Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy w Słupsku XIV Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora ----

po rozpoznaniu w dniach 17 maja 2017 roku, 29 czerwca 2017 roku, 25 października 2017 roku i 24 listopada 2017 r.

sprawy oskarżonego

G. W. (W.)

s. M. i S. z domu W.

ur. (...) w B.

oskarżonego o to, że:

1.  w okresie od dnia 01 listopada 2014 roku do dnia 20 stycznia 2015 roku w S., na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. - B. (...), na podstawie umowy dzierżawy powierzchni zawartej w dniu 01 listopada 2014 roku z właścicielem lokalu, odpowiedzialny za sprawy firmy (...) Sp. z o.o z W., jako prezes, urządzał na automatach B. (...) nr (...) oraz B. (...) nr (...) oraz SILVER S. nr (...) gry hazardowe bez wymaganego zezwolenia właściwego organu, naruszając art. 3,6 i 14 ustawy o grach hazardowych z dnia 19.11.2009r

to jest o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s.

2.  pełniąc funkcję Prezesa Zarządu w Spółce z/.o.o (...) z siedzibą w W. i będąc z tego tytułu osobą odpowiedzialną za całokształt spraw związanych z działalnością tej spółki, w okresie od dnia 1 listopada 2014r do dnia 29 września 2015r w S., na terenie punktu handlowego box 120, na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z I. G. (1)- jako wydzierżawiającym, urządzał gry na automatach do gier SILVER S. nr 1923 i B. H. nr 1995 bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540)

tj. o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s.

3.  pełniąc funkcję Prezesa Zarządu w Spółce z/.o.o (...) z siedzibą w W. i będąc z tego tytułu osobą odpowiedzialną za całokształt spraw związanych z działalnością tej spółki, w okresie od dnia 1 listopada 2014r do dnia 14 października 2015r w S. na terenie lokalu P. Piwny (...), na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z M. W. (1) - jako wydzierżawiającą, urządzał gry na automatach do gier SILVER S. nr (...) i B. H. nr (...) bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540)

tj. o przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s.

1.  uznaje oskarżonego G. W. , w ramach czynu zarzucanego mu w pkt I, II i III części wstępnej wyroku, za winnego tego, że w okresie od dnia 01 listopada 2014 roku do dnia 14 października 2015 roku, w S., pełniąc funkcję Prezesa Zarządu w Spółce z/.o.o (...) z siedzibą w W. i będąc z tego tytułu osobą odpowiedzialną za całokształt spraw związanych z działalnością tej spółki, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru i z wykonaniem takiej samej sposobności, trzykrotnie urządzał gry na automatach do gier bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry i wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku (Dz. U. z 2009 roku nr 201 poz. 1540), przy czym:

a/ w okresie od dnia 01 listopada 2014 roku do dnia 20 stycznia 2015 roku - na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. - B. (...), na podstawie umowy dzierżawy powierzchni zawartej w dniu 01 listopada 2014 roku z właścicielem lokalu, urządzał na automatach B. (...) nr (...) oraz B. (...) nr (...) oraz SILVER S. nr (...) gry hazardowe bez wymaganego zezwolenia właściwego organu, naruszając art. 6 ustawy o grach hazardowych z dnia 19.11.2009r.

b/ w okresie od dnia 01 sierpnia 2015 roku do dnia 29 września 2015 roku - na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. - B. (...), na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z I. G. (1) - jako wydzierżawiającym, urządzał gry na automacie do gier SILVER S. nr 1923 bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1, a od 03 września 2015 roku także wbrew art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540)

c/ w okresie od dnia 01 września 2015 roku do dnia 29 września 2015 roku - na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. - B. (...), na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z I. G. (1)- jako wydzierżawiającym, urządzał gry na automacie do gier B. H. nr 1995 bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1, a od 03 września 2015 roku także wbrew art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540)

d/ w okresie od dnia 1 listopada 2014r do dnia 14 października 2015r w S. na terenie lokalu P. Piwny (...), na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z M. W. (1) - jako wydzierżawiającą, urządzał gry na automatach do gier SILVER S. nr (...) i B. H. nr (...) bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1, a od 03 września 2015 roku także wbrew art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540),

który to czyn kwalifikuje jako przestępstwo skarbowe z art.107 §1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. przy zast. art. 6 § 2 k.k.s. i za jego popełnienie na podstawie art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 23 § 1 i § 3 k.k.s. skazuje oskarżonego na karę 210 (dwustu dziesięciu) stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 (sto) złotych;

2.  na podstawie art. 29 pkt 1 i pkt 2 k.k.s. , art. 30 § 1 i § 5 k.k.s. i art. 31 § 1 i § 1 a k.k.s. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych w postaci:

a/ automatów do gry B. (...) nr (...) oraz B. (...) nr (...) oraz SILVER S. nr (...), przechowywanych w magazynie Urzędu Celnego w G. oraz pieniędzy w kwocie 15 zł (piętnastu złotych), przechowywanych na kocie sum depozytowych Izby Celnej w G., opisanych bliżej w postanowieniu z dnia 5 marca 2015r (k. 91 akt postępowania o sygnaturze RKS 49/2015/323000/RB);

b/ automatów do gry SILVER S. nr 1923 i B. H. nr 1995 przechowywanych w magazynie Urzędu Celnego w S. oraz pieniędzy w kwocie łącznej 399 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych), przechowywanych na kocie sum depozytowych Izby Celnej w G., opisanych bliżej w postanowieniu z dnia 14 kwietnia 2016r (k. 64 akt postępowania o sygnaturze RKS 362/2015/323000/ (...));

c/ automatów do gry SILVER S. nr (...) i B. H. nr (...) przechowywanych w magazynie Urzędu Celnego w S. oraz pieniędzy w kwocie łącznej 45 zł (czterdzieści pięć złotych) przechowywanych na kocie sum depozytowych Izby Celnej w G., opisanych bliżej w postanowieniu z dnia 27 kwietnia 2016r (k. 276 akt postępowania o sygnaturze RKS 362/2015/323000/ (...));

3.  zasądza od oskarżonego G. W. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w całości, w tym wymierza mu opłatę w wysokości 2.100 zł (dwóch tysięcy stu złotych).

Sygn. akt XIV K 413/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

G. W. w okresie od 1 listopada 2014 roku do 14 października 2015 roku sprawował funkcję Prezesa Zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W..

(dowód: wydruk wygenerowany w dniu 23.12.2014 r. z Krajowego Rejestru Sądowego k. 33 – 35 akt XIV K 517/16)

Spółka (...) Sp. z o.o. w W. zajmowała się dystrybucją automatów do gier o niskie wygrane, które umieszczane były w różnych punktach handlowych i gastronomicznych na terenie kraju w oparciu o zawierane z właścicielami lokali umowy o dzierżawę powierzchni lokalowej pod automaty do gier. ( bezsporne)

W dniu 1 listopada 2014 roku pomiędzy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. reprezentowaną przez prezesa zarządu G. W. a I. G. (2) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PHU (...) z siedzibą w S. doszło do zawarcia umowy najmu powierzchni użytkowej lokalu położonego w S. przy ul. (...) B. (...), na mocy której I. G. (2) wynajął (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. do wyłącznego korzystania część powierzchni lokalu w celu prowadzenia przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. gier na urządzeniach rozrywkowych i zręcznościowych, które to urządzenia zostały zainstalowane i eksploatowane były przez tą spółkę.

(dowód: umowa najmu powierzchni użytkowej z dnia 1.11.2014 roku wraz z załącznikami k. 36 – 38 akt XIV K 517/16).

W ramach tej umowy do boxu handlowego nr 120 w S. G. W. wstawił szereg automatów do gier, w tym:

a/ w okresie od dnia 01 listopada 2014 roku do dnia 20 stycznia 2015 roku – automat B. (...) nr (...), B. (...) nr (...) i SILVER S. nr (...), naruszając tym art. 6 ustawy o grach hazardowych;

b/ w okresie od dnia 01 sierpnia 2015 roku do dnia 29 września 2015 roku – automat SILVER S. nr 1923, naruszając tym art. 6 ustawy o grach hazardowych, a od 03 września 2015 roku także art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych;

c/ w okresie od dnia 01 września 2015 roku do dnia 29 września 2015 roku – automat B. (...) nr 1995, naruszając tym art. 6 ustawy o grach hazardowych, a od 03 września 2015 roku także art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych.

W dniu 1 listopada 2014 roku pomiędzy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. reprezentowaną przez prezesa zarządu G. W. a M. W. (1) prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą M. P. Piwny (...) z siedzibą w S. doszło do zawarcia umowy najmu powierzchni użytkowej lokalu położonego w S. przy ul. (...), na mocy której M. W. (1) wynajęła (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. do wyłącznego korzystania część powierzchni lokalu w celu prowadzenia przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. gier na urządzeniach rozrywkowych i zręcznościowych, które to urządzenia zostały zainstalowane i eksploatowane były przez tą spółkę.

(dowód: umowa najmu powierzchni użytkowej z dnia 1.11.2014 roku wraz z załącznikami k. 105 – 106 akt XIV K 517/16).

W ramach tej umowy w okresie od dnia 01 listopada 2014 roku do dnia 14 października 2015 roku do lokalu P. K. w S. G. W. wstawił automaty do gier – automat B. (...) nr (...) i SILVER S. nr (...), naruszając tym art. 6 ustawy o grach hazardowych, a od 03 września 2015 roku także art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych.

W dniu 20 stycznia 2015 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w S. przeprowadzili kontrolę na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. w zakresie urządzania gier hazardowych. W toku kontroli ustalono, iż w punkcie handlowym B. (...), będącym miejscem prowadzenia działalności podmiotu PHU (...) z siedzibą w S., znajdują się trzy aktywne automaty do gier typu B. H. nr (...), Silver S. nr (...) oraz B. H. nr (...). Po dokonaniu oględzin i przeprowadzeniu eksperymentów na tych urządzeniach, stwierdzono, iż są one automatami o gier w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych, bowiem automaty te są urządzeniami komputerowymi, a gry na nich urządzane są grami organizowanymi w celach komercyjnych o wygrane pieniężne i zawierają element losowości. Automaty te należały do podmiotu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wyżej wymienione automaty zostały zatrzymane w toku kontroli.

Automaty do gry wypłacały grającym na nim klientom wygrane pieniężne.

Po ustawieniu automatów do gry w punkcie handlowym w punkcie tym pojawił się serwisant automatów, który wybierał z automatów pieniądze.

(dowód: protokół kontroli z dnia 20.01.2015 roku k. 5 – 7, protokół oględzin z dnia 20.01.2015 roku k. 8 – 9 v., protokoły zatrzymania rzeczy wraz ze spisem i opisem k. 13 – 15 v., płyta CD z zapisem kontroli k. 20, protokoły przeliczenia gotówki k. 16 i 16 v., zeznania świadka B. G. k. 10 – 11 v., zeznania świadka M. R. k. 385 – 386, 21 – 21 v. i 98 – 99 akt XIV K 517/16, zeznania świadka S. P. k. 387 – 388, 8 akt XIV K 517/16)

W dniu 29 września 2015 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w S. przeprowadzili kontrolę na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. w zakresie urządzania gier hazardowych. W toku kontroli ustalono, iż w punkcie handlowym B. (...), będącym miejscem prowadzenia działalności podmiotu PHU (...) z siedzibą w S., znajdują się dwa aktywne automaty do gier typu Silver S. nr 1923 oraz B. H. nr 1995. Po dokonaniu oględzin i przeprowadzeniu eksperymentów na tych urządzeniach, stwierdzono, iż są one automatami o gier w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych, bowiem automaty te są urządzeniami komputerowymi, a gry na nich urządzane są grami organizowanymi w celach komercyjnych o wygrane pieniężne i zawierają element losowości. Automaty te należały do podmiotu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wyżej wymienione automaty zostały zatrzymane w toku kontroli.

W czasie kontroli na terenie boxu handlowego należącego do I. G. (2) obecna była B. G., która pomagała swemu synowi w prowadzeniu punktu. W trakcie kontroli prowadzonej przez funkcjonariuszy celnych B. G. wyciągnęła przygotowaną pod ladą karteczkę z wydrukowanym tekstem i oświadczyła, że jej wolą jest, aby zapis na kartce został wprowadzony do jej zeznań. Zapis ten brzmiał: „stosownie do wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 19 lipca 2012 r. w połączonych sprawach C 213/11, (...) i C 217/11 wprowadzenie do ustawy hazardowej przepisów, które umożliwiają działalność w zakresie prowadzenia gier na automatach, w tym automatów o niskich wygranych wyłącznie w kasynie stanowi naruszenie prawa UE. Przepisy zakwestionowane przez Trybunał nie mogą być stosowane przez sądy krajowe ani też przez orany administracji ustawą wprowadzoną z pominięciem procedury notyfikacji i nie mogą stanowić podstawy nakładania obowiązków na jednostkę. Zatem w obecnie obowiązujących przepisach prawa brak jest jakichkolwiek przeszkód dla prowadzenia działalności w zakresie urządzania gier na automatach. Wskazuję, iż działanie organu będzie podstawą do dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną bezprawnym stosowaniem ustawy o grach hazardowych”. B. G. potwierdziła, że kartkę tę otrzymał jej syn od mężczyzny serwisującego automaty.

Automaty do gry wypłacały grającym na nim klientom wygrane pieniężne.

Po ustawieniu automatu do gry w punkcie handlowym w punkcie tym pojawiał się serwisant automatów, który wybierał z automatów pieniądze.

(dowód: protokół kontroli z dnia 29.09.2015 roku k. 3 – 4 akt XIV K 517/16, protokół oględzin z dnia 29.09.2015 roku k. 16 – 17 akt XIV K 517/16, protokoły zatrzymania rzeczy wraz ze spisem i opisem k. 14 – 13 v. akt XIV K 517/16, płyta CD z zapisem kontroli k. 19 akt XIV K 517/16, protokołu otwarcia automatów z dnia 8.12.2015 roku k. 51 i 51 v. akt XIV K 517/16, protokoły przeliczenia gotówki k. 14 – 15 i 52 – 53 akt XIV K 517/16, zeznania świadka M. K. (1) k. 6 – 7 v. akt XIV K 517/16, zeznania świadka M. R. k. 385 – 386, 21 – 21 v. i 98 – 99 akt XIV K 517/16, zeznania świadka S. P. k. 387 – 388, 8 akt XIV K 517/16, zeznania świadka B. G. k. 382-383)

W dniu 14 października 2015 roku funkcjonariusze Urzędu Celnego w S. przeprowadzili kontrolę w P. Piwnym (...), mieszczącym się w S. przy ul. (...), w zakresie urządzania gier hazardowych. W toku kontroli ustalono, iż w pubie tym będącym miejscem prowadzenia działalności podmiotu P. Piwny (...) M. W. (1) z siedzibą w S., znajdują się dwa aktywne automaty do gier typu Silver S. nr (...) oraz B. H. nr (...). Po dokonaniu oględzin i przeprowadzeniu eksperymentów na tych urządzeniach, stwierdzono, iż są one automatami o gier w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych, bowiem automaty te są urządzeniami komputerowymi, a gry na nich urządzane są grami organizowanymi w celach komercyjnych o wygrane pieniężne i zawierają element losowości. Automaty te należały do podmiotu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wyżej wymienione automaty zostały zatrzymane w toku kontroli.

Automaty do gry wypłacały grającym na nim klientom wygrane pieniężne.

Po ustawieniu automatu do gry w punkcie handlowym w punkcie tym pojawiał się serwisant automatów, który wybierał z automatów pieniądze.

(dowód: protokół kontroli z dnia 14.10.2015 roku k. 83 – 84 v. akt XIV K 517/16, protokół oględzin z dnia 14.10.2015 roku k. 85 – 85 v. akt XIV K 517/16, protokoły zatrzymania rzeczy wraz ze spisem i opisem k. 87 – 88 v. akt XIV K 517/16, płyta CD z zapisem kontroli k. 95 akt XIV K 517/16, protokołu otwarcia automatów z dnia 8.12.2015 roku k. 267 i 267 v.. akt XIV K 517/16, protokoły przeliczenia gotówki wraz ze spisem i opisem k. 89 – 90, 268 - 269 akt XIV K 517/16, zeznania świadka M. W. (1) k. 384-385 i k. 91 – 92 v. akt XIV K 517/16, zeznania świadka M. R. k. 385 – 386, 21 – 21 v. i 98 – 99 akt XIV K 517/16, zeznania świadka S. P. k. 387 – 388, 8 akt XIV K 517/16)

Aktualne miejsce pobytu G. W. nie jest znane.

(dowód: kwestionariusz z wywiadu środowiskowego z dnia 29.05.2017 roku, zaświadczenie z systemu PESEl- (...))

G. W. ma 62 lata, jest wdowcem, nie posiada nikogo na utrzymaniu.. Posiada wykształcenie średnie techniczne, zawód: mechanik samochodowy. W okresie od 1 listopada 2014 roku do 14 października 2015 roku pełnił funkcję Prezesa zarządu spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Nie posiada majątku, ani mienia większej wartości. Nie leczony psychiatrycznie, ani odwykowo. Dotychczas karany za 286 § 1 k.k. (vide: informacja z Krajowego Rejestru Karnego z dnia k. 30 października 2017 roku k. 391 - 392 v.).

Przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego G. W. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień (k. 148 – 149 oraz k. 73 – 74 i 288 – 289 akt XIV 517/16).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie :

- zeznań świadków: M. K. (1) k. 383 – 384, 6 – 7 v. akt XIV K 517/16, M. W. (2) k. 384 – 387, 91 – 92 v. akt XIV K 517/16, M. R. k. 385 – 386, 21 – 21 v. i 98 – 99 akt XIV K 517/16, S. P. k. 387 – 388, 8 akt XIV K 517/16, B. G. k. 382 – 383, 10 – 11 v., 8 – 9 v. akt XIV K 517/16,

- dowodów z dokumentów wskazanych przez Prokuratora w sprawie XIV K 517/16 w pkt od 1 do 10 na karcie 290,

- z dokumentów wskazanych przez Prokuratora w sprawie XIV K 413/16 w pkt 1 do 4 na karci 176,

- pozostałego materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej (k. 404 v.).

Sąd zważył, co następuje:

W tym miejscu w sposób szczegółowy należy odnieść się do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, prezentując jednocześnie jego ocenę dokonaną przez Sąd i uwzględniając wzajemne powiązanie między poszczególnymi dowodami.

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, a jednocześnie nie złożył żadnych wyjaśnień, które nakazywałyby ustosunkować się do przedstawionej przez oskarżonego wersji wydarzeń. Tym samym wyjaśnień oskarżonego Sąd nie uczynił podstawą rekonstrukcji stanu faktycznego.

W rozpoznawanej sprawie Sąd ustalił stan faktyczny w przeważającej mierze o dokumenty zgromadzone w toku postępowania kontrolnego przez funkcjonariuszy Urzędu Celnego. Dowody te pozwalały stwierdzić, iż spółka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. działając na podstawie zawartych w dniu 1 listopada 2014 roku umów najmu powierzchni użytkowych, prowadziła w lokalu położonym w S. przy ul. (...) B. (...) oraz lokalu położonym w S. przy ul. (...) komercyjną działalność polegającą na urządzaniu gier na automatach.

Do dokumentów tych zaliczyć należało: umowy najmu powierzchni użytkowych z dnia 1.11.2014 roku wraz z załącznikami (k. 36 – 38 oraz k. 105 – 106 akt XIV K 517/16), protokoły kontroli (k. 5 – 7, k. 3 – 4 akt XIV K 517/16 k. 83 – 84 v. akt XIV K 517/16), protokoły oględzin (k. 8 – 9 v., k. 16 – 17 akt XIV K 517/16 oraz k. 85 – 85 v. akt XIV K 517/16), protokoły zatrzymania rzeczy wraz ze spisem i opisem (k. 13 – 15 v., k. 14 – 13 v. akt XIV K 517/16 oraz k. 87 – 88 v. akt XIV K 517/16), protokoły przeliczenia gotówki z opi sem (k. 16 i 16 v., k. 14 – 15 i 52 – 53 akt XIV K 517/16 oraz k. 89 – 90, 268 - 269 akt XIV K 517/16), protokoły otwarcia automatów (k. 51 i 51 v. akt XIV K 517/16 oraz k. 267 i 267 v. akt XIV K 517/16) oraz wydruk wygenerowany w dniu 23.12.2014 r. z Krajowego Rejestru Sądowego k. 33 – 35 akt XIV K 517/16).

Wiarygodność dowodów z dokumentów nie budzi żadnych wątpliwości. Zostały one sporządzone na potrzeby postępowania karnego, przez organy do tego uprawnione, w zakresie ich kompetencji i w sposób przewidziany prawem.

Z przeprowadzonych podczas kontroli eksperymentów procesowych mający na celu ustalenie charakteru gry za każdym razem stwierdzano, że gracz nie ma wpływu na przebieg gry, jak i też na jej wynik, a jego rola ogranicza się wyłącznie do uruchomienia programu sterującego automatem i rozpoczęcie gry, co wykluczało charakter zręcznościowy gry. Uruchomienie gry związane było z zasileniem automatu środkami pieniężnymi, a zakończenie gry związane mogło być z przyznaniem odpowiedniej liczby punktów, co następczo wiązało się możliwością dalszej gry, lub wypłaceniem ekwiwalentu pieniężnego odpowiadającego ilości pozyskanych punktów. W ten sposób wykazywano, że gry są grami na automatach, które mają charakter losowy i komercyjny w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (art. 2 ust. 3 i 4 ustawy).

W toku kontroli pozyskano także od właścicieli lokali, lub osób prowadzących w nich działalność dokumentację na okoliczność zawarcia umów najmu powierzchni użytkowej lokalów położonych w S. przy ul. (...), box 120 oraz przy ul. (...) z dnia 1.11.2014 roku celem umieszczenia w nich automatów do gier (k. 35 – 38 i 105 – 106 akt XIV K 517/16). W każdej z umów, jako dzierżawcę wskazywano Spółkę (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., w imieniu której to spółki umowy zawierał zajmujący się sprawami spółki prezes jej zarządu G. W..

Dopełnieniem tychże dokumentów były zeznania świadków przeprowadzających kontrole oraz przeprowadzających eksperyment funkcjonariuszy M. R. (k. 385 – 386, 21 – 21 v. i 98 – 99 akt XIV K 517/16) oraz S. P. (k. 387 – 388, 8 akt XIV K 517/16). Funkcjonariusze Ci w sposób tożsamy zeznawali na okoliczność podjętych czynności kontrolnych w lokalach prowadzonych przez I. G. (2) (przy ul. (...), box 120) oraz M. W. (1) (przy ul. (...)) w S.. Ustalenia jakie poczynili w toku kontroli zmierzały do ujawnienia automatów, na których urządzano w kontrolowanych lokalach gry, a które kontrolowano w zakresie tego, jaki mają charakter i czy posiadają cechy gier zręcznościowych, czy też gra nich ma charakter losowy.

Do ustalenia stanu faktycznego niniejszej sprawy pomocne okazały się także zeznania pomagającej wydzierżawiającemu I. G. (2) i będącej podczas przeprowadzonej w dniu 29 września 2015 roku kontroli świadka B. G. (k. 382 – 383, 10 – 11 v., 8 – 9 v. akt XIV K 517/16) oraz M. K. (2) (k. 383 – 384, 6 – 7 v. akt XIV K 517/16), która grała na automacie należącym do (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., a postawionym w lokalu zajmowanym przez I. G. (3). Znamienne przy tym, że wymienieni świadkowie przyznawali, iż grający na automatach powyższych ludzie otrzymywali także wygrane pieniężne, które były im wypłacane. Zauważyć także dodatkowo trzeba, że świadek B. G. przyznała, iż w toku kontroli z dnia 29 września 2015 roku wyposażona ona była już w specjalnie do tego celu przygotowaną kartkę z wydrukiem oświadczenia, które odnosiło się do niezgodności przepisów polskiej ustawy o grach hazardowych z europejskim porządkiem prawnym, którą to karteczkę otrzymali oni od osoby serwisującej automaty.

Do ustalenia stanu faktycznego przyczyniły się także zeznania świadka M. W. (1) (k. 384 – 387, 91 – 92 v. akt XIV K 517/16), która wydzierżawiała spółce (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. powierzchnie handlową w lokalu znajdującym się w S. przy ul. (...). Świadek w toku postępowania sądowego co prawda nie pamiętała już nazwy przedsiębiorstwa, które podpisało z nią przedmiotową umowę najmu powierzchni użytkowej z dnia 1.11.2014 roku, jednakże świadek ta, z uwagi na znaczny upływ czasu, miała prawo nie pamiętać już tak wielu szczegółów, a nadto okoliczność ta wynika jednoznacznie ze zgromadzonych dokumentów. Sąd zatem zeznania te uznał za w pełni wiarygodne oraz konsekwentne.

Zeznania powyższych świadków były wiarygodne, wewnętrznie spójne oraz korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

W świetle powyższych dowodów, rozpatrywanych we wzajemnym powiazaniu, Sąd stwierdził, iż G. W. w okresie czasu 1 listopada 2014 do 14 października 2015 roku w S., pełniąc funkcję Prezesa Zarządu w Spółce z/.o.o (...) z siedzibą w W. i będąc z tego tytułu osobą odpowiedzialną za całokształt spraw związanych z działalnością tej spółki, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru i z wykonaniem takiej samej sposobności, trzykrotnie urządzał gry na automatach do gier bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry i wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 roku (Dz. U. z 2009 roku nr 201 poz. 1540), przy czym:

a/ w okresie od dnia 01 listopada 2014 roku do dnia 20 stycznia 2015 roku - na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. - B. (...), na podstawie umowy dzierżawy powierzchni zawartej w dniu 01 listopada 2014 roku z właścicielem lokalu, urządzał na automatach B. (...) nr (...) oraz B. (...) nr (...) oraz SILVER S. nr (...) gry hazardowe bez wymaganego zezwolenia właściwego organu, naruszając art. 6 ustawy o grach hazardowych z dnia 19.11.2009r.

b/ w okresie od dnia 01 sierpnia 2015 roku do dnia 29 września 2015 roku - na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. - B. (...), na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z I. G. (1) - jako wydzierżawiającym, urządzał gry na automacie do gier SILVER S. nr 1923 bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1, a od 03 września 2015 roku także wbrew art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540),

c/ w okresie od dnia 01 września 2015 roku do dnia 29 września 2015 roku - na targowisku miejskim przy ul. (...) w S. - B. (...), na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z I. G. (1)- jako wydzierżawiającym, urządzał gry na automacie do gier B. H. nr 1995 bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1, a od 03 września 2015 roku także wbrew art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540), d/ w okresie od dnia 1 listopada 2014r do dnia 14 października 2015r w S. na terenie lokalu P. Piwny (...), na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej zawartej w dniu 1 listopada 2014r z M. W. (1) - jako wydzierżawiającą, urządzał gry na automatach do gier SILVER S. nr (...) i B. H. nr (...) bez wymaganej koncesji właściwego organu na prowadzenie kasyna gry, wbrew art. 6 ust. 1, a od 03 września 2015 roku także wbrew art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009r (Dz.U z 2009r nr 201, poz. 1540),

Przy tak ustalonym stanie faktycznym należało stwierdzić, że zachowanie oskarżonego G. W. wypełniło znamiona czynu zabronionego karnoskarbowego z art. 107 k.k.s., a nadto zachodzi pełna zarzucalność tego czynu w przypadku oskarżonego.

Zgodnie z treścią art. 107.§ 1 k.k.s. działa bezprawnie ten, kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia urządza lub prowadzi grę losową, grę na automacie lub zakład wzajemny. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe.

Artykuł 107 § 1 KKS penalizuje nielegalne urządzanie lub prowadzenie gier i zakładów wzajemnych. Naruszając porządek prawny w zakresie urządzania i prowadzenia gier i zakładów wzajemnych sprawca godzi w interes finansów publicznych oraz monopol Państwa w tej sferze. Artykuł 3 ustawy z dnia 19 listopad 2009 roku o grach hazardowych wyraźnie stanowi, że urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach i gier na automatach o niskich wygranych jest dozwolone wyłącznie na zasadach określonych w tej ustawie. Prowadzenie zaś działalności w zakresie gier liczbowych, loterii pieniężnych, wideoloterii i gry tele-bingo stanowi monopol Państwa. Wykonywanie tego monopolu należy do ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, który w porozumieniu z ministrem do spraw finansów publicznych, w tym celu tworzy jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (zob. art. 5 ustawy).

Pojęcia określające przedmioty czynności wykonawczych, tj.: gra losowa, gra na automacie, gra na automacie o niskich wygranych, wreszcie - zakład wzajemny wywodzą się z ustawy o grach hazardowych. I tak, według art. 2 ust. 1 ustawy, grami losowymi są gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku, a warunki gry określa regulamin. Są to m.in. (pkt 6) gry cylindryczne, w których uczestniczy się w grze poprzez wytypowanie liczb, znaków lub innych wyróżników, a wysokość zależy od z góry określonego stosunku wpłaty do wygranej, wynik zaś gry ustalany jest za pomocą urządzenia obrotowego. Definicję gry na automatach zawiera z kolei art. 2 ust. 3 i 5 ustawy o grach hazardowych, zgodnie z którymi grami na automatach są gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, w których gra zawiera element losowości. Wygraną rzeczową w grach na automatach jest również wygrana polegająca na możliwości przedłużania gry bez konieczności wpłaty stawki za udział w grze, a uzyskanej w poprzedniej grze. Grami na automatach są także gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych, organizowane w celach komercyjnych, w których grający nie ma możliwości uzyskania wygranej pieniężnej lub rzeczowej, ale gra ma charakter losowy.

Przytoczone regulacje ustawy o grach hazardowych wskazują, iż wielka jest różnorodność gier i zakładów, w dodatku ich liczba się zwiększa. Ustawodawca stara się objąć je ogólnymi definicjami. Definicje te nie zapobiegają jednak wątpliwościom interpretacyjnym sprowadzającym się do pytania: czy dana gra lub zakład są tymi, o których mowa w ustawie. W postępowaniu karnym Sąd sam ustala charakter gry. To sądy też mają dokonywać właściwej wykładni przepisów ustawy o grach hazardowych w tym tych przepisów, które mówią o "wygranych rzeczowych". Należy przy tym mieć na uwadze, że przepisy tej ustawy stają się podstawą do tworzenia normy prawnokarnej, której treść w przypadku wątpliwości interpretacyjnych nie może podlegać wykładni rozszerzającej. Dotyczy to w szczególności pojęcia: "rzeczy" i "świadczenia rzeczowego". Zasadnicze znaczenie dla interpretacji tych pojęć mają ustalenia faktyczne konkretnej sprawy, np. czy automat do gry, o który w sprawie chodzi jest rzeczywiście urządzeniem pozwalającym na uzyskanie wygranych rzeczowych w rozumieniu ustawy o grach i zakładach wzajemnych, czy ma on charakter automatu zręcznościowego, na którym nie da się uzyskać żadnej nagrody zewnętrznej w stosunku do samej gry w postaci pieniędzy, żetonów wymienianych na pieniądze, nagród będących przedmiotami materialnymi czy też usługami świadczonymi zwycięzcy, niestanowiącymi samej gry.

Z kolei o losowości gry decyduje niemożność przewidzenia przebiegu gry, jak również brak wpływu gracza na ten przebieg. Wprowadzenie takich elementów dodatkowych, jak np. "wiedza" lub "zręczność", mających stworzyć pozory braku losowości, nie pozbawia gry charakteru losowego, jeżeli w konsekwencji wynik całej gry zależy od przypadku (tak NSA w wyr. z 27.10.1999 r., (...) SA (...), niepubl.; podobnie wyr. NSA z 6.12.1999 r., (...) SA (...), Biuletyn Skarbowy 2001, Nr 1, poz. 29). Dla oceny charakteru gry i zaliczenia jej do określonego rodzaju gier wg katalogu ustawowego nie mają bowiem istotnego znaczenia uboczne elementy (zob. wyr. NSA z 3.9.1998 r., (...) SA 890/98, niepubl.). (...) oznacza niemożność przewidzenia od początku przebiegu gry, której wynik zależy od przypadku. Chodzi o wynik całej gry (zob. wyr. NSA z 16.7.1999 r., (...) SA 841/99, niepubl.).

Przekładając powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać należy, że automaty SILVER S. i B. (...) udostępniane klientom w punkcie handlowym I. G. (2) oraz w punkcie handlowym M. W. (1) są automatami, na których prowadzi się gry o charakterze losowym, a nadto – gry takie otwierały możliwość uzyskania wygranej rzeczowej w postaci pieniędzy. W tym ujęciu nie ma zatem najmniejszych wątpliwości, że automaty wymienione powyżej są tego rodzaju urządzeniami, które podpadały pod treść ustawy o grach hazardowych.

Przedmiot czynności sprawczej był więc tego rodzaju, że nadawał się do popełnienia na nim czynu zabronionego z art. 107 k.k.s.

Dalej wskazać trzeba, że do znamion ustawowych deliktu skarbowego z art. 107 § 1 KKS należy także działanie wbrew przepisom ustawy lub warunkom zezwolenia. Wyraźnie więc widać subsydiarność komentowanego przepisu wobec art. 3 ustawy o grach hazardowych, według którego urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach i gier na automatach o niskich wygranych jest dozwolone wyłącznie na zasadach określonych w ustawie. Pierwszą z tych zasad wyraża bezpośrednio przepis art. 4 ust. 1 ustawy - jest to zasada monopolu Państwa w zakresie gier liczbowych, loterii pieniężnych, wideoloterii i gry telebingo. Kolejne przepisy, w szczególności rozdział 2 regulują dalsze zasady. Dotyczą one różnych kwestii, m.in. formy organizacyjnej podmiotu urządzającego grę czy zakład wzajemny, miejsca urządzania (kasyna gry), zakazu reklamowania niektórych gier i zakładów wzajemnych, minimalnych wartości wygranych, regulaminów gier i zakładów wzajemnych, zabezpieczenia losów i innych dowodów udziału w grze przed sfałszowaniem lub przedwczesnym odczytaniem wyniku gry, granicy wiekowej dostępu do ośrodków gier czy punktów przyjmowania zakładów bukmacherskich, rejestracji gości, świadectw zawodowych osób sprawujących zarząd nad ośrodkami gier i punktami przyjmowania zakładów oraz bezpośrednio prowadzących gry i zakłady, instalacji systemów służących kontroli przebiegu i prowadzenia gier, itp.

Problematykę zezwoleń na urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier i zakładów reguluje rozdział 3 ustawy o grach hazardowych. Udziela ich minister właściwy do spraw finansów publicznych, jeśli chodzi o gry losowe, zakłady wzajemne i gry na automatach. Działanie bez zezwolenia oznacza działanie "wbrew przepisom ustawy".

Oczywistym jest w niniejszej sprawie, że na urządzanie gier na automatach SILVER S. i B. (...) G. W. nie miał zezwoleń odpowiednich organów administracji publicznej, gry urządzane były nadto poza kasynem gier (art. 14 ust. 1 ustawy). Ustalone w niniejszym postępowaniu zachowania G. W. były więc działaniem wbrew ustawie o grach hazardowych.

Dalej trzeba zauważyć, że oskarżony, zawierając umowę najmu powierzchni użytkowej lokalu z M. W. (1), jak również zawierając umowę z I. G. (2), wstawił na terenie ich lokali automaty w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 3-5 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 201, poz. 1540 z późn. zm.), udostępniając je nieograniczonej liczbie klientów, którzy chcieliby podjąć grę na tych urządzeniach. G. W. nie podjął przy tym żadnych działań zmierzających do ustalenia, jaki charakter mają te automaty. Przeciwnie – w tym zakresie posłużył się on jedynie skrótem z opinii prawnej o niezidentyfikowanym charakterze. Jednocześnie zawierając umowę najmu powierzchni użytkowej lokalu z M. W. (1) czy z I. G. (2) oskarżony dołączał instrukcję postępowania na wypadek, gdyby któryś z automatów został zatrzymany przez służby celne, co oznacza, że miał świadomość, iż automaty owe podlegały rejestracji, której wszakże nie dokonano w stosunku do żadnego z automatów. Zresztą, już sam fakt posługiwania się takim wyciągiem z analizy prawnej wskazuje na oczywisty zamiar urządzania na terenie punktu handlowego I. G. (2), a w konsekwencji – także na terenie punktu handlowego M. W. (1) gier bez wymaganego zezwolenia właściwego organu, wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych - z naruszeniem art. 6 ustawy o grach hazardowych, a od 03 września 2015 roku – także z naruszeniem art. 14 ust 1 ustawy o grach hazardowych.

Zauważyć należy, iż głównym przedmiotem powyżej przedstawionych rozważań była możliwość przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 107 § 1 k.k.s. Jednakowoż, czego Sąd nie pominął w niniejszej sprawie, przepis ów ma charakter blankietowy i w związku powyższym znaleźć musi dopełnienie w treści konkretnego przepisu odnoszącego się do warunków i dopuszczalności urządzania gier losowych. Takim przepisem dopełniającym może być art. 6 lub art. 14 ustawy o grach hazardowych.

Z uwagi na rozbieżności interpretacyjne przepisów ustawy z dnia z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych, a zwłaszcza art. 6 i 14 powołanej ustawy, a w efekcie możliwości ich stosowania celem wypełnienia normy blankietowej art. 107 § 1 k.k.s. Z ustaleń faktycznych poczynionych w oparciu o całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynikało bowiem jednoznacznie, że oskarżony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej urządzał gry na automatach, o których mowa w art. 2 ust. 5 ustawy o grach hazardowych, nie posiadając koncesji na prowadzenie kasyna gry. Należy jednak pamiętać, iż wskazane w art. 107 § 1 k.k.s. przestępstwo, polegające na urządzaniu lub prowadzeniu gry hazardowej, to jest gry losowej, gry na automatach lub zakładów wzajemnych, wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia, wymaga, aby zostało ono popełnione umyślnie bądź to w zamiarze bezpośrednim, bądź ewentualnym. Trudno jednak w niniejszej sprawie przypisać oskarżonemu zamiar umyślny, który polegać miałby choćby na godzeniu się na popełnienie przestępstwa, gdy w świetle niejasnych przepisów ustawy o grach hazardowych i ich interpretacji dokonywanej przez sądy powszechne i Sąd Najwyższy oskarżony nie mógł w sposób jednoznaczny ocenić, czy zachowanie przez niego podjęte rodzić będzie odpowiedzialność karną. Co więcej zapadłe w innych sprawach z jego udziałem orzeczenia, które włączone zostały w poczet materiału dowodowego w niniejszym postępowaniu, utwierdzić go mogły w przekonaniu, iż działalność przez niego prowadzona ma charakter legalny, a przynajmniej zachowanie takie nie powinno podlegać karze.

Odnośnie art. 6 ust. 1 i art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych toczyły się spory, czy wyżej wymienione przepisy mają charakter techniczny, a w następstwie – czy powinny one zostać notyfikowane Komisji Europejskiej przed ich wejściem w życie.

Zauważyć należy, iż w myśl art. 8 ust. 1 dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998 r.) istniał obowiązek notyfikacji przepisów technicznych Komisji Europejskiej. Ani jednak dyrektywa 98/34, ani rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. z 2002 r., poz. 2039 ze zm.), którym to aktem prawnym implementowało tą dyrektywę do polskiego porządku prawnego, nie określały skutków braku notyfikacji przepisu technicznego.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, iż bez wątpienia art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych stanowił przepis techniczny w rozumieniu art. 8 ust. 1 dyrektywy 98/34/WE. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w wyroku C-213/11 F., dokonując wykładni przepisu art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34 jednoznacznie rozstrzygnął, że „przepis tego rodzaju jak art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, zgodnie z którym urządzanie gier na automatach dozwolone jest jedynie w kasynach gry, należy uznać za ‘przepis techniczny’ w rozumieniu art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34” (pkt 25). Kwestię tę ostatecznie potwierdził także Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie I KZP 17/16, odwołując się w tym względzie do jednolitego stanowiska Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym również do powołanego powyżej wyroku z dnia 19 lipca 2012 r. w połączonych sprawach C-213/11, C-214/11, C-217/11, stwierdzając, że art. 14 ust. 1 miał charakter techniczny i podlegał notyfikacji.

Tym samym uznać należy, iż art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych podlegał obowiązkowi notyfikacji w myśl postanowień dyrektywy 98/34/WE. Z dniem 3 września 2015 roku, to jest z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych (Dz.U. z 2015, poz. 1201), nabrał przy tym mocy obowiązującej art. 14 ustawy o grach hazardowych w tym znaczeniu, iż względem niego dopełniony został obowiązek przeprowadzenia stosownej procedury w zakresie zgłoszenia przepisów technicznych (numer powiadomienia (...)).

Zauważyć przy tym trzeba, że jakkolwiek w świetle praktyki sądów polskich niejasny pozostawał charakter art. 6 ustawy o grach hazardowych, to ostatecznie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 13 października 2016 r. w sprawie C-303/15 przesądził, że przepis art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, uzależniający prowadzenie działalności m.in. w zakresie gier na automatach od uzyskania koncesji na prowadzenie kasyna gry, nie stanowi przepisu technicznego w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE. W związku z tym projekt tego uregulowania nie musiał podlegać notyfikacji Komisji Europejskiej. Również Sąd Najwyższy dopiero w uchwale z dnia 19 stycznia 2017 r. sygn. I KZP 17/16 zajął jednoznaczne stanowisko, iż art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych nie jest przepisem technicznym, a zatem mógł i może nadal stanowić uzupełnienie normy blankietowej zawartej w art. 107 § 1 k.k.s., o ile okoliczności faktyczne konkretnej sprawy pozwalają na ustalenie, że przepis ten ma zastosowanie i został naruszony.

W konsekwencji powyższego dojść trzeba do przekonania, że norma niestosowania krajowego przepisu technicznego, którego projektu nie notyfikowano Komisji Europejskiej zgodnie z dyrektywy 98/34/WE, wyłączała możliwość zastosowania w sprawie o przestępstwo z art. 107 § 1 k.k.s. przepisu art. 14 ustawy o grach hazardowych do dnia 03 września 2015 roku, jednak nie wyłączała w tym czasie stosowania art. 6 ustawy o grach hazardowych.

Z cała mocą podkreślić przy tym należy, że art. 6 ustawy o grach hazardowych nie ma i nigdy nie miał charakteru przepisów technicznych, do czego przekonuje wykładnia dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych.

W tym miejscu trzeba zauważyć, że dyrektywa 98/34/WE (Dz. Urz. L 204 z dnia 21 lipca 1998 r., s. 37; zob. także Dz.Urz.UE E Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, s. 337 z późn. zm., zmieniona dyrektywą Rady 2006/96/WE z dnia 20 listopada 2006 r. dostosowującą niektóre dyrektywy w dziedzinie swobodnego przepływu towarów w związku z przystąpieniem do Unii Europejskiej Bułgarii i Rumunii, Dz.Urz.UE.L 2006 z dnia 30 grudnia 2006 r., s. 81) w art. 1 pkt 11 tegoż aktu prawnego zakreśliła jasno, że pod pojęciem "przepisy techniczne" należy rozumieć specyfikacje techniczne i inne wymagania, włącznie z odpowiednimi przepisami administracyjnymi, których przestrzeganie jest obowiązkowe w wypadku wprowadzenia do obrotu lub stosowania w państwie członkowskim lub przeważającej części tych państw, jak również przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne państw członkowskich, z wyjątkiem tych określonych w art. 10, zakazujących produkcji, przywozu, obrotu lub użytkowania produktu (art. 1 pkt 9 dyrektywy 98/34/WE). Wskazano jednocześnie w przywołanym przepisie, że: "przepisy techniczne obejmują de facto przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne państwa członkowskiego, które odnoszą się do specyfikacji technicznych bądź innych wymagań lub zasad dotyczących usług bądź też do kodeksów zawodowych lub kodeksów postępowania, które z kolei odnoszą się do specyfikacji technicznych bądź do innych wymogów lub zasad dotyczących usług, zgodność z którymi pociąga za sobą domniemanie zgodności z zobowiązaniami nałożonymi przez wspomniane przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne". Ponadto obejmują one - jak wskazano w dyrektywie - "dobrowolne porozumienia, w których władze publiczne są stroną umawiającą się, a które przewidują w interesie ogólnym zgodność ze specyfikacjami technicznymi lub innymi wymogami albo zasadami dotyczącymi usług, z wyjątkiem specyfikacji odnoszących się do przetargów przy zamówieniach publicznych". Wreszcie, do przepisów technicznych należą w myśl przywołanej treści art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34/WE "specyfikacje techniczne lub inne wymogi bądź zasady dotyczące usług, które powiązane są ze środkami fiskalnymi lub finansowymi mającymi wpływ na konsumpcję produktów lub usług przez wspomaganie przestrzegania takich specyfikacji technicznych lub innych wymogów bądź zasad dotyczących usług". Jednak "specyfikacje techniczne lub inne wymogi bądź zasady dotyczące usług powiązanych systemami zabezpieczenia społecznego" nie są objęte terminem "przepisy techniczne".

Powodem ustanowienia obowiązku udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych była potrzeba udostępniania informacji o takich środkach krajowych Komisji (...), a także wszystkim państwom członkowskim Unii Europejskiej i wszystkim podmiotom gospodarczym. Uznano, że jest to przesłanka uczciwej konkurencji. Podkreślano przy tym w motywach 3-8 preambuły do dyrektywy 98/34/WE, że generalnie chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa prawnego na unijnym rynku wewnętrznym.

Należy zauważyć, że w treści tej dyrektywy wskazano, iż państwa członkowskie mają obowiązek podjąć wszelkie konieczne kroki zapewniające, że ich organy normalizacyjne przekazywać będą informacje o podejmowanych działaniach legislacyjnych, opublikują projekty norm w taki sposób, że możliwe będzie uzyskanie uwag od stron działających w pozostałych państwach członkowskich. Organy te udzielą organom normalizacyjnym w poszczególnych państwach prawo do biernego lub czynnego udziału w planowanych działaniach, wreszcie, że nie sprzeciwią się, aby kwestia podlegająca normalizacji w ich programie pracy była rozważana na poziomie europejskim zgodnie z zasadami ustalonymi przez europejskie organy normalizacyjne.

Dyrektywa 98/34 WE ustanowiła zatem procedurę udzielenia informacji w zakresie norm i przepisów technicznych. W jej treści przewidziano dwie procedury informacyjne. Jedną w dziedzinie norm, w zakresie dobrowolnych specyfikacji technicznych, drugą w dziedzinie przepisów technicznych obowiązkowych specyfikacji technicznych. W treści dyrektywy wskazano, że każdy krajowy organ normalizacyjny ma obowiązek powiadomić Komisję i inne europejskie organy normalizacyjne określone w załącznikach do wspominanej dyrektywy o swoich projektach norm lub zmianach w istniejących normach. Stwierdzono, że Komisja może zażądać, aby były do niej zgłaszane również krajowe projekty normalizacyjne, które zostaną w ten sposób udostępnione innym państwom członkowskim. Zapewniono, że Komisja oraz instytucje normalizacyjne będą mogły wypowiadać się na temat projektów tych norm. Wyraźnie wskazano, że każde państwo członkowskie powinno odczekać trzy miesiące od powiadomienia, zanim przyjmie projekt przepisów technicznych. Procedury powiadamiania nie stosuje się do przepisów technicznych, które transponują w całości normy międzynarodowe lub europejskie ani do krajowych przepisów zgodnych ze specyfikacjami technicznymi Wspólnoty lub innymi przepisami prawa krajowego.

W myśl art. 8 ust. 1 dyrektywy 98/34/WE, państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji wszelkie projekty przepisów technicznych, z wyjątkiem tych, które w pełni stanowią transpozycję normy międzynarodowej lub europejskiej. W takich przypadkach wystarczająca jest informacja dotycząca odpowiedniej normy. Państwa przekazują także Komisji podstawę prawną konieczną do przyjęcia uregulowań technicznych, jeżeli nie zostały wyraźnie ujęte w projekcie. Na państwa członkowskie Unii Europejskiej nałożono obowiązek notyfikacji przepisów technicznych implementujących dyrektywy (w kwestii tej zob. G. Grabowska, P. Kruszyński, W. Gontarski: Obowiązek notyfikowania projektów przepisów prawa Komisji Europejskiej w świetle wybranego orzecznictwa luksemburskiego, Warszawa 2012). Trzeba zauważyć, że państwo może odstąpić od notyfikowania środków krajowych, powołując się na pilne przyczyny spowodowane przez poważne i nieprzewidziane okoliczności odnoszące się do ochrony zdrowia i bezpieczeństwa publicznego, ochrony zwierząt lub roślin. Powinno jednak przedstawić te okoliczności w komunikacie kierowanym do Komisji.

Zgodnie z dyrektywą obowiązkiem państw członkowskich jest więc notyfikowanie Komisji Europejskiej projektów aktów normatywnych zawierających przepisy techniczne. Państwo członkowskie Unii Europejskiej, dokonując notyfikacji projektu, ma wstrzymać procedurę legislacyjną co najmniej na okres trzech miesięcy, a w tym czasie pozostałe państwa członkowskie oraz Komisja Europejska mają możliwość wypowiedzenia się, czy notyfikowana regulacja prawna nie tworzy barier w zakresie swobody zakładania przedsiębiorstw, świadczenia usług i przepływu towarów. Wynikający z treści art. 9 ust. 1 dyrektywy 98/34/WE obowiązek odroczenia procedury legislacyjnej o trzy miesiące, począwszy od daty otrzymania przez Komisję Europejską projektu, nosi nazwę reguły standstill. W razie zgłoszenia uwag państwo członkowskie ma poinformować Komisję o działaniach, jakie zostały podjęte w związku z otrzymanymi uwagami, jednocześnie ex lege następuje wytrzymanie procedury legislacyjnej o kolejne trzy miesiące w odniesieniu do notyfikacji produktów i towarów oraz o miesiąc w odniesieniu do przepisów odnoszących się do usług społeczeństwa informacyjnego, a w odniesieniu do porozumień dobrowolnych o cztery miesiące. Okres obowiązkowego wstrzymania procedury legislacyjnej ulega dalszemu wydłużeniu, jeśli w przeciągu pierwszych trzech miesięcy po zgłoszeniu notyfikacji Komisja Europejska poinformuje o zamiarze skorzystania z prawa inicjatywy prawodawczej i o przedstawieniu Radzie Unii Europejskiej projektu aktu prawnego w sprawach objętych zakresem notyfikowanego projektu (nie dotyczy to przepisów dotyczących usług). Wydłużenie procedury legislacyjnej nastąpi także w sytuacji, gdy Rada Unii Europejskiej przyjmie wspólne stanowisko w sprawach objętych zakresem notyfikowanego projektu.

Dyrektywa 98/34/WE miała być kluczowym narzędziem pozwalającym na sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego, a przyjęta w niej procedura notyfikacyjna ma ułatwiać śledzenie rozwiązań stosowanych w innych państwach Wspólnoty (obecnie Unii) oraz identyfikację obszarów wymagających regulacji na szczeblu krajowym bądź wspólnotowym (formułując dyrektywę, zwracano uwagę, że w dyrektywie Rady 83/189/EWG ustanawiającej procedurę przekazywania informacji dotyczących norm i przepisów technicznych Dz. Urz. L 109 z dnia 24 kwietnia 1983 r.s. 8, zmienionej decyzją Komisji 96/139/WE, Dz. Urz. WE L 32 z dnia 10 lutego 1996 r., s. 31), wprowadzono wiele zasadniczych zmian w celu osiągnięcia jasności i dlatego w tym celu niezbędna okazała się jej konsolidacja. W myśl orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przepisy dyrektywy, które przewidują obowiązek państwa członkowskiego notyfikacji wszystkich projektów przepisów technicznych (technical regulations) objętych dyrektywą lub obowiązek zaniechania przyjęcia takich przepisów i ich implementacji we wskazanym przez dyrektywę okresie muszą być interpretowane jako przepisy, które dają podstawę jednostce do powołania się na nie przed sądem krajowym (C - 194/94 (...) SA v. (...) SA and (...), (...) 1996, s. I-0220).

Oczywiście, Sąd rozpoznający przedmiotową sprawę nie pominął tego, że problem notyfikacji przepisów technicznych pojawił się w Polsce właśnie w związku z ustawą z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 201, poz. 1540 z późn. zm. (zob. L. Wilk: W sprawie zakazu hazardu niereglamentowanego, Państwo i Prawo 2013, nr 4, s. 60). Zauważyć od razu w tym miejscu należy, że prawo unijne nie harmonizuje płaszczyzny gier hazardowych, co pozwala państwom członkowskim na niemal swobodną reglamentację tej dziedziny, jednak urządzanie gier hazardowych, uczestniczenie w nich, sprowadzanie i produkcja automatów do gry objęte są regulacjami dotyczącymi rynku unijnego (J. Ł.: S. państw członkowskich w zakresie regulowania gier hazardowych - przegląd orzecznictwa TS, (...) Przegląd Sądowy 2010, nr 12, s. 37 i n.; tejże, Gry hazardowe w Internecie - ustępstwo wobec swobód rynku wewnętrznego?, (...) Przegląd Sądowy 2012, nr 1, s. 15 i n.).

Z całą mocą podkreślić trzeba, że zarówno obowiązek notyfikacji wynikający z prawa Unii Europejskiej, jak i konsekwencje zaniechania takich notyfikacji są w prawie polskim doskonale znane (zob. Wytyczne polityki legislacyjnej i techniki prawodawczej zapewnienie skuteczności prawa Unii Europejskiej w polskim prawie krajowym, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2009, pkt 213 i 214. Por. także Informacja w sprawie krajowego systemu notyfikacji projektów aktów prawnych - materiał opracowany przez Departament Innowacji i Przemysłu Ministerstwa Gospodarki, Warszawa 2012, s. 1-12).

Oczywiście, nie sposób jest negować, że przepisy techniczne zawarte w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, a ściślej art. 14 ustawy, nie zostały notyfikowane Komisji, pomimo że obowiązek taki wynikał z dyrektywy 98/34/WE. Pamiętać jednak trzeba, że notyfikowano natomiast Komisji Europejskiej projekt trzeciej nowelizacji wspomnianej ustawy o grach hazardowych, a mianowicie projekt nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 26 maja 2011 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw (nastąpiło to w dniu 16 września 2010 r. i zostało oznaczone numerem (...), Komisja Europejska sformułowała swoje uwagi do tego projektu, zob. (...) from the C. - SG (2010) (...). D. 98/34/EC. N.: (...)/PL. (...)/EN/usc2), który to projekt zawierał istotne zmiany odnoszące się do reglamentacji automatów do gier. Tłumacząc nienotyfikowanie pierwotnego tekstu ustawy o grach hazardowych, przedstawiciele rządu podkreślali, że pierwotny tekst nie zawierał przepisów objętych obowiązkiem notyfikacji (zob. też odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów J. K. z dnia 22 sierpnia 2012 r. na interpelację posła H. K. nr (...) z dnia 24 lipca 2012 r. ogłoszoną na 20 posiedzeniu Sejmu w dniu 30 sierpnia 2012 r. (...)023- (...) w sprawie reperkusji związanych z wprowadzeniem w życie ustawy o grach hazardowych oraz wyrokiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 lipca 2012 r. (...)

Trzeba przypomnieć także, że niezgodność z prawem wspólnotowym późniejszej normy prawa krajowego nie powoduje - jak stwierdził Trybunał Sprawiedliwości - że ta norma prawa krajowego przestaje istnieć. W takiej sytuacji, jak zauważył Trybunał, sąd krajowy ma obowiązek odstąpić od stosowania tej normy (wyrok z dnia 22 października 1998 r. w połączonych sprawach od C 10/97 do C 22/97 pkt 21; wyrok z dnia 19 listopada 2009 r. C 314/08 pkt 21. Trybunał Sprawiedliwości podkreślał, że zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego zobowiązuje sąd krajowy do stosowania prawa wspólnotowego i do odstąpienia od stosowania sprzecznych z nim przepisów krajowych, niezależnie od wyroku krajowego sądu konstytucyjnego (pkt 85 uzasadnienia wyroku z dnia 19 listopada 2009 r. C 314/08). Stanowisko to Sąd niniejszy w tej sprawie podziela. Znajduje ono także poparcie w poglądach doktryny, akcentującej, że zasada pierwszeństwa prawa Unii polega na pierwszeństwie jego stosowania, a nie obowiązywania, przy czym pierwszeństwo to zapewnia się przez odmowę zastosowania kolidującej z prawem Unii normy krajowej, a nie poprzez jej uprzednie uchylenie (M. Górski: Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2013 r., I KZP 15/13, LEX/el 2014). Z powyższego wynika, że Trybunał w swym orzeczeniu przyjął zasadę niestosowania przez sąd krajowy aktu prawnego sprzecznego z normą prawa wspólnotowego, bez orzekania o jego ważności (zob. W. Jedlecka: Dyrektywy Wspólnot Europejskich a prawo wewnętrzne, Wrocław 2002, s. 151). A więc w wyniku zastosowania przepisów dyrektywy (w interpretacji przyjętej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej) nigdy nie dochodzi do uchylenia przepisu krajowego sprzecznego z dyrektywą z systemu prawa, a jedynie do niemożności zastosowania go przez organy państwa (nie tylko sądy - ale przez każdy organ, którego działanie jest przejawem władzy państwa - to na państwie, jako całości, ciąży bowiem obowiązek przestrzegania przepisów unijnych, to państwo, w konsekwencji jako całość, jest odpowiedzialne za szkody poniesione przez jednostkę w wyniku nieprzestrzegania prawa unijnego). Derogacja takiego przepisu z systemu prawa należy do władz krajowych i wymaga odpowiedniego aktu władzy ustawodawczej albo orzeczenia sądu konstytucyjnego.

Mechanizm ten znajduje dodatkowo wsparcie w art. 91 ust. 3 Konstytucji, który przewiduje bezpośrednie stosowanie i pierwszeństwo prawa stanowionego w Unii Europejskiej w wypadku kolizji z ustawami. Bezpośrednie stosowanie i pierwszeństwo regulacji unijnych nie prowadzi przy tym, w rozumieniu tego przepisu, do uchylenia przepisów krajowych z systemu prawa (analogicznie jak w wypadku umowy międzynarodowej - art. 91 ust. 2 Konstytucji - w tej mierze można wskazać także, tytułem przykładu, art. 615 § 2 k.p.k., który przewiduje pierwszeństwo umów międzynarodowych - w tym wypadku przepisy prawa krajowego nadal pozostawać będą w porządku prawnym, nie będą jednak stosowane).

Ponadto sformułowanie zawarte w punkcie 37 wyroku (...) z dnia 19.07.2012 r. mówi o zakazach, których przestrzeganie jest obowiązkowe de iure w odniesieniu do użytkowania automatów do gier o niskich wygranych, mogą wpływać w sposób istotny na właściwości lub sprzedaż tych automatów”(powtórzenie w punkcie 40 wyroku). Kluczowy wydaje się tutaj zwrot „w sposób istotny”. Trybunał dopuszcza zatem wpływ przepisów ustawy na właściwości i obrót automatami, jednakże o ile wpływ ten nie jest istotny, nie można będzie kwalifikować danego przepisu jako przepisu o charakterze technicznym.

Istotne znaczenie dla rozpatrywanej sprawy będą więc miały ustalenia dotyczące nie tego, czy wejście w życie nowej ustawy regulującej rynek gier hazardowych wpłynęło na właściwość lub sprzedaż automatów do gier, a raczej czy wpływ ten był istotny. Poniższe dane i spostrzeżenia pokazują wyraźnie, że ograniczenia zawarte w ustawie o grach hazardowych nie były dla rynku wewnętrznego aż tak znaczące, a podmioty działające w tej branży dość szybko przystosowały się do nowej sytuacji. Nie doszło więc do istotnego ograniczenia rynku gier hazardowych, a raczej do jego ewolucji, zgodnie z ograniczeniami chroniącymi konsumentów oraz porządek publiczny, dopuszczalnymi przez orzecznictwo TS UE (sprawa Z. – C-67/98).

Podkreślić także należy, że biorąc pod uwagę zarówno cel, jaki ma realizować dyrektywa nr 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. U. UE L 98.204.37 z późn. zm.), jak i dotychczasowe orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, nie sposób rozpatrywać kwestii wpływu przepisów na sprzedaż produktu tylko i wyłącznie na rynku krajowym.

Zgodnie z pkt 2 preambuły dyrektywy rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez wewnętrznych granic, w którym zapewniony jest swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału; zatem zakaz wprowadzania ograniczeń ilościowych dotyczących przepływu towarów oraz środków o skutkach równoważnych jest jedną z podstawowych zasad Wspólnoty.

W sprawie C-361/10 Trybunał wskazał, że z utrwalonego orzecznictwa wynika, że dyrektywa 98/34 ma na celu ochronę - za pomocą kontroli prewencyjnej - swobodnego przepływu towarów, który jest jedną z podstaw Unii Europejskiej oraz że kontrola ta jest o tyle przydatna, iż przepisy techniczne objęte tą dyrektywą mogą stanowić przeszkody w handlu między państwami członkowskimi, które to przeszkody dopuszczalne są jedynie wówczas, gdy są one niezbędne, aby spełnić wymogi nadrzędne, których przestrzeganie leży w interesie ogólnym (zob. podobnie wyroki z dnia 30 kwietnia 1996 r. w sprawie C-194/94 (...), R.. s. I‑ (...), pkt 40 i 48 oraz z dnia 8 września 2005 r. w sprawie C-304/04 L. Italia, Z. O.. s. I‑ (...), pkt 22).

Przekładając powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, stwierdzić trzeba, że automaty do gier są nadal sprowadzane do Polski bez ograniczeń, a zatem przepisy ustawy o grach hazardowych nie wpłynęły na obrót wewnątrzwspólnotowy tym towarem. Regulacje zawarte w ustawie o grach hazardowych należy zatem w tym zakresie uznać z nieistotne dla zasady swobodnego przepływu towarów.

Na ocenę wprowadzonych regulacji, jako mających nieistotny wpływ na obrót automatami ma także możliwość ich wykorzystywania w kasynach. Warto w tym miejscu zauważyć, że nie można się zgodzić z tezą zawartą w pkt 38 wyroku (...), jakoby „ograniczeniu liczby miejsc, gdzie dopuszczalne jest prowadzenie gier na automatach o niskich wygranych, towarzyszy zmniejszenie ogólnej liczby kasyn gry, jak również liczby automatów, jakie mogą w nich być użytkowane”.

Analizując przepisy ustawy o grach i zakładach wzajemnych oraz ustawy o grach hazardowych podnieść należy, że:

- zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a) obecnej ustawy o grach hazardowych w kasynach można instalować do 70 automatów do gier,

- art. 9 pkt 1 lit. a) ustawy o grach i zakładach wzajemnych stanowił, że w kasynie można było zainstalować jedynie do 30 automatów.

Ewidentnie więc równowagą dla przepisów ustawy o grach hazardowych ograniczających urządzanie gier na automatach o niskich wygranych poza kasynami było zwiększenie liczby możliwych do zainstalowania w kasynach automatów.

Polskie przepisy w zakresie gier hazardowych na automatach nie wpływają więc na destabilizację rynku unijnego w zakresie obrotu automatami do gier, co nie daje podstaw do postawienia tezy, iż wpływają na właściwości produktu, co niezbędne jest aby uznać je za przepisy techniczne.

Reasumując, Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 19 lipca 2012r. wskazał, że przepisy ustawy o grach hazardowych mogą być „przepisami technicznymi” wymagającymi notyfikacji jedynie w sytuacji, gdyby wpływały w sposób istotny na funkcjonowanie rynku gier hazardowych, a uprawnienie do stwierdzenia, że tak jest - scedował na sądy krajowe, które będą dokonywały tej oceny na podstawie analizy danych w odniesieniu do konkretnych podmiotów gospodarczych, uwzględniając wpływ tych przepisów również na szeroko rozumiany rynek wewnętrzny. Nieuzasadnionym jest więc przyjmowanie, że art. 6 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, mówiący o tym, że d ziałalność w zakresie gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości oraz gier na automatach może być prowadzona na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry, jest „przepisem technicznym”, który powinien był kiedykolwiek być przekazany do notyfikacji Komisji Europejskiej. Przepis ten wyłączony jest bowiem spod obowiązku notyfikacji w oparciu o klauzulę derogacyjną przewidzianą w art. 10 ust. 1 dyrektywy 98/34/WE, jako że j est on przejawem skorzystania przez polskie władze publiczne z tego uznania w zakresie regulacji gier hazardowych.

Ustawa o grach hazardowych w ramach, a niewątpliwie jej art. 6 ust. 1, służy przy tym realizacji tych wartości, do których odwołuje się w tym kontekście Trybunał, a więc zmierza ona w swoim założeniu do unikania szkodliwych społecznych konsekwencji hazardu i kieruje się względami moralnymi i kulturowymi, a także szkodliwymi finansowo dla jednostek i społeczeństwa konsekwencjami, które wiążą się z grami i zakładami.

(...) zezwoleń administracyjnych wprowadzony przez ustawę z 2009r. o grach hazardowych z całą pewnością spełnia stawiane przez prawo unijne wymogi, a więc opiera się na obiektywnych, niedyskryminacyjnych i znanych wcześniej ( ex ante) kryteriach, zakreślających ramy uznania polskich władz publicznych, tak, by nie mógł być stosowany w sposób arbitralny. W tym więc sensie ustawa z 2009r. o grach hazardowych wykonuje w zakresie dotyczącym gier hazardowych orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości, co zresztą zauważył sam Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 13 października 2016 roku w sprawie C 303/15 (k. 273-274 akt).

W tej sytuacji zatem Sąd rozpoznający niniejszą sprawę nie znalazł podstaw do zakwestionowania prawidłowości procedowania w zakresie uchwalenia ustawy o grach hazardowych, jako że brak jest podstaw do stwierdzenia technicznego charakteru art. 6 tejże ustawy. Tym samym Sąd rozpoznający niniejszą sprawę zastosował wymienione przepisy ustawy o grach hazardowych, co w konsekwencji obligowało do ustalenia, że swoim działaniem G. W. naruszył dyspozycję art. 6 ustawy o grach hazardowych, zaś od dnia 03 września 2015 roku – także dyspozycję art. 14 ustawy o grach hazardowych.

Reasumując, stwierdzić należy, że zachowanie G. W. zrealizowało znamiona przestępstwa skarbowego z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

Zastosowanie art. 9 § 3 k.k.s. wynika z faktu, iż G. W. działał jako osoba zajmująca się sprawami gospodarczymi Spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Nie ma przy tym znaczenia, na jakiej podstawie G. W. uzyskał uprawnienia do działania w imieniu i na rzecz Spółki, skoro w KRS Spółki figurował on jako Członek Zarządu Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...). Dla pociągnięcia oskarżonego do odpowiedzialności jako sprawcy czynu z art. 107 § 1 k.k.s. wystarcza przy tym, że G. W. wykonywał czynności wskazujące na to, że zajmuje się on sprawami gospodarczymi spółki, skoro to jego dane i podpis figurują na umowach najmu powierzchni użytkowych obu lokali.

Z uwagi natomiast na to, że G. W. we wskazanym czasie, tj. od dnia zawarcia umów najmu z I. G. (2) i M. W. (1) do dnia przeprowadzenia kontroli i konfiskaty poszczególnych automatów do gry podejmował w sposób ciągły, z wykorzystaniem tej samej sposobności, zachowania nacechowane tym samym zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej z urządzania gier na automatach, na których komercyjne użytkowanie nie posiadał zezwolenia, czyn G. W. należało zakwalifikować dodatkowo z art. 6 § 2 k.k.s. jako czyn ciągły.

Zgodnie przy tym z treścią art. 6 § 2 k.k.s. dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru lub z wykorzystaniem takiej samej sposobności, uważa się za jeden czyn zabroniony; w zakresie czynów zabronionych polegających na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej za krótki odstęp czasu uważa się okres do 6 miesięcy.

Przepis art. 6 § 2 k.k.s. określający instytucję czynu ciągłego stanowi zmodyfikowany odpowiednik tzw. jednoczynowej koncepcji przestępstwa ciągłego (tak również SN w postanowieniu z dnia 29 marca 2006 r., I KZP 58/05, (...) 2006, nr 5, poz. 1.1.4). Przyjęte w art. 6 § 2 k.k.s. rozwiązanie zagadnienia ciągłości oparte jest zatem na tej samej koncepcji teoretycznej co regulacja zawarta w art. 12 k.k. Niezależnie od występujących między tymi przepisami różnic, w zakresie odnoszącym się do podstawowych elementów konstrukcyjnych oraz konsekwencji prawnych wynikających z przyjęcia czynu ciągłego między regulacją zawartą w art. 12 k.k. a rozwiązaniem wyrażonym w art. 6 § 2 k.k.s. nie zachodzą żadne różnice. Art. 6 § 2 k.k.s. określa instytucję czynu ciągłego, wzorując się na konstrukcji art. 12 k.k. (por. T. Grzegorczyk, Kodeks karny skarbowy..., 2006, s. 124–125; por. też wyrok SA w Katowicach z dnia 8 grudnia 2010 r., II AKa 192/10, LEX nr 7865442). Stąd też do zasadniczej większości zagadnień ujawniających się na tle art. 6 § 2 k.k.s. odnoszą się wprost te wypowiedzi przedstawicieli doktryny oraz wypowiedzi prezentowane w orzecznictwie, które przedstawione zostały w odniesieniu do konstrukcji czynu ciągłego opisanego w art. 12 k.k.

Zgodnie z treścią art. 6 § 2 k.k.s. podstawę faktyczną czynu ciągłego stanowią co najmniej dwa zachowania tego samego sprawcy. Takie ujęcie wskazuje, że przepis art. 6 § 2 k.k.s. służy do powiązania ze sobą w trakcie prawnokarnej oceny dwóch lub więcej odrębnych zachowań i uczynienia z nich jednej podstawy kwalifikacji prawnej traktowanej identycznie jako pojedyncze zachowanie sprawcy. Zastosowanie przepisu art. 6 § 2 k.k.s. prowadzi zatem do przyjęcia tożsamości czynu w rozumieniu art. 6 § 1 k.k.s. jako podstawy kwalifikacji prawnej w sytuacji ewidentnej wielości zachowań (por. wyrok SN z dnia 26 marca 1999 r., IV KKN 28/99, Prok. i Pr. 1999, nr 10, poz. 2; wyrok SA w Lublinie z dnia 12 września 2001 r., II AKo 161/01, OSA 2001, z. 12, poz. 90). Stanowisko powyższe jest aprobowane w orzecznictwie, w którym podkreśla się, że „zgodnie z treścią art. 6 § 2 k.k.s. podstawę faktyczną czynu ciągłego stanowią co najmniej dwa zachowania tego samego sprawcy. Takie ujęcie wskazuje, że przepis art. 6 § 2 k.k.s. służy do powiązania ze sobą w trakcie prawnokarnej oceny dwóch lub więcej zachowań i uczynienia z nich jednej podstawy kwalifikacji prawnej traktowanej identycznie jak pojedyncze zachowanie sprawcy. Zastosowanie przepisu art. 6 § 2 k.k.s. prowadzi zatem do przyjęcia tożsamości czynu w rozumieniu art. 6 § 1 k.k.s. jako podstawy kwalifikacji prawnej w sytuacji ewidentnej wielości zachowań" (wyrok SO w Zamościu z dnia 24 czerwca 2013 r., II Ka 450/13, LEX nr 1718272). W orzecznictwie wypracowanym na gruncie art. 12 k.k. wskazuje się zresztą, że „czyn ciągły uznany został w przepisie art. 12 k.k. jako jeden czyn zabroniony, stanowiący jednolitą całość i dlatego podlegający osądowi jako jedno przestępstwo" (wyrok SN z dnia 17 grudnia 2002 r., IV KK 371/02, LEX nr 75504), dodając w innym judykacie, że „czyn ciągły został uznany w przepisie art. 12 k.k. jako jeden czyn zabroniony i stanowi z punktu widzenia procesu karnego jednolitą całość. Podstawą odpowiedzialności za ten czyn są wszystkie objęte znamieniem ciągłości zachowania" (wyrok SN z dnia 15 września 2005 r., II KK 15/05, LEX nr 157549). Konsekwencją takiego ujęcia jest konieczność przesądzenia, że wszystkie zachowania objęte klamrą ciągłości stanowią realizację znamion czynu zabronionego oraz wypełniają pozostałe przesłanki odpowiedzialności karnej.

Przyjęcie w odniesieniu do kilku zachowań konstrukcji czynu ciągłego prowadzi w zasadzie do identycznych prawnokarnych konsekwencji jak zastosowanie tzw. jednoczynowej koncepcji przestępstwa ciągłego [por. A. W. (w:) Kodeks karny..., t. I, 2005, s. 180 i n.]; podobnie Sąd Najwyższy, wskazując, że rozwiązanie zawarte w art. 12 k.k. stanowi ustawowe odzwierciedlenie jednoczynowej koncepcji przestępstwa ciągłego ze wszystkimi wynikającymi z niej konsekwencjami materialnoprawnymi oraz procesowymi (por. postanowienie SN z dnia 29 marca 2006 r., I KZP 58/05, (...) 2006, nr 5, poz. 1.1.4; wyrok SN z dnia 15 września 2005 r., II KK 15/05, (...) 2005, nr 2, poz. 1.2.2; wyrok SN z dnia 15 listopada 2005 r., IV KK 258/05, OSNKW 2006, nr 4, poz. 35) . Artykuł 6 § 2 k.k.s. przesądza wszakże, że dwa lub więcej zachowań „uważa się za jeden czyn zabroniony". Wszelkie konsekwencje w zakresie zasad odpowiedzialności karnej są w przypadku przyjęcia czynu ciągłego identyczne jak w razie stwierdzenia, że znamiona danego typu czynu zabronionego zostały jednorazowo zrealizowane przez jedno zachowanie (por. wyrok SN z dnia 26 marca 1999 r., IV KKN 28/99, Prok. i Pr. 1999, nr 10, poz. 2; postanowienie SA w Lublinie z dnia 12 września 2001 r., II AKo 161/01, OSA 2001, z. 12, poz. 90; wyrok SA w Warszawie z dnia 9 września 1998 r., II AKa 262/98, Apel. W-wa 1999, nr 2, poz. 6).

Przekładając powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, wskazać trzeba, że oskarżony G. W. w okresie od 01 listopada 2014 roku do 14 października 2015 roku na terenie S., w dwóch punktach handlowych, tj. w boksie handlowym I. G. (2) oraz w pubie Kanclerz M. W. (1), systematycznie wstawiał kolejne automaty do gry, łącznie – 7 sztuk, nie zrażając się kolejno zajmowanymi mu przez służby celne urządzeniami. Jego działalność nakierowana była przy tym na osiągnięcie korzyści majątkowej. Bez wątpienia zatem zachowania G. W. podejmowane były w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu tego samego zamiaru oraz takiej samej sposobności.

Zachowania G. W. nacechowane były przy tym umyślnością w zamiarze co najmniej ewentualnym. Oskarżony, jako osoba oferująca automaty do gry innym podmiotom, miał świadomość, iż urządzenia owe nie są wyłączone spod reżimu ustawy o grach hazardowych. Na tę świadomość wskazuje w sposób jednoznaczny chociażby to, że G. W. nie zrażał się żadnymi sytuacjami, w których służby celne zajmowały kolejno wstawiane przez niego do lokali automaty. Ponadto należy zauważyć i to, że G. W. przedłożył I. G. (2) wyciąg rozważań na temat przepisów ustawy o grach hazardowych i wątpliwości co do ich notyfikacji, a nadto instrukcję postępowania w razie zajęcia owego automatu przez służby celne.

Sąd nie dopatrzył się przy tym żadnych okoliczności wyłączających czy umniejszających zawinienie oskarżonego.

Żadną miarą bowiem, zdaniem Sądu, nie można uznać, że G. W. działał w ramach kontratypu błędu co do prawa. Z całą mocą w tym zakresie podkreślić trzeba, że G. W. prowadził swój proceder przez cały rok, kiedy to spory prawne odnośnie zapisów ustawy o grach hazardowych miały intensywny charakter, jednak dotyczyły nie tyle kwestii ważności prawa, ile możliwości bądź nie jego stosowania przez sądy krajowe. Nigdy zatem spory sądowe nie odnosiły się do kwestii ważności prawa wewnętrznego zawartego w treści ustawy o grach hazardowych. Zauważyć też trzeba, że w okresie od listopada 2014 roku do października 2015 roku miały miejsce co najmniej dwa doniosłe dla kwestii interpretacji przepisów ustawy o grach hazardowych wydarzenia, tj. wejście w życie prawidłowo implementowanych przepisów ustawy o grach hazardowych z dniem 03 września 2015 roku oraz ogłoszenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie. Żaden z tych faktów nie wpłynął jednak na zmianę sposobu konsekwentnego postępowania G. W., który przez cały ów okres utrzymywał swoją działalność.

Nieuprawnionymi zatem byłyby twierdzenia, że G. W. nie mógł w sposób obiektywny przewidzieć jak jego zachowanie zostanie ocenione w kontekście obowiązującego stanu prawnego.

Zachowania G. W. charakteryzowały się przy tym znaczną społeczną szkodliwością, narażając na uszczerbek należności publicznoprawne, należne Skarbowi Państwa, a nadto godząc w porządek prawny związany z ochroną obywateli przed skutkami hazardu.

Ostatnim elementem, który wymaga omówienia w ramach niniejszego uzasadnienia, jest kwestia żądania zawartego w piśmie z dnia 11 października 2017 roku i formułowanego przez obrońcę oskarżonego w odniesieniu do rozważenia podstaw do zadania pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości UE w zakresie odnoszącym się do wzajemnego stosunku zapisów Dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zapisów ustawy o grach hazardowych.

Sąd wniosku obrońcy oskarżonego nie uwzględnił, uznając, iż kwestie odnoszące się do wzajemnego stosunku zapisów Dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zapisów ustawy o grach hazardowych zostały poddane już dwukrotnie szczegółowej analizie w ramach pytań prejudycjalnych kierowanych do (...) i w tym zakresie przepisy prawa krajowego nie potrzebują dodatkowej wykładni w świetle prawa UE. Z kolei zagadnienia zawarte we wniosku obrońcy oskarżonego należą nie tyle do kręgu zagadnień związanych z interpretacją prawa UE przez sądy polskie, ile do kręgu zagadnień związanych z filozofią prawa, co znajduje się poza zakresem jurysdykcji (...). Co więcej, w zarówno w wyroku (...) z 2012 roku, jak i w wyroku (...) z 2016 roku, Trybunał Sprawiedliwości UE w sposób szeroki i szczegółowy odniósł się do konsekwencji uznania jakiegokolwiek przepisu aktu prawnego za przepis techniczny, nienotyfikowany uprzednio KE, na zakres obowiązywania pozostałej części aktu prawnego. Obszerny zakres tych rozważań Sąd przedstawił w poprzedniej części uzasadnienia i zbędnym jest ich powtarzanie.

Zupełnie na marginesie zauważyć trzeba, że Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie nie pominął na etapie podejmowania decyzji o nieprzedstawieniu pytania prejudycjalnego do (...) i tego, że od pewnego czasu Europejski Trybunał Praw Człowieka w S. w poszczególnych sprawach dokonuje analizy, czy sądy krajowe podjęły właściwą decyzję w zakresie nieprzedstawienia pytania prejudycjalnego (...). Jednakowoż, okoliczność ta nie mogła mieć znaczenia dla podjętej przez Sąd orzekający w niniejszej sprawie decyzji, jako że ETPCz co do zasady uznaje, iż uzasadnienie, dlaczego sąd krajowy nie zdecydował się na zadanie pytania prejudycjalnego, uznaje za wypełniające wymóg rzetelnego procesu w rozumieniu art. 6 EKPCz (vide: przede wszystkim sprawa V. i inni przeciwko Belgii, skarga nr (...), decyzja z dnia 10 kwietnia 2012 roku, ale też wyrok ETPCz w sprawie D. przeciwko W. nr C 17120/09 czy wyrok ETPCz w sprawie S. przeciwko W. w sprawie C 38 369/09). ETPCz stwierdził wszakże kategorycznie, że Sądy krajowe nie są zobligowane do zadania pytania prejudycjalnego, jeżeli uzasadnią w świetle okoliczności danej sprawy przyczyny, dla których uznały, iż pytanie wnioskowane przez strony byłoby niewłaściwe (jako że przepisy były już poddane interpretacji przez ETS bądź też prawidłowe zastosowanie prawa UE było tak oczywiste, że nie pozostawiało miejsca na uzasadnione wątpliwości). Na argument związany z faktem poddania interpretacji przez ETS przepisów ustawy o grach hazardowych Sąd powołał się w niniejszej sprawie, odmawiając wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym.

W konsekwencji, Sąd uznając G. W. za winnego przestępstwa skarbowego, które zakwalifikowano z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s., za jego popełnienie na podstawie art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 23 § 1 i § 3 k.k.s. wymierzył G. W. karę 50 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 złotych.

Przy wymiarze kary orzeczonej wobec oskarżonego Sąd kierował się dyrektywami art. 12 i 13 k.k.s.

Wymierzając karę, Sąd uwzględnił wszystkie okoliczności łagodzące i obciążające.

Sąd nie dopatrzył się po stronie oskarżonego jakichkolwiek okoliczności łagodzących.

Do okoliczności obciążających Sąd zaliczył natomiast uprzednią karalność oraz wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu przez niego popełnionego, jak i wysoki stopień jego winy.

Zdaniem Sądu wymierzona kara jest jak najbardziej adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, jak i jego zawinienia. W ocenie Sądu przypisany oskarżonemu czyn nacechowany jest znacznym stopniem społecznej szkodliwości, a to z uwagi na fakt, iż oskarżony dopuścił się swojego czynu działając umyślnie. Działanie oskarżonego obejmowało z jednej strony osiągnięcie korzyści majątkowej z urządzenia gier losowych na automatach, a zarazem naruszenie interesów fiskalnych Skarbu Państwa, skoro oskarżony nie uzyskał koncesji na prowadzenie kasyna.

Kara ta nadto, zważywszy na wszystkie okoliczności, jest karą adekwatną, jednocześnie nie będąc nadmiernie surową ani łagodną, a zważywszy na to, że czyn ten zagrożony jest karą grzywny do 720 stawek dziennych, pozostaje w istocie w dolnych granicach zagrożenia. Wartość jednej stawki dziennej wynika z art. 23 § 3 k.k.s., zgodnie z którym stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej minimalnego wynagrodzenia.

Na względzie należało mieć okres czasu, w jakim oskarżony miał urządzać gry na automatach w okresie po dniu 3 września 2015 roku. Uwzględnia ona również sytuację majątkową oskarżonego, który nie jest osobą chorą, niedołężną, czy też niewydolną finansowo, a skoro tak, to będzie w stanie uregulować należności sądowe chociażby ratalnie.

Podkreślić należy, że wymierzona kara jest symboliczna, oscylując w dolnych granicach ustawowego zagrożenia w odniesieniu do dolnej granicy stawki dziennej grzywny.

Na podstawie art. 29 pkt 1 i pkt 2 k.k.s. , art. 30 § 1 i § 5 k.k.s. i art. 31 § 1 i § 1 a k.k.s. orzeczono obligatoryjny przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych w postaci:

a/ automatów do gry B. (...) nr (...) oraz B. (...) nr (...) oraz SILVER S. nr (...), przechowywanych w magazynie Urzędu Celnego w G. oraz pieniędzy w kwocie 15 zł (piętnastu złotych), przechowywanych na kocie sum depozytowych Izby Celnej w G., opisanych bliżej w postanowieniu z dnia 5 marca 2015r (k. 91 akt postępowania o sygnaturze RKS 49/2015/323000/RB);

b/ automatów do gry SILVER S. nr 1923 i B. H. nr 1995 przechowywanych w magazynie Urzędu Celnego w S. oraz pieniędzy w kwocie łącznej 399 zł (trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych), przechowywanych na kocie sum depozytowych Izby Celnej w G., opisanych bliżej w postanowieniu z dnia 14 kwietnia 2016r (k. 64 akt postępowania o sygnaturze RKS 362/2015/323000/ (...));

c/ automatów do gry SILVER S. nr (...) i B. H. nr (...) przechowywanych w magazynie Urzędu Celnego w S. oraz pieniędzy w kwocie łącznej 45 zł (czterdzieści pięć złotych) przechowywanych na kocie sum depozytowych Izby Celnej w G., opisanych bliżej w postanowieniu z dnia 27 kwietnia 2016r (k. 276 akt postępowania o sygnaturze RKS 362/2015/323000/ (...)) (pkt 2 sentencji wyroku).

Z uwagi na stabilną sytuację majątkową oskarżonego w punkcie 3 wyroku rozstrzygnięto w oparciu o art. 627 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych o obciążeniu oskarżonego kosztami sądowymi w całości, tj. wydatkami oraz opłatą w wysokości 2.100,00 złotych.

S. dnia 09 stycznia 2018 r.

Sędzia Sądu Rejonowego w Słupsku

Joanna Hetnarowicz – Sikora