Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka S. C. wniosła o zobowiązanie pozwanej T. (Polska) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) o sprostowanie świadectwa pracy, zasądzenie kwoty 6.192 zł odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia oraz zasądzenie zadośćuczynienia za utracone korzyści związane z trudnością znalezienia nowego zatrudnienia po zwolnieniu w trybie dyscyplinarnym.

W uzasadnieniu wskazała, że pozwana rozwiązała bez wypowiedzenia umowę łączącą strony powołując jako przyczynę ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, tj. obowiązku przestrzegania regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku. Zdaniem powódki przyczyna rozwiązania umowy była pozorna.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa. Swoje stanowisko argumentowała tym, iż powódka została zobowiązana do złożenia zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego przeciwwskazania zdrowotne do noszenia obuwia służbowego. Powódka jednak tego nie uczyniła. W efekcie tego została odsunięta od pracy.

Żądanie zadośćuczynienia powódka cofnęła jeszcze przed rozprawą, a żądanie sprostowania świadectwa pracy cofnęła w dniu 3 czerwca 2015 r. za zgodą pozwanej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony od dnia 1 lutego 2013 r. łączył stosunek pracy, na podstawie którego powódka świadczyła pracę jako kasjer-sprzedawca w sklepie pozwanej przy ul. (...) w S..

Bezsporne.

W roku 2014 pozwana wprowadziła wśród pracowników obowiązek noszenia obuwia służbowego. Powódka dostosowała się do niego. Jednak w związku z dolegliwościami bólowymi paluchów koślawych obu stóp, które nasilały się w związku z noszeniem tego obuwia, w sierpniu 2014 r. zaczęła nosić obuwie prywatne. O przyczynie swojej decyzji poinformowała B. S. (1) zatrudnionego na stanowisku kierownika sklepu pozwanej przy ul. (...) w S..

Dowód:

- zaświadczenie k. 60,

- zeznania K. J. k. 159-159v,

- zeznania M. K. k. 159v-160,

- zeznania B. S. k. 182-182v,

- zeznania powódki k. 182v-183.

B. S. (1) sporządził datowaną na 20 sierpnia 2014 r. notatkę, w której zawnioskował o rozwiązanie z powódką umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym. Dodał, że tego dnia powódka nie została dopuszczona do pracy z uwagi na odmowę noszenia obuwia służbowego. Wcześniej, bo 11 sierpnia 2014 r. powódka została poproszona o przedłożenie zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego przeciwwskazania do noszenia tego obuwia. Prośbę tą ponowiono 18 sierpnia 2014 r. Następnego dnia powódce wręczono skierowanie do lekarza. Gdy stawiła się w pracy kolejnego dnia, została poproszona o przedłożenie zaświadczenia. Jednak nie posiadała go. Nie zgodziła się też na założenie obuwia służbowego.

Dowód:

- notatka k. 44.

B. S. (1) zgodził się na noszenie przez powódkę prywatnego obuwia, powiedział jednak, że powódka ma przedłożyć zaświadczenie lekarskie stwierdzające przeciwwskazania do noszenia obuwia służbowego. Nie wyznaczył przy tym oznaczonej daty, ani nie wyjaśnił, od jakiego specjalisty ma pochodzić zaświadczenie.

Dowód:

- zeznania powódki k. 182v-183.

W dniu 26 sierpnia 2014 r. powódka uzyskała zaświadczenie chirurga stwierdzającego wskazanie zmiany obuwia na specjalistyczne, nie powodujące dolegliwości.

Przedstawiła je tego samego dnia B. S. (1). Ten jednak uznał je za niewystarczające i następnego dnia wręczył powódce skierowanie na kontrolne badanie profilaktyczne. Wskazano w nim, że w zakresie obowiązków powódki jest noszenie odzieży i butów ochronnych.

Powódka zgłosiła się do lekarza medycyny pracy i umówiła wizytę na dzień 28 sierpnia 2014 r. Gdy stawiła się na nią, lekarz skierował ją do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w S. celem przeprowadzenia konsultacji ortopedycznej.

Powódka zastosowała się do tego i zgłosiła do ośrodka, gdzie termin konsultacji wyznaczono na 3 września 2014 r.

Dowód:

- zaświadczenie k. 60,

- skierowanie k. 61,

- zeznania powódki k. 182v-183.

W dniu 29 sierpnia 2014 r. pozwana rozwiązała z powódką umowę o pracę wskazując jako przyczynę ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, tj. obowiązku przestrzegania regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku. Dalej pozwana podała, że w dniu 11 sierpnia 2014 r. powódka została poproszona o dostarczenie zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego przeciwwskazania zdrowotne. Dnia 18 sierpnia 2014 r. kierownik sklepu poprosił powódkę o przedłożenie zaświadczenia, ale powódka nie posiadała go. Wspólnie wówczas ustalili ostateczny termin złożenia zaświadczenia na dzień 19 sierpnia 2014 r. Gdy powódka stawiła się w pracy 20 sierpnia 2014 r. miała na sobie obuwie prywatne i jednocześnie nie posiadała zaświadczenia. W efekcie została odsunięta od pracy.

Dnia 1 września 2014 r. B. S. (1) w odpowiedzi na zapytanie specjalisty do spraw personalnych – T. K., wskazał, że wręczenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy nastąpiło ono 29 sierpnia 2014 r.

Dowód:

- pismo z 22.08.14 r. w części C akt osobowych,

- wydruki wiadomości elektronicznych w części C akt osobowych,

- zeznania powódki k. 182v-183.

W dniu 3 września 2014 r. powódka stawiła się w (...) w S., gdzie przeprowadzono konsultację ortopedyczną, w wyniku której rozpoznano u niej m.in. paluchy koślawe i stopy poprzecznie płaskie. Stwierdzono, iż ze względu na konieczność stosowania wkładek metatarsalnych oraz rozwórek międzypalcowych, wskazane jest noszenie obuwia umożliwiającego w/w leczenie.

Dowód:

- karta informacyjna k. 78,

- zeznania powódki k. 182v-183.

Sąd zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne w sprawie poczynione zostały w oparciu o dowody z dokumentów oraz zeznań świadków i powódki. Za niewiarygodne Sąd uznał zeznania B. S. (1) co do tego, że na dzień 19 sierpnia 2014 r. wyznaczył powódce termin do złożenia zaświadczenia o przeciwwskazaniach do noszenia obuwia służbowego oraz, że od początku domagał się zaświadczenia wydanego przez lekarza medycyny pracy. W tym samym zakresie odmówiono wiarygodności sporządzonej przez niego notatce. Wersji tej przeczyła powódka. Z pewnością oczekiwał on od powódki przedłożenia zaświadczenia lekarskiego, gdyż powódka takowe przyniosła od specjalisty z zakresu chirurgii. Dopiero wtedy zaczął domagać się zaświadczenia wydanego przez lekarza medycyny pracy. W innym wypadku już na samym początku wręczyłby powódce skierowanie. Uczynił to jednak dopiero 27 sierpnia 2014 r. Do tego nielogicznym jawiłoby się jego postępowanie, gdyby w istocie wyznaczył powódce termin przedłożenia zaświadczenia na 18 sierpnia 2014 r., a następnie 27 sierpnia 2014 r. skierował ją na badania profilaktyczne. Należy przyjąć, iż o ile termin ten byłby określony, to niecelowym byłoby kierowanie powódki na badania profilaktyczne. Nielogicznym byłoby także dopuszczanie powódki do pracy w obuwiu prywatnym do 19 sierpnia 2014 r., choć wedle B. S. (1) stanowiło to rażący przykład nieprzestrzegania regulaminu pracy, i odmowa dopuszczenia jej po tym dniu. Stwierdzenie naruszenia przez powódkę norm BHP czy regulaminu skutkować winno natychmiastowym odsunięciem powódki od pracy, no chyba, że przepisy z zakresu BHP oraz normy wewnątrzzakładowe traktował on wybiórczo i wedle uznania. Kolejnym argumentem przemawiającym za uznaniem części zeznań świadka za niewiarygodne jest to, że wręczając powódce skierowanie na badania profilaktyczne już nie wyznaczył terminu do ich wykonania. Gdyby w istocie wcześniej termin złożenia zaświadczenia wyznaczył, to konsekwentnym byłoby wyznaczenie go także po wręczeniu skierowania. Świadek nie wyjaśnił, skąd u niego taka niekonsekwencja w działaniu. Nadto w omawianym zakresie zeznania B. S. (1) nie znalazły potwierdzenia w relacjach pozostałych dwóch świadków, jak i zeznaniach powódki.

Podstawę żądania powódki stanowił przepis art. 56 §1 k.p. Zgodnie z nim pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Odszkodowanie przysługuje w wysokości określonej w art. 58 k.p.

Ocena zasadności decyzji pozwanej uzależniona była od ustalenia, czy zachowanie powódki nosi znamiona ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, gdyż tylko takie ich naruszenie umożliwia pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 52 § 1 pkt 1 k.p.). Rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie jest nadzwyczajnym sposobem rozwiązania stosunku pracy i powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo, w szczególnych okolicznościach.

Kodeks pracy nie zawiera definicji ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. W orzecznictwie przyjmuje się, że mieszczą się w tym pojęciu trzy elementy, tj. bezprawność zachowania pracownika (naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego), naruszenie albo zagrożenie interesów pracodawcy, a także zawinienie obejmujące zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo. Odnośnie do stopnia winy w orzecznictwie ukształtował się jednolity pogląd, że powinna się ona przejawiać w umyślności (złej woli) lub rażącym niedbalstwie pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 6 lipca 2011 r., sygn. akt II PK 13/11, Lex 952560, wyrok tego Sądu z 24 maja 2011 r., sygn. III PK 72/10, Lex 901629).

Pozwana nie wyjaśniła w swoim oświadczeniu, w czym dokładnie upatruje ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych przez powódkę. Czy odnosi je do odmowy noszenia obuwia służbowego, czy też do niezłożenia zaświadczenia lekarskiego, czy też do nieświadczenia przez nią pracy w dniu 20 sierpnia 2015 r. wskutek odmowy założenia w/w obuwia. Wskazuje to na wadę jej oświadczenia o rozwiązaniu umowy w zakresie konkretyzacji przyczyny. Sąd przyjął, że należy wziąć pod uwagę wszystkie te możliwości.

Odnosząc się po kolei do każdej z nich należy wskazać, iż powódka zasadnie odmówiła noszenia obuwia służbowego, albowiem stwierdzono u niej dolegliwości, które wymagały noszenia obuwia umożliwiającego ich leczenie. Obuwie dostarczone przez pozwaną takiego wymogu nie spełniało. W tej sytuacji nie sposób zarzucić jej ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Jak już wspomniano, pozwana nie przedstawiła wiarygodnego dowodu potwierdzającego wyznaczenie powódce terminu do złożenia zaświadczenia o przeciwwskazaniach do noszenia przez powódkę obuwia służbowego. Powódce nie sposób przypisać opieszałości w działaniu, gdyż bezpośrednio po otrzymaniu skierowania na badania profilaktyczne zgłosiła się do lekarza medycyny pracy. Zgłosiła się też na termin konsultacji w Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy, choć jak przyznała, działała „w celach dowodowych” w związku z zamiarem odwołania się do sądu pracy. Potrzebowała na to tylko siedmiu dni, więc o żadnym nienależytym wykonywaniu obowiązków pracowniczych i w tym przypadku nie może być mowy. Oczekiwanie, iż powódka przedłoży wynik badania kontrolnego do 29 sierpnia 2014 r., czyli w ciągu dwóch dni, jest niezrozumiałe w aktualnych realiach funkcjonowania służby zdrowia.

O ile obuwie dla pracowników pozwanej miało spełniać funkcję ochronną, to powódka rzeczywiście powinna być odsunięta od prac, w których istnieje zagrożenie dla stóp. Należy jednak zauważyć, że jako kasjer-sprzedawca do czasu uzyskania zaświadczenia lekarskiego powódce mogła pracować przy stanowisku kasowym, bądź wykonywać inne obowiązki nie wymagające pracy w obuwiu ochronnym. Jednak dla kierownika sklepu okoliczność używania przez powódkę prywatnego obuwia nie była na tyle istotna, by decyzję o odsunięciu powódki od pracy podjąć bezpośrednio po stwierdzeniu, że powódka służbowego obuwia nie nosi. Wszak do 19 sierpnia 2014 r. włącznie powódka świadczyła pracę w obuwiu prywatnym. Z pewnością zawiniona przez pracownika utrata możliwości świadczenia pracy może stanowić okoliczność uzasadniającą rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyny ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Świadczenie pracy jest bowiem podstawowym obowiązkiem pracownika. Natomiast nie można o tym mówić w niniejszej sprawie. Pozwana nie wykazała, by niemożliwym było powierzenie powódce prac niewymagających noszenia obuwia służbowego. Ponadto jak już wspomniano, odmowa noszenia obuwia służbowego podyktowana była dolegliwościami zdrowotnymi, a nie złą wolą powódki.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał że powódka nie dopuściła się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Zatem oświadczenie pozwanej należało uznać za nieuzasadnione i przez to za naruszające przepisy o rozwiązywaniu umów bez wypowiedzenia. Dano temu wyraz w pkt I wyroku zasądzając od pozwanej odszkodowanie wraz z odsetkami liczonymi od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanej odpisu pozwu.

Rozstrzygnięcie zawarte w pkt II wyroku znajdowało podstawę w art. 355 § 1 k.p.c. W sprawie nie wystąpiły jakiekolwiek okoliczności uzasadniające uznanie cofnięcia pozwu za niedopuszczalne.

Oddaleniu podlegało roszczenie odsetkowe przypadające za okres przed 26 marca 2015 r. Powódka nie wzywała wcześniej pozwanej do zapłaty odszkodowania, stąd, jak już wskazano, należało je przyznać dopiero od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu (art. 455 k.c. w zw. z art. 300 k.p.), a w pozostałym zakresie powództwo oddalić.

W toku postępowania Skarb Państwa – Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie tymczasowo poniósł koszty związane z opłatą od pozwu. Stosownie do wyniku sprawy i unormowania zawartego w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i art. 98 k.p.c. – Sąd w pkt IV wyroku obciążył pozwaną w/w kosztami sądowymi w zakresie, w jakim uwzględniono żądanie powoda (310 zł).

Rozstrzygnięcie w pkt V wyroku zapadło w oparciu o przepis art. 477 ² § 1 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)

6.  (...)