Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ua 134/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 13 lipca 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi w sprawie o sygnaturze akt XU 1270/17 oddalił odwołanie J. K. od decyzji zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w łodzi z dnia 21 lutego 2017 roku nr (...) odmawiającej ubezpieczonej prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd I instancji oparł na ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych, które przedstawiają się następująco:

Sąd I instancji ustalił ,że decyzją z dnia 21 lutego 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. K. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego od 11 lutego 2017r.Organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS przeprowadzająca badanie wnioskodawczyni, po rozpatrzeniu sprzeciwu od decyzji Lekarza Orzecznika ZUS, uznała, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy.

Od powyższej decyzji ubezpieczona złożyła odwołanie w dniu 28 marca 2017 roku, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 maja 2017r. organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji. W toku postępowania Sąd ustalil ,że wnioskodawczyni była niezdolna do pracy od dnia 19 lipca 2016 roku do dnia 27 lipca 2016 roku oraz od dnia 22 sierpnia 2016 roku do dnia 10 lutego 2017 roku oraz w tym okresie otrzymała wynagrodzenie za czas choroby i zasiłek chorobowy.. Z dniem 10 lutego 2017 roku wyczerpała 182-dniowy okres zasiłkowy. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z 6 lutego 2017r. rozpoznał zespół bólowy kręgosłupa, zmiany zwyrodnieniowe stawów, stan po operacyjnym leczeniu zespołu cieśni rowka łokciowego w 2010r. Stwierdził, iż wnioskodawczyni po odbytej rehabilitacji w ramach prewencji ZUS bez poprawy subiektywnej ale w badaniu bez ograniczenia ruchomości kręgosłupa i stawów kończyn górnych i dolnych, bez zaburzeń czucia, bez objawów korzeniowych i zaników mięśniowych nie jest niezdolna do pracy w ramach świadczenia rehabilitacyjnego .Orzeczenie to podtrzymała Komisja Lekarska ZUS, stwierdzając w dniu 15 lutego 2017r., iż wnioskodawczyni nie ma istotnego naruszenia sprawności wymagającego odsunięcia od pracy. Stwierdzono, iż okresowe zespoły bólowe wielostawowe i kręgosłupa na tle zmian zwyrodnieniowych, obecnie bez upośledzenia sprawności, kyfoza piersiowa, przebyte leczenie operacyjne zespołu rowka łokciowego lewego w 2010r. nie powodują niezdolności do pracy. W oparciu o dowód z opinii biegłego lekarza neurologa Sąd I instancji ustalił ,że u wnioskodawczyni rozpoznaje się zmiany zwyrodnieniowe wielostawowe i kręgosłupa z wielopoziomowymi dyskopatiami, przewlekłym zespołem bólowym, niewielkie uszkodzenie lewego nerwu łokciowego bez innych jawnych objawów uszkodzenia układu nerwowego. Po 10 lutego 2017r. wnioskodawczyni odzyskała zdolność do pracy

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o opinię biegłego neurologa. W ocenie Sądu opinia ta była w pełni miarodajna w zakresie oceny zdolności do pracy ubezpieczonej. Biegły dysponował pełną dokumentacją medyczną ubezpieczonej. Biegły zdaniem Sądu jednoznacznie wskazał ,że ubezpieczona odzyskała zdolność do pracy. Po okresie zasiłku chorobowego.

W tak ustalonym stanie faktycznym – w ocenie Sądu Rejonowego -odwołanie nie było zasadne i z tego względu podlega oddaleniu. Rozstrzygnięcie zostało oparte na przepisie art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ( Dz.U. z 2014 poz.1592) . Zgodnie z jego treścią świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy. Sąd Rejonowy wskazał ,że Komisja lekarska po przeprowadzonym badaniu wnioskodawcy, w wyniku skutecznie złożonego sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, nie stwierdziła uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego. Powyższe zostało potwierdzone przez biegłego lekarza sądowego, który stwierdził, iż wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy. Opinia ta nie była kwestionowana przez strony. Z uwagi na przytoczone wyżej argumenty, Sąd uznał wniesione odwołanie za pozbawione podstaw do jego uwzględnienia i na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. ,oddalił odwołanie.

Apelację od powyższego wyroku złożyła wnioskodawczyni w dniu 13 września 2017 roku. Wskazała ,że nadal leczy się u lekarza neurologa ortopedy i reumatologa. Nadal odczuwa takie same dolegliwości bólowe lewego barku, lewego stawu łokciowego, palców , lewego stawu biodrowego, lewego kolana promieniujące do stopy drętwienia palców i prawego łokcia . Do apelacji wnioskodawczyni załączyła plik dokumentacji medycznej od lekarzy specjalistów.

Pismami z dnia 3 października 2017 roku wnioskodawczyni uzupełniła apelację wskazując ,że wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku i dopuszczenie opinii biegłego ortopedy. Ponadto wnioskodawczyni wniosła o ustanowienie dla niej pełnomocnika z urzędu w osobie wskazanego radcy prawnego oraz zwolnienie jej od ponoszenie kosztów sądowych

Postanowieniem z dnia 12 października 2017 roku Sąd Rejonowy zwolnił wnioskodawczynię od kosztów sądowych w zakresie opłaty od apelacji oraz ustanowił dla niej pełnomocnika z urzędu w postępowaniu apelacyjnym (postanowienie k-101)

Pismem z dnia 28 listopada 2017 roku pełnomocnik wnioskodawczyni z urzędu uzupełnił apelację wnioskodawczyni wskazując ,że wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku przez przyznanie wnioskodawczyni prawa do świadczenia rehabilitacyjnego za okres od dnia 11 lutego 2017 roku ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sad I instancji . Ponadto pełnomocnik wniósł o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni z urzędu przez radcę prawnego w postępowaniu apelacyjnym, z uwagi ,że koszty te nie zostały uiszczone w całości ani w części.

Rozstrzygnięciu Sądu I instancji pełnomocnik wnioskodawczyni w uzupełnieniu apelacji zarzucił :

1.naruszenie prawa materialnego - art. 6 kodeksu cywilnego przez przyjęcie, że wnioskodawczyni nie podołała ciężarowi udowodnienia faktu, z którego wywodziła skutki prawne, w sytuacji gdy ocena materiału dowodowego przedłożonego w toku niniejszej sprawy prowadzi do odwrotnej konkluzji;

2. naruszenie prawa materialnego - art. 5 k.p.c. statuującego zasadę informowania strony o skutkach podejmowanych przed sądem czynności i o konsekwencjach zaniechań ich dokonania poprzez niepouczenie powódki o skutkach niekwestionowania opinii wydanej przez lekarza biegłego w postaci uznaniu jej całkowitej zasadności, co w uznaniu Sądu przesądziło rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie, w sytuacji gdy prawidłowe pouczenie powódki, nieposiadającej w chwili złożenia wniosku dowodowego profesjonalnego pełnomocnika, doprowadziłoby do zakwestionowania przedmiotowej opinii oraz do złożenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii lekarza specjalisty z zakresu rehabilitacji medycznej;

3. naruszenie prawa materialnego - art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 1592) poprzez jego niezastosowanie w przedmiotowej sprawie, w sytuacji gdy zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy wskazuje jednoznacznie, iż powódka jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze jej leczenie rokuje odzyskanie przedmiotowej zdolności;

4. naruszenie prawa procesowego mogące mieć wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 kodeksu postępowania cywilnego (tekst jednolity Dz.U.2014.101 z dnia 2014.01.21) poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i dokonanie dowolnej oceny dowodów wyrażającej się w nieuwzględnieniu przez Sąd wszelkich okoliczności podnoszonych przez Powódkę, a dotyczących dalszego leczenia powódki, niemożności podjęcia pracy z uwagi na negatywną opinię lekarza medycyny pracy i całkowitym pominięciu przez sąd I instancji tych okoliczności przy wydawaniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, co niewątpliwie miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia;

5. naruszenie prawa procesowego mogące mieć wpływ na wynik sprawy tj. art. 227 w związku z art. 217 § 2 i w związku z art. 278 k.p.c. przez zaniechanie przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego w sytuacji gdy z opinii wydanej w przedmiotowej sprawie sam biegły wskazał, iż jawi się jako niezbędne sporządzenie takiej opinii, a sam fakt niezgłoszenia przedmiotowego wniosku przez powódkę nieposiadającą na tamtym etapie profesjonalnego pełnomocnika nie może warunkować zarówno możliwości jak i obowiązku sądu przeprowadzenia rzeczonego dowodu.

6. naruszenie prawa procesowego mogące mieć wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 kodeksu postępowania cywilnego (tekst jednolity Dz.U.2014.101 z dnia 2014.01.21) poprzez uchybienie zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego w ocenie zgromadzonych w toku procesu dowodów wyrażające się w nieuwzględnieniu przez Sąd zakresu poniesionej przez Powódkę krzywdy i cierpień związanych z jej stanem zdrowia o całkowitym pominięciu przez sąd I instancji tych okoliczności przy wydawaniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, co niewątpliwie miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia;

7. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na całkowitym pominięciu i jednoczesnym nieuwzględnieniu faktu, że wnioskodawczyni nie została dopuszczona do pracy po wyczerpaniu okresu zasiłkowego i tym samym nie mogła podjąć pracy i pomimo powyższego uznanie, iż zasiłek rehabilitacyjny za okres dochodzony w niniejszym postępowaniu nie jest należny.

Podczas rozprawy przed Sadem Okręgowym pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku albo uchylenie sprawy do ponownego rozpoznania. Pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i skutkuje uchyleniem zaskarżonego wyroku oraz przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temuż Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Podstawą rozstrzygnięcia jest przepis art.386§4 k.p.c. , który stanowi ,że poza wypadkami określonymi w § 2 i 3 powyższego przepisu sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy. Wyjaśnieniem pojęcia „nierozpoznanie istoty sprawy” zajmował się Sąd Najwyższy
w rozlicznych swoich orzeczeniach. W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że do nierozpoznania istoty sprawy dochodzi wówczas, gdy Sąd I instancji nie orzekł merytorycznie o żądaniu strony, zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania albo pominął merytoryczne zarzuty pozwanego i w swoim rozstrzygnięciu w istocie nie odniósł się do tego co było przedmiotem sprawy (vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1998 roku, sygn. akt II CKN 897/97, Lex nr 34232; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1998 roku, sygn. akt II CKN 838/97, Lex nr 50750; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 1999 roku, sygn. akt III CKN 151/98, Lex nr 519260; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2002 roku, sygn. akt I CKN 486/00, Lex nr 54355; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2005 roku, sygn. akt III CK 161/05, Lex nr 178635; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 listopada 2007 roku, sygn. akt I PK 140/07, Lex nr 470311).

