Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B.

przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie zastępowanemu przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej

o odszkodowanie

1.  oddala powództwo,

2.  nakazuje powódce (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B., aby zapłaciła na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 5.400,00zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 54/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 12.01.2018 roku powód (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w B. wniosła o zasądzenie na rzecz powódki (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. od pozwanego Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Bełchatowie kwoty 104.865,85 zł (sto cztery tysiące osiemset sześćdziesiąt pięć złotych 85/100) tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem działanie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18.11.2014 do dnia zapłaty oraz zasądzenie na rzecz powódki od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew k. 57-60 pozwany wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

Pełnomocnik powoda popierał powództwo.

Pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

G. K. (1) wyrokiem Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 24.11.2008 roku sygn. akt. II K 320/05 została skazana za przestępstwo z art. 284 § 2 kk w zw. z art. art. 12 kk popełnionego na szkodę (...) Spółdzielni Mieszkaniowej. Następnie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. wyrokiem z dnia 27.02.2007r. w sprawie sygn. akt V Pm 1/06 zasądził na rzecz powódki od G. K. (1) kwotę 507.503,16 zł z odsetkami oraz z kosztami procesu. Postanowieniem tego Sądu z dnia 07.06.2010 roku powyższy wyrok został zaopatrzony w klauzulę wykonalności przeciwko dłużniczki Z. K..

(dowód: Wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 27.02.2007 r., sygn. akt V Pm 1/06 k. 12, Postanowienie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 07.06.2010 r. o na wykonalności przeciwko małżonkowi - Z. K. k. 13)

Powódka (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w B. wszczęła postępowanie egzekucyjne toczące się przed Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Bełchatowie - M. W. za sygn. akt Km 1492/09. Egzekucja została skierowana do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w B. O. (...)/78 oraz do nieruchomości położonej w B. przy ul. (...).

W wyniku czynności egzekucyjnych spółdzielcze prawo do lokalu i położonego w B. O. (...)/78 zostało zbyte na licytacji w dniu 22.12.2011roku za cenę 93.733,33 zł. Postanowieniem z dnia 22.12.2011r. Sąd Rejonowy w Bełchatowie udzielił przybicia (sygn. akt I Co 1258/11), a postanowieniem z dnia 14.01.2013 roku przysądził własność nieruchomości stanowiącej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu na rzecz M. T. za cenę 93.733,33 zł, która została w całości zapłacona.

Postępowanie egzekucyjne prowadzone w stosunku do nieruchomości przy ul. (...) zostało doprowadzone prawie do końca. W dniu 29.11.2011 r. przeprowadzona została druga licytacja tej nieruchomości. Cena wywołania wynosiła 303.333,33zł i nie została osiągnięta, dlatego powódka (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa złożyła wniosek o przejecie na własność tej nieruchomości i udzielenie przybicia.

Egzekucja przeciwko pani G. K. (1) jest dalej prowadzona z wynagrodzenia otrzymywanego przez G. K. (1) i z nieruchomości położonej na ul. (...) w B.. Wartość oszacowania nieruchomości na ul (...) to około 400 tys. zł. Wierzycielem G. K. (1) jest tylko powodowa Spółdzielnia Mieszkaniowa.

(dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 14.01.2013 r. sygn. akt I Co 1258/11 k. 14, obwieszczenie o drugiej licytacji nieruchomości przy ul. (...) w B. k. 15, zeznania świadka M. D. k. 141 minuty 00;17;32-00;29;00)

Zgodnie z wyliczeniami Komornika, (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w B. po odliczeniu kosztów sądowych i egzekucyjnych otrzymałaby z egzekucji składnika majątkowego w postaci własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, który wyszedł z majątku wspólnego G. i Z. K. kwotę 74.089,85 zł.

Powód (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w B. poniosła koszty postępowania o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w łącznej wysokości 30.776 złotych, na które złożyły się : opłata od skargi - 25.376 zł i zasądzony zwrot kosztów na rzecz W. K. (1) - 5.400 zł.

(dowód: zeznania świadka Komornika M. D. k. 141 minuty 00;17;32-00;29;00, gmail Komornika z dnia 11.01.2018 r. k. 25, pismo Komornika k. 102-103, okoliczności niesporne)

Wyrokiem z dnia 13.10.2011 r. sygn. akt I C 1121/11 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. orzekł rozwód małżonków G. i W. K. (1).

W dniu 22.08.2011 roku Z. K. złożył pozew o zniesienie wspólności ustawowej małżeńskiej z dniem 1 stycznia 2000 roku. W uzasadnieniu podał, iż strony od 2000 roku pozostają w separacji faktycznej, że pozwana G. K. (1) została skazana za przestępstwo przywłaszczenia i zasądzono od niej na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. odszkodowanie w wysokości 507.503,00zł, o czy W. K. (1) dowiedział się z telewizji. Podniósł, że w chwili złożenia pozwu jest w toku postepowanie egzekucyjne w zakresie egzekucji z nieruchomości i on nie może ponosić konsekwencji zawinionego działania swojej żony.

Na skutek przeprowadzonego na rozprawie w dniu 14.12.2011 roku postępowania dowodowego Sąd Rejonowy w Bełchatowie w dniu 14.12.2011 roku w sprawie sygn. akt III RC 360/11 wydał wyrok ustanawiający z datą wsteczną tj. z dniem 01.01.2005 r. rozdzielność majątkową pomiędzy Z. K. a G. K. (1) znosząc wspólność małżeńską ustawową oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd nie uwzględnił żądania pozwu w całości.

Strony nie składały wniosku o uzasadnienie, nie składały apelacji.

Wyrok się uprawomocnił dnia 05.01.2012 roku.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 14.12.2011 r., sygn. akt III RC 360/11 k. 16, pozew k.2-3, protokół rozprawy k. 14, wyrok k. 15 akt sprawy Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 14.12.2011 r., sygn. akt III RC 360/11, zeznania świadka T. M. k. 161-162 minuty 00;06;23-00;14;00)

Orzeczenie ustanawiające z datą wsteczną tj. z dniem 01.01.2005 r. rozdzielność majątkową pomiędzy Z. K. a G. K. (1) spowodowało złożenie przez Z. K. powództwa o pozbawienie wykonalności w stosunku do niego tytułu wykonawczego, który był podstawą prowadzenia egzekucji ze wspólnego majątku małżonków. Powództwo to zostało ostatecznie uwzględnione wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 09.10.2012r. w sprawie sygn. akt III APa 26/12. Skarga kasacyjna (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. została oddalona wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 21.05.2014 r. sygn. akt II CSK 174/14.

(dowód: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 09.10.2012r. w sprawie sygn. akt III APa 26/12 k. 17, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.05.2014 r. sygn. akt II CSK 174/14 k.18)

Na skutek zapadłych orzeczeń postępowanie egzekucyjne w stosunku do Z. K. zostało umorzone, a zaspokojenie z nieruchomości jako całości stało się niemożliwe.

Następnie Z. K. wystąpił z wnioskiem o podział majątku wspólnego. Postanowieniem z dnia 24.03.2017 r. Sąd Rejonowy w Bełchatowie I Wydział Cywilny sygn. akt I Ns 58/12 dokonał podziału majątku wspólnego w ten sposób, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położone w B. na osiedlu (...) przyznał na wyłączną własność Z. K., zaś zabudowaną domem jednorodzinnym nieruchomość gruntową położoną w B. przy ul. (...) przyznał na wyłączną własność G. K. (1) z obowiązkiem spłaty na rzecz Z. K..

(dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 24.03.2017 r. sygn. akt I Ns 58/12 k. 19)

Powódka (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w B. na nieruchomości dłużniczki G. K. (1) ustanowiła hipotekę przymusową w celu zabezpieczenia swojego roszczenia.

(dowód: wydruk z księgi wieczystej nr (...) k. 20-24)

Pismem z dnia 04.11.2014 roku powód wystąpił do Prezesa Sądu Rejonowego w Bełchatowie o polubowne załatwienie sprawy. W odpowiedzi Prezes Sądu Rejonowego w Bełchatowie odpowiedział, że nie widzi podstaw odpowiedzialności Skarbu Państwa.

Powód złożył 26.11.2014r. wniosek z zawezwaniem do próby ugodowej w sprawie Sądu Rejonowego w Bełchatowie sygn. akt I Co 1332/14. Do ugody nie doszło.

(dowód: k. 2-3 - wniosek z 26.11.2014r. zawezwanie do próby ugodowej, k. 15 - protokół z posiedzenia sądowego z dnia 15.01.2015r. akt sprawy Sądu Rejonowego w Bełchatowie sygn. akt I Co 1332/14, pismo k. 36-40, odpowiedź k. 41)

Z. K. budował dom pod koniec lat 90-tych, wyjeżdżał za granicę. Wykonywał tam remonty. G. K. (1) pracowała w spółdzielni. Rodzina składała się z 4 osób. Na początku (...) córka wyszła za mąż. W 2002 roku dom był już wybudowany. 18-nastka córki K. już była w nowym domu.

(dowód: zeznania świadka M. K. (1) k. 110-111 minuty 00;10;09-00;29;00)

Świadek K. B. – córka Z. i G. K. (1) miała 18 urodziny w 2002 roku. Przed 2002 rokiem W. K. (1) wyjeżdżał do Niemiec od 1997 roku do pracy dorywczej. W 2004 roku zmieniły się relacje między małżonkami K. z powodu sprawy ze spółdzielnią.

(dowód: zeznania świadka K. B. k. 111 minuty 00;29;48-00;41;00)

Dom był w stanie surowym postawiony w 1995 roku. W domu państwa K. mieszkali małżonkowie z dziećmi i wnuczkiem. Nie wie ile mieszkali razem. Jeździli za granicę do Niemiec, pani G. była w Niemczech krótko, a pan K. jeździł częściej.

(dowód: zeznania świadka E. T. k. 111-112 minuty 00;41;07-00;48;00)

Świadek A. P. 15 lat temu była po raz ostatni w domu państwa K., tj w 2003 roku. W 2003 roku mieszkała w domu G., Z., K., M. i urodził się K..

(dowód: zeznania świadka A. P. k. 140 minuty 00;05;39-0;11;40)

Kiedy świadek A. W. była ostatni raz w domu państwa K. K. (2) miał około roku, tj. w 2004 roku. Nie słyszałam nic o problemach finansowych wujostwa.

(dowód: zeznania świadka A. W. k. 140-141 minuty 00;11;40-00;17;00)

Świadek K. D. byłam w domu państwa K. ostatnio 12-13 lat temu. Wówczas mieszkała G. K. (1), mąż, K. z K. i M.. G. K. i W. K. pracowali. Siostra nie opowiadała jej jak się finansowo z mężem dogadywała.

(dowód: zeznania świadka K. D. k. 140 minuty 00;29;10-00;36;00)

Małżonkowie K. każdą złotówkę włożyli w dom. Pomagała im świadek T. B.. Budowa trwała przed 2002 rokiem. Kiedy K. miała 18-tkę to dom był już gotowy do zamieszkania. W. K. (1) sam dużo zrobił. Pomagali mu bracia i kolega. Nic nie mówili nigdy o problemach. W. K. (1) pochodzi z tej samej wsi - P. co jego żona i gdzie mieszka świadek T. B.. Członkowie jego rodziny poumierali. Świadek T. B. od 5 lat choruje na chorobę nowotworową i ma problemy z pamięcią.

(dowód: zeznania świadka T. B. k. 140-141a minuty 00;36;48-00;46;00)

Świadek M. M. (2) oprócz nadzoru na budowie nie miał z państwem K. żadnego kontaktu. Nie potrafi powiedzieć jak długo mieszkali pani K., pan K., córka, czy syn w tym domu.

(dowód: zeznania świadka M. M. (2) k. 141a minuty 00;46;56-00;53;00)

W tej chwili w domu mieszka W. K. (1), pani K. nie mieszka.

(dowód: zeznania świadka J. S. k. 141a minuty 00;54;35-01;02;00)

Świadek M. K. (2) - syn G. K. (1) i Z. K. urodził się w (...) roku. W 2000 roku miał 18 lat. Na ul. (...) mieszkał od samego początku jak się wprowadzili do 2011 roku. Ożenił się w 2011 roku. G. K. (1) i Z. K. nie jeździli na uroczystości rodzinne razem, nie robili wspólnie prezentów. Spali w osobnych łózkach. Były podzielone rzeczy w lodówce. Z. K. miał 2 wyższe półki w lodówce i pozostali nie mogli z nich jeść. Wakacji wspólnych nie było. Około 2000 roku wprowadziliśmy się do nowego domu. Jak sprawa (...) wynikła to jeszcze przez jakiś czas było w miarę dobrze. Jak zaczęły się sprawy sądowe to było gorzej i gorzej. Świadek M. K. (2) poszedł do wojska w 2005 roku. Jak on się wyprowadził to mama jeszcze mieszkała około rok.

(dowód: zeznania świadka M. K. (2) k. 162 minuty 00;14;22-00;21;00)

Na skutek wyroku o ustanowieniu rozdzielności majątkowej nie doszło do wykonania egzekucji z lokalu mieszkalnego państwa K.. G. K. (1) pracowała na czarno, kiedy zaczęła pracować na podstawie umowy o pracę to spłata następuje z jej miesięcznych wynagrodzeń za pośrednictwem Komornika. Egzekucja przeciwko G. K. (1) cały czas jest w toku. Wpływają środki co miesiąc z wynagrodzenia.

(dowód: zeznania powoda k. 162 minuty 00;21;51-00;34;00)

Sąd ocenił i zważył co następuje:

W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia na jego rzecz odszkodowania w związku wydaniem - w jego ocenie – przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie w dniu 14.12.2011 roku w sprawie sygn. akt III RC 360/11 wyroku ustanawiającego z datą wsteczną tj. z dniem 01.01.2005 r. rozdzielność majątkową pomiędzy Z. K. a G. K. (1) – rażąco niezgodnego z prawem, co wiązało się z poniesieniem przez powoda szkody w wysokości 104.865,85 zł.

Zdaniem Sądu podstawą niniejszego żądania jest art. 417 ¹ § 2 KC, a nie art. 417 KC jak wskazał pełnomocnik powoda z pozwie.

Art. 417 ¹ § 2 KC stanowi, jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

Z przepisu tego wynika, że jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

Źródłem szkody według tej regulacji jest niezgodne z prawem prawomocne orzeczenie. Pojęcie to obejmuje zarówno wyroki, jak i postanowienia sądowe, od których nie przysługuje środek odwoławczy. Niezgodność z prawem prawomocnego orzeczenia, co do zasady, nie powinna być przedmiotem samodzielnych ustaleń sądu w procesie o naprawienie szkody. Sąd rozpoznający sprawę odszkodowawczą nie jest bowiem właściwy do indywidualnej oceny legalności konkretnego wyroku lub postanowienia stanowiącego źródło szkody. Jeżeli ustawa wiąże oznaczone skutki prawne z obowiązywaniem prawomocnego orzeczenia, a jednocześnie reguluje zasady i tryb jego wzruszania z powodu niezgodności z prawem, to prawna skuteczność takich orzeczeń nie może być podważana (kwestionowana) bezpośrednio w każdym procesie odszkodowawczym, z pominięciem zasad i trybu postępowania zastrzeżonego do kontroli prawomocnych orzeczeń. Dlatego też odpowiedzialność władzy publicznej za szkodę wyrządzoną wydaniem niezgodnego z prawem orzeczenia wymaga tzw. prejudykatu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 sierpnia 2015 roku o sygn. VI ACa 313/14). Przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej za szkodę wyrządzoną przez wydanie niezgodnego z prawem orzeczenia sądowego lub decyzji administracyjnej jest zatem stwierdzenie tej niezgodności z prawem we właściwym postępowaniu.

Przepisem szczególnym, który wyłącza konieczność uzyskania prejudykatu, stwierdzającego niezgodność z prawem prawomocnego orzeczenia jest art. 424 ^1b KPC, zgodnie z którym w wypadku prawomocnych orzeczeń, od których skarga nie przysługuje, odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem można domagać się bez uprzedniego stwierdzenia niezgodności orzeczenia z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba że strona nie skorzystała z przysługujących jej środków prawnych.

Przez środki prawne należy natomiast rozumieć nie tylko zwyczajne środki zaskarżenia, czyli środki odwoławcze (apelację i zażalenie), inne środki zaskarżenia (w rozumieniu art. 363 § 1 KPC, określane również mianem szczególnych, jak np. sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym), ale także nadzwyczajne środki zaskarżenia (przede wszystkim skargę kasacyjną i skargę o wznowienie postępowania).

Sporny wyrok nie był skarżony przez strony, nie było wniosku o pisemne uzasadnienie wyroku.

Powódka (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w B., nie była stroną w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną w sprawie sygn. akt III RC 360/11, ani nie wiedziała o toczącym się postepowaniu. O zapadłym wyroku ustanawiającym rozdzielność dowiedziała się z zażalenia dłużnika Z. K. na postanowienie o udzieleniu przybicia, które jej zostało doręczone w dniu 20.01.2012 r. tj. po uprawomocnieniu się wyroku z dnia 14.12.2011 r. Powódka nie miała żadnych procesowych zakwestionowania wyroku w sprawie sygn. akt III RC 360/11. Nie mogła ani żądać wznowienia postępowania ani wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie niezgodności z prawem zapadłego orzeczenia, ponieważ nie była stroną postępowania o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Podjęła środki, które miały doprowadzić do oddalenia powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w stosunku do Z. K., które okazały się bezskuteczne.

Powód nie mogąc skorzystać z prawa do złożenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia nie musi spełnić przesłanki w postaci prejudykatu.

Odnosząc się do zarzutu rażącego naruszenia przepisów postępowania i przepisów prawa materialnego, powód upatruje go w nieprzeprowadzeniu żadnego dowodu za wyjątkiem przesłuchania stron, nie dopuszczania dowodów z urzędu, braku wzięcia pod uwagę toczącego się postepowania egzekucyjnego, należy stwierdzić, że przeprowadzony materiał dowodowy tego zarzutu nie potwierdził.

W dniu 22.08.2011 roku Z. K. złożył pozew o zniesienie wspólności ustawowej małżeńskiej z dniem 1 stycznia 2000 roku. W uzasadnieniu podał, iż strony od 2000 roku pozostają w separacji faktycznej, że pozwana G. K. (1) została skazana za przestępstwo przywłaszczenia i zasądzono od niej na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B. odszkodowanie w wysokości 507.503,00zł, o czy Z. K. dowiedział się z telewizji. Podniósł, że w chwili złożenia pozwu jest w toku postepowanie egzekucyjne w zakresie egzekucji z nieruchomości i on nie może ponosić konsekwencji zawinionego działania swojej żony.

Na skutek przeprowadzonego na rozprawie w dniu 14.12.2011 roku postępowania dowodowego Sąd Rejonowy w Bełchatowie w dniu 14.12.2011 roku w sprawie sygn. akt III RC 360/11 wydał wyrok ustanawiający z datą wsteczną tj. z dniem 01.01.2005 r. rozdzielność majątkową pomiędzy Z. K. a G. K. (1) znosząc wspólność małżeńską ustawową oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Podkreślić należy, iż Sąd Rejonowy przeprowadził w tym postępowaniu wszystkie zaoferowane przez strony dowody, że było to postepowanie procesowe i po analizie zebranego materiału dowodowego, mając wiedzę o toczącym się postępowaniu egzekucyjnym uwzględnił żądania pozwu jedynie w części.

Zgodnie z treścią art. 52 KRiO

§ 1. Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

§ 1a. Ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.

§ 2. Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Z zebranego przez Sąd Rejonowy materiału dowodowego wynikało, że od 01.01.2005r. małżonkowie pozostawali w faktycznej separacji.

Z zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby małżonkowie K. prowadzili wspólne gospodarstwo domowe po 2005 roku i byli zgodnym małżeństwem po 2005 roku. Strona powodowa w żaden sposób tego nie udowodniła.

Wiadomo jedynie, że małżonkowie jeszcze po 2005 roku mieszkali w jednym domu, co jednak nie oznacza, że prowadzili wspólne gospodarstwo domowe i byli zgodnym małżeństwem. Nie wiadomo nawet do kiedy mieszkali w tym samym domu, żaden ze świadków tego nie wiedział.

Świadek M. K. (1) zeznaje: „ Rodzina do 2010 roku żyła razem, ale nie jestem na 100% pewien. Byli zgodnym małżeństwem, jak planowali budowę domu i wychowywali dzieci”, a więc nie dalej jak do 2002 roku. Nie słyszał, żeby G. K. (1) miała sprawy karne, dowiedział się o tym od kolegów z pracy. Dalej zeznaje: „Jak sprawa trafiała na wokandę sądu to iskrzyło miedzy nimi. Ja się domyślałem, że chodzi o sprawę bratowej w spółdzielni, o której przed nami milczeli.” Świadek nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Świadek K. B. zeznaje: „Wydaje mi się, że rodzice prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. Nie interesowałam się finansami rodziców.” , „Zmieniły się relacje rodziców, bo w miedzy czasie wynikła sprawa ze spółdzielnią w 2004 roku. Od tego czasu raczej były kłótnie. Nie wiem jak wyglądały finanse rodziców.” Świadek nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Świadek E. T. zeznaje: „Nie angażowałem się w życie sąsiadów. Nie mam żadnej wiedzy na temat finansów sąsiadów, prowadzenia gospodarstwa domowego. Pani K. wcześniej pracowała w spółdzielni mieszkaniowej. Później nie wiem. Wiem z gazet, dlaczego przestała pracować w spółdzielni. Wiem, że rozeszły się jakieś pieniądze.” Świadek nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Świadek A. P. była po raz ostatni w domu państwa K. w 2003 roku. Świadek nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Świadek A. W. była ostatni raz w domu państwa K. w 2004 roku. Nie słyszała nic o problemach finansowych wujostwa. Świadek nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Świadek K. D. była w domu państwa K. ostatnio 12-13 lat temu. Wówczas mieszkała G. K. (1), mąż, K. z K. i M.. Zeznała: „Wiem, że oboje pracowali, ale jak się dogadywali odnośnie wydatków to nie wiem. Siostra nie opowiadała jak się finansowo z mężem dogadywała.” Świadek nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Z zeznań świadka T. B. wynika, że małżonkowie K. każdą złotówkę włożyli w dom. Pomagała im świadek T. B.. Budowa trwała przed 2002 rokiem. Kiedy K. miała 18-tkę to dom był już gotowy do zamieszkania. Z. K. sam dużo zrobił. Pomagali mu bracia i kolega. Nic nie mówili nigdy o problemach. Z. K. pochodzi z tej samej wsi - P. co jego żona i gdzie mieszka świadek T. B.- siostra G. K. (1). Członkowie jego rodziny poumierali. Świadek T. B. od 5 lat choruje na chorobę nowotworową i ma problemy z pamięcią. Zeznała, że Z. K. przyjeżdża sam do świadka od 4 lat, wcześniej na odpust na wieś przyjeżdżali razem. Po pierwsze świadek ma kłopoty z pamięcią, ponieważ od 2013 roku choruje na chorobę nowotworową, po drugie sam fakt przyjechania na tę samą wieś, skąd pochodzili oboje byli małżonkowie K. w 2014 roku na odpust nie świadczy o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego. Z doświadczenia życiowego wiadomo, iż odpust na wsi to duże święto, dzień wolny od pracy na które zaprasza się rodzinę. Świadek nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Z zeznań świadka M. M. (2) wynika, że oprócz nadzoru na budowie nie miał z państwem K. żadnego kontaktu. Nie potrafi powiedzieć jak długo mieszkali pani K., pan K., córka, czy syn w tym domu, że nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Z zeznań zeznania świadka J. S. wynika, że nie ma żadnej wiedzy na temat wspólnego gospodarstwa domowego byłych małżonków K..

Syn stron potwierdził, że kiedy G. K. (1) mieszkała w domu to i tak nie prowadziła z mężem wspólnego gospodarstwa domowego, spali w osobnych sypialniach, lodówka była podzielona, nie chodzili razem w gości, robili osobno prezenty, nie jeździli razem na wakacje.

Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. SN z 31.1.2003 r., IV CKN 1710/00, L.) ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej ma na celu wzmocnienie rodziny oraz zapewnienie jej ustabilizowanej bazy materialnej i najpełniej realizuje zasadę równych praw obojga małżonków w dziedzinie stosunków majątkowych, stanowiących materialną podstawę funkcjonowania rodziny. Przez ważne powody, dające podstawę do zniesienia tej wspólności, przyjęło się rozumieć wytworzenie się takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny i w tej sprawie mamy taką sytuację.

Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. SN z 27.2.1995 r., III CRN 7/95, L.) nie samo zaciągnięcie długu, nawet znacznego, lecz dopiero zaciągnięcie takiego długu, który nie był usprawiedliwiony interesem rodziny kwalifikuje zachowanie pozwanego małżonka jako naganne i przy istnieniu niepomyślnych prognoz co do tego, aby małżonek ten powstrzymał się w przyszłości od tego rodzaju zachowania, spełnia warunki do uznania zaciągnięcia długu za ważny powód w rozumieniu art. 52 KRO. A G. K. (1) dopuściła się przestępstwa i pieniądze z tego przestępstwa z całą pewnością nie były wykorzystane na potrzeby rodziny. Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego małżonkowie K. budowali dom systemem gospodarczym, pomagała im rodzina, koledzy, Z. K. jeździł do pracy do Niemiec na budowę i zarabiał pieniądze na budowę domu. Z. K. budował dom pod koniec lat 90-tych, wyjeżdżał za granicę. Wykonywał tam remonty. G. K. (1) pracowała w spółdzielni. Dom został wykończony w 2002 roku.

Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. SN z 15.10.1998 r., I CRN 228/95, Prok. i Pr. 1999, Nr 3, poz. 32) zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie przyjmuje się, że dopuszczalne jest uznanie za ważny powód zniesienia (także z datą wsteczną) wspólności majątkowej małżeńskiej, faktu prowadzenia, a nawet samej możliwości prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, jeżeli przemawia za tym dobro rodziny lub dobro współmałżonka dłużnika, szczególnie wówczas, gdy małżonkowie od dłuższego czasu pozostają w faktycznej separacji.

W analizowanej sprawie były dwa ważne powody z art. 52 KRO do zniesienia z datą wsteczną wspólności majątkowej małżeńskiej: faktyczna separacja od 2005 roku i wskazanie konkretnego długu drugiego małżonka – G. K. (1).

Przy rozstrzyganiu sprawy o zniesienie wspólności majątkowej nie może być pominięty wzgląd na interes osób trzecich, których dłużnikiem jest jeden z małżonków. Wzgląd ten znalazł wyraz w wielu orzeczeniach SN, który konsekwentnie wskazywał, że rodzina korzystająca z dochodów związanych z działalnością gospodarczą jednego z małżonków musi też ponosić ujemne skutki takiej działalności, stąd jego niepowodzenia w tej działalności i zamiar udaremnienia wierzycielom egzekucji z mienia wspólnego nie mogą stanowić ważnego powodu zniesienia wspólności w myśl art. 52 KRO.

Zdaniem Sądu, Sąd Rejonowy rozpoznający sprawę o ustanowienie rozdzielności majątkowej wziął pod uwagę fakt toczącej się egzekucji i dlatego ustalił zniesienie wspólności od daty faktycznej separacji małżonków, ponieważ przemawiało za tym dobro współmałżonka dłużnika.

Zniesienie wspólności majątkowej orzeczeniem sądu ma na celu ochronę małżonka i jego rodziny. Rozdzielność majątkowa, będąca następstwem zniesienia wspólności majątkowej, nie zagraża w typowym przypadku interesom wierzycieli, gdyż przywraca ona normalny stan, iż dłużnik odpowiada za długi swoim i tylko swoim majątkiem.

Zdaniem Sądu nie doszło do żadnego naruszenia prawa procesowego ani materialnego, nie mówiąc o rażącym naruszeniu, a jeżeli sąd nie wykracza rażąco poza granice przyznanej mu swobody orzeczniczej, to działa w ramach porządku prawnego, nawet jeżeli dokonał wykładni prawa odmiennej od przyjmowanej. Takie uchybienie mogłoby być jedynie przedmiotem zaskarżenia na drodze zwykłych środków odwoławczych, nie jest jednak wystarczające do uznania wyroku za niezgodny z prawem w rozumieniu art. 424 ¹ KPC i art. 417 ¹ § 2 KC.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się, że wyrokiem niezgodnym z prawem w rozumieniu art. 424 ¹ KPC w zw. z art. 417 ¹ § 2 KC jest tylko orzeczenie sprzeczne z zasadniczymi i niepodlegającymi różnej wykładni przepisami, z ogólnie przyjętymi standardami orzeczniczymi lub wydane w wyniku rażąco błędnej wykładni czy oczywiście niewłaściwego zastosowania przepisu prawa. Niezgodność z prawem w rozumieniu omawianego przepisu musi mieć zatem charakter kwalifikowany: elementarny i oczywisty. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się jednolicie, iż niezgodność z prawem w rozumieniu art. 424 ¹KPC w związku z art. 417 ¹ § 2 KC ma charakter kwalifikowany i zachodzi tylko wtedy, gdy przy wydaniu orzeczenia dopuszczono się rażąco błędnej wykładni prawa lub rażąco niewłaściwego zastosowania prawa w zakresie regulacji istotnych i nie uzasadniających odmiennych ocen. W szczególności nie stanowi takiego uchybienia opowiedzenie się przez sąd za jedną z możliwych interpretacji przepisów prawa. Taka wykładnia art. 424 ¹ § 1 KPC jest zgodna z art. 77 ust. 1 Konstytucji. Przeciwny pogląd zagrażałby wartościom takim, jak: stabilność obrotu prawnego, swoboda sądu w ocenie materiału dowodowego i stosowaniu prawa. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2006 r., I CNP 33/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 35, i z dnia 13 grudnia 2007 r., I BP 36/07, OSNP 2009, nr 3-4, poz. 36, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2007 r., III CNP 37/07, OSNC 2008, nr 7-8, poz. 94, wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2017 r., I CNP 11/16, nieopubl. Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 24 maja 2018 r. V CNP 56/17, Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 22 maja 2018 r. III CNP 36/17, Postanowieniu Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 7 marca 2018 r. V CNP 41/17), które to poglądy Sąd rozpoznający sprawę w całości podziela.

Podsumowując należy stwierdzić, że zamieszkiwanie małżonków w jednym domu jednorodzinnym, a nie wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego, po dacie powstania orzeczonej przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie rozdzielności, jest okolicznością nieistotną dla oceny zgodności z obowiązującymi przepisami orzeczenia kwestionowanego przez powoda. Powód nie przedstawił żadnych dowodów, z których wynikałoby, aby w realiach badanego postępowania przyjęcie przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie istnienia opisanych wyżej przesłanek warunkujących wydane orzeczenie było szczególnie rażąco niesłuszne, stanowiąc oczywiste wyjście poza granice swobody oceny i interpretacji przepisów oraz niezawisłości sędziowskiej.

Z akt sprawy dotyczącej zniesienia wspólności majątkowej wynika, iż powód Z. K. wyprost powoływał się na prowadzoną przez (...) Spółdzielnię Mieszkaniowy egzekucję z majątku wspólnego, wskazywał, iż zamieszkuje z żoną, ale od wielu lat nie prowadzą wspólnego gospodarstwa, pozostając w faktycznej separacji. Pozwana G. K. (1) nie zaprzeczyła tym okolicznościom. Tak więc dłużniczka powoda - G. K. (1) popełniając przestępstwo doprowadziła do wystąpienia istotnego zagrożenia dla majątku wspólnego, a to przez wykreowanie roszczeń obciążających także powoda. W związku z tym, że małżonkowie od kilku już lat żyli w jednym domu lecz osobno, zaistniały przesłanki orzeczenia rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, co też Sąd Rejonowy w Bełchatowie uczynił. Analizując akta tego postępowania nie sposób dopatrzeć się jakichkolwiek nieprawidłowości w postępowaniu Sądu Rejonowego, a w szczególności nieprawidłowości, które pozwalałaby przyjąć, iż wydany przez ten Sąd wyrok jest w sposób kwalifikowany niezgodny z prawem.

Co do samej szkody to podkreślić należy, że gdyby doszło wówczas do zakończenia egzekucji ze spółdzielczego prawa do lokalu to powód otrzymałby kwotę 74.089,85 zł, ale egzekucja przeciwko G. K. (1) cały czas jest w toku, wpływają środki co miesiąc z wynagrodzenia za pracę.

Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania Sąd oddalił powództwo w całości jako niezasadne.

O kosztach postępowania orzekł na podstawie art. 98 KPC, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i nakazał powódce (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B., aby zapłaciła na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 5.400,00zł tytułem zwrotu kosztów procesu, bowiem Skarb Państwa reprezentowany przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie był zastępowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej.