Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Renata Gąsior

Sędziowie SO Małgorzata Jarząbek

SO Zbigniew Szczuka (spr.)

Protokolant Marta Jachacy

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lipca 2018 r. w Warszawie

sprawy A. S.

przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W.

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

na skutek apelacji wniesionej przez odwołującą

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 grudnia 2017 r. sygn. akt VI U 130/17

oddala apelację.

SSO Małgorzata Jarząbek SSO Renata Gąsior SSO Zbigniew Szczuka

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 21 grudnia 2017 roku , oddalił odwołanie A. S. od decyzji Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. z dnia 24 stycznia 2017 r. nr (...).

Sąd Rejonowy oparł swoje orzeczenie na następujących ustaleniach:

Orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia 16 grudnia 2016 roku Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. zaliczył A. S. do lekkiego stopnia niepełnosprawności o symbolu przyczyny niepełnosprawności 11-I. Ponadto orzekł, że niepełnosprawność istnieje od 6-go roku życia. Orzeczenie wydano okresowo do 31 grudnia 2021r., a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1 grudnia 2016 r. W zakresie wskazań dotyczących niepełnosprawności w punkcie 1 Zespół orzekł, że A. S. jest zdolna do wykonywania pracy. Według Miejskiego Zespołu nie spełnia i nie wymaga innych wskazań w zakresie niepełnosprawności. Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. decyzją z dnia 24 stycznia 2017 roku utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie.

A. S. odwołała się od powyższej decyzji inicjując postępowanie sądowe.

W toku postępowania Sąd I instancji ustalił, że odwołująca ma 27 lat, pracuje jako referent prawny, choruje na cukrzycę typu 1 od 1996r - tj. od 6 roku życia. Od początku rozpoznania schorzenia otrzymywała insulinę metodą konwencjonalna przy użyciu wstrzykiwacza, od 2002r. metodą wielokrotnych wstrzyknięć. Od października 2007r. leczona jest ciągłym podskórnym wlewem insuliny przy użyciu osobistej pompy insulinowej. Stosuje bolusy proste, przedłużone i złożone. Niedocukrzenia występują 1-2 razy w tygodniu i są dobrze odczuwane przez opiniowaną jako nadmierna potliwość, drżenie rąk. Od czasu leczenia pompą insulinową nie obserwowano ciężkich niedocukrzeń. Odwołująca glikemie oznacza 4-5 razy dziennie, wkłucia (metalowe), wymienia co trzy dni. Wartość glikemii w dniu 05-06-2012r. wynosił 6,1%, w dniu 07-12-2012r. poziom wynosił 6,9%, we wrześniu 2014r. poziom wynosił -11,2% , w marcu 2016r. wynosił - 9,2%,w czerwcu 2016r. -8,45%, w dniu 14-11 -2016r. wynosił -10,27%, co świadczy o niewyrównaniu cukrzycy. A. S. ma prawidłową budowę ciała i prawidłową wagę ciała (BMI-25.6kg/m2). Siła i napięcie mięśniowe w normie. Stan odżywienia prawidłowy. Odwołująca stara się przestrzegać diety. Nie stwierdzono zmian na dnie oczu charakterystycznych dla cukrzycy. U badanej nie stwierdza się późnych zaawansowanych powikłań narządowych cukrzycy. Nie obserwowano także ciężkich niedocukrzeń. U wnioskodawczyni pojawiły się zmiany skórne o typie Necrobiosis lipoidica - czyli obumieranie tłuszczowe skóry.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach rozpoznawanej sprawy, a w szczególności w aktach Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W., a także w oparciu o dowód z opinii biegłego sądowego diabetologa E. R.. W ocenie Sądu I instancji opinia biegłej jest wnikliwa, rzetelna, a dodatkowo zostały wydana po przeprowadzeniu badania odwołującej i po wszechstronnej analizie zgromadzonej dokumentacji. Przy tym brak jest jednocześnie jakichkolwiek podstaw, by tej opinii odmówić mocy dowodowej.

Sąd Rejonowy zważył, że odwołanie A. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Przechodząc do rozważań natury prawnej, Sąd Rejonowy w pierwszej kolejności zważył, że kwestie dotyczące prawidłowego ustalenia stopnia niepełnosprawności, co jest przedmiotem niniejszego postępowania, są uregulowane w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, dalej jako ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej (tekst jednolity – Dz. U. z 2016 poz.2046). Kwalifikacja do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności opiera się na spełnieniu przesłanek wynikających z art. 4 ust. 2 ww. ustawy, zgodnie z którym do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Przy ocenie stanu zdrowia osoby powyżej 16. roku życia bierze się pod uwagę: zaświadczenie lekarskie zawierające opis stanu zdrowia, rozpoznanie choroby zasadniczej i chorób współistniejących, wraz z aktualnymi wynikami badań diagnostycznych; ocenę stanu zdrowia wystawioną przez lekarza-przewodniczącego składu orzekającego, wraz z rokowaniami; wiek, płeć, wykształcenie, zawód i posiadane kwalifikacje; możliwość całkowitego albo częściowego przywrócenia zdolności do wykonywania dotychczasowego lub innego zatrudnienia – poprzez leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie; ograniczenia występujące w samodzielnej egzystencji i uczestnictwie w życiu społecznym; możliwość poprawy samodzielnej egzystencji osoby zainteresowanej poprzez leczenie, rehabilitację, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, środki techniczne, usługi opiekuńcze lub inne działania.

W ocenie Sądu I instancji bezspornym był fakt, że wnosząca odwołanie jest osobą niepełnosprawną, sporny był stopień tej niepełnosprawności. Oceny stopnia niepełnosprawności wnioskodawczyni dokonała biegła sądowa o specjalizacji odpowiadającej schorzeniom skarżącej z zakresu chorób wewnętrznych, diabetologii i angiologii. Ze sporządzonej przez biegłą opinii jednoznacznie wynika, że rozpoznawane u A. S. schorzenie naruszają sprawność organizmu kwalifikowaną jako niepełnosprawność w stopniu lekkim. Biegła diabetolog uzasadniając opinię wskazała, że obecnie stosowane metody leczenia, w tym pompa insulinowa, dieta i edukacja pacjenta zapewniają komfort życia i możliwość funkcjonowania w społeczeństwie na poziomie zbliżonym do normalnego. Odwołująca od 21 lat leczy się z powodu cukrzycy typu 1 początkowo przy użyciu wstrzykiwacza, a od października 2007r. leczona jest ciągłym podskórnym wlewem insuliny przy użyciu osobistej pompy insulinowej Dzięki między innymi edukacji i reedukacji, posiadaniu wiedzy o chorobie, o zachowaniu się w szczególnych sytuacjach jak: wysiłek fizyczny lub choroba a także dzięki leczeniu przy pomocy OPI nie doszło u badanej do rozwoju późnych zaawansowanych narządowych powikłań cukrzycy. Biegła wyjaśniła także, że odwołująca nie ustrzegła się błędów w trakcie terapii OPI ponieważ widnieją informacje, że wkłucia wymieniała co 4-5 dni (wkłucia należy wymieniać co 3 doby) co skutkowało podwyższonymi poziomami glikemii w 3-4dobie od założenia wkłucia (vide dokumentacja Poradni Diabetologicznej z dnia 07 września 2015r.) co również mogło mieć znaczący wpływ na wyrównanie cukrzycy. Podwyższone wartości hemoglobiny glikowanej mogą także wynikać z niedoszacowania dawek insuliny do wielkości glikemii. Biegła wyjaśniła, że sama opiniowana w wywiadzie podała, że od momentu leczenia pompą insulinową nie miała ciężkich niedocukrzeń, które występowały wcześniej w trakcie leczenia metoda konwencjonalną przy użyciu wstrzykiwacza. U odwołującej nie występowały też ostre powikłania cukrzycy (śpiączka hipoglikemiczna, kwasica cukrzycowa). Cukrzyca jako choroba przewlekła stanowi zagrożenie wystąpieniem powikłań narządowych w postaci mikro i makroangiopatii, samo jednak zagrożenie nie może stanowić uzasadnienia dla uznania umiarkowanej niepełnosprawności. Obecnie stosowane metody leczenia w tym pompa insulinowa, dieta i edukacja pacjenta zapewniają komfort życia i możliwość funkcjonowania w społeczeństwie na poziomie zbliżonym do normalnego. W związku z powyższym według biegłej oczywiste jest, że wydanie orzeczenia ma wymiar czasowy do 31 grudnia 2021r. W ocenie Sądu, wbrew zarzutom odwołującej, biegła w opinii głównej wskazała, że cukrzyca jest chorobą przewlekłą i dlatego wymaga przestrzegania diety cukrzycowej, systematycznego leczenia farmakologicznego. Biegła wzięła również pod uwagę przy ocenie stanu zdrowia odwołującej wszystkie istotne okoliczności, określone przepisani wykonawczymi powołanymi wyżej, w szczególności: ocenę stanu zdrowia wraz z rokowaniami; wiek, płeć, wykształcenie, zawód i posiadane kwalifikacje; ograniczenia występujące w samodzielnej egzystencji i uczestnictwie w życiu społecznym; możliwość poprawy samodzielnej egzystencji osoby zainteresowanej poprzez leczenie, rehabilitację, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, środki techniczne, usługi opiekuńcze lub inne działania.

