Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 974/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: aplikant aplikacji sędziowskiej D. Ś.

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2017 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa K. D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  umarza postępowanie w zakresie kwoty 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych);

2.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz K. D. :

a)  kwotę 25.000 zł (dwadzieścia pięć tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 grudnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

b)  odsetki ustawowe od kwoty 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych) od dnia 7 grudnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku;

c)  odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych) od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia 18 października 2016 roku;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz K. D. kwotę 4.890,20 zł (cztery tysiące osiemset dziewięćdziesiąt złotych 20/100) tytułem kosztów procesu.

Sygnatura akt I C 974/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 września 2016 roku K. D. wniósł o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 50.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 grudnia 2015 roku tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną wskutek śmierci matki H. D. oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(pozew k.2 – 8)

W odpowiedzi na pozew z dnia 23 listopada 2016 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko procesowe pozwana wskazała, że roszczenie wywiedzione w pozwie jest rażąco wygórowane i nieusprawiedliwione, tym bardziej, że w toku postępowania likwidacyjnego na rzecz powoda została wypłacona w dniu 18 października 2016 roku kwota 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia. Nadto, w ocenie pozwanej odsetki od ewentualnie zasądzonego zadośćuczynienia winny być przyznane od daty wyrokowania.

(odpowiedź na pozew k.53 – 55)

W związku z wypłatą przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. kwoty 15.000 złotych K. D. ograniczył w piśmie procesowym z dnia 6 grudnia 2016 roku żądanie pozwu do kwoty 35.000 złotych tytułem dalszego zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od tej kwoty liczonymi od dnia 7 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 50.000 złotych od dnia 7 grudnia 2015 roku do dnia 18 października 2016 roku.

(pismo procesowe k.125 – 127)

W toku rozprawy w dniu 7 marca 2017 roku pełnomocnik powoda sprecyzował stanowisko procesowe zawarte w piśmie z dnia 6 grudnia 2016 roku poprzez cofnięcie pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 15.000 złotych.

(protokół rozprawy k.138)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 5 lipca 2012 roku w godzinach wieczornych H. D. poruszała się wraz z córką i zięciem samochodem marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) drogą Ł.K. w miejscowości K. w województwie (...). I. G. kierował pojazdem, jego żona zajmowała przednie miejsce pasażera, zaś H. D. tylne miejsce pasażera. Mężczyzna poruszał się z dopuszczalną prędkością. W tym samym czasie do skrzyżowania z drogą Ł.K. zbliżał się W. P. poruszający się pojazdem R. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W pojeździe znajdowała się również J. P. zajmująca miejsce pasażera. Kierujący pojazdem R. (...) nie zachował szczególnej ostrożności w czasie zbliżania się do skrzyżowania i wjeżdżając na skrzyżowanie bez uprzedniego zatrzymania przed nim, nie ustąpił pierwszeństwa nadjeżdżającemu samochodowi S. (...), w wyniku czego doprowadził do zderzenia pojazdów. Kierujący pojazdem R. (...) W. P. poruszał się drogą podporządkowaną i przed wjazdem na skrzyżowanie z drogą Ł.K., która jest drogą z pierwszeństwem przejazdu, był obowiązany zatrzymać się i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi prowadzonemu przez I. G.. Wskutek wypadku H. D. doznała obrażeń ciała w wyniku, których zmarła w Szpitalu w Ł. w dniu 5 lipca 2015 roku.

(wyrok k.15 – 16, notatka urzędowa k.103)

W tym samym czasie K. D. przebywał wraz z żoną E. D. na urlopie. O wypadku komunikacyjnym skutkującym śmiercią jego matki H. D. został poinformowany telefonicznie w dniu 5 lipca 2015 roku w godzinach wieczornych. W pierwszych chwilach po uzyskaniu wstrząsającej informacji mężczyźnie pomogła rozmowa z księdzem, u którego przebywał na kwaterze. Następnie K. D. wraz z żoną zdecydowali się przerwać wakacyjny pobyt i udali się do szpitala w Ł., gdzie po wypadku została przewieziona H. D..

(dowód z przesłuchania K. D. k.138 – 139 w zw. z k.143, zeznania świadka E. D. k.140 – 141, zeznania E. G. k.141 – 142)

K. D. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną. Ma syna w wieku 35 lat i dwoje wnucząt w wieku 5 i 7 lat. Mężczyzna wyprowadził się z domu w 1980 roku i zamieszkał z żoną. Przez cały czas mieszkał i pracował w Ł.. K. D. utrzymywał ze swoją matką bardzo rodzinne relacje. Podtrzymywali ze sobą ścisły kontakt. H. D. brała czynny udział w wychowaniu syna K. D. – pomagała przy jego codziennej opiece, zaprowadzała go do przedszkola, a następnie do szkoły. Później matka z synem widywali się co najmniej 2 – 3 razy w tygodniu, zarówno przy okazji spotkań indywidualnych, jak i rodzinnych, codziennie rozmawiali ze sobą przez telefon. W okresie wakacyjnym spędzali wspólnie kilka tygodni na działce rekreacyjnej. Mężczyzna zabierał matkę do swojego domu i na działkę także w weekendy. Dbał o matkę i chciał, aby spędzała jak najwięcej czasu na powietrzu. Gdy kobieta zaczęła podupadać na zdrowiu, syn zawoził ją na wizyty lekarskie oraz badania. Miejsce pracy K. D. znajdowało się w pobliżu miejsca zamieszkania matki, co przy uwzględnieniu pogarszającego stanu się zdrowia matki, ułatwiało codzienne wizyty. H. D. stanowiła dla syna oparcie w każdej sprawie. Uzyskując informację o śmierci matki K. D. poczuł wielką rozpacz. W okresie po tragicznym zdarzeniu mężczyzna przebywał na miesięcznym urlopie. Po tym okresie powrócił do pracy, gdyż nie potrafił sobie poradzić z nawracającymi myślami i snami o wypadku oraz wspomnieniami związanymi z matką. Czuł się psychicznie źle, w okresie pierwszych dwóch miesięcy codziennie stosował środki uspokajające (lek afoban), w kolejnych miesiącach starał się zmniejszać ilość przyjmowanego leku. Niemniej jednak nie podjął terapii psychologicznej, ani psychiatrycznej. Mężczyzna leczy się kardiologicznie na nadciśnienie tętnicze. Środki uspokajające zostały mu zalecone przez lekarza kardiologa, pod którego opieką się znajduje.

(dowód z przesłuchania K. D. k.138 – 139 w zw. z k.143, zeznania świadka E. D. k.140 – 141, zeznania świadka E. G. k.141 – 142, zeznania świadka J. B. (1) k.140)

H. D. w chwili śmierci miała 85 lat. Była emerytką. Dolegały jej schorzenia związane z wiekiem – nadciśnienie tętnicze, zwężenie tętnic szyjnych, o podłożu neurologicznym, miała jedną nerkę, była po zawale, miała tętniaka mózgu i macicy. Kobieta była pod stałą opieką lekarzy – kardiologa oraz lekarza POZ. Wielokrotnie przebywała na oddziale neurologicznym w Szpitalu w Ł. i w Szpitalu im. dr J. B. przy ulicy (...) w Ł.. Kobieta wymagała codziennej pomocy osób trzecich. Mogła zostać sama w domu, ale tylko na kilka godzin. Mieszkała wraz z córką E. G. i jej rodziną. W czasie kiedy córka była w pracy, opiekę nad kobietą sprawował jej syn K. D.. Pomimo licznych schorzeń H. D. starała się być samodzielna. Kobieta nie leczyła się psychiatrycznie i pomimo wieku starczego zachowała sprawność umysłu. H. D. pełniła ważną rolę w życiu swojego syna i jego rodziny, z którym była silnie związana emocjonalnie. Uczestniczyła w szeregu spotkań rodzinnych, świąt, a także wspólnych wyjazdów wakacyjnych. Obecnie w domu rodzinnym nadal zamieszkuje siostra K. E. G.. Przy każdych jej odwiedzinach u mężczyzny powracają wspomnienia o zmarłej matce.

(dowód z przesłuchania K. D. k.138 – 139 w zw. z k.143, zeznania świadka E. D. k.140 – 141, zeznania świadka E. G. k.141 – 142, akt zgonu – k. 13)

Stan emocjonalny K. D. po śmierci matki był niekorzystny. Przez kilka miesięcy wykazywał objawy przygnębienia i smutku. Obecnie nadal odczuwa on nieustającą tęsknotę za matką, często powraca do wspomnień z nią związanych, wykazuje obniżony nastrój i rozpamiętuje tragiczne wydarzenie. Pierwsze święta bożonarodzeniowe po śmierci H. D. były przepełnione smutkiem, tęsknotą oraz wspomnieniami. Mężczyzna stopniowo powraca do lepszej kondycji psychicznej, jedynie wyjątkowo odczucia związane z odejściem matki są tak silne, że wymagają zażycia środków uspokajających.

(dowód z przesłuchania K. D. k.138 – 139 w zw. z k.143, zeznania świadka E. D. k.140 – 141, zeznania świadka E. G. k.141 – 142)

Wyrokiem z dnia 24 czerwca 2016 roku, w sprawie o sygnaturze akt II K 165/16, Sąd Rejonowy w Łęczycy uznał W. P. za winnego tego, że w dniu 5 lipca 2015 roku w miejscowości K., województwo (...), naruszył umyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że prowadząc na drodze podporządkowanej samochód osobowy marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie zachował szczególnej ostrożności przed wjazdem na skrzyżowanie i nie stosując się do znaków drogowych A-7 „Ustąp pierwszeństwa”, B-20 (...) wjechał na nie, nie ustępując pierwszeństwa prawidłowo poruszającemu się z prawej strony samochodowi osobowemu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) prowadzonemu przez I. G., doprowadzając do czołowo – bocznego zderzenia się pojazdów i ich przemieszczenia poza drogę, czym nieumyślnie spowodował wypadek drogowy, w następstwie którego śmierć poniosła m.in. pasażerka samochodu S. (...)H. D., czym wyczerpał dyspozycję art. 177 § 2 k.k. w zb. z art. 177 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

(wyrok k.15 – 16)

Kierujący pojazdem marki R. (...) posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W..

(okoliczność bezsporna)

Pismem z dnia 23 października 2015 roku K. D. wezwał (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 150.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną wskutek śmierci matki H. D.. W odpowiedzi z dnia 7 grudnia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. odmówił uznania odpowiedzialności za wypadek z dnia 5 lipca 2015 roku i przyznania K. D. żądanego zadośćuczynienia.

(pisma k.40, k.43)

Decyzją z dnia 18 października 2016 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przyznał K. D. kwotę 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną wskutek śmierci matki H. D..

(pismo k.101)

Powyższy stan faktyczny był bezsporny w zakresie okoliczności wypadku H. D., zasady odpowiedzialności ubezpieczyciela oraz wypłacenia powodowi kwoty 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za poniesioną krzywdę. W pozostałym zakresie Sąd ustalił fakty w oparciu o depozycje powoda, zeznania świadków oraz na podstawie załączonych dokumentów, w tym akt likwidacji szkody.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Powództwo w części, w jakiej postępowanie nie zostało umorzone, podlegało uwzględnieniu jedynie w części.

Stosownie do treści art. 355 § 1 k.p.c. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew. W myśl art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Zgodnie zaś z dyspozycją art. 203 § 4 k.p.c. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa. Wobec tego, że powód w treści pisma procesowego z dnia 6 grudnia 2012 roku dokonał przedmiotowej zmiany powództwa i ograniczył żądanie pozwu o kwotę 15.000, co do której oświadczył na rozprawie w dniu 7 marca 2017 roku, że cofa pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, a nie wystąpiła żadna z przesłanek wymienionych w art. 203 § 4 k.p.c., postępowanie w zakresie cofniętego żądania na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. podlegało umorzeniu.

Przechodząc do merytorycznej oceny zgłoszonego roszczenia należy wskazać, że jego podstawą jest treść art. 446 § 4 k.c. Uwzględniając fakt, że zasada odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela nie była między stronami sporna, kwestią wymagającą rozstrzygnięcia pozostawała ocena zasadności zgłoszonego roszczenia co do jego wysokości.

Zadośćuczynienie pieniężne opisane w dyspozycji art. 446 § 4 k.c. ma na celu zrekompensowanie doznanej krzywdy, w szczególności cierpienia, bólu i poczucia osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny. W literaturze zwraca się uwagę, że na rozmiar krzywdy mają wpływ przede wszystkim dramatyzm doznań osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem tego odejścia, roli w rodzinie pełnionej przez osobę zmarłą, stopień w jakim pokrzywdzony będzie umiał znaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolności jej zaakceptowania, leczenie doznanej traumy oraz wiek pokrzywdzonego.

Instytucja określona w art. 446 § 4 k.c. jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy, a ta w istocie nie zależy od statusu materialnego pokrzywdzonego. Rozmiar zadośćuczynienia może być natomiast odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która, mając charakter tylko uzupełniający i może ograniczać wysokość zadośćuczynienia tak, by jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawić zadośćuczynienia jego zasadniczej funkcji kompensacyjnej i eliminować innych czynników kształtujących jego wymiar (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 października 2012 r., sygn. akt I ACa 439/12, opubl. w LEX nr 1223149; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 16 maja 2012 r., I ACa 301/12 , opubl. w LEX nr 1213847; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2012 r., IV CSK 416/11, opubl. w LEX nr 1212823).

Mając na względzie powyższe, jak również fakultatywny charakter zadośćuczynienia, Sąd uznał, że w niniejszej sprawie ziściły się przesłanki warunkujące jego przyznanie powodowi. Bezspornym jest fakt, że K. D. jest synem zmarłej, a tym samym należy do kręgu osób – najbliższych członków rodziny zmarłej H. D.. Zatem żądanie zadośćuczynienia jest uzasadnione co do zasady.

Określając rozmiar krzywdy odczuwanej przez powoda po stracie matki Sąd uznał, że był on znaczny, a charakteryzował się wystąpieniem widocznego urazu emocjonalnego, który wpłynął niekorzystnie na jego stan psychiczny. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy potwierdził silną więź emocjonalną, jaką powód był związany ze swą matką. Nie ulega wątpliwości, że H. D. stanowiła ważną postać w życiu rodzinnym K. D.. Mężczyzna pozostawał z matką w stałym kontakcie, a H. D. dopóki znajdowała się w pełni sił wspierała swego syna i jego rodzinę w każdym aspekcie codziennego życia. Powód spędzał z matką wspólnie wiele czasu, nie tylko w przypadku rodzinnych i okazjonalnych świąt, ale również na co dzień, w trakcie wakacji i weekendów. Wskazana więź oraz stopień jej nasilenia sprawiły, że po śmierci matki powód doświadczył wyjątkowo stresujących doświadczeń w postaci szoku, rozpaczy, żalu i smutku po jej utracie. Cierpienia psychiczne z pierwszego okresu po wypadku cechowały się stosunkowo wysokim natężeniem, który skutkował zażywaniem leków uspokajających. Obecnie ich nasilenie jest mniejsze, ale K. D. nadal wspomina tragiczne wydarzenie i powraca myślami do chwil sprzed wypadku, a związanych z H. D.. Nie można przy tym stracić z pola widzenia, że powód wciąż nie pogodził się ze śmiercią matki i kultywuje o niej pamięć.

Z drugiej strony niezbędnym było uwzględnienie sytuacji rodzinnej powoda. K. D. ma żonę, z którą prowadzi gospodarstwo domowe. Posiada syna i dwoje wnucząt, z którymi utrzymuje stały kontakt. Mężczyzna dzieli wspomnienia o matce wraz z siostrą, z która wspólnie starają się wspierać. Ich relacje są bliskie, a kontakt bardzo częsty, prawie codzienny. Okoliczności te z pewnością łagodzą w znacznym stopniu poczucie osamotnienia i uczucie utraty bezpieczeństwa po śmierci matki, które to odczucia byłyby nieporównywalnie większe w sytuacji, gdyby zmarła była jedyną bliską osobą dla powoda.

W dalszej kolejności zaznaczenia wymaga fakt, że pomimo dalszego odczuwania straty matki i przeżywanej żałoby, negatywny stan emocjonalny powoda uległ poprawie. Doznawane przez K. D. odczucia nie będą przy tym najprawdopodobniej miały trwałego wpływu na sytuację życiową, zawodową (powód nie zaprzestał wykonywania pracy zarobkowej), ani dalsze życie emocjonalne. Nie bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność, że H. D. w chwili śmierci była osobą w podeszłym wieku – miała niespełna 85 lat, a przy tym cierpiała na wiele schorzeń zdrowotnych. Co prawda kobieta, mimo, że wymagała nieustannej pomocy innych osób, starała się być samodzielna. Niemniej jednak, nie kwestionując faktu, iż każda utrata osoby bliskiej, z która miało się silną więź emocjonalną, jest z pewnością przeżyciem bolesnym i traumatycznym, inaczej oceniać należy śmierć osoby najbliższej, będącej w wieku podeszłym od śmierci np. osoby młodej, zdrowej i mającej przed sobą większość życia. Powód winien się liczyć z faktem, że nawet jeśli jego bliska osoba cieszy się przeciętnym zdrowiem i względną samodzielnością to z racji zaawansowanego wieku prawdopodobieństwo nagłego pogorszenia jej stanu zdrowia, czy śmierci, nawet przy braku nagłych czynników zewnętrznych takich jak wypadek, jest znacznie większe niż w przypadku osoby młodej, czy w średnim wieku.

Każda śmierć osoby bliskiej, zwłaszcza nagła, jest dla rodziny ogromnym szokiem i traumatycznym przeżyciem. Na pewno też autentyczny jest ból powoda i pustka jaką odczuwa po śmierci H. D.. Należy jednak mieć na uwadze, że zadośćuczynienie za krzywdę w tym wypadku nie ma na celu pełnego zniwelowania krzywdy. Ból, rozpacz czy pustka nie są bowiem przeliczalne na żadne pieniądze. Zadaniem tego zadośćuczynienia jest jedynie wspomożenie symboliczne, finansowe pokrycie krzywdy po stracie bliskiej osoby, a jego wysokość ustala sąd na podstawie indywidualnych okoliczności danej sprawy.

Powyższe doprowadziło Sąd do stwierdzenia, że stosownym zadośćuczynieniem dla powoda za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią matki będzie kwota 40.000 złotych. Jednocześnie koniecznym było pomniejszenie określonego zadośćuczynienia o kwotę wypłaconą przez pozwaną na etapie postępowania likwidacyjnego (15.000 złotych). Tym samym zasądzono na rzecz K. D. kwotę 25.000 złotych. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako wygórowane.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. W zakresie żądania zasądzenia odsetek istotne jest ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Zobowiązania z czynów niedozwolonych są bezterminowe, to znaczy termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 455 k.c., świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Jednocześnie należy wskazać, że stosownie do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.2013.392 j.t.), zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Pismem z dnia 23 października 2015 roku, nadanym placówce pocztowej w dniu 29 października 2015 roku, K. D. wezwał (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 150.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną wskutek śmierci matki H. D.. Pismem z dnia 7 grudnia 2012 roku pozwany ubezpieczyciel odmówił uznania odpowiedzialności za wypadek z dnia 5 lipca 2015 roku i przyznania K. D. żądanego zadośćuczynienia. Tym samym żądanie świadczeń ubocznych od kwoty 25.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pozostawało usprawiedliwione od dnia 7 grudnia 2015 roku.

Z kolei, decyzją z dnia 18 października 2016 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przyznał K. D. kwotę 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną wskutek śmierci matki H. D.. Tym samym żądanie świadczeń ubocznych od kwoty 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia pozostawało usprawiedliwione od dnia 7 grudnia 2015 roku do dnia faktycznej wypłaty świadczenia tj. dnia 18 października 2016 roku. W pozostałym zakresie żądanie świadczeń ubocznych pozostawało niezasadne i podlegało oddaleniu.

Wysokość odsetek została określona na podstawie art. 481 § 2 k.c. z uwzględnieniem zmiany treści przepisu, jaka nastąpiła z dniem 1 stycznia 2016 roku w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015, poz. 1830). Tym samym w okresie do dnia 31 grudnia 2015 roku przyznano odsetki w wysokości odsetek ustawowych, zaś w okresie od dnia 1 stycznia 2016 roku w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie.

Na marginesie należy wskazać, że Sąd nie podziela poglądu o wymagalności odsetek od dnia wyrokowania. Przewidziana w art. 446 § 4 k.c. możliwość przyznania przez sąd odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za krzywdę nie zakłada bowiem dowolności ocen sądu, a jest jedynie konsekwencją niewymiernego w pełni charakteru okoliczności decydujących o doznaniu krzywdy i jej rozmiarze. Pomimo więc pewnej swobody sądu przy orzekaniu o zadośćuczynieniu wyrok zasądzający zadośćuczynienie nie ma charakteru konstytutywnego, lecz deklaratywny (por. wyrok SN z 20 stycznia 2004 r., II CK 364/02, Lex nr 347285; wyrok SN z 28 czerwca 2005 roku, I CK 7/05, niepubl.; wyrok SN z 16 grudnia 2011 roku, V CSK 38/11, wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 8 kwietnia 2014 roku, III Ca 1342/13, portal orzeczeń SO w Łodzi).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 in fine k.p.c. przy uwzględnieniu faktu wypłaty kwoty 15.000 złotych już po wytoczeniu powództwa (powoda w tym zakresie należało uznać za stronę wygrywającą proces). Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielnia kosztów procesu, strony powinny ponieść jego koszty w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę, a zatem K. D. w 20 % (10.000 złotych / 50.000 złotych), a (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w 80 %. Koszty procesu w sprawie wyniosły łącznie 12.134 złotych, w tym po stronie powoda w kwocie 7.317 złotych (2.500 złotych tytułem opłaty od pozwu – art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, 4.800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 punkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa), zaś po stronie pozwanej 4.817 złotych (4.800 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 punkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa). Powoda, zgodnie z powyższą zasadą powinny obciążać koszty w wysokości 2.426,80 złotych (0,2 x 12.134 złotych), skoro jednak faktycznie poniósł koszty w kwocie 7.317 złotych, pozwana powinna zwrócić K. D. kwotę 4.890,20 złotych (7.317 złotych – 2.426,80 złotych).