Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 listopada 2017 roku

sprawy z odwołania W. L.

od decyzji z dnia 25 sierpnia i 27 września 2017 roku

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o przyznanie emerytury

zmienia zaskarżone decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 25 sierpnia i 27 września 2017 roku, znak: (...) w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu W. L. prawo do emerytury od 1 sierpnia 2017 r.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 576/17 UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 sierpnia 2017 roku, znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił W. L. prawa do emerytury podnosząc, iż skarżący na dzień 1.01.1999 roku nie udowodnił żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Decyzją z dnia 27.09.2017 roku, znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury wskazując, iż posiada on staż pracy w warunkach szczególnych jedynie w wymiarze 3 lata, 4 miesiące i 18 dni.

W. L. odwołał się od obu decyzji. Wniósł o wliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w (...) M. od 27.09.1975 roku do 31.12.1992 roku jako mechanik samochodowy w kanałach przy naprawie pojazdów mechanicznych oraz przy lakierowaniu ręcznym i natryskowym niezhermetyzowanym (tzw. malowanie nadwozi i podwozi pojazdów mechanicznych).

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, iż skarżący legitymuje się stażem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze jedynie 3 lata, 4 miesiące i 18 dni. Pozwany nie uwzględnił wnioskodawcy okresu zatrudnienia w (...) M. od 27.09.1975 roku do 31.12.1992 roku albowiem ubezpieczony nie przedłożył za ten okres świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Świadectwo pracy z dnia 30.12.1992 roku wymienia zajmowane stanowisko – mechanik samochodowy, operator mechanik sprężarki, które nie stanowią pracy w warunkach szczególnych.

Sąd połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy z obu odwołań.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. L. urodził się (...). W dniu 7.08.2017 roku wystąpił z wnioskiem o emeryturę. Decyzjami z dnia 25.08.2017 roku i 27.09.2017 roku organ rentowy odmówił mu prawa do emerytury wskazując, iż ubezpieczony nie legitymuje się 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

bezsporne

W. L. posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe (mechanik pojazdów samochodowych).

W spornym okresie od 27.09.1975 roku do 31.12.1992 roku (17 lat, 4 miesiące i 3 dni) ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w M..

Od 26.10.1977 roku do 2.11.1979 roku odbywał zasadniczą służbę wojskową.

W okresie od 3.04.1989 roku do 8.04.1989 roku odbył kurs wytwarzania pianki krylaminowej przy Zakładzie (...) w K.. Kurs miał na celu przygotowanie do wytwarzania pianki krylaminowej oraz obsługi agregatów spieniających.

W spornym okresie ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze godzin pracy w warunkach szczególnych wykonując prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych oraz przy lakierowaniu ręcznym. Do jego obowiązków należało przygotowywanie pojazdów samochodowych do bieżącej eksploatacji: naprawianie podwozi, tylnego i przedniego zawieszenia, czyszczenie podwozi, malowanie natryskowe farbą bitumiczną. Pracę skarżący wykonywał w kanałach remontowych. Poza kanałem pracował jedynie przy malowaniu pojazdów samochodowych. Czasami obsługiwał sprężarkę. Gdy sprężarka ściągana była na kanał to do obowiązków skarżącego należało spuszczenie z niej oleju. Dwa razy do roku ubezpieczony wykonywał przegląd sprężarki. Sprężarka ściągana była na kanał tylko wówczas kiedy trzeba było wykuć coś młotem udarowym.

W zakładzie, w którym pracował ubezpieczony, znajdowało się około 50 samochodów: żuki, nysy, stary i inne. Około 300 osób było wożonych codziennie do pracy i z pracy. Łącznie w zakładzie pracy znajdowały się trzy warsztaty, w tym jeden na pojazdy większe: samochody ciężarowe i autobusy.

W zakładzie pracował łącznie z ubezpieczonym pięciu mechaników. Jeden z nich był specjalistą od „blacharki” zaś pozostali (w tym ubezpieczony) zajmowali się remontami samochodów w kanałach i malowaniem pojazdów samochodowych.

W. L. posiada łączny staż pracy w warunkach szczególnych wynoszący 20 lat, 8 miesięcy i 21 dni.

d owód: dokumenty w aktach organu rentowego, tom III: kserokopie kart wynagrodzeń k. 9-16, świadectwo pracy k. 19

kserokopia z akt osobowych: angaże, karty wynagrodzeń, świadectwo pracy k. 18-37

zeznania W. L. k. 45-45v

zeznania świadka R. A. k. 45v

zeznania świadka J. O. k. 45v-46.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie czy ubezpieczony W. L. spełnia przesłanki do nabycia emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Na mocy decyzji z dnia 25.08.2017 roku i z dnia 27.09.2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu prawa do tego świadczenia z uwagi na nieudowodnienie 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Bezspornym w okolicznościach niniejszej sprawy pozostawało, że ubezpieczony legitymuje się ponad 25 letnim stażem ubezpieczeniowym.

Spór pomiędzy ubezpieczonym i organem rentowym dotyczył posiadania przez ubezpieczonego 15 letniego stażu pracy w warunkach szczególnych. Koncentrował się na zasadności nieuwzględnienia przez pozwanego okresu pracy w warunkach szczególnych w Przedsiębiorstwie (...) w M. od 27.09.1975 roku do 31.12.1992 roku (17 lat, 4 miesiące i 3 dni).

Zgodnie z art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383; dalej jako ustawa) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) wymagany okres składkowy i nieskładkowy, który w przypadku kobiet wynosi 20 lat i 25 w przypadku mężczyzn.

W świetle ust. 2 tegoż artykułu powyższa emerytura, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem organu rentowego, na dochody budżetu państwa.

W art. 32 ustawy określono zasady ustalania prawa do emerytury dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Zgodnie z tym przepisem, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się zaś pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Emerytura wcześniejsza przysługuje na zasadach określonych w § 3 i 4 rozporządzenia, jeżeli kobieta udowodni co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a mężczyzna 25 lat tych okresów, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej w ramach stosunku pracy, przy czym wymagane jest osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia przy ustalaniu okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze uwzględnia się jedynie te okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W postępowaniu cywilnym Sąd ma szersze uprawnienia niż organ rentowy w postępowaniu administracyjnym.

W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w § 22 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (zob. Sąd Najwyższy w wyroku z 2 lutego 1996 r., II URN 3/95 OSNP 1996/16/239).

Należy podkreślić, iż art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepisem szczególnym, który przyznając określonej grupie adresatów zawartej w nim normy prawnej, korzystniejsze przywileje emerytalne poprzez obniżenie wieku emerytalnego nie powinien być poddawany wykładni rozszerzającej. W wyroku z dnia 12 lipca 2012 roku w sprawie II UK 2/11 Sąd Najwyższy stwierdził, że przepisy prawa ubezpieczeń społecznych mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących, co oznacza, że instytucja tzw. wcześniejszej emerytury podlega ścisłej wykładni. Podobne stanowisko reprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 lutego 2007 r. w sprawie I UK 258/06, który orzekł, iż „wcześniejsza emerytura jest dla powszechnego systemu świadczeń emerytalnych "instytucją" wyjątkową, określającą szczególne uprawnienia. Zawarcie przez ustawodawcę w zamkniętym katalogu wykazu pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze wyłącza możliwość jego rozszerzania w procesie stosowania prawa. Możliwość odstępstwa od zasady powszechnej - zwłaszcza ze względu na przesłankę szczególnego charakteru zatrudnienia - pozostaje atrybutem władzy ustawodawczej, a nie sądowniczej.”

Należało w sprawie ustalić, czy okres od 27.09.1975 roku do 31.12.1992 roku (17 lat, 4 miesiące i 3 dni), kiedy to wnioskodawca pracował w Przedsiębiorstwie (...) w M., stanowi okres pracy w warunkach szczególnych. Na tę okoliczność Sąd dopuścił dowód z zeznań świadków: R. A. i J. O., z zeznań ubezpieczonego oraz dokumentów w aktach organu rentowego i w aktach sprawy. W postępowaniu o świadczenia emerytalno – rentowe dopuszczalne jest bowiem przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność charakteru pracy wykonywanej przez osobę ubiegającą się o świadczenie emerytalne. Dokumenty zgromadzone w sprawie wskazują jednoznacznie, iż ubezpieczony posiadał uprawnienia do wykonywania pracy w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów samochodowych albowiem jest on z zawodu mechanikiem samochodowym, a zawód ten zdobył przed podjęciem zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w M.. Nadto, w 1989 roku odbył on kurs wytwarzania pianki krylaminowej uprawniający do pracy przy malowaniu pojazdów samochodowych. Ze świadectwa pracy wynika, iż w spornym okresie ubezpieczony pracował jako mechanik samochodowy i jako operator – mechanik sprężarki. Zeznający w sprawie świadkowie zgodnie zeznali, że w spornym okresie ubezpieczony pracował w kanałach remontowych i przy lakierowaniu pojazdów samochodowych. Prace te wykonywał stale. Przede wszystkim pracował w kanałach remontowych, naprawiał zawieszenia, rury wydechowe, podwozia, osie. Sąd dał wiarę zeznaniom tych świadków, nie znajdując żadnych podstaw by kwestionować ich szczerość i zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy. Świadkowie są osobami obcymi dla odwołującego. Nie ujawniły się żadne okoliczności, które podważałyby ich wiarygodność. Świadkowie nie mają żadnego interesu w składaniu fałszywych zeznań. Ich zeznania wzajemnie się uzupełniają tworząc logiczną całość. Świadkowie pracowali razem z ubezpieczonym, a zatem posiadają wiedzę o czynnościach jakie w godzinach pracy wykonywał ubezpieczony. Zeznaniom ubezpieczonego sąd również dał wiarę albowiem korespondowały one z zeznaniami świadków i zgromadzonymi w sprawie dokumentami. Analiza dokumentów pochodzących z okresu zatrudnienia ubezpieczonego w połączeniu z zeznaniami świadków i skarżącego jednoznacznie wskazuje, że w spornym okresie ubezpieczony pracował w warunkach szczególnych w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów samochodowych oraz przy lakierowaniu pojazdów samochodowych.

O uznanie za pracę w warunkach szczególnych decyduje rodzaj rzeczywiście wykonywanych czynności pracowniczych, a nie formalne zapisy w dokumentach pracowniczych. W wyroku z dnia 5.10.2011 roku (II UK 43/11) Sąd Najwyższy wskazał, iż zgodnie z art. 245 K.p.c. dokument prywatny (świadectwo pracy) stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Z przepisu tego odczytywanego w powiązaniu z art. 253 K.p.c. wynikają dwa domniemania, po pierwsze – że dokument jest autentyczny, a więc nie jest przerobiony ani podrobiony (domniemanie prawdziwości) oraz drugie – że oświadczenie w nim zawarte pochodzi od osoby, która dokument ten podpisała. Niewątpliwie świadectwo pracy jest dokumentem prywatnym obejmującym oświadczenie wiedzy pracodawcy i już tylko z tego względu zgodność z prawdą ich treści może być podważana wszelkimi środkami dowodowymi. Jak wynika z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, a w szczególności z zeznań odwołującego oraz świadków, jak również z pozyskanych akt osobowych, zatrudnienie ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) w M. odbywało się w warunkach szczególnych. Zarówno zeznania świadków, jak i ubezpieczonego oraz dokumenty zawarte w aktach osobowych potwierdziły, że w spornym okresie skarżący wykonywał pracę w warunkach szczególnych, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Tym samym sąd uznał świadectwo pracy za dokument wiarygodny albowiem informacje w nim zawarte korespondują w pozostałym materiałem dowodowym i tworzą logiczną całość.

Decydujące znaczenie ma charakter faktycznie wykonywanej pracy, a nie okoliczność czy odwołującemu wystawiono świadectwo pracy w warunkach szczególnych. W związku z powyższym fakt, że w świadectwie pracy odwołującego nie zawarto wzmianki o pracy w warunkach szczególnych nie może sam w sobie powodować utraty możliwości zaliczenia tego okresu jako pracy w warunkach szczególnych, wobec przedstawienia innych dowodów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 13.07.2017 roku, III AUa 1623/16, Legalis).

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia żadnych wątpliwości, że okres od 27.09.1975 roku do 31.12.1992 roku (17 lat, 4 miesiące i 3 dni), jest okresem pracy w warunkach szczególnych. W tom bowiem czasie W. L. wykonywał prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów samochodowych, oraz przy lakierowaniu ręcznym lub natryskowym niezhermetyzowanym, a prace te wymienione zostały w dziale XIV (Prace różne), poz. 16 i 17 rozporządzenia z dnia 7.02.1983 roku. W orzecznictwie dopuszcza się bowiem kwalifikowanie jako zatrudnienie w warunkach szczególnych wykonywanie tak zorganizowanej pracy, że w ciągu dnia pracownik wykonuje różne czynności wypełniające czas pracy, ale każda z nich należy do rodzaju prac zaliczanych do tych wykonywanych w warunkach szczególnych.

Podkreślić należy, iż bez znaczenia dla oceny rzeczywistego i efektywnego wykonywania podstawowego zatrudnienia przy pracy w warunkach szczególnych pozostaje uboczne i krótkotrwałe wykonywanie czynności nienarażających na działanie czynników szkodliwych, jeżeli czynności te wykonywane były na tak niewielką skalę, że można je uznać za marginalne i pomocnicze (jak np. dokonywanie przeglądu sprężarki dwa razy do roku). (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19.01.2016 roku, I UK 269/15, Legalis).

W spornym okresie ubezpieczony od 26.10.1977 roku do 2.11.1979 roku odbywał zasadniczą służbę wojskową. Okres ten Sąd również wliczył do stażu pracy w warunkach szczególnych, mając na względzie uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 roku (sygn. II UZP 6/13; OSNP 2014/3/42, LEX nr 1385939), która przesądziła, iż czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 r.) zalicza się - na warunkach wynikających z tego przepisu - do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym. W wyroku z 11 lutego 2014 roku (sygn. II UK 293/13; LEX nr 1441189) Sąd Najwyższy rozważając kwestię okresu służby wojskowej przypadającego po 31 grudnia 1974 roku wskazał, że nadal znaczenie ma art. 108 ustawy z 21.11.1967 roku, który uległ wprawdzie zmianie od 1 stycznia 1975 roku, jednak nie tak istotnej, aby powiedzieć, że nastąpiło przełamanie i ustawodawca chciał z tą datą znieść uprawnienie żołnierzy zasadniczej służby wojskowej do zaliczenia jej do okresu zatrudnienia uprawniającego do wcześniejszej emerytury, jako okres pracy w szczególnych warunkach. Zmiana art. 108 cytowanej ustawy z 21.11.1967 roku z dniem 1 stycznia 1975 r. wynikała z wejścia w życie Kodeksu pracy (została dokonana na podstawie art. X ust. 2 pkt c ustawy z 26 czerwca 1974 r. Przepisy wprowadzające Kodeks pracy - Dz. U. Nr 24, poz. 142 z późn. zm.). Nie wprowadziła ona radykalnie nowej treści, która uzasadniałaby stwierdzenie, że zasadnicza służba wojskowa nie podlega już zaliczeniu do okresu pracy w szczególnych warunkach. Przepis art. 108 ust. 1 dalej stanowił, że "Czas odbywania zasadniczej lub okresowej służby wojskowej wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby". Nadal więc ustawodawca potwierdzał wliczanie pracownikowi okresu służby wojskowej do zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem. Kolejna zmiana w ustawie z 21.11.1967 r. nastąpiła dopiero na podstawie ustawy z 28 czerwca 1979 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 15, poz. 97). Przepisy art. 106-108 ustawy z 21.11.1967 r. otrzymały wówczas nowe brzmienie. W art. 107 ust. 1 stwierdzono, że "Pracownikowi, który w ciągu trzydziestu dni od zwolnienia z zasadniczej lub okresowej służby wojskowej podjął pracę, czas odbywania służby wojskowej wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął pracę, w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z Kodeksu pracy oraz przepisów szczególnych". W tekście jednolitym cyt. ustawy z 21.11.1967 roku (Dz. U. z 1979 r. Nr 18, poz. 111) regulację tę ujęto w art. 120. Tak więc zgodnie z art. 120 ust. 1 cyt. ustawy pracownikowi, który w ciągu trzydziestu dni od zwolnienia z zasadniczej lub okresowej służby wojskowej podjął pracę, czas odbywania służby wojskowej wliczał się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy, w którym podjął pracę, w zakresie wszelkich uprawnień wynikających z Kodeksu pracy oraz przepisów szczególnych. Jednocześnie pracownikowi, który podjął pracę lub złożył wniosek o skierowanie do pracy po upływie trzydziestu dni od zwolnienia ze służby wojskowej, czas odbywania służby wliczał się do okresu zatrudnienia tylko w zakresie wymiaru urlopu wypoczynkowego i wysokości odprawy pośmiertnej oraz uprawnień emerytalno-rentowych (art. 120 ust. 3). Zawarte w art. 120 ust. 1 i 3 ustawy "wliczanie" okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie uprawnień emerytalno-rentowych zostało usunięte dopiero z dniem 21 października 2005 roku. Wówczas wszedł w życie art. 1 pkt 39 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o służbie zastępczej (Dz. U. Nr 180, poz. 1496 - por. uchwała 7 sędziów SN z 16.10.2013 r. II UZP 6/13, OSNP 2014/3/42, LEX nr 1385939).

Mając powyższe na względzie, okres odbywania zasadniczej służby wojskowej od 26.10.1977 roku do 2.11.1979 roku należało wliczyć ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych. Brak dowodów aby po zakończeniu służby wojskowej ubezpieczony nie powrócił do pracy w terminie 30 dni od zakończenia służby wojskowej.

Wcześniejsza emerytura jest dla powszechnego systemu świadczeń emerytalnych instytucją wyjątkową, określającą szczególne uprawnienia uprzywilejowanego kręgu podmiotów, stąd wymaga ścisłej wykładni i pewnego ustalenia przesłanek prawa. Ubezpieczony w toku sprawy o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury może swoje racje wykazywać wszelkimi środkami dowodowymi. W postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się bowiem te same reguły dowodzenia, jak w zwykłym procesie cywilnym. W szczególności zastosowanie mają art. 6 K.c. i art. 232 K.p.c. W sprawie o emeryturę w obniżonym wieku z tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdzie przedmiotem ustaleń sądu ma być charakter zatrudnienia, dokonywanie ustaleń stanu faktycznego odbywa się z reguły poprzez przeprowadzenie dowodów osobowych oraz - o ile to jest możliwe - dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych. Osobowe źródła dowodowe (w tym zarówno zeznania świadków, jak i strony procesowej) muszą być skonfrontowane z istniejącą dokumentacją i dopiero uzyskanie przekonania graniczącego z pewnością co do przebiegu zatrudnienia, może pozwolić na pozytywne rozstrzygnięcie o prawie do emerytury. Ocena osobowych źródeł dowodowych musi być przy tym wolna od jakiejkolwiek dowolności, uwzględniając reguły logiki oraz zasady doświadczenia zawodowego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dn. 27.10.2016 roku, III AUa 41/16, Lex 2151525). Zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że ubezpieczony w spornym okresie pracował w warunkach szczególnych, a więc sprostał on obowiązkowi określonemu w art. 6 K.c. oraz art. 232 K.p.c. albowiem podnoszone przez niego argumenty co do wadliwości spornej decyzji ZUS znalazły potwierdzenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się na zeznaniach świadków i ubezpieczonego oraz na dokumentacji zgromadzonej w sprawie, którym to nadał przymiot wiarygodności z powodów wyżej wskazanych.

W. L. posiada łączny staż pracy w warunkach szczególnych wynoszący 20 lat, 8 miesięcy i 21 dni.

Ogólną zasadą prawa ubezpieczeń społecznych jest wypłata świadczenia na wniosek zainteresowanego, poczynając od dnia powstania prawa do emerytury (tj. spełnienia ustawowych warunków), lecz nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Ubezpieczony ukończył 60 lat w dniu (...), lecz z wnioskiem o emeryturę wystąpił w dniu 7.08.2017 roku. Wobec tego Sąd przyznał mu prawo do żądanego świadczenia od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłosił on wniosek o emeryturę (art. 129 § 1 ustawy).

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 K.p.c. orzekł jak w wyroku.

SSO Tomasz Korzeń