Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 35/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący

-

SSO Jacek Klęk

Protokolant

-

sekr. sąd. Patrycja Tokarek

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Sieradzu Balbiny Stasiak oraz pełnomocnika finansowego organu postępowania Urzędu Celno-Skarbowego w Łodzi Jolanty Drzyzgi, po rozpoznaniu w dniu 04 IV 2018 r. sprawy G. C. oskarżonego o czyn z art. 62§2 k.k.s. na skutek apelacji oskarżonego i jego obrońcy, od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku z 13 września 2017 r. wydanego w sprawie II K 24/17, na podstawie art. 437§2 k.p.k. w zw. z art. 113§1 k.k.s. w zw. z art. 17§1 pkt. 6 k.p.k. w zw. z art. 113§1 k.k.s.

1.  Uchyla zaskarżony wyrok w całości i na podstawie art. 17§1 pkt. 6 k.p.k. w zw. z art. 113§1 k.k.s. umarza postępowanie w sprawie;

2.  Kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 35/18

UZASADNIENIE

G. C. został oskarżony o to, że 17 listopada 2006 r. w (...) jako przedstawiciel handlowy w spółce cywilnej (...) M. K. A. W. z siedzibą w (...) ul. (...), dokumentując sprzedaż samochodów, wystawił fakturę VAT marża Nr (...) z dnia 11.11.2007 r. w sposób nierzetelny, podając w niej niezgodną z rzeczywistością, zaniżoną wartość towaru, czym naruszył postanowienia z art. 106 ust 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), tj. o przestępstwo skarbowe z art. 62 § 2 kks.

Wyrokiem z 13 września 2017 r. wydanym w sprawie II K 24/17 Sąd Rejonowy w Łasku uznał G. C. za winnego tego, że w dniu 17 listopada 2007 roku w (...) jako przedstawiciel handlowy w (...) spółce cywilnej M. K. A. W. z siedzibą w (...), ulica (...), dokumentując sprzedaż samochodów, wystawił fakturę VAT marża Nr (...) z dnia 17 listopada 2007 roku w sposób nierzetelny, podając w niej niezgodną z rzeczywistością, zaniżoną wartość towaru, czym naruszył art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.). Powyższe zakwalifikowano jako czyn z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 2 § 2 kks i na podstawie art. 62 § 2 kks w zw. z art. 2 § 2 kks wymierzono oskarżonemu karę grzywny w wysokości 15 (piętnastu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 70 (siedemdziesiąt) złotych. Od oskarżonego zasądzono również na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.050 (jeden tysiąc pięćdziesiąt) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 70 (siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z postępowaniem.

W ustawowym terminie apelacje od tego wyroku wnieśli oskarżony oraz jego obrońca.

Obrońca skazanego zaskarżył ww. wyrok w całości, zarzucając mu w pkt. I petitum apelacji obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia - to jest art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. oraz art. 424 k.p.k. - polegającą na:

a)  dowolnej zamiast swobodnej ocenie przeprowadzonych dowodów z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co w konsekwencji doprowadziło do poczynienia ustaleń faktycznych niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, z naruszeniem zasady prawdy materialnej, co skutkowało przyjęciem, iż wina oskarżonego G. C. nie budzi wątpliwości w sytuacji gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego nie dawała ku temu podstaw;

b)  pominięciu okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, co dodatkowo stanowi o pozbawionym logicznych podstaw przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów i nadaje ocenie Sądu przymiot dowolności, a w szczególności pominięciu przy ustalaniu stanu faktycznego spójnych i logicznych zeznań świadka E. Z., z których jednoznacznie wynika, iż pracownicy firmy wystawiając faktury robili to na zlecenie właściciela firmy od którego otrzymywali dyspozycję w kwestii wystawienia faktury to jest co do kwoty, danych samochodu oraz kupujących, a co za tym idzie dokonywali czynności czysto technicznych.

