Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 4011/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2017 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołań: K. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. :

- z dnia 26 czerwca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 25 czerwca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 25 czerwca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 26 czerwca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 26 czerwca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 20 lipca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 20 lipca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 20 lipca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 20 lipca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 20 lipca 2012 r. nr (...) - (...)- (...) ;

- z dnia 27 sierpnia 2012 r. nr (...) - (...)- (...)

w sprawach: K. F.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

z udziałem : J. S., D. K. (1), K. B.,

P. P., D. P. (1), A. P., B. R.,

B. S. (1), E. V. i R.

S.

o podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym

I oddala odwołania;

II zasądza od K. F. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń

Społecznych Oddziału w B. kwotę 4 140 ( cztery tysiące sto

czterdzieści ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Na oryginale właściwy podpis.

VI U 4011/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonymi decyzjami z dnia 25 czerwca 2012r., 26 czerwca 2012r., 20 lipca 2012r. i 27 sierpnia 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stwierdził, że J. S., D. K. (1), K. B., P. P., D. P. (1), A. P., B. R., B. S. (1), E. V., E. Ł. (1) i R. S. jako osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek P.P.H.U. (...) podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach wskazanych w sentencjach tych decyzji.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż K. F. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej P.P.H.U. (...) zawarł z K. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowo – Handlowe N. (...) umowę o współpracę. W ramach tej umowy podmioty te zawierały z ww. osobami umowy zlecenia na wykonanie usług sprzątających. Pierwszy z przedsiębiorców zgłosił wyżej wskazane osoby tylko do ubezpieczenia zdrowotnego, a drugi z nich – do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z deklarowaną podstawą wymiaru składek na te ubezpieczenia w kwocie 30 zł. Jednak ww. osoby świadczyły powyższe usługi wyłącznie na rzecz K. F., a umowy zlecenia zawarte z K. K. w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej miały charakter pozorny i z tego względu nie wywoływały skutków prawnych. Skoro zatem – jak wskazał organ rentowy – ww. osoby w chwili zawierania umów z K. F. nie posiadały innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, winny zostać zgłoszone do tych ubezpieczeń jako osoby wykonujące usługi na podstawie umowy zlecenia na rzecz K. F. i od otrzymywanych z tego tytułu przychodów zobowiązany był on zadeklarować i opłacić należne składki (akt ZUS).

Odwołania od ww. decyzji złożył K. F., zaskarżając je w całości i podnosząc zarzuty naruszenia:

1)  art.6 pkt 1 ust.4 w zw. z art.9 pkt 2 oraz art.12 w zw. z art.9 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez błędne ich zastosowanie i przyjęcie, iż ww. osoby winny podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym mimo, iż z zebranego w trakcie kontroli organu rentowego materiału wynika, iż w chwili zawierania umów zlecenia obowiązek taki nigdy nie istniał, gdyż posiadały one tytuł do ubezpieczenia, który powstał wcześniej;

2)  art.77 K.p.a. poprzez brak wyczerpującego i wszechstronnego rozpatrzenia całego materiału dowodowego zebranego w sprawie, co skutkowało wydaniem błędnej decyzji;

3)  art.58 K.c. poprzez jego zastosowanie i przyjęcie, że umowy zlecenia zawierane z ww. osobami miały charakter pozorny;

4)  art.5 K.c. poprzez jego zastosowanie i przyjęcie, że zawierane umowy zlecenia naruszały zasady współżycia społecznego.

W uzasadnieniu odwołujący zakwestionował twierdzenia organu rentowego, jakoby umowy zlecenia zawierane z ww. osobami miały charakter pozorny. Wskazał, iż osoby te rzeczywiście wykonywały na rzecz odwołującego zlecone im czynności. Nie zostały zaś zgłoszone do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, albowiem posiadały już wcześniej tytuł do tego ubezpieczenia w ramach umowy zlecenia zawartej z K. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą PPUH (...), a zarazem nie zgłosiły chęci dobrowolnego objęcia ich tymi ubezpieczeniami również przez odwołującego. Wobec tego – w ocenie odwołującego się – nie sposób uznać, aby czynności te były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, z ustawą czy też aby zmierzały do obejścia prawa.

Odwołujący wnosił zatem o:

- zmianę zaskarżonych decyzji poprzez stwierdzenie, że ww. osoby jako świadczące usługi na podstawie umowy zlecenia u odwołującego nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym we wskazanych okresach

- zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wnosił o ich oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko przedstawione w uzasadnieniach zaskarżonych decyzji.

Na podstawie art.219 K.p.c. sprawy z odwołań K. F. o sygn. akt VI U: 4012/12, 4013/12, 4014/12, 4015/12, 4107/12, 4108/12, 4109/12, 4110/12, 4111/12 i 4428/12 zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą o sygn. akt VI U 4011/12.

Postępowanie w powyższych sprawach zostało zawieszone postanowieniem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 3 stycznia 2014r. (k.64 – 68 a.s.) do czasu zakończenia sprawy Sądu Okręgowego w Bydgoszczy o sygn. akt VI U 2837/12, w której rozstrzygana była kwestia czy umowy zlecenia zawarte przez K. K. (prowadzącego działalność pozarolniczą pod firmą P. P.H.U. (...) w B.) między innymi z osobami wskazanymi w decyzjach (...) Oddziału w B., od których wniesiono odwołania w łącznie rozpoznawanych w niniejszym postępowaniu sprawach, są ważne czy też jako czynności prawne pozorne lub zmierzające do obejścia prawa są nieważne. Podstawą wydania zaskarżonych w niniejszym postępowaniu decyzji było bowiem ustalenie przez (...) Oddział w B. w decyzji z dnia 19 marca 2012r. (kontrolowanej przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w postępowaniu sądowym w sprawie o sygn. akt VI U 2837/12 w wyniku odwołań wniesionych przez K. K.) pozorności umów zlecenia zawartych przez K. K. między innymi z J. S., D. K. (1), K. B., P. P., D. P. (1), A. P., B. R., B. S. (1), E. V., E. Ł. (1) i R. S., a w konsekwencji ustalenie, iż osoby te nie posiadały innego tytułu ubezpieczenia.

Wobec uprawomocnienia się wyroku częściowego Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 26 marca 2014r. wydanego w powyższej sprawie o sygn. akt VI U 2837/12 (w tym co do osób będących stronami w niniejszym postepowaniu, co do których organ rentowy w zaskarżonych decyzjach ustalił ich podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresach wskazanych w zaskarżonych decyzjach) Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 4 maja 2017r. podjął zawieszone postępowanie (k.116 – 117 a.s.).

Pismem z dnia 16 czerwca 2017r. (k.145 a.s.) pełnomocnik organu rentowego wniósł o zasądzenie od odwołującego na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, wskazując zarazem wartość przedmiotu sporu odrębnie dla każdej z rozpoznawanych spraw.

Pełnomocnik odwołującego w piśmie procesowym z dnia 28 lipca 2017r. ( k. 211 – 213 ) podtrzymał wszystkie zgłoszone w odwołaniu wnioski dowodowe i wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków M. M., R. B., M. C., J. B., P. R., B. O., E. S., M. K. na okoliczność sposobu zatrudniania osób przez odwołującego, stanu świadomości i sposobu informowania zleceniobiorców o zasadach podlegania ubezpieczeniom społecznym, sposobu realizacji usług przez zleceniobiorców, zasad współpracy odwołującego z podmiotami trzecimi oraz zakresu i wymiaru świadczenia usług przez zleceniobiorców odwołującego, nadto o dopuszczenie dowodu z przesłuchania zainteresowanych w sprawie na okoliczność samodzielnego wypełniania przez zainteresowanych dokumentacji, posiadania przez nich świadomości, w jakim podmiocie i na jakich warunkach będzie wykonywać usługi oraz wiedzy, jaka kwota wynagrodzenia będzie stanowić podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne.

Na rozprawie w dniu 5 października 2017r. pełnomocnik odwołującego oraz pełnomocnik organu rentowego podtrzymali swe dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

K. F. od 2 listopada 2006r. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Usługowe (...) w B..

Do przedmiotu działalności przedsiębiorstwa należy świadczenie usług sprzątania budynków i obiektów przemysłowych (m.in. w obiektów handlowych).

W latach 2010 – 2012 K. F. w ramach ww. działalności gospodarczej zatrudniał osoby na podstawie różnych tytułów, tj. umowy o pracę czy też umowy zlecenia. Umowy zlecenia dotyczyły większości osób zatrudnianych, w tym głównie osób wykonujących usługi utrzymania czystości w obsłuchiwanych obiektach.

(okoliczności bezsporne, a nadto zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej – k.34 akt niniejszej sprawy)

K. F. w ramach ww. działalności gospodarczej współpracował z K. K., (...). P.U.H. (...) w B..

K. K. w ramach ww. działalności gospodarczej zajmował się głównie świadczeniem usług budowlanych oraz drobnymi pracami naprawczymi (m.in. naprawa płytek czy zawiasów w drzwiach).

(okoliczności bezsporne)

W dniu 16 maja 2010r. J. S. zawarł z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązał się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie hipermarketu Galeria (...) w K. w okresie od dnia 16 maja 2010r. do dnia 31 stycznia 2012r. Umowa zlecenia została rozwiązana przez K. F. z dniem 5 grudnia 2010r.

Należne J. S. wynagrodzenie określono stawką godzinową na kwotę 5,50 zł netto.

J. S., zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczył, iż jest objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

Umowa zlecenia została wypowiedziana przez K. F. z dniem 5 grudnia 2010 r..

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...) - k.13 akt sprawy VI U 4011/12; rozwiązanie umowy zlecenia – k.10 akt sprawy; wyrejestrowanie z ubezpieczeń – k.11 akt sprawy; zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego – k.13 akt tej sprawy; dowody wypłat wynagrodzenia – k.8 – 9 akt sprawy; oświadczenie zleceniobiorcy – k.16 akt sprawy; okoliczności niesporne)

W dniu 20 września 2010r. D. K. (1) zawarła z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie obiektów Administracji (...) Spółki z o.o. od dnia 20 września 2010r. do dnia 31 stycznia 2012r. Umowa zlecenia została wypowiedziana zainteresowanej z dniem 15 listopada 2010r.

Należne D. K. (1) wynagrodzenie określona stawką ryczałtową na kwotę 350 zł netto miesięcznie.

W dniu 26 stycznia 2011r. D. K. (1) zawarła z K. F. drugą umowę, na mocy której zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie obiektów Administracji (...) Spółki z o.o. w okresie od 26 stycznia 2011r. do 31 grudnia 2013r. Należne D. K. (1) wynagrodzenie określone zostało stawką ryczałtową w kwocie 500 zł netto miesięcznie. Umowa ta została rozwiązana przez K. F. z dniem 31 lipca 2011r.

D. K. (2), zawierając wskazane umowy zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), rozwiązanie umowy zlecenia, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, zestawienie operacji bankowych, oświadczenie zleceniobiorcy - kserokopie dokumentów dołączone do odwołania w sprawie o sygn. akt VI U 4012/12)

W dniu 16 lipca 2011r. K. B. zawarł z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązał się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie obiektu A. B. w okresie od dnia 16 lipca 2011r. do dnia 31 stycznia 2013r. Umowa zlecenia została rozwiązana przez K. F. z dniem 19 sierpnia 2011r.

Należne K. B. wynagrodzenie określono stawką godzinową na kwotę 5,50 zł netto.

K. B., zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczył, iż jest objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), rozwiązanie umowy zlecenia, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, dowody wypłat wynagrodzenia, oświadczenie zleceniobiorcy - kserokopie i odpisy dokumentów dołączone do odwołania w sprawie VI U 4013/12)

Na podstawie umowy zlecenia zawartej w dniu 1 lipca 2011r. z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), P. P. zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie obiektu (...) D. w okresie od dnia 1 lipca 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r. Umowa zlecenia została rozwiązana z P. P. z dniem 18 sierpnia 2011r.

Należne jej wynagrodzenie określono stawką godzinową na kwotę 5,50 zł netto.

P. P., zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

(dowód: umowa zlecenia, rozwiązanie umowy zlecenia, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, dowody wypłat wynagrodzenia, oświadczenie zleceniobiorcy - odpisy dokumentów i ich kserokopie dołączone do odwołania wniesionego w sprawie o sygn. akt VI U 4014/12)

W dniu 2 stycznia 2011r. D. P. (1) zawarła z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie D. B. w okresie od dnia 2 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r. Umowa zlecenia została rozwiązana z dniem 18 marca 2011r.

Należne zainteresowanej wynagrodzenie określono stawką ryczałtową na kwotę 450 zł netto miesięcznie.

D. P. (2), zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu innej umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem gospodarczym.

(dowody: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), rozwiązanie umowy zlecenia, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, zestawienie operacji bankowych, oświadczenie zleceniobiorcy -, odpisy i kserokopie dokumentów dołączone do odwołania w sprawie VI U 4015/12)

W dniu 13 lipca 2010r. A. P. zawarła z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie obiektu Urzędu Skarbowego w P. w okresie od dnia 13 lipca 2010r. do dnia 31 stycznia 2012r. Umowa zlecenia została rozwiązana z dniem 20 sierpnia 2010r.

Należne A. P. wynagrodzenie określono stawką ryczałtową na kwotę 650 zł netto miesięcznie.

A. P., zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), rozwiązanie umowy zlecenia, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, zestawienie wypłat wynagrodzenia, oświadczenie zleceniobiorcy - odpisy dokumentów i ich kserokopie dołączone do odwołania w sprawie o sygn. akt VI U 4107/12)

W dniu 16 września 2010r. B. R. zawarła z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie A. B. w okresie od dnia 15 września 2010r. do dnia 31 stycznia 2012r.

Należne zainteresowanej wynagrodzenie określono stawką godzinową na kwotę 5,50 zł netto.

B. R., zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym oraz iż posiada też prawo do emerytury.

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, zestawienie operacji bankowych, oświadczenia B. R. - odpisy i kserokopie dokumentów dołączonych do odwołania w sprawie VI U 4108/12)

W dniu 12 lipca 2010r. B. S. (1) zawarła z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie (...) K. w okresie od dnia 12 lipca 2010r. do dnia 31 stycznia 2012r. Umowa zlecenia została rozwiązana z dniem 15 maja 2011r.

Należne zainteresowanej wynagrodzenie określono stawką ryczałtową na kwotę 800 zł netto miesięcznie, a aneksem do tej umowy z 1 sierpnia 2010r. od dnia 1 sierpnia 2010r. wynagrodzenie to zostało podwyższone do kwoty 850 zł miesięcznie.

B. S. (1), zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym oraz że jest ubezpieczona w KRUS – K..

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), rozwiązanie umowy zlecenia, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, dowody wypłaty wynagrodzenia, oświadczenie B. S. (2) – załączniki do odwołania wniesionego w sprawie o sygn. akt VI U 4109/12)

W dniu 18 sierpnia 2011r. E. V. zawarła z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia na mocy której zobowiązała się do wykonania usług w zakresie sprzątania na obiekcie (...) K. w okresie od dnia 18 sierpnia 2011r. do dnia 31 stycznia 2012r. Umowa ta została rozwiązana przez K. F. z dniem 16 września 2011 r.

Należne ubezpieczonej wynagrodzenie określono stawką ryczałtową na kwotę 670 zł netto miesięcznie.

E. V., zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), zakres obowiązków, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, zestawienie operacji bankowych, oświadczenie E. V. - załączniki do odwołania wniesionego w sprawie VI U 4110/12)

W dniu 23 sierpnia 2011r. E. Ł. (1) zawarła z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązała się do wykonywania usług w zakresie sprzątania na terenie obiektu (...) G. w okresie od dnia 23 sierpnia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r. Umowa ta rozwiązana została przez K. F. z dniem 7 września 2011r. W dniu (...) E. Ł. (2) zmarła. Jednak spór podlegał rozpoznaniu, gdyż toczył się pomiędzy płatnikiem składek a ZUS (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2017r. II UK 360/16).

Należne zainteresowanej wynagrodzenie określono stawką ryczałtową na kwotę 650 zł netto miesięcznie.

E. Ł. (1), zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczyła, iż jest objęta ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

(dowód: umowa zlecenia zawarta z P.P.H.U. (...), wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, zestawienie operacji bankowych, oświadczenie E. Ł. (1) - załączniki do odwołania wniesionego w sprawie VI U 4111/12, odpis aktu zgonu – k.254 a.s.)

W dniu 11 stycznia 2010r. R. S. zawarł z K. F., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), umowę zlecenia, na mocy której zobowiązał się do wykonania usług w zakresie sprzątania na terenie hipermarketu (...) w B. w okresie od dnia 11 stycznia 2010r. do dnia 31 stycznia 2012r.

Należne mu wynagrodzenie określono stawką ryczałtową na kwotę 550 zł miesięcznie i było zmieniane aneksami do tej umowy.

R. S., zawierając wskazaną umowę zlecenia z P.P.H.U. (...), oświadczył, iż jest objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umów zlecenia w innym podmiocie gospodarczym.

W dniu 1 lutego 2012r. R. S. zawarł z K. F. drugą umowę zlecenia, na mocy której zobowiązał się wykonać usługi w zakresie sprzątania na terenie (...) B. w okresie od 1 lutego 2012r. do 31 grudnia 2014r. za wynagrodzeniem ryczałtowym w kwocie 550 zł netto miesięcznie. Umowa ta została rozwiązana z dniem 31 maja 2012r.

(dowód: umowy zlecenia zawarte z P.P.H.U. (...), rozwiązanie umowy zlecenia, wyrejestrowanie z ubezpieczeń, zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, zestawienie operacji bankowych, oświadczenia R. S. - załączniki do odwołania w sprawie VI U 4428/12)

Jednocześnie z zawarciem umowy zlecenia z K. F. ww. osoby zawierały z P.P.U.H. (...) umowy zlecenia o tym samym zakresie przedmiotowym co do obiektu i zleconych czynności. Umowy te zawierane były jeden bądź dwa dni wcześniej niż umowy zlecenia zawierane z K. F.. W rzeczywistości usługi sprzątające były wykonywane wyłącznie na rzecz P.P.H.U. (...).

K. F. w ramach P.P.H.U. (...) zgłosił wskazane w zaskarżonych decyzjach osoby wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacał składki wyłącznie na to ubezpieczenie. Nie objęto ww. osób dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym. Do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych osoby te zgłosił natomiast K. K. w ramach firmy P. P.U.H. (...) z deklarowaną podstawą wymiaru składek na rzecz każdej z tych osób w kwotach 30 zł miesięcznie.

Decyzją z dnia 19 marca 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stwierdził, że osoby wymienione w decyzjach, których spór dotyczy w niniejszym postępowaniu, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umów zlecenia zawartych z płatnikiem K. K., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą P. P.U.H. (...).

Od decyzji tej K. K. złożył odwołanie, a sprawa toczyła się przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy pod sygnaturą VI U 2837/12, w której to Sąd ten w wyroku częściowym z dnia 26 marca 2014r. stwierdził, że ww. zainteresowani nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umów zlecenia zawartych z płatnikiem składek P.P.U.H. (...).

Na skutek apelacji od tego wyroku Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 6 sierpnia 2015r. w sprawie o sygn. akt III AUa 1849/14 oddalił apelację, wskazując że sporne umowy zlecenia zawierane między innymi z ww. osobami przez P.P.U.H. (...) miały na celu pozorację zbiegu tytułów do ubezpieczenia społecznego.

Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 25 stycznia 2017r. w sprawie o sygn. akt II UK 104/16 odmówił przyjęcia skargo kasacyjnej do rozpoznania, wskazując że sądy obu instancji ponad wszelką wątpliwość wykazały, że K. K. zawierał sporne umowy wyłącznie w celu obejścia przepisów, w tym dla nieopłacenia należnych wyższych składek na ubezpieczenia od rzeczywiście wykonywanych umów zleceń na rzecz K. F..

(dowód: decyzja ZUS z dnia 19 marca 2012r. – k.36 – 63 akt niniejszej sprawy; wyrok częściowy Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 26 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI U 2837/12 – k.149 – 153 akt sprawy; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 6 sierpnia 2015r. w sprawie o sygn. akt III AUa 1849/14 – k.154 – 172 akt sprawy; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2017r. w sprawie o sygn. akt II UK 104/16 – k.173 – 177 akt sprawy)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w rozpoznawanych łącznie sprawach, jak również w aktach organu rentowego dotyczących poszczególnych stron, albowiem nie budziły one wątpliwości Sądu, a i strony w żaden sposób nie kwestionowały ich autentyczności oraz prawdziwości zawartych w nich informacji.

Brak podstaw do uznania za wiarygodne twierdzeń powoda K. F., iż zainteresowani świadczyli usługi na rzecz firmy (...) w ramach umów zlecenia, bowiem z postępowania dowodowego jasno wynika, iż umowy te miały wyłącznie charakter pozorny, co zostało wprost stwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 26 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI U 2837/12.

Należy zauważyć, iż z treści odwołań wniesionych przez K. F. w rozpoznawanych w niniejszym postępowaniu sprawach wynika, iż spór w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 26 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI U 2837/12 toczył się na tle umów zawartych z K. K. – właścicielem firmy (...) przez osoby zatrudnione przez powoda na podstawie umów zlecenia (o świadczenie usług), będące stronami także w niniejszym postępowaniu. Trzeba stwierdzić, że niewątpliwie strona odwołująca była zorientowana, o jakie umowy chodzi. Sąd nie dał w związku z tym wiary zeznaniom K. F. w przedmiocie tego, iż nie był on zorientowany, jakie to były umowy, a przede wszystkim, iż odwołujący nie miał obowiązku dowiedzenia się, o jakie umowy chodzi. Nie sposób nie wspomnieć, iż z faktu, że K. F. był stroną w postępowaniu toczącym się pod sygn. akt VI U 2837/12, co zostało potwierdzone przez pełnomocnika odwołującego w toku niniejszej sprawy, wynika, iż K. F. winien był, gdyż miał taką możliwość, zapoznać się z przedmiotem sporu w tejże sprawie, zainicjonowanej odwołaniem K. K., właściciela firmy (...). Wobec tego, Sąd uznaje, iż K. F. był zorientowany w zakresie tego, że umowy, które miały zwalniać go jako płatnika składek od obowiązku zgłoszenia zatrudnianych osób do ubezpieczeń społecznych, występujących w niniejszym postępowaniu w charakterze stron, były nieważne i nie mogły stanowić tytułu ubezpieczeń społecznych.

Na podstawie art.217 § 3 K.p.c. Sąd Okręgowy na rozprawie w dniu 5 października 2017r. postanowił oddalić wnioski dowodowe zgłoszone przez odwołującego w odwołaniach i w piśmie procesowym z dnia 28 lipca 2017r. dotyczące przesłuchania świadków i pozostałych stron procesu, bowiem z uwagi na treść prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 26 marca 2014r. zapadłego w sprawie o sygn. akt VI U 2837/12 i toczącego się na tle umów zawartych z K. K. przez osoby będące stronami także w niniejszym postępowaniu, dalsze prowadzenie postępowania dowodowego prowadziłoby do jego zbędnego przedłużania.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosków dowodowych strony odwołującej także dlatego, iż dowody te powołane zostały na okoliczności nieistotne dla rozstrzygnięcia sporu bądź opierały się na czysto hipotetycznych założeniach nie mających zakotwiczenia w twierdzeniach faktycznych przywołanych w odwołaniach, w treści których nie formułowano w ogóle twierdzeń, aby osoby zatrudnione przez K. F., będące stronami sprawach, miały zawarte umowy zlecenia z jakimikolwiek innymi podmiotami niż K. K., czy też podlegały innemu tytułowi ubezpieczenia. Sąd uznał, iż skoro K. F. nie twierdził, iż chodzi o inne umowy, niż te które zostały zawarte z firmą (...), to w ocenie Sądu dopuszczenie w takiej sytuacji dowodów z treści zeznań świadków i przesłuchania stron, nie miało żadnego uzasadnienia. Trzeba nadmienić, iż strona która chce uwolnić się od ustawowego obowiązku zgłoszenia zatrudnionych osób do ubezpieczeń społecznych i obowiązku odprowadzania składek za takie osoby, winna zadbać o to, by w odwołaniach powołać takie okoliczności faktyczne, które zwalniałaby ją z tego obowiązku. Tymczasem w treści odwołań strona odwołująca powoływała się wyłącznie na umowy zawierane przez zleceniobiorców - strony niniejszego postępowania - z firmą (...), a nie z innymi podmiotami gospodarczymi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017r., poz.1778) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art.8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust.4. Zgodnie z dyspozycją art.12 cytowanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Z kolei w myśl art.9 ust.2 cytowanej ustawy osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art.6 ust.1 pkt 2, 4 – 6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust.2c i 7.

Zarówno w doktrynie, jak i judykaturze zgodnie przyjmuje się, że przepis art.9 ust.2 reguluje kwestie związane ze zbiegiem tytułów do ubezpieczeń, czyli rozstrzyga, z którego tytułu dana osoba podlega ubezpieczeniom, gdy jednocześnie spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom z więcej niż jednego tytułu. W przypadku zbiegu kilku tytułów ogólnych obowiązuje zasada pierwszeństwa w czasie, zgodnie z którą obowiązek ubezpieczenia istnieje z tytułu, który powstał najwcześniej, z tym, że możliwa jest zmiana tytułu ubezpieczenia. Z pozostałych tytułów (wszystkich lub części) osoba taka może być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi dobrowolnie (B. Gudowska, Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, Warszawa 2014).

Zarazem – co jest szczególnie istotne dla rozstrzygnięcia połączonych do wspólnego rozstrzygnięcia spraw – formalne sporządzenie na piśmie kilku dokumentów, nazwanych na potrzeby rozliczenia księgowego umowami zlecenia, o tożsamym zakresie czynności i czasie ich realizacji nie może być uznane za odrębne tytuły ubezpieczenia w rozumieniu przepisu art.9 ust.2 ustawy (wyr. SA w Szczecinie z dnia 10 listopada 2016r., III AUa 93/16, legalis). Nie ma przeszkód, aby treść jednego stosunku zobowiązaniowego została ujęta w dwóch lub więcej dokumentach. Dopuszczalna jest również sytuacja przeciwna, tj. zamieszczenia w jednym dokumencie, na przykład ze względów praktycznych, treści więcej niż jednego stosunku zobowiązaniowego łączącego te same strony. Podleganie ubezpieczeniom społecznym z określonych tytułów, a w konsekwencji również podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, wynikają z rzeczywistego stanu i sposobu wykonywania zatrudnienia, a nie z samego faktu sporządzenia umowy w określony sposób (wyr. SA w Gdańsku z dnia 23 marca 2016r., III AUa 1673/15, legalis). Zasady doświadczenia życiowego nakazują przyjąć, iż w sytuacji zobowiązania się do wykonywania prac porządkowych w tym samym obiekcie, nie sposób rozdzielić czasowo tych dwóch zakresów czynności, w związku z czym zawarcie odrębnych umów o świadczenie usług sprzątania służyć ma w takim przypadku osiągnięciu celu sprzecznego z obowiązującymi przepisami prawa – upozorowaniu zbiegu ogólnych tytułów ubezpieczenia, a co za tym idzie opłacaniu składek od niższej podstawy wymiaru (wyr. SA w Gdańsku z dnia 6 listopada 2015r., III AUa 892/15, legalis). Nie ma podstaw do przyjmowania, że każda opłacona składka z tytułu wykonywania umowy zlecenia gwarantuje ochronę ubezpieczeniową. Określenie przez strony umowy zlecenia rażąco niskiego wynagrodzenia, niemającego przymiotu wynagrodzenia godziwego (jak ma to miejsce w rozpoznawanych łącznie sprawach), które zobowiązywało płatnika do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w kwotach po kilka złotych miesięcznie, w sytuacji gdy zleceniobiorcy jednocześnie wykonywali inne umowy zlecenia, uzyskując z tytułu ich realizacji kilka czy nawet kilkadziesiąt razy wyższe wynagrodzenia, narusza zasady współżycia społecznego, zasadę równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, zasadę solidaryzmu ubezpieczeń społecznych, zasadę ochrony interesów i niepokrzywdzenia innych ubezpieczonych, zasadę nieuprawnionego nieuszczuplania środków funduszu ubezpieczeń społecznych oraz elementarne zasady uczciwego obrotu prawnego, zmierzając do objęcia nieuprawnionym tytułem ubezpieczenia społecznego (wyr. SA w Gdańsku z dnia 6 sierpnia 2015r., III AUa 1849/14, legalis).

Odnosząc powyższe rozważania natury ogólnej do ustalonych stanów faktycznych rozpoznawanych łącznie spraw, stwierdzić trzeba, iż spór pomiędzy stronami dotyczył kwestii podlegania przez zatrudniane przez powoda osoby obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia na rzecz K. F., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P. P.H.U. (...), w okresach wskazanych w decyzjach.

Kluczową kwestią w niniejszym postępowaniu było to, iż Sąd Okręgowy obowiązany był uwzględnić stan prawny wynikający z osnowy ostatecznej decyzji administracyjnej wydanej w przedmiocie niepodlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez J. S., D. K. (1), K. B., P. P., D. P. (1), A. P., B. R., B. S. (1), E. V., R. S. i E. Ł. (1) w ramach umów zlecenia zawartych z K. K. (...). P.U.H. (...). Zgodnie bowiem z treścią art.365 § 1 K.p.c., orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Wynikające z cytowanej normy związanie wyrokiem sądu cywilnego oznacza brak możliwości zignorowania zarówno ustaleń faktycznych stanowiących bezpośrednio podstawę rozstrzygnięcia, jak i przyjętej podstawy prawnej. Ważne jest przy tym to, że nie jest dopuszczalne odmienne ustalenie zaistnienia, przebiegu i oceny istotnych dla danego stosunku prawnego zdarzeń faktycznych w kolejnych procesach sądowych między tymi samymi stronami, chociażby przedmiot tych spraw się różnił. Zakazane jest prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczności podważające ustalenia faktyczne zawarte w wiążącym orzeczeniu. Mocą wiążącą objęte jest to, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia o żądaniu w powiązaniu z jego podstawą faktyczną i w kolejnym postępowaniu sąd ma obowiązek przyjąć, ze istotna z punktu widzenia zasadności żądania kwestia kształtowała się tak, jak to zostało ustalone w prawomocnym wyroku (wyr. SA w Katowicach z dnia 26 sierpnia 2016r., I ACa 1030/15, lex).

Podkreślić w tym miejscu należy również to, że prejudycjalność zachodzi wówczas, gdy pomiędzy prawomocnym orzeczeniem oraz toczącą się sprawą zachodzi szczególny związek polegający na tym, że prawomocne orzeczenie oddziałuje na rozstrzygniecie toczącej się sprawy, a nadto dotyczy rozstrzygnięcia dokonanego w stosunku do tych samych stron lub podmiotów objętych rozszerzoną prawomocnością orzeczenia. Nie każda kwestia wstępna rozstrzygnięta wcześniej ma rangę kwestii prejudycjalnej w innym późniejszym postępowaniu. Szczególna zależność, stanowiąca istotę prejudycjalności, zachodzi wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia jednej sprawy konieczne jest uprzednie rozstrzygnięcie innej albo gdy od wyniku prawomocnie rozstrzygniętej sprawy zależy wynik innej sprawy (wyr. SN z dnia 21 stycznia 2016r., III CSK 29/15, lex). Taka sytuacja miała miejsce w przypadku spraw rozpoznawanych w niniejszym postępowaniu, albowiem rozstrzygnięcie w przedmiocie niepodlegania przez ww. zainteresowanych obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów zlecenia zawartych z K. K. w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej ma istotny wpływ na ocenę prawidłowości zaskarżonych decyzji. Przesądza bowiem o istnieniu wyłącznie jednego tytułu ubezpieczenia, tj. umowy zlecenia łączącej zainteresowanych z K. F. w ramach (...), a tym samym o powstaniu obowiązku podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tego właśnie tytułu.

Zgodnie z powyższym istnienie w obrocie prawnym prawomocnej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyłączającej zainteresowanych spod obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w ramach umów zlecenia zawartych z K. K. skutkuje koniecznością uwzględnienia tego faktu w niniejszym postępowaniu, a jednocześnie stanowi zakaz przyjęcia odmiennych ustaleń w tej kwestii. Nie było więc możliwe ustalenie w niniejszym procesie, że wyżej wskazane osoby podlegały ubezpieczeniom u płatnika składek K. K., a tym samym, że istniała kolizja tytułów ubezpieczenia. Jeżeli więc odpadł tytuł ubezpieczenia konkurencyjnego (alternatywny), który mógłby świadczyć o tym, iż K. F., od zawieranych umów zlecania z osobami będącymi stronami w niniejszym postępowaniu, nie musi odprowadzać z tytułu tychże umów składek, osoby te (będące stronami w rozpoznawanych sprawach) podlegały ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów zlecenia (o świadczenie usług) u powoda K. F..

Niezadowolenie odwołującego z treści ww. decyzji z dnia 19 marca 2012r. i wydanego z odwołania od niej prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy, a tym samym podjęcie próby kwestionowania ustaleń w nich poczynionych (w tym twierdzenia, iż umowy zlecenia zawarte z K. K. nie były nieważne i nie zmierzały do obejścia prawa) na obecnym etapie postępowania nie znajduje uzasadnienia i jest – zdaniem Sądu – niedopuszczalne.

Zdaniem Sądu Okręgowego w stanach faktycznych rozpoznawanych spraw – w ramach umów zlecenia z K. F. i K. K. – doszło do rozbicia czynności wykonywanych w tym samym miejscu, w tym samym czasie i na rzecz tego samego podmiotu (odbiorcy finalnego, właściciela obiektu) na dwie umowy zlecenia, które z powodzeniem można było wykonać w ramach jednej umowy zawartej z K. F. (tym bardziej, że K. K. w ramach umowy współpracy zobowiązał się do świadczenia pomocy w wykonywaniu usług sprzątających). Umowy zlecenia zawarte z K. K. miały na celu obejście prawa. Zgłoszenie tych osób do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z wykazaniem podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia w rażąco niskiej kwocie 30 zł miesięcznie, służyło objęciu ich nieuprawnionym tytułem ubezpieczenia, naruszając tym samym zasady współżycia społecznego, zasadę równego traktowania wszystkich ubezpieczonych, zasadę solidaryzmu ubezpieczeń społecznych, zasadę ochrony interesów i niepokrzywdzenia innych ubezpieczonych, zasadę nieuprawnionego nieuszczuplania środków funduszu ubezpieczeń społecznych oraz elementarne zasady uczciwego obrotu prawnego.

W istocie więc istniał jeden tytuł do objęcia zainteresowanych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i były nim umowy zlecenia zawarte z K. F. (właścicielem firmy (...)). Nie ma przy tym większego znaczenia fakt, iż niektóre strony – B. R. czy B. S. (1) – otrzymywały świadczenie emerytalno – rentowe. Wszakże zgodnie bowiem z treścią art.9 ust.4a ustawy systemowej osoby, o której mowa w art.6 ust.1 pkt 4 – co dotyczy tej osoby – mając ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust.2c i 4b. Osoby, o których mowa w ust.4a, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli umowa agencyjna, umowa zlecenia lub inna umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowa o dzieło została zawarta z pracodawcą, z którym pozostają równocześnie w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy (ust.4b). Postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że te dwie osoby nie pozostawały w stosunku pracy ani z K. F. ani z innym podmiotem. Dlatego też – zgodnie ze stanowiskiem organu rentowego – brak jest podstaw do przyjęcia, aby fakt otrzymywania renty bądź emerytury, przy braku istnienia stosunku pracy, eliminował obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy zlecenia (umowy o świadczenie usług).

Mając na względzie powyższe – w ocenie Sądu Okręgowego – płatnik składek w osobie K. F. z tytułu zawarcia z ww. osobami (wskazanymi w zaskarżonych decyzjach) umów zlecenia, zobowiązany był dokonać zgłoszenia ich do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, tj. emerytalnego, rentowego i wypadkowego oraz opłacić należne z tego tytułu składki obliczone w oparciu o uzyskiwany przez zainteresowane przychód, czego jednak nie uczynił dążąc do minimalizacji obciążeń składkowych.

W kontekście powyższych rozważań stwierdzić trzeba, iż zaskarżone decyzje organu rentowego są prawidłowe i brak jest podstaw do ich weryfikacji w zakresie żądanym przez odwołującego.

Mając powyższe na względzie na podstawie art.477 14 § 1 K.p.c. w zw. z art.6 ust.1 pkt 4 w zw. z art.12 w zw. z art.9 ust.2 ustawy systemowej w zw. z art.9 ust.4a ustawy systemowej, należało orzec jak w punkcie I sentencji wyroku.

Z kolei rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu Sąd wydał w oparciu o przepis art.98 § 1 K.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Natomiast zgodnie z treścią art.98 § 3 K.p.c. w zw. z art.99 K.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach.

Uszczegółowienie tej normy stanowi zaś przepis § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.1349), w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia odwołania, zgodnie z którym opłaty stanowiące podstawę zasądzenia kosztów zastępstwa prawnego ustala się z uwzględnieniem stawek minimalnych określonych w rozdziałach 3-4. Zgodnie z przepisem § 11 ust.2 rozporządzenia w sprawach o świadczenia pieniężne z zakresu ubezpieczeń społecznych stawka minimalna wyniosła 60 zł. W judykaturze przyjmuje się jednak, iż w sprawach o ustalenie istnienia bądź nieistnienia stosunku ubezpieczenia społecznego lub jego zakresu (o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego ; o podleganie ubezpieczeniom społecznym) do niezbędnych kosztów procesu zalicza się wynagrodzenie reprezentującego stronę radcy prawnego, biorąc za podstawę zasądzenia opłaty za jego czynności z tytułu zastępstwa prawnego stawki minimalne określone w stosunku do wartości przedmiotu sporu (uchwała SN z dnia 20 lipca 2016r., III UZP 2/16, OSNAPiUS rok 2017, Nr 1, poz.6, str.45).

W razie połączenia przez sąd kilku spraw do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia, zwrot kosztów procesu przysługuje stronie odrębnie w każdej z połączonych spraw (postanowienie SN z dnia 3 lutego 2012r., I CZ 164/11).

Skoro odwołania od zaskarżonych w niniejszej sprawie decyzji ZUS zostały oddalone, odwołujący – jako strona przegrywająca spór – obowiązany jest zwrócić organowi rentowemu poniesione przez niego koszty zastępstwa procesowego. Mając na uwadze wysokości przedmiotu sporu w poszczególnych sprawach połączonych do wspólnego rozpoznania, które zostały wskazane w treści pisma organu rentowego z dnia 3 lipca 2017r. (k.145 .a.s.), łączne wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej z tytułu zastępstwa prawnego wyniosło 4.140 zł. Wynagrodzenie to zostało obliczone jako suma stawek minimalnych wskazanych w powyższych przepisach (w sprawach z udziałem A. P., P. P., D. P. (1), J. S., E. Ł. (1) i E. V. w kwotach po 60 zł x 6 = 360 zł, w sprawie z udziałem K. B. 180 zł, w sprawach z udziałem B. S. (1) i D. K. (1) w kwotach po 600 zł i w sprawach z udziałem B. R. i R. S. w kwotach po 1.200 zł). Wartości przedmiotu sporu w poszczególnych sprawach wskazał pełnomocnik ZUS w piśmie procesowym z dnia 16 czerwca 2017r. (k.145), a pełnomocnik powoda ich nie zakwestionował.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art.98 K.p.c. w zw. z art.99 K.p.c. w zw. z § 2 i § 6 pkt 1, 2, 3 powołanego rozporządzenia Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

SSO Janusz Madej