Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt VII Pa 46/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Graczyk (spr)

Sędziowie: SO Zbigniew Szczuka

SO Renata Gąsior

Protokolant: Małgorzata Nakielska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 maja 2017 r. w Warszawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko Instytutowi (...) w W.

o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za okres pozostawania bez pracy

na skutek apelacji wniesionej przez powódkę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 stycznia 2017 r., sygn. VI P 69/16

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od powódki A. K. na rzecz pozwanego Instytutu (...) w W. kwotę 1080 (tysiąc osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

SSO Renata Gąsior SSO Marcin Graczyk SSO Zbigniew Szczuka

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 3 stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu sprawy z powództwa A. K. przeciwko Instytutowi (...) w W. o przywrócenie do pracy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, w pkt 1 oddalił powództwo, w pkt 2 zasądził od powódki A. K. na rzecz pozwanego Instytutu (...) w W. kwotę 1.260 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego:

Powódka A. K. była zatrudniona w Instytucie (...) ( (...)) w W. od 3 lutego 2003 r. Na mocy Uchwały Rady Naukowej (...), z dniem 1 grudnia 2009 r., powódka została powołana na stanowisko asystenta w (...) w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw. W sekcji tej było zatrudnionych ośmiu pracowników, w tym kierownik A. D. (1). Zakres podstawowych obowiązków powódki obejmował w szczególności: nadzór nad materiałami, korektą, składem komputerowym (...), pomoc w koordynacji prac wydawniczych dotyczących wszystkich wydawnictw Instytutu, gromadzenie materiałów, korespondencji z autorami; koordynacja formalności urzędowych związanych z wydawnictwami (...); nadzór nad zamówieniami i prenumeratą; realizacja zamówień i bieżąca aktualizacja Warunków Technicznych i Regulaminów (...); skład komputerowy dot. pism, wniosków dla potrzeb dyrekcji oraz niektórych komórek organizacyjnych (...); obsługa komputerowa wydawnictw (...) – gromadzenie materiałów, przepisywanie, skład, wprowadzanie korekt i poprawek, scalanie dokumentów, obróbka rysunków, itp. sporządzanie wydruków do naświetlania i powielania w technice offsetowej; prowadzenie i uaktualnianie komputerowego rejestru adresu osób i instytucji – prenumeratorów; udzielanie bieżących informacji nt. treści, formy, warunków nabycia, terminów, itp. dotyczących dystrybuowanych publikacji. Od dnia 25 listopada 2009 r. w zakresie obowiązków, odpowiedzialności i uprawnień powódki mieściło się również zastępowanie pracowników biblioteki.

W okresie zatrudnienia u pozwanego powódka posiadała aktualne okresowe badania lekarskie dla stanowiska specjalista administracyjno-biurowy-asystent do dnia 15 grudnia 2018 r. W skierowaniu na badanie podano stanowisko pracy: pracownik umysłowy oraz w krótkim opisie procesu technologicznego: prace o charakterze biurowym przy użycia komputera wraz z urządzeniami peryferyjnymi oraz użyciu innych urządzeń technicznych wyposażenia biurowego. Związane z tym procesem warunki uciążliwe: wysiłek umysłowy, uciążliwości związane z pracą z komputerem oraz uciążliwości związane z użyciem sprzętu biurowego. Średnie miesięczne wynagrodzenie powódki liczone jak ekwiwalent za urlop wynosiło 4.284 zł.

W zakresie pozwanego Sąd Rejonowy ustalił, że do zadań statutowych Instytutu (...) w W. należy prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych związanych z transportem samochodowym nakierowanych na nowe rozwiązania techniczne, organizacyjne i ekonomiczne. Pozwany zatrudnia pracowników naukowych zajmujących stanowiska asystenta. Zakresy obowiązków osób zajmujących stanowisko asystenta w poszczególnych komórkach organizacyjnych różniły się od siebie, co związane było ze specyfiką pracy w konkretnej jednostce. Działy badawcze wykonywały prace naukowe, prace homologacyjne, usługowe. Działy pomocnicze, tj. dział administracyjny, sekcja informacji naukowej wydawnictw, księgowość, kadry, prowadziły bieżącą obsługę na rzecz dyrekcji, a także na rzecz innych działów. Raz na dwa lata prowadzono w instytucie ocenę dorobku naukowego pracownika. Weryfikowano czy dana osoba: pisze publikacje, prowadzi projekty, bierze udział w konferencjach i referatach. Następnie powołana w instytucie komisja badała przedstawiony dorobek i wystawiała ocenę. Podwójna negatywna ocena pracownika naukowego mogła spowodować jego zwolnienie z pracy.

Powódka nie miała nigdy oceny negatywnej, chociaż w roku 2013 otrzymała ocenę dostateczną zaś za lata 2014 i 15 ocena nie została wystawiona. W 2015 r. powódka ubiegała się o grant doktorski ze środków zewnętrznych. Praca powódki została zaakceptowana i ujęta w planie rzeczowo – statutowym.

W marcu 2013 r. stanowisko dyrektora pozwanego objął M. Ś. (1). Z uwagi na fakt, iż Instytut był zadłużony, nowy dyrektor wprowadził program naprawczy. Plan ten obejmował różne działania naprawcze, polegające na optymalizacji kosztów, w tym zmniejszenie wydatków i redukcji zatrudnienia. W ramach realizacji tego planu kierownikom odebrano dodatki funkcyjne, zredukowano dodatki za pracę w warunkach uciążliwych, zabrano dopłaty do biletów oraz zrezygnowano w dużej części z uposażenia. Pracowników w wieku emerytalnym zachęcano do przejścia na emeryturę.

Od września 2013 r. liczba pracowników w pozwanym Instytucie malała. W chwili objęcia przez M. Ś. (1) funkcji Dyrektora Instytut zatrudniał 204 osoby, a na dzień 31 marca 2016 r. zatrudnionych było 184 osób. W okresie od 1 października 2013 r. do dnia 31 marca 2016 r. zatrudniono 23 osoby na różnych stanowiskach, lecz żadna z tych osób nie została zatrudniona na stanowisku naukowym asystenta. Jednocześnie w tym okresie rozwiązano stosunek pracy z 44 pracownikami.

W Instytucie przeprowadzono audyty. Pojawiły się rekomendacje gdzie w systemie finansowym jak i majątku trwałym winny zostać prowadzone zapisy. Ustalono, że system komputerowy funkcjonujący u pozwanego był przestarzały, a jedynym sprawnie działającym elementem był moduł płacowy. Wobec tego w 2015 r. została zawarta umowa na wdrożenie zintegrowanego systemu komputerowego, z tym że środki na to przeznaczone nie były wydatkowane od razu. Projekt był realizowany etapami, gdzie po zrealizowaniu każdego etapu i odbiorze była wydawana pewna kwota.

W lipcu 2015 r. pozwany odnotował stratę w wysokości około 2.000.000 złotych. Jednak dzięki odzyskaniu podatku VAT należnego za 4 lata, tj. od 2011 r. do 2014 r., prognozowano, iż rok zakończy się zyskiem. Ostatecznie na dzień 31 grudnia 2015 r. Instytut zakończył zyskiem w wysokości około 300.000 zł. Wobec tego w 2015 i 2016 r. przyznano podwyżki, przy czym dotyczyły one jedynie określonej grupy osób.

Sąd Rejonowy ustalił, że do pewnego momentu relacje między kierowniczką Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw a powódką były bardzo dobre. Ponadto kierowniczka nigdy nie odmówiła powódce wyjazdu na konferencję .

W 2014 r. został przeprowadzony audyt, ksiąg rachunkowych i majątku pozwanego, w tym również zbiorów bibliotecznych. W raporcie wydanym przez audytora między innymi znalazły się zapisy, że należy przeprowadzić skontrum zbiorów bibliotecznych. Wobec tego, zarządzeniem nr (...) z dnia 16 stycznia 2015 r. w sprawie przeprowadzenia skontrum materiałów bibliotecznych w bibliotece Instytutu (...) dyrektor (...) powołał Komisję Skontrową w składzie: A. K. – Przewodnicząca Komisji; D. S. – Członek Komisji. Skontrum miało zostać wykonane w terminie od 2 lutego 2015 r. do 13 marca 2015 r. Kierowniczka nie informowała powódki wcześniej o wyznaczeniu jej do przeprowadzenia skontrum. A. K. dowiedziała się o tym dopiero z zarządzenia.

W dniu 29 stycznia 2015 r. powódka odwołała się od powyższego zarządzenia i wniosła o odwołanie jej z funkcji przewodniczącej i wykonującej zadania określone tym zarządzeniem. Podniosła, że nie ma stosownej wiedzy i kwalifikacji, co mogłoby skutkować nienależytym wywiązaniem się z zadania. Ponadto podała, że wskazana w zarządzeniu praca w kilkudziesięcioletnim kurzu wywarłaby szkodliwy wpływ na jej zdrowie, gdyż jest alergikiem silnie uczulonym na roztocza kurzu. Podniosła również, że w grudniu 2014 r. jako pracownik naukowy wysłała swoje zgłoszenie na konferencję, która ma odbyć się w kwietniu 2015 r., a termin nadsyłania referatów upływa 15 marca 2015 r., w związku z czym musi mieć czas na przygotowanie wartościowych naukowo artykułów. Do pisma A. K. dołączyła zaświadczenie od alergologa, z którego wynikało, że z uwagi na potwierdzoną alergię na roztocza kurzu domowego jest leczona w Poradni Alergologicznej. Ponadto w zaświadczeniu wskazano, że przy kontakcie z kurzem pacjentka kaszle oraz że jest jej przeciwwskazana praca w narażeniu na kurz .

Wobec tego, w dniu 3 lutego 2015 r., powódce wręczono skierowanie na badania lekarskie, jako przyczynę podając rozszerzenie zakresu czynności o pracę w bibliotece. W krótkim opisie procesu technologiczne podkreślono pracę biurową także z dokumentami archiwalnymi w pomieszczeniu o charakterze archiwum; w najbliższych miesiącach także: praca w bibliotece przy ewidencjonowaniu zbiorów – do 5 godzin dziennie. Związane z tym procesem warunki uciążliwe podkreślono – środki ochrony indywidualnej: maseczka przeciwpyłowa, rękawiczki, fartuch.

Od dnia 4 lutego 2015 r. do 27 lutego 2015 r. powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim. Powódka nie przystąpiła do skontrum.

W dniu 16 marca 2015 r. powódka wystosowała do Dyrektora (...) pismo, w którym zwróciła się o przeniesienie jej z sekcji pomocniczej Informacji Naukowej i Wydawnictw do zakładu badawczego – Zakładu Badań Homologacyjnych kierowanego przez J. K. (1).

W zaświadczeniu lekarskim wystawionym dnia 30 marca 2015 r. lekarz medycyny pracy stwierdził zdolność do wykonywania pracy przez A. K. do 30 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy ustalił, że pomieszczenie biblioteczne był to duży magazyn o powierzchni około 120 m2, gdzie na metalowych półkach poukładane były książki. Stan pomieszczenia był zły, był bałagan i pełno kurzu. Nie było urządzeń klimatyzujących, istniała jedynie możliwość otwarcia okna. Wiosną 2015 r. pomieszczenie zostało posprzątane.

Przeprowadzenie skontrum materiałów bibliotecznych nie należało do zadań skomplikowanych ani wymagających specjalistycznej wiedzy czy kwalifikacji. Była to jednak praca żmudna i czasochłonna. Zadanie to polegało jedynie na porównaniu zapisów w księgach inwentarzowych ze stanem rzeczywistym zbiorów oraz stwierdzeniu i wyjaśnieniu różnic między zapisami ewidencyjnymi, a stanem rzeczywistym zbiorów, a także ustaleniu braków. W praktyce skontrum sprowadzało się do sprawdzenia jakie książki znajdują się w bibliotece. Trzeba było wyjąć każdą książkę otworzyć i sprawdzić numer katalogowy.

Dnia 18 maja 2015 r. Dyrektor Instytutu wydał kolejne zarządzenie w sprawie przeprowadzenia skontrum materiałów bibliotecznych, którym powołał Komisję Skontrową w składzie: A. K. – Przewodnicząca Komisji; D. S.– Członek Komisji. Skontrum miało zostać wykonane w terminie od 19 maja 2015 r. do 31 sierpnia 2015 r.

W dniu 28 maja 2015 r. powódka przystąpiła do prac związanych z przeprowadzeniem skontrum materiałów bibliotecznych, poświęcając na ich realizacje maksymalnie 5 godzin. Razem z drugim pracownikiem powódka w tym czasie zweryfikowała 2.000 spośród 25.000 pozycji bibliotecznych. Prace nie zostały już wznowione przez powódkę.

W dniu 24 czerwca 2015 r. formalnie potwierdzono, że magazyn biblioteczny oraz materiały biblioteczne są wolne od zapylenia, nie mają widocznych oznak kurzu i pleśni.

W okresie od 29 maja 2015 r. do 25 czerwca 2015 r. powódka przebywała na zwolnieniu lekarskim. W dniu 30 czerwca 2015 r. powódka wystosowała do Dyrektora (...) pismo, iż w związku z otrzymanym zaświadczeniem lekarskim zwraca się z prośbą o zwolnienie jej z wykonywania skontrum. Do pisma dołączyła zaświadczenie lekarskie od alergologa, iż jest uczulona na roztocza i nie może pracować w zakurzonych pomieszczeniach. W tym samym dniu powódka otrzymała skierowanie na badania lekarskie kontrolne, w którym wskazano określenie stanowiska: prace o charakterze biurowym w pomieszczeniach biblioteczno-archiwalnych przy użyciu komputera wraz z urządzeniami peryferyjnymi oraz przy użyciu innych urządzeń technicznych wyposażenia biurowego. W skierowaniu wskazano też, że pracownica przedstawiła kopię zaświadczenia lekarskiego o uczulenie na roztocze, wobec tego dołączono je do skierowania. Powódkę poinformowano, że dotychczasowe działania dyrekcji polegające na: zakupieniu środków ochrony indywidualnej do pracy w bibliotece, zleceniu gruntownego sprzątania magazynu bibliotecznego, a także jego uporządkowania, powołanie komisji do oceny warunków pracy panujących w magazynie bibliotecznym, podyktowane były dążeniem pracodawcy do zapewnienia możliwie jak najlepszych warunków bhp.

Mając na względzie pismo A. K. wraz załączonym zaświadczeniem lekarskim dotyczącym uczulenia na roztocze, Dyrektor (...) zwolnił powódkę z obowiązku przeprowadzenia skontrum materiałów bibliotecznych, do czasu przedstawienia pracodawcy zaświadczenia lekarskiego od lekarza medycyny pracy, które ostatecznie rozstrzygnie o możliwości zatrudniania powódki w pomieszczeniach biblioteczno-archiwalnych. A. K. nie przedstawiła pracodawcy orzeczenia lekarskiego w związku z wystawionym skierowaniem. Na skierowaną do niej korespondencję powódka zwróciła się o wskazanie podstawy prawnej do skierowania jej na badania kontrolne. W odpowiedzi Dyrektor (...) poinformował ją, że zamiast skierowania na badania kontrolne, powódka powinna zostać skierowana na badania okresowe, podając, że przyczyną skierowania na wcześniejsze badania profilaktyczne jest dostarczenie przez nią, wraz z prośbą o zwolnienie z części obowiązków służbowych, kopii zaświadczenia lekarskiego dotyczącego uczulenia na roztocze, wydanego przez lekarza bez uprawnień medycyny pracy. Z uwagi na powyższe pozwany wystawił powódce na badania okresowe datowane na dzień 2 lipca 2015 r. Również w tym przypadku powódka wniosła (pismem złożonym dnia 7 lipca 2015 r.) o podanie podstawy prawnej takiego skierowania.

W dniu 14 lipca 2015 r. powódka zwróciła się do Dyrektora (...) z prośbą o przeniesienie jej do zakładu naukowego Centrum Bezpieczeństwa Ruchu kierowanego przez M. L..

Zgodnie z informacją złożoną na piśmie przez kierownika Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego M. L., nie było możliwe zatrudnienie A. K. we wskazanej jednostce. Wskazano, że tematyka analiz akt sądowych wypadków drogowych jest istotna z punktu widzenia prewencji bezpieczeństwa ruchu drogowego, ale nie jest przewidziana w tematyce prac zakładu w najbliższych latach.

Sąd Rejonowy ustalił, że w 2015 r. nieobecności powódki w pracy z powodu choroby wyniosły łącznie 172 dni, w tym w poszczególnych miesiącach: w lutym 24 dni, w marcu 2 dni, w maju 3 dni, w czerwcu 26 dni, w lipcu 4 dni, w sierpniu 11 dni, we wrześniu 30 dni, w październiku 31 dni, w listopadzie 27 dni, w grudniu 14 dni. Nieobecności powódki w pracy dezorganizowała pracę sekcji. Na czas nieobecności powódki jej praca została rozdzielona pomiędzy innych pracowników sekcji. W 2016 r. w okresie do 29 lutego 2016 r. nieobecności powódki w pracy z powodu choroby wyniosły 32 dni, w tym w tym w styczniu 12 dni a w lutym 20 dni. Ponadto powódki nie było w pracy z powodu opieki, odpowiednio w styczniu 10 dni i lutym 4 dni. W latach poprzednich nieobecności powódki z powodu choroby przedstawiały się w ten sposób, że w 2014 r. wyniosły one 5 dni, w 2013 r. 16 dni, a w 2012 r. 4 dni.

Dyrektor pozwanego podjął decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę z powódką. Powódka porównana została z A. D. (1), zajmującą tożsame stanowisko asystenta w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw, która jednocześnie pełniła funkcję kierownika sekcji. Jako kryterium doboru do zwolnienia pozwany przyjął przede wszystkim staż pracy, wiedzę, umiejętności, zaangażowanie i stosunek do powierzonych obowiązków, absencje. Staż pracy powódki był krótszy niż drugiego pracownika, bowiem została ona zatrudniona w 2003 r., natomiast A. D. (1) w 1999 r. Dyrektor wskazał, że powódka nie wykazywała należytego zaangażowania w pracę w związku z zadaniami powierzonymi jej jako pracownikowi komórki pomocniczej, w tym dotyczącymi przeprowadzenia skontrum. Powódka permanentnie negowała wszelkie polecenia służbowe, niechętnie wykonywała pracę, wszelkie uwagi kierownika i dyrektora były przez powódkę odbierane personalnie jako atak na jej osobę. Uwzględniając kierunek i zakres wykształcenia dwóch osób zajmujących to stanowisko uznano, że to A. D. (1) ma większą przydatność zawodową, ponieważ posiada wykształcenie wyższe z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, ukończyła też studia doktoranckie w (...) w zakresie nauk ekonomicznych, znała więcej niż jeden język oraz aktywnie uczestniczy w organizowaniu konferencji i spotkań w tym również o charakterze międzynarodowym. Dyrektor pozwanego miał też na uwadze problemy z komunikacją między powódką, a jej przełożoną oraz to, że nieobecności powódki w pracy dezorganizowały pracę w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw.

Dnia 17 lipca 2015 r. Dyrektor (...) zawiadomił Zarząd Komisji Zakładowej (...) w (...) o zamiarze rozwiązania umowy o pracę A. K.. Wskazał, że przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę jest likwidacja stanowiska asystenta w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw z powodu braku potrzeb pracodawcy w zakresie dalszego zatrudniania dwóch asystentów w pomocniczej komórce organizacyjnej, w trudnej sytuacji finansowej Instytutu.

W opinii Komisji Zakładowej (...) z dnia 22 lipca 2015 r. podano, iż Komisja nie uważa za uzasadnione zwolnienie A. K. z pracy. Przewodniczącym Komisji Zakładowej (...) był wówczas C. K. (1).

W dniu 29 lutego 2016 r. wręczono powódce wypowiedzenie umowy o pracę z zastosowaniem skróconego okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia umowy wskazano likwidację stanowiska asystenta w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw z powodu braku potrzeb pracodawcy w zakresie dalszego zatrudniania dwóch asystentów w pomocniczej komórce organizacyjnej w trudnej sytuacji finansowej Instytutu. Wskazano, że przy doborze pracowników do indywidualnego zwolnienia na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników pracodawca kierował się kryterium zaangażowania w pracę, stosunku do obowiązków służbowych oraz absencji chorobowych. Uwzględniając ww. kryteria pracodawca stwierdził, iż A. K. nie wykazuje należytego zaangażowania w pracę, kwestionuje polecenia służbowe dotyczące pracy i obowiązków pracowniczych, nieterminowo realizuje powierzone zadania, a jej częste nieobecności z powodu zwolnień lekarskich w bieżącym roku dezorganizowały pracę sekcji. Pracodawca kierował się również kryterium stażu pracy w Instytucie oraz posiadanych przez pracowników kwalifikacji zawodowych. Biorąc pod uwagę wykształcenie dwóch pracowników zatrudnionych na stanowisku asystenta, a w szczególności fakt, że drugi pracownik posiada wykształcenie wyższe z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej oraz potwierdzoną międzynarodowym certyfikatem znajomość języka obcego, pracodawca stwierdził większą przydatność tego pracownika do pracy na ww. stanowisku. Wskazano, że w związku z rozwiązaniem umowy o pracę powódce przysługuje: odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia, zgodnie z art. 36 1 k.p., odprawa pieniężna w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia, zgodnie z art.8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, trzy dni na poszukiwanie pracy. Pracodawca zobowiązał powódkę do wykorzystania należnego urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia oraz zwolnił ją z obowiązku świadczenia pracy. Poinformował o prawie wniesienia odwołania do Sądu pracy.

Ostatecznie skontrum zostało wykonane przez innych pracowników. Sporządzenie protokołu przewidziano do dnia 5 stycznia 2017 r. Na miejsce powódki nikt nie został zatrudniony. Obowiązki powódki zostały rozłożone na pana Z. i A. D. (1).

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy, aktach osobowych powódki, na podstawie zeznań świadków A. D. (1), E. W. (1), E. D. (1), D. S. (1), B. Z. (1), C. K. (1), P. P. (1), H. R., J. K. (2) oraz na podstawie zeznań Dyrektora pozwanego M. Ś. (1) i zeznań powódki.

Sąd uznał zeznania ww. świadków za logiczne i w zasadzie spójne oraz korespondujące ze sobą nawzajem, w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd I instancji dał w szczególności wiarę zeznaniom świadka H. R., która nie jest już zatrudniona w pozwanym Instytucie, a która była zatrudniona w komórce finansowej działu księgowości i miała wiedzę na temat kondycji finansowej pozwanego, czy stanu zatrudnienia. Świadek, jako osoba niezwiązana już ze stroną pozwaną, w ocenie Sądu I instancji nie miała powodów by zeznawać na korzyść bądź niekorzyść jednej ze stron. Świadek B. Z. (1) jest zatrudniony na stanowisku adiunkta w komórce, w której pracowała powódka, stąd posiadał wiedzę na temat obowiązków powódki, jak również relacji panujących w sekcji, pomieszczeń bibliotecznych, ich stanu i podjętych kroków w celu przygotowania do skontrum. Sąd Rejonowy nie znalazł przesłanek, które podważałyby wiarygodność zeznań tego świadka. Sąd I instancji dał również wiarę zeznaniom świadka C. K. (1), który pracuje w Instytucie i jest przewodniczącym Związku Zawodowego (...). Jego zeznania korespondowały w szczególności z zeznaniami świadka B. Z. (1). Przy czym zaznaczyć wypada, że częściowo zeznania świadka miały jedynie charakter wyrażenia prze niego poglądu, jak w przypadku ewentualnych kryteriów doboru pracownika do zwolnienia. Świadek P. P. (1) jest zatrudniony w Instytucie, również członkiem komisji zakładowej. Z tej ostatniej przyczyny brał również udział w rozmowach dotyczących ewentualnego przeniesienia powódki do innej komórki. Jego zeznania należało ocenić podobnie jak zeznania B. Z. (1) czy C. K. (1). Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom świadków A. D. (1), E. W. (1) i E. D. (1), które korespondują z zeznaniami pozostałych świadków, a także z dowodami z dokumentów.

Nadto Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom J. K. (2), co do przeprowadzenia sprzątania w bibliotece, celem przygotowania pomieszczenia do skontrum, bowiem zeznania te korespondują z zeznaniami pozostałych świadków. Natomiast Sąd
Rejonowy nie dał wiary zeznaniom tego świadka w zakresie, w którym zeznał, że powódka była kierowana na badania lekarskie w związku z przepisami Kodeksu pracy, które wymagają przeprowadzenia takich badań po przekroczeniu 30 dni nieobecności w pracy spowodowanej chorobą. Jeśli chodzi o skierowania z lutego 2015 r. oraz z czerwca 2015 r. z karty ewidencji czasu pracy powódki nie wynika, by nieobecności w pracy w tym czasie uzasadniały skierowanie na badania. Natomiast Dyrektor pozwanego M. Ś. (1) zeznał, że było to związane z podnoszoną przez powódkę alergią przy skierowaniu jej do pracy w bibliotece przy skontrum. Zeznania tego ostatniego są przekonujące, gdyż wpisują się w logiczny przebieg zdarzeń uwidoczniony także w korespondencji między A. K. a Dyrektorem Instytutu. W ocenie Sądu Rejonowego do zeznań świadka D. S. (1) należało podejść z ostrożnością, gdyż był on jedną z osób, którym powierzono skontrum i jego podejście do wykonania tego zadania było niejako zbieżne ze stanowiskiem powódki. W szczególności dotyczyło to warunków panujących w pomieszczeniu biblioteczny.

Sąd I instancji nie dał wiary zeznaniom powódki, iż między nią a A. D. (1) istniał konflikt związany z objęciem stanowiska Dyrektora Instytutu przez M. Ś. (1), gdyż zeznania te nie znajdują jakiegokolwiek potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym. Nie ma również podstaw do stwierdzenia, że skierowanie powódki do skontrum było związane z rosnącą niechęcią do powódki, skoro do skontrum zostały skierowane osoby w istocie powiązane z biblioteką. W ocenie Sądu Rejonowego powódka nie potrafiła też przekonująco wyjaśnić okoliczności przebiegu wizyty u lekarza medycyny pracy, w szczególności tego, czy rozmawiała z lekarzem na temat warunków pracy przy skontrum w pomieszczeniu bibliotecznym i związanej z tym alergii. Zgodnie natomiast z zaświadczeniem lekarskim wystawionym 30 marca 2015 r. stwierdzono zdolność do wykonywania przez nią pracy.

Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom Dyrektora pozwanego Instytutu, co do przyczyn podjęcia decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę z powódką, gdyż korespondują one z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie, któremu dano wiarę.

Przechodząc do rozważań prawnych, Sąd Rejonowy w pierwszej kolejności wskazał, że zgodnie z art. 30 § 3 k.p. oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. Natomiast w myśl art. 30 § 5 k.p. w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

Sąd I instancji zaznaczył, że art. 30 § 4 k. p. dopuszcza różne sposoby określenia przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę. Istotne jest jednak, aby z oświadczenia pracodawcy wynikało w sposób niebudzący wątpliwości, co jest istotą zarzutu stawianego pracownikowi i usprawiedliwiającego rozwiązanie z nim stosunku pracy. Przyczyna wskazana w wypowiedzeniu umowy musi być prawdziwa i sformułowana w sposób konkretny, a niewykonanie tego obowiązku jest naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów o pracę, umożliwiającym pracownikowi dochodzenie roszczeń z art. 45 § 1 k.p., tj. uznania wypowiedzenia za bezskuteczne, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W oparciu o utrwalone orzecznictwo Sąd I instancji zaakcentował, że wskazanie w pisemnym oświadczeniu pracodawcy przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy o pracę przesądza o tym, że spór przed sądem pracy toczy się tylko w granicach przyczyny podanej w pisemnym oświadczeniu pracodawcy. Tym samym pozbawiony on jest możliwości powoływania się w toku postępowania na inne przyczyny, które również mogłyby uzasadniać wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy o pracę

Sąd zważył, że wskazanie w wypowiedzeniu umowy o pracę kryteriów doboru pracowników do zwolnienia prowadzi do oczywistego wniosku, że pracodawca stanął przed koniecznością wyboru pracownika do zwolnienia, co z kolei oznacza ograniczenie zatrudnienia w grupie stanowisk o analogicznym charakterze. W konsekwencji zasadność dokonanego wypowiedzenia ocenić należy przez pryzmat zastosowanych kryteriów doboru pracowników do zwolnienia, które powinny być wskazane zwalnianemu pracownikowi w piśmie wypowiadającym umowę o pracę.

W ocenie Sądu I instancji oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem nie zawierało uchybień formalnych. Wypowiedzenie dokonane zostało w formie pisemnej, wskazano przyczynę rozwiązania umowy o pracę oraz kryteria doboru do zwolnienia, zamieszczono pouczenie o przysługującym prawie odwołania się od wypowiedzenia umowy do sądu pracy. Na pracodawcy spoczywa także ciężar dowodu, że zastosował kryteria doboru oraz że były one właściwe, w tym w szczególności, że odpowiadały wymaganiu zastosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników i wyników ich pracy.

Pozwany rozwiązał z powódką umowę o pracę za wypowiedzeniem z przyczyn niedotyczących pracownika z uwagi na likwidację stawiska Asystenta w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw z powodu braku potrzeb pracodawcy w zakresie dalszego zatrudniania dwóch Asystentów w pomocniczej komórce organizacyjnej w trudnej sytuacji finansowej Instytutu.

W ocenie Sądu Rejonowego pozwany udowodnił, że jest to przyczyna rzeczywista. Postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie potwierdziło, że do likwidacji tegoż stanowiska pracy doszło.

Sytuacja finansowa pozwanego nadal była trudna mimo, że pozwany wychodził ze stanu, który kiedyś był dużo cięższy. Pracodawca jednakże ma prawo kształtować strukturę zatrudnienia w sposób jak najbardziej wydajny. Rozwiązując umowę o pracę z powódką pozwany przyjął kryterium zaangażowania w pracę, stosunku do obowiązków służbowych oraz absencji chorobowych. Uwzględniając ww. kryteria pracodawca stwierdził, iż A. K. nie wykazuje należytego zaangażowania w pracę, kwestionuje polecenia służbowe dotyczące pracy i obowiązków pracowniczych, nieterminowo realizuje powierzone zadania, a jej częste nieobecności z powodu zwolnień lekarskich w bieżącym roku dezorganizowały pracę sekcji. Pracodawca kierował się również kryterium stażu pracy w Instytucie oraz posiadanych przez pracowników kwalifikacji zawodowych.

Wobec powyższego, zdaniem Sądu I instancji, pozwany przyjął jasne kryteria doboru pracowników do zwolnienia i wskazał je w treści wypowiedzenia umowy o pracę.

Jak ustalił Sąd I instancji pozwany do porównania wybrał dwóch pracowników z sekcji, w której zatrudniona była powódka. Pozwany nie porównywał powódki z pozostałymi asystentami zatrudnionymi w innych sekcjach czy wydziałach bowiem zakresy obowiązków tych asystentów różniły się od siebie znacząco i uzależnione były od specyfiki pracy w danej jednostce. Uwzględniając kierunek i zakres wykształcenia dwóch osób zajmujących to stanowisko pozwany uznał, ze drugi pracownik ma większą przydatność zawodową. Powódka skończyła studia prawnicze zaś drugi pracownik posiada wykształcenie wyższe z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej, ukończył też studia w (...) w zakresie nauk ekonomicznych, zna też więcej niż jeden język i aktywnie uczestniczy w organizowaniu konferencji i spotkań. W ocenie Sądu kierowanie się w szczególności wykształceniem w zakresie bibliotekoznawstwa w tej akurat sekcji jest jak najbardziej uzasadnione.

Ponadto pozwany wskazywał, że rozwiązując z powódką umowę o pracę miał na uwadze fakt, że nie wykazywała ona należytego zaangażowania w pracę. Od dnia 25 listopada 2009 r. w zakresie obowiązków i odpowiedzialności i uprawnień powódki mieściło się również zastępowanie pracownika biblioteki, co było jednym z powodów powierzenia jej zadań związanych ze skontrum materiałów bibliotecznych. W praktyce powódka wykonywała węższy zakres obowiązków, niż formalnie zakreślony. Był to kolejny powód powierzenia powódce zadań związanych ze skontrum materiałów bibliotecznych. Zdaniem Sądu Rejonowego powyższa argumentacja jest w pełni przekonująca.

Sąd Rejonowy zważył, że powódka odmówiła wykonania skontrum w styczniu 2015 r. i złożyła pismo z prośbą o zniesienie jej obowiązku przeprowadzenia skontrum, jako przyczynę podając: obawę o własne zdrowie związana z alergią, brak możliwości łączenia obowiązku z działalnością naukową, brak jej zgody na jej wybór do przeprowadzenia skontrum.

Nadto Sąd I instancji podkreślił, że pozwany dokonał gruntownego sprzątnięcia magazynów i pomieszczeń bibliotecznych. Zakupiono także rekomendowane środki ochrony indywidualnej: rękawiczki lateksowe, maseczki i fartuchy tak by zminimalizować ryzyko związane z alergią. Powódkę jednocześnie dwukrotnie skierowano na badania lekarskie, przy czym zgłosiła się ona tylko raz. Zastrzeżenia powódki co do stanu jej zdrowia nie znalazły potwierdzenia w orzeczeniu lekarza medycyny pracy z dnia 30 marca 2015 r. A. K. w toku przesłuchania nie potrafiła w sposób jasny wytłumaczyć przebiegu wskazanego badania, w szczególności w kontekście podnoszonej alergii i powierzonego jej zadania. Do skontrum przystąpiła po drugim zarządzeniu w maju 2015 r., jednakże przepracowała tylko jeden dzień, a następnie przebywała na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. Sąd I instancji zważył, że w 2015 r. powódka łącznie była nieobecna w pracy przez 172 dni, co w sposób znaczący dezorganizowało pracę w sekcji. Legło to również u podstaw wytypowania powódki do zwolnienia, bowiem A. D. (1) bardzo rzadko była nieobecna w pracy. Sąd I instancji zaznaczył, że powódką miała też problemy z komunikacją z przełożoną oraz dyrekcją pozwanego instytutu, przy czym pogorszenie tych relacji potwierdziła sama powódka. Powódka była krócej zatrudniona w Instytucie na stanowisku naukowym asystenta niż drugi pracownik zajmujący takie samo stanowisko w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu Rejonowego, kryteria przyjęte przez pozwanego należało uznać za bardzo rozbudowane. Pracodawca miał prawo dobrać kryteria według własnego uznania i potrzeb. Pracownik miał okazję zapoznać się z nimi już w piśmie rozwiązującym umowę o Sąd Rejonowy dał wiarę zeznaniom dyrektora instytutu, że w pewnym momencie zauważył, że w tej sekcji nie ma potrzeby zatrudnienia drugiego asystenta, bowiem sekcja także pod nieobecność powódki radzi sobie ze wszystkim obowiązkami i jest w stanie realizować swoje zadania. Dlatego Sąd uznał, że z tego punktu widzenia pracodawca mógł podjąć decyzje o kształtowaniu struktury według stawianych sobie celów.

Uznając, że rozwiązanie umowy o pracę było zgodne z prawem, spełniało wymogi formalne i było uzasadnione bowiem zawierało prawdziwe, rzeczywiste i konkretne przyczyny zakończenia z stosunku pracy z powódka Sąd I instancji oddalił powództwo.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Wysokość tych kosztów Sąd I instancji ustalił na podstawie § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804) oraz na podstawie § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. § 2 pkt 3 przytoczonego rozporządzenia. Przy czym zastosowano przepisy w brzemieniu obowiązującym w chwili wszczęcia postępowania w sprawie. Uwzględnione stawki wyniosły odpowiednio 360 zł, w zakresie roszczenia o przywrócenie do pracy oraz 900 zł, w zakresie roszczenia o wynagrodzenie, co stanowi łączenie kwotę 1.260 zł ( wyrok Sądu I instancji wraz z uzasadnieniem, k. 566,575-595 a.s., tom III).

Dnia 20 lutego apelację od wyroku Sądu I instancji złożył pełnomocnik powódki, zaskarżając wyrok w całości, zarzucając mu:

I.  naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie, tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że po stronie pracodawcy istniały przyczyny natury finansowej uzasadniające likwidację stanowiska pracy powódki A. K., w sytuacji gdy z zeznań świadków będących członkami kadry zarządzającej, tj. E. D. (1) i H. R. oraz zeznań liderów związku zawodowego (...) B. Z. (1) oraz C. K. (1), które Sąd Rejonowy obdarzył walorem wiarygodności wynika, że po stronie pracodawcy w okresie wypowiedzenia powódce A. K. umowy o pracę nie istniała już potrzeba likwidacji stanowiska pracy,

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że kryterium zaangażowania w pracę i stosunku do obowiązków służbowych powódki A. K. uzasadniało wypowiedzenie, w sytuacji gdy ze zgromadzonego materiału faktycznego w sprawie, w szczególności zeznań świadka B. Z. (1), C. K. (1) i H. R. wynika, że nie wpływały skargi dotyczące sposobu wykonywania pracy przez powódkę A. K., zaś oczekiwane przez pracodawcę zaangażowanie w wykonanie skontrum było niemożliwe do realizacji ze względu na stan zanieczyszczenia magazynu bibliotecznego, co potwierdzają zdjęcia pomieszczenia oraz ze względu na alergię, na którą cierpiała powódka, co z kolei potwierdzają zaświadczenie od lekarza przedłożone pracodawcy oraz zeznania D. S. (1) przytaczającego reakcje alergiczne powódki A. K. na kurz, tj. kaszel i duszności,

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że pracodawca dobrał powódkę A. K. do zwolnienia na podstawie sprawiedliwych kryteriów, w sytuacji gdy łączny okres nieobecności powódki w pracy wzięty pod uwagę obejmował okres od lutego 2015 roku do lutego 2016 roku, a z zeznań Dyrektora M. Ś. (1), któremu Sąd Rejonowy nadał przymiot wiarygodności wynika, że decyzja o zwolnieniu powódki zapadła już w lipcu 2015 roku, a zatem w procesie doboru do zwolnienia ocenie mogły podlegać jedynie nieobecności za okres poprzedzający decyzję o zwolnieniu pracownicy,

- art. 233 § 1 k.p.c . poprzez błędne ustalenie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że pracodawca w sposób właściwy dobrał powódkę do zwolnienia, w sytuacji gdy z zeznań Dyrektora M. Ś. (1), którym Sąd Rejonowy nadał przymiot wiarygodności wynika jednoznacznie, że pracodawca najpierw podjął decyzję o zwolnieniu powódki A. K., a dopiero potem wykreował ekonomiczno-organizacyjną potrzebę likwidacji stanowiska pracy, a ponadto w toku wadliwego procesu doboru do zwolnienia pracodawca konsultował się z pracownikiem A. D. (1), z którą była porównywana powódka;

II.  naruszenie przepisów prawa materialnego mające istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj.:

- art. 94 pkt. 9 k.p. w zw. z art. 10 ust. 1 Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tj. Dz. U. z 2016 r. poz. 1474) poprzez błędne uznanie, że pracodawca miał prawo dobrać kryteria do zwolnienia według własnego uznania i potrzeb, w sytuacji gdy pracodawca powinien stosować przy doborze do zwolnienia kryteria obiektywne i sprawiedliwe, zaś takim kryterium w niniejszej sprawie jest dorobek naukowy (kryterium dorobku naukowego), które to pracodawca przemilczał,

- art. 38 § 1 k.p. poprzez błędne uznanie, że procedura konsultacji odpowiadała prawu, w sytuacji gdy Sąd Rejonowy ustalił, że konsultacja miała miejsce w lipcu 2015 roku, zaś pod uwagę przy zwolnieniu były brane nie tylko okresy nieobecności powódki za okres do lipca 2015 roku, tj. za okres poprzedzający konsultację związkową, ale również okres pomiędzy sierpniem 2015 roku i lutym 2016 roku, co generowało obowiązek skonsultowania zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę w zakresie nieobecności powódki w pracy również za późniejszy okres sierpień 2015 roku - luty 2016 roku,

- art. 38 § 1 k.p. poprzez błędne uznanie, że procedura konsultacji odpowiadała prawu, w sytuacji gdy z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że pomiędzy skonsultowaniem zamiaru wypowiedzenia w lipcu 2015 r. a wypowiedzeniem umowy o pracę w lutym 2016 roku zmieniły się okoliczności związane z sytuacją finansową pracodawcy.

Ponadto pełnomocnik powódki zarzucił wyrokowi Sądu I instancji naruszenie § 9 ust. 1 pkt. 1 w zw. z § 2 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804 ze zm.) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w konsekwencji czego Sąd Rejonowy tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zamiast stawki minimalnej w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w wysokości 360,00 złotych zasądził tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego sumę stawki minimalnej 360,00 zł. i stawki minimalnej liczonej od wartości przedmiotu sporu w kwocie 900,00 zł.

W związku z powyższym pełnomocnik powódki wniósł o: zmianę wyroku w całości i przywrócenie powódki A. K. do pracy na poprzednie warunki pracy i płacy, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki wynagrodzenia za 1 miesiąc pozostawania bez pracy w wysokości 3 300, 56 zł, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu za postępowanie pierwszoinstancyjne, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zasądzenie od powoda na rzecz powódki A. K. kosztów procesu za postępowania drugoinstancyjne, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji pełnomocnik powódki wskazał, że pracodawca podał fikcyjną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę i dokonał doboru powódki na podstawie dowolnie przyjętych kryteriów, nieuwzględniających obiektywnego obszaru porównawczego pracowników naukowych, tj. kryterium dorobku naukowego. Pracodawca rozwiązując stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracownika kierował się kryterium zaangażowania w pracę, stosunku do obowiązków służbowych oraz absencji chorobowych, a także kryterium stażu pracy i posiadanych kwalifikacji naukowych. Analiza każdego z wymienionych kryteriów doboru wskazuje, że pracodawca wyprowadził błędne wnioski co do każdego z zastosowanych kryteriów doboru, a tym samym wskazał nieprawdziwą przyczynę wypowiedzenia ( apelacja pełnomocnika powódki, 601-609 a.s, tom IV).

Apelację od wyroku Sądu I instancji powódka złożyła również sama powódka, zaskarżając wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj.:

1.  art. 44 ust. 5 oraz art. 39 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Instytutach Badawczych poprzez błędne uznanie, że podstawowym obowiązkiem pracownika naukowego zatrudnionego w dziale pomocniczym, w tym asystenta, są zadania stanowiące istotę działu pomocniczego, w którym jest zatrudniony. Takie stanowisko nie wytrzymuje konfrontacji i stoi w sprzeczności z fundamentalnymi uregulowaniami prawnymi Ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Instytutach Badawczych, stanowiącej podstawę funkcjonowania Instytutu, w szczególności zaś kształtującej położenie pracowników naukowych w instytutach badawczych jako najistotniejszej dla działania Instytutu grupy pracowniczej,

2.  art 233 § 1 k.p.c. - poprzez błędne ustalenie, że po stronie pracodawcy istniały przyczyny finansowe uzasadniające likwidację stanowiska pracy powódki. Sprawozdania finansowe powszechnie dostępne w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Nadzorującego zawierają publicznie dostępne informacje, że nie było w czasie co najmniej 5 lat zagrożenia funkcjonowania jednostki, a Instytut przynajmniej w okresie 15 lat nie korzystał z kredytów i pożyczek oraz nie prowadził w sądzie spraw dotyczących zaległości finansowych. Posiadał pieniądze na kontach bankowych. Informacja pozwanego, że przejęty przez niego (...) w roku 2013 był zadłużony nie polega na prawdzie. Powyższe fakty zostały także potwierdzone zeznaniami Głównej Księgowej P. H. R., która stwierdziła, że rok 2015 zakończył się zyskiem i nie było potrzeby, aby zwalniać pracowników. W roku 2015 i 2016 były również podwyżki i nagrody dla pracowników, przyjmowano nowych pracowników, co potwierdziła p. E. D. (1) jak również przedstawiciele związków zawodowych P. C. K. (1), P. P. (1), P. B. Z. (1). Twierdzeniu Sądu Rejonowego, który utożsamił się ze stanowiskiem pozwanego, że przyczyną zwolnienia powódki jest trudna sytuacja finansowa należy zdecydowanie zaprzeczyć także dlatego, że nie można mówić o zwolnieniu pracownika z powodów ekonomicznych w sytuacji, kiedy powódka nie stanowiła obciążenia finansowego dla pozwanego, gdyż otrzymała na swoje wynagrodzenie - dotację na pracę doktorską ze środków zewnętrznych - publicznych z Ministerstwa Nauki. Całe wynagrodzenie powódki przynajmniej na 2 lata (zgodnie z planem pracy doktorskiej) miało pokrycie w środkach z ministerstwa. Nie jest logiczne więc zwalnianie pracownika naukowego z powodów finansowych, gdy nie stanowi on obciążenia finansowego dla Instytutu,

3.  art. 94. pkt. 9 k.p. w zw. z art. 10 ust. 1 Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1474) poprzez błędne uznanie, że pracodawca miał prawo dobrać kryteria do zwolnienia według własnego uznania i potrzeb, w sytuacji gdy pracodawca powinien stosować przy doborze do zwolnienia kryteria obiektywne i sprawiedliwe. Zaś takim kryterium w niniejszej sprawie jest kryterium naukowe i obowiązki pracownika naukowego, które w niniejszej sprawie pracodawca całkowicie pominął. Jest nielogiczne i sprzeczne z postanowieniami Ustawy o Instytutach Badawczych przyjęcie przez pracodawcę, z którym to stanowiskiem Sąd Rejonowy się utożsamił, że pracownicy naukowi mogą być oceniani w oderwaniu od kryterium dorobku naukowego. Dobór do zwolnienia powinien zostać dokonany pomiędzy pracownikami zajmującymi analogiczne stanowiska pracy, jakimi w okolicznościach niniejszej sprawy są stanowiska asystentów - pracowników naukowych. Porównywanie dwóch pracowników naukowych na stanowisku asystenta powinno mieć miejsce na płaszczyźnie naukowej i być dokonywane w oparciu o dorobki naukowe,

4.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że pracodawca dobrał powódkę A. K. do zwolnienia na podstawie sprawiedliwych kryteriów, w sytuacji gdy łączny okres nieobecności powódki w pracy wzięty pod uwagę obejmował okres od lutego 2015 r. do lutego 2016 r., a z zeznań Dyrektora M. Ś. (1), któremu Sąd Rejonowy nadał przymiot wiarygodności wynika, że decyzja o zwolnieniu powódki zapadła już w lipcu 2015 r., a zatem w procesie doboru do zwolnienia ocenie mogły podlegać jedynie nieobecności za okres poprzedzający decyzję o zwolnieniu pracownicy,

5.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie, że pracodawca dokonał gruntownego sprzątnięcia magazynów bibliotecznych. W sprzeczności z powyższym pozostaje materiał dowodowy, który odzwierciedlają zarówno dokumenty - zdjęcia z magazynu bibliotecznego oraz potwierdzili świadkowie D. S. (1), C. K. (1), B. Z. (1), P. P. (1) i H. R.. Świadkowie Ci jednocześnie zeznali, że pracodawca bagatelizował kwestie zagrożeń, jak zeznała H. R. E. D. (1) machnęła ręką, a zeznający w charakterze strony pozwanej M. Ś. (1) przyznał, że stracił czujność - „uniewrażliwił się”. Zaś „rzekoma" komisja, na którą powołuje się pracodawca została sprowadzona na długo po ogłoszeniu dwóch zarządzeń o skontrum, dopiero w miesiąc po tym jak powódka w magazynie źle się poczuła. Na podstawie zaś przepisu 283 k.p. to na pracodawcy spoczywa obowiązek dbałości o bezpieczeństwo i higienę pracy,

6.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że kryterium zaangażowania w pracę i stosunku do obowiązków służbowych powódki A. K. uzasadniało wypowiedzenie, w sytuacji gdy ze zgromadzonego materiału faktycznego w sprawie, w szczególności zeznań świadka B. Z. (1), C. K. (1), kadrowej E. W. (1) oraz H. R. oraz P. P. (1) wynika, że do wieloletniej pracy powódki (13 lat pracy w Instytucie) nigdy nie było żadnych zastrzeżeń. Powyższe potwierdzają dokumenty: opinie przełożonej, notatka Dyrektora z rozmowy 17 marca 2015 r., notatka C. K. (1). Zaś oczekiwane przez pracodawcę zaangażowanie w wykonanie skontrum było niemożliwe do realizacji ze względu na stan zanieczyszczenia magazynu bibliotecznego co potwierdzają zdjęcia pomieszczenia oraz ze względu na alergię, na którą cierpiała powódka, co potwierdzają zaświadczenia od lekarza oraz zeznania D. S. (1) przytaczającego reakcje alergiczne powódki na kurz tj. kaszel i duszności,

7.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne ustalenie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, że pracodawca w sposób właściwy dobrał powódkę do zwolnienia, w sytuacji gdy z zeznań Dyrektora M. Ś. (1), którym Sąd Rejonowy nadał przymiot wiarygodności wynika jednoznacznie, że pracodawca najpierw podjął decyzję o zwolnieniu powódki, a dopiero potem wykreował ekonomiczno-organizacyjną potrzebę likwidacji stanowiska pracy, a ponadto w toku wadliwego procesu doboru do zwolnienia pracodawca konsultował się z pracownikiem A. D. (1), z którą była porównywana powódka,

8.  art. 38 § 1 k.p. poprzez błędne uznanie, że procedura konsultacji odpowiadała prawu, w sytuacji gdy Sąd Rejonowy ustalił, że konsultacja miała miejsce w lipcu 2015 r., zaś pod uwagę przy zwolnieniu były brane pod uwagę nie tylko okresy nieobecności powódki za okres do lipca 2015 roku, tj. za okres poprzedzający konsultację związkową, ale również okres pomiędzy sierpniem 2015 roku i lutym 2016 roku, co generowało obowiązek skonsultowania zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę w zakresie nieobecności powódki w pracy również za późniejszy okres sierpień 2015 r.- luty 2016 r.,

9.  § 4 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz. U. 69 poz. 332 z 1996 r. ze zm.) poprzez błędne uznanie, że powódka była zobowiązana do podania lekarzowi okoliczności powierzonego zadania. Powyższe stoi w sprzeczności z w/w rozporządzeniem, które stanowi iż badania profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Pracodawca ponosi wyłączną odpowiedzialność za treść skierowania. Sąd Rejonowy bardzo wybiórczo traktuje w tym zakresie materiał dowodowy, w szczególności powołuje się na orzeczenia lekarza medycyny pracy, bezzasadnie pomija zaś lub przytacza fragmentarycznie kwestie dwóch zaświadczeń od dwóch specjalistów alergologów informujące pracodawcę o przeciwwskazaniu do pracy w warunkach magazynu, który to magazyn biblioteczny nie był dotychczasowym stanowiskiem pracy powódki. Pomija w uzasadnieniu np. fragment zaświadczenia od alergologa, gdzie stwierdza on, że praca w tym magazynie doprowadziła do zaostrzenia objawów alergii u pacjentki,

10.  § 6 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (Dz. U. 69 poz. 332 z 1996 r. ze zm.) poprzez błędne uznanie, że w przypadku powódki kierowanie na badania do lekarza medycyny pracy poza terminami przy ważnych badaniach okresowych, spełniało wymagane w rozporządzeniu przesłanki. Takie stanowisko nie polega na prawdzie, ponieważ w przypadku powódki nie była spełniona przesłanka dotychczasowej pracy. Nie była to dotychczasowa praca powódki, ponieważ nigdy wcześniej powódka nie wykonywała pracy w takim pomieszczeniu i w takich warunkach, o czym pracodawca bardzo dobrze wiedział, co zostało potwierdzone zeznaniami D. S. (1) C. K. (1), B. Z. (1), E. W. (1) oraz znajduje potwierdzenie w dokumentach skierowaniach do lekarza medycyny pracy np. z 3 lutego 2015 r.,

11.  art. 17 k.p. poprzez błędne uznanie, że w niniejszej sprawie kwestia odebrania i niepodpisania przez Dyrektora Ś. powódce grantu doktorskiego pomimo przejścia bez zarzutu przewidzianej procedury i uzyskania rekomendacji gremiów profesorskich i pozytywnego zaopiniowania przez Radę Naukową nie ma większej doniosłości i została pominięta, podczas kiedy to na pracodawcy w myśl przepisu art. 17 k. p. spoczywa obowiązek ułatwiania pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych z czym powyższe stanowisko pracodawcy podzielone przez Sąd Rejonowy stoi w sprzeczności,

12.  art. 94 pkt 9 k.p. w zw. z art.10 ust. 1 Ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1474) poprzez błędne uznanie, że pracodawca miał prawo dobrać kryteria według własnego uznania, w sytuacji gdy pracodawca powinien stosować przy doborze do zwolnienia kryteria obiektywne i sprawiedliwe,

13.  § 9 ust 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 1804 ze zm.) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w konsekwencji czego Sąd Rejonowy tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zamiast stawki minimalnej w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w wysokości 60,00 zł., zasądził tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego stawkę minimalną 360,00 zł. powiększoną o stawkę minimalną liczoną od wartości przedmiotu sporu w kwocie 900,00 zł.

Powódka wniosła o: zmianę wyroku w całości i przywrócenie jej do pracy na poprzednie warunki pracy i płacy, zasądzenie od pozwanego na jej rzecz wynagrodzenia za 1 miesiąc pozostawania bez pracy w wysokości 3 300, 56 zł, zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu za postępowanie pierwszoinstancyjne, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu za postępowania drugoinstancyjne, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że dwukrotnie informowała pracodawcę przedkładając zaświadczenia od lekarza alergologa, że praca w zakurzonych i zagrzybionych pomieszczeniach jest jej przeciwwskazana. Pracodawca ignorował te informacje i wykazując brak dobrej woli nie powierzył tej pracy innemu pracownikowi, uporczywie kierował ją na badania do lekarza medycyny pracy, pomimo ważnych badań okresowych wykonanych 15 grudnia 2014 r. ważnych do 15 grudnia 2018 r. Lekarz medycyny pracy każdorazowo była zdziwiona tą sytuacją twierdziła, że jej zaświadczenie jest tu zupełnie zbędne, że zachowuje aktualność zaświadczenie dopuszczające do pracy do roku 2018. Jednocześnie powódka zaznaczyła, że zapis lekarza medycyny pracy o niezdolności do pracy na danym stanowisku mógł spowodować natychmiastowe zwolnienie pracownika. Pracodawca jednak w skierowaniu opisywał stanowisko w sposób nie zgodny z rzeczywistością tak, aby stworzyć wrażenie, że są to identyczne warunki jak na dotychczasowym stanowisku pracy powódki, wykazywał przy tym w czynnikach szkodliwych tylko komputer. Sytuacja jaką stwarzał pracodawca była dla powódki bez wyjścia, ponieważ w istocie kierując powódkę do pracy w starym magazynie bibliotecznym zmieniał powódce warunki pracy nie informując jej o tym.

Powódka podkreśliła, że pozwany zwolnił ją z pracy z nieprawdziwych przyczyn i z naruszeniem prawa, co zablokowało jej rozwój naukowy oraz prace nad doktoratem ( apelacja powódki z dnia 24 lutego 2017 r., k.611-625 a.s., tom IV).

W odpowiedzi na apelację pełnomocnika powódki, pozwany wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych za instancję odwoławczą.

Pozwany zaznaczył, że Sąd I instancji prawidłowo i kompleksowo ocenił dowody zgromadzone w sprawie, słusznie dochodząc do wniosku, że przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę (w tym kryteria doboru pracownika do zwolnienia) podana przez pracodawcę została udowodniona jako konkretna, obiektywna i rzeczywista.

Nadto pozwany wskazał, że nie musiał stosować kryteriów doboru pracowników do zwolnienia, gdyż stanowisko powódki miało charakter jednostkowy.

W ocenie pozwanego Sąd I instancji prawidłowo ustalił stawkę minimalną za prowadzenie sprawy dotyczącej roszczenia o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy (art. 47 k.p.) niezależnie od ustalenia stawki minimalnej za prowadzenie sprawy o przywrócenie pracownika do pracy (art. 45 k.p.) (odpowiedź na apelacje pełnomocnika powódki, k.638-645 a.s., tom IV).

Ponadto, dnia 29 maja 2017r., pozwany złożył odpowiedź na apelację powódki.

Odnosząc się do zarzutów powódki pozwany wskazał, że w pełni podziela ustalenia Sądu I instancji. W ocenie pozwanego zarzuty powódki dotyczące naruszenia przepisów prawa nie znajdują uzasadnienia w stanie faktycznym sprawy, dlatego wniósł o oddalenie apelacji w całości (odpowiedź na apelację powódki, k.651-658 a.s., tom IV).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki, jako pozbawiona uzasadnionych podstaw prawnych, podlega oddaleniu.

Sąd Rejonowy poczynił w niniejszej sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy aprobuje i przyjmuje za własne. Również dokonana ocena prawna nie nasuwa zastrzeżeń, co do właściwej wykładni przepisów prawa oraz ich prawidłowego zastosowania. Wobec tego zbędnym jest ich szczegółowe powtarzanie w niniejszym uzasadnieniu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 r., II UKN 61/97,Legalis, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 r., I PKN 339/98, Legalis).

Na wstępie rozważań prawnych wskazać należy, że prawidłowe rozstrzygnięcie każdej sprawy uzależnione jest od spełnienia przez Sąd dwóch naczelnych obowiązków procesowych, tj. przeprowadzenia postępowania dowodowego w sposób określony przepisami procesowymi oraz dokonania wszechstronnej oceny całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Przy czym rozstrzygnięcie to winno również znajdować oparcie w przepisach prawa materialnego adekwatnych do poczynionych ustaleń faktycznych. Rozpoznanie zarzutów apelacji winno w pierwszej kolejności dotyczyć zarzutów naruszenia prawa procesowego oraz tych, odnoszących się do ustaleń faktycznych w sprawie, albowiem jedynie w niewadliwie ustalonym stanie faktycznym możliwa jest ocena stosowania przez Sąd I instancji przepisów prawa materialnego.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Oznacza to, że ustalone w toku postępowania fakty powinny być brane pod uwagę przy ocenie dowodów, natomiast tok rozumowania sądu, wskazujący na sposób rozpatrywania kwestii dowodowych powinien znaleźć odzwierciedlenie w motywach wyroku. Przepis ten stanowi wyraz zasady swobodnej oceny dowodów, którą rozumie się jako wybór, co do określonych środków dowodowych oraz sposobu ich przeprowadzenia. Ramy swobodnej oceny dowodów są wyznaczone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc i wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, Legalis). Zarzut przekroczenia swobodnej oceny dowodów, skutkującej błędnymi ustaleniami faktycznymi, może być skuteczny tylko wtedy, gdy skarżący wykaże przekroczenie swobody sędziowskiej w zakresie powyższych kryteriów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 17 kwietnia 2015 r., I ACa 1501/14, Legalis).

Zaznaczenia wymaga, iż zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, samo przytoczenie w apelacji odmiennej własnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego nie może być uznane za wystarczające do podważenia dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych oraz ich oceny i znaczenia jako przesłanek rozstrzygnięcia sprawy i nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 3 września 1969 r., PR 228/69, niepublikowany; z dnia 7 stycznia 2005 r., IV CK 387/04, LEX nr 177263; z dnia 15 kwietnia 2004 r., IV CK 274/03, LEX nr 164852).

W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty powódki sprowadzają się w zasadzie jedynie do polemiki ze stanowiskiem Sądu I instancji i jako takie nie mogą się ostać. Powódka przeciwstawia bowiem ocenie dokonanej przez Sąd I instancji swoją analizę zgromadzonego materiału dowodowego. Odmienna ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w zasadzie odmienne wnioski wyprowadzone na podstawie tych samych okoliczności pozostają jedynie w sferze dyskusji i nie są wystarczające do uznania, że Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy przepisów postępowania.

Zdaniem Sądu Okręgowego dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, korespondują ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym i nie przekraczają określonych art. 233 § 1 k.p.c. granic swobodnej oceny dowodów. Sąd Rejonowy w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważył materiał dowodowy, wskazał, które dowody uznał za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a którym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

W apelacji strona powodowa kwestionowała istnienie przyczyny natury finansowej uzasadniającej likwidację stanowiska pracy powódki. Należy jednak zaznaczyć, że sąd pracy nie może oceniać zasadności działań organizacyjnych i ekonomicznych podejmowanych przez pracodawcę. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że ocena zasadności wypowiedzenia dokonanego z tych przyczyn w stosunku do osób zajmujących te same stanowiska z reguły polega właśnie na kontroli kryteriów doboru pracownika do zwolnienia. Sąd Najwyższy przyjmuje, że pracodawca dokonujący zwolnienia z przyczyn ekonomicznych (dotyczących pracodawcy) powinien dla obrony zasadności tej czynności wykazać, że zastosował obiektywne, sprawiedliwe kryteria doboru pracownika do zwolnienia i wziął przy tym pod uwagę wszystkich pracowników, których dotyczą przyczyny zmuszające go do rozwiązania stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2014 r., II PK 283/13, Legalis, wyroku Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2012 r., II PK 258/11, Legalis).

Sąd Rejonowy ustalił, że pozwany rozwiązał z powódką umowę o pracę za wypowiedzeniem z przyczyn niedotyczących pracownika z uwagi na likwidację jej stanowiska pracy z powodu braku potrzeb pracodawcy w zakresie dalszego zatrudniania dwóch asystentów w pomocniczej komórce organizacyjnej w trudnej sytuacji finansowej Instytutu. Ponadto pracodawca wskazał, że kryteriami doboru do zwolnienia były przede wszystkim: staż pracy, wiedza, umiejętności, zaangażowanie i stosunek do powierzonych obowiązków, absencje.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, który uznał, że była to przyczyna rzeczywista, bowiem faktycznie doszło do likwidacji tegoż stanowiska pracy.

Oceniając kryteria doboru pracowników do zwolnienia należy zaznaczyć, że staż pracy powódki był krótszy niż drugiego pracownika zatrudnionego na stanowisku asystenta-A. D. (1).

Biorąc pod uwagę wykształcenie pracowników Sąd Okręgowy zważył, że uzasadnione jest twierdzenie pozwanego, iż drugi pracownik ma większą przydatność zawodową na stanowisku asystenta w Sekcji Informacji Naukowej i Wydawnictw. Powódka posiada wykształcenie wyższe prawnicze, a A. D. (1) wykształcenie wyższe z zakresu bibliotekoznawstwa i informacji naukowej. Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego kierowanie się w szczególności wykształceniem w zakresie bibliotekoznawstwa w tej sekcji jest jak najbardziej uzasadnione.

W ocenie Sądu Okręgowemu nie można odmówić obiektywności kolejnemu branemu pod uwagę przez pracodawcę kryterium wypowiedzenia, tj. zaangażowania w pracę i stosunku do obowiązków służbowych. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego jednym z powodów powierzenia powódce zadań związanych ze skontrum materiałów bibliotecznych był fakt, iż w zakresie obowiązków powódki mieściło się również zastępowanie pracownika biblioteki. Powódka odmówiła jednak wykonania skontrum wskazując m.in., że stan zanieczyszczenia magazynu bibliotecznego uniemożliwia jej wykonanie tej pracy, bowiem cierpi na alergię. Wobec tego pozwany skierował ją na badania lekarskie, celem ustalenia, czy powódka może wykonać powierzone jej obowiązki w ramach skontrum. W skierowaniu na badania lekarskie wskazano, że pracownica przedstawiła kopię zaświadczenia lekarskiego o uczulenie na roztocze, które dołączono do skierowania. Lekarz medycyny pracy nie stwierdził przeciwskazań do wykonywania pracy. Pomimo to, pozwany dokonał gruntownego sprzątnięcia magazynów i pomieszczeń bibliotecznych oraz zakupił środki ochrony indywidualnej, tak by zminimalizować ryzyko związane z alergią. Z tych względów Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż nie było przeciwskazań do wykonania przez powódkę skontrum, a podnoszone przez powódkę przyczyny uniemożliwiające wykonanie tej pracy wynikały w istocie z faktu, iż powódka nie chciała tej pracy podjąć. W oparciu o powyższe, biorąc pod uwagę kryterium zaangażowania w pracę, pozwany miał prawo negatywnie ocenić pracę powódki, co też słusznie stwierdził Sąd I instancji.

Oceniając kryterium nieobecności w pracy Sąd Okręgowy podzielił twierdzenie powódki, iż w procesie doboru do zwolnienia ocenie mogły podlegać jedynie nieobecności za okres poprzedzający decyzję o zwolnieniu pracownicy, tj. do lipca 2015 r. Wobec tego należy zaznaczyć, że nieobecności te nie odbiegały od nieobecności powódki w latach ubiegłych. Sąd Okręgowy zważył jednak, iż powyższa okoliczność nie zmienia oceny stanu faktycznego.

W apelacji podnoszono także, że pracodawca nie uwzględniał obiektywnego obszaru porównawczego pracowników naukowych, tj. kryterium dorobku naukowego. Zdaniem Sądu Okręgowego, choć wskazane przez powódkę kryterium jest istotne, to nie jest to kryterium jedyne i najważniejsze. Nadto podkreślenia wymaga, iż to pracodawca decyduje, któremu z przyjętych kryteriów wyboru pracownika do zwolnienia nadać decydujące znaczenie, jeśli porównywany z innymi pracownik wypada lepiej przy uwzględnieniu jednej (kilku) przesłanki, a gorzej ze względu na inną (inne) wyróżnioną cechę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 czerwca 2016 r., II PK 152/15, Legalis).

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że Sąd I instancji prawidłowo ocenił kryteria doboru pracownika do zwolnienia. Z tych względów zarzuty dotyczące naruszenia zarzuty naruszenia: art. 233 § 1 k.p.c., art. 94 pkt 9 k.p. w zw. z art.10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników oraz przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy są bezzasadne.

Na uwzględnienie nie zasługują również zarzuty naruszenia art. 38 k.p. Zgodnie z art. 38 § 1 k.p. o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracodawca zawiadamia na piśmie reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. Należy zaznaczyć, iż dnia 17 lipca 2015 r. Dyrektor Instytutu zawiadomił Zarząd Komisji Zakładowej (...) o zamiarze rozwiązania umowy o pracę z powódką. Tym samym obowiązek konsultacji zamiaru wypowiedzenia został dopełniony. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że pomiędzy skonsultowaniem zamiaru wypowiedzenia w lipcu 2015 r. a wypowiedzeniem umowy o pracę w lutym 2016 r. nie doszło do zmiany okoliczności faktycznych związanych z sytuacją finansową pracodawcy, czy też dotyczących powódki. Dlatego też nie było potrzeby ponownej konsultacji zamiaru wypowiedzenia.

Za chybione należy również uznać zarzuty odnosząc się do naruszenie art. 17 k.p. poprzez błędne uznanie, że w niniejszej sprawie kwestia odebrania i niepodpisania powódce grantu doktorskiego nie ma większej doniosłości. W art. 17 k.p. została wyrażona ogólna zasada prawa pracy, zgodnie z którą pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Obowiązek ten nie oznacza jednak, że pracownik może domagać się na tej podstawie od pracodawcy określonego udziału w podnoszeniu swoich zawodowych kwalifikacji. Pracodawca wspiera podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników w miarę swoich możliwości i potrzeb. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że Instytut dążył do obniżenia wydatków. Sąd Okręgowy zważył, że doktorat powódki, co prawda nie stanowiłby finansowego obciążenia dla Instytuty, nie miej jednak rozpoczęcie doktoratu mogłoby wiązać się z innymi obciążeniami dla pracodawcy, m.in. koniecznością udzielania urlopów.

Na marginesie należy zaznaczyć, że podnoszenie kwalifikacji przez pracownika nie powinno kolidować z wykonywaniem obowiązków służbowych. Pracodawca może wyrazić zgodę na dokształcanie się w czasie pokrywającym się z czasem pracy, niemniej jednak nie ma takiego obowiązku. Ocena, czy podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika koliduje, czy też nie z wykonywaniem obowiązków wynikających ze stosunku pracy, należy do pracodawcy.

Zaznaczenia wymaga, iż Sąd Rejonowy ustalił obowiązki powódki w oparciu o zakres obowiązków, w którym ujęty został szereg czynności spoza katalogu wymienionego w art. 44 ust. 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Instytutach Badawczych. Wobec tego zarzut naruszenia art. 44 ust. 5 oraz art. 39 ustawy Instytutach Badawczych nie znajduje uzasadnienia.

Powódka w toku niniejszego postępowania dochodziła dwóch roszczeń: przywrócenia do pracy oraz wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy. Wbrew twierdzeniom powódki, ustalenie stawki minimalnej za prowadzenie sprawy dotyczącej roszczenia o wynagrodzenia za czas pozostawiana bez pracy powinno zostać dokonane niezależnie od ustalenia stawki minimalnej za prowadzenie sprawy o przywrócenie pracownika do pracy. Z tych względów Sąd Okręgowy uznał, iż nie doszło do naruszenia § 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 1804 ze zm.).

Wobec powyższego, stwierdzić należy, że w omawianym zakresie nie doszło do naruszenia ani przepisów prawa procesowego, ani prawa materialnego. Postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone prawidłowo. Miało to swoje odzwierciedlenie w rzeczowym uzasadnieniu wyroku. Dochodząc do poprawnych ustaleń faktycznych, Sąd Rejonowy w konsekwencji dokonał prawidłowej subsumcji prawnej.

Sąd Okręgowy podzielił stanowisku Sądu I instancji, że rozwiązanie umowy o pracę było zgodne z prawem, spełniało wymogi formalne i było uzasadnione bowiem zawierało prawdziwe, rzeczywiste i konkretne przyczyny zakończenia z stosunku pracy z powódka.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą orzeczono w punkcie II wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. Wysokość tych kosztów Sąd Okręgowy ustalił na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804) w brzmieniu obowiązującym w dacie apelacji.

SSO Zbigniew Szczuka SSO Marcin Graczyk (spr.) SSO Renata Gąsior

ZARZĄDZENIE

(...)