Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1007/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 grudnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, w sprawie z powództwa E. J. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł. o zapłatę 1.195 zł: 1) zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 176,77 zł z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych od dnia 1 września 2017 roku do dnia zapłaty, 2) oddalił powództwo w pozostałej części, 3) zasądził od E. J. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w Ł. kwotę 240 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o ustalenie, że pozwana E. J. do dnia 15.09.2011 roku posiadała spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), które to prawo zostało przekształcone z w/w dniem w odrębną własność lokalu. Była również członkiem powodowej Spółdzielni. W dniu 7 marca 2012 roku E. J. zrezygnowała z członkostwa w Spółdzielni. Z racji posiadania w/w prawa do lokalu a następnie własności lokalu pozwana zobowiązana jest do uiszczania z góry do dnia 15-go każdego miesiąca opłat na pokrycie kosztów związanych z tym lokalem jak również częścią wspólną nieruchomości. Obecnie nieruchomość przy ulicy (...) znajduje się w zasobach SM (...) w Ł.. Powierzchnia lokalu pozwanej wynosi 59,50 m kw. Jest ono usytuowane od szczytu budynku na parterze.

Uchwałą z dnia 5 lipca 2010 roku nr (...) Rada Nadzorcza Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. przyjęła „regulamin rozliczania kosztów dostawy ciepła do budynków i dokonywania rozliczeń z użytkownikami lokali za centralne ogrzewanie i podgrzewanie wody w Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Stosownie do § 1 pkt 8 jednostką rozliczeniową kosztów stałych zakupu ciepła na ogrzewanie lokali i podgrzewanie wody jest m 2 powierzchni użytkowej lokalu lub pomieszczenia.

Zgodnie z § 1 pkt 12 lokale nie posiadające zainstalowanych podzielników kosztów ogrzewania w budynkach opomiarowanych oraz lokale wyposażone w te podzielniki ale nie udostępnione do odczytu są obciążane (w danym okresie rozliczeniowym) stawką ryczałtową, która wynika ze średniej arytmetycznej trzech największych kosztów ogrzania 1m 2 powierzchni lokali opomiarowanych w tym samym budynku, powiększonych o 30%.

Koszty energii cieplnej za okres od 01.10.2014 roku do.30.09.2015 przedstawiają się następująco:

Największe zużycie stwierdzono w lokalach nr (...) jednostek, w lokalu nr (...) jednostek , w lokalu nr (...) jednostek.

W przeliczeniu na 1 m 2 powierzchni lokalu kształtuje się to następująco: za lokal nr (...) jednostek, na lokal nr (...) jednostek i za lokal nr (...) jednostek. Średnio za m 2 powierzchni lokalu (...) jednostek, zużycie dla lokalu powódki wynosi zatem 80, (...) jednostek x 59,50 m kw powierzchni lokali = (...), (...) jednostek.

Koszt zużycie ciepła w lokalu powódki wynosi (...), (...) jednostek tj. 1650,38 zł tak więc nadpłata wynosi 300,91 zł.

Koszty energii cieplnej za okres od 01.10.2015 roku do.30.09.2016 przedstawiają się następująco:

Największe zużycie stwierdzono w lokalach nr (...) jednostek, w lokalu nr (...) jednostek , w lokalu nr (...) jednostek.

W przeliczeniu na 1 m 2 powierzchni lokalu kształtuje się to następująco: za lokal nr (...) jednostek, na lokal nr (...) jednostek i za lokal nr (...) jednostek. Średnio za m 2 powierzchni lokalu (...) jednostek, zużycie dla lokalu powódki wynosi zatem 98, (...) jednostek x 59,50 m 2 powierzchni lokali = (...), (...) jednostek.

Koszt zużycia ciepła w lokalu powódki wynosi (...), (...) jednostek tj. 2170,373 zł tak więc niedopłata wynosi 124,14 zł. Nadpłata powódki wynosi więc 176,77 zł. (300,91 zł-124,14 zł = 176,77 zł )

Prawomocnym wyrokiem z dnia 6 października 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził od E. J. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. kwotę 1.427,31zł z tytułu należności za sezon grzewczy 2010/2011.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo podlega oddaleniu w części.

Swoje roszczenie powódka opierała na treści art. 405 k.c. w związku z art. 410 § 1 i § 2 k.c.

Pobrane przez Spółdzielnię opłaty opierają się na treści art. 4 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych /tekst jedn. Dz. U. 119/2003 poz. 1116 z późn. zmianami/ , który stanowi, że właściciele lokali niebędący członkami Spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach na osiedlu. Obowiązki te wykonują poprzez uiszczanie opłat na takich samych zasadach jak członkowie spółdzielni.

Sąd Rejonowy wskazał, że postępowanie w niniejszej sprawie i w sprawie XVIII C 2148/14 i XVIII C 3422/14 dotyczyły rozliczenia za inne okresy grzewcze.

Zgodnie z w/w art. 4 ust. 4, do rozliczania należności powódki należy stosować te same zasady jakie stosuje się do członków Spółdzielni. Faktem jest, że tylko powódka nie posiada w swym lokalu podzielników ciepła ale nie powoduje to, że jest traktowania inaczej niż członkowie Spółdzielni, którzy również zdecydowaliby się na rezygnację z podzielników. Ich rozliczanie przebiegałoby zgodnie z obowiązującym w Spółdzielni regulaminem. Natomiast wprowadzenie w stosunku do powódki odmiennych zasad niż dla członków, skutkowałoby w konsekwencji naruszeniem art. 4 ust 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Zgodnie z art.45a ust. 9 ustawy Prawo Energetyczne z związku z ust.4, właściciel powinien być obciążany za ciepło tak jak nakazuje ustawa tj. w sposób odpowiadający zużyciu ciepła a wysokość opłat powinna być ustalona w taki sposób, aby zapewniała wyłącznie pokrycie kosztów zakupu ciepła ponoszonych przez odbiorcę. Stosownie do ust 8 art. 45 a koszty zakupu ciepła rozlicza się w części dotyczącej ogrzewania, stosując metody wykorzystujące: a) dla lokali mieszkalnych i użytkowych - wskazania ciepłomierzy, - wskazania urządzeń wskaźnikowych nie będących przyrządami pomiarowymi w rozumieniu przepisów metrologicznych, a dla lokali nieopomiarowanych - powierzchnię lub kubaturę tych lokali. Dokonywane przez stronę powodową rozliczenie uwzględnia przy ostatecznym rozliczeniu powierzchnię mieszkania powódki, tyle że uzależnia koszt ogrzania 1 m kw od kosztów ogrzania lokali opomiarowanych. Rozliczenie powódki zawiera błąd polegający na rozliczeniu współczynnika (...) dwukrotnie, raz podczas jego uwzględniania w stosunku do lokali, które stanowią podstawę do ustalenia kosztów ciepła za m kw. lokalu powódki a drugi raz przy wyliczeniu kosztów przypadających na jej lokal.

Oznacza to, że (przy przyjęciu, iż powódkę obowiązuje regulamin rozliczenia kosztów ogrzewania w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) ) nie ma nadpłaty w wysokości 1.195,00 zł, a jest niedopłata wynosząca 176,77 zł.

W myśl art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Ponadto skuteczność zarzutu przedawnienia nie jest związana z poprawnym powołaniem przepisu prawa materialnego decydującego o terminie przedawnienia roszczenia objętego sporem. Samo podniesienie zarzutu przedawnienia jest wystarczające dla konieczności jego rozpoznania i nakazuje rozważenie przez Sąd, jaki jest termin przedawnienia określonego roszczenia. Roszczenie o zapłatę kwoty 214,26 zł dotyczy należności za okres grzewczy 2010/2011 , pozew zaś został wniesiony w marcu 2017 r.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Powódka wygrała proces w około 15%. Na koszty składa się wynagrodzenie pełnomocnika 270,00 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17,00 zł oraz opłata sądowa w kwocie 30,00 zł. Sąd Rejonowy zasądził należne odsetki w wysokości odsetek ustawowych (zgodnie z żądaniem) od dnia 1 września 2017 r kiedy pozwany otrzymał pozew i zapoznał się z wyliczeniami powódki na podstawie art. 482 § 1 i § 2 k.c.

Sąd Rejonowy nie umorzył postępowania w trybie art. 203 kpc, zgodnie z żądaniem powódki ,gdyż roszczenie zawarte w pkt 6.2 formularza jest tożsame z żądaniem określonym w pkt.6.1.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniosła powódka zaskarżając je w całości. Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego skarżąca zarzuciła:

1)  naruszenie powagi rzeczy osądzonej, gdyż w sprawach o sygn. akt XVIII C 3422/14 i III Ca 879/16 zakończonych prawomocnymi wyrokami, przedmiot rozstrzygnięcia stanowił współczynnik redukcyjny niekorzystne położenie lokalu powódki w bryle budynku ( (...)) , wskazany do zastosowania biegłemu sądowemu w rozliczeniach kosztów ogrzewania jej lokalu , w wysokości mu przypisanej (...) 0,70, postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XVIII Wydział Cywilny z dnia 9 lipca 2015r. w sprawie o sygn. akt XVIII C 3422/14 (karta 208) - (zał. nr 3, do pozwu zał. nr 14 ). Potwierdzenie słuszności dokonywanych rozliczeń za c.o. z zastosowaniem współczynnika korygującego (...) dla lokalu powódki, z pominięciem współczynników (...) przypisanych do lokali w oparciu, o które dokonywane są rozliczenia kosztów ogrzewania lokalu E. J., znajduje się w uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi III Wydział Cywilny Odwoławczy z dnia 18 lipca 2016r. o sygn. akt III Ca 879/16 , przytoczone poniżej w uzasadnieniu apelacji. Na okoliczności te powódka powoływała się na rozprawie w dniu 7 listopada 2017r. Ze względu na powyższe przyjęcie innego stanowiska w toczącej się sprawie, że można nie uwzględniać w rozliczeniach kosztów ogrzewania lokalu powódki współczynnika wyrównawczego położenie jej lokalu w bryle budynku , narusza powagę rzeczy osądzonej ;

2)niewłaściwe rozpoznanie istoty sprawy poprzez uznanie, że po stronie powódki istnieje względem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. nadpłata za okresy grzewcze 2014/2015 i 2015/2016 w wysokości podanej przez pozwaną, podczas gdy wysokość nadpłaty po skorygowaniu jej w apelacji w oparciu o udostępnione powódce na rozprawie w dniu 7 listopada 2017r. rozliczenia zbiorcze, wynosi 574,51 zł, a przyjęta przez Sąd Rejonowy w Łodzi nadpłata w wysokości 176,77 zł zgodna z uznaniem powództwa do tej kwoty przez pozwaną Spółdzielnię, została obliczona z nieuprawnionym pominięciem współczynnika wyrównawczego zużycie ciepła dla lokalu powódki i z ignorowaniem metodyki rozliczania kosztów ogrzewania lokalu E. J. ustalonej przez samego pełnomocnika pozwanej i uznanej przez obie strony w sprawie z powództwa E. J. o sygn. akt XVIII C 3422/14. Pełnomocnik w swoich rozliczeniach kosztów ogrzewania lokalu E. J. przyjął wielkości jednostek podziału kosztów ogrzewania przypadających na 1 m 2 trzech lokali skorygowane współczynnikami (...) dla tych lokali, zamiast przyjęcia wysokości jednostek bezpośrednio z odczytu z urządzeń wskaźnikowych zamontowanych w tych 3 lokalach (nieskorygowanych współczynnikami (...)) i dopiero zredukować jednostki ,ale tylko współczynnikiem (...) dla lokalu powódki, wynoszącym 0,70;

3.  naruszenie art. 45 a ust.9 ustawy prawo energetyczne poprzez jego niezastosowanie i nie wypełnienie zobowiązań ustawowych poprzez nie uwzględnienie w rozliczeniach z dnia 30.10.2017r: , współczynnika (...) wyrównawczego zużycie ciepła na ogrzewanie lokalu E. J. , wynikającego z najbardziej niekorzystnego położenia jej mieszkania w bryle budynku (szczyt i parter budynku) i wynoszącego (...) 0,70 ;

4.  uznanie obarczonego błędami rozliczenia pozwanej Spółdzielni i przyjęcie jako słuszne „kwestionowanej przez pozwaną możliwości zastosowania współczynnika (...) korygującego niekorzystne położenie lokalu w bryle budynku w stosunku do lokatorów ,których zużycie ciepła nie jest rozliczane na podstawie wskazań podzielników kosztów" z powołaniem się na zapis § 2 ust.6 regulaminu rozliczania lokali za c. o. i podgrzewanie wody w SM (...) jako wyznacznika do stosowania współczynnika korygującego (...) w rozliczaniu lokalu z kosztów ogrzewania, uzależniającego zastosowanie współczynnika od wyposażenia lokalu w podzielniki kosztów ogrzewania, podczas gdy stosowanie współczynnika wyrównawczego regulowane jest ustawą prawo energetyczne odnoszącej się do metody rozliczenia, a nie do wyposażenia wnętrz, a współczynniki korygujące stosowane są również w rozliczaniu lokali nieopomiarowanych (nie posiadających urządzeń wskaźnikowych) w przyjętej metodzie do ich rozliczania uwzględniającej powierzchnię lub kubaturę tych lokali. Przed opomiarowaniem lokal powódki był rozliczany z kosztów zużycia ciepła na ogrzewanie w oparciu o jego powierzchnię z zastosowaniem współczynnika (...) 0,70. Spółdzielnia od lat rozlicza E. J. z kosztów ogrzewania jej nieopomiarowanego mieszkania na podstawie przypisanego jej lokalowi zużyciu jednostek jpko , na co podczas rozprawy powódka zwracała uwagę, to jest tak jakby miała zainstalowane urządzenia wskaźnikowe. Z słusznością takiego podejścia, cytowanego w uzasadnieniu apelacji, zgodził się Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie z powództwa E. J. w wyroku do jej apelacji o sygn. akt III Ca 879/16. Za okresy 2011/2012, 2013/2014, (...), (...), a ostatnio i za okres 2016/2017 lokal powódki został rozliczony w sposób określony właśnie w § 2 ust.6 ww. regulaminu, to jest tak jak lokale opomiarowane, według wzoru : [( liczba jednostek jpko x współczynnik (...) x powierzchnia lokalu w m 2) x koszt jednostki ], z przyjęciem do rozliczenia jej lokalu średniej liczby jednostek zliczonych z 3 lokali o największych kosztach ogrzania m 2 powierzchni lokali opomiarowanych w tym samym budynku tj. zgodnie z zapisem ust.12 §1 regulaminu stosowanym przy rozliczaniu kosztów ogrzewania lokalu powódki, z tą różnicą, że w rozliczeniach okresów grzewczych 2014/2015 i 2015/2016 Spółdzielnia zastosowała zwiększenie kosztów ogrzewania jej lokalu o sporne 30 %, dowody - wyroki w sprawach o sygn. akt XVIII C 3422/14 i III Ca 879/16 oraz rozliczenia indywidualne lokalu E. J. (zał. nr 1, 2 i 4);

5.brak podstaw prawnych do rozliczenia lokalu powódki z pominięciem współczynnika korygującego (...) 0,70 przynależnego jej lokalowi ;

6.nie uwzględnienie faktu, że lokal E. J. został rozliczony przez Spółdzielnię w ustawowym czasie za okresy grzewcze 1.10.2014r. - 30.09.2015r. i 1.10.2015r. - 30.09.2016r. z uwzględnieniem współczynnika (...) wynoszącego dla jej lokalu (...). Okres 2014/2015 rozliczono w ramach korekty rozliczenia firmy (...) (zał. nr l, do pozwu zał. nr 1) natomiast okres 2015/2016 jako osobne rozliczenie indywidualne równoległe do firmy (...) (zał. nr 2, do pozwu zał. nr 3). W swych wyliczeniach w pozwie, potrącających 30% zwyżkę kosztów ogrzewania, powódka posługiwała się jedynymi dostępnymi jej danymi zawartymi w rozliczeniach indywidualnych (zał. nr l i 2). Do rozliczeń zbiorczych powódka nie ma poza sprawami w sądach dostępu. Powódka w pozwie do rozliczeń przyjęła takie same wartości jakie w rozliczeniach indywidualnych za okresy 2014/2015 i 2015/2016 przyjęła do rozliczenia kosztów ogrzewania jej lokalu sama Spółdzielnia - fakt bezsprzeczny (zał. nr 1 i 3 do pozwu ) i akcentowany w pozwie. Pytanie pozwanej na rozprawie skąd powódka wzięła numery lokali i wielkości jednostek do swoich wyliczeń, bo nie zgadzały się z przyjętymi przez pozwaną, było mataczeniem w sprawie z zamierzoną sugestią, że wyliczenia powódki muszą być w takiej sytuacji obarczone błędem. Pełnomocnik dobrze wiedział, że powódka nie ma dostępu do dokumentacji zbiorczych, bo sam stoi na straży dostępu do nich, więc co chciał takim pytaniem zasugerować Sądowi, że jedynie słuszne i godne wzięcia pod uwagę są jego wyliczenia ? Tak też się stało .

7.Sąd w wyrokowaniu odszedł od meritum sprawy, a skupił się na wyliczeniach pełnomocnika Spółdzielni;

8.  błędną ocenę „że rozliczenie powódki zawiera błąd polegający na rozliczeniu współczynnika (...) dwukrotnie, raz podczas jego uwzględniania w stosunku do lokali ,które stanowią podstawę do ustalenia kosztów ciepła za m kw. lokalu powódki a drugi raz przy wyliczeniu kosztów przypadających na jej lokal". To nie rozliczenie powódki zawiera błąd, ale rozliczenie indywidualne wykonane przez Spółdzielnię z udziałem radcy prawnego Spółdzielni. Nakładanie się na siebie współczynników (...) z 3 lokali i z lokalu powódki wystąpiło w rozliczeniach indywidualnych wykonanych przez Spółdzielnię tylko w stosunku do rozliczenia okresu grzewczego 2015/2016 z dnia 15 grudnia 2016r. i błąd ten został powielony w pozwie przez powódkę w stosunku do tego samego okresu. Okres 2014/2015 został rozliczony przez powódkę zarówno w pozwie jak i w apelacji bez nakładających się na siebie współczynników (...) ;

9.  nie uwzględnienie faktu, że pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. do dnia ogłoszenia wyroku w niniejszej sprawie z powództwa E. J. , nie wystąpiła do powódki z roszczeniem zwrotu kwot wynikających z rozliczenia kosztów ogrzewania z zastosowania wobec jej lokalu współczynnika (...) 0,70, jak też, że nie wykazała przed Sądem, że po stronie powódki istnieje zadłużenie względem Spółdzielni uprawniające do wystąpienia z roszczeniem jego zwrotu , a dopiero teraz, na potrzeby tej konkretnej sprawy pozwana próbuje przeforsować korzystne dla pozwanej rozliczenie kosztów ogrzewania lokalu E. J.;

10.  nie uwzględnienie faktu, że rozliczenia indywidualne okresów grzewczych 2014/2015 i 2015/2016 dokonane przez Spółdzielnię z użyciem mnożnika 0,7 odpowiadającego zastosowaniu wobec lokalu E. J. przysługującego mu współczynnika korygującego (...) 0,70, zostały dokonane z czynnym i wiodącym udziałem radcy prawnego Spółdzielni (fakt bezsprzeczny) reprezentującego Spółdzielnię również podczas sprawy z powództwa E. J. o sygn. akt XVIII C 3422/14 w Sądzie Rejonowym w Łodzi, a potem w związku z apelacją powódki w Sądzie Okręgowym, a więc będącego dobrze zaznajomionym z przyjętą w prawomocnych wyrokach Sądów metodyką rozliczania kosztów ogrzewania lokalu E. J., bo sam był jej autorem ( potwierdzenie w cyt.w apelacji uzasadnieniu z wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 18 lipca 2016r. w sprawie o sygn. akt III Ca 879/16), metodyką uznaną w sprawie przez obie strony i zgodnie z którą rozliczono koszty ogrzewania lokalu powódki za okresy 2011/2012 i 2013/2014 tj. z zastosowaniem współczynnika (...) dla jej lokalu, wynoszącego 0,70. Rozliczeniem z dnia 30.10.2017r. nie uwzględniającym współczynnika (...) dla lokalu powódki, a współczynniki z 3 lokali przyjętych do rozliczenia oraz przyjmowaniem do rozliczenia nie tych lokali, które powinien, pełnomocnik spółdzielni zaprzecza sam sobie, dodatkowo wprowadzając do sprawy zamęt i dezorientację.

11.  nie uwzględnienie podnoszonej przez powódkę na rozprawie w dniu 7.11.2017r. ważnej dla wyrokowania kwestii wynikających z niej wniosków, że koszty ogrzewania jej lokalu rozliczane są na podstawie jednostek podziału kosztów ogrzewania w skrócie jpko, czyli tak samo jak rozliczane są koszty zużytej energii cieplnej na ogrzewanie lokali wyposażonych w podzielniki kosztów ogrzewania, bo na podstawie jednostek jpko i wg wzoru podanego w p.4 apelacji , a więc zapis w § 2 ust.6 regulaminu obejmuje swym zasięgiem również i lokal powódki. Inny jest tylko sposób określania wysokości zużytych jednostek dla lokalu E. J. wynikający ze „średniej zużycia w 3 lokalach z najwyższym odczytem jednostek na m 2 lokalu" , co reguluje postanowienie § 1 ust.12 wewnętrznego regulaminu rozliczania kosztów c. o. Skoro metodyka określania kosztów zużycia ciepła jest taka sama zarówno dla lokalu powódki jak i dla lokali opomiarowanych i zastosowana wobec jej lokalu za okresy rozliczeniowe 2011/2012, 2013/2014, (...), (...) z przyjęciem do rozliczeń jednostek z trzech lokali, nieskorygowanych (...) dla tych lokali, a we wszystkich tych okresach łącznie z okresem 2015/2016 z uwzględnieniem współczynnika (...) 0,70 przypisanego lokalowi powódki, to powoływanie się przez pełnomocnika Spółdzielni w odpowiedzi na pozew z dnia 30.10.2017r., na zapis § 2 ust. 6 regulaminu, jest bezzasadne i bezpodstawne, a wywód, że zastosowanie współczynnika (...) odnosi się tylko do lokali opomiarowanych, bo tak broniąc interesu Spółdzielni, zaczęło mu raptem wynikać z regulaminu - chybiony.

12.  dopuszczenie do zamiany restrykcji stosowanych wobec E. J. przez pozwaną Spółdzielnię za niesubordynację i demontaż podzielników kosztów ogrzewania, z obciążania jej 30% zwyżką kosztów za ogrzewanie, na rozliczenie lokalu powódki bez uwzględniania współczynnika korygującego położenie jej lokalu w bryle budynku, co w efekcie doprowadziło do zwrotu roszczenia w niewielkiej kwocie, mimo uznania roszczenia, co do zwrotu 30% zwyżki kosztów ogrzewania za lokal za okresy 2014/2015 i 2015/2016. W efekcie tej zamiany opierając się tylko na ich wartościach powiększających o 30% i pomniejszających o tyle samo procent koszty ogrzewania lokalu E. J., bo nie uwzględniających mnożnika 0,7 (...),

uzyskuje się wynik równy zeru;

13.  dyskryminujące E. J. wobec pozostałych mieszkańców budynku wprowadzenie odmiennych zasad przy rozliczaniu jej lokalu z kosztów ogrzewania tj. z pominięciem współczynnika korygującego (...) dla jej lokalu, skutkujące w konsekwencji naruszeniem art. 4 ust.4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art.5 k.c. i wynikającego z niego nierównego traktowania właścicieli lokali;

Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uznanie powództwa po korekcie w wysokości 574,51 zł, wraz z ustawowymi odsetkami; odrzucenie wyliczeń pozwanej spółdzielni z dnia 30.10.2017 roku naruszających powagę rzeczy osądzonej, nie opartych o względy słuszności, sprzecznych z przepisami prawa, obarczonych licznymi błędami wynikającymi z nie trzymania się ustalonej w procesie sądowym i przyjętej przez strony metodyki rozliczania kosztów ogrzewania lokalu powódki oraz z uwagi na przyjęcie do rozliczeń innych lokali i wartości jednostek przypadających na 1 m 2 lokali, niż powinny być przyjęte oraz nie obciążanie powódki obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w razie nie uwzględnienia apelacji, w oparciu o względy słuszności, uwzględniając zwłaszcza jej trudną sytuację materialną, zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania według norm przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania za II instancję. W odpowiedzi na apelację Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie prawidłowo zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych. W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy nie naruszył dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną (dokonaną z pominięciem zasad logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego), a nie swobodną, ocenę zgromadzonego materiału dowodowego. Niezasadny jest zdaniem Sądu Okręgowego zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. W doktrynie i judykaturze panuje zgoda co do tego, że z uwagi na przyznaną sądowi swobodę w ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie wtedy, gdy podstawą rozstrzygnięcia uczyniono rozumowanie sprzeczne z zasadami logiki bądź wskazaniami doświadczenia życiowego. Dlatego w sytuacji, gdy na podstawie zgromadzonych dowodów możliwe jest wyprowadzenie konkurencyjnych wniosków co do przebiegu badanych zdarzeń, dla podważenia stanowiska orzekającego sądu nie wystarcza twierdzenie skarżącego o wadliwości poczynionych ustaleń odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie jakich to konkretnie uchybień w ocenie dowodów dopuścił się orzekający sąd naruszając w ten sposób opisane wyżej kryteria, wiążące w ramach swobodnej oceny dowodów (tak np. K. F. - G. w: Kodeks postępowania cywilnego , pod red. A. Z., W. 2006, tom I, s. 794, 795, por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9 kwietnia 2008r., I ACa 205/08, L., w którym stwierdzono: „Fakt, że określony dowód został oceniony niezgodnie z intencją skarżącego, nie oznacza naruszenia art. 233 § 1 KPC. Ocena dowodów należy bowiem do sądu orzekającego i nawet w sytuacji, w której z dowodu można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez sąd, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 KPC”; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005r., III CK 314/05, Orzecznictwo w Sprawach (...)/, w którego tezie stwierdzono, że: „Do naruszenia przepisu art. 233 § 1 KPC mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów”.

Odnosząc powyższe do stanowiska strony skarżącej uznać trzeba, iż nie sprostała ona opisanym wymogom formułowania analizowanego zarzutu, a jej stanowisko jest wyrazem polemiki ze stwierdzeniem Sądu Rejowego przyjętym u podstaw zaskarżonego wyroku, iż przedstawione przez pozwaną rozliczenie kosztów energii cieplnej jest prawidłowe. Skarżąca poza własnymi wyliczeniami nie przedstawiła żadnego wiarygodnego dowodu wskazującego, że pozwana przedstawiła błędne wyliczenia kosztów ogrzewania należnych od powódki. Miarodajnym dowodem na tę okoliczność mógłby być np. dowód z opinii biegłego sądowego. Skarżąca takiego wniosku dowodowego nawet nie złożyła. Niezależnie od tego stwierdzić należy, że wyliczenia pozwanej spółdzielni są zgodne z obowiązującym regulaminem przyjętym uchwałą Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 5 lipca 2010 roku nr (...) tj. § 1 pkt. 8, 12 oraz § 2 pkt. 6.

Zgodnie z § 1 pkt. 12 cytowanego regulaminu lokale nie posiadające zainstalowanych podzielników kosztów ogrzewania w budynkach opomiarowanych oraz lokale wyposażone w podzielniki kosztów ogrzewania nie udostępnione do odczytu są obciążone (w danym okresie rozliczeniowym) stawką ryczałtową. Wynika ona ze średniej arytmetycznej trzech największych kosztów ogrzania 1 m 2 powierzchni lokali opomiarowanych w tym samym budynku. W taki też sposób pozwana rozliczyła koszty zużytej energii cieplnej przez powódkę.

Formułując zarzut niewłaściwego rozpoznania istoty sprawy powódka próbuje przeforsować swój własny sposób rozliczenia energii, niezgodny z regulaminem spółdzielni.

Niezasadny jest zarzut naruszenia art. 45 a ust. 9 ustawy prawo energetyczne. Zgodnie z treścią tego artykułu właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego dokonuje wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe w tym budynku, tak aby wybrana metoda: 1) zapewniała: a) energooszczędne zachowania, b) zachowanie prawidłowych warunków eksploatacji budynku i lokali w zakresie temperatury i wentylacji, określonych w przepisach prawa budowlanego, lub c) ustalanie opłat za zakupione ciepło w sposób odpowiadający zużyciu ciepła na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej; 2) w zależności od warunków technicznych budynków i lokali uwzględniała: a) ilość ciepła dostarczanego do lokalu z pionów grzewczych lub przenikania między lokalami oszacowanego w szczególności na podstawie rejestracji temperatury powietrza w lokalu, jeżeli jest to technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione, b) współczynniki wyrównawcze zużycia ciepła na ogrzewanie, wynikające z położenia lokalu w bryle budynku.

Zasady rozliczenia kosztów dostawy ciepła stosowane przez pozwaną spółdzielnię nie uchybiają treści ww. przepisu. Zgodnie z treścią § 2 pkt. 6 regulaminu spółdzielni koszty zużycia energii cieplnej na ogrzewanie lokali wyposażonych w podzielniki kosztów ogrzewania rozlicza się w systemie rozliczenia kosztów ogrzewania dopuszczonym aprobatą techniczną do stosowania w oparciu o: liczbę jednostek zużycia, ustalonych przez przeliczenie wyników odczytów uzyskanych z podzielników kosztów, z uwzględnieniem wskaźnika przeliczeń (UF), zgodnego z normą DIN (...), redukcję jednostek zużycia przy użyciu współczynników redukcyjnych niekorzystnego położenia lokalu ( (...)), zleconych przez (...) Ośrodek (...) w W.. W szczególnie uzasadnionych przypadkach wynikających z warunków technicznych nieuwzględnionych w normach Zarząd Spółdzielni może wprowadzić korektę współczynnika redukcyjnego (...) dla danego lokalu, redukcję jednostek zużycia przy użyciu współczynników korygujących uwzględniających straty ciepła obliczone dla lokali danego budynku, cenę 1 jednostki zużycia. Jednocześnie zauważyć należy, że współczynnik (...) wbrew twierdzeniom skarżącej został uwzględniony także w rozliczeniu kosztów energii cieplnej dla skarżącej, gdyż wyliczenie to uwzględniało cyt. § 2 pkt. 6 regulaminu spółdzielni, a w stosunku do powódki z uwagi na brak zamieszczonych u niej podzielników ciepła został dodatkowo uwzględniony § 1 pkt. 12 regulaminu, którego treść zawierała w sobie zasady wskazane w cyt. § 2 pk 6 uwzględniającym współczynnik (...). Nie prawdziwe są zatem twierdzenia skarżącej, iż rozliczenia energii cieplej dla lokali niewyposażonych z podzielniki ciepła nie obejmują tego współczynnika. Twierdzenia te są niezgodne z treścią § 1 pkt. 12 regulaminu z wz. z § 2 pkt. 6 a także z wyliczeniem za koszty ogrzewania dokonanym przez spółdzielnię.

Zauważyć należy, że regulamin został uchwalony przez organ spółdzielni w formie uchwały i powódka miała możliwość jego zaskarżenia w drodze powództwa (art. 42 § 3, § 4) Powódka nie wykazała, aby doszło do zmiany tego regulaminu w wyniku np. jego zaskarżenia. Dlatego Sąd Rejonowy był związany zasadami określonymi w regulaminie odnośnie rozliczenia kosztów ogrzewania.

Nieuzasadnione są również twierdzenia skarżącej o naruszeniu art. 4 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art. 5 k.c. dotyczące dyskryminacji jej wobec pozostałych mieszkańców budynku. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego zasady dotyczące rozliczenia kosztów ogrzewania zostały uregulowane w regulaminie i odnoszą się do wszystkich mieszkańców. Określenie w regulaminie sposobu rozliczania mieszkań, w których nie ma podzielników ciepła nie stanowi o dyskryminacji mieszkańców tych mieszkań w tym powódki. Jak już wspomniano powyżej, powódka czując się pokrzywdzona przyjętymi przez spółdzielnię zasadami regulaminu rozliczania kosztów ogrzewania powinna była zaskarżyć uchwałę określającą te zasady.

Chybiony jest zarzut pozwanej naruszenia powagi rzeczy osądzonej (naruszenia art. 199 § 1 pkt. 2 k.p.c.). Przedmiotem rozpoznania sprawy przed Sądem Rejonowym dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi, sygn. akt XVIII C 2148/14 były opłaty za energię cieplną za okres od 1.10.2010 roku do 30.09.2011 roku, zaś przedmiot postępowania w niniejszej sprawie dotyczył kosztów energii cieplnej za inny okres tj. od 1.10.2014 r do 30.09.2015 r.

Podsumowując - zarzuty skarżącej mają charakter polemiczny z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji i trafną oceną prawną dochodzonego roszczenia. Dlatego rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego było prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie przepisu art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o przepis art. 102 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c.

Przepis art. 102 k.p.c. przewiduje wyjątek od zasady odpowiedzialności strony przegrywającej sprawę za koszty procesu (art. 98 § 1 k.p.c.), stanowi bowiem, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów procesu albo nie obciążyć jej w ogóle kosztami. Ustalenie, czy w sprawie zachodzi "wypadek szczególnie uzasadniony" zależy od swobodnej oceny Sądu. Ocena taka musi jednakże uwzględniać okoliczności, które mogą mieć wpływ na jej podjęcie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2011 r., I CZ 38/10, LEX 738387 i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2011 r., II CZ 104/10, LEX 784918). W postanowieniu z dnia 1 grudnia 2011 roku ( I CZ 26/11, LEX nr 1101325), Sąd Najwyższy stwierdził, że do kręgu "wypadków szczególnie uzasadnionych", o których mowa w art. 102 k.p.c., zaliczane są zarówno okoliczności związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Do pierwszych zaliczane są sytuacje wynikające z charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń, przedawnienie, prekluzja. Drugie wyznacza sytuacja majątkowa i życiowa strony, z tym zastrzeżeniem, że niewystarczające jest powoływanie się jedynie na trudną sytuację majątkową, nawet jeśli była podstawą zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika. Jednocześnie Sąd ten podkreślił, że całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego wyjątku powinny być ocenione z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego. W postanowieniu z dnia 23 maja 2012 roku wydanym w sprawie III CZ 25/12 (LEX nr 1214589) Sąd Najwyższy wskazał, że ocena sądu, czy zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, o którym mowa w art. 102 k.p.c. ma charakter dyskrecjonalny, oparty na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym przekonaniem oraz oceną okoliczności rozpoznawanej sprawy, w związku z czym w zasadzie nie podlega kontroli instancyjnej i może być podważona przez sąd wyższej instancji tylko wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa." W niniejszej sprawie – w ocenie Sądu Okręgowego - szczególnie uzasadniony wypadek jest podyktowany charakterem dochodzonego roszczenia i przekonaniem powódki, że przysługuje jej dochodzone roszczenie. Działania powódki nie zmierzały do przedłużenia toku postępowania w sprawie. Dlatego też Sąd Okręgowy uznał, że obciążanie powódki na rzecz pozwanej kosztami zastępstwa procesowego byłoby sprzeczne z poczuciem sprawiedliwości.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13