Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 3426/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 czerwca 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. po rozpoznaniu wniosku z dnia 29 kwietnia 2019 roku odmówił W. L. (1) prawa do emerytury ponieważ wnioskodawca nie przedstawił nowych dokumentów oraz nie ujawniono nowych okoliczności mających wpływ na przyznanie świadczenia. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 114 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie zakończonej prawomocną decyzją organ rentowy, na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, uchyla lub zmienia decyzję i ponownie ustala prawo do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono nowe okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. ZUS zaznaczył, że decyzją z dnia 25 lipca 2012 roku odmówiono wnioskodawcy prawa do emerytury z uwagi na nieudokumentowanie wówczas przez niego okresu składkowego i nieskładkowego.

/ decyzja k. 10 akt ZUS/.

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą, wnioskodawca wniósł od niej odwołanie wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury podnosząc, że w okresach 10.05.1957 r. – 1960 r. i 1969 r. – 1977 r. pracował w gospodarstwie rolniczym u rodziców oraz wnosząc o zasądzenie od ZUS na rzecz wnioskodawcy kosztów procesu.

/ odwołanie k. 3 - 3 odwrót/.

W odpowiedzi na odwołanie od skarżonej decyzji ZUS wniósł o jej odrzucenie podnosząc, że w sprawie o to samo roszczenie zapadł prawomocny wyrok.

/ odpowiedź na odwołania k. 4 - k. 5/

Na rozprawie w dniu 18 listopada 2019 roku – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w przedmiotowej sprawie - wnioskodawca poparł odwołanie

/e-protokół z 18.11.2019 r.: 00:12:54/.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Wnioskodawca W. L. (1) urodził się (...).

/bezsporne/

Zaskarżoną decyzją z dnia 6 czerwca 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na podstawie art. 114 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił W. L. (1) prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że decyzją z dnia 25 lipca 2012 roku odmówiono wnioskodawcy prawa do emerytury z uwagi na nieudokumentowanie wówczas przez niego okresu składkowego i nieskładkowego, a ponieważ W. L. (2) nie przedstawił nowych dowodów oraz nie ujawniono nowych okoliczności mających wpływ na przyznanie świadczenia, brak było podstaw do jego przyznania.

/ decyzja k. 10 akt ZUS/.

W. L. (2) ma ustalone prawo do emerytury rolniczej przyznane przez KRUS.

/pismo KRUS k. 9 akt ZUS/

Decyzją z dnia 25 lipca 2012 roku ZUS odmówił wnioskodawcy przyznania emerytury, gdyż na podstawie przedłożonych dokumentów udowodnił on staż pracy wynoszący 9 lat, 10 miesięcy okresów składkowych. W w/w decyzji nie uwzględniono okresów podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od 01.07.1977 r. do 31.12.1982 r., od 01.01.1991 r. do 31.03.1998 r. oraz okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 10.05.1957 r. do 31.12.1958 r., od 29.11.1969 r. do 30.06.1977 r., gdyż wnioskodawca miał wówczas ustalone prawo do emerytury rolniczej.

/decyzja k. 52 akt ZUS/

Od powyższej decyzji W. L. (2) odwołał się wnosząc o zaliczenie do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców.

/odwołanie k. 2 akt o sygn. VIII U 2810/12/

W odpowiedzi na to odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, że z uwagi na nabycie przez wnioskodawcę prawa do emerytury rolniczej brak jest podstaw do zaliczenia spornego okresu.

/odpowiedź na odwołanie k. 3 – k. 4 akt o sygn. VIII U 2810/12/

W dniu 10 stycznia 2013 roku w Sądzie Okręgowym w Łodzi VIII Wydział Pracy w sprawie VIII U 2810/12 zapadł wyrok oddalający odwołanie wnioskodawcy.

/wyrok k. 16 akt o sygn. VIII U 2810/12/

Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 4 lutego 2014 roku wydanym w sprawie III AUa 738/13 oddalił apelację wniesioną przez wnioskodawcę.

/wyrok k. 55 akt o sygn. VIII U 2810/12/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności dokumenty zawarte w aktach emerytalno – rentowych ubezpieczonego, a także zawarte w aktach sprawy o sygn. VIII U 2810/12.

Wskazać należy, że w niniejszej sprawie nie zgromadzono dowodów, które w jakikolwiek sposób pozwoliłyby zakwestionować ustalenia poczynione przez organ rentowy. Podnieść należy, że nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) / por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996r., sygn. akt I CKU 45/96, opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76; wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 1998 r., sygn. II UKN 244/98, opubl. OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662/.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

W tym miejscu wskazać należy, że wbrew twierdzeniom organu rentowego nie ma podstaw do odrzucenia odwołania wnioskodawcy na podstawie art. 366 k.p.c.

Zgodnie z powołanym wyżej artykułem wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Wprawdzie przedmiotowa sprawa dotyczy przedmiotu rozstrzygnięcia w sprawie VIII U 2810/12 to należy mieć na względzie, że przedmiot sporu w sprawach ubezpieczeniowych determinuje w pierwszej kolejności przedmiot decyzji organu rentowego zaskarżonej do sądu ubezpieczeń społecznych, a w drugim rzędzie zakres odwołania od tej decyzji, ponieważ rozpoznając odwołanie od decyzji organu rentowego, sąd ubezpieczeń społecznych rozstrzyga o zasadności odwołania w granicach wyznaczonych, z jednej strony, zakresem samego odwołania, a z drugiej przez przedmiot decyzji. / por. wyrok SN z dnia 16 listopada 2016 r., sygn. Akt I UZ 29/16, Legalis nr 1544149/.

Postępowanie sądowe w sprawach dotyczących emerytury wszczynane jest w rezultacie odwołania wniesionego przez wnioskodawcę od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ma więc ono charakter odwoławczy. Jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem - w aspekcie formalnym i materialnym - decyzji wydanej przez organ rentowy na wniosek ubezpieczonego lub z urzędu. Jest zatem postępowaniem kontrolnym. Badanie owej legalności decyzji i orzekanie o niej jest możliwe tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego istniejącego w chwili wydawania decyzji. Wskutek powyższego w przedmiotowej sprawie nie zaistniały podstawy do odrzucenia odwołania tym bardziej, że organ rentowy wnosząc o odrzucenie odwołania powołał się na artykuł 114 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i zdaniem Sądu ten właśnie przepis stanowi podstawę do wydanego orzeczenia, gdyż stanowi o merytorycznym rozstrzygnięciu decyzji odmownej wydanej przez ZUS w dniu 6 czerwca 2019 roku.

Zgodnie z powołanym art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Natomiast jak stanowi art. 27 w/w ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku przysługuje emerytura, jeżeli spełnią następujące warunki:

1)  osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn;

2)  mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn z zastrzeżeniem art. 27a.

Stosownie zaś do treści art. 28 tej samej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, którzy nie osiągnęli okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 punkt 2, przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

1) osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 15 lat dla kobiet i co najmniej 20 lat dla mężczyzn.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył zaliczenia do stażu pracy okresu pracy wnioskodawcy u rodziców w gospodarstwie rolniczym od 10 maja 1957 r. do 1960 r. oraz od 1969 r. do 1977 r.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych oraz przytoczonych powyżej przepisów, stanowisko organu rentowego odmawiające zaliczenia okresu od 10 maja 1957 r. do 1960 r. oraz od 1969 r. do 1977 r. do stażu pracy wnioskodawcy uznać należy za prawidłowe. Okres ten został uwzględniony podczas ustalania prawa do emerytury z KRUS. Jak słusznie zauważył Zakład (...) zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1.  okresy ubezpieczenia rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2.  przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3.  przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Natomiast zgodnie z § 3 przytoczonej ustawy okresów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie uwzględnia się, jeżeli zostały one zaliczone do okresów, od których zależy prawo do emerytury lub renty, na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, z czym mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie.

Wątpliwości odnośnie interpretacji przepisu art. 10 ust. 1 zostały usunięte licznymi orzeczeniami Sądu Najwyższego, w których jako przesłankę zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16-go roku życia przyjmowano wymiar pracy przekraczający 4 godziny dziennie /por. wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 1997 r., II UKN 96/96, opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 1997, Nr 23, poz. 473; wyrok Sądu Najwyższego z 19 grudnia 2000 r., II UKN 155/00, opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2002, Nr 16, poz. 394/.

Reasumując, wnioskodawca nie udokumentował nowych dowodów, które mogłyby być podstawą zmiany decyzji wydanej przez ZUS.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy.

P.B.