Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Tomasz Korzeń

Protokolant: st.sekr.sąd. Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2017 roku

sprawy z odwołania (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

od decyzji z dnia 21 marca 2017 roku, nr (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

z udziałem M. P.

o ustalenie podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu

I . oddala odwołanie;

II. zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G. 360 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 244/17 UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 31 marca 2017 roku numer (...), w której organ rentowy stwierdził, że M. P. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek spółki (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, chorobowemu, rentowemu i wypadkowemu od dnia 1.03.2016 roku do 31.12.2016 roku. Podniosła, że M. P. wykonywała czynności wynikające z umowy zlecenia. Co do okoliczności zakupu lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ul. (...), kupującym był M. K., który podpisał umowę przedwstępną zakupu lokalu w dniu 20.07.2015 roku, i który starał się o dofinansowanie tego kredytu z programu „Mieszkanie dla Młodych.” Procedura kredytowa trwała ponad rok. Obsługującą kupującego była M. P.. Z uwagi na przedłużające się sprawy formalne związane z uzyskaniem kredytu, wynagrodzenie w wysokości 5 470,19 zł należne było M. P. dopiero po zawarciu umowy i wpłaceniu zadatku. Pierwszą transzę kupujący wpłacił dopiero po otrzymaniu decyzji kredytowej czyli w 2016 roku. M. P. w roku 2016 przebywała na zwolnieniu lekarskim lecz jej praca, którą wykonywała w czerwcu i lipcu 2015 roku przyniosła efekty dopiero na wiosnę następnego roku. Płatność została zaakceptowana do wypłaty w miesiącu kwietniu 2016 roku. Po powrocie ze zwolnienia lekarskiego M. P. zajmowała się organizacja dokumentacji: jej właściwym ułożeniem, uporządkowanie segregatorów, weryfikacją dokumentów niezbędnych do zawarcia umów. Ustalono z M. P. kwotę brutto w wysokości 500,00 zł, którą spółka omyłkowo wypłaciła jako kwotę netto, co też dało kwotę 686,43 zł oraz wymagało wyrównania z tytułu prowizji należnej za sprzedaż lokalu i miejsca postojowego na rzecz M. K.. W dniu 8.11.2016 roku M. P. dostarczyła zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy. Niemniej jednak spółka nie dysponowała wówczas już żadnym lokalem mieszkalnym na sprzedaż. Niemniej jednak umowa była ważna i obowiązywała.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania. Podał, że M. P. nie świadczyła usług na rzecz spółki lecz jedynie została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych w celu uzyskania prawa do świadczenia z ubezpieczeń społecznych. Płatnik nie udowodnił wykonywania przez M. P. żadnych czynności na rzecz spółki. Na czas jej nieobecności płatnik nie zlecił jej obowiązków żadnej innej osobie, co świadczy o tym, że nie było potrzeby jej zatrudniania. Nie bez znaczenia jest również, że wspólnik i prezes zarządu spółki jest mężem ubezpieczonej. Mając na uwadze treść art. 83 § 1 K.c. sporna decyzja wydana została prawidłowo.

Zainteresowana M. P. poparła stanowisko odwołującej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 8.04.2014 roku pod numerem KRS (...). Spółka przede wszystkim zajmuje się realizacją projektów budowlanych, a także prowadzeniem robót budowlanych, kupnem i sprzedażą nieruchomości na własny rachunek, a także obrotem nieruchomościami.

W dniu 8 lipca 2014 roku K. P. działający w imieniu spółki (...) udzielił pełnomocnictwa B. L. do dokonywania w imieniu (...) wszelkich czynności faktycznych i prawnych. Pełnomocnictwo zostało zawarte do dnia 31.05.2015 roku.

W dniu 8 lipca 2014 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością we W. reprezentowana przez K. P. oraz spółka (...) reprezentowana przez pełnomocnika B. L., zawarły umowę zlecenie, w której zleceniodawca spółka (...) zleciła odwołującej wykonanie następujących czynności (usług): realizację sprzedaży nieruchomości; realizację akcji marketingowych; aktualizowanie strony internetowej zleceniodawcy; realizację płatności zobowiązań bieżących zleceniodawcy; dostarczanie wszelkiej dokumentacji. Zleceniodawca wypłaci zleceniobiorcy wynagrodzenie w wysokości 5% wartości netto wynegocjowanej ceny. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Dowód: odpis z KRS k. 62-67

umowa zlecenia k. 87

umowa zlecenia k. 113-113v

pełnomocnictwo k. 115-115v

W dniu 23.04.2015 roku spółka (...) zawarła umowę zlecenia z M. P.. Czas trwania umowy strony ustaliły na 6 miesięcy. Zleceniodawca zlecił zleceniobiorcy wykonanie w sposób samodzielny obsługi klientów spółki, przedstawianie im ofert sprzedaży lokali w celu doprowadzenia do kupna nieruchomości; kontrolę obiegu i przygotowania dokumentacji biurowej w zakresie obsługi klientów; koordynację czynności notarialnych w szczególności sprawdzanie treści umów; kontakt z jednostkami finansującymi, doradcami, dostarczanie dokumentów dotyczących sprzedaży poszczególnych lokali. W imieniu spółki umowę odpisał jedyny wówczas wspólnik i członek zarządu – K. P. (mąż M. P.). Za wykonanie prac zleceniodawca zobowiązał się zapłacić zleceniobiorcy wynagrodzenie w wysokości 2 % wartości netto przedmiotu sprzedaży. Po zawarciu umowy zlecenia M. P. wniosła o objęcie jej ubezpieczeniami społecznymi z tytułu zawartej umowy zlecenia.

W dniu 27.05.2015 roku M. P. zawarła umowę deweloperską w imieniu i na rzecz spółki (...) z kupującą K. K..

W dniu 22.10.2015 roku strony podpisały aneks do umowy zlecenia z dnia 23.04.2015 roku, w którym ustaliły, że umowa zawarta zostaje na okres od 23.04.2015 roku do dnia 31.01.2016 roku.

W dniu 1.02.2016 roku strony podpisały kolejny aneks do umowy zlecenia z dnia 23.04.2015 roku, w którym wskazały, iż umowa zostaje zawarta na okres od 23.04.2015 roku do 31.12.2016 roku.

Dowód: umowa zlecenia k. 87

zeznania M. P. k. 88v-89

dokumenty w aktach ZUS: aneksy do umowy zlecenia k. 25-25; oświadczenie zleceniobiorcy k. 27; umowa deweloperska k. k. 47-49; protokół przekazania k. 50

M. P. przebywała na zwolnieniu lekarskim w następujących okresach: od 18 do 24 lipca 2015 roku, od 18 sierpnia 2015 roku do 15.02.2016 roku; od 25 kwietnia do 10 maja 2016 roku; od 10 czerwca do 6 listopada 2016 roku; od 20 grudnia 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku.

Dowód: dokumenty w aktach ZUS: zaświadczenie k. 4, 9

karta zasiłkowa k. 132-133

wydruk k. 134-135

K. P. jako prezes zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W. zawarł następujące umowy:

- w dniu 20.07.2015 roku – umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży z kupującym M. K.;

- w dniu 28.07.2015 roku – umowa przedwstępna warunkowa ustanowienia odrębnej własności udziału w lokalu mieszkalnym (garażu) – z kupującym M. K.;

- w dniu 3.11.2016 roku – umowa przedwstępna nabycia lokalu z kupującym J. G.;

- w dniu 4.11.2016 roku – umowa przedwstępna warunkowa ustanowienia odrębnej własności udziału w lokalu mieszkalnym (garażu) – z kupującym J. G..

W dniu 22.04.2016 roku K. P. jako prezes zarządu spółki (...) podpisał umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i jego sprzedaży, umowę sprzedaży oraz ustanowienia hipoteki z kupującym M. K..

W dniu 14.07.2016 roku K. P. zawarł ze swoją córką B. P. umowę darowizny udziału spółki (...). W wyniku umowy B. P. nabyła prawo do 1 udziału w spółce.

Dowód: umowy k. 20-56

M. P. kontaktowała się drogą mailową z klientami oraz osobami wykonującymi na rzecz spółki (...) różne czynności: z notariuszami sporządzającymi akty notarialne kupna sprzedaży nieruchomości należących do (...) oraz nabywcami nieruchomości od spółki, w następujących dniach: 7.03.2016 r., 11.03.2016 r., 25.03.2016 r., 29.03.2016 r., 30.03.2016 r., 5.04.2016 r., 18.04.2016 r., 21.04.2016 r., 22.04.2016 r., 5.05.2016 r., 20.05.2016 r., 25.05.2016 r., 9.12.2016 r., 15.12.2016 r., 19.12.2016 r.

Dowód: wydruki e-mail k. 7-18

zeznania K. P. k. 88-88v

zeznania M. P. k. 88v-89

zeznania G. M. k. 89

zeznania P. W. k. 89-89v

zeznania M. K. k. 89v.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Decydujące w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy M. P. podlegała ubezpieczeniom wykonując pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek spółki (...) od dnia 1.03 do 31.12.2016 roku (jedynie tego okresu dotyczy bowiem decyzja pozwanego wyznaczająca zakres orzekania).

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1778; zwana dalej ustawą systemową), obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby świadczące pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Wobec zleceniobiorców obowiązek ubezpieczenia powstaje od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy (art. 13 pkt 2).

W myśl art. 734 § 1 K.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Zgodnie z zapisem art. 750 K.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Zgodnie z art. 83 § 1 K.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.

Strony umowy mogą dowolnie ustalać wzajemne stosunki prawne i układać relacje, jednakże zasada swobody umów doznaje w pewnych sytuacjach ograniczeń, w której to zawarcie postanowień umownych prowadzi do naruszenia prawa, obejścia obowiązujących przepisów prawa, do nadużycia prawa, czy wreszcie do naruszenia zasad sprawiedliwości społecznej. Oczywistym jest, że treść lub cel stosunku prawnego nie mogą sprzeciwiać się właściwości (naturze) tego stosunku), ustawie, ani zasadom współżycia społecznego (art. 353 ¹ K.c. w zw. z art. 300 K.p.).

Przedmiotem sporu była decyzja, w której pozwany stwierdził, że ubezpieczona jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenie u płatnika nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadko­wemu. Podstawę decyzji stanowił art. 83 ust. 1 K.c. w związku z art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy systemowej. Zdaniem pozwanego ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych wyłącznie w celu uzyskania prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Nadto, zgłoszenie nastąpiło z uchybieniem 7 dniowego terminu albowiem umowa zlecenia została podpisana w dniu 23.04.2015 r. zaś zgłoszenie do ZUS nastąpiło w dniu 7.05.2015 r.

W celu ustalenia czy i jaka umowa łączyła ubezpieczoną i płatnika składek, sąd dopuścił dowód z przesłuchania K. P. i M. P. oraz świadków: G. M., P. W. i M. K. oraz dokonał analizy dokumentacji zawartej w aktach sprawy oraz aktach organu rentowego i aktach kontroli. Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie potwierdziła aby strony łączył w spornym okresie stosunek zlecenia. Odwołująca przedłożyła jedynie jeden dokument do akt sprawy, z którego wynika, iż zainteresowana dokonała czynność na rzecz spółki (...) – w dniu 27.05.2015 roku zawarła w imieniu odwołującej (jako pełnomocnik (...)) umowę deweloperską z K. K.. Przy czym podkreślić należy, iż nie wiadomo na jakiej podstawie ubezpieczona występowała wówczas jako pełnomocnik płatnika, albowiem działanie takie wykraczało poza zakres zlecenia. Brak dowodów na udzielenie ubezpieczonej pełnomocnictwa do podpisania umowy deweloperskiej. Poza tym jednym dokumentem wnioskodawca nie przedłożył do akt sprawy żadnego innego dokumentu świadczącego o wykonywaniu czynności na rzecz (...) przez zainteresowaną. Wydruki z korespondencji e-mail dołączone do akt sprawy świadczą wyłącznie o tym, że M. P. prowadziła z klientami płatnika korespondencję w imieniu spółki (...) (...) Tymczasem umowa zlecenia z dnia 23.04.2015 roku nie dotyczy w żadnym zakresie obsługi spółki (...).” Z zeznań świadków: G. M. i P. W. wynika jedynie, że zainteresowana kontaktowała się z nimi w celu przygotowania przez nich, jako notariuszy, niezbędnej dokumentacji potrzebnej do zawierania aktów notarialnych. Świadkowie ci nie byli jednak w stanie wskazać czy i które z tych kontaktów i w jakim okresie, dotyczyły spółki (...), a które spółki (...). Dokumenty zgromadzone w sprawie (wydruki e-mail) jednoznacznie wskazują, że kontakty drogą mailową dotyczyły wyłącznie spraw związanych ze spółką (...).” Świadkowi M. K. zainteresowana pokazywała kilka mieszkań celem ich sprzedaży, przy czym z zeznań tego świadka wynika, że czynności te wykonywała ona w imieniu spółki (...), a nie odwołującej. Nadto świadek ten wskazał, że mieszkanie, które ostatecznie zakupił, nabył od spółki (...). Do zawarcia umowy doszło w siedzibie spółki (...) przy ul. (...). Tymczasem siedziba Spółki (...) mieści się przy ul. (...). Zeznania świadków sąd ocenił jako wiarygodne. Zeznania te zostały złożone spontaniczne przez osoby obce dla odwołującej i zainteresowanej. W toku sprawy nie ujawniły się żadne okoliczności, które podważałyby wiarygodność tych świadków. Zeznania świadków korespondują z dokumentacją zgromadzoną w aktach sprawy, z której jednoznacznie wynika, że zainteresowana wykonywała pewne czynności wyłącznie na rzecz spółki (...).”

W toku procesu odwołująca podnosiła również, że wypłaciła zainteresowanej wynagrodzenie z opóźnieniem, z tytułu sprzedaży mieszkania M. K., z powodu przedłużających się procedur kredytowych. Niemniej jednak podkreślić należy, że M. K. nabył nieruchomość od spółki (...) (k. 48), a nie od spółki (...) (zleceniodawcy zainteresowanej). Twierdzenia odwołującej i zainteresowanej jakoby sprzedaż nieruchomości dla M. K. świadczyć miała o wykonaniu umowy zlecenia przez zainteresowaną są niezrozumiałe. Z treści § 1 punkt 6 umowy zlecenia z dnia 23.05.2015 roku jasno wynika, że zlecenia uważa się na wykonane, jeżeli Klient lub Klienci zawarli umowę ze Zleceniodawcą (tj. (...)) oraz dokonali wpłaty zadatku. Na tę okoliczności odwołująca nie przedłożyła żadnych dowodów. Dowody z dokumentów złożone w toku sprawy w postaci aktów notarialnych wskazują jednoznacznie, iż umowy kupna sprzedaży nieruchomości zawierane były między klientami a spółką (...), a nie między klientami a odwołującą.

Mając na względzie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy sąd uznał, że skarżąca nie wykazała aby strony łączył stosunek zlecenia. Brak w sprawie jakichkolwiek dowodów na wykonywanie przez zainteresowaną prac wynikających z § 1 umowy zlecenia z dnia 23.04.2015 roku. Dokumenty złożone w sprawie przez odwołującą potwierdzają okoliczności przeciwne tj. wykonywanie pewnych czynności na rzecz spółki (...). Stosunek łączący zainteresowaną ze spółką (...) nie był jednak przedmiotem oceny organu rentowego. Na tę okoliczność nie powoływała się również odwołująca. Tymczasem zgodnie z wypracowanym w orzecznictwie sądowym stanowiskiem, zarówno zakres jak i przedmiot rozpoznania sądowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyznacza przedmiot decyzji organu rentowego i żądanie zgłoszone w odwołaniu wniesionym do sądu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2012 roku, II UK 275/11, Legalis; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1999 roku, II UZ 52/99, Legalis). Ostatecznie jednak to treść decyzji wyznacza maksymalne granice rozpoznania sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych wobec czego strona odwołująca nie może ich rozszerzać poprzez podniesienie w odwołaniu okoliczności faktycznych, których ocena prawna nie pozostaje w związku z zakresem rozstrzygnięcia organu rentowego.

Ubezpieczona nie posiada żadnych kwalifikacji ani kierunkowego wykształcenia w zakresie sprzedaży nieruchomości. Nie ukończyła żadnych kursów ani szkoleń w zakresie sprzedaży nieruchomości. Nie przedłożyła do akt sprawy żadnych dokumentów, z których wynikałoby posiadanie przez nią doświadczenia zawodowego w tej dziedzinie. Spółka nie przedłożyła do akt sprawy żadnych dowodów uzasadniających w sposób obiektywny przyczynę zawarcia z zainteresowaną umowy zlecenia w zakresie sprzedaży nieruchomości. Nie wiadomo jakimi kryteriami obiektywnymi kierował się zleceniodawca zawierając umowę z zainteresowaną.

Wskazać również należy, iż zleceniodawca i zarazem płatnik składek to mąż ubezpieczonej, który w chwili zawierania umowy zlecenia był jedynym udziałowcem spółki (...). Ponad pół roku po zawarciu umowy darował on swojej córce B. P. 1 udział w spółce, co nie niweczy faktu, że K. P. dysponował większością udziałów w spółce (99 udziałów na 100), a zatem de facto nadal zarządzał majątkiem spółki. To, że działalność gospodarcza męża ubezpieczonej miała postać wyodrębnionej formalnie spółki prawa handlowego, na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych nie miała żadnego znaczenia prawnego. Zgodnie z art. 8 ust. 6. 4 ustawy systemowej za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej. K. P. był zatem podmiotem prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą. Zainteresowana mogła zostać zgłoszona przez męża do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej, co jednak nie zostało dokonane. Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy systemowej, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Współpracującym jest zatem najbliższy członek rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą prowadzącą działalność gospodarczą, przyczyniający się do prowadzenia działalności, działający na rzecz i w imieniu osoby prowadzącej działalność, zaangażowani w prowadzenie tej działalności (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dn. 21.06.2016 roku, III AUa 137/16, Legalis). Współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej jest najszerzej rozumianą podstawą „zatrudnienia”, obejmującą swym zakresem wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę, na podstawie umów cywilnoprawnych, a także wszelką pomoc członkowi rodziny w prowadzeniu działalności gospodarczej lub świadczeniu usług bez podstawy prawnej. O statusie osoby współpracującej decydują trzy przesłanki, tj. bycie w kręgu osób bliskich enumeratywnie wymienionych, pozostawanie członka rodziny we wspólnym gospodarstwie domowym oraz „współpraca” przy prowadzeniu działalności pozarolniczej. Nie ma wątpliwości co do tego, że wszystkie wymienione wyżej przesłanki muszą występować łącznie (por wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dn. 15.04.2016 roku, III AUa 1730/15, Legalis).

W celu ustalenia czy ubezpieczona była osobą współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej, sąd dopuścił dowód z uzupełniających zeznań M. P. i K. P.. Odwołujący zgodnie zeznali, że od 4 lat nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, mieszkają w oddzielnych mieszkaniach, K. P. związany jest z inną kobietą. Częściowo pomaga finansowo swojej żonie opłacając rachunki za jej mieszkanie. Ze środków finansowych jakie ubezpieczona zgromadziła z tytułu pobierania zasiłku chorobowego zakupuje ona żywność. Sąd dał wiarę tym zeznaniom odwołujących albowiem wzajemnie się one pokrywały tworząc logiczną całość. Brak dowodów przeciwnych. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby z którą się gospodarstwo domowe prowadzi a wszystko to dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzuje (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dn. 8.04.2014 roku, III AUa 682/13, Legalis). Oddzielne zamieszkiwanie małżonków nie przesądza, że nie prowadzą oni wspólnego gospodarstwa domowego. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą się gospodarstwo domowe prowadzi (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dn. 27.02.2013 roku, III AUa 511/12, Legalis).

W okolicznościach niniejszej sprawy nie sposób uznać by odwołujący prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. W toku swoich zeznań wprost wskazują, że wspólnego gospodarstwa nie prowadzą, pozostają na własnych „rozrachunkach”, posiadają osobne konta bankowe, nie dysponują wspólną gotówką. K. P. od 4 lat pozostaje w nieformalnym związku z inną kobietą, mieszka z nią w osobnym mieszkaniu. Okoliczność, że małżonek „póki co” opłaca rachunki za mieszkanie, w którym mieszka ubezpieczona nie może stanowić dowodu świadczącego o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego. Skarżąca wyraźnie wskazuje na czasowy charakter tej sytuacji („póki co”), a zatem z faktu opłacania rachunków nie można wywodzić, iż nosi on cechy stałości. Nadto, pozostałe koszty swojego utrzymania odwołująca ponosi samodzielnie (np. zakup żywności). Przez podpisaniem umowy zlecenia ubezpieczona pracowała jako dyrektor handlowy w księstwie Andory, a zatem posiadała własne środki pieniężne, i nie pozostawała na utrzymaniu swojego męża. Osobne zamieszkiwanie małżonków, którzy zawarli między sobą umowę o pracę (zlecenia), prowadzenie przez nich odrębnych gospodarstw domowych i brak wspólnego budżetu, to okoliczności pozwalające na przyjęcie, że nie zachodziła pomiędzy nimi współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dn. 2.12.2011 roku, III AUa 724/11, Legalis). Podobnie, posiadanie tytułu prawnego do tego samego lokalu mieszkalnego i wspólne, nawet stałe w nim zamieszkiwanie, nie jest wystarczające do przyjęcia, że małżonkowie pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym, bowiem termin ten oznacza więź o charakterze ekonomicznym realizującą się poprzez wspólny budżet domowy oraz wspólne koszty prowadzenia jednego gospodarstwa domowego dla osoby prowadzącej pozarolniczą działalność i osoby z nią współpracującej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dn. 30.09.2010 roku, III AUa 474/10, Legalis). Brak było zatem podstaw aby uznać, iż M. P. była osobą współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazujący jednoznacznie na rozkład pożycia małżeńskiego stron i związane z tym zerwanie więzi gospodarczej, jest równoznaczne z brakiem współpracy w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy systemowej.

Nadto, w kontekście brak dowodów na wykonywanie jakichkolwiek czynności przez zainteresowaną na rzecz spółki (...), i okoliczność, iż sporna decyzja dotyczy wyłącznie tej spółki (organ rentowy badał wyłącznie stosunek prawny łączący zainteresowaną z (...)), czynienie ustaleń jakoby zainteresowana miała być osobą współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej przez K. P. innej (...), jawi się jako wykraczające poza zakres zaskarżonej decyzji. Ocena prawna stosunku łączącego zainteresowaną z innym podmiotem gospodarczym niż (...) pozostaje poza związkiem z zakresem rozstrzygnięcia organu rentowego.

Osoba kwestionująca stanowisko organu rentowego zawarte w wydanej po przeprowadzeniu postępowania kontrolnego decyzji zobowiązana jest nie tylko do podważania trafności poczynionych przez organ rentowy ustaleń, ale również – nie ograniczając się wyłącznie do polemiki z tymi ustaleniami – winna, zgodnie z treścią przepisu art. 6 K.c. wskazać na okoliczności i fakty znajdujące oparcie w materiale dowodowym, z których możliwe byłoby wyprowadzenie wniosków i twierdzeń zgodnych ze stanowiskiem zaprezentowanym w odwołaniu. Tymczasem analiza całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego i to zarówno osobowego, jak i rzeczowego prowadzi do wniosku, że odwołująca, jak i zainteresowana zadaniu temu nie sprostali. W toku spawy powoływali dowody, które de facto świadczą o wykonywaniu przez zainteresowaną czynności na rzecz innego podmiotu gospodarczego niż płatnik. Postępowanie kontrolne, w oparciu o które organ wydał zaskarżoną decyzję wyznaczyło przedmiot sporu, zarówno w podstawie faktyczne, jak i prawnej. Przy tym sąd zważył, że zgodnie z normami generalnymi statuowanymi przed wszystkim przez art. 6 K.c. oraz przez art. 232 K.p.c. strona postępowania obowiązana jest udowodnić wszystkie swoje twierdzenia zgłaszane przez nią w sprawie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 roku (sygn. akt I PKN 660/00) samo twierdzenie dotyczące istotnych dla sprawy okoliczności (art. 227 K.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Ponadto jak argumentował to Sąd Apelacyjny w Warszawie, w wyroku z dnia 13 kwietnia 2006 r. (sygn. akt Sądu Apelacyjnego w Warszawie, III AUa 35/06), przedmiotem postępowania dowodowego są fakty mające istotne znaczenie dla merytorycznej oceny dochodzonego roszczenia. Materiał dowodowy, który został przedstawiony przez odwołujących był niewystarczający by poczynić konkretne ustalenia, co do faktycznego wykonywania czynności wynikających z umowy zlecenia na rzecz spółki (...) przez ubezpieczoną. Analiza stanu faktycznego prowadzi do wniosku, że w świetle zasad doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, stron nie łączył ani stosunek zlecenia ze spółką (...).”

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 KPC w związku z powołanymi wyżej przepisami, orzekł jak w punkcie I wyroku.

Odwołująca przegrała spór. Na podstawie art. 98 § 1 i 3 KPC w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1804) sąd zasądził od odwołującej na rzecz pozwanego 360,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Tomasz Korzeń