Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Nalewczyńska

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2017 r. w Warszawie

sprawy J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z dnia 14 stycznia 2016 r. znak: (...)i 6 września 2016 r. znak: (...)

1.  oddala odwołania

2.  przyznaje pełnomocnikowi M. K. Kancelaria Radcy Prawnego ul. (...) lok. (...) ,(...) W. kwotę 381,22 zł powiększoną o stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej z urzędu którą to kwotę wypłacić ze środków Skarbu Państwa kasa Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie

Sygn. akt: VII U 506/16

UZASADNIENIE

J. K. w dniu 21 marca 2016 r., złożył za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W., odwołanie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...), na mocy której organ rentowy odmówił mu prawa do wcześniejszej emerytury – z warunków szczególnych.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, że organ rentowy odmówił mu prawa do nabycia świadczenia emerytalnego z uwagi na fakt, że nie udowodnił on 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Odwołujący wskazał, że w okresie od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 15 lipca 1979 r. pracował w (...) Spółdzielni (...) w J. na stanowisku wozaka, a w okresie od dnia 1 września 1968 r. do dnia 31 stycznia 1978 r. był zatrudniony w Zakładach (...), gdzie wykonywał pracę na stanowisku spawacza lub ślusarza -spawacza. Odwołujący podkreślił, że prace, które wykonywał wymienione są w Dziale XIV poz. 12 wykazu A Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. pod nazwą „prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym”. Zdaniem odwołującego nie ulega wątpliwości, że sformułowanie „prace przy spawaniu” obejmują prace wykonywane w przebiegu procesu spawania, a zatem wpisują się w katalog prac wykonywanych w warunkach szczególnych. Z kolei uchybienie pracodawcy w zakresie prawidłowego wystawienia świadectwa pracy poprzez brak zamieszczenia stosownej adnotacji odnośnie tego, że praca była wykonywana w warunkach szczególnych, nie może rodzić negatywnych skutków dla pracownika. Odwołujący zaznaczył przy tym, że w przedłożonych dokumentach płacowych z okresu jego zatrudnienia w Zakładach (...) widnieje wzmianka o otrzymywaniu dodatku za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Podniósł nadto, że również w przypadku zatrudnienia na stanowisku spawacza elektryczno-gazowego w (...) Przedsiębiorstwie (...) pracodawca nie zawarł w świadectwie pracy adnotacji o wykonywaniu pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Dodatkowo ubezpieczony wskazał, że od października 1973 r. do chwili obecnej jest właścicielem i użytkownikiem gospodarstwa rolnego położonego w C. o powierzchni 5 ha, 32 ary i od tego czasu stale prowadzi gospodarstwo rolne i wykonuje w nim wszystkie możliwe prace w wymiarze ponad czterech godzin dziennie. Podał także, że stosownie do treści art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 ze zm.), przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki, a także przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r., okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia i przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. W ocenie odwołującego powyższy przepis odnosi się zatem do każdej emerytury, a więc zarówno emerytury przyznawanej od ustawowego, jak i obniżonego wieku emerytalnego. Na potwierdzenie powyższych okoliczności, odwołujący przedłożył zaświadczenie Wójta Gminy C. z dnia 2 lutego 2015 r., stosowne oświadczenia oraz zawnioskował o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków. W konkluzji odwołania, J. K. zwrócił się o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie na jego rzecz prawa do dochodzonego świadczenia (odwołanie z dnia 3 marca 2016 r. k. 2, pismo procesowe z dnia 8 maja 2017 r. ).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., w odpowiedzi na odwołanie z dnia 21 marca 2016 r., wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Organ rentowy w uzasadnieniu odwołania podniósł między innymi, że ubezpieczony nie spełnia przesłanek z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, albowiem nie legitymuje się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, warunkującym prawo do świadczenia. Wskazał także, że ubezpieczony udokumentował wyłącznie 22 lata, 1 miesiąc i 21 dni ogólnego stażu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył do stażu pracy odwołującego okresu jego zatrudnienia od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 31 grudnia 1978 r., kiedy wykonywał on pracę wozaka w (...) Spółdzielni (...) w J., gdyż za okres ten nie została przedłożona lista płac ze wskazanymi zarobkami. Ponadto w ww. okresie czasu, ubezpieczony wykonywał również inne prace, a więc czynności na stanowisku wozaka nie były realizowane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jednocześnie do dnia 31 stycznia 1978 r. odwołujący był zatrudniony w (...) w W., a w okresie od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r. w (...) Spółdzielni (...)w C.. Okresy te zostały zaliczone do ogólnego stażu pracy. Zgodnie natomiast z art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli okresy, o których mowa w art. 6, 7 i 10, zbiegają się w czasie, przy ustalaniu prawa do świadczeń określonych w ustawie uwzględnia się okres korzystniejszy. Z powyższego wynika, że okresów pracy zbiegających się w czasie nie uwzględnia się w wymiarze podwójnym. Organ rentowy zaznaczył również, że do ogólnego stażu pracy ubezpieczonego nie został uwzględniony okres prowadzenia gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,32 ha, położonego w C., gmina C. od października 1973 r. Podniósł, że w okresie od października 1973 r. ubezpieczony wykonywał pracę w wielu zakładach pracy w tym w pełnym wymiarze czasu pracy (np. w (...)Spółdzielni (...) w C. od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r., od dnia 11 lipca 1978 r. do dnia 15 sierpnia 1980 r. albo w (...) Przedsiębiorstwie (...) od dnia 16 października 1980 r. do dnia 31 lipca 1982 r.). W okresie od dnia 25 kwietnia 1974 r. do dnia 14 marca 1975 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. Powyższe-w ocenie organu rentowego - czyni niewiarygodnymi zeznania świadków, że ww. prowadził gospodarstwo rolne w pełnym wymiarze czasu pracy. Ponadto organ rentowy zauważył, że odwołujący nie wykazał faktu opłacania składek na ubezpieczenia społeczne rolników w żadnym okresie czasu. Zdaniem organu rentowego ubezpieczony nie udowodnił zatem żadnej pracy w szczególnych warunkach, przypadającej przed dniem 1 stycznia 1999 r. Ubezpieczony nie przedłożył bowiem żadnego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych albo świadectwa z adnotacją o takiej pracy przed ww. datą. Z kolei zeznania świadków nie stanowią dla organu rentowego podstawy do uznania pracy w warunkach szczególnych oraz do uznania, że osoby prowadzące działalność gospodarczą nie są osobami wykonującymi taką pracę w myśl powołanych wyżej przepisów. Z tych też względów Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odmówił ubezpieczonemu prawa do dochodzonego świadczenia (odpowiedź na odwołanie z dnia 21 marca 2016 r. k. 3-4 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. K., urodzony w dniu (...), w dniu 8 stycznia 2016 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., wniosek o wcześniejszą emeryturę z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych (wniosek z dnia 8 stycznia 2016 r. k. 1-8, tom V a.r.).

Organ rentowy po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego ustalił, że ubezpieczony nie spełnia warunku dotyczącego stażu pracy w szczególnych warunkach (tj. 15 lat pracy w warunkach szczególnych), gdyż na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił wymaganego okresu takiej pracy. Wskazał także, że ubezpieczony udokumentował wyłącznie 22 lata, 1 miesiąc i 21 dni ogólnego stażu pracy. Z tych też względów organ rentowy na gruncie decyzji z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...), odmówił ubezpieczonemu prawa do dochodzonej emerytury. Do stażu pracy organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu okresu zatrudnienia od dnia 1 grudnia 1973 r. do dnia 31 stycznia 1978 r., w Zakładach (...) z uwagi na brak przedłożenia świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, a także okresu pracy w gospodarstwie rolnym od dnia 1 października 1973 r., gdyż brak jest zaświadczenia z KRUS-u, potwierdzającego opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne rolników od dnia 1 lipca 1977 r. Organ rentowy nadmienił także, że okres prowadzenia przez odwołującego działalności gospodarczej został zaliczony do stażu pracy w latach 1989-1994 na podstawie potwierdzenia opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Wskazał, że okres ten nie może być dodatkowo zaliczony, jako okres wykonywania pracy w warunkach szczególnych, ponieważ taki rodzaj wykonywanej pracy dotyczy jedynie pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, a nie osób prowadzących działalność gospodarczą. Z kolei okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)od dnia 17 października 2000 r. do dnia 1 lipca 2002 r. nie został zaliczony, albowiem okres wykonywanej pracy w szczególnych warunkach przypada po dniu 31 grudnia 1998 r. (decyzja z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...)k. 15-16, tom V a.r.).

W wyniku analizy nowych dowodów w sprawie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., w dniu 6 września 2016 r. wydał kolejną decyzję, znak: (...), mocą której odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury, wyłączając z jego stażu pracy w Zakładach (...) okres od dnia 15 marca 1975 r. do dnia 6 kwietnia 1975 r., tj. okres przerwy na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 7 kwietnia 1975 r. Organ rentowy nadmienił, że ww. decyzją nie uznał, jako okresu pracy w warunkach szczególnych, okresu jego zatrudnienia w ww. zakładzie pracy od dnia 24 czerwca 1971 r. do dnia 24 kwietnia 1974 r. (na podstawie umowy o pracę z dnia 3 lipca 1971 r.), od dnia 25 kwietnia 1974 r. do dnia 14 marca 1975 r. (zasadnicza służba wojskowa) oraz od dnia 7 kwietnia 1975 r. do dnia 31 stycznia 1978 r. (okres zatrudnienia po wojsku). Organ rentowy zaznaczył przy tym, że nie został udowodniony 25-letni okres składkowy i nieskładkowy na dzień 31 grudnia 1998 r. Na tej podstawie organ rentowy na gruncie ww. decyzji, ponownie odmówił ubezpieczonemu prawa do dochodzonego świadczenia (pismo procesowe z dnia 8 września 2016 r. k. 24-25 a.s., decyzja z dnia 6 września 2016 r., znak: (...), tom V a.r.).

Ubezpieczony J. K. od niekorzystnych dla siebie decyzji organu rentowego z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...)oraz z dnia 6 września 2016 r., znak: (...)złożył odwołanie do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, inicjując niniejsze postępowanie sądowe, w toku którego ustalono, że:

W dniu 24 czerwca 1971 r. ubezpieczony zawarł umowę o pracę do odbycia wstępnego stażu pracy z zakładami (...) w W., reprezentowanymi przez Dyrektora Naczelnego mgr S. S.. Zgodnie z postanowieniami ww. umowy, ubezpieczony został przyjęty do pracy na stanowisku roboczym ślusarza w Wydziale Remontów Silników w celu odbycia wstępnego stażu pracy w okresie od dnia 24 czerwca 1971 r. do dnia 23 czerwca 1972 r. Zasadnicze prawa i obowiązki odwołującego zostały uregulowane w postanowieniach zakładowego Regulaminu Pracy, obowiązującego od dnia 15 czerwca 1960 r. wraz z późniejszymi zmianami. W okresie wstępnego stażu pracy, wynagrodzenie ubezpieczonego zostało określone w wysokości odpowiadającej IV grupie zaszeregowania zgodnie z obowiązującym taryfikatorem kwalifikacyjnym dla robotników w Zakładach (...) nadzorowanych przez (...). Wstępny staż pracy ubezpieczony odbył zgodnie z programem obowiązującym w ww. zakładzie pracy pod kierunkiem przełożonego A. G.. Po pomyślnym upływie okresu próbnego, ubezpieczony został zatrudniony w Zakładach (...) w W. na stanowisku ślusarza-spawacza w oparciu o umowę o pracę zawartą na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy ze stawką wynagrodzenia, odpowiadającą VI grupie zaszeregowania, a wynoszącą 10,50 zł w systemie akordowym plus dodatek 0,50 zł za godzinę pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Z dniem 1 września 1976 r. ubezpieczonemu zostało powierzone stanowisko spawacza ze stawką wynagrodzenia, odpowiadającą VI kategorii zaszeregowania osobistego ze stawką płac, wynoszącą 13,00 zł za godzinę. W dniu 1 października 1976 r. ubezpieczony otrzymał dodatek do wynagrodzenia w wysokości 1,50 zł za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia. W piśmie z dnia 1 sierpnia 2016 r. Biuro Administracyjne Ministerstwa Rozwoju poinformowało ubezpieczonego o tym, że Archiwum ww. placówki nie zawiera świadectwa wykonywania przez niego pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze, a nadto, że jednostka ta jest upoważniona wyłącznie do odtwarzania dokumentów znajdujących się w swoich zasobach, a nie do sporządzania nowej dokumentacji pracowniczej (dokumentacja znajdująca się w aktach osobowych odwołującego z okresu zatrudnienia w Zakładach (...) w W. k. 18 a.s.).

W okresie od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 15 lipca 1979 r. J. K. był zatrudniony w (...) Spółdzielni (...) z siedzibą w J. na stanowisku wozaka. Wynagrodzenie odwołującego w ww. okresie zatrudnienia zostało ustalone na podstawie stawki godzinowej. Z informacji nadesłanej w dniu 13 sierpnia 2015 r. przez firmę zewnętrzną Ad Akta – bezpieczeństwo zarządzania dokumentacją wynika, że nazwisko ubezpieczonego nie figuruje na kartach płac z 1978 r., sporządzanych przez ww. zakład pracy. Z kolei w okresie od dnia 1 stycznia 1979 r. do dnia 15 lipca 1979 r. wynagrodzenie odwołującego było ustalone w stawce akordowej i kształtowało się w następujący sposób: za miesiąc styczeń – 5.688,00 zł, luty – 4.710,00 zł, marzec – 7.125,00 zł, kwiecień 8.574,00 zł, maj – 7.543,00 zł, czerwiec – 7.896,00 zł i lipiec – 3.960,00 zł. W trakcie powyższego okresu zatrudnienia, ubezpieczony świadczył także pracę w okresach od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r. oraz od dnia 11 lipca 1979 r. do dnia 15 sierpnia 1980 r. na rzecz (...) Spółdzielni (...) z siedzibą w C. na stanowisku spawacza i z tego tytułu osiągnął następujące wynagrodzenie: za rok 1978 – 37.577,00 zł, za rok 1979 – 28.808,00 i za rok 1980 – 69.464,00 zł. W podanym okresie zatrudnienia ubezpieczony nie był członkiem Spółdzielni oraz nie użytkował działki przyzagrodowej i nie dostarczał Spółdzielni produktów rolnych wytworzonych w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym (zaświadczenie z dnia 24 listopada 2006 r. k. 6, tom I a.r., pismo z dnia 13 sierpnia 2015 r. k. 9, karta płac k. 11, tom V, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 5, k. 7, świadectwo pracy k. 8, pismo z dnia 15 lutego 2005 r. k. 31, legitymacja ubezpieczeniowa 32-34, tom I a.r.).

W okresie od dnia 16 października 1980 r. do dnia 31 lipca 1982 r. J. K. był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w W. na stanowisku spawacza ze stawką wynagrodzenia określoną według IX kategorii zaszeregowania, wynoszącą 28,50 zł za godzinę pracy. Z tytułu powyższego zatrudnienia, ubezpieczony osiągnął następujący przychód: za rok 1980 – 17.796,00 zł, za rok 1981 – 78.162,00 zł i za rok 1982 – 48.389,00 zł. Następnie ubezpieczony świadczył pracę na rzecz (...) Spółdzielni (...) w O. w okresie od dnia 11 sierpnia 1982 r. do dnia 15 sierpnia 1985 r. na stanowisku spawacza ze stawką wynagrodzenia w wysokości 66,00 zł za godzinę pracy plus dodatek stażowy w wysokości 15% i premia regulaminowa. W okresie od dnia 14 listopada 1985 r. do dnia 30 kwietnia 1986 r. ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku mechanika pojazdów samochodowych – spawacza ze stawką wynagrodzenia w wysokości 39,00 zł za godzinę pracy, a w okresie od dnia 1 sierpnia 1986 r. do dnia 28 lutego 1987 r. wykonywał pracę na rzecz (...) Przedsiębiorstwa (...) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza elektryczno-gazowego. Z kolei w okresach od dnia 1 lipca 1989 r. do dnia 28 lutego 1991 r. oraz od dnia 1 lipca 1991 r. do dnia 31 maja 1993 r. J. K. podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia własnej działalności gospodarczej, a w okresie od dnia 2 lipca 1993 r. do dnia 31 lipca 1994 r. był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy z siedzibą w N. w charakterze osoby bezrobotnej z prawem do zasiłku, który został przez niego pobrany w następujących wysokościach: za rok 1993 – 6.967,00 zł i za rok 1994 – 11.287,00 zł (świadectwo pracy z dnia 4 sierpnia 1982 r. k. 9, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 10, k. 12, świadectwo pracy z dnia 15 sierpnia 1985 r. k. 11, świadectwa pracy k. 13-14, pismo z dnia 3 kwietnia 2002 r. k. 15, zaświadczenie Nr (...)z dnia 30 stycznia 2002 r. k. 16, tom I a.r.).

Od października 1973 r. ubezpieczony J. K. jest właścicielem i użytkownikiem gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,32 ha położonego w miejscowości C., gminie C.. W skład powyższego gospodarstwa rolnego wchodzą grunty rolne o powierzchni 4,81 ha fizycznych oraz grunty stanowiące nieruchomości o powierzchni 0,51 ha. Powyższe gospodarstwo rolne ubezpieczony nabył w okresie, w którym był zatrudniony w Zakładach (...) z siedzibą w W. i uprawiał w nim głównie zboże i ziemniaki. W momencie zakupu ww. gruntów rolnych, ubezpieczony zamieszkiwał wraz z rodzicami, których gospodarstwo rolne było oddalone od gospodarstwa rolnego ubezpieczonego o około 500 metrów. Pracę we własnym gospodarstwie rolnym ubezpieczony wykonywał po powrocie z zakładu pracy (...) około godziny 16:00, który to zakład pracy był oddalony od miejscowości położenia gospodarstwa rolnego - (...) o 25 km. Gospodarstwo nie było zmechanizowane. Większość prac trzeba było wykonywać ręcznie. Odwołujący ręcznie siał, kosił trawę, dwa razy do roku zbierał trawy, a także pracował przy inwentarzu, gdyż hodował konie, krowy, gęsi, kaczki i kury. Początkowo w pracy w gospodarstwie rolnym ubezpieczonemu pomagali rodzice, a później od 1980 r. również żona i sąsiedzi. Po zakończeniu stosunku pracy w Zakładach (...) z siedzibą w W., ubezpieczony otworzył własny warsztat samochodowy, który prowadził przez okres 5-6 lat. W okresie od października 1973 r. ubezpieczony wykonywał pracę na rzecz wielu zakładów pracy w tym również w pełnym wymiarze czasu pracy m.in. w (...) Spółdzielni (...) w C. od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r. oraz od dnia 11 lipca 1978 r. do dnia 15 sierpnia 1980 r., a także w (...) Przedsiębiorstwie (...) od dnia 16 października 1980 r. do dnia 31 lipca 1982 r. Z kolei w okresie od dnia 25 kwietnia 1974 r. do dnia 14 marca 1975 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. W aktach sprawy brak jest dokumentacji potwierdzającej, że w okresie prowadzenia gospodarstwa rolnego, ubezpieczony opłacał składki na ubezpieczenia społeczne rolników (książeczka wojskowa k. 78-80, tom I a.r., zeznania świadka H. K. k. 160-161, zeznania odwołującego k. 161-162 a.s.).

Zaskarżoną decyzją z dnia z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odmówił ubezpieczonemu J. K. przyznania prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca nie spełniła przesłanek do nabycia prawa do emerytury albowiem na dzień 31 grudnia 1998 r. nie udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Wskazał także, że ubezpieczony udokumentował wyłącznie 22 lata, 1 miesiąc i 21 dni ogólnego stażu pracy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie zaliczył do stażu pracy odwołującego okresu jego zatrudnienia od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 31 grudnia 1978 r., kiedy wykonywał on pracę wozaka w (...) Spółdzielni (...) w J., gdyż za okres ten nie została przedłożona lista płac ze wskazanymi zarobkami. Ponadto w ww. okresie czasu, ubezpieczony wykonywał również inne prace, a więc czynności na stanowisku wozaka nie były realizowane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jednocześnie do dnia 31 stycznia 1978 r. odwołujący był zatrudniony w (...) w W., a w okresie od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r. w (...) Spółdzielni (...) w C.. Okresy te zostały zaliczone do ogólnego stażu pracy. Zgodnie natomiast z art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli okresy, o których mowa w art. 6, 7 i 10, zbiegają się w czasie, przy ustalaniu prawa do świadczeń określonych w ustawie uwzględnia się okres korzystniejszy. Z powyższego wynika, że okresów pracy zbiegających się w czasie nie uwzględnia się w wymiarze podwójnym. Organ rentowy zaznaczył również, że do ogólnego stażu pracy ubezpieczonego nie został uwzględniony okres prowadzenia gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,32 ha, położonego w C., gmina C. od października 1973 r. Podniósł, że w okresie od października 1973 r. ubezpieczony wykonywał pracę w wielu zakładach pracy w tym w pełnym wymiarze czasu pracy. Powyższe - w ocenie organu rentowego - czyni niewiarygodnymi zeznania świadków, że ww. prowadził gospodarstwo rolne w pełnym wymiarze czasu pracy. Ponadto organ rentowy zauważył, że odwołujący nie wykazał faktu opłacania składek na ubezpieczenia społeczne rolników w żadnym okresie czasu. Zdaniem organu rentowego ubezpieczony nie udowodnił zatem żadnej pracy w szczególnych warunkach, przypadającej przed dniem 1 stycznia 1999 r. Ubezpieczony nie przedłożył bowiem żadnego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych albo świadectwa z adnotacją o takiej pracy przed ww. datą. Z kolei zeznania świadków nie stanowią dla organu rentowego podstawy do uznania pracy w warunkach szczególnych oraz do uznania, że osoby prowadzące działalność gospodarczą nie są osobami wykonującymi taką pracę w myśl powołanych wyżej przepisów. Z tych też względów Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odmówił ubezpieczonemu prawa do dochodzonego świadczenia. W wyniku analizy nowych dowodów w sprawie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., w dniu 6 września 2016 r. wydał kolejną decyzję, znak: (...), mocą której odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury, wyłączając z jego stażu pracy w Zakładach (...) okres od dnia 15 marca 1975 r. do dnia 6 kwietnia 1975 r., tj. okres przerwy na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 7 kwietnia 1975 r. Organ rentowy nadmienił, że ww. decyzją nie uznał, jako okresu pracy w warunkach szczególnych, okresu jego zatrudnienia w ww. zakładzie pracy od dnia 24 czerwca 1971 r. do dnia 24 kwietnia 1974 r. (na podstawie umowy o pracę z dnia 3 lipca 1971 r.), od dnia 25 kwietnia 1974 r. do dnia 14 marca 1975 r. (zasadnicza służba wojskowa) oraz od dnia 7 kwietnia 1975 r. do dnia 31 stycznia 1978 r. (okres zatrudnienia po wojsku) (decyzja z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...), k. 15, decyzja z dnia 6 września 2016 r., znak: (...)k. 17-18, tom V a.r.).

Powyższy stan faktyczny, Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy oraz aktach rentowych i osobowych odwołującego. Zdaniem Sądu, powołane wyżej dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne w części także zeznania świadka H. K. (k. 160-161 a.s.), albowiem świadek ten zamieszkiwał w tej samej miejscowości, w bezpośrednim sąsiedztwie, znał dobrze odwołującego, a także widywał go jak pracował we własnym gospodarstwie rolnym. Zeznania te okazały się szczególnie istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, gdyż świadek potwierdził także w jakich godzinach odwołujący wracał z pracy i kiedy zajmował się gospodarstwem oraz jakie prace w nim wykonywał. Powyższe koresponduje także z zeznaniami samego odwołującego J. K. (k. 161-162 a.s.), który wskazał, że gospodarstwo rolne nabył w okresie, w którym był zatrudniony w Zakładach (...) z siedzibą w W.. Z zeznań odwołującego wynika także, że w okresie od października 1973 r. wykonywał on pracę na rzecz wielu zakładów pracy w tym również w pełnym wymiarze czasu pracy m.in. w (...) Spółdzielni (...) w C. od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r. oraz od dnia 11 lipca 1978 r. do dnia 15 sierpnia 1980 r., a także w (...) Przedsiębiorstwie (...) od dnia 16 października 1980 r. do dnia 31 lipca 1982 r. Z kolei w okresie od dnia 25 kwietnia 1974 r. do dnia 14 marca 1975 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. Wobec powyższego, w tych okresach czasu nie mógł on prowadzić gospodarstwa rolnego w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym zakresie, Sąd Okręgowy odmówił zatem waloru wiarygodności zeznaniom ww. świadka oraz odwołującego, albowiem pozostawały one w sprzeczności z dokumentacją zgromadzoną w aktach niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania J. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...)i z dnia 6 września 2016 r., znak: (...)są niezasadne i jako takie podlegają oddaleniu.

Przepis art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1338 ze zm.) wskazuje, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1. okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2. okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przy określaniu prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie ma żadnej swobody. Prace te ściśle i jasno zostały określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43) – zwanym dalej rozporządzeniem w sprawie wieku emerytalnego. Na wykazach prac zawartych w tym akcie prawnym, nie kończą się jednak ograniczenia dotyczące uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik musi ją wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy. Dodatkowo, zgodnie z powołanym rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1. posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi

i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia);

2. wykonywać pracę wymienioną w Wykazie A (Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do rozporządzenia;

3. osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia) oraz

4. być zatrudnionym przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt.

3 rozporządzenia).

Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze powinno być stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1997 roku, II UKN 417/97 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 roku, II UKN 598/00). Świadectwo pracy w warunkach szczególnych jest jednak dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. i nie stanowi dowodu tego co zostało w nim odnotowane. Taki walor mają wyłącznie dokumenty urzędowe, do których w myśl stosowanego a contrario art. 244 § 1 k.p.c. nie zalicza się świadectwa pracy, skoro nie zostało sporządzone przez organy władzy publicznej ani inne organy państwowe (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 grudnia 2013r., III AUa 783/13, Lex nr 1409118). Dodatkowo należy podkreślić, że w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego w sprawie przyznania uprawnień do emerytury w wieku obniżonym, dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być więc udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego.

W rozpatrywanej sprawie jedynymi okolicznościami, co do których istniał spór pomiędzy stronami, było to, czy ubezpieczony legitymuje się co najmniej 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, a także czy posiada 25-letni okres ubezpieczeniowy, tj. okresów składkowych i nieskładkowych. Spełnienie innych warunków, od których zależy przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury, nie było zaś sporne, ponieważ E. M. z dniem (...) ukończył 60 lat i nie jest członkiem OFE, których to okoliczności nie kwestionował zresztą sam organ rentowy w toku postępowania.

Oceniając spełnienie spornej przesłanki zatrudnienia należy podnieść, że organ rentowy nie uwzględnił ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów jego zatrudnienia w Zakładach (...) z siedzibą w W. od dnia 24 czerwca 1971 r. do dnia 24 kwietnia 1974 r. (na podstawie umowy o pracę z dnia 3 lipca 1971 r.), od dnia 25 kwietnia 1974 r. do dnia 14 marca 1975 r. (zasadnicza służba wojskowa) oraz od dnia 7 kwietnia 1975 r. do dnia 31 stycznia 1978 r. (okres zatrudnienia po wojsku), gdyż ubezpieczony nie przedłożył żadnego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych albo świadectwa z adnotacją o takiej pracy przed ww. datą. Odnosząc się do stanowiska organu rentowego wskazać należy, że powoływana przez organ rentowy okoliczność nie niweczy prawa ubezpieczonego do wnioskowanego świadczenia. Okresy pracy w warunkach szczególnych, stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Brak takiego świadectwa lub jego zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 02 lutego 1996 r., II URN 3/95 stwierdził, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami. W tym miejscu wskazać jednak należy, że w toku postępowania ubezpieczony nie zawnioskował o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków, byłych współpracowników, na okoliczność pracy w warunkach szczególnych w spornych okresach czasu. Z kolei o zakwalifikowaniu prac wykonywanych przez wnioskodawcę do prac w szczególnych warunkach nie może decydować otrzymywany przez niego dodatek szkodliwy. Zgodnie bowiem z ugruntowanym orzecznictwem sądowym, otrzymywanie przez pracownika dodatku za pracę w szkodliwych warunkach nie jest równoznaczne z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach uprawniającej do emerytury w niższym wieku emerytalnym, a także – jak w niniejszej sprawie – do rekompensaty z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach. Dodatek taki stanowił element wynagrodzenia, którego kryteria wypłaty stanowione były przez pracodawcę i nie musiały być tożsame z kryteriami uznania pracy za wykonywaną w warunkach szczególnych. Tego typu dodatek był wielokrotnie wypłacany osobom spełniającym jedynie dorywczo kryteria jego przyznawania. Nie jest więc wystarczającym dowodem potwierdzającym świadczenie pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2013 r., II UK 370/12 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 21 listopada 2013 r., III AUa 1028/13).

Materiał dowodowy zgromadzony w niniejszym postępowaniu, w szczególności dowody z dokumentów zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy z okresu jego zatrudnienia w Zakładach (...) z siedzibą w W. nie pozwoliły jednak na uznanie, że wnioskodawca spełnia warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Z dowodów powyższych wynika, że wnioskodawca w okresie zatrudnienia w ww. zakładzie pracy w różnych okresach czasu zajmował różne stanowiska, m.in. ślusarza, spawacza i ślusarza-spawacza. W niniejszej sprawie organ rentowy mógł mieć zatem wątpliwości, co do ewentualnego zaliczenia łączonych prac ślusarza-spawacza, albowiem co do zasady praca ślusarza nie jest zaliczana do prac w warunkach szczególnych. Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało przy tym, że wnioskodawca niezależnie od stanowisk pracy wskazanych w angażach, stale i w pełnym wymiarze w sposób ciągły wykonywał prace w szczególnych warunkach tj. prace spawacza. Należy także zauważyć, że ww. pracodawca nie wystawił wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za ww. okresy czasu, a ubezpieczony nie zawnioskował w tym zakresie o dopuszczenie dowodów z zeznań świadków, byłych współpracowników, na okoliczność pracy w warunkach szczególnych w spornych okresach czasu. W piśmie z dnia 1 sierpnia 2016 r. Biuro Administracyjne Ministerstwa Rozwoju poinformowało ubezpieczonego o tym, że Archiwum ww. placówki nie zawiera świadectwa wykonywania przez niego pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze, a nadto, że jednostka ta jest upoważniona wyłącznie do odtwarzania dokumentów znajdujących się w swoich zasobach, a nie do sporządzania nowej dokumentacji pracowniczej. Podkreślenia wymaga także, że do dnia do dnia 31 stycznia 1978 r. odwołujący był zatrudniony w (...) w W., a w okresie od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r. w (...)Spółdzielni (...) w C.. Okresy te zostały zaliczone do ogólnego stażu pracy. Zgodnie natomiast z art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, jeżeli okresy, o których mowa w art. 6, 7 i 10, zbiegają się w czasie, przy ustalaniu prawa do świadczeń określonych w ustawie uwzględnia się okres korzystniejszy. Z powyższego wynika, że okresów pracy zbiegających się w czasie nie uwzględnia się w wymiarze podwójnym. Wobec tego sporny okres od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 31 grudnia 1978 r. nie zbiega się w czasie z innymi okresami wykonywania pracy, a jedynie okres od dnia 1 lutego 1978 r. do dnia 19 lutego 1978 r. i od dnia 17 października 1978 r. do dnia 31 grudnia 1978 r. Brak było również podstaw do uwzględnienia w wymiarze stażu pracy ubezpieczonego okresu od dnia 1 stycznia 1978 r. do dnia 31 grudnia 1978 r. kiedy wykonywał on pracę na stanowisku wozaka w (...) Spółdzielni (...) w J., gdyż za okres ten nie została przedłożona lista płac ze wskazanymi zarobkami. W trakcie powyższego okresu zatrudnienia, ubezpieczony świadczył także pracę w okresach od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r. oraz od dnia 11 lipca 1979 r. do dnia 15 sierpnia 1980 r. na rzecz (...) Spółdzielni (...) z siedzibą w C. na stanowisku spawacza. Z uwagi zatem na fakt, że ubezpieczony wykonywał również inne prace, czynności na stanowisku wozaka nie były realizowane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co przesądza o tym, że okres ten nie mógł zostać wliczony do stażu pracy w warunkach szczególnych.