Wskazać należy ,że spór między stronami dotyczył prawa ubezpieczonej do świadczenia rehabilitacyjnego. Jak trafnie wskazał Sąd I instancji podstawą prawną rozstrzygnięcia jest art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ( Dz.U. z 2014 poz.1592), który stanowi ,że świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Istotą sprawy jest zatem ustalenie czy wnioskodawczyni po wyczerpaniu okresu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolna do pracy i równocześnie czy dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy w przypadku jej braku. Zadaniem Sądu było zatem ustalenie stanu zdrowia wnioskodawczyni na datę wyczerpania zasiłku chorobowego. W ocenie Sądu Okręgowego, z nieznanych mu przyczyn, ustaleń takich nie poczyniono. Sąd Rejonowy jak sam wskazał, wydając rozstrzygnięcie w sprawie oparł się na opinii biegłego neurologa , uznając ją za w pełni miarodajną do ustalenia stanu zdrowia wnioskodawczyni i jej zdolności do pracy. Tym samym niezrozumiałym jest pominięcie przy rozstrzyganiu sugestii biegłego co do konieczności dopuszczenia dowodu z opinii innej specjalizacji. W uzasadnieniu wyroku Sąd w żaden sposób nie odniósł się do tej kwestii. Biegły neurolog może opiniować i wypowiadać się w przedmiocie stanu zdrowia wnioskodawczyni ale wyłącznie w zakresie jego specjalizacji. Nie budziło sporu między stronami ,że wnioskodawczyni z przyczyn neurologicznych odzyskała zdolność do pracy ale stan zdrowia wnioskodawczyni i ocena odzyskania zdolności do pracy dotyczy pojęcia kompleksowego jakim jest odzyskanie zdolności do pracy ubezpieczonej. Sąd nie zbadał zatem stanu zdrowia i zdolności do pracy ubezpieczonej a jedynie pewien „wycinek” stanu zdrowia . A zatem nie zbadał materialnej podstawy roszczenia wnioskodawczyni. Przy braku całościowej, kompleksowej oceny stanu zdrowia ubezpieczonego nie można zasadnie stwierdzić czy ma on prawo do świadczenia rehabilitacyjnego czy też organ rentowy zasadnie odmawia mu prawa do niego. Postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone w minimalnym zakresie i ograniczyło się do dopuszczenia dowodu z opinii tylko jednego specjalisty, który w dodatku sam stwierdził ,że nie może w pełni ocenić stanu zdrowia wnioskodawczyni. Należy wskazać ,że Sąd I instancji powinien dążyć do wnikliwego rozpoznania sprawy, szczególnie gdy przedmiotem sporu są świadczenia z ubezpieczenia społecznego. W światle opinii biegłego wydanej przed Sadem I instancji nie sposób przyjąć ,że sprawa została na tyle wyjaśniona aby zakończyć postępowanie, nawet przy braku inicjatywy dowodowej stron. Nie można w przedmiotowej sprawie mówić o wnikliwym jej rozpoznaniu. Wnioskodawczyni nawet informacyjnie nie została wysłuchana przez Sąd na okoliczność dolegliwości na jakie uskarża się a jedyna przeprowadzona rozprawa trwała niecałe pięć minut. W tym miejscu należy wskazać ,że Sąd na podstawie art.5 kpc może udzielać stronom pouczeń niezbędnych do czynności procesowych. Przepis ten stanowi ,iż w razie uzasadnionej potrzeby sąd może udzielić stronom i uczestnikom postępowania występującym w sprawie bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej niezbędnych pouczeń co do czynności procesowych. Ponadto należy mieć na uwadze treść przepisu art.212 kpc, który stanowi ,że Sąd na rozprawie przez zadawanie pytań stronom dąży do tego, aby strony przytoczyły lub uzupełniły twierdzenia lub dowody na ich poparcie oraz udzieliły wyjaśnień koniecznych dla zgodnego z prawdą ustalenia podstawy faktycznej dochodzonych przez nie praw lub roszczeń. W ten sam sposób sąd dąży do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, które są sporne.(§1) . W razie uzasadnionej potrzeby przewodniczący może udzielić stronom niezbędnych pouczeń, a stosownie do okoliczności zwraca uwagę na celowość ustanowienia pełnomocnika procesowego.(§2) Nie ulega wątpliwości ,że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązuje zasada kontradyktoryjności i to na stronach postępowania spoczywa obowiązek przedstawiania dowodów w celu wykazania zasadności ich twierdzeń. Mimo bowiem obowiązywania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zasady kontradyktoryjności, są sytuację w których występuje potrzeba zażądania dokumentów czy przeprowadzenia innych dowodów z urzędu.( vide wyrok SA w Łodzi z dnia 28 września 2015 r w sprawie III AUa 1878/15 Lex nr 2174862)

W ocenie Sądu Okręgowego, z pism formułowanych przez samą wnioskodawczynię wynika ,że nie jest ona osobą obeznaną w prawie i niefachowo formułuje swoje twierdzenia i wnioski procesowe. Przed Sądem I instancji wnioskodawczyni występowała samodzielnie bez pomocy fachowego pełnomocnika. Należy podnieść ,iż Kodeks postępowania cywilnego w przepisach art. 5 k.p.c. i art. 212 k.p.c. nakłada na sąd szczególne obowiązki wobec stron i uczestników postępowania działających w sprawie bez pełnomocnika. Sąd powinien udzielać takiej stronie niezbędnej w granicach prawa pomocy, udzielać wskazówek o czynnościach procesowych i pouczać o ich skutkach, nie wyłączając postępowania dowodowego, a to w celu ochrony i realizacji praw podmiotowych stron. Jeśli zatem z okoliczności sprawy wynika, że strona wnosząca odwołanie od decyzji organu rentowego nie przejawia w określonym stopniu aktywności procesowej, to sąd orzekający, w zależności od sytuacji, winien udzielić stronie odwołującej się stosownego pouczenia co do czynności procesowych, przy czym pouczenie musi być adekwatne do jej zdolności percepcyjnych, a w wypadku stwierdzenia, że nieporadność strony jest na tyle duża, iż nie pozwala na samodzielne wykorzystanie udzielanych jej wskazówek, powinien zwrócić stronie uwagę na możliwość skorzystania z fachowej pomocy prawnej i wyjaśnić zasady uzyskania takiej pomocy z urzędu.( vide wyrok SA w Łodzi z dnia 24 listopada 2015 roku w sprawie III AUa 761/15 Lex nr 1950528). W rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji z uprawnień w tym zakresie nie skorzystał, pomimo istnienia ewidentnej potrzeby w tym zakresie. Nie może umknąć uwadze ,że postępowanie w przedmiocie świadczeń z ubezpieczenia społecznego pozycja procesowa stron bywa zachwiana ponieważ ubezpieczeni nie zawsze, w przeciwieństwie do organu rentowego mają dostateczną znajomość przepisów materialnoprawnych jak i procedury cywilnej obowiązującej przed sądem ubezpieczeń .Uzasadniona potrzeba udzielania pouczeń występuje wówczas, gdy w procesie czynności podejmuje osoba nieporadna lub niemająca dostatecznej znajomości prawa - udzielenie pouczenia ma zapobiec wówczas nierówności między podmiotami postępowania, nie może natomiast naruszać bezstronności sądu. ( vide postanowienie SN z dnia 27 czerwca 2013 roku w sprawie III Cz 33/13 Lex 1360264 ). W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy powinien wnioskodawczyni udzielić stosownych pouczeń po wydaniu opinii przez biegłego neurologa, co do treści jego opinii i skutków procesowych z tego wynikających. Natomiast w przypadku braku inicjatywy dowodowej wnioskodawczyni rozważyć potrzebę dopuszczenia dowodu z urzędu. Należy bowiem wskazać ,że jeżeli uzyskanie wiadomości specjalnych zapewnia wyłącznie opinia biegłego, to niedopuszczenie dowodu z takiej opinii w braku odpowiedniej inicjatywy dowodowej samej strony stanowi naruszenie art. 232 zdanie drugie k.p.c., gdy przeprowadzenie przez sąd z urzędu tego dowodu stanowi jedyny sposób przeciwdziałania niebezpieczeństwu oczywiście nieprawidłowego, podważającego funkcję procesu rozstrzygnięcia sprawy.( vide wyrok z dnia 16 września 2015 roku w sprawie o sygnaturze akt I ACa 34/15 Sądu Apelacyjnego w Białymstoku Lex nr 1842164) .

Zaznaczyć trzeba, że choć zgodnie z art. 386 § 4 k.p.c. uchylenie wyroku ma charakter fakultatywny i sąd drugiej instancji może orzec merytorycznie w razie nierozpoznania istoty sprawy przez sąd pierwszej instancji, to jednak w doktrynie i orzecznictwie słusznie zwraca się uwagę na związane z taką sytuacją ryzyko pozbawienia stron jednej instancji merytorycznej ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 listopada 2002 roku, sygn. akt I CKN 1149/00, LEX nr 75293). Oznaczałoby to w rzeczywistości rozpoznanie istoty sprawy tylko w jednej instancji. Zmiana rozstrzygnięcia przez Sąd Okręgowy mogłaby dać stronie podstawę do zarzutu pozbawienia jej prawa do zaskarżenia orzeczenia sądu odwoławczego w rozumieniu wynikającej z art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasady kontroli orzeczeń i postępowania sądowego. Uwzględnienie konstytucyjnych standardów w zakresie prawa do sądu i dwuinstancyjnego postępowania nakazywało zatem uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy przede wszystkim , w pierwszej kolejności powinien poczynić ustalenia w przedmiocie dolegliwości na jakie uskarża się wnioskodawczyni oraz czy w związku z ich występowaniem leczy się u innych specjalistów niż neurolog. W tym celu Sąd powinien choćby wysłuchać informacyjnie wnioskodawczynię. Po dokonaniu powyższych ustaleń Sąd powinien dopuścić dowód z opinii biegłych tych specjalności na okoliczność niezdolności do pracy wnioskodawczyni i jej prawa do świadczenia rehabilitacyjnego oraz dopuścić dowód z opinii biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej, zgodnie z sugestią zawartą w opinii biegłego neurologa wydaną przed Sądem I instancji. Rozpoznając sprawę, w przypadku ustalenia dalszej niezdolności do pracy wnioskodawczyni, biegli winni wypowiedzieć się w opiniach czy na skutek dalszego leczenia lub rehabilitacji wnioskodawczyni rokuje odzyskanie zdolności do pracy.

Mając powyższe na uwadze Sad orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO B. K. SSO Z. F. SSO A. D. J.