Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 czerwca 2018 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi po rozpoznaniu sprawy z powództwa A. A. przeciwko K. K. o sprostowanie świadectwa pracy, sprostowanie PIT-11 sprostował świadectwo pracy wystawione przez K. K. w dniu 31 grudnia 2016 roku, w ten sposób, że w punkcie 4 podpunkt 1) po słowach „wykorzystał urlop wypoczynkowy w wymiarze 19 dni/152 godz./” wykreśla sformułowanie „plus wypłacono ekwiwalent za 7/dni 56 godzin./” (pkt 1), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2), wniosek o sprostowanie PIT-11 za 2016 r. przekazał do I Urzędu Skarbowego Ł. (pkt 3), nie obciążył powódki kosztami procesu (pkt 4).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

Powódka A. A. była zatrudniona u pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na stanowisku sprzedawcy w okresie od 3 kwietnia 2006 roku do 31 grudnia 2016 roku.

Pismem z dnia 19 września 2016 roku, wręczonym w dniu 20 września 2016 roku, pozwana rozwiązała z powódką umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął w dniu 31 grudnia 2016 roku. Przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę była likwidacja stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych.

Dnia 31 grudnia 2016 roku pozwana wystawiła świadectwo pracy A. A., w którym wskazano, iż powódka wykorzystała urlop wypoczynkowy w wymiarze 19 dni oraz wypłacono ekwiwalent za 7 dni urlopu.

Pismem z dnia 11 stycznia 2017 roku powódka wystąpiła do pozwanej o sprostowanie świadectwa pracy oraz dokumentu PIT-11.

Pozwana wskazała, iż świadectwo pracy powódki oraz PIT-11 za rok 2016 zostały wystawione prawidłowo.

Pozwem z dnia 7 listopada 2016 roku powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej zaległego wynagrodzenia oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Wyrokiem z dnia 26 października 2017 roku wydanym w sprawie X P 345/17 Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia, X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zasądził od K. K. na rzecz A. A. kwoty 1 355,69 złotych tytułem wynagrodzenia za pracę za sierpień 2016 roku, kwotę 502,57 złotych tytułem ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.

Sąd ustalił, że powódka w 2016 roku wykorzystała 19 dni urlopu przysługującego za rok 2016, oraz, że pozostało 7 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego, za który powódka nie otrzymała ekwiwalentu pieniężnego. W konsekwencji zasądził na rzecz powódki od pozwanej kwotę 502,57 zł netto tytułem ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Wyrok jest prawomocny od dnia 28 grudnia 2017 roku.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy zważył, że powództwo należało uwzględnić w części.

W uzasadnieniu Sąd I instancji napisał, że zgodnie z art. 97 §1 k.p. w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Świadectwo pracy dotyczy okresu lub okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.

Pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy (art. 97 §2 ¹ k.p.).

Obowiązek niezwłocznego wydania pracownikowi świadectwa pracy
w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy wynika z art. 97 §1 k.p. Świadectwo pracy jest dokumentem prywatnym, o którym mowa w art. 245 k.p.c. i jest wyłącznie dowodem na to, że pracodawca, który je podpisał, złożył oświadczenie stanowiące jego treść (wyrok SA w Warszawie z dnia 25 listopada 1997 roku w sprawie III AUa 897/97, OSAWar 1998 nr 1, poz. 4, str. 56).

Oświadczenie pracodawcy zawarte w świadectwie pracy jest oświadczeniem wiedzy, a nie oświadczeniem woli (wyrok SN z dnia 21 kwietnia 1998 roku w sprawie II UKN 2/98, OSNAPiUS 1999 nr 7, poz. 251, Biul. I.. Pr. 1999 nr 2, str. 88).

W konkluzji Sąd Rejonowy uznał, że konsekwencją tego jest dopuszczalność podważania treści świadectwa pracy w ramach postępowania sądowego, o czym expressis verbis stanowi art. 97 §2 ¹ . Artykuł ten stanowi, że pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. Należy tu zaznaczyć, że zamknięcie drogi do dochodzenia sprostowania świadectwa pracy ze względu na upływ terminów określonych w art. 97 § 2 ¹ k.p. nie uniemożliwia korekty zawartych w nim stwierdzeń, bowiem dowód przeciwko stwierdzeniom zawartym w świadectwie pracy jako dokumencie, w ramach postępowania o konkretne roszczenie, może być przeprowadzony w każdym czasie, także po upływie terminów określonych w tym przepisie (por. wyrok SN z dnia 16 lipca 2009r. w sprawie II PK 1/09, OSNAPiUS 2011 nr 5-6, poz. 71, str. 190, L.).

Wskazać należy jeszcze na treść art. 365 §1 k.p.c., który stanowi, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby.

W przedmiotowej sprawie oraz w postępowaniu toczącym się pod sygnaturą akt XP 345/17 sporne było to, czy powódka wykorzystała przysługujący jej urlop wypoczynkowy w 2016 roku, jeśli tak, w jakim wymiarze oraz czy za niewykorzystany urlop wypoczynkowy pracodawca zapłacił powódce ekwiwalent pieniężny. Z uwagi na tożsamość okoliczności spornych oraz tożsamość stron sporu, Sąd uwzględnił wniosek strony pozwanej i zawiesił niniejsze postępowanie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie XP 345/17. Ustalenia i rozstrzygnięcie
w sprawie XP 345/17 jest wiążące z niniejszym postępowaniu.

Natomiast w załączonej sprawie XP 345/17 Sąd ustalił, że powódka wykorzystała 19 dni urlopu wypoczynkowego za 2016 rok, a w konsekwencji pozostało niewykorzystanych 7 dni urlopu, za które należny jest powódce ekwiwalent w kwocie 616,56 zł brutto, 502,57 zł netto. Powyższą kwotę Sąd zasądził na rzecz powódki od pozwanej, ustalając, że pozwana nie zapłaciła ekwiwalentu, pomimo zapisu wskazującego na powyższą okoliczność w treści świadectwa pracy.

Strona powodowa w niniejszym postępowaniu, po jego podjęciu, podniosła, że nie zgadza się z ustaleniem, że wykorzystała 19 dni urlopu wypoczynkowego. Należy jednak zważyć, że przedmiotowe postępowanie nie jest właściwym miejscem na polemikę z prawomocnym wyrokiem zapadłym w innym postępowaniu. Sąd jest tym wyrokiem związany, a jeśli strona nie zgadzała się z wydanym w dniu 26 października 2017r. wyrokiem, mogła wnieść środek odwoławczy, o czym została pouczona, a czego nie uczyniła.

Przenosząc ustalenia w sprawie XP 345/17 na żądanie zgłoszone
w niniejszym postępowaniu sprostowania treści świadectwa pracy w zakresie punktu 4 podpunkt 1 (informacja o wykorzystanym urlopie wypoczynkowym w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy), Sąd Rejonowy uznał, że informacja o wykorzystanym urlopie w wymiarze 19 dni jest prawidłowa. Za nieprawidłową natomiast należy uznać informację o treści „plus wypłacono ekwiwalent za 7/dni 56 godzin/”. Z ustaleń w sprawie XP 345/17 wynika bowiem, że pozwana nie wypłaciła powódce ekwiwalentu pieniężnego za 7 dni niewykorzystanego urlopu. Na marginesie należy także podnieść, iż powyższy zapis nie powinien znaleźć się w treści świadectwa, zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 roku (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1289). Powołany akt prawny w §2 określa jakie elementy winny znaleźć się w treści świadectwa pracy. Jak wynika z analizy tego przepisu – w świadectwie pracy nie umieszcza się informacji w zakresie tego, czy i w jakiej wysokości oraz za jaki okresy wypłacono pracownikowi ekwiwalent urlopowy.

Z uwagi na powyższe Sąd Rejonowy zmienił treść wydanego powódce świadectwa pracy w zakresie wskazanym w punkcie 1 wyroku.

Odnośnie wniosku strony o sprostowanie podpunktów 4 i 10 punktu 4 świadectwa, powódka nie określiła, na czym to sprostowanie miałoby polegać, a zgromadzony materiał dowodowy również nie wykazał potrzeby korekty, co uzasadnia oddalenie powództwa w tym zakresie (punkt 2 wyroku).

Podnoszona przez powódkę kwestia niewypłacenia jej wynagrodzenia za miesiąc sierpień 2016 roku stanowi przedmiot prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z 26 października 2017r. w sprawie X P 345/17 i jako res iudicata nie może być ponownie rozstrzygana w innym postępowaniu na mocy art. 366 k.p.c.

W przedmiocie wniosku o sprostowanie PITu-11 za rok 2016 Sąd przychyla się do stanowiska pozwanej i uznaje zarzut niedopuszczalności drogi sądowej za prawidłowy. Korekta deklaracji podatkowych nie należy do kompetencji sądów powszechnych, gdyż nie jest to sprawa cywilna ani w znaczeniu materialnym, ani formalnym. Zgodnie z art. 199 §1 pkt 1 k.p.c. niedopuszczalność drogi sądowej stanowi przyczynę odrzucenia pozwu. Jednakże w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych zachodzi w tej kwestii istotny wyjątek, który wynika z art. 464 §1 in principio. Artykuł ten stanowi, że odrzucenie pozwu nie może nastąpić
z powodu niedopuszczalności drogi sądowej, gdy do rozpoznania sprawy właściwy jest inny organ. Zdanie drugie zobowiązuje zaś sąd w takiej sytuacji do przekazania sprawy organowi właściwemu. Przepis ten jest podstawą decyzji Sądu o przekazaniu wniosku o sprostowanie PIT-11 za 2016r. do I Urzędu Skarbowego Ł., który jest organem właściwym w tej sprawie.

O nieobciążaniu powódki kosztami procesu Sąd Rejonowy orzekł w oparciu o tzw. zasadę słuszności wynikającą z przepisu art. 102 k.p.c. Przepis ten pozwala w wypadkach szczególnie uzasadnionych na nieobciążanie strony przegranej w ogóle kosztami.

Przywołany przepis stanowi wyjątek od zasady odpowiedzialności za wynik procesu i jest rozwiązaniem szczególnym. Ustawodawca w treści tego przepisu nie określił kryteriów, którymi Sąd winien się kierować dokonując oceny czy zachodzi „wypadek szczególnie uzasadniony”. W orzecznictwie i doktrynie ugruntowane jest stanowisko, że do kręgu „wypadków szczególnie uzasadnionych” należą zarówno okoliczności związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz (postanowienie SN z dnia 14 stycznia 1974 roku w sprawie II CZ 223/73,Legalis 17661). Zastosowanie art. 102 k.p.c. powinno być oceniane w całokształcie okoliczności danej sprawy, które uzasadniałyby odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Z tego względu ocena stanów faktycznych pod kątem dopuszczalności zastosowania zasady słuszności odnośnie do obowiązku zwrotu kosztów procesu pozostawiona została sądowi, który powinien kierować się w tym zakresie własnym poczuciem sprawiedliwości z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (postanowienie SN z dnia 27 kwietnia 2012 roku w sprawie V CZ 2/12, Legalis 496909; postanowienie SN z dnia 1 grudnia 2011 roku w sprawie I CZ 26/11, LEX 496820).

Ocena sądu, czy zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, o którym mowa w art. 102 k.p.c., ma charakter dyskrecjonalny i jest oparta na swobodnym uznaniu, kształtowanym własnym przekonaniem oraz oceną okoliczności rozpoznawanej sprawy, w związku z czym w zasadzie nie podlega kontroli instancyjnej i może być podważona przez sąd odwoławczy tylko wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa. Ingerencja w to uprawnienie jurysdykcyjne, w ramach rozpoznawania środka zaskarżenia, może być usprawiedliwiona jedynie w razie stwierdzenia, że dokonana w zaskarżonym postanowieniu ocena jest dowolna, oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw (postanowienie SN z dnia 26 stycznia 2012 roku w sprawie III CZ 10/12, Legalis 464036).

Sąd mając na względzie, iż powódka w chwili składania pozwu miała subiektywne przekonanie o zasadności jej roszczenia, poza tym w toku postępowania występowała osobiście – nie była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, jak strona pozwana, uznał, iż zachodzą okoliczności do zastosowania instytucji zwolnienia od kosztów przewidzianej w art. 102 k.p.c. Należy bowiem ocenić, iż roszczenie powódki zostało w części uwzględnione. Biorąc natomiast pod uwagę charakter roszczenia o sprostowanie świadectwa pracy i niemożliwość jego stosunkowego rozliczenia, oraz okoliczność, iż powódka, która nie korzystała z pomocy prawnej z wyboru, nie poniosła kosztów z tym związanych, które mogłaby przeciwstawić do rozliczenia, obciążenie powódki kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej byłoby niesprawiedliwe.

Apelację od w/w wyroku złożyła pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika i zaskarżyła wyrok w części – odnośnie pkt 1, 3 i 4. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1.  Nieważność postępowania przez prowadzenie sprawy, w której droga sądowa była niedopuszczalna, tj. naruszenie art. 379 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 199 §1 pkt 1 k.p.c. i w zw. z art. 464 §1 k.p.c. poprzez nieodrzucenie pozwu w zakresie objętym pozwem o sprostowanie deklaracji PIT -11,

2.  Naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię przepisów Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia w sprawie świadectwa pracy w brzmieniu obowiązującym w chwili wydania świadectwa pracy przez pozwaną poprzez przyjęcie, że w świadectwie pracy nie umieszcza się informacji o ekwiwalencie za niewykorzystany urlop przez pracownika, tj. §2 tego Rozporządzenia,

3.  Naruszenie przepisów postępowania, które miały wpływ na wynik sprawy, poprzez zastosowanie art. 102 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę czy zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, o którym mowa w tym przepisie.

W konsekwencji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością (co do pkt 3 sentencji zaskarżonego wyroku), a także o zmianę zaskarżonego wyroku (co do pkt 1 i 4 sentencji zaskarżonego wyroku) poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm prawem przepisanych oraz o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego według norm prawem przepisanych.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 27 lutego 2019 r. powódka wniosła o oddalenie apelacji. Podała, że pracuje w sklepie jako kasjer – sprzedawca i zarabia najniższą krajową.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, a zaskarżony wyrok jest prawidłowy.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji wydał trafne orzeczenie, znajdujące oparcie zarówno w zebranym w sprawie materiale dowodowym jak i w obowiązujących przepisach prawa.

Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji i przyjmuje je za własne. Podziela również wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie znajdując żadnych podstaw do jego zmiany bądź uchylenia.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że niezasadny jest zarzut naruszenia art. 379 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 199 §1 pkt 1 k.p.c. i w zw. z art. 464 §1 k.p.c. poprzez nieodrzucenie pozwu w zakresie objętym pozwem o sprostowanie deklaracji PIT -11,

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że korekta deklaracji podatkowych nie należy do kompetencji sądów powszechnych, gdyż nie jest to sprawa cywilna ani w znaczeniu materialnym, ani formalnym.

W myśl art. 1 k.p.c., kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy tego Kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne).

W/w art. 1 podaje ustawową definicję „sprawy cywilnej”, opartą na dwóch niezależnych kryteriach – materialnoprawnym i formalnym.

Według kryterium materialnoprawnego sprawami cywilnymi są te sprawy, w których stosunki prawne stron układają się na zasadzie równorzędności podmiotów i ekwiwalentności świadczeń, co za tym idzie – są one już ze swej istoty sprawami cywilnymi. W tym rozumieniu sprawy cywilne to sprawy z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy. Według kryterium formalnego sprawami cywilnymi są te sprawy, które nie ze swej istoty, ale z woli ustawodawcy zostały poddane właściwości sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Do nich przykładowo można zaliczyć sprawy z zakresu: ubezpieczeń społecznych (choć są co do tego spory w doktrynie), ochrony zdrowia psychicznego, o odtworzenie dyplomów naukowych i świadectw z ukończenia szkół, etyki zawodowej oraz nauki zawodu, o odtworzenie utraconych dokumentów, przepisów o przedsiębiorstwach państwowych i samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego czy o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni z powodu jej niezgodności z prawem lub postanowieniami statutu – komentarz uaktualniony kodeksu postępowania cywilnego red. J. A., Lex/El 2018 – art. 1 B. J..

Na podstawie z art. 464 § 1 k.p.c. w zw. z art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c. niedopuszczalność drogi sądowej skutkuje odrzuceniem pozwu, jednakże Sąd Pracy nie może odrzucić pozwu z tej przyczyny, jeżeli do rozpoznania sprawy właściwy jest inny organ. W takim przypadku, Sąd przekazuje sprawę organowi właściwemu rzeczowo do jej rozpoznania.

Sąd Rejonowy słusznie stwierdził, że właściwy do rozpoznania wniosku o korektę PIT -11 jest I Urząd Skarbowy Ł..

Należy wskazać, że właściwość ta wynika z przepisów art. 272 i art. 274 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800).

Zgodnie z treścią art. 272 ustawy, organy podatkowe pierwszej instancji, z zastrzeżeniem art. 272a, dokonują czynności sprawdzających, mających na celu:

1) sprawdzenie terminowości:

a) składania deklaracji,

b) wpłacania podatków, w tym również pobieranych przez płatników oraz inkasentów;

2) stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów wymienionych w pkt 1;

3) ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami;

4) weryfikację poniesionych przez podatnika wydatków i uzyskanych przychodów (dochodów) opodatkowanych lub przychodów (dochodów) nieopodatkowanych - w zakresie niezbędnym do ujawnienia podstawy opodatkowania z tytułu przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych;

5) weryfikację danych i dokumentów przedstawionych przez podatników dokonujących rejestracji podatkowej.

W myśl art. 274 § 1 w/w ustawy, w razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień:

1) koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku albo kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 5000 zł;

2) zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.

§ 2. Organ podatkowy:

1) uwierzytelnia kopię skorygowanej deklaracji, o której mowa w § 1 pkt 1;

2) doręcza podatnikowi uwierzytelnioną kopię skorygowanej deklaracji wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku albo kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty, albo informacją o braku takich zmian, oraz pouczeniem o prawie wniesienia sprzeciwu.

§ 3. Na korektę, o której mowa w § 1 pkt 1, podatnik może wnieść sprzeciw do organu, który dokonuje korekty, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę.

§ 4. W razie niewniesienia sprzeciwu w terminie, korekta deklaracji, o której mowa w § 1 pkt 1, wywołuje skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.

§ 5. Przepisy § 1-4 stosuje się odpowiednio do deklaracji składanych przez płatników lub inkasentów oraz do załączników do deklaracji.

§ 6. Przepisy § 1-4 stosuje się odpowiednio do deklaracji składanych przez podatnika, płatnika lub inkasenta za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Mając na względzie treść w/w przepisów należy wskazać, że do głównych celów czynności sprawdzających należy sprawdzenie formalnej poprawności deklaracji oraz ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami, w tym deklaracjami. Weryfikacja poprawności deklaracji podatkowych w trybie określonym w art. 274 o.p. może prowadzić do ich korekty z urzędu przez organ podatkowy (§1 pkt 1) lub na wezwanie organu – przez zobowiązanego do złożenia deklaracji (§1 pkt 2).

Przewidziane w art. 274 o.p. zasady korygowania deklaracji stosuje się do deklaracji składanych nie tylko przez podatników, lecz także przez płatników i inkasentów. Obejmują one także sam formularz deklaracji, jak i załączniki do niej (art. 274 § 5 o.p.).

W przypadkach gdy deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź wypełniono ją niezgodnie z wymaganiami, lecz ze względu na skutki finansowe korekty (przekroczenie poziomu 5000 zł) korekta z urzędu nie jest możliwa, organ podatkowy zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie (art. 274 § 1 pkt 2). W wezwaniu organ podatkowy wskazuje na konieczność złożenia niezbędnych wyjaśnień oraz podaje przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje w wątpliwość. Wezwanie w tym zakresie, na mocy odesłania z art. 280 o.p., powinno spełniać wymogi stawiane w art. 159 o.p.

Dokonanie korekty deklaracji na wezwanie organu powinno mieć miejsce zgodnie z art. 81 § 2 o.p., do którego odsyła art. 280 o.p. Korekta deklaracji następuje więc przez złożenie deklaracji korygującej, która zastępuje deklarację pierwotną. Jeżeli dokonana korekta jest zgodna ze stanowiskiem organu podatkowego przedstawionym w wezwaniu, zasadniczo organ ten nie podejmuje już żadnych działań związanych z weryfikacją poprawności rozliczenia. Jeżeli natomiast korekty, pomimo wezwania, nie złożono lub w ocenie organu podatkowego jest ona nieprawidłowa, podejmuje on stosowne działania, w tym związane z wszczęciem postępowania podatkowego zmierzającego do wydania jednej z decyzji, o których mowa w art. 21 § 3, 3a lub 4 o.p. - (Ordynacja Podatkowa – komentarz aktualizowany pod red. Etel Leonard - komentarz do art. 272 i 274 Dowgier Rafał).

W myśl art. 21 §1 o.p., zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

1) zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania;

2) doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

§ 2. Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3.

§ 3. Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik, mimo ciążącego na nim obowiązku, nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, albo powstałego zobowiązania nie wykazano, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego.

§ 3a. Jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że w złożonej deklaracji wykazano nieprawidłową kwotę zwrotu podatku lub kwotę podatku naliczonego przeniesionego do rozliczenia lub kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług do odliczenia w następnych okresach rozliczeniowych, w deklaracji nie wykazano tych kwot albo podatnik nie złożył deklaracji, mimo ciążącego na nim obowiązku, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa prawidłową wysokość zwrotu podatku lub nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do odliczenia w następnych okresach rozliczeniowych.

§ 4. Przepisy § 3 i art. 53a stosuje się odpowiednio, gdy podatnik lub inny podmiot jest obowiązany do zapłaty podatku, zaliczki na podatek lub raty podatku bez złożenia deklaracji, a obowiązku tego nie wykonał w całości lub w części.

Mając na względzie dotychczasowe rozważania, w ocenie Sądu Okręgowego, powyższe przepisy jednoznacznie wskazują, że właściwym do rozpoznania wniosku o „sprostowanie” deklaracji PIT w rozumieniu korekty podatkowej jest, zgodnie z ustaleniami Sądu I instancji I Urząd Skarbowy Ł..

Zarzut naruszenia art. 379 §1 k.p.c. jest zatem całkowicie niezasadny, gdyż Sąd Rejonowy nie rozpoznawał merytorycznie wniosku o sprostowanie PIT-11, a jedynie stwierdził, że nie jest właściwy do rozpoznania sprawy i zgodnie z art. 464 §1 k.p.c. przekazał go organowi właściwemu. Nawet gdyby Sąd I instancji przeprowadził w jakimś niezbędnym zakresie postepowanie sądowe a następnie doszedłby do wniosku, że nie jest właściwy do rozpoznania roszczenia i przekazał go podmiotowi właściwemu to także nie dopuściłby się nieważności postepowania bowiem nie orzekłby merytorycznie o roszczeniu.

Zarzut naruszenia prawa materialnego §2 Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 2292 – wersja od 30.12.2016 r. do 31.05.2017 r.) należy także uznać za chybiony. Sąd I instancji na podstawie §2 w/w rozporządzenia prawidłowo ustalił jakie elementy winny znaleźć się w treści świadectwa pracy. Z treści tego przepisu nie wynika by w świadectwie pracy należało zamieścić informację w zakresie tego, czy i w jakiej wysokości oraz za jaki okres wypłacono pracownikowi ekwiwalent urlopowy. Nadto należy dodać, że z poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń wynika, że pozwana nie wypłaciła powódce ekwiwalentu pieniężnego za 7 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego.

Sąd Rejonowy także prawidłowo nie obciążył powódki kosztami procesu.

Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej kosztami w ogóle.

Warto podkreślić, że przepis art. 102 k.p.c. daje sądom swobodę przy rozstrzyganiu o zwrocie kosztów procesu w tym kosztach sądowych, gdy stosowanie zasady wyrażonej w art. 98 k.p.c. (odpowiedzialności za wynik procesu) nie można by pogodzić z zasadą słuszności. W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, iż zastosowanie art. 102 k.p.c. powinno być oceniane w całokształcie okoliczności, które by uzasadniały odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Do kręgu tych okoliczności należy zaliczyć zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty leżące na zewnątrz procesu, zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego (sytuacji życiowej). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (zob. post. SN z 14 stycznia 1974 r., II CZ 223/73, niepubl.).

Wobec tego przy ocenie przesłanek z art. 102 k.p.c. należy przede wszystkim wziąć pod uwagę fakty związane z samym przebiegiem procesu, tj. podstawę oddalenia żądania, zgodność zamiarów stron w sprawach dotyczących stosunku prawnego, który może być ukształtowany tylko wyrokiem, szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy albo subiektywne przekonanie powoda co do zasadności zgłoszonego roszczenia - trudne do zweryfikowania a limine, a ponadto sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą albo niesumienne lub oczywiście niewłaściwe postępowanie strony wygrywającej, która w ten sposób wywołała proces i koszty połączone z jego prowadzeniem. /wyrok SA z 18 lipca 2013 r. w K., I ACa 447/13, LEX nr 1349918/.

Niemniej jednak odstąpienie od obciążenia strony kosztami postępowania uzależnione jest od dyskrecjonalnej oceny sądu. Podważenie tej oceny możliwe jest w zasadzie jedynie w wypadku, gdy nie zawiera uzasadnienia, albo gdy ocena ta jest rażąco niesprawiedliwa. (IACa 571/13 - wyrok SA Poznań z dnia 4 lipca 2013 r. - teza redakcyjna L.). Zakwalifikowanie przypadku jako ”szczególnie uzasadnionego” (art. 102 k.p.c.) wymaga rozważenia całokształtu okoliczności faktycznych sprawy. Ingerencja w to uprawnienie, w ramach rozpoznawania środka zaskarżenia od rozstrzygnięcia o kosztach procesu, następuje jedynie w sytuacji stwierdzenia, że dokonana ocena jest dowolna, oczywiście pozbawiona uzasadnionych podstaw. Tym samym skuteczne zakwestionowanie oceny sądu w tym zakresie ogranicza się jedynie do przypadków rażąco niesłusznych (Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 7 czerwca 2013 r. III AUz 77/13 L.). Ponadto całkowita gołosłowność zarzutu pozwu nie może uzasadniać tezy o usprawiedliwionym subiektywnym przekonaniu o słuszności dochodzonego roszczenia. (I ACa 648/12 - wyrok SA Lublin z dnia 09-01-2013).

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji nie naruszył przepisu art. 102 k.p.c. i prawidłowo uznał, że w przedmiotowej sprawie zachodziła sytuacja szczególna, uzasadniająca odstąpienie od obciążania powódki kosztami procesu.

Przede wszystkim zauważyć należy, że okoliczności sprawy wskazują, że powódka w chwili składania pozwu mogła mieć uzasadnione podstawy do przeświadczenia o słuszności dochodzonych przez siebie roszczeń.

Podkreślenia wymaga też, że powódka częściowo wygrała sprawę (Sąd Rejonowy bowiem sprostował świadectwo pracy ubezpieczonej), skoro zaś nie była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie mogła przeciwstawić do rozliczenia poniesionych przez siebie kosztów pełnomocnika z tych też względów należy wskazać, że nieobciążanie powódki kosztami było jak najbardziej zasadne.

Na marginesie należy dodać, że powódka obecnie pracuje w sklepie jako kasjer – sprzedawca i zarabia najniższe wynagrodzenie.

A zatem zaskarżone orzeczenie w pełni odpowiada prawu.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację strony pozwanej, jako bezzasadną.

Przewodniczący: Sędziowie: