Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA– Urszula Wiercińska (spr.)

Sędzia SA– Ewa Zalewska

Sędzia SO del. – Anna Gałas

Protokolant: – sekr. sądowy Mariola Frąckiewicz

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2013 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa (...) S.A. w L.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

przy udziale zainteresowanej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w B.

o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

na skutek apelacji pozwanego i zainteresowanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

z dnia 4 grudnia 2012 r.

sygn. akt XVII AmE 204/10

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten tylko sposób, że w punkcie drugim zasądzoną kwotę 2.345 (dwa tysiące trzysta czterdzieści pięć) złotych obniża do kwoty 477 (czterysta siedemdziesiąt siedem) złotych;

II.  oddala apelację pozwanego w pozostałym zakresie;

III.  oddala apelację zainteresowanej w całości;

IV.  zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz (...) S.A. w L. kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI ACa 196/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 października 2010 r., nr (...) – po rozpatrzeniu wniosku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w B. w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej przez (...) S.A. w L. farmy wiatrowej (...) o mocy 20 MW położonej w gminie G., województwo (...) – Prezes Urzędu Regulacji Energetyki orzekł zawarcie umowy o przyłączenie (...) o mocy 20 MW położonej w gminie G., województwo (...), w oparciu o projekt umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej z dnia 11 czerwca 2010 r. oraz warunki przyłączenia z dnia 25 listopada 2008 r. nr (...) (stanowiące załącznik do niniejszej decyzji) sporządzone przez (...) S.A. w L. z uwzględnieniem rozstrzygnięcia w zakresie modyfikacji w części wstępnej projektu umowy, preambuły oraz postanowień § l, § 2, § 3 pkt 1,2, 3 ppkt 3, § 4 pkt 2 i 3, § 5, § 6, § 7, § 8, § 9 ust. l, § 10, § 11, § 12, § 13, § 14 i zmiany w pkt 9, 33, 34-36 warunków przyłączenia.

Odwołanie od przedmiotowej decyzji w dniu 9 listopada 2011 r. (data stempla pocztowego) wniosła (...) S.A., wnosząc o uchylenie decyzji w całości, ewentualnie o jej zmianę w części obejmującej punkty 8 i 9 przez ustalenie treści projektu przedmiotowej umowy przyłączeniowej w brzmieniu wskazanym przez powódkę, z uwzględnieniem modyfikacji wysokości opłaty za przyłączenie zawartej w piśmie powódki z dnia 23 lipca 2010 r., w szczególności przez ustalenie szacunkowej opłaty za przyłączenie w wysokości 45.272.500 zł. Spółka wniosła również o zasądzenie od Prezesa kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości sześciokrotności stawki minimalnej. Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1.  art. 7 ust. 3 pkt l ustawy z dnia 8.01.2010 r. o zmianie ustawy PE przez jego niezastosowanie, co skutkowało brakiem uznania, że nastąpiła utrata ważności warunków przyłączenia wydanych przez powódkę w przedmiotowej sprawie, spowodowane tym, że zainteresowana nie uiściła zaliczki w przewidzianym ustawowo terminie;

2.  art. 7 ust. 8 pkt 3 w zw. z art. 19 ust. l i 3 PE oraz w zw. z art. 23 ust. l PE w zw. z art. 3 przepisów przejściowych ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o zmianie ustawy PE, przez ich błędną wykładnię polegająca na uznaniu, że ustalenie wysokości opłaty za przyłączenie na podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia oznacza, iż zainteresowana powinna ponieść jedynie 50% kosztów inwestycji związanych z modernizacją i rozbudową sieci elektroenergetycznej powódki niezbędnych do przyłączenia w sytuacji, gdy:

- ustawodawca nie utożsamia pojęć „przyłącze" oraz „przyłączenie", w związku z czym wniosek, iż koszty „przyłączenia" zainteresowanej do sieci odpowiadają kosztom budowy „przyłącza” jest błędny, tym samym zwrot „rzeczywiste nakłady poniesione na realizację przyłączenia" należy interpretować zgodnie z jego literalną treścią i rozumieć jako upoważnienie przedsiębiorstwa energetycznego (tu: powódki) do ustalenia opłaty przyłączeniowej w wysokości kosztów wszystkich inwestycji niezbędnych dla przyłączenia zainteresowanej do sieci, a ponadto

- przedsiębiorstwo energetyczne nie zostało zobligowane do wykonania inwestycji niezbędnych do przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie w założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 PE;

3. art. 4 ust. l, art. 7 ust. 5 i 6 oraz art. 9c ust. 3 pkt 3 i 4 w zw. z art. 19 ust. l i 3 PE oraz w zw. z art. 23 ust. l PE przez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że wyłącznie na przedsiębiorstwie energetycznym (powódce) ciąży obowiązek sfinansowania modernizacji i rozbudowy sieci elektroenergetycznej niezbędnej celem dokonania przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie (zainteresowanej) – w sytuacji, gdy:

- z brzmienia powyższych regulacji nie wynika wniosek wyprowadzony przez Prezesa URE, a ponadto

- przedsiębiorstwo energetyczne nie zostało zobligowane do wykonania inwestycji niezbędnych do przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie w założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 PE;

4. § 14 ust. 6 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2007 r. ws. szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną w zw. z art. 19 ust. l i 3 PE oraz w zw. z art. 23 ust. l PE przez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że wyłącznie na przedsiębiorstwie energetycznym (powódce) ciąży obowiązek finansowania modernizacji i rozbudowy sieci elektroenergetycznej niezbędnej celem dokonania przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie (zainteresowana), w sytuacji, gdy:

- z brzmienia powyższych regulacji nie wynika wniosek wyprowadzony przez Prezesa URE, a ponadto

- przedsiębiorstwo energetyczne nie zostało zobligowane do wykonania inwestycji niezbędnych do przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie w założeniach do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 PE;

5.  art. 7 ust. l PE przez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że wydanie warunków przyłączenia oraz przesłanie zainteresowanej projektu umowy o przyłączenia oznacza , iż spełnione są warunki techniczne i ekonomiczne przyłączenia podmiotu ubiegającego się o przyłączenie (zainteresowanej) do sieci elektroenergetycznej przedsiębiorstwa energetycznego (powódki), podczas, gdy spełnienie się powyższych warunków Prezes URE powinien był ustalić w oparciu o całokształt stanu faktycznego sprawy, w szczególności Prezes URE powinien był uwzględnić bezsporną okoliczność, iż powódka nie zawarła z zainteresowaną umowy o świadczenie usług przesyłowych/dystrybucyjnych, przez co koszty wynikające z nakładów na realizację przyłączenia, niepokryte wpływami z opłaty przyłączeniowej, nie zostaną pokryte w czasie eksploatacji sieci, w związku z czym przyłączenie będzie całkowicie nieopłacalne ekonomicznie dla powódki, co powoduje konieczność uznania, iż w niniejszej sprawie nie zostały spełnione ekonomiczne warunki przyłączenia, a wniosek zainteresowanej o zwarcie umowy przyłączeniowej powinien zostać oddalony;

6.  art. 8 ust. l PE przez jego błędną wykładnię polegająca na uznaniu, że Prezes URE jest uprawniony do narzucenia przedsiębiorstwu energetycznemu terminu realizacji przyłączenia do sieci, który jest z przyczyn obiektywnych niemożliwy do dotrzymania.

Powodowa Spółka podtrzymała powyższe stanowisko w kolejnych pismach procesowych, tj. z 9 lutego 2011 r., 7 marca 2011 r., 6 kwietnia 2011 r., 11 maja 2011 r.

W piśmie procesowym z dnia 25 czerwca 2012 r. strona powodowa dokonała modyfikacji zarzutów zawartych w odwołaniu w ten sposób, że Prezesowi URE zarzucono dodatkowo:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 7 i art. 77 § l k.p.a. w zw. z art. 7 ust. 1 i 5 PE skutkujące nie wyjaśnieniem istoty sprawy oraz niezbadaniem:

a)  czy istnieją techniczne i ekonomiczne warunki - w rozumieniu art. 7 ust. l PE – przyłączenia farmy wiatrowej (...) do sieci elektroenergetycznej powódki;

b)  czy powódka jest zobligowana do rozbudowy sieci na potrzeby przyłączenia farmy wiatrowej (...) oraz czy założenia i plany, o których mowa w art. 19 i 20 PE przewidują rozbudowę sieci niezbędną do tego przyłączenia.

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a)  art. 7 ust. l PE przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przejawiające się w bezpodstawnym przyjęciu, że wydanie warunków przyłączenia elektrowni wiatrowych do sieci (...) z dnia 25 listopada 2008 r. i przesłanie projektu umowy zainteresowanej, równoznaczne jest z potwierdzeniem przez powódkę występowania technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia, o których mowa w art. 7 ust. l PE i tym samym występowania publicznoprawnego obowiązku zawarcia umowy, gdy tymczasem prawidłowa interpretacja tego przepisu – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w sprawie sygn. III SK 33/11 – powinna prowadzić do wniosku, że techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci mają charakter obiektywny, tj. ich nieistnienie jest niezależne od deklaracji woli oraz działań stron, a więc obowiązkiem Prezesa URE (zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu opisaną przez SN) było dokonanie ustaleń i oceny, czy obiektywnie rozumiane techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia występują odnośnie farmy wiatrowej (...);

b)  art. 7 ust. 5 PE przez bezpodstawne zastosowanie, co wynika z faktu braku ustalenia przez Prezesa URE, że zostały spełnione przesłanki nałożenia na powódkę obowiązku rozbudowy sieci na potrzeby przyłączenia farmy wiatrowej (...) i finansowania tej rozbudowy, w tym w szczególności, że inwestycja ta została ujęta w gminnych założeniach lub planach zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 i 20 PE.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes URE wniósł o jego oddalenie.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w B. wniosła o oddalenie odwołania w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Wyrokiem z dnia 4 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uchylił zaskarżoną decyzję oraz postanowił o kosztach procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte o następujące ustalenia faktyczne i rozważania.

W dniu 25 listopada 2008 r., na wniosek (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółki komandytowej w B., (...) spółka z o.o. w B. wydała „Warunki przyłączenia elektrowni wiatrowych do sieci (...) spółka z o.o. Numer (...)". Wytwórca ubiegał się o przyłączenie do sieci farmy elektrowni (...), o mocy przyłączeniowej wynoszącej 20 MW, zlokalizowanej w miejscowości K., w gminie G., na działce o nr (...). Wskazane warunki zostały doręczone wnioskodawcy w dniu 26 listopada 2010 r.

Poleceniem przelewu z dnia 10 maja 2010 r. T. R. przelał na rachunek bankowy (...) S.A. kwotę 600.000 zł tytułem „opłata zaliczki (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółki komandytowej Pismo nr (...)" , stanowiącej zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie do sieci. Kwota ta została zaksięgowana na rachunku powódki w dniu 11 maja 2010 r.

Strony nie doszły do porozumienia w przedmiocie postanowień umowy o przyłączenie, zatem wnioskiem z dnia 21 czerwca 2010r., (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółka komandytowa wystąpiła do Prezesa URE o rozstrzygnięcie w sprawie spornej dotyczącej odmowy zawarcia umowy o przyłączenie odnawialnego źródła energii do sieci elektroenergetycznej (...) spółki z o.o. w B. .

W dniu 23 czerwca 2010 r. Prezes URE wszczął postępowanie administracyjne w sprawie odmowy zawarcia przez (...) spółkę z o.o. w B. umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej farmy wiatrowej (...) należącej do (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółki komandytowej i wezwał strony do przesłania wyjaśnień i dokumentów . W toku postępowania administracyjnego (...) spółka z o.o. w B. połączyła się w trybie art. 492 § l k.s.h. z innymi podmiotami, tworząc przedsiębiorstwo (...) S.A. w L..

Kwestię sporną stanowiła natomiast okoliczność, kiedy (...) doręczyła Energetyce Wiatrowej G. projekt umowy o przyłączenie FW K. do jej sieci elektroenergetycznej. Według (...), przekazanie tego dokumentu nastąpiło dwukrotnie – jednocześnie z przekazaniem warunków przyłączenia, tj. w dniu 26 listopada 2008 r. oraz wraz z pismem (...) z dnia 11 czerwca 2010 r. Z kolei zainteresowana EWG twierdzi, że otrzymała projekt dopiero wraz z ww. pismem z dnia 11 czerwca 2010 r. Tę datę przyjął także w decyzji Prezes URE.

W ocenie Sądu Okręgowy, przedmiotowa kwestia pozostaje jednak bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Przepis § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego stanowi wprawdzie, że warunki przyłączenia są przekazywane wnioskodawcy wraz z projektem umowy o przyłączenie do sieci, czyli w zasadzie doręczenie projektu umowy powinno nastąpić wraz z doręczeniem warunków. Jednakże ani ten, ani inny przepis prawa nie przewiduje żadnych negatywnych skutków prawnych w przypadku, gdyby doręczenie ww. dokumentów nie nastąpiło jednocześnie. W szczególności, nieuprawniony jest pogląd (...) G. o niemożliwości wydania samych warunków przyłączenia bez projektu umowy, w oparciu o który zainteresowana pragnie wykazać, iż w dniu 10 maja 2010 r. nie minął jeszcze termin wpłaty przez nią zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci elektroenergetycznej powodowej Spółki. Należy bowiem zauważyć, że w kontekście art. 7 ust. l noweli do PE z dnia 8 stycznia 2010 r., który dotyczy obowiązku wniesienia zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej, istotny jest jedynie termin otrzymania warunków przyłączenia, a nie projektu umowy. W niniejszej sprawie nie jest natomiast sporne, iż EWG otrzymała przedmiotowe warunki w dniu 26 listopada 2010 r. W związku z tym, wniosek powodowej Spółki o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka A. S. na okoliczność przekazania zainteresowanej warunków przyłączenia (...) do sieci wraz z projektem umowy przyłączeniowej w dniu 26 listopada 2008 r., podlegał oddaleniu, jako zmierzający do wykazania okoliczności nie mającej znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Z tych samych względów oddaleniu podlegał również wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z dokumentu dotyczącego zasad kalkulacji taryf na 2009 oraz kserokopii pisma Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2009 r.

Decyzja Prezesa URE zakwestionowana w niniejszym postępowaniu została wydana w dniu 19 października 2010 r., co oznacza, że w sprawie znajdzie zastosowanie art. 479 ¹² § l k.p.c., zgodnie z którym w pozwie (tu: odwołaniu) powód jest obowiązany podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, że ich powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później. W tym przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwutygodniowym od dnia, w którym powołanie ich stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania. Wobec powyższego należy uznać za objęte prekluzją zarzut oraz związane z nim twierdzenia, dotyczące naruszenia art. 7 i art. 77 § l k.p.a. w zw. z art. 7 ust, l i 5 PE – po raz pierwszy zostały podniesione w piśmie procesowym z dnia 25 czerwca 2012 r., zaś strona nie wykazała, by powołanie ich w odwołaniu nie było możliwe albo, że potrzeba powołania wynikła później. Odmiennie przedstawia się natomiast kwestia naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 7 ust. l i ust. 5 PE. Zarzuty dotyczące naruszenia tych przepisów zostały bowiem podniesione już w odwołaniu, natomiast w piśmie procesowym z dnia 25 czerwca 2012 r. (...) podała jedynie dodatkową argumentację, wynikającą z najnowszego orzecznictwa, tj. wyroku SN z dnia 11 kwietnia 2012 r., wydanego w sprawie o sygn. akt III SK 33/11. W tym zakresie prekluzja zatem nie występuje.

Zdaniem Sądu I instancji zasadny jest zarzut naruszenia art. 7 ust. 3 pkt l noweli do PE z dnia 8 stycznia 2010 r. Zgodnie z art. 7 ust. 8a PE, podmiot ubiegający się o przyłączenie źródła do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż l kV wnosi zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie do sieci, zwaną dalej "zaliczką", w wysokości 30 zł za każdy kilowat mocy przyłączeniowej określonej we wniosku o określenie warunków przyłączenia, z zastrzeżeniem ust. 8b, według którego wysokość zaliczki nie może być wyższa niż wysokość przewidywanej opłaty za przyłączenie do sieci i nie wyższa niż 3.000.000 zł. W przypadku, gdy wysokość zaliczki przekroczy wysokość opłaty za przyłączenie do sieci, różnica między wysokością wniesionej zaliczki a wysokością tej opłaty podlega zwrotowi wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia zaliczki. Natomiast według art. 7 ust. l ww. noweli do PE, jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 8a ustawy zmienianej w art. l, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy złożył wniosek o określenie warunków przyłączenia, otrzymał warunki przyłączenia, których ważność upływa nie wcześniej niż z upływem 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, ale nie zawarł umowy o przyłączenie do sieci, wnosi zaliczkę w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. W przypadku niewniesienia zaliczki w terminie określonym w ust. l – warunki przyłączenia tracą ważność (art. 7 ust. 3 pkt l noweli).

W ocenie Sądu Okręgowego, w przedmiotowej sprawie spełnione zostały przesłanki art. 7 ust. l noweli do PE, gdyż:

- po pierwsze, (...) G. złożyła wniosek o określenie warunków przyłączenia przed dniem wejścia w życie tej nowelizacji;

-

po drugie, otrzymała warunki przyłączenia (26 listopada 2008 r.), których ważność upływa nie wcześniej niż z upływem 6 miesięcy od dnia wejścia w życie noweli (ważność warunków przyłączenia upływa 25 listopada 2010 r. – tj. 2 lata od ich określenia, a 6 miesięcy od wejścia w życie noweli upłynęło 10 września 2010r.);

-

po trzecie, nie zawarła umowy o przyłączenie.

Powyższe ustalenia prowadzą do wniosku, że (...) G. była zobowiązana do wniesienia zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji, tj. do dnia 10 maja 2010 r. Zaliczka w wysokości 600.000 zł miała zostać wpłacona na rachunek bankowy (...) S.A. Zgodnie z utrwalonym poglądem orzecznictwa, prezentowanym również przez Sąd Okręgowy, spełnienie świadczenia bezgotówkowego następuje zasadniczo w dniu uznania rachunku bankowego wierzyciela (por. uchwała SN z dn. 4.01.1995 r., sygn. akt III CZP 164/94; wyrok SN z dn. 12.07.1996r., sygn. akt II CRN 79/96). W uzasadnieniu ww. uchwały Sąd Najwyższy słusznie stwierdził, że art. 454 k.c., odnosząc się w zdaniu drugim § l do świadczenia pieniężnego lege non distinąuente obejmuje także zapłatę dokonaną w drodze rozliczenia bezgotówkowego. Oznacza to, że miejscem spełnienia świadczenia bezgotówkowego jest siedziba banku (oddziału banku) prowadzącego rachunek wierzyciela, oczywiście nawet wówczas, gdy znajduje się w innej miejscowości niż siedziba lub miejsce zamieszkania samego wierzyciela. Skutkiem rozliczenia przeprowadzonego w formie bezgotówkowej jest obciążenie rachunku dłużnika oznaczoną w jego dyspozycji kwotą, a następnie uznanie – tą samą kwotą – rachunku wierzyciela. Ze względu na fakt, że uznanie polega na uczynieniu na rachunku wierzyciela stosownego wpisu po stronie credit ("ma"), wierzyciel z tą samą chwilą uzyskuje uprawnienie do swobodnego rozporządzania objętymi wpisem środkami pieniężnymi. W efekcie uznanie rachunku wierzyciela realizuje klasyczną konstrukcję zapłaty. Wobec tego, zważywszy na oddawczy charakter długu pieniężnego, należy przyjąć, że dłużnik dający polecenie przelewu spełnia świadczenia dopiero wtedy, gdy suma dłużna dojdzie do wierzyciela (znajdzie się na jego rachunku), a nie kiedy zostanie zadysponowana przez dłużnika lub kiedy obciąży debet jego rachunku. Z tą też chwilą następuje umorzenie (wygaśnięcie) zobowiązania.

Odnosząc powyższe do okoliczności przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, że bezspornym jest, iż poleceniem przelewu z dnia 10 maja 2010 r. T. R. przelał na rachunek bankowy (...) S.A. kwotę 600.000 zł tytułem „wpłata zaliczki (...) Sp. z o.o. Sp. k. Pismo nr (...)". Kwota ta została zaksięgowana na rachunku powódki w dniu 11 maja 2010 r. Skoro zatem uznanie rachunku wierzyciela nastąpiło w dniu 11 maja 2010 r. oznacza to, że dopiero w tym dniu nastąpiło spełnienie świadczenia przez (...) G.. Na marginesie należy dodać, że wbrew stanowisku prezentowanemu przez zainteresowaną Spółkę, w analizowanym przypadku nie mogą mieć zastosowania zasady dotyczące uiszczania, w formie bezgotówkowej, opłat sądowych. Pomiędzy stroną postępowania a sądem występuje bowiem stosunek publicznoprawny, a nie cywilnoprawny, uregulowany przepisami o postępowaniu sądowym oraz opłatach sądowych. Z tego też względu nie ma usprawiedliwionych podstaw do odwoływania się w omawianym przypadku, w drodze analogii, do zasad uiszczania opłat w postępowaniu cywilnym.

Zgodnie zatem z art. 7 ust. 3 pkt l nowelizacji PE z dnia 8 stycznia 2010 r., w przypadku niewniesienia zaliczki w terminie określonym w ust. l warunki przyłączenia tracą ważność. W świetle powyżej poczynionych ustaleń, w analizowanym przypadku zaliczka została wniesiona po upływie ustawowego terminu. Stwierdził to także Prezes URE. Jednak w ocenie organu, norma art. 7 ust. 3 pkt l noweli nie może znaleźć zastosowania w niniejszej sprawie z trzech powodów: po pierwsze – zdaniem Prezesa, przepisy PE należy tak wykładać, aby możliwe było przyłączanie źródeł odnawialnych do sieci elektroenergetycznej, tym bardziej jeżeli istnieją przesłanki z art. 7 ust. l PE; po drugie – przedsiębiorstwo w całej rozciągłości zaakceptowało fakt uiszczenia zaliczki w dniu 11 maja 2010r., co znalazło odzwierciedlenie chociażby w projekcie decyzji o przyłączenie do sieci przesłanego wraz z pismem z dnia 11 czerwca 2010 r. i z tego faktu nie wywodziło negatywnych skutków prawnych, aż do pisma z dnia 3 września 2010 r., w którym stwierdziło, że warunki przyłączenia utraciły ważność; po trzecie – interes ekonomiczny Przedsiębiorstwa został zaspokojony przez sam fakt uiszczenia zaliczki. Ustosunkowując się do stanowiska pozwanego należy stwierdzić, że rzeczywiście (...) wystawiła fakturę na zaliczkę, uwzględniła fakt uiszczenia zaliczki w projekcie umowy (§ 6 ust. 3a) i w zasadzie dopiero w toku postępowania administracyjnego podniosła kwestię wygaśnięcia warunków przyłączenia. Jednak, w ocenie Sądu Okręgowego, powołany przepis ustawy zmieniającej ma charakter bezwzględnie obowiązujący, a ustawodawca nie przewidział żadnych wyjątków, umożliwiających odstąpienie od jego stosowania. Oznacza to, że wobec niewniesienia przez (...) G. zaliczki w przepisanym terminie, warunki przyłączenia wydane przez (...), z mocy prawa utraciły ważność. Wygaśnięcie warunków przyłączenia oznacza natomiast bezprzedmiotowość postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego odmowy zawarcia umowy o przyłączenie FW (...) do sieci elektroenergetycznej (...), która miała być zawarta w oparciu o te warunki. Postępowanie administracyjne, wszczęte w niniejszej sprawie na podstawie art. 8 ust. l PE, dotyczyło bowiem orzeczenia zawarcia umowy przyłączeniowej w oparciu o konkretne warunki, określone przez (...) w warunkach przyłączenia z dnia 25 listopada 2008 r., stanowiące integralną część umowy. Zdaniem Sądu Okręgowego, okoliczności powołane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji nie mogą sanować uchybienia w postaci niewniesienia zaliczki w ustawowym terminie, a w konsekwencji nie mogą unicestwić – przewidzianego przez bezwzględnie obowiązujący przepis ustawy – skutku w postaci utraty ważności warunków przyłączenia. Jak już zauważono, ustawa nowelizująca PE nie wprowadza żadnych wyjątków w zakresie art. 7 ust. 3 pkt l, w związku z tym nie mogą ich stanowić także podstawy, na które wskazał pozwany. Chybione jest stanowisko Prezesa URE, iż przy wykładni przedmiotowego przepisu należy mieć na względzie przede wszystkim czynności faktyczne podejmowane przez powoda w przedmiotowej sprawie oraz należy brać pod uwagę cel obowiązujących przepisów prawa. Treść tego przepisu, w oparciu o wykładnię językową, jest bowiem jasna i jednoznaczna. Niezasadne jest więc odwoływanie się do wykładni celowościowej, a tym bardziej samodzielne kreowanie przez organ administracyjny odstępstw od bezwzględnie obowiązujących przepisów. W tym kontekście bez znaczenia dla analizowanej kwestii pozostaje także zachowanie (...) (tj. wystawienie faktury oraz uwzględnienie uiszczenia zaliczki w projekcie umowy), gdyż także ono nie może sanować uchybienia w postaci nieterminowego wniesienia zaliczki przez EWG.

W konsekwencji za trafny należało uznać zarzut naruszenia art. 7 ust. 3 pkt l noweli do PE z dnia 8 stycznia 2010 r. Jego uwzględnienie oznacza natomiast konieczność uchylenia zaskarżonej decyzji i to niezależnie od oceny pozostałych zarzutów odwołania, które, zdaniem Sądu Okręgowego, również nie były trafne.

Zarzutów sformułowane w pkt 2, 3, 4 odwołania oraz zarzut 2ii. z pisma powódki z dnia 25 czerwca 2012 r. dotyczą tej samej kwestii, tj. sposobu ustalania oraz wysokości opłaty za przyłączenie, a także wskazania kogo i w jakim zakresie obciążają inwestycje związane z przyłączeniem FW (...) do sieci elektroenergetycznej (...). W ocenie Sądu I instancji, w świetle obowiązujących przepisów prawa oraz orzecznictwa sądowego, nie ulega wątpliwości, że rozbudowa sieci na potrzeby przyłączeń jest wyłącznym obowiązkiem przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej (por. np. wyrok SA z dn. 19.2.2010 r., sygn. akt VI ACa 1142/09; wyrok SN z dn. 12.4.2011 r., sygn. akt III SK 42/10; wyrok SN z dn. 11.4.2012 r., sygn. akt III SK 33/11). Przede wszystkim trzeba stwierdzić, że pojęcie przyłączenia do sieci nie jest tożsame z pojęciem przyłącza. Nie należy go także utożsamiać z pojęciem rozbudowy sieci w celu przyłączenia. Jak już zauważono, obowiązek ponoszenia przez operatora systemu kosztów rozbudowy sieci w związku z przyłączeniem do niej źródła wytwórczego, wynika wprost z przepisów prawa. Z kolei według art. 7 ust. 8 pkt 3 PE, za przyłączenie do sieci operator pobiera opłatę ustaloną na podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia. W przedmiotowych nakładach należy uwzględniać jedynie nakłady ponoszone na budowę przyłącza (oraz ewentualnie odcinka służącego połączeniu przyłącza z siecią), a nie na rozbudowę sieci elektroenergetycznej potrzebnej do przyłączenia. Na rozdzielenie pojęć przyłączenia podmiotu do sieci od budowy i rozbudowy sieci w celu przyłączenia, wskazuje treść art. 7 ust, 12 PE, według którego przyłączany podmiot jest obowiązany umożliwić przedsiębiorstwu energetycznemu, o którym mowa w ust. l, w obrębie swojej nieruchomości budowę i rozbudowę sieci w zakresie niezbędnym do realizacji przyłączenia. Zatem, zdaniem Sądu Okręgowego, należy odróżniać inwestycje dokonywane w celu bezpośredniego przyłączenia farmy wiatrowej do sieci elektroenergetycznej od inwestycji przeprowadzanych w sieci operatora, mających na celu rozbudowę sieci dystrybucyjnej, rozbudowę połączeń międzysystemowych w obszarze działania powoda oraz zapewnienia spójności działania systemów elektroenergetycznych oraz skoordynowania ich rozwoju, których realizacja należy do (...). Sąd I instancji odwołał się do poglądu wyrażonego przez Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu przywołanego wyżej wyroku, sygn. VI ACa 1142/09, iż przyjęcie argumentacji, zgodnie z którą koszty rozbudowy sieci ponosi podmiot przyłączany oznaczałoby, że to ten podmiot ma realizować ustawowe obowiązki operatora systemu dystrybucyjnego. Tymczasem, stosowanie do art. 7 ust. 5 i 6 PE, realizacja i finansowanie budowy i rozbudowy sieci na potrzeby przyłączenia podmiotów ubiegających się o przyłączenie (Farma Wiatrowa (...)), należy do obowiązków operatora (powodowej Spółki). W myśl pierwszego ze wskazanych przepisów, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii jest obowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy i rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o przyłączenie, na warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. l - 4, 7 i 8 i art. 46 oraz w założeniach lub planach, o których mowa w art. 19 i 20. Natomiast według ust. 6, budowę i rozbudowę odcinków sieci służących do przyłączenia instalacji należących do podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci zapewnia przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w ust. l. Za słusznością prezentowanego stanowiska przemawia także pogląd Sądu Najwyższego, wyrażony w uzasadnianiu wyroku z dnia 11 kwietnia 2012 r. (sygn. akt III SK 33/11). Sąd Najwyższy stwierdził, że opłata, której dotyczy art. 7 ust. 8 pkt 3 PE, to „opłata za przyłączenie", a zatem jest ona pobierana wówczas, gdy spełnione są warunki, o których mowa w art. 7 ust. l PE. Jak zauważa Sąd Najwyższy, jest to „opłata za przyłączenie do sieci", czyli za zespolenie (złączenie) instalacji nowego wytwórcy energii z siecią przedsiębiorstwa energetycznego, a skoro tak, to powinna obejmować tylko nakłady na wykonanie owego zespolenia. Nie może natomiast obejmować nakładów na rozbudowę sieci przedsiębiorstwa energetycznego celem akomodacji nowych instalacji dostarczających energię (w zakresie, w jakim rozbudowa ta nie ma związku z samym połączeniem nowego źródła energii z siecią). Ponadto art. 7 ust. 10 PE, określający wyłączenie z podstawy ustalania taryfy stawek za przesyłanie lub dystrybucję energii tego, co przedsiębiorstwo uzyskało z opłat za przyłączenie potwierdza, że opłata przyłączeniowa, o której mowa w ust. 8, nie pokrywa kosztów wynikających z nakładów na realizację przyłączenia. Wskazuje również na - zagwarantowane ustawowo - pokrycie kosztów części zadań przedsiębiorstwa energetycznego w pobieranej taryfie za przesyłanie lub dystrybucję energii . Wielkość nakładów na inwestycje związane z przyłączeniem podmiotów do sieci jest uwzględniana w zatwierdzanych przez Prezesa URE taryfach jako koszty uzasadnione. Tak więc, przez zatwierdzoną taryfę powódka uzyskuje środki na realizację inwestycji związanej z przyłączeniem, w tym na rozbudowę i modernizację jej sieci, konieczną do przyłączenia nowych obiektów. Należy także wskazać na art. 4 ust. l PE oraz art. 9c ust. 3 pkt 3 i 4 PE, z których wynika obowiązek przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się – tak jak powódka – dystrybucją energii, utrzymywania zdolność urządzeń, instalacji i sieci do realizacji zaopatrzenia w energię w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych, a także odpowiedzialność operatora za zapewnienie rozbudowy sieci dystrybucyjnej oraz za współpracę z innymi operatorami systemów elektroenergetycznych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu zapewnienia spójności działania systemów elektroenergetycznych i skoordynowania ich rozwoju, a także niezawodnego oraz efektywnego funkcjonowania tych systemów. Przywołane regulacje jednoznacznie wskazują, że to na powodowej Spółce spoczywają publicznoprawne obowiązki związane z rozbudową sieci dystrybucyjnych, więc nie mogą być przenoszone na podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci. Oznacza to, że w rzeczywistych nakładach ponoszonych na realizację przyłączenia, o których mowa w art. 7 ust. 8 pkt 3 PE, uwzględnia się jedynie nakłady ponoszone na budowę przyłącza, a nie na rozbudowę sieci elektroenergetycznej niezbędnej do przyłączenia. Wobec powyższego, opłata za przyłączenie FW (...) do sieci powódki powinna być ustalana na podstawie rzeczywistych nakładów na budowę przyłącza, bez uwzględniania nakładów na rozbudowę sieci przedsiębiorstwa energetycznego wymaganej do przyłączenia. Zgodnie z art. 3 noweli do PE z dnia 4 marca 2005 r. (Dz.U. 2005/62/552 oraz 2006/158/1123), za przyłączenie FW do sieci powódki Spółka powinna pobrać jedynie połowę opłaty ustalonej na podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia, rozumianych jako nakłady poniesione na budowę przyłącza, czyli odcinka lub elementu sieci służącego do połączenia urządzeń, instalacji lub sieci podmiotu o wymaganej przez niego mocy przyłączeniowej z pozostałą częścią sieci przedsiębiorstwa energetycznego świadczącego na rzecz podmiotu przyłączanego usługę przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej W przeciwnym wypadku, podmiot przyłączany ponosiłby całkowite koszty związane z realizacją przyłączenia, w tym także koszty budowy i rozbudowy sieci (...), co pozbawione jest podstawy prawnej.

Nie zasługiwał również na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 7 ust. l PE. Sąd I instancji uznał, iż wydanie warunków przyłączenia wraz z projektem umowy przyłączeniowej potwierdza istnienie możliwości przyłączenia do sieci wnioskowanego obiektu. Jednocześnie pociąga to za sobą obowiązek przedsiębiorstwa energetycznego zawarcia takiej umowy w okresie ważności warunków przyłączenia.

Należy podkreślić, że ocena istnienia technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci dokonywana jest przez przedsiębiorstwo energetyczne, do którego sieci ma być przyłączony obiekt. W literaturze zauważa się przy tym, że brak warunków technicznych przyłączenia należy rozumieć jako „techniczną przeszkodę o charakterze trwałym, nie dająca się usunąć - pomimo podjęcia prób w tym celu - przynajmniej na etapie rozpatrywania wniosku o przyłączenie. Muszą zatem istnieć obiektywne, niedające się usunąć przeszkody uniemożliwiające realizację inwestycji mającej na celu przyłączenie nieruchomości, obiektu lub lokalu podmiotu ubiegającego się o zawarcie umowy, aby można było mówić o braku warunków technicznych przyłączenia." (M. Nowaczek-Zaremba i D. Nowak [w:] red. M. Muras, Z. Swora „Prawo energetyczne. Komentarz", Warszawa 2010 r., s. 521). Z kolei według stanowiska prezentowanego przez Sąd Najwyższy, klauzula generalna „warunków ekonomicznych" znajduje zastosowanie jedynie w sytuacjach wyjątkowych, takich jak np. znaczna odległość obiektu od sieci lub jego położenie w miejscu wyjątkowo trudno dostępnym (por. uzasadnienie wyroku SN z dn. 9.03.2004 r., sygn. akt III SK 20/04). Także SOKiK uznał, że jedynie w takich szczególnych przypadkach, jak np. wyżej wymienione, z aksjologicznego punktu widzenia może wystąpić stan braku warunków ekonomicznych (por. uzasadnienie wyroku z dn. 18.09.2002 r., sygn. akt AmE 100/01). W orzecznictwie sądowym podkreśla się przy tym, że warunki ekonomiczne, rozumiane jako opłacalność inwestycji przyłączeniowej – zgodnie z art. 45 ust. l i 2 PE – zostały zabezpieczone w cenach i stawkach opłat ujętych w taryfie przedsiębiorstwa energetycznego. Taryfa powinna zatem zapewniać pokrycie kosztów przyłączenia nowych odbiorców (por. uzasadnienie wyroku SN z dn. 9.03.2004 r., sygn. akt III SK 20/04; uzasadnienie wyroku SOKiK z dn. 23.04.2001 r., sygn. akt AmE 43/00).

W ocenie Sądu Okręgowego, sama powódka ustaliła, że w analizowanym przypadku spełnione zostały przesłanki z art. 7 ust. l PE, skoro wydała zainteresowanej „Warunki przyłączenia elektrowni wiatrowych do sieci (...) Sp. z o.o." oraz przedstawiła projekt umowy „o przyłączenie Farmy elektrowni wiatrowych do sieci elektroenergetycznej (...) Sp. z o. o." Należy bowiem zauważyć, że: powodowa Spółka wydała zainteresowanej warunki przyłączenia na podstawie ekspertyzy wpływu Farmy Wiatrowej (...) na system elektroenergetyczny oraz po uzgodnieniu ich z operatorem systemu przesyłowego, tj. (...) S.A. Natomiast w toku postępowania administracyjnego (...) wskazała, że nakłady na przyłączenie FW (...) zostały ujęte w Planie rozwoju przedsiębiorstwa na lata 2008-2011. Ponadto przedstawiła przewidywane nakłady z tym związane w opracowywanym wówczas projekcie Planu Rozwoju na lata 2011-2015. Jednocześnie powodowa Spółka nie przedstawiła żadnych dowodów wskazujących na to, że koszt inwestycji niezbędnej do przyłączenia wnioskowanego obiektu stanowi dla niej zbyt duże obciążenie finansowe. W tej sytuacji określenie przez stronę powodową warunków przyłączenia przedmiotowej farmy wiatrowej w pełni uzasadnia przyjęcie, że (...) potwierdziła istnienie technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci, o których mowa w art. 7 ust. l PE. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowym (por. np. wyroki SOKiK z dn. 25.6.2009 r.,sygn. akt AmE 205/08; SA z dn. 19.2.2010 r., sygn. akt VI ACa 1142/10, SN z dn. 12.04.2011 r, sygn. akt III SK 42/10). Odosobniony pogląd zaprezentowano w –przywołanym przez powódkę – uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2012 r., wydanego w sprawie o sygn. akt III SK 33/11, Sąd I instancji nie podzielił. Warto zauważyć, że także w tym wypadku Sąd Najwyższy stwierdził, że istnienie technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia „weryfikowane jest co do zasady przez przedsiębiorstwo sieciowe wówczas, gdy podmiot zainteresowany przyłączeniem do sieci wystąpi ze stosownym wnioskiem. Złożenie takiego wniosku rodzi po stronie przedsiębiorstwa sieciowego obowiązek przeprowadzenia oceny, czy przyłączenie danego podmiotu jest możliwe z technicznego punktu widzenia (to jest czy przedsiębiorstwo sieciowe może dostarczać lub przyjmować do sieci wnioskowaną ilość energii elektrycznej) oraz czy będzie ekonomicznie uzasadnione. Dopiero po przeprowadzeniu stosownych ustaleń przedsiębiorstwo sieciowe wydaje warunki przyłączenia. Jeżeli w przekonaniu przedsiębiorstwa energetycznego brak warunków technicznych lub ekonomicznych, wówczas odmawia ono zawarcia umowy o przyłączenie do sieci i informuje o tym Prezesa Urzędu".

Całkowicie niezrozumiałe wydaje się twierdzenie (...), iż przeciwko istnieniu ekonomicznych warunków przyłączenia przemawia w niniejszej sprawie to, iż powódka nie zawarła z zainteresowaną umowy o świadczenie usług przesyłowych/dystrybucyjnych, przez co koszty wynikające z nakładów na realizację przyłączenia, niepokryte wpływami z opłaty przyłączeniowej, nie zostaną pokryte w czasie eksploatacji sieci. Zgodnie z art. 5 ust. 1 PE, dostarczanie paliw gazowych lub energii odbywa się, po uprzednim przyłączeniu do sieci, o którym mowa w art 7, na podstawie umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowy sprzedaży, umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji i umowy o świadczenie usług magazynowania paliw gazowych lub umowy o świadczenie usług skraplania gazu. Ponadto, w pkt 36 warunków przyłączenia powódka wskazała, że zawarcie z uprawnionym podmiotem umowy sprzedaży energii i umowy o świadczenie usługi przesyłowej z (...) jest warunkiem wprowadzenia do sieci elektroenergetycznej wyprodukowanej energii elektrycznej, a nie warunkiem zawarcia umowy o przyłączenie. Nadto, w § 3 ust. 2 umowy o przyłączenie przewidziano, że sprzedaż energii elektrycznej wyprodukowanej przez wytwórcę oraz świadczenie usług przesyłowych nie jest przedmiotem umowy w związku z czym przyłączenie do sieci spółki instalacji wytwórcy wymaga zawarcia ze spółką umowy dystrybucyjnej oraz zawarcia z wybranym dostawcą umowy sprzedaży energii i umowy zakupu energii na potrzeby własne. Natomiast niespełnienie niniejszych warunków przez wytwórcę stanowi bezwzględną przeszkodę w przyłączeniu elektrowni do sieci spółki (...). W terminie 3 miesięcy przed planowanym zakończeniem inwestycji spółka przedstawi wytwórcy projekt umowy o świadczenie usług dystrybucji. Także w § 8 ust. 1.7 umowy o przyłączenie zawarto postanowienie, zgodnie z którym warunkiem przyłączenia (a nie zawarcia umowy o przyłączenie) wytwórcy do sieci spółki jest posiadanie przez wytwórcę umowy na sprzedaż energii wytworzonej oraz umowy o świadczenie usług dystrybucji, wymaganych zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Nietrafny jest także zarzut odwołania kwestionujący obowiązek powódki realizacji i finansowania rozbudowy sieci elektroenergetycznej w celu przyłączenia FW (...) w sytuacji, gdy przedmiotowa inwestycja nie została ujęta w gminnych założeniach lub planach zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 i 20 PE. Zgodnie z art. 7 ust. 5 PE, przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy oraz rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o przyłączenie, na warunkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1-4, 7 i 8 i art. 46 oraz w założeniach lub planach, o których mowa w art. 19 i 20. Przepis art. 19 ust. l PE przewiduje, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, zwany dalej „projektem założeń”. Projekt założeń sporządza się dla obszaru gminy co najmniej na okres 15 lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata (ust. 2). Natomiast, według art. 20 ust. l PE, w przypadku, gdy plany przedsiębiorstw energetycznych nie zapewnia ą realizacji założeń, o których mowa w art. 19 ust. 8, wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, dla obszaru gminy lub jej części. Projekt planu opracowywany jest na podstawie uchwalonych przez radę tej gminy założeń i winien być z nim zgodny. W przedmiotowej sprawie poza sporem jest, iż na dzień zamknięcia rozprawy nie zostały opracowane ani założenia, ani plan zaopatrzenia w energię, o których mowa w powołanych przepisach. Tymczasem, zgodnie z art. 17 noweli do PE z 8 stycznia 2010 r., uchwalenie przez gminę pierwszych założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe, o których mowa w art. 19 ustawy zmienianej w art. l, lub ich aktualizacja powinna nastąpić w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. do marca 2012 r.). W konsekwencji, należy w pełni zgodzić się z zainteresowaną Spółką, iż zaniechanie przez gminę wykonania ustawowego obowiązku sporządzenia przedmiotowych założeń i planu nie może stanowić podstawy do stwierdzenia braku technicznych i ekonomicznych przesłanek przyłączenia. Przeciwnie, stan taki należałoby ocenić jako brak ograniczeń w rozbudowie infrastruktury energetycznej na terenie gminy, jakie ewentualnie mogłyby wynikać z analizowanych przepisów.

Bezzasadny jest również zarzut naruszenia art. 8 ust. l PE przez błędne uznanie, że Prezes URE jest uprawniony do narzucenia przedsiębiorstwu energetycznemu terminu realizacji przyłączenia do sieci, który jest z przyczyn obiektywnych niemożliwy do dotrzymania. Gdyby bowiem okazało się, że określony przez Prezesa, 4-letni termin realizacji przyłączenia liczony od dnia zawarcia umowy (§5 ust. 5 umowy), okazał się niemożliwy do dotrzymania, to może on zostać przedłużony przez strony umowy. W przywołanym postanowieniu przewidziano, że zmiana terminu przyłączenia może nastąpić z przyczyn niezależnych od stron spowodowanych w szczególności zaistnieniem siły wyższej, wystąpienia nadzwyczajnej zmiany warunków prowadzenia działalności gospodarczej. W takim wypadku zmiana terminu zostanie określona przez strony w odrębnym aneksie. Nadto, zgodnie z § 14 ust. 4 umowy, jej postanowienia będą zawsze interpretowane tak, aby osiągnąć cel umowy, tj. przyłączenie Farmy Wiatrowej do sieci bez zwłoki oraz, aby zachować ważność i skuteczność postanowień umowy. Jeżeli jednak którekolwiek z postanowień umowy okaże się nieważne lub nieskuteczne, strony zobowiązują się do podjęcia w dobrej wierze negocjacji i wszelkich starań w celu zastąpienia takiego postanowienia ważnym i skutecznym postanowieniem, odpowiadającym w największym stopniu zamiarowi stron i celowi wyrażonemu w postanowieniu, które zostało uznane za nieważne lub nieskuteczne.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 479 ⁵³ § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Zasądzając wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w maksymalnej wysokości, określonej w § 2 ust. 2 rozporządzenia, Sąd I instancji, uwzględnił zawiły charakter sprawy i związany z nim nakład pracy pełnomocnika.

Powyższy wyrok został zaskarżony przez pozwanego oraz zainteresowaną Spółkę.

Pozwany zaskarżył wyrok w całości i wniósł o zmianę orzeczenia przez oddalenie odwołania powódki i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 2 przez zasądzenie od Prezesa URE na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu w łącznej kwocie 477 zł, na którą to kwotę składa się kwota 360 zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w wysokości jednej stawki minimalnej, opłata za odwołanie w wysokości 100 zł oraz opłata skarbowa od jednego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, ewentualnie o uchylenie wyroku w pkt 2 i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wg norm przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił:

1.  naruszenie art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zwanej dalej: „nowelizacją” – przez jego błędną wykładnię nieuwzględniającą celu wprowadzenia instytucji zaliczki do ustawy – Prawo energetyczne oraz przepisów prawa wspólnotowego, tj. dyrektywy 2001/77/WE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (Dz.U.UE.L.2001.283.33) oraz dyrektywy 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dz.U.UE.L.2009.140.16);

2.  art. 7 ust. 3 pkt 1 nowelizacji – przez błędne uznanie, że wydane w dniu 26 listopada 2008 r. przez (...) S.A. warunki przyłączenia utraciły ważność;

3.  art. 5 k.c. przez niedokonanie kontroli, czy – powołując się na zarzut wygaśnięcia warunków przyłączenia – powódka nie nadużyła prawa podmiotowego;

4.  art. 98 § 1 k.p.c. w związku z § 14 ust. 3 pkt 3 i w związku z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia w września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – przez błędną ocenę i przyjęcie, że w rozpoznawanej sprawie istnieją okoliczności uzasadniające zasądzenie od Prezesa URE na rzecz pełnomocnika powódki wynagrodzenia w maksymalnej wysokości, tj. sześciokrotnej stawki minimalnej, podczas gdy z akt sprawy oraz z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd za zasadny uznał jedynie zarzut naruszenia art. 7 ust. 3 pkt 1 nowelizacji (tj. zarzut o charakterze formalnym), zaś pozostałe obszerne zarzuty nie zostały uwzględnione, co prowadzi do odmiennej niż uznał Sąd Okręgowy oceny nakładu pracy pełnomocnika powódki w przyczynienie się do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy i nie uzasadnia przyznania wynagrodzenia w wysokości sześciokrotnej stawki minimalnej,

5.  art. 98 § 3 k.p.c. – przez błędne przyjęcie i zasądzenie od Prezesa URE na rzecz powódki opłaty skarbowej w wysokości 85 zł, tj. od każdego pełnomocnictwa pięciu występujących w sprawie pełnomocników, pomimo, że w świetle tego przepisu do uzasadnionych kosztów procesu zalicza się wydatki jednego adwokata (radcy prawnego).

Zainteresowana zaskarżyła wyrok w całości i wniosła o zmianę orzeczenia przez oddalenie odwołania powódki od decyzji pozwanego z dnia 19 października 2010 r. nr (...), a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji, jak również o zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Zainteresowana zarzuciła naruszenie prawa materialnego, tj.:

1.  art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne oraz art.7 ust. 3 pkt. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw przez ich błędną wykładnię i błędne zastosowanie polegające na uznaniu, że brak wpływu na rachunek bankowy powódki w dniu 10 maja 2010 r. przez zainteresowaną zaliczki na poczet opłat za przyłączenie spowodował wygaśnięcie z dniem 11 maja 2010 r. warunków przyłączenia do sieci, a co za tym idzie, wygaśnięcie także publicznoprawnego obowiązku przyłączenia elektrowni wiatrowej do sieci, pomimo, że powódka nie otrzymała nigdy warunków przyłączenia do sieci w rozumieniu art. 7 ust. 3 pkt. 1 Nowelizacji 2010,

2.  § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. nr 93, poz.623 z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem systemowym", w związku z art. 7 ust. 2 Prawa energetycznego przez jego niezastosowanie, ponieważ Sąd I instancji w wyroku uznał wydany przez powódkę dokument z dnia 25 listopada 2008r. znak (...) zatytułowany "warunki przyłączenia farmy wiatrowej (...)" (zwany dalej „warunkami przyłączenia") za warunki przyłączenia w rozumieniu § 8 rozporządzenia systemowego, pomimo że wbrew § 8 ust. 6 rozporządzenia systemowego powódka nie załączyła projektu umowy o przyłączenie, czego wymaga przepis,

3.  art. 7 ust. 2 Nowelizacji 2010 w związku z § 8 ust. 7 rozporządzenia systemowego przez jego niezastosowanie, albowiem zainteresowana nie otrzymała warunków przyłączenia w rozumieniu tego przepisu z uwagi na fakt, iż do warunków przyłączenia nie został załączony wymagany zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia systemowego projekt umowy o przyłączenie do sieci, a został on doręczony zainteresowanej dopiero w dniu 17 czerwca 2010 r. w toku postępowania administracyjnego przed pozwanym, skutkiem czego nie został zastosowany art. 7 ust. 2 Nowelizacji przewidujący termin 180 dni od dnia wejścia w życie Nowelizacji 2010 na wpłatę zaliczki opłaty za przyłączenie,

4.  art. 7 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego, tj. pomimo, że powódka wydała zainteresowanej warunki przyłączenia, to w świetle ugruntowanego i jednolitego orzecznictwa wydanie warunków przyłączenia o treści sprzecznej z prawem stanowi odmowę zawarcia umowy o przyłączenie do sieci w rozumieniu art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego, wszczęcie takiego postępowania przed pozwanym powoduje przerwanie biegu terminu ważności warunków przyłączenia, a formalny upływ dwuletniego terminu ważności takich sprzecznych z prawem warunków przyłączenia nie powoduje wygaśnięcia publicznoprawnego obowiązku przyłączenia do sieci, o którym mowa w art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego;

5.  art. 454 k.c. w zw. z art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego i art. 7 ust. 3 pkt. 1 Nowelizacji 2010 przez jego nieuzasadnione zastosowanie do obowiązku wniesienia przez zainteresowaną zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie, o której mowa w art. 7 Nowelizacji 2010, które ma charakter świadczenia pieniężnego o charakterze publicznoprawnym, w swoim charakterze zbliżonego do wpisu sądowego a nie obligacyjnego długu pieniężnego zainteresowanej wobec powódki wynikającego ze zobowiązania cywilnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje wniesione przez pozwanego oraz zainteresowaną Spółkę podlegają oddaleniu.

Stan faktyczny sprawy pozostawał poza sporem, spór między stronami był „ograniczony” do ocen prawnych. Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje stanowisko Sądu I instancji dotyczące wykładni art. 7 ust. 3 pkt l noweli do PE z dnia 8 stycznia 2010 r. Zgodnie z art. 7 ust. 8a PE, podmiot ubiegający się o przyłączenie źródła do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż l kV wnosi zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie do sieci, zwaną dalej „zaliczką”, w wysokości …, z zastrzeżeniem ust. 8b …. Natomiast według art. 7 ust. l noweli do PE, jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 7 ust. 8a ustawy zmienianej w art. l, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy złożył wniosek o określenie warunków przyłączenia, otrzymał warunki przyłączenia, których ważność upływa nie wcześniej niż z upływem 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, ale nie zawarł umowy o przyłączenie do sieci, wnosi zaliczkę w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. W przypadku niewniesienia zaliczki w terminie określonym w ust. l – warunki przyłączenia tracą ważność (art. 7 ust. 3 pkt l noweli). Stosownie przy tym do art. 20 noweli – do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy tej ustawy. Sąd Okręgowego poprawnie ustalił, że w rozpoznawanej sprawie spełnione zostały przesłanki stanowione art. 7 ust. l noweli do PE, tj. (...) G. złożyła wniosek o określenie warunków przyłączenia przed dniem wejścia w życie powołanej nowelizacji; otrzymała warunki przyłączenia (26 listopada 2008 r.), których ważność wygasała nie wcześniej niż z upływem 6 miesięcy od dnia wejścia w życie noweli (ważność warunków przyłączenia upływa 25 listopada 2010 r. – tj. 2 lata od ich określenia, a 6 miesięcy od wejścia w życie noweli, tj. 10 września 2010 r.); nie zawarła umowy o przyłączenie. W konsekwencji nie budzi wątpliwości, że (...) G. była zobowiązana do wniesienia zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie do sieci w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji, tj. do dnia 10 maja 2010 r. Zaliczka w wysokości 600.000 zł miała zostać wpłacona na rachunek bankowy (...) S.A. W pełni trafne są także wywody Sądu OKiK, który odwołując do ugruntowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego (por. uchwała SN z dn. 4.01.1995 r., sygn. akt III CZP 164/94; wyrok SN z dn. 12.07.1996 r., sygn. akt II CRN 79/96) wyjaśnił, że spełnienie świadczenia bezgotówkowego następuje zasadniczo w dniu uznania rachunku bankowego wierzyciela, co w realiach sprawy nastąpiło w dniu 11 maja 2010 r. (przelewem z dnia 10 maja 2010 r. T. R. przelał na rachunek bankowy (...) S.A. kwotę 600.000 zł tytułem „wpłata zaliczki (...) Sp. z o.o. Sp. k. Pismo nr (...)". Kwota 600.000 zł została zaksięgowana na rachunku powódki w dniu 11 maja 2010 r.). Wbrew także poglądom prezentowanym przez skarżącą Spółkę zaliczka z art. 7 ust. 8a PE, nie ma charakteru opłaty publicznoprawnej, jest elementem stosunku cywilnoprawnego, który powstaje pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym a podmiotem ubiegającym się o przyłączenie źródła do sieci elektroenergetycznej, tj. stanowi jeden z wielu elementów prowadzących do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci (regulowanej w art. 7 PE).

W konsekwencji uprawnionym jest wniosek, że uzyskane od powodowego Przedsiębiorstwa energetycznego warunki przyłączenia utraciły ważność. W tym stanie rzeczy (...) S.A. nie jest zobowiązana do zawarcia umowy o przyłączenie, gdyż podstawę warunkowego zobowiązania do zawarcia takiej umowy stanowią warunki przyłączenia w okresie ich ważności, w danym zaś przypadku warunki przyłączenia utraciły ważność.

Ponadto, jak słusznie podkreślił Sąd I instancji, art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy zmieniającej (nowela PE) ma charakter bezwzględnie obowiązujący, a ustawodawca nie przewidział żadnych wyjątków, umożliwiających odstąpienie od jego stosowania. Tym samym obojętne, bowiem nie znoszące skutku utraty ważności warunków przyłączenia, są zachowania powodowego Przedsiębiorstwa energetycznego po wpłynięciu zaliczki, tj. wystawienie faktury oraz uwzględnienie uiszczenia zaliczki w projekcie umowy.

Nietrafny jest także zarzut apelacji pozwanego Prezesa URE błędnej wykładni, tj. nieuwzględniającej celu wprowadzenia instytucji zaliczki do ustawy w kontekście dyrektywy 2001/77/WE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (Dz.U.UE.L. 2001.283.33) oraz dyrektywy 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE (Dz.U.UE.L. 2009.140.16). Zdaniem Sądu Apelacyjnego wprowadzenie instytucji zaliczki i jednoznacznie określonych reguł jej uiszczenia oraz bezwzględnych skutków naruszenia powyższych reguł, nie narusza w żaden sposób idei promowania odnawialnych źródeł energii. Promowanie odnawialnych źródeł energii także musi odbywać się z poszanowaniem zasad, które stabilizują pewność obrotu gospodarczego. Brak więc uzasadnienia dla uprzywilejowania promowania energii odnawianej w kontekście generalnych klauzul porządku prawnego istotnych dla prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższe prowadzi także do przyjęcia nieskuteczności zarzutu naruszenia art. 5 k.c., który sfomułował Prezes URE.

Nietrafne są również zarzuty zainteresowanej Spółki naruszenia § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (rozporządzenie systemowe) w związku z art. 7 ust. 2 PE, w konsekwencji uznania przez Sąd I instancji, wydanego przez powódkę dokumentu z dnia 25 listopada 2008 r. znak (...) zatytułowanego „warunki przyłączenia farmy wiatrowej (...)", za warunki przyłączenia w rozumieniu § 8 rozporządzenia systemowego, pomimo że wbrew § 8 ust. 6 rozporządzenia systemowego powódka nie załączyła projektu umowy o przyłączenie, czego wymaga przepis. Należy zatem wskazać, że obowiązek określony w art. 7 ust. 1 PE konkretyzowały przepisy wykonawcze. W świetle przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (rozporządzenie systemowe), wydanego na podstawie art. 9 ust. 3 i ust.4 PE, zawarcie umowy o przyłączenie poprzedza wniosek o określenie warunków przyłączenia oraz ustalenie przez przedsiębiorstwo energetyczne „warunków przyłączenia” (§ 4, § 7, § 8 powołanego rozporządzenia). Warunki przyłączenia, według § 8 ust. 7 rozporządzenia, są przekazywane wnioskodawcy wraz z projektem umowy o przyłączenie do sieci. W ocenie Sądu odwoławczego brzmienie powołanej regulacji rozporządzenia systemowego nie wpływa na wykładnię art. 7 ust. 3 pkt l noweli do PE z dnia 8 stycznia 2010 r., który utratę ważności warunków przyłączenia „łączy” wyłącznie z niewniesieniem zaliczki w terminie. Okoliczność czy warunki przyłączenia zostały podmiotowi ubiegającemu się o przyłączenie do sieci doręczone jednocześnie z projektem umowy, czy też sekwencja zdarzeń była inna (w niniejszej sprawie projekt umowy o przyłączenie do sieci został doręczony później) dla oceny „terminu ważności” warunków przyłączenia jest obojętna. Wprowadzenie, w oparciu o przepisy rozporządzenia wykonawczego, kolejnego warunku mającego znaczenie dla oceny utraty ważności warunków, byłoby niedopuszczalnym wpływem rozporządzenia wykonawczego na treść ustawy, prowadzącym do zmiany jasnego i jednoznacznego przepisu ustawy. Oczywistym natomiast jest, że rozporządzenie nie może ani zