:

I.  oddalić wniosek,

II.  orzec, że wnioskodawca i uczestnik we własnym zakresie ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

SSR Janusz Przepióra

Sygn. akt I Ns 352/14

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 8 sierpnia 2017 r.

Wnioskodawca A. M. wystąpił o ustanowienie na położonej w G. działce nr (...), objętej księgą wieczystą nr (...), na rzecz uczestnika (...) S.A. służebności przesyłu polegającej na: prowadzeniu przez przedmiotową nieruchomość odcinka linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia, w tym posadowienia jednego słupa i przesyle nim energii elektrycznej; dostępie (...) S.A. do urządzeń przesyłowych w celu przeprowadzenia inspekcji ich stanu, usunięcia wszelkich usterek i awarii, a także konserwacji i remontów; prawie przejazdu i przejścia przez nieruchomość, wraz z niezbędnym sprzętem; ograniczeniu uprawnień każdoczesnego właściciela przedmiotowej nieruchomości w pasie eksploatacyjnym o szerokości 15 metrów w obie strony od skrajnych przewodów poprzez zakazanie wznoszenia w tym obszarze jakichkolwiek budynków i budowli, prowadzenia prac ziemnych, istotnej zmiany ukształtowania oraz przeznaczenia terenu jak też dokonywania nasadzeń. Wniósł nadto o zasądzenie kwoty (...) zł, tytułem ustanowienia przedmiotowej służebności.

Uzasadniając swoje żądanie, wnioskodawca podał, że jest od 9 marca 1990 r. wyłącznym właścicielem działki nr (...), położonej w G.. Wyjaśnił, że na przedmiotowej nieruchomości zlokalizowana jest infrastruktura przesyłowa stanowiąca własność (...) S.A. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego powyższa działka przeznaczona jest pod teren zabudowy mieszanej, teren usług komercyjnych, teren linii energetycznych wysokich napięć oraz tereny komunikacji. Twierdził, że z uwagi na położenie słupa i linii, zabudowa działki jest w znaczny sposób utrudniona. Wnioskodawca argumentował, że nie posiada informacji dotyczących podstawy prawnej lokalizacji przedmiotowej linii, a zarówno wnioskodawca jak i poprzedni właściciele nigdy nie wyrażali zgody na umieszczenie urządzeń przesyłowych na przedmiotowej nieruchomości. Podał nadto, że pismem z 12 lipca 2013 r. zwrócił się do uczestnika o prawne uregulowanie zakresu korzystania z nieruchomości, jednakże korespondencja okazała się bezskuteczna.

(...) S.A. Oddział w K. wniósł o oddalenie wniosku.

Podniósł zarzut zasiedzenia służebności gruntowej polegającej na korzystaniu z części nieruchomości należącej obecnie do wnioskodawcy, poprzez umieszczenie na niej linii energetycznej wysokiego napięcia wraz ze słupami energetycznymi stanowiącymi oparcie tej linii. Uczestnik podał, że linia wysokiego napięcia relacji G. – B. (...) N.), posadowiona między innymi na działce wnioskodawcy, została wybudowana w 1964 r., przejęta zaś na majątek Zakładu (...) w 1977 r., i od tego czasu linia ta stale spełnia swoją funkcję. Tym samym upłynął już wymagany prawem okres uprawniający do stwierdzenia zasiedzenia służebności określonej treści na rzecz uczestnika, bądź jego poprzednika prawnego. W związku z tym wniósł o zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy w przedmiocie zasiedzenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. z siedzibą w K. powstał w wyniku połączenia uchwałą Walnego Zgromadzenia (...) S.A. z dnia(...). (...) S.A. z siedzibą we W. (spółka przejmująca) oraz (...) S.A. z siedzibą w K. (spółka przejmowana).

Poprzednikiem prawnym wnioskodawcy było istniejące od (...)r. przedsiębiorstwo Zarząd (...)z siedzibą w K. utworzone uchwałą nr 141 Rady Ministrów z dnia(...) w sprawie tymczasowego statutu organizacyjnego Ministerstwa (...) i zorganizowane zarządzeniem Ministra Energetyki (...) z dnia(...). Było to przedsiębiorstwo wielozakładowe, w ramach którego działały: Zakład (...) oraz Zakład (...) Z dniem (...) r. zarządzeniem Ministra Górnictwa i Energetyki nr 254 z dnia (...)r. utworzone zostało przedsiębiorstwo „Zakłady (...) w K., w ramach którego działał Zakład (...) oraz Zakład (...) Z dniem(...) r. na podstawie zarządzenia nr 48/75 Dyrektora Zakładów (...)w K. z dnia (...) znak: (...) połączono Zakład (...) oraz Zakład (...) w jeden zakład działający pod nazwą Zakład (...)z siedzibą w K.. Zwierzchni nadzór nad zakładem sprawowało Ministerstwo Górnictwa i Energetyki przez Zjednoczenie (...) i Zakłady (...) w K.. Zarządzeniem nr 7 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 22 kwietnia 1985 r. na bazie Zakładów (...) w K. powstało przedsiębiorstwo państwowe (...) w K., w ramach którego działał Zakład (...) w K.. Następnie zarządzeniem Ministra Przemysłu (...)z dnia (...). utworzono istniejący (...)r. Zakład (...) w K., który powstał w wyniku podziału przedsiębiorstwa (...) na bazie zakładów: Zakładu (...) oraz Zespołu Elektrowni (...).

W dniu (...)r. doszło do przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Zakładu (...) w spółkę akcyjną Zakład (...) S.A. W dniu (...). podjęto uchwały Walnych Zgromadzeń poniższych spółek dotyczące połączenia Zakładu (...) S.A. z (...) S.A., (...) S.A., Zakładem (...) S.A. i Zakładem (...) W wyniku tego połączenia od dnia (...)r. działała (...) S.A., od (...). – (...) S.A. w K., od (...)r. - (...) S.A. w K., natomiast (...) r. – (...) S.A. w K..

(dowód: odpis KRS (...) k.11-20, uchwała zarządu nr (...) spółki (...) SA (...). k.48, dokument na okoliczność potwierdzenia następstwa prawnego przedsiębiorstwa państwowego Zakład (...) – k.59-60, zarządzenie Ministra Energetyki z(...) nr (...)– k.61-62, zarządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z (...) znak (...) Zarządzenie nr(...). Dyrektora Zakładów (...) K. w sprawie powołania Zakładu (...) - k.64, zarządzenie nr 77./ (...)/89 Ministra Przemysłu z 16.01.1989r. w sprawie utworzenia przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Zakład (...) w K. – k.65-66, Ustawa elektryczna z 21.03.1922r. Dz. U. nr 34 poz.277 – k.67-68, ustawa z 03.01.1946r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej - k.69-72, ustawa z 04.07.1947r. o planowej gospodarce energetycznej Dz.U. nr 53 poz. 271 – k.73-74)

Działka ewidencyjna nr (...) o powierzchni (...)ha położona w G., objęta księgą wieczystą nr (...) stanowi własność A. M.. Uczestnik nabył własność na podstawie postanowienia tutejszego Sądu z (...) sygn. akt (...) Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Miasta G., zatwierdzonego uchwałą nr 362/ (...) Rady Miasta G. z 29.09.2005 r., przedmiotowa działka przeznaczona jest pod teren zabudowy mieszanej, teren usług komercyjnych, teren linii energetycznych wysokich napięć oraz tereny komunikacji.

(dowód: odpis z KW nr (...) k.21-28, wypis z rejestru gruntów k.29, mapa sytuacyjno – wysokościowa k.30-31, wypis z planu zagospodarowania przestrzennego k.32-35)

Na działce (...) wybudowany jest słup (maszt) kratowy stalowy czteropodporowy. Słup ten znajduje się przy północno-wschodniej granicy działki (...) w odległości około 5m od ogrodzenia trwałego tej działki tuż przy szpalerze drzew iglastych rosnących wzdłuż północno-wschodniej granicy działki. Słup ten wybudowany jest jako podpora napowietrznej linii elektroenergetycznej 110kV. Linia poprowadzona jest w postaci czterech przewodów. Linia napowietrzna przebiega praktycznie na całej długości północno-wschodniej granicy działki. Działka (...) w części gdzie poprowadzona jest nad nią linia wysokiego napięcia zagospodarowana jest jako ogród przydomowy z drzewami iglastymi, winoroślą, małą szklarnią i ogródkiem warzywnym. Łączna powierzchnia obszaru służebności strefy na działce (...), zamykająca się w obwodnicy punktów opisanych na planie sytuacyjnym jako(...) wynosi (...)ha. Napowietrzna linia wysokiego napięcia poprowadzona jest przez działkę na odcinku o długości (...) m. Na działce uczestnika nie ma urządzonego szlaku dojazdowego do słupa. Wokół słupa kratowego wysokiego napięcia zabudowane jest uziemienie odgromowe.

(dowód: w aktach I Ns 643/14: protokół oględzin – k.133, opinia geodezyjna biegłego geodety J. S. – k.141-1143)

Przedmiotowa linia była budowana w (...) r., a później przebudowana w (...)r. Modernizacja linii w (...) r. była spowodowana objęciem elektryfikacją także S.. Przebudowa nie wpłynęła na linię i słup posadowiony na działce wnioskodawcy i linię przebiegającą nad działką. W 2000 r. przeprowadzono kolejną modernizację dotyczącą G., która polegała na tym, że rozcięto linie przy słupie 12, dokładając trzy słupy i zamykając linię na słupie 13. Ta modernizacja także nie miała wpływu na linię przy słupie nr (...) na działce wnioskodawcy. Słup nr(...) jest to słup przelotowy, z zawieszeniem drugiego stopnia, co oznacza, że przekracza on obwodnicę i kolejny słup jest w niedalekiej odległości. Jest to słup metalowy z konstrukcją spawaną, pozostaje on niezmieniony od momentu wybudowania. Na tym słupie przebiega linia wysokiego napięcia, na którą składają się trzy przewody robocze i jeden odgrom, czyli zabezpieczenie od piorunów. Jest to standardowa linia. Linia energetyczna pracuje w sposób ciągły od momentu jej uruchomienia.

(dowód: karta wstępna linii napowietrznej wysokiego napięcia k.77, ogólna charakterystyka linii napowietrznej k.78; w aktach (...)uwagi specjalne personelu eksploatacyjnego – k.79, 28, pouczenie – k.30, 98, warunki do decyzji o zatwierdzeniu planu realizacyjnego z (...)- k.31, decyzja o zatwierdzeniu plan realizacyjnego stacji transformatorowej 110/15kV z 02.02.1974r. (...).II. (...) – k.32, decyzja o pozwoleniu na budowę stacji transformatorowej 110/15kV G.-S. z 17.05.197r. (...).II-523-3-74 – k.33-34, schemat elektryczny jednobiegunowy – k.80, zeznania świadka P. C. – k.90)

W 1977 r. linia wysokiego napięcia 110kV S.-N. została przekazana z Zakładu (...) na majątek i do eksploatacji Zakładu (...).

(dowód: przekazanie na majątek i do eksploatacji k.75-76)

W piśmie z (...)r. wnioskodawca zwrócił się do Rejonu W. Napięć K. o wskazanie dokumentu, który umożliwił postawienie słupa i korzystanie z niego. W odpowiedzi w piśmie z (...). wskazano, że przez działkę przebiega linia relacji S.-N. oddana do eksploatacji w 1964 r. natomiast przebudowana w 1977 r. Pismem z(...) r. wnioskodawca zwrócił się do (...) S.A. z wezwaniem do zapłaty kwoty 187 000 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z działki nr (...) oraz wezwaniem do zawarcia umowy w przedmiocie ustanowienia służebności przesyłu za wynagrodzeniem w wysokości 225 000 zł. W odpowiedzi w piśmie z (...)r., podniesiono, że przedmiotowa linia została wybudowana w 1964 r., co oznacza, że (...) S.A. nabył służebność przez zasiedzenie, uzyskując tym samym tytuł prawny do korzystania z nieruchomości.

(dowód: pismo z (...). k.36, pismo z (...) k.37, pismo z (...)k.38; w aktach(...)pismo z(...) k.60)

Tutejszy Sąd prawomocnym postanowieniem z 14 marca 2017 r., sygn. akt(...)stwierdził, że „Skarb Państwa – Zakład (...) z siedzibą w K. nabył przez zasiedzenie z dniem (...). służebność gruntową odpowiadającą służebności przesyłu, polegającą na korzystaniu z dz. ewid. (...)położonej w G., obj. KW nr (...) – poprzez umieszczenie na niej urządzeń energetycznych w postaci fragmentu napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia (110kV) relacji G.-B. (...) N.), przeprowadzonej w sposób oznaczony na planie sytuacyjnym sporządzonym przez biegłego J. S. z dnia 03.10.2016r. liniami przerywanymi koloru czerwonego i obwodnicą punktów: (...) wraz ze słupem energetycznym nr 14 stanowiącym oparcie tej linii oznaczonym punktami:(...) oraz z prawem wejścia na wyżej wymienioną działkę w celu dokonywania napraw, konserwacji i innych czynności niezbędnych do utrzymania opisanych urządzeń we właściwym stanie”.

(dowód: w aktach (...) postanowienie z (...). k.165)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na dokumentów przedłożonych przez wnioskodawcę i uczestnika w toku postępowania, których autentyczność nie budzi zastrzeżeń. Wykorzystany został ponadto materiał dowodowy zebrany w sprawie (...) w zakresie wyżej powołanym.

Sąd oddalił wnioski dowodowe wnioskodawcy o przeprowadzenie dowodów z opinii biegłych geodety i biegłego rzeczoznawcy majątkowego, gdyż były one zbędne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek jest bezzasadny.

Stosownie do treści art. 305 ¹ k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 k.c., prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu). Służebność przesyłu może zostać ustanowiona umową pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorstwem, a jeśli właściciel nieruchomości, czy przedsiębiorca tego odmawia - można żądać jej ustanowienia na drodze sądowej (art. 305 ² § 1 i 2 k.c.).

W świetle poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, wnioskodawca A. M. nie może skutecznie domagać się ustanowienia na własnej nieruchomości służebności przesyłu na rzecz (...) S.A. Powyższe jest spowodowane faktem, że uczestnik uzyskał tytuł prawny do przedmiotowej działki w zakresie umieszczenia na niej urządzeń energetycznych w postaci fragmentu napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia (110kV) relacji G.-B. ((...) N.) oraz wejścia na działkę w celu dokonywania napraw, konserwacji i innych czynności niezbędnych do utrzymania urządzeń we właściwym stanie. Poprzednik prawny uczestnika, to jest Skarb Państwa – Zakład (...) z siedzibą w K., nabył bowiem przez zasiedzenie służebność odpowiadającą treści służebności przesyłu, co potwierdziło prawomocne postanowienie tutejszego Sądu (...) w sprawie do sygn. akt(...)Treść powyższej służebności jest tożsama ze służebnością określoną w art. 305 ^{( 1)} k.c., której ustanowienia domagał się wnioskodawca.

Co prawda instytucja służebności przesyłu została wprowadzona do kodeksu cywilnego w dniu 3 sierpnia 2008 r., jednakże w orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym, przed ustawowym uregulowaniem służebności przesyłu (art. 305 ¹ -305 ⁴ k.c.) dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa (tak Sąd Najwyższy m. in. w uchwale 7 Sędziów z dnia 7.10.2008 r., III CZP 89/08, LEX nr 458125, w uchwałach z dnia 22.05.2013 r., III CZP 18/13, OSNC z 2013 r. nr 12, poz. 139, z dnia 27.06. 2013 r., III CZP 31/13, OSNC z 2014 r. Nr 2, poz. 11, z dnia 6.06.2014 r., III CZP 107/13, B. z 2014 r., nr 7-8, s. 3, wyroku z dnia 12.02.2014 r., IV CNP 28/13, LEX 1441192). Wprawdzie do nabycia tej służebności doszło na rzecz Skarbu Państwa, jednak nie budzi wątpliwości, że obecnie zgodnie z art. 49 § 1 k.c. właścicielem urządzeń przesyłowych jest uczestnik (...) S.A. w K., który powołanymi w stanie faktycznym dokumentami jednoznacznie świadczącymi o przekształceniach podmiotowych i organizacyjnych zakładu energetycznego, wykazał swe następstwo prawne w stosunku do Skarbu Państwa. Także w treści wniosku wnioskodawca nie negował, że słup oraz lina energetyczna wysokiego napięcia znajdujące się na działce nr (...) stanowią własność uczestnika. Tym samym uznać należało, że wraz z linią energetyczną przebiegającą przez przedmiotową działkę, uczestnik nabył także służebność odpowiadającą treści służebności przesyłu (SN w postanowieniu z 24.11.2016 r., II CSK 135/16, Legalis 1538071).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt I postanowienia na podstawie powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono jak w pkt II postanowienia na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. W postępowaniu nieprocesowym zasadą jest bowiem, że każdy z uczestników pozostaje przy kosztach przez siebie poniesionych i nie powinien domagać się zwrotu tych kosztów od innych uczestników postępowania.

SSR Janusz Przepióra

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  K. (...)

G. (...)