Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 grudnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. w rozpoznaniu wniosku z dnia 14 lipca 2017 r. odmówił J. K. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy, powołując się na przepis art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. nr 8 poz. 43 ze zm.) wskazał, że ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31.12.1948 r. emerytura przysługuje, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, w dniu wejścia w życie przepisów ustawy emerytalnej, tj. 1.01.1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy, wynoszący co najmniej 15 lat.

Organ rentowy podniósł, iż przepis § 2 ust.2 rozporządzenia z 7 lutego 1983r. stanowi, że okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust.2 rozporządzenia (tj. według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów resortowych) lub w świadectwie pracy. W świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach pracodawca ma obowiązek określić: rodzaj pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia z 7 lutego 1983r., stanowisko pracy wymienione odpowiednio w wykazie, dziale, pozycji i punkcie resortowych aktów prawnych, okres, w których praca w szczególnych warunkach wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, nazwę stanowiska pracy, na jakim był zatrudniony pracownik, stwierdzona w świadectwie pracy powinna odpowiadać nazwie wymienionej w wykazie aktu resortowego.

Zakład odmówił wnioskodawcy przyznania emerytury, ponieważ: do dnia 01.01.1999 r. nie udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, do dnia 01.01.1999 r. nie udowodnił 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku — uzyskanych w wyniku przeprowadzonego postępowania Zakład przyjął za udowodnione na dzień 1.01.1999 r. 24 lata 11 miesięcy i 25 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz 13 lat 11 miesięcy i 23 dni stażu w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze.

Zakład nie uwzględnił okresu przerwy w zatrudnieniu po odbyciu zasadniczej służby wojskowej: od 1978-04-11 do 1978-05-01 oraz jako okresu pracy w szczególnych warunkach okresu zasadniczej służby wojskowej 23.04.1976 r.- 10.04.1978 r., ponieważ po wojsku wnioskodawca powrócił do zakładu pracy na stanowisko ślusarza w okresie 02.05.1978 r.- 31.08.1978 r., na którym nie wykonywał prac w szczególnych warunkach.

/decyzja z dnia 4 grudnia 2017 r. k. 34, 34v akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji złożył, w dniu 21 grudnia 2017 roku, pełnomocnik wnioskodawcy wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji, przyznanie skarżącemu prawa do emerytury oraz zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego stanowiska skarżący podniósł iż zaskarżona decyzja jest bezzasadna gdyż wnioskodawca posiada 25 letni staż pracy w tym 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych. Niezaliczenie okresu pracy od 2.05.1978 do 31.08.1978 r. jest niesłuszne ponieważ w tym okresie wnioskodawca pracował w kopalniach (...) w Ł. – kopalni (...) na stanowisku maszynisty koparki.

/odwołanie z dnia 21 grudnia 2018 roku k. 3-5/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania od powyższej decyzji. W uzasadnieniu organ wskazał, iż wnioskodawcy odmówiono prawa do ememrytury bowiem nie wykazał wymaganych 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Ponadto wskazał, iż organ rentowy zaliczył wszystkie okresy pracy w warunkach szczególnych jakie wynikały z świadectwa pracy wystawionego przez pracodawcę w dniu 21.11.2017r. A mianowicie w Kopalni (...):

-

Od 4.8.1975r. do 22.4.1976r. - 8 miesięcy i 20 dni

-

Od 1.9.1978r. do 13.12.1991r.- 13 lat 3 miesiące i 3 dni (po odjęciu okresu pobierania zasiłku chorobowego od dnia 4.12.1991r. do 13.12.1991r. - 10 dni).

Łącznie 13 lat 11 miesięcy i 23 dni.

Podkreślił, iż w odwołaniu wnioskodawca domaga się uwzględnienia okresu od 2.5.1978r. do 31.8.1978r. Okresu tego organ rentowy nie może zaliczyć ponieważ okres ten jest wyłączony przez samego pracodawcę - vide świadectwo z dnia 21.11.2017r. W tym czasie wnioskodawca wykonywał pracę ślusarza, która to praca nie jest pracą w warunkach szczególnych - vide pismo pracodawcy z dnia 21.11.2017r.

/odpowiedź na odwołanie z dnia 22 stycznia 2018 roku k. 8, 8v./.

Na rozprawie w dniu 15 marca 2018 r. pełnomocnik wnioskodawcy popierając odwołanie doprecyzował, iż sporny okres niezliczony przez ZUS to okres zatrudnienia od 24 kwietnia 1976 r. do 31 sierpnia 1978 r. w kopalni (...). Był to okres odbywania zasadniczej służby wojskowej przez wnioskodawcę oraz okres tuż po powrocie z wojska, kiedy wnioskodawca w świetle angażu został skierowany na stanowisko ślusarza tymczasem faktycznie pracował jako operator koparki.

/stanowisko procesowe powoda e-protokół rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:03:12- 00:03:14/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. K. urodził się dnia (...).

/bezsporne /

Wnioskodawca w okresie od dnia 4 sierpnia 1975 do dnia 13 grudnia 1991 r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Kopalniach (...) Spółka z o.o.

/ świadectwo pracy k. 7 cz. C teczka I akta osobowe koperta k. 52/

W świetle zawartych przez wnioskodawcę umów o pracę i wystawionej przez pracodawcę dokumentacji wnioskodawca zajmował następujące stanowiska pracy:

- w okresie od 4 sierpnia 1975 r. 18 sierpnia 1975 r. – pomocnika maszynisty koperki

- w okresie od 19 sierpnia 1975 r. do 23 kwietnia 1976 r. – maszynisty koparki,

- w okresie od 2 maja 1978 r. do dnia 31 sierpnia 1978 r. – ślusarza

- w okresie od dnia 1 września 1978 do 13 grudnia 1991 r. maszynisty koparki – brygadzisty.

/ zaświadczenie z dnia 21 listopada 2017 r. k. 31 akt ZUS, akta osobowe teczka I koperta k. 52, umowa o pracę z dnia 4 sierpnia 1975 r. k. 1 cz.B akta osobowe teczka I koperta k. 52, umowa o prace k. 3 cz.B akta osobowe teczka I koperta k. 52/

W okresie od dnia 24 kwietnia 1976 r. do 10 kwietnia 1978 r., wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową.

/ świadectwo pracy k. 7 cz. C akta osobowe teczka I koperta k. 52, karta powołania do służby wojskowej z dnia 2 kwietnia 1976 r. akta osobowe teczka II koperta k. 52 /.

Wnioskodawca został zwolniony do odbycia służby wojskowej w dniu 23 kwietnia 1976 r. Po powrocie z wojska został ponownie przyjęty do pracy w dniu od 2 maja 1978 r.

/bezsporne/.

W dniu 6 września 1978 r. wnioskodawca uzyskał uprawnienia do obsługi ciężkich maszyn budowlanych i drogowych.

/zaświadczenie k. 5 częśc A akta osobowe teczka I koperta k. 52/

Za okres od 4 sierpnia 1975 r. do 23 kwietnia 1976 r. oraz od 1 września 1978 do 13 grudnia 1991 r. Kopalnia (...) Spółka z o.o. wystawiła wnioskodawcy świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wskazując, iż w okresie tym stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych i drogowych wymienioną w wykazie A dział V poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (Dz.U. nr 8 poz. 43) na stanowisku maszynista koparek i ładowarek jednonaczyniowych i wielonaczyniowych. Wskazano, iż w trakcie zatrudnienia pod nazwą stanowiska: maszynista koparki, maszynista koparki – brygadzista – wskazana w świadectwie nazwa stanowiska pracy odpowiada pod względem rodzaju wykonywanej pracy, zakresu obowiązków pracownika – stanowisku wymienionemu w załączniku do zarządzenia resortowego wymienionym w wykazie A, dział V poz. 3 pkt. 1 stanowiącym załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez (...), na których, są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty (Dz.Urz. MB i (...) Nr 3 poz. 6).

/świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych z dnia 21 listopada 2017 r. k. 32 akt ZUS i akta osobowe teczka I koperta k. 52, świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych k. 15/16 akt ZUS/

Za okres zatrudnienia wnioskodawcy w Kopalnia (...) Spółka z o.o. od dnia 24 kwietnia 1976 r. do dnia 31 sierpnia 1978 r. brak jest zaświadczenia o pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

/bezsporne./

Wnioskodawca będąc zatrudnionym w Kopalnia (...) okresie zatrudnienia od 2 maja 1978 r. do dnia 31 sierpnia 1978 r. po odbyciu służby wojskowej faktycznie wykonywał pracę operatora koparki.

/zeznania wnioskodawcy e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:03:47 -00:14:20 płyta CD k. 63 w zw. informacyjnymi wyjaśnieniami e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:03:18 -00:10:53 płyta CD k. 38, zeznania świadka J. G. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:26:11 -00:34:54 płyta CD k. 38, zeznania świadka W. K. e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:04:15 -00:11:48 płyta CD k. 63/

W okresie całego zatrudnienia wnioskodawca pracował tylko na koparce w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie 3 zmianowym. Innych prac nie wykonywał. Kopał żwir na kosz zasypowy w kopalni, zajmował się załadunkiem kruszywa na samochody lub ładował materiał na produkcję.

/zeznania wnioskodawcy e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:03:47 -00:14:20 płyta CD k. 63 w zw. informacyjnymi wyjaśnieniami e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:03:18 -00:10:53 płyta CD k. 38, zeznania świadka J. D. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:17:54 -00:26:11 płyta CD k. 38 zeznania świadka J. G. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:26:11 -00:34:54 płyta CD k. 38, zeznania świadka J. S. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:34:54 - 00:39:29 - płyta CD k. 38, zeznania świadka K. S. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:39:29 - 00:44:22 płyta CD k. 38, zeznania świadka W. K. e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:04:15 -00:11:48 płyta CD k. 63, zeznania świadka W. K. e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:04:15 -00:11:48 płyta CD k. 63 /

Pracując na stanowisku pomocnika maszynisty koparki przyuczał się do zawodu. Robił to samo co maszynista. Jedynie przez pierwszy miesiąc na koparce były dwie osoby pomocnik i maszynista. Kurs operatora wnioskodawca miał zrobić jeszcze przed wojskiem ale nie zdążył przed powołaniem. Pracował na koparce zanim jeszcze zrobił kurs z uwagi na braki kadrowe.

/zeznania wnioskodawcy e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:03:47 -00:14:20 płyta CD k. 63/

Będąc brygadzistą miał nadzór nad maszynami. Była brygada bo było 3 operatorów bo produkcja odbywała się na 3 zmiany. Miał dodatek brygadzistowski. Nie miał żadnych uprawnień jeżeli chodzi o pracowników, od tego był mistrz i kierownik.

/zeznania wnioskodawcy e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:03:47 -00:14:20 płyta CD k. 63 w zw. informacyjnymi wyjaśnieniami e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:03:18 -00:10:53 płyta CD k. 38/.

Wnioskodawca nie miał uprawnień ślusarza. Nigdy w tym zawodzie nie pracował. Nie pamięta tego, że miał angaż na takim stanowisku.

/zeznania wnioskodawcy e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:11:54 -00:14:20 płyta CD k. 63, zeznania świadka J. G. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:26:11 -00:34:54 płyta CD k. 38, zeznania świadka J. S. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:34:54 - 00:39:29 - płyta CD k. 38 zeznania świadka K. S. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:39:29 - 00:44:22 płyta CD k. 38, zeznania świadka W. K. e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:04:15 -00:11:48 płyta CD k. 63/

Angaże generalnie odpowiadały temu co robili pracownicy. Jedynie w wyniku niedopatrzenia ktoś mógł wykonywać inną pracę niż wynikała z angażu.

/zeznania świadka J. G. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:26:11 -00:34:54 płyta CD k. 38, zeznania świadka J. S. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:34:54 - 00:39:29 - płyta CD k. 38 zeznania świadka K. S. e- protokół z rozprawy z dnia 15 marca 2018 r. 00:39:29 - 00:44:22 płyta CD k. 38, zeznania świadka W. K. e- protokół z rozprawy z dnia 20 września 2018 r. 00:04:15 -00:11:48 płyta CD k. 63/.

Organ rentowy uznał za udowodniony okres 13 lat 11 miesięcy i 23 dni stażu w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze.

/decyzja z dnia 4 grudnia 2017 r. k. 34, 34v akt ZUS/

Zakład nie zaliczył okresu przerwy w zatrudnieniu po odbyciu zasadniczej służby wojskowej: od 1978-04-11 do 1978-05-01 oraz do pracy w szczególnych warunkach okresu zasadniczej służby wojskowej 23.04.1976 r.- 10.04.1978 r., ponieważ formalnie co wynika z angażu, po wojsku wnioskodawca powrócił do zakładu pracy na stanowisko ślusarza w okresie 02.05.1978 r.- 31.08.1978 r.

/bezsporne/

W dniu 14 lipca 2017 roku ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

/wniosek z dnia 14 lipca 2017 roku k. 1 -8v akta ZUS/

Wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.

/bezsporne/

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołanie J. K. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura, po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet i 65 lat- dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Stosownie do art. 32 ust. 1 powołanej ustawy, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Ustęp 2 tego przepisu stanowi natomiast, że dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Ustęp 4 cytowanego przepisu stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ustępie 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ustępie 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przywołane przepisy dotychczasowe to Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz.43 z późn zm.). W myśl § 2 tego Rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ustęp 2 Rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. W § 3 ustawodawca wskazał, że za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany „wymaganym okresem zatrudnienia” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Z kolei § 4 tego rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ostatecznie przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było udowodnienie przez wnioskodawcę wymaganego okresu - 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Z odpowiedzi na odwolanie wynika bowiem, iż organ rentowy ostatecznie zakwestionował jedynie tę okoliczność.

Organ rentowy nie uwzględnił jako okresu pracy w szczególnych warunkach okresu zasadniczej służby wojskowej 23.04.1976 r.- 10.04.1978 r., ponieważ po wojsku wnioskodawca miał powrócić do zakładu pracy na stanowisko ślusarza w okresie 02.05.1978 r.- 31.08.1978 r., na którym nie wykonywał prac w szczególnych warunkach.

Środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest - w myśl § 2 ust. 2 - świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione według określonego wzoru lub świadectwo pracy, w którym zakład pracy stwierdza charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym nawet zeznaniami świadków (uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 roku, III UZP 5/85, Lex 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 roku III UZP 6/84, Lex 14625; wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 2000 r. II UKN 446/99, Lex 48778). Zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998 roku, II UKN 440/97, Lex 34199). W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyłączone jest, stosownie do treści art. 473 §1 k.p.c., zastosowanie przepisów ograniczających dopuszczalność dowodów ze świadków i przesłuchania stron (art. 246 i 247 k.p.c.). W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych dopuszczalne jest wykazywanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń, z ubezpieczenia społecznego, także gdy z dokumentów wynika co innego.

Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 roku, sygn. II UKN 598/00, Lex nr 79840, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2009 roku sygn. I PK 194/08, Lex nr 653420). Nie jest natomiast dopuszczalne uwzględnianie przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika, przez co tak zatrudniony nie spełniał koniecznego warunku dla uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych, jakim było stałe wykonywanie pracy szkodliwej w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na zajmowanym stanowisku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2008 r. sygn. II UK 306/07 Lex 528599).

Należy również wskazać, że świadectwo pracy w warunkach szczególnych wydane pracownikowi przez pracodawcę z zachowaniem warunków przewidzianych normą § 2 ww. rozporządzenia stanowi domniemanie i podstawę do przyjęcia, iż okres pracy w nim podany jest okresem pracy w warunkach szczególnych. Samo jednakże posiadanie świadectwa pracy potwierdzającego wykonywanie zatrudnienia w warunkach szczególnych organu rentowego nie wiąże i nie przesądza automatycznie o przyznaniu świadczenia emerytalnego na podstawie art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w postępowaniu sądowym traktuje się jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki może być więc weryfikowany pod kątem prawdziwości wskazanych w nim faktów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 4 listopada 2008 roku sygn. III AUa 3113/08, Lex nr 552003; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 30 listopada 2006 roku sygn. III AUa 466/06, opubl: Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach rok 2007, Nr 3, poz. 8; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 24 września 2008 roku sygn. III AUa 795/08, opubl: Orzecznictwo Sądów Apelacji B. rok 2008, Nr 4, str. 60). Sąd nie jest, zatem, w żaden sposób , związany oceną charakteru zatrudnienia pracownika, dokonaną przez pracodawcę, w wystawionym, pracownikowi, świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Ma ono służyć jedynie celom dowodowym. Dokument ten podlega, co do swojej wiarygodności i mocy dowodowej, takiej samej ocenie, jak każdy inny dowód (art. 233 § 1 k.p.c.) – vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2009 r., sygn. I UK 316/08, LEX nr 707858, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011r., sygn. akt III UK 213/10, LEX nr 950436). Oczywiście brak odpowiedniego świadectwa pracy jest uchybieniem formalnym, jednak Sąd bada rzeczywisty stan sprawy. Jeżeli, pracownik nie otrzymał odpowiedniego dokumentu, poświadczającego jego pracę w szczególnych warunkach, może okoliczność tę udowadniać przed Sądem, wykorzystując do tego przewidziane w kodeksie postępowania cywilnego środki dowodowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił zarówno dowody z dokumentów, z zeznań wnioskodawcy, jak i świadków.

Podkreślić także należy, iż istotnym jest, jakie prace, faktycznie, w toku swojego zatrudnienia, wykonywał skarżący, oraz czy prace te, są wymienione w cytowanym wyżej rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983 roku, gdyż właśnie to rozporządzenie, jest aktem prawnym, w oparciu o który należy orzekać, czy dana praca była pracą w warunkach szczególnych. Sama, natomiast, nazwa stanowiska, nie może dyskwalifikować faktycznie wykonywanych prac w spornym okresie zatrudnienia. Podkreślić należy, iż ustawodawca w obecnie obowiązujących przepisach celowo odszedł od szczegółowego określania stanowisk pracy, skupiając się na zakresach obowiązków, bowiem nazwy stanowisk pracy mogły być bardzo różne w zależności od zakładu pracy. Ponadto ustalano je często na długo przed wejściem w życie przepisów określających pracę w warunkach szczególnych. Z tej przyczyny Sąd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek ustalać rzeczywisty zakres obowiązków, bez względu na nazwę stanowiska.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lipca 1987 r. wskazuje, że wymieniona w poz. 3 działu V praca maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych, jest pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ponadto w świetle załącznika Nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez (...), na których, są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty (Dz.Urz. MB i (...) Nr 3 poz. 6) pracą w takich warunkach jest praca na stanowisku maszynista koparek i ładowarek jednonaczyniowych i wielonaczyniowych- wykaz A, dział V poz. 3 pkt. 1. Zgodnie zaś ze stanowiskiem pracodawcy ubezpieczonego wyrażonym w wystawionym wnioskodawcy świadectwie prac wykonywanych w szczególnych warunkach nazwa stanowisk pracy, na których faktycznie pracował wnioskodawca maszynista koparki, maszynista koparki – brygadzista odpowiada pod względem rodzaju wykonywanej pracy, zakresu obowiązków pracownika – stanowisku wymienionemu w załączniku do zarządzenia resortowego wymienionym w wykazie A, dział V poz. 3 pkt. 1.

Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganych do nabycia prawa do emerytury
w niższym wieku emerytalnym, nie jest dopuszczalne zaliczanie innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika w stopniu powodującym wcześniejszą utratę zdolności do zatrudnienia i nie zostały wymienione w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia z dnia 10 kwietnia 2014 r., II UK 395/13, Lex Nr 1455235).

Zdaniem Sądu Okręgowego, przeprowadzone postępowanie, daje podstawy do przyjęcia, iż w cały okres zatrudnienia w Kopalni (...) Spółka z o.o., stanowi okres pracy w szczególnych warunkach. Wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych wymienione w wykazie A działu V poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. - Dz.U. Nr 8, poz. 43. Wnioskodawca wbrew literalnym zapisom angażu po powrocie z wojska nigdy nie pracował w charakterze i na stanowisku ślusarza. Będąc faktycznie kolejno pomocnikiem maszynisty koparki maszynistą koparki, oraz maszynistą koparki – brygadzistą cały czas pracował tylko na koparce w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie 3 zmianowym. Innych prac nie wykonywał. Kopał żwir na kosz zasypowy, zajmował się załadunkiem kruszywa na samochody lub ładował materiał na produkcję. Za takim przyjęciem przemawiają zeznania słuchanych w sprawie świadków, którzy pracowali z ubezpieczonym na analogicznych stanowiskach lub byli bezpośrednimi świadkami wykonywanej przez ubezpieczonego pracy. Wyżej wymienieni zgodnie potwierdzili, iż wnioskodawca wykonywał tylko te obowiązki. W konsekwencji przyjąć należało iż odmienny angaż w okresie od w okresie od 2 maja 1978 r. do dnia 31 sierpnia 1978 r. był jedynie konsekwencją błędu lub niedopatrzenia.

Zatem ubezpieczony J. K., udowodnił, zarówno zeznaniami świadków, jak i przedłożonymi dokumentami, iż będąc zatrudnionym w Kopalnia (...) Spółka z o.o. wykonywał pracę wymienioną w wykazie A działu V poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. - Dz.U. Nr 8, poz. 43. oraz w wykazie A, dział V poz. 3 pkt. 1. załącznika Nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez (...), na których, są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty (Dz.Urz. MB i (...) Nr 3 poz. 6), to jest pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wskazać także należy, że Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że okres zasadniczej służby wojskowej, odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 kwietnia 2006 r., sygn. akt III UK 5/06, OSNP 2007/7 – 8/ M.P.Pr. (...) ).

Sąd Najwyższy słusznie wskazał, że przerwę w wykonywaniu zatrudnienia w ramach stosunku pracy wywołaną odbywaniem zasadniczej służby wojskowej uznaje się za zawieszenie realizacji nadal trwającego stosunku pracy z tego względu, że w okresie odbywania tej służby nie są wykonywane zobowiązania stron stosunku pracy, ponieważ pracownik doznaje przeszkód w świadczeniu pracy z powodu odbywania zasadniczej służby wojskowej, co prowadzi do zawieszenia świadczeń pracodawcy, które na ogół są ekwiwalentami za pracę wykonaną.

Równocześnie trzeba podkreślić, że jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy powołanym wyroku, obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona ojczyzny, a zakres obowiązku służby wojskowej określa ustawa (art. 85 ust. 1 i 2 Konstytucji RP). Ponadto konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2), zasada równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji), wymuszają na gruncie Konstytucji, będącej najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej (art. 8 Konstytucji RP), ustanawianie takich regulacji ustawowych lub dokonywanie wykładni przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które wykluczają jakiekolwiek pokrzywdzenie obywatela z powodu wykonywania publicznego obowiązku obrony ojczyzny. W konsekwencji na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych okresy czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne są zawsze okresami składkowymi (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach
i rentach), bez potrzeby wypełnienia jakichkolwiek dalszych warunków, a w szczególności bez względu na to, czy okresy odbytej służby były poprzedzone stosunkiem pracy lub innym stosunkiem prawnym kreującym tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego. Oznacza to, że okres czynnej służby wojskowej jest składkowym okresem ubezpieczenia dla każdego ubezpieczonego, który odbył taką służbę.

Zgodnie z art. 124 ust. 1 nieobowiązującej już ustawy z dnia 30 stycznia 1959 roku
o powszechnym obowiązku wojskowym ( Dz. U. z 1963 r. Nr 20, poz. 108), zakład pracy, który zatrudniał pracownika w chwili powołania do czynnej służby wojskowej, obowiązany był go zatrudnić na poprzednio zajmowanym stanowisku lub stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz nie niżej opłacanym, jeżeli pracownik najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z zasadniczej służby wojskowej zgłosił swój powrót do pracy. Dopiero niezachowanie tego terminu powodowało rozwiązanie stosunku pracy z mocy prawa, chyba że nastąpiło z przyczyn od pracownika niezależnych (ust. 2).

Zgodnie z wyraźnym brzmieniem art. 125 tej ustawy, pracownikowi, który zgłosił się do pracy w terminie określonym w art. 124 ust. 1 zalicza się okres odbytej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy albo od ciągłości pracy w danym zawodzie lub służbie, bądź w szczególnych warunkach, od których zależy nabycie tych uprawnień.

W oparciu o powyższe należy stwierdzić, że okres odbytej czynnej (zasadniczej) służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach pracy, który po zakończeniu tej służby zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo jak wykonywanie takiej pracy. Skoro zaś okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy
w szczególnych warunkach, to uwzględnia się go także do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym ( art. 124 i 125 ustawy z dnia 30 stycznia 1959 roku o powszechnym obowiązku wojskowym, w zw. z art. 32 ustawy
o emeryturach i rentach). Jak wskazał Sąd Najwyższy taką wykładnię językową zdecydowanie wzmacniają powołane dyrektywy (zasady) konstytucyjne, uzasadniające i usprawiedliwiające traktowanie okresu zasadniczej służby wojskowej przypadającego
w okresie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia jako składkowego okresu pracy w szczególnych warunkach dla celów emerytalnych.

Ponadto, zdaniem Sądu Najwyższego, za przyjętą wykładnią przemawiają także regulacje szczególne dotyczące przesłanek nabycia prawa do szczególnych rodzajów emerytur: górniczej (art. 34, 35 i 38 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) lub emerytury kolejowej (art. 40, 41 i 45 tej ustawy) przez pracowników urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 roku, zważywszy że powołane unormowanie expressis verbis okresy służby wojskowej uznają za okresy zaliczane do okresów rodzajów zatrudnienia wykonywanego w szczególnych warunkach (pracy górniczej lub zatrudnienia na kolei), wymaganych do nabycia emerytury w niższym od powszechnego wieku emerytalnym.

Wnioskodawca odbywał służbę wojskową w okresie obowiązywania ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ( Dz. U. z 1967 roku, nr 44, poz. 220).

Zgodnie z art. 108 ust. 1 powołanej ustawy okres odbytej zasadniczej lub okresowej służby wojskowej zaliczał się do okresu zatrudnienia, w zakresie wszelkich uprawnień związanych z zatrudnieniem, pracownikom, którzy po odbyciu tej służby podjęli zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym byli zatrudnieni przed powołaniem do służby albo w tej samej gałęzi pracy.

Przepis art. 106 ust. 1 tej ustawy wskazywał, na obowiązek pracodawcy, który zatrudniał pracownika w dniu powołania do zasadniczej służby wojskowej, do zatrudnienia go na poprzednio zajmowanym stanowisku lub na stanowisku równorzędnym pod względem rodzaju pracy oraz zaszeregowania osobistego, jeżeli w ciągu 30 dni od dnia zwolnienia z tej służby pracownik zgłosił swój powrót do zakładu pracy w celu podjęcia zatrudnienia.

W świetle powyższego nie ma w ocenie Sądu wątpliwości, że okres odbytej zasadniczej służby wojskowej przez pracownika zatrudnionego poprzednio w szczególnych warunkach, który po zakończeniu służby zgłosi w ustawowym terminie swój powrót do tego zatrudnienia, traktuje się tak samo, jak wykonywanie takiej pracy. Skoro zatem okres ten podlega zaliczeniu do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy w szczególnych warunkach, to uwzględnia się go także do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Stanowisko takie znalazło potwierdzenie również w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 roku w sprawie II UZP 6/13, zgodnie z którą czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ( Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 roku) zalicza się na warunkach wynikających z tego przepisu – do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Biul. SN 2013/10/24, M.P.Pr. (...)-101, zob. też. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013 roku, II UK 217/13, LEX nr 1408683)/

Podkreślić należy, że w ocenie Sądu nie ma znaczenia okoliczność, że Sąd Najwyższy w powołanej uchwale odnosił się do stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 1974 roku, tj. do dnia wejścia w życie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ regulacje mające znaczenie dla oceny zasadności zaliczania okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia, w zakresie związanych z nim uprawnień, uległy zmianie dopiero od chwili wejścia w życie rozporządzenia Rady Ministrów z 4 maja 1979 roku w sprawie pierwszej kategorii zatrudnienia ( Dz. U nr 13, poz. 86 ze zm.) tj. od dnia 1 stycznia 1980 roku.

Jak słusznie wskazuje Sąd Najwyższy w ww. uchwale nie można mieć wątpliwości, że zarówno ustawa z dnia 30 stycznia 1959 r. o powszechnym obowiązku wojskowym i ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej regulowały zasadniczą służbę wojskową, a jej przepisy gwarancyjne (odpowiednio art. 125 tej pierwszej oraz art. 108 ust. 1 tej drugiej) miały znaczenie dla uprawnień pracowniczych, zaliczając okres służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień uzależnionych od ilości lat pracy albo od ciągłości pracy w danym zawodzie lub służbie bądź w szczególnych warunkach, od których zależy nabycie tych uprawnień (art. 125 ustawy z 1959 r.) oraz w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem, jeżeli po odbyciu tej służby podjął on zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby (art. 108 ustawy z 1967 r.), niemniej jednak nie może budzić wątpliwości, że znajdą one zastosowanie także w zakresie kwalifikowania takiej służby do okresów ubezpieczenia społecznego.

Podkreślić należy, że wnioskodawca został powołany do zasadniczej służby wojskowej w czasie trwania zatrudnienia w Kopalni (...) Spółka z o.o. w dniu 24 kwietnia 1976 r. i po jej zakończeniu w dniu 10 kwietnia 1978 r., podjął pracę w tym samym zakładzie w dniu 2 maja 1978 roku w tym samym charakterze. Zachowany został zatem wymagany 30 - dniowy termin zgłoszenia powrotu do pracy po odbyciu służby wojskowej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy uznał, wbrew stanowisku organu rentowego, że okres odbywania przez wnioskodawcę zasadniczej służby wojskowej na podstawie art. 108 ust. 1 o powszechnym obowiązku obrony winien być doliczony do stażu pracy wymaganego do nabycia emerytury w obniżonym wieku.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie wnioskodawca w sposób niewątpliwy wykazał wiec przed Sądem, że przepracował ponad 15 lat – 13 lat 11 miesięcy i 23 dni (uznane przez organ rentowy), 1 rok, 11 miesięcy i 17 dni (służba wojskowa w okresie od 24 kwietnia 1976 do 10 kwietnia 1978r. nie zaliczona przez organ rentowy ), w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wnioskodawca spełnia zatem wszystkie wymagane przepisami prawa przesłanki. Nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, a wiek emerytalny osiągnął w dniu 23 czerwca 2017 r.

W myśl art. 100 ust. 1. ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 cytowanej ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 1 lipca 2017 roku, tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek.

Stosownie do wyniku postępowania na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez pełnomocnika strony powodowej. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił w oparciu o § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS z aktami rentowymi.

22 X 2018 roku.

J.L.