Przy ocenie opinii wydanej w rozpatrywanej sprawie Sąd Rejonowy miał na względzie, iż opinia biegłego podlega, jak inne dowody ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji, jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c., Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Sąd nie jest związany opinią biegłego i ocenia ją na równi z innymi środkami dowodowymi w ramach swobodnej oceny dowodów.

W świetle poczynionych powyżej ustaleń faktycznych, Sąd Rejonowy nie kwestionował istnienia problemów zdrowotnych, opisanych przez odwołującą, lecz uznaje, że nie mieszczą się one w zakresie „umiarkowanego stopnia niepełnosprawności”, ponieważ odwołująca jest osobą zdolną do pracy, nie wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, o których mowa w art. 4 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej.

Sąd I instancji podkreślił, że uprzednie orzeczenie umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie ma wpływu na obiektywną ocenę stanu zdrowia odwołującej w chwili obecnej, zwłaszcza, że było orzeczone nie na stale, ale okresowo. Przy chorobach przewlekłych, takich jak cukrzyca, stan zdrowia może ulec zmianie, mogą wystąpić zmiany cukrzycowe i dlatego w ocenie Sądu Rejonowego nie dziwi orzekanie o stopniu niepełnosprawności na określony czas, celem weryfikacji stanu zdrowia.

Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy, w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.

Powyższe orzeczenie w całości zaskarżyła A. S., która wyrokowi Sądu Rejonowego zarzuciła naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego polegającej na oparciu rozstrzygnięcia na niezupełnej i nie rozstrzygającej wątpliwości, a nawet wewnętrznie sprzecznej opinii biegłej diabetologa w sytuacji gdy wyżej wymieniona zdaniem odwołującej jest niewyczerpująca. Ponadto zarzuciła Sądowi I instancji naruszenie 286 k.p.c. poprzez nie przeprowadzenie dowodu z opinii uzupełniającej, która miała w jej ocenie zmierzać do wyjaśnienia wątpliwości, których nie wyjaśniła opinia uzupełniająca biegłej.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie odwołania oraz zmianę orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W., z dnia 24 stycznia 2017 roku w ten sposób, że zalicza odwołującą się do lekkiego stopnia niepełnosprawności na stałe, ewentualnie uchylenie wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania na podstawie art. 386 § 4 k.p.c.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, iż apelacja skarżącej jako całkowicie bezzasadna podlega oddaleniu.

Rozważania należy rozpocząć od wskazania, że w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie w sprawie. Sąd Okręgowy podziela dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne i aprobuje argumentację prawną przedstawioną w motywach zaskarżonego wyroku. Nie zachodzi zatem potrzeba ich szczegółowego powtarzania (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 roku, sygn. akt II UKN 61/97 – OSNAP 1998 nr 9, poz. 104 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 1999 roku, sygn. akt I PKN 521/98 – OSNAP 2000, nr 4, poz. 143). Zgodnie bowiem z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 15 maja 2007 roku w sprawie V CSK 37/07, surowsze wymagania odnośnie do oceny zgromadzonego materiału i czynienia ustaleń na potrzeby wydania orzeczenia ciążą na Sądzie odwoławczym wówczas, gdy odmiennie ustala on stan faktyczny w sprawie niż to uczynił Sąd I instancji. Inaczej jest natomiast wtedy, gdy orzeczenie wydane na skutek apelacji zmierza do jej oddalenia, a tym samym utrzymuje w mocy ustalenia poczynione przez Sąd I instancji. W takim bowiem przypadku, jakkolwiek wyrok Sądu odwoławczego powinien opierać się na jego własnych i samoistnych ustaleniach, za wystarczające można uznać stwierdzenie, że przyjmuje on ustalenia faktyczne i prawne Sądu I instancji jako własne.

W ocenie Sądu Okręgowego przeprowadzone przez Sąd I instancji postępowanie dowodowe należało uznać za wyczerpujące, a dopuszczone w jego ramach dowody za stanowiące miarodajne źródło dla ustalenia faktów mający dla sprawy istotne znaczenie, których zakres wyznacza treść art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2046),

Uznając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy za wyczerpujący Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uzupełnienia postępowania dowodowego o kolejną opinię biegłego.

Sąd Najwyższy wyjaśniał w przeszłości, że do dowodu z opinii biegłego nie mogą mieć zastosowania wszystkie zasady prowadzenia dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c., a zatem sąd nie jest obowiązany dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla strony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku, sygn. akt II CR 817/73, Lex nr 7404). Żądanie ponowienia lub uzupełnienia dowodu z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 roku, sygn. akt II UKN 96/99, OSNAPUS 2000, nr 23, poz. 869). Wielokrotnie też Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii oraz że nie uzasadnia przeprowadzenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lekarzy sądowych przekonanie ubezpieczonego o utrzymującym się stanie inwalidztwa (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 roku, sygn. akt I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 807, z dnia 14 maja 1997 roku, sygn. akt II UKN 108/97, OSNAPUS 1998, nr 5, poz. 161).

Powinność sądu powołania innych biegłych Sąd Najwyższy dostrzegał wtedy, gdy pierwotna opinia budziła istotne i niedające się usunąć wątpliwości, a zainteresowana strona wykazywała nieporadność w zgłaszaniu odpowiednich wniosków dowodowych lub gdy wniosek o powołanie kolejnego biegłego uzasadniony był dokumentacją leczenia schorzeń nierozpoznanych przez biegłych. (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 roku, sygn. akt II UKN 248/98, OSNAPUS 1999, nr 20, poz. 666, z dnia 2 czerwca 1998 roku, sygn. akt II UKN 88/98, OSNAPUS 1999, nr 11, poz. 373, z dnia 16 grudnia 1997 roku, II UKN 406/97, OSNAPUS 1998, nr 21, poz. 643, z dnia 10 grudnia 1997 roku, sygn. akt II UKN 394/97, OSNAPUS 1998, nr 20, poz. 614, z dnia 18 września 1997 roku, sygn. akt II UKN 260/97, OSNAPUS 1998, nr 13, poz. 408, z dnia 14 kwietnia 1999 roku, sygn. akt II UKN 546/98, OSNAPUS 2000, nr 11, poz. 440 oraz z dnia 23 czerwca 1999 roku, sygn. akt II UKN 5/99, OSNAPUS 2000, nr 17, poz. 666.)

Przedmiotem postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym była kontrola orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności, zaliczającego A. S. do lekkiego stopnia niepełnosprawności o symbolu przyczyny niepełnosprawności 11-I. Ponadto orzekł, że niepełnosprawność istnieje od 6-go roku życia. Orzeczenie wydano okresowo do 31 grudnia 2021r. W ramach przedmiotowej kontroli Sąd I instancji, biorąc pod uwagę treść odwołania, obowiązany był do poczynienia ustaleń co do stanu zdrowia skarżącej oraz stopnia naruszenia sprawności jej organizmu, spowodowanego występującymi u niej chorobami. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji wskazany obowiązek wykonał w sposób prawidłowy. W ramach przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii biegłego diabetologa i dokonał oceny opinii głównej i uzupełniającej w sposób uwzględniający wskazania określone w art. 233 § 1 k.p.c.

W ocenie Sądu Okręgowego, biorąc pod uwagę przebieg postępowania dowodowego,
w ramach którego Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii biegłego oraz dokonaną przez niego ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, okoliczności sprawy nie uzasadniają
żądania dopuszczenia dowodu z kolejnej opinii biegłego diabetologa. Wniosek w tym zakresie należało uznać za wynikający z zupełnie zrozumiałego niezadowolenia
skarżącej z niekorzystnych dla odwołującej wniosków wskazanych w opiniach. Jednak
jak wskazano wyżej okoliczność ta sama w sobie nie jest wystarczająca dla dokonania
negatywnej oceny rozstrzygnięcia Sądu opartego na wnioskach wskazanych w opiniach. Podkreślić należy, iż zastrzeżenia te nie miały charakteru merytorycznego, odwołująca nie wskazała żadnych zastrzeżeń odnośnie rozpoznania dokonanego przez biegłych bądź braku rozpoznania czy oceny jakiś schorzeń u niej występujących, nie przedstawiła również żadnych dodatkowych dokumentów, mogących stanowić podstawę ponownego orzekania, wskazywała na wewnętrzną sprzeczność obu opinii biegłego nie wskazując jednak na czym te sprzeczności miałyby polegać. Podobnie zarzut w postaci nie rozstrzygnięcia przez biegłą wątpliwości dotyczących kwalifikacji naruszenia sprawności organizmu do trwałego bądź okresowego, nie zasługuje na uwzględnienie z tego względu, że biegła w swej opinii uzupełniającej dokładnie wskazała, że wydanie orzeczenia ma wymiar czasowy (a więc naruszenie sprawności organizmu jest okresowe) do 31 grudnia 2021 roku. Sąd Okręgowy w tym zakresie całkowicie podziela stanowisko Sądu Rejonowego, który prawidłowo i wyczerpująco uzasadnił słuszność okresowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności A. S. wskazując, że przy chorobach przewlekłych, takich jak cukrzyca, stan zdrowia może ulec zmianie, mogą wystąpić zmiany cukrzycowe i dlatego w ocenie Sądu Rejonowego nie dziwi orzekanie o stopniu niepełnosprawności na określony czas, celem weryfikacji stanu zdrowia.

Opinia biegłego jest szczególnych środkiem dowodowym wykorzystywanym w sytuacji, gdy do ustalenia pewnych okoliczności niezbędne są wiadomości specjalne (wiedza szczególna). Dowód z opinii biegłego podlega jednak – jak każdy inny dowód - ocenie. Niewątpliwie jest ona ograniczona, gdyż obejmuje poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego stanowiska, stanowczość wyrażanych ocen, analizę logiczności i poprawności wniosków bez wkraczania jednak w sferę wiedzy specjalistycznej. W uzasadnieniu opinii biegły powinien wskazać przesłanki, które doprowadziły go do końcowych wniosków. Wprawdzie w razie wątpliwości sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych, jednak potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. Specyfika dowodu z opinii biegłego polega bowiem m.in. na tym, że jeżeli taki dowód już został przez sąd dopuszczony, to opinii dodatkowego biegłego można żądać jedynie w razie potrzeby.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy, treść opinii biegłego diabetologa nie budzi wątpliwości skutkujących jej dyskwalifikacją. Biegła przeprowadziła stosowny wywiad, dokonała osobistego badania odwołującej, zapoznała się także z dokumentacją medyczną.

Sąd podziela i przyjmuje za własne ustalenia Sądu I instancji co do opisanego przez ten Sąd stanu faktycznego, jak również podziela ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Rejonowy dokonał trafnej interpretacji przepisów mających zastosowanie w niniejszej sprawie. Powyższe czyni zbytecznym ponowne przytaczanie ustaleń oraz szczegółowych rozważań zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 1998 roku, sygn. akt I PKN 339/98). Ze sporządzonej przez biegłą opinii jednoznacznie wynika, że rozpoznawane u A. S. schorzenie naruszają sprawność organizmu kwalifikowaną jako niepełnosprawność w stopniu lekkim. Biegła diabetolog uzasadniając opinię wskazała, że obecnie stosowane metody leczenia, w tym pompa insulinowa, dieta i edukacja pacjenta zapewniają komfort życia i możliwość funkcjonowania w społeczeństwie na poziomie zbliżonym do normalnego.

W świetle art. 286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku, sygn. akt II CR 817/73 niepubl.).

Podkreślenia wymaga fakt, iż w postępowaniu przed Sądem I instancji strona skarżąca nie była ograniczona co do możliwości przedstawienia swych twierdzeń i dowodów w kwestiach istotnych dla rozstrzygnięcia. Przedstawiła zarzuty odnośnie opinii biegłej, do których biegła diabetolog skrupulatnie i rzeczowo ustosunkowała się w uzupełniających opiniach pisemnych wskazując na bezzasadność twierdzeń strony skarżącej.

Skarżąca w apelacji podtrzymując zastrzeżenia do opinii biegłego diabetologa, nie wskazała jakie aspekty dotyczące jej stanu zdrowia w spornym okresie nadal nie zostały w sprawie wyjaśnione, poza tymi które w istocie w opinii uzupełniającej zostały rozstrzygnięte. Odwołująca powoływała się na wnioski lekarza prowadzącego odnośnie pogorszenia się jej stanu zdrowia, nie załączyła jednak żadnych wyników badań na potwierdzenie tych wniosków. Nie podważyła tym samym skutecznie spójności i rzetelności opinii biegłego. Z tych też względów w ocenie Sądu Okręgowego brak postaw do przyjęcia, iż uzyskane od biegłej wiadomości specjalne, nie były wystarczające do merytorycznego i prawidłowego rozstrzygnięcia.

Nie sposób przyjąć w szczególności, iż do prawidłowego rozpoznania sprawy i oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni koniecznym było dopuszczenie kolejnego dowodu z uzupełniającej opinii biegłego diabetologa, oddalonego przez Sąd I instancji na następnie przez Sąd Okręgowy, który także nie uznał takiej potrzeby.

Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

W pierwszej kolejności należy podnieść, iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c, dotyczącego zasad oceny dowodów, wymaga wykazania, że ocena ta dokonana została w sposób rażąco wadliwy lub oczywiście błędny, uchybiający zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Nie może ono natomiast ograniczać się do zaprezentowania własnego przekonania o innej wadze i wiarygodności przeprowadzonych dowodów, czy też przedstawienia własnej wersji stanu faktycznego sprawy (orzeczenia Sądu Najwyższego: z dnia 6 listopada 1998 roku, sygn. akt II CKN 4/98, niepubl.; z dnia 5 sierpnia 1999 roku, II UKN 76/99, z dnia 14 stycznia 2000 roku, sygn. akt I CKN 1169/99, z dnia 10 kwietnia 2000 roku, sygn. akt V CKN 17/00), a ponadto jeżeli z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 roku, sygn. akt II CKN 817/00).

W świetle cytowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego, Sąd Okręgowy zważył, iż dopuszczenie się obrazy art. 233 §1 k.p.c. przez Sąd może polegać albo na przekroczeniu granic swobody oceny wyznaczonej logiką, doświadczeniem życiowym, zasadami nauki albo na niedokonaniu przez sąd wszechstronnego rozważania sprawy, polegające na wyciągnięciu logicznych wniosków i zgodne z doświadczeniem życiowym, jednakże w oparciu jedynie o część materiału dowodowego i pominięciu pozostałej części materiału dowodowego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy uznał, iż wbrew stanowisku skarżącej, Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy art. 233 § 1 k.p.c, bowiem całościowo przeanalizował materiał dowodowy. Wbrew twierdzeniom odwołującej Sąd Rejonowy nie naruszył art. 286 k.p.c., ponieważ dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego diabetologa, natomiast słusznie oddalił wniosek o dopuszczenie kolejnej opinii uzupełniającej wobec uznania braku takiej potrzeby. Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska procesowego, w którym skarżąca zarzuciła Sądowi I instancji naruszenia art. 233 kodeksu postępowania cywilnego poprzez błędną ocenę opinii uzupełniającej przedstawionej przez biegłego diabetologa. W ocenie skarżącej, Sąd Rejonowy winien był zinterpretować stanowisko biegłego w korzystny dla apelującej sposób. Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż podniesiony przez skarżącą zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. i art. 286 k.p.c. jest całkowicie bezzasadny i jako taki nie może skutkować zmianą wyroku Sądu Rejonowego. Sąd Okręgowy podkreśla, że Sąd Rejonowy dokonał wnikliwej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania. W uzasadnieniu wyroku, Sąd Rejonowy szczegółowo wykazał, którym dowodom dał wiarę, przedstawiając logiczną analizę całego materiału dowodowego, w tym we właściwy sposób zinterpretował opinie biegłego (także opinię uzupełniającą).

Słusznie zatem Sąd I instancji przyjął, że skarżąca winna być obecnie zaliczona do lekkiego stopnia niepełnosprawności o symbolu przyczyny niepełnosprawności 11-I okresowo do 31 grudnia 2021r.

Wbrew stanowisku skarżącej Sąd Rejonowy dokonał zatem prawidłowych ustaleń i oceny zgromadzonego materiału dowodowego, zaś A. S. poza polemiką z tymi ustaleniami i oceną materiału dowodowego, nie podniosła zarzutów tego rodzaju, które mogłyby skutecznie podważyć stanowisko Sądu I instancji.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd Okręgowy uznał, że apelacja nie jest zasadna, a jej wnioski nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie stwierdził ponadto uchybień skutkujących nieważnością postępowania, do których uwzględnienia jest zobligowany z urzędu na podstawie art. 378 § 1 k.p.c.

Podzielając zatem w całej rozciągłości trafność rozstrzygnięcia i motywów Sądu Rejonowego, na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy apelację oddalił.

SSO Małgorzata Jarząbek SSO Renata Gąsior SSO Zbigniew Szczuka

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)