W orzecznictwie jednolicie przyjmuje się, że dla uznania pracy w gospodarstwie rolnym jako okresu uzupełniającego w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt. 3 cyt. ustawy znaczenie ma stałość wykonywania pracy w gospodarstwie, przy czym nie musi to oznaczać codziennego wykonywania czynności rolniczych, lecz gotowość (dyspozycyjność) do podjęcia pracy rolniczej, z czym wiąże się też wymóg zamieszkiwania osoby bliskiej rolnikowi co najmniej w pobliżu gospodarstwa rolnego. Tym kryteriom zazwyczaj odpowiada praca domownika rolnika, który świadczy określone prace stale (codziennie) w wymiarze niemniejszym niż połowa etatu (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 3 lipca 2001 r., II UKN 466/00 i z dnia 19 grudnia 2000 r., II UKN 155/00). Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe nie pozwoliło zaliczyć odwołującemu wnioskowanego okresu jako okresu pracy w gospodarstwie rolnym do nabycia prawa do emerytury, albowiem nie sposób uznać, aby odwołujący świadczył pracę w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Istotną okolicznością przemawiają za takim stanowiskiem jest to, że odwołujący pracę we własnym gospodarstwie rolnym wykonywał po powrocie z zakładu pracy (...) około godziny 16:00, który to zakład pracy był oddalony od miejscowości położenia gospodarstwa rolnego - (...) o 25 km. W ocenie Sądu kierując się powyższymi ustaleniami nie można uznać, aby odwołujący był w stanie, realizując inne obowiązki pracownicze, jednocześnie świadczyć pracę w gospodarstwie rolnym w wymiarze pozwalającym na zaliczenie tego okresu do jego stażu ubezpieczeniowego. Trudno bowiem dać wiarę, aby po powrocie z pracy, odwołujący przynajmniej do godziny 21.00 – 22.00 pracował w gospodarstwie, zwłaszcza, że czynności takie jak sianie, obsadzanie, koszenie zazwyczaj są wykonywane w gospodarstwie rolnym w godzinach porannych. Jednocześnie, takie natężenie pracy uniemożliwiałoby ubezpieczonemu jakikolwiek odpoczynek, czy też przygotowanie się do następnego dnia roboczego. Ponadto taki wymiar pracy odwołującego znacznie utrudniałby mu wykonywanie zwykłych codziennych czynności życiowych. Codzienne pokonywanie określonej odległości do zakładu pracy oraz realizowanie obowiązków służbowych, powodowało, że odwołujący niewątpliwie nie dysponował taką ilością czasu, aby wykonywać pracę w gospodarstwie rolnym w wymiarze pozwalającym na uwzględnienie jej w stażu ubezpieczeniowym, tj. w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy. Dokonanej przez Sąd oceny wykonywania przez odwołującego pracy w okresie zatrudnienia nie mogły zmienić zeznania świadka. Świadek wprawdzie wskazywał, że ubezpieczony w czasie zatrudnienia w Zakładach (...) z siedzibą w W. pracował w gospodarstwie rolnym. Z pewnością, szczególnie w okresach wytężonych prac polowych ubezpieczony poświęcał czas na pracę w gospodarstwie rolnym, jednakże brak jest przekonujących dowodów aby uznać, że była to praca o takim natężeniu, której wymiar wynosił przynajmniej 4 godzin dziennie. Jednocześnie należy zauważyć, że od października 1973 r. ubezpieczony wykonywał pracę w wielu zakładach pracy w tym w pełnym wymiarze czasu pracy (np. w (...) Spółdzielni (...) w C. od dnia 20 lutego 1978 r. do dnia 16 października 1978 r., od dnia 11 lipca 1978 r. do dnia 15 sierpnia 1980 r. albo w (...) Przedsiębiorstwie (...) od dnia 16 października 1980 r. do dnia 31 lipca 1982 r.). Z kolei w okresie od dnia 25 kwietnia 1974 r. do dnia 14 marca 1975 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. Powyższe-w ocenie Sądu - czyni zatem niewiarygodnymi zeznania świadka, że odwołujący prowadził gospodarstwo rolne w pełnym wymiarze czasu pracy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy oddalił odwołania ubezpieczonego J. K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 14 stycznia 2016 r., znak: (...)i z dnia 6 września 2016 r., znak: (...), o czym orzekł w pkt. 1 sentencji wyroku.

Sąd Okręgowy zważył także, że w toku postępowania pełnomocnik ubezpieczonego, ustanowiony z urzędu wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w oparciu o spis kosztów. Suma kosztów zastępstwa procesowego, o której zasądzenie wnosił pełnomocnik ubezpieczonego wyniosła 201,22 zł. Nie ma przeszkód aby strona korzystająca z pomocy radcy prawnego zawarła umowę na opłatę w wyższej wysokości od minimalnej stawki opłaty przewidzianej za pomoc prawną dla danego rodzaju sprawy, przy zastosowaniu kryteriów określonych w § 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. W takim przypadku wysokość wynagrodzenia nie jest jednak wiążąca dla sądu przy dokonywaniu rozliczenia kosztów procesu, gdyż sąd, zgodnie z art. 109 § 2 k.p.c. oraz § 2 ust. 1, bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy radcy prawnego, a także charakter sprawy i wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Biorąc pod uwagę zawiłość sprawy, uzasadnioną stanem faktycznym, a także długi czas trwania postępowania, Sąd Okręgowy przyznał pełnomocnikowi M. K. Kancelarii Radcy Prawnego ul. (...), lok. (...), (...) W., kwotę 381,22 zł, powiększoną o stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej z urzędu, którą to kwotę nakazał wypłacić ze środków Skarbu Państwa – Kasy Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie (pkt. 2 wyroku).

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)