W apelacji obrońca wskazał również na obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. poprzez bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego z przesłuchania świadka M. K., który to dowód nie zmierzał do przedłużenia postępowania, a nadto miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mających wpływ na jego treść, a polegający na mylnym ustaleniu, że oskarżony G. C. popełnił zarzucany czyn.

Ponadto zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono obrazę przepisów ustawy o opłatach w sprawach karnych, a mianowicie art. 3 ust 1 poprzez błędne ustalenie opłaty w wysokości 1.050 złotych.

Niezależnie od powyższego, obrońca w pkt. II petitum apelacji, na podstawie art. 438 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 62 § 5 k.k.s. w zw. z art. 54 § 8 k.k.s. poprzez błędne przyjęcie, iż w przedmiotowej sprawie nie wystąpił przypadek mniejszej wagi skutkujący koniecznością zakwalifikowania zarzucanego czynu jako wykroczenia skarbowego, a w konsekwencji z uwagi na upływ terminu karalności czynu, umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k.

W konkluzji, na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. w zw. z art. 437 § 2 k.p.k. wniósł:

­

w związku z zarzutami zawartymi w pkt I. - o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego czynu;

­

w związku z zarzutem z pkt. II - o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę kalifikacji prawnej czynu i uznanie, że zachowanie oskarżonego wyczerpało jedynie znamiona z art. 62 § 5 k.k.s. a w konsekwencji umorzenie postępowania.

G. C., podobnie jak jego obrońca, zaskarżył wyrok w całości, w pkt. I petitum apelacji podnosząc:

1)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia - to jest art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. oraz art. 424 k.p.k. - polegającą na dowolnej zamiast swobodnej ocenie przeprowadzonych dowodów z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co w konsekwencji doprowadziło do poczynienia ustaleń faktycznych niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, z naruszeniem zasady prawdy materialnej, co skutkowało przyjęciem, iż wina oskarżonego nie budzi wątpliwości w sytuacji gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego nie dawała ku temu podstaw oraz na pominięciu okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, co dodatkowo stanowi o pozbawionym logicznych podstaw przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów i nadaje ocenie Sądu przymiot dowolności, a w szczególności pominięciu przy ustalaniu stanu faktycznego spójnych i logicznych zeznań świadka E. Z., z których jednoznacznie wynika, iż pracownicy firmy w tym również G. C. wystawiając faktury robili to na zlecenie właściciela firmy od którego otrzymywali dyspozycję w kwestii wystawienia faktury to jest co do kwoty, danych samochodu oraz kupujących, a co za tym idzie dokonywali czynności czysto technicznych;

2)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia a mianowicie art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. poprzez bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego z przesłuchania świadka M. K., który to dowód nie zmierzał do przedłużenia postępowania, a nadto miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mających wpływ na jego treść, a polegający na mylnym ustaleniu, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn.

Ponadto zaskarżonemu orzeczeniu oskarżony zarzucił:

3)  obrazę przepisów ustawy o opłatach w sprawach karnych, a mianowicie art. 3 ust 1 poprzez błędne ustalenie opłaty w wysokości 1.050 złotych,

4)  obrazę przepisów, a to obrazę art. 44 § 1 pkt 1 i § 5 k.k.s. w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. 113 § 1 k.k.s. - poprzez ich niezastosowanie, a w konsekwencji nieumorzenie postępowania karnego w sytuacji przedawnienia karalności;

5)  obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 62 § 5 k.k.s w zw. z art. 54 § 8 k.k.s. poprzez błędne przyjęcie, iż w przedmiotowej sprawie nie wystąpił przypadek mniejszej wagi skutkujący koniecznością zakwalifikowania zarzucanego czynu jako wykroczenia skarbowego, a w konsekwencji z uwagi na upływ terminu karalności czynu, umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k.

Oskarżony w konkluzji wniósł o:

­

w związku z zarzutami zawartymi w pkt I - zmianę wyroku poprzez uniewinnienie mnie od zarzucanego czynu;

­

w związku z zarzutem zawartym w pkt. II - zmianę zaskarżonego wyroku poprzez umorzenie postępowania;

­

w związku z zarzutem zawartym w pkt. III - zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę kalifikacji prawnej czynu i uznanie, że zachowanie oskarżonego wyczerpało jedynie znamiona z art. 62 § 5 k.k.s. a w konsekwencji umorzenie postępowania.

W toku rozprawy obrońca oskarżonego wniosła o uwzględnienie obu apelacji ze szczególnym uwzględnieniem zarzutu przedawnienia karalności czynu i wniosku o umorzenie postępowania. W tym zakresie apelację oskarżonego poparli oskarżyciele.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie zaszła potrzeba uchylenia zaskarżonego wyroku i umorzenia postępowania z uwagi na przedawnienie karalności zarzucanego oskarżonemu przestępstwa skarbowego.

Delikt skarbowy zarzucony oskarżonemu, kwalifikowany z art. 62 § 2 k.k.s. obejmuje zachowanie polegające na sporządzeniu dokumentu nieodzwierciedlającego stanu rzeczywistego, a jego popełnienie w dacie czynu (do 31 grudnia 2016 r.) zagrożone było karą grzywny do 240 stawek dziennych. Jak wynika z akt sprawy, G. C., dokumentując sprzedaż samochodu, wystawił fakturę VAT marża Nr (...) 17 listopada 2007 r. w sposób nierzetelny, podając w niej niezgodną z rzeczywistością, zaniżoną wartość towaru, czym naruszył art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.). Oznacza to, iż czyn został popełniony 17 listopada 2007 r.

Zgodnie zaś z brzmieniem art. 44 § 1 pkt. 1 k.k.s. termin przedawnienia karalności przestępstw skarbowych zagrożonych karą grzywny, ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat wynosi 5 lat. W niniejszej sprawie w terminie 5 lat od popełnienia przestępstwa Urząd Kontroli Skarbowej w (...) wszczął postępowanie, a w dniu 05 czerwca 2009 r. przesłuchał G. C. w charakterze podejrzanego. Tym samym karalność zarzucanego mu czynu przedawniła się z upływem 10 lat od popełnienia czynu. Termin ten upłynął 17 listopada 2017 roku, co samo w sobie uzasadnia konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § z pkt. 6 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. Dodać należy, iż 01 stycznia 2017 r. zaostrzono kary za delikt z art. 62§2 k.k.s. i obecnie zagrożony jest on karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. Nie zwalnia do jednak Sądu z obowiązku stosowania art. 2§2 k.k.s. zgodnie z którym sąd zobligowany jest odstąpić od zasady stosowania prawa obowiązującego w dacie orzekania jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa skarbowego (lub wykroczenia skarbowego) obowiązywała ustawa względniejsza dla sprawcy. Ustawa z daty popełnienia czynu jest zaś oczywiście względniejsza dla sprawcy, bowiem stanowi ona o przedawnieniu karalności czynu w oparciu o art. 44§1 pkt. 1 k.k.s. (okres 5 lat), zaś ustawa obowiązująca w chwili orzekania, wobec zaostrzenia sankcji na mocy ustawy 4 pkt. 6 ustawa z 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2024), nakazuje zastosowanie art. 44§1 pkt. 2 k.k.w. (okres 10 lat).

Stwierdzenie zasadności podniesionego przez oskarżonego zarzutu przedawnienia karalności przypisanego mu czynu, zwarzywszy brzmienie art. 17§1 pkt. 6 k.p.k., zgodnie z art. 436 k.p.k. w zw. z art. 113§1 k.k.s. zwalnia Sąd Okręgowy z obowiązku rozpoznania wszystkich skonkretyzowanych w apelacjach uchybień.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy – na podstawie art. 437§ 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. uchylił zaskarżony wyrok i na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. umorzył postepowanie przeciwko G. C., zaś na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. jego kosztami obciążył Skarb Państwa.