Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I Ca 175/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2017 r.

Sąd Okręgowy we Włocławku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Aneta Sudomir - Koc

Sędziowie:

SO Mariusz Nazdrowicz (spraw.)

SO Lucyna Samolińska

Protokolant:

st. sekr. sądowy Małgorzata Dybowska-Pyrek

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2017 r. we Włocławku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko M. R.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Aleksandrowie Kujawskim

z dnia 9 maja 2017r., sygn. akt I C 449/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 2 (drugim) i 3 (trzecim) w ten sposób, że:

1.  zasądza od pozwanego M. R. na rzecz powoda (...) S.A. w W. dalszą kwotę 12 500 (dwanaście tysięcy pięćset) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty oddalając powództwo w pozostałej części;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7067 (siedem tysięcy sześćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2425 (dwa tysiące czterysta dwadzieścia pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

SSO Mariusz Nazdrowicz SSO Aneta Sudomir-Koc SSO Lucyna Samolińska

I Ca 175/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy we Włocławku orzekając o roszczeniu regresowym (...) S.A.
w W. przeciwko M. R. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 32 500zł z bliżej wskazanymi odsetkami (pkt 1 wyroku), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2) i zasądził na rzecz strony powodowej kwotę 3737, 14 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne i ich ocena prawna:
W dniu 30 maja 2004 r. na drodze pomiędzy miejscowościami O.O., powiat A., M. R. kierując samochodem marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) umyślnie naruszył zasady ruchu drogowego prowadząc samochód w stanie nietrzeźwości 2,4 promila alkoholu we krwi oraz nieumyślnie poprzez niezachowanie szczególnej ostrożności i bezpiecznego odstępu od wyprzedzanych pojazdów jednośladowych, w następstwie czego uderzył w jadących w tym samym kierunku rowerzystów J. K. i A. K. (1), powodując tym nieumyślnie u A. K. (1) obrażenia ciała w postaci urazu wielonarządowego bezpośrednio skutkującego śmiercią, a u J. K. obrażenia ciała, które skutkowały ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu

Sąd Rejonowy w Aleksandrowie Kujawskim wyrokiem z dnia 22 grudnia 2004 r wydanym w sprawie II K 645/04 uznał M. R. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 177 §2 kk w zw. z art. 178 §1 kk zarzucanego mu w akcie oskarżenia w sposób opisany powyżej i za to na postawie powołanych przepisów wymierzył mu karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. W punkcie 11 i 12 wyroku na podstawie art. 46 §1 kk Sąd przyznał od M. R. na rzecz pokrzywdzonej J. K. (punkt 11) oraz pokrzywdzonego A. K. (2) (punkt 12) kwoty po 12.500 zł tytułem częściowego naprawienia szkody. M. R. wykonując nałożony na niego przywołanym wyrokiem obowiązek częściowego naprawienia szkody uiścił na rzecz A. K. (2) kwotę 12.500 zł. Wskazana kwota została wraz z należnością na rzecz J. K. wpłacona przez żonę pozwanego I. R. na rachunek wskazany przez J. K..

W chwili wypadku pojazd V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), którym kierował M. R. był objęty umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. z siedzibą w W..

Bliska rodzina zmarłego A. K. (1) – wnuczka S. K. (1), brat Z. K. oraz syn A. K. (2) – wystąpiła z roszczeniami o zapłatę zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych wywołanych śmiercią osoby bliskiej przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W..

Wyrokiem z dnia 19 maja 2014 r. wydanym w sprawie I C 821/13 Sąd Rejonowy w Aleksandrowie Kujawskim zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz S. K. (1) kwotę 10.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 maja 2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych wywołanych śmiercią osoby bliskiej. Od powyższego wyroku (...) S.A. z siedzibą w W. wywiódł apelację, którą Sąd Okręgowy we Włocławku oddalił wyrokiem z dnia 9 października 2014 r. Wyrokiem z dnia 15 września 2014 r. wydanym w sprawie I C 849/13 Sąd Rejonowy w Aleksandrowie Kujawskim zasądził od (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Z. K. kwotę 15.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych wywołanych śmiercią osoby bliskiej.Ubezpieczyciel wniósł o uzasadnienie wyroku, ale nie wywiódł apelacji od powyższego orzeczenia. W dniu 14 kwietnia 2015 r. w toku postępowania w sprawie I C 619/14 zawarto ugodę, zgodnie z którą (...) S.A. z siedzibą w W. zobowiązał się zapłacić na rzecz A. K. (2) kwotę 30.000 zł
w terminie 21 dni od zawarcia ugody z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności, na co A. K. (2) wyraził zgodę i oświadczył, iż kwota ta wyczerpuje w całości jego roszczenia o zadośćuczynienie wynikające ze zdarzenia jakie miało miejsce w dniu 30 maja 2014 r.

(...) S.A. z siedzibą w W. wypłacił bliskiej rodzinie zmarłego kwoty wynikające z wyroków z dnia 19 maja 2014 r. i z dnia 15 września 2014 r., a także z ugody zawartej w dniu 14 kwietnia
2015 r.

Powód wielokrotnie wzywał pozwanego do zapłaty różnych kwot z tytułu wypłaconego odszkodowania, między innymi pismem z dnia 11 grudnia 2014 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 25.000 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania i ponowił je pismem z dnia 7 stycznia 2015 r. Kwota, której zwrotu domagał się powód stanowiła równowartość świadczenia wypłaconego S. K. (1) i Z. K.. Pozwany odpowiedział na wskazane wezwania pismem z dnia 15 stycznia 2015 r., w którym wnosił o wyjaśnienie konkretnych okoliczności sprawy. W wyniku wymiany korespondencji M. R. uznał ostatecznie wysokość świadczenia wypłaconego S. K. (1) i wpłacił powodowi kwotę 10.000 zł oraz odmówił zwrotu świadczenia wypłaconego Z. K. do czasu otrzymania pełnej dokumentacji sprawy.
W świetle tych ustaleń Sąd I instancji uznał, że powództwo
w przeważającej części zasługiwało na uwzględnienie, gdyż znalazło oparcie
w przepisie art. 43 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym funduszu gwarancyjnym i polskim biurze ubezpieczycieli komunikacyjnych (tekst jedn. : Dz.U. 201.2060 z późn. zm. – dalej : „ustawa”). Nie podzielił stanowiska pozwanego o wadliwym prowadzeniu przez ubezpieczyciela spraw wytoczonych przez osoby bliskie zmarłego. Nie uznał także, by kwoty zadośćuczynienia na rzecz Z. K. i A. K. (2) (wynikające odpowiednio z wyroku w sprawie I C 849/13 i z ugody zawartej w postępowaniu I C 619/14) były zawyżone.Przyjął jednak, że nie jest rzeczą obojętną,iż już wcześniej na podstawie wyroku Sądu karnego sprawca szkody częściowo ją A. K. (2) naprawił i wywiązał się z obowiązku zapłaty z tego tytułu sumy 12 500zł. Przepis art. 46 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym do 8 czerwca 2010r. dotyczył zarówno szkód majątkowych jak i niemajątkowych. Poprzez wspomnianą zapłatę zrekompensowana została więc synowi zmarłego krzywda, jakiej doznał w związku ze śmiercią ojca. Kwota ta podlegała zaliczenia na poczet „ugodzonego” zadośćuczynienia i w konsekwencji należało odjąć ją od sumy 30 000 zł wypłaconej przez zakład ubezpieczeń. Tylko zatem co do kwoty 17 500 zł powództwo w tym zakresie okazało się zasadne. Łącznie zasądzona kwota wynosiła 32 500 zł (od dochodzonej sumy 45 500 zł należy odjąć 12 500 zł). O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 455 kc w zw. z art. 481 § 1 i 2 kc, a o kosztach procesu w myśl art. 100 kpc.

Apelację od tego wyroku w części oddalającej powództwo wniósł powód zarzucając dokonanie błędnych ustaleń faktycznych (wskutek przyjęcia, że zasądzona jako środek karny kwota 12 500 zł stanowiła zadośćuczynienie, gdy w istocie było to odszkodowanie z art. 446 § 3 kc oraz że powód nie uwzględnił tej kwoty przy szacowaniu wysokości należnego poszkodowanemu świadczenia), naruszenie przepisu art. 233 § 1 kpc ( poprzez uznanie, że ubezpieczyciel szacując należnemu uprawnionemu A. K. (2) kwotę zadośćuczynienia powinien uwzględnić kwotę 12 500 zł) oraz obrazę prawa materialnego tj. przepisów art. 446 § 3 kpc w zw. z art.
46 § 1 kk
( wskutek uznania, że Sąd karny orzekając o naprawieniu szkody miał na względzie szkodę o charakterze niemajątkowym). Powołując się na powyższe apelujący wniósł o zmianę wyroku w zakwestionowanym zakresie
i uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu za obie instancje.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie
i zasądzenie kosztów procesu za drugą instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja jest zasadna, aczkolwiek nie z przyczyn wskazanych w jej uzasadnieniu.

Sąd Rejonowy w Aleksandrowie Kujawskim dokonał przydatnych do rozstrzygnięcia sprawy ustaleń faktycznych, jednakże nie były one wystarczające. Dlatego też Sąd odwoławczy poczynił następujące dodatkowo ustalenia :

Zmarły A. K. (1)w 1946r. i jego żona J. K. mieli dwójkę dzieci - A. K. (2) i K. K. (1) (którego córką jest S. K. (1)). K. K. (1) zginął w wypadku w 1993r. (Bezsporne).
Całą swoją miłość A. K. (1) przelał na drugiego syna, co sprawiło, że więź między nimi była bardzo silna. Dodatkowo spotęgowało ją to, że ojciec był dla A. K. (2) przyjacielem. Zawsze mógł on liczyć na wsparcie rodzica, który doradzał mu w sprawach życiowych. Mimo że od 1999r. razem nie mieszkali to widywali się niemalże codziennie. A. K. (1) gdy dysponował środkami – udzielał wsparcia finansowego synowi i jego rodzinie. Bardzo zaangażował się przy budowie domu przez A. K. (2). Nie tylko udzielał rad w procesie budowlanym i pomagał w podejmowaniu stosownych decyzji, ale wykonywał także liczne prace (był z zawodu ślusarzem – spawaczem). Na ok. rok przez śmiercią A. K. (1) przeszedł operację wszczepienia by – passów. Szybko wracał do zdrowia i dobrze się czuł. Zalecaną formą rehabilitacji były min. wycieczki rowerowe i zginął właśnie w trakcie jednej z nich. A. K. (2) po śmierci ojca przeżył załamanie, którego oznaką było min. palenie dużej ilości papierosów (3 paczki dziennie). W okresie bezpośrednio po wypadku ograniczył spożywanie posiłków. Spadł na niego obowiązek opiekowania się kaleką matką, która odniosła obrażenia w wypadku w dniu 30 maja 2004r. Stał się osobą zamkniętą. Nie pogodził się ze śmiercią ojca. W weekendy jeździ na jego grób. Nieco po ponad roku (w dniu 8 lipca 2005r.) rozpoczął leczenie w (...) w B. Przychodni (...). W trakcie pierwszego wywiadu powołał się na zgon ojca oraz wskazał na problemy w pracy. Proces leczenia trwał do końca 2014r.

(Dowód : zeznania świadka S. K., protokół z rozprawy w dniu 26 kwietnia 2017r. 1,28 – 9,33, protokół rozprawy z 27 lutego 2017r. w sprawie sygn. akt SR Aleksandrów Kuj. I C 619/14, k. 100 - 102v, historia choroby,
k. 80 akt I C 619/14).

Pismem z 6 sierpnia 2013r. A. K. (2) zwrócił się do (...) S.A.
w W. min. o zapłatę kwoty 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia
w związku ze śmiercią A. K. (1) oraz odszkodowanie (na podstawie art. 446 § 3 kc) w wysokości 80 000 zł. Po odmowie wypłaty świadczeń pozwem z 2 października 2014r. domagał się zasądzenia od zakładu ubezpieczeń tytułem zadośćuczynienia kwoty 60 000 zł.

(Dowód :wniosek o wypłatę świadczenia, k.16 – 24 akt I C 619/14, pozew
z 4 października 2014r., k. 2-9 w/w akt).

Dokonując powyższych uzupełniających ustaleń Sąd Okręgowy oparł się na zeznaniach świadka S. K. (1) i dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Aleksandrowie Kuj. I C 619/14, które tworzą logiczną całość i których wartość nie budzi wątpliwości.
Jak już wspomniano apelacji nie sposób odmówić słuszności, ale nie z uwagi na trafność zarzutów apelacyjnych. Konstrukcja niektórych z nich – mimo że środek odwoławczy został sporządzony przez profesjonalnego pełnomocnika – budzi przy tym poważne zastrzeżenia. Formułując bowiem zarzuty związane – najogólniej mówiąc – z ustaleniami faktycznymi skarżący w istocie zakwestionował dokonaną przez Sąd a quo ocenę prawną ustalonych faktów pod kątem zastosowania określonych przepisów prawa materialnego. Tymczasem błędy w subsumpcji mogą być podważane wyłącznie za pomocą zarzutów prawno materialnych. W rzeczywistości więc zarzuty wyartykułowane w punktach 2 i 3 apelacji są jedynie uzupełnieniem względnie rozwinięciem zarzutu obrazy prawa materialnego. Trzeba jednak mieć na uwadze, że Sąd II instancji nie jest związany przedstawionymi w apelacji zarzutami dotyczącymi prawa materialnego, wiążą go bowiem jedynie zarzuty dotyczące prawa procesowego (uchwała 7 Sędziów Sądu Najwyższego z 31 stycznia 2008r.. III CZP 49/07 opubl. OSNC 2008/6/55). Oznacza to, że obowiązkiem Sądu odwoławczego jest naprawienie naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego niezależnie od tego, czy zostało to wytknięte w apelacji .

Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że rozpoznając roszczenie zakładu ubezpieczeń o zwrot wypłaconego świadczenia ubezpieczeniowego Sąd nie jest bezwzględnie związany wysokością faktycznie wypłaconego odszkodowania
(o ile oczywiście sprawca szkody nie brał udziału w charakterze strony czy interwenienta ubocznego w sprawie, w której orzekano o takim odszkodowaniu). Górną granicą odpowiedzialności sprawcy jest rzeczywista wysokość szkody. W toku procesu pozwany sprawca szkody może kwestionować min. wysokość i zakres świadczeń wypłaconych przez ubezpieczyciela podnosząc w szczególności, że ten świadczył nadmiernie
w stosunku do szkody poniesionej przez pokrzywdzonego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 14 października 2014r. VI Ca 57/14 nie publ., LEX nr 1554792). Przy regresie nietypowym z art. 828 § 1 kc przepis powyższy nie stwarza domniemania, że suma odszkodowania wypłaconego przez Zakład Ubezpieczeń odpowiada zakresowi odpowiedzialności osoby, która wyrządziła szkodę (wyrok Sądu Najwyższego z 14 stycznia 2010r. IV CSK 300/09 nie publ., LEX nr 677779; wprawdzie oba przywołane orzeczenia zapadły
w sprawach, w których podstawą regresu nietypowego był przepis art.
828 § 1 kc
to jednak w pełni znajdują zastosowanie wówczas, gdy – tak jak
w rozpatrywanym przypadku – regres znajduje oparcie w przepisie art. 43 ustawy, regulującym regres „nietypowy” przysługujący z mocy prawa). Niewłaściwie jednak Sąd meriti (podobnie zresztą jak i strony) ujął istotę występującego w niniejszej sprawie problemu sprowadzając go do kwestii zaliczenia na poczet zadośćuczynienia wypłaconego przez (...) S.A. A. K. (2) kwoty zapłaconej przez M. R.. Przy hipotetycznym założeniu, że sprawca szkody niemajątkowej częściowo ją naprawia we własnym zakresie (obojętnie przy tym, co jest tego przyczyną),
a poszkodowany domaga się od ubezpieczyciela w ramach ubezpieczenia OC dalszego zadośćuczynienia na podstawie art. 23 i 24 § 1 kc w zw. z art. 448 kc to w razie uwzględnienia takiego żądania w sprawie regresowej należy odpowiedzieć na pytanie, czy ta dalsza kwota – przy uwzględnieniu sumy wypłaconej przez sprawcę – nie była świadczeniem nadmiernym. Inaczej mówiąc wymaga oceny łączna wysokość otrzymanych przez poszkodowanego należności pod kątem tego, czy nie była ona nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy.
Kryteria wpływające na rozmiar krzywdy w związku ze śmiercią osoby bliskiej były już wielokrotnie wskazywane w orzecznictwie. Przykładowo w wyroku z 20 grudnia 2012r. IV CSK 192/12 nie publ., LEX nr 1288712 Sąd Najwyższy ponownie potwierdził konieczność uwzględnienia całokształtu takich okoliczności jak wstrząs psychiczny i cierpienia moralne, poczucie osamotnienia i pustki, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonych ze zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej oraz stopień, w jakim będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolności do jej zaakceptowania. Każdy przy tym przypadek musi być traktowany indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy.
Przenosząc powyższe uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy podkreślić przede wszystkim trzeba charakter więzi łączącej A. K. (2) z ojcem. Była ona bardzo silna,co było również niewątpliwie następstwem wcześniejszej śmierć drugiego syna A. K. (1)K. K. (1). A. K. (1) był oparciem dla A. K. (2) służąc mu radą i pomocą. Z uwagi na jego wiek poszkodowany mógł liczyć na wsparcie (choćby poprzez opiekę nad dzieckiem) przez długi jeszcze czas. Nie można też pomijać, że z racji bardzo częstych kontaktów ojciec i syn wspólnie przeżywali radości i życiowe problemy. Nagły brak takiej osoby powoduje naturalne uczucie pustki. I wreszcie nie można tracić z pola widzenia konsekwencji śmierci ojca w sferze zdrowia psychicznego A. K. (2). Był to jeden z czynników, który sprawił, że konieczne było stosowne leczenie, trwające do chwili zakończenia sprawy I C 619/14 (a więc około 9 lat). W judykaturze trafnie podkreślono (np. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 5 marca 2014r. I ACa 73/14 nie publ., LEX nr 1469492), że wysokość zadośćuczynienia nie jest uzależniona od konieczności zaistnienia okoliczności ekstremalnych świadczących o wystąpieniu stanów patologicznych (np. bezustannej żałoby, rozwoju zdrowia psychicznego czy innego tego rodzaju następstw). Tym bardziej więc powinno być ono wyższe, jeżeli choćby częściowo i nie w tak znacznych rozmiarach tego rodzaju następstwa miały miejsce.
Sąd Okręgowy we Włocławku w składzie rozpoznającym apelację stoi na stanowisku, że z uwagi na indywidualny charakter krzywdy przydatność kierowania się przy ustalaniu zadośćuczynienia sumami zasądzonymi z tego tytułu w innych przypadkach jest ograniczona, jednak przesłanka ta nie jest całkowicie pozbawiona znaczenia. Jednolitość orzecznictwa sądowego w tym zakresie odpowiada bowiem poczuciu sprawiedliwości i równości wobec prawa (tak przykładowo w najnowszym orzecznictwie Sąd Najwyższy w wyrokach:
z 16 kwietnia 2015r. I C CSK 434/14 nie publ., LEX nr 1712803 i dalsze wskazane w uzasadnianiu judykaty, oraz z 26 listopada 2009r. III CSK 62/09 nie publ., LEX nr 738354, a także Sąd Apelacyjny w Łodzi
w wyroku z 18 czerwca 2015r. I ACa 1869/14 nie publ., LEX nr 1771275). Regułę tą można stosować jednak – co jest w pełni zrozumiałe – tylko wówczas, gdy daje się ona pogodzić z zasadą indywidualizacji okoliczności określających rozmiar krzywdy w odniesieniu do konkretnej osoby poszkodowanego
i pozwala uwzględnić przy orzekaniu specyfikę poszczególnych przypadków.
W praktyce Sądu Okręgowego we Włocławku zdarzały się sytuacje, gdy orzekał on w II instancji w sprawach o zadośćuczynienie należne dorosłemu dziecku
w związku ze śmiercią rodzica (np.w sprawach I Ca 300/14 i I Ca 89/15).
W obydwu jako sumę wyjściową zadośćuczynienia (uwzględniając apelację powoda) Sąd odwoławczy przyjmował kwotę 30 000 zł (w drugiej
z przywołanych spraw matka powoda miała w chwili śmierci 72 lata). Wspomniany postulat jednolitości orzecznictwa Sądowego nie może polegać na prostej konfrontacji konkretnego przypadku z innymi (celem uzyskania orientacyjnych wskazówek co do poziomu odpowiedniego zadośćuczynienia). Ponownie trzeba zwrócić uwagę na konieczność indywidualnego traktowania każdego z nich jak i na kompensacyjną funkcję zadośćuczynienia. Zakres krzywdy poszkodowanego pozostawiony jest w tego typu sprawach do oceny tzw. prawu sędziowskiemu, co zakłada znaczny stopień uznaniowości, choć naturalnie nie oznacza dowolności.

Reasumując dotychczasowe wywody – cały czas pamiętając
o wspomnianym hipotetycznym założeniu zadośćuczynienie na rzecz A. K. (2) w kwocie 42 500 zł nie sposób uznać za wygórowane i nie przystające do rozmiaru doznanej krzywdy. W tych warunkach bezprzedmiotowe jest rozważanie, czy w chwili zaistnienia wypadku przepis art. 46 § 1 kk odnosił się jedynie do szkody majątkowej czy też swoją dyspozycją obejmował także szkodę niemajątkową. Gdyby bowiem nawet podzielić stanowisko pozwanego to i tak wypłata przez zakład ubezpieczeń dalszej kwoty 30 000 zł nie stanowiłaby świadczenia nadmiernego, a po stronie sprawcy szkody powstał obowiązek jej zwrotu w pełnej wysokości.
Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy we Włocławku na podstawie art. 386 § 1 kpc zmienił wyrok w zaskarżonej części i zasądził na rzecz powoda dalszą kwotę 12 500 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie począwszy od 23 kwietnia 2016r. (podzielając w odniesieniu do odsetek stanowisko Sądu I instancji). Dalej idące powództwo w zakresie odsetek podlegało oddaleniu.

Uwzględnienie apelacji automatycznie rzutowało na konieczność skorygowania rozstrzygnięcia Sądu I instancji o kosztach procesu, gdyż ubezpieczycielowi jako wygrywającemu sprawę praktycznie w całości należał się na podstawie
art. 98 § 1 zwrot wszystkich poniesionych kosztów (7067zł). Na tej samej zasadzie orzeczono o kosztach procesu za drugą instancję. Koszty powoda
w postępowaniu apelacyjnym to opłata od apelacji (625zł) i wynagrodzenie radcy prawnego (1800zł - § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. 2015.1804 ze zm.).- łącznie 2425 zł.

SSO Mariusz Nazdrowicz SSO Aneta Sudomir – Koc SSO Lucyna Samolińska