Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 869/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej orzekał w przedmiocie wydania wyroku łącznego wobec T. Z. prawomocnie skazanego wyrokami:

I. Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 23 marca 2005 roku, sygn. akt VI K 1000/04 za przestępstwo z art. 158 § 1 k.k. popełnione w dniu 10 sierpnia 2004 roku na karę 9 (dziewięciu) miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 10 (dziesięć) złotych, wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata, orzeczono nawiązkę na rzecz pokrzywdzonej;

postanowieniem Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 9 stycznia 2007 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności oraz ustalono, że kara grzywny wymierzona tym wyrokiem nie podlega wykonaniu;

postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 10 lipca 2008 roku został warunkowo zwolniony z okresu próby;

odbywał karę pozbawienia wolności w okresie od 3 grudnia 2007 roku do 18 lipca 2008 roku;

II. Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 29 listopada 2013 roku, sygn. akt VI K 242/13 za przestępstwo z art. 209 § 1 k.k. popełnione w okresie od października 2010 roku do listopada 2011 roku na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata, skazanego oddano w okresie próby pod dozór kuratora sądowego oraz zobowiązano do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie syna oraz do podjęcia pracy zarobkowej;

postanowieniem Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 7 lipca 2016 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności;

postanowieniem Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 3 stycznia 2017 roku odroczono skazanemu wykonanie kary pozbawienia wolności na okres 6 miesięcy, tj. do dnia 3 lipca 2017 roku;

III. Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 18 lipca 2014 roku, sygn. akt VI K 256/14 za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. popełnione w dniu 27 marca 2014 roku na karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata oraz grzywnę w liczbie 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 (dziesięć) złotych, orzeczono środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku, świadczenia pieniężnego oraz podania wyroku do publicznej wiadomości;

wykonano środek karny w postaci podania wyroku do publicznej wiadomości oraz zakaz prowadzenia pojazdów;

postanowieniem Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 17 grudnia 2015 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności oraz uznano, że orzeczona kara grzywny nie podlega wykonaniu;

postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 7 kwietnia 2016 roku udzielono zezwolenia na odbycie w systemie dozoru elektronicznego kary 3 miesięcy pozbawienia wolności;

w dniu 8 lipca 2016 roku wykonano karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego;

IV. Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 12 maja 2015 roku, sygn. akt VI K 98/15 za:

- przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 3 k.k. popełnione w dniu 19 listopada 2014 roku na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 244 k.k. popełnione w dniu 19 listopada 2014 roku na karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

- ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k.k. popełniony w okresie od 15 listopada 2014 roku do 17 listopada 2014 roku na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 40 (czterdziestu) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej ma kwotę 10 (dziesięciu) złotych,

orzeczono karę łączną w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 3 (trzy) lata, orzeczono obowiązek naprawienia szkody oraz o dowodach rzeczowych; na poczet kary grzywny zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w dniu 19 listopada 2014 roku uznając za uiszczone 2 (dwie) stawki dzienne grzywny;

w dniu 28 sierpnia 2015 roku skazany uiścił grzywnę w całości;

V. Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 19 października 2015 roku, sygn. akt VI K 370/15 za ciąg przestępstw z art. 286 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. popełniony w okresie od 11 kwietnia 2015 roku do 4 maja 2015 roku na karę 3 (trzech) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym zaliczając na jej poczet okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 4 maja 2015 roku godz. 16:00 do dnia 5 maja 2015 roku godz. 15:00 uznając karę ograniczenia wolności za wykonaną co do 4 (czterech) dni, orzeczono obowiązek naprawienia szkody o orzeczono o dowodach rzeczowych;

VI. Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 7 grudnia 2015 roku, sygn. akt VI K 462/15 za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 19 listopada 2014 roku na karę 4 (czterech) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym, orzeczono o dowodzie rzeczowym;

VII. Sądu Rejonowego w Mikołowie z dnia 3 grudnia 2015 roku, sygn. akt II K 156/15 za przestępstwo z art. 65 § 1 k.k.s. w zw. z art. 65 § 3 k.k.s. popełnione w dniu 1 maja 2014 roku na karę 120 (sto dwadzieścia) stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych, na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w okresie od dnia 1 maja 2014 roku godz. 8:30 do dnia 2 maja 2014 roku godz. 12:30 to jest dwa dni i uznając karę grzywny za wykonaną w wymiarze 4 (czterech) stawek dziennych, orzeczono o dowodach rzeczowych;

VIII. Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 20 września 2016 roku, sygn. akt VI K 527/15 za:

- ciąg przestępstw z art. 244 k.k. popełniony w okresie od 28 września 2014 roku do 1 kwietnia 2015 roku na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

- przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. popełnione w dniu 1 lutego 2015 roku na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

orzeczono karę łączną w wymiarze 2 (dwóch) lat i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 8 (ośmiu) lat;

skazany od dnia 30 marca 2017 roku odbywa powyższą karę pozbawienia wolności do nadal.

Wyrokiem łącznym z dnia 28 czerwca 2017 roku sygn. akt VI K 74/17 Sąd orzekł, że:

1.  na mocy art. 85 § 1, 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k., art. 87 § 1 k.k., art. 89 § 1 a, b k.k., art. 91 § 3 k.k. łączy skazanemu T. Z. jednostkowe kary pozbawienia wolności oraz kary ograniczenia wolności orzeczone wyrokami:

- Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 29 listopada 2013 r., sygn. akt VI K 242/13 opisanego w pkt. II części wstępnej wyroku;

- Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 12 maja 2015 r., sygn. akt VI K 98/15 opisanego w pkt. IV części wstępnej wyroku;

- Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 19 października 2015 r., sygn. akt VI K 370/15 opisanego w pkt. V części wstępnej wyroku,

- Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 7 grudnia 2015 r., sygn. akt VI K 462/15 opisanego w pkt. VI części wstępnej wyroku,

- Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 20 września 2016 r., sygn. akt VI K 527/15 opisanego w pkt. VIII części wstępnej wyroku,

i wymierza karę łączną 3 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. pozostałe rozstrzygnięcia w podlegających łączeniu wyrokach opisanych w pkt. II, IV, V, VI, VIII pozostawia do odrębnego wykonania;

3.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w punkcie 1 wyroku zalicza skazanemu:

4.  okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej o sygn. akt VI K 370/15 od dnia 4 maja 2015 r. godz. 16:00 do dnia 5 maja 2015 r. godz. 15:00;

5.  okres odbytej kary ograniczenia wolności w sprawie Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej o sygn. akt VI K 462/15 w zakresie 6 godzin, co odpowiada 5 dniom rzeczywistego pozbawienia wolności;

6.  na mocy art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w zakresie objęcia wyrokiem łącznym wyroków opisanych w punktach I, III, VII;

7.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 28 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego M. N. kwotę 120 zł plus 27,60 zł tytułem podatku VAT, łącznie kwotę 147,60 zł tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu;

8.  na mocy art. 624 § 1 k.p.k. i art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach
w sprawach karnych
zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów sądowych, którymi obciąża Skarb Państwa.

Apelację wniósł obrońca skazanego zaskarżając wyrok w całości, zarzucił rażącą niewspółmierność kary 3 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz obrazę przepisów prawa procesowego mającą istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia a to art. 577 kpk poprzez nie zamieszczenie w wyroku zaliczenia odbytej kary pozbawienia wolności w sprawie VI K 527/15.

Sąd Okręgowy zmianę wyroku w części dotyczącej wymiaru kary poprzez obniżenie jej do minimalnej ustawowo dopuszczalnej granicy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy skazanego nie zasługuje na uwzględnianie. Sąd I instancji przeprowadził w niniejszej sprawie pełne postępowanie, należycie zgromadził dowody niezbędne do wydania wyroku łącznego, prawidłowej analizie poddał stan prawny, który mógł zostać, i który został zastosowany względem skazanego. Prawidłowo też Sąd ocenił okoliczności rzutujące na wymiar kary łącznej, w zakresie wypracowanym dotychczas przez orzecznictwo, w której to części znajdują te stanowiska zastosowanie również do zasad wymiaru kary łącznej w oparciu o przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym po dniu 1.07.2015 r. oraz dyrektywy nakreślone normą art. 85 a kk.

Po pierwsze zatem wedle stanu prawnego przed 1.07.2015 r. łączeniu podlegałyby kary pozbawienia wolności orzeczone w mniejszej liczbie przypadków, zaś wedle obecnie obowiązujących przepisów połączeniu podlegają kary pozbawienia wolności orzeczone w pięciu spośród siedmiu skazań (w jednym wypadku orzeczona została grzywna). Po wtóre połączeniu podlegają wedle tego reżimu karnego kary łączne, co rzutuje na górną granicę, do której kara łączna może być wymierzona.

Tak zatem w wypadku skazanego w niniejszej sprawie kara łączna mogła zostać wymierzona w rozmiarze od 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności do 4 roku i 5 miesięcy i 15 dni pozbawienia wolności.

Sąd I instancji bardzo dokładnie zaprezentował okoliczności, które wedle niego przemawiały za zastosowaniem zasady asperacji.

Przypomnieć też trzeba, że zasadnicze znaczenie w zakresie wymiaru kary łącznej mają natomiast dyrektywy prewencyjne zarówno w aspekcie prewencji indywidualnej, jak i prewencji generalnej. Zatem to dyrektywy prewencyjne, jak i związek zachodzący pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami, stanowią podstawowe okoliczności wpływające na wybór szczegółowej dyrektywy wymiaru kary łącznej. Sąd Najwyższy stwierdził, że "wymierzając karę łączną sąd powinien rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak" (wyrok SN z 15 maja 1990 r., IV KR 80/90, LEX nr 22064).

Niezależnie od możliwości zastosowania przy wymiarze kary łącznej zasady pełnej absorpcji, asperacji jak i zasady pełnej kumulacji, oparcie wymiaru na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia.

W niniejszej sprawie podgalająca ocenie przez pryzmat okoliczności podmiotowo- przedmiotowych przestępstw, za które wymierzono kary podlegające łącznemu, działalność przestępcza skazanego, miała miejsce na przestrzeni od października 2010 r. do 1 lutego 2015 r., nadto skierowana była przeciwko różnym dobrom prawem chronionym, a to rodzinie, mieniu, wymiarowi sprawiedliwości, bezpieczeństwu w komunikacji oraz z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Tak luźne związki czasowe i w istocie niewielkie przedmiotowe, wykluczają możliwość zaakceptowania postulatu obrońcy o orzeczenie kary łącznej z zastosowaniem zasady absorpcji.

Przeciwnie uprawnionym było orzekanie zgodnie z zasadą asperacji i to w wymiarze powyżej połowy nakreślonego wskazanymi wyżej granicami. Temu nie sprzeciwiają się względy oddziaływania indywidualnego, ani też społecznego.

Skazany z dużą łatwością wkraczał na drogę przestępstwa, atakując różne dobra prawem chronione, różne sfery działalności ludzkiej, istotne jest również, że orzekane wobec niego były kary wolnościowe, które nie powstrzymały go od popełniania przestępstw, czy też z zastosowaniem środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, kiedy to swoją postawą doprowadzał do zarządzenia tych kar. Oczywiście Sąd I instancji miał na uwadze również opinię o skazanym, trafnie jednak oceniając, że zachowanie skazanego w trackie wykonywania kary pozbawienia wolności jest umiarkowane i jakkolwiek w prognozie penitencjarnej rysuje się pozytywna sylwetka skazanego, to taka prognoza w świetle społeczno kryminologicznej jest ostrożna.

Podsumowując Sąd Okręgowy zaakceptował orzeczenie Sądu I instancji również w zakresie wymiaru kary łącznej, nie dopatrując się rażąco niewspółmiernej surowości.

Odnosząc się do drugiego z zarzutów apelacji o ile przyznać obrońcy należy rację, co do zasady, o tyle zarzut ów skuteczny być nie mógł z uwagi na wydane w trybie art. 420 § 2 kpk postanowienie z dnia 3.07.2017 r. w przedmiocie zaliczenia, którym Sąd I instancji dokonał zaliczenia na poczet kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej zaskarżonym wyrokiem, okresu kary odbytej w sprawie VI K 527/15, a które to postanowienie nie było zaskarżone i poprawnie rozstrzygnęło o wskazanym zaliczeniu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.