Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 70/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2018 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący : SSR Maja Snopczyńska

Protokolant : Małgorzata Nazarko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 listopada 2018 roku w Ś.

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) Spółka z o.o. w Ś.

o zadośćuczynienie

I.  powództwo oddala;

II.  nie obciąża powoda kosztami procesu;

III.  przyznaje ze Skarbu Państwa Sąd Rejonowy w (...) na rzecz adw. Ł. Z. kwotę (...)tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

UZASADNIENIE

Powód M. K. w dniu 9 lipca 2018 r. wniósł do tut. Sądu pozew skierowany przeciwko stronie pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś., w którym domagał się zasądzenia od strony pozwanej na jego rzecz kwoty 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami liczonymi od chwili doręczenia pozwu do dnia zapłaty, a także nieobciążanie powoda ewentualnymi kosztami postępowania w przypadku oddalenia powództwa. W uzasadnieniu powód wskazał, że na podstawie umowy o pracę na czas określony świadczył pracę na rzecz strony pozwanej w okresie od 20 listopada 2013 r. do 11 kwietnia 2015r. U powoda zaczęły pojawiać się objawy chorobowe, które mogły mieć związek z monotypią ruchów w trakcie wykonywanej pracy. Powód złożył formularz zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej do (...) w Ś.. W tym samym dniu, tj. 25 marca 2015 r. strona pozwana oświadczyła o rozwiązaniu umowy o pracę z dwutygodniowym terminem wypowiedzenia. W dniu 16 lipca 2015 r. (...) Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy we W. – Oddział w W. orzekł o rozpoznaniu u powoda choroby zawodowej. W dniu 5 sierpnia 2015 r. Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Ś. stwierdził u powoda chorobę zawodową wskazując, że podczas pracy na stanowisku stolarza powód wykonywał monotypowe ruchy rąk i łokci. W ramach postępowania IV P(...)powód dochodził roszczenia o odszkodowanie (rentę) jednakże z uwagi na fakt, iż zgodnie z decyzją ZUS z 29 października 2015 roku niezdolność do pracy powoda nie ma związku z chorobą zawodową stwierdzoną decyzją nr (...) powód ostatecznie odstąpił od zaskarżenia wyroku w tej sprawie.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, że powód nie wykazał żadnej z przesłanek, które umożliwiałyby uznanie powództwa za zasadne. Podniosła, że powód dochodził już od strony pozwanej renty z tytułu niezdolności do pracy i Sąd Rejonowy w (...) wyrokiem z 13 lutego 2018 roku oddalił powództwo w całości uznając "schorzenia występujące u powoda - przewlekłe zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej obustronne, nie powstały w związku z warunkami pracy panującymi w zakładzie pracy strony pozwanej", a zgodnie z art. 365 §1 kpc i 366 kpc orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby, moc wiążącą ma tają także zawarte w uzasadnieniu orzeczenia motywy rozstrzygnięcia. Strona pozwana powołując się na opinie biegłych z powołanej sprawy o rentę podniosła, że brak jest podstaw do uznania roszczenia powoda za zasadne. Ponadto strona pozwana podniosła, że roszczenie powoda jest przedawnione, gdyż już co najmniej 19 grudnia 2014 roku powód miał wiedzę o swoim schorzeniu oraz o jego przyczynach oraz o tym, kto ponosi za odpowiedzialność wg powoda.

W toku postępowania Sąd ustalił

następujący stan faktyczny:

Powód zatrudniony był u strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ś. na podstawie umowy o pracę od dnia 20 listopada 2013 r. do dnia 11 kwietnia 2015 r., w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku stolarz montażowy. W dniu 25 marca 2015 r. pracodawca oświadczył, że rozwiązuje z powodem umowę o pracę z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na dzień 11 kwietnia 2015 r.

Dowód : akta osobowe

(...) Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w W. rozpoznał u powoda chorobę zawodową – przewlekłe zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej obustronnej.

Bezsporne

W dniu 22 grudnia 2015 roku powód wniósł pozew przeciwko stronie pozwanej o zasądzenie renty z tytułu niezdolności do pracy, powołując się na okoliczność, że w trakcie zatrudnienia u strony pozwanej w okresie od 20 listopada 2013 roku do 11 kwietnia 2015 roku powód narażony był na monotypię ruchów w trakcie wykonywanej pracy, co spowodowało u powoda chorobę zawodową. Prawomocnym wyrokiem z dnia 13 lutego 2018 roku Sąd Rejonowy w (...) oddalił powództwo (sygn. akt(...)). W uzasadnieniu wskazano, że u "powoda stwierdzono chorobę zawodową, stanowiącą przewlekłą chorobę układu ruchu wywołaną sposobem wykonywania pracy: przewlekłe zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej obustronne, wymienione w poz. 19 pkt 5 wykazu chorób zawodowych"; "Z ustaleń faktycznych opartych o opinię biegłego R. B. wynika wprost, że schorzenia występujące u powoda - przewlekłe zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej obustronne, nie powstały w związku z warunkami pracy panującymi w zakładzie pracy strony pozwanej. Biegły podkreślił, że nie wiadomo dokładnie ile wynosił czas pracy poświęcony przez powoda na szlifowanie elementów drewnianych, co miało przyczynić się do powstania schorzenia. Wykonywanie ruchów owalnych podczas szlifowania, wymaga usztywnienia stawu nadgarstkowego – nie są wykonywane ruchy zginania w stawie nadgarstkowym przeciwko oporowi. Osoba wykonująca szlifowanie wykonuje głównie ruchy w stawie łokciowym i barkowym, przy usztywnionym stawie nadgarstkowym, w którym ruchy są niewielkie i bez znacznego napinania mięśni zginaczy ręki. Natomiast schorzenie stwierdzone u powoda charakteryzuje się tym, że jest wywoływane uszkodzeniem przyczepów mięśni najczęściej narażeniem na mikrourazy w wyniku zespołu przeciążeniowego spowodowanego długotrwałym powtarzającym się zginaniem kończyn w stawie nadgarstkowym przeciwko oporowi. Brak więc było podstaw do stwierdzenia, że u powoda powstało schorzenie wywołane warunkami pracy. Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należało, że powód nie wykazał przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej, jaką jest związek przyczynowy pomiędzy ruchem przedsiębiorstwa, a powstaniem szkody w postaci schorzenia powoda. Strona pozwana nie może więc ponosić odpowiedzialności za powstałą skutki tego schorzenia, zatem roszczenie powoda o zasądzenie renty w kwocie 1500,00 zł miesięcznie było niezasadne i zasługiwało na oddalenie. "

Dowód: wyrok z 13 II 2018r z uzasadnieniem

W tak ustalonym stanie faktycznym

Sąd zważył:

Powództwo było bezzasadne.

W niniejszej sprawie powód dochodził od strony pozwanej będącej jego byłym pracodawcą zasądzenia zadośćuczynienia w kwocie 15.000,00 zł w związku ze stwierdzeniem u powoda choroby zawodowej, powstałej wskutek pracy w zakładzie strony pozwanej na stanowisku stolarza.

W niniejszej sprawie okolicznością bezsporną było, że powód był pracownikiem strony pozwanej oraz, że u powoda stwierdzono przewlekłe zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej obustronnej. Kwestią sporną w sprawie pozostawało ustalenie, czy ustalenie czy strona pozwana ponosi odpowiedzialność za skutki choroby zawodowej oraz czy powinna zostać zobowiązana do zapłaty zadośćuczynienia.

Przepis art. 444 §1 k.c. (który znajdzie zastosowanie na mocy art. 300 kp) stanowi, iż w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. W wypadkach przewidzianych w przepisie art. 444 k.c. Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (przepis art. 445§1 k.c.).

Natomiast zgodnie z treścią art. 444 § 2 kc w zw. z art. 300 kp pracownik, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może żądać od pracodawcy (jako osoby zobowiązanej do naprawienia szkody) odpowiedniej renty mającej wyrównać szkodę wynikającą ze zmniejszenia dochodów.

Istotną w sprawie okolicznością jest fakt, że pomiędzy stronami toczyło się postępowanie o rentę uzupełniającą, które zakończyło się wydaniem wyroku oddalającego powództwo z uwagi na ustalenie, że schorzenia występujące u powoda - przewlekłe zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej obustronne, nie powstały w związku z warunkami pracy panującymi w zakładzie pracy strony pozwanej. Słusznie podnosi strona pozwana, że wyrok wydany w sprawie o rentę wiąże Sąd w niniejszym postępowaniu. Wskazać należy, że oba roszczenia oparte są na tych samych przesłankach - w pierwszej kolejności należy ustalić czy u powoda występuje uszkodzenie ciała lub wywołano rozstrój zdrowia, następnie czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy tak rozumianą szkodą a warunkami pracy powoda u strony pozwanej. Dopiero po pozytywnym ustaleniu tych dwóch okoliczności można przejść do badania czy zachodzą przesłanki odpowiednio do zasądzenia renty uzupełniającej (utrata całkowita lub częściowa zdolności do pracy zarobkowej, albo zwiększenie potrzeby lub zmniejszenie widoków powodzenia na przyszłość) lub zadośćuczynienia (wystąpienie krzywdy).

W uzasadnieniu do wyroku z dnia 13 lutego 2018 roku w sprawie (...) Sąd wskazał, że „Z ustaleń faktycznych opartych o opinię biegłego R. B. wynika wprost, że schorzenia występujące u powoda - przewlekłe zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej obustronne, nie powstały w związku z warunkami pracy panującymi w zakładzie pracy strony pozwanej. Biegły podkreślił, że nie wiadomo dokładnie ile wynosił czas pracy poświęcony przez powoda na szlifowanie elementów drewnianych, co miało przyczynić się do powstania schorzenia. Wykonywanie ruchów owalnych podczas szlifowania, wymaga usztywnienia stawu nadgarstkowego – nie są wykonywane ruchy zginania w stawie nadgarstkowym przeciwko oporowi. Osoba wykonująca szlifowanie wykonuje głównie ruchy w stawie łokciowym i barkowym, przy usztywnionym stawie nadgarstkowym, w którym ruchy są niewielkie i bez znacznego napinania mięśni zginaczy ręki. Natomiast schorzenie stwierdzone u powoda charakteryzuje się tym, że jest wywoływane uszkodzeniem przyczepów mięśni najczęściej narażeniem na mikrourazy w wyniku zespołu przeciążeniowego spowodowanego długotrwałym powtarzającym się zginaniem kończyn w stawie nadgarstkowym przeciwko oporowi. Brak więc było podstaw do stwierdzenia, że u powoda powstało schorzenie wywołane warunkami pracy.”

Skoro więc istnieje prawomocny wyrok w sprawie o rentę oddalający powództwo z uwagi na ustalenie, że schorzenia występujące u powoda nie powstały w związku z warunkami pracy panującymi w zakładzie pracy strony pozwanej, to w niniejszej sprawie, jeżeli powód powołuje się na dokładnie takie same okoliczności faktyczne, nie można prowadzić postępowania dowodowego mającego wykazać, że taki związek istnieje. z tej przyczyny oddalono wnioski dowodowe powoda mająca wykazać taką okoliczność.

Zgodnie bowiem z treścią art. 365 §1 kpc orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Zgodzić się należy że stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w postanowieniu z dnia 10 kwietnia 2018 r. (I PK 121/17, cyt. za LEX nr 2508169), że Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia sądu charakteryzuje się dwoma aspektami. Pierwszy z nich odnosi się tylko do faktu istnienia prawomocnego orzeczenia. Ten aspekt występuje, gdy w poprzednim postępowaniu, w którym zapadło prawomocne orzeczenie, nie brała udziału choćby jedna ze stron nowego postępowania, a nie jest ona objęta prawomocnością rozszerzoną. Nie można bowiem takiej strony obciążać dalszymi skutkami wynikającymi z prawomocnego orzeczenia. Drugi aspekt mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia jest określony jako walor prawny rozstrzygnięcia (osądzenia) zawartego w treści orzeczenia. Jest on ściśle związany z powagą rzeczy osądzonej (art. 366 § 1 k.p.c.) i występuje w nowej sprawie pomiędzy tymi samymi stronami, choć przedmiot obu spraw jest inny. W nowej sprawie nie może być wówczas zastosowany negatywny (procesowy) skutek powagi rzeczy osądzonej polegający na niedopuszczalności ponownego rozstrzygania tej samej sprawy. Występuje natomiast skutek pozytywny (materialny) rzeczy osądzonej przejawiający się w tym, że rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym orzeczeniu (rzecz osądzona) stwarza stan prawny taki, jaki z niego wynika. Sądy rozpoznające między tymi samymi stronami nowy spór muszą przyjmować, że dana kwestia prawna kształtuje się tak, jak przyjęto to w prawomocnym, wcześniejszym wyroku, a więc w ostatecznym rezultacie procesu uwzględniającym stan rzeczy na datę zamknięcia rozprawy.” Sąd Najwyższy podkreślił także, że „w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się ta sama kwestia, nie może być ona już ponownie badana. Związanie orzeczeniem oznacza zatem zakaz dokonywania ustaleń sprzecznych z uprzednio osądzoną kwestią, a nawet niedopuszczalność prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2007 r., II CSK 452/06, OSNC-ZD 2008 Nr 1, poz. 20 oraz uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2008 r., III CZP 72/08, OSNC 2009 Nr 2, poz. 20).” W. także, że wprawdzie „powagę rzeczy osądzonej ma w zasadzie tylko rozstrzygnięcie zawarte w sentencji wyroku, a nie uzasadnienie. Jeżeli jednak sentencja wyroku nie zawiera wyraźnych granic rozstrzygnięcia, aby ustalić granice powagi rzeczy osądzonej należy w pierwszej kolejności dokonać wykładni wyroku. Następnie trzeba posłużyć się treścią uzasadnienia, a jeśli nie zostało ono sporządzone, sąd orzekający musi sam - na podstawie akt sprawy - odtworzyć rozumowanie sądu, który wydał badane rozstrzygnięcie (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 września 1957 r., 1 CO 20/57, OSPiKA 1958 Nr 10, poz. 261; postanowienie z dnia 25 lutego 1998 r., II UKN 594/97, OSNAPiUS 1999 Nr 1, poz. 37 oraz wyroki z dnia 15 marca 2002 r., II CKN 1415/00, LEX nr 53284; z dnia 23 maja 2002 r., IV CKN 1073/00, LEX nr 55501; z dnia 8 czerwca 2005 r., V CK 702/04, LEX nr 402284; z dnia 21 czerwca 2007 r., IV CSK 63/07, LEX nr 485880; z dnia 15 listopada 2007 r., II CSK 347/07, LEX nr 345525; z dnia 13 marca 2008 r., III CSK 284/07, LEX nr 380931 i z dnia 3 czerwca 2008 r., I UK 323/07, OSNP 2009 nr 19-20, poz. 267).”

Natomiast w tezie do wyroku z dnia 28 marca 2018 r. (IV CSK 123/17 LEX nr 2539867) Sąd Najwyższy stwierdził „związanie sądu, o którym stanowi art. 365 § 1 k.p.c., polega na tym, że sądy orzekające w innych sprawach nie mogą przyjąć, że w zakresie osądzonym istnieje inny stan niż przyjęty w prawomocnym rozstrzygnięciu.” Zakres działania tego ograniczenia istotnie budzi wątpliwości i prowadzi do formułowania rozbieżnych poglądów w orzecznictwie i piśmiennictwie, jednak wątpliwości te głównie dotyczą spraw, w których dochodzi do rozdrobnienia roszczenia mającego jedną i tę samą podstawę faktyczną i prawną nie budzi natomiast wątpliwości, że w wypadku, kiedy okoliczności są częściowo odmienne, jak to ma miejsce wówczas, gdy świadczenie wynika wprawdzie z tej samej zasady odpowiedzialności, lecz dotyczy np. innego okresu w wypadku świadczenia okresowego, czy odszkodowania dochodzonego za inny rok, związanie można rozważać jedynie w zakresie wyznaczonym w prawomocnym wyroku - np. ustaleniem odpowiedzialności na przyszłość, jednak już w zakresie określenia wysokości szkody powstałej w przyszłości powództwo podlega rozpoznaniu z zachowaniem swobody jurysdykcyjnej sądu.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd w punkcie I wyroku oddalił powództwo.

Orzeczenie o nieobciążaniu powoda kosztami procesu oparto na przepisie art. 102 k.p.c., biorąc pod uwagę trudną sytuację materialną powoda, która była podstawą ustanowienia pełnomocnika z urzędu.

Pełnomocnik reprezentujący powoda z urzędu wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie § 15 ust. 1 pkt 2 w zw. z §8 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 X 2016r w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2016/1714). Tak ustaloną opłatę (1800 zł) podwyższono o 23% gdyż zgodnie z § 4 ust. 3 rozporządzenia w sprawach, w których strona korzysta z pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu, opłatę sąd podwyższa o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach.

Art. 97 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wskazuje, że w toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. W niniejszej sprawie z uwagi na fakt, że powód jest osobą ustawowo zwolnioną od ponoszenia kosztów postępowania, zaś sprawa została zakończona wyrokiem oddalającym powództwo, brak jest podstaw do obciążenia kosztami wynagrodzenia pełnomocnika działającego z urzędu strony przegrywającej (zgodnie z zasadą wyrażona w art. 98 kpc). Tym samym koszty wynagrodzenia pełnomocnika ponosi Skarb Państwa.

W związku z powyższym na podstawie powołanych przepisów przyznano od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w (...)na rzecz adwokata Ł. Z. kwotę (...) tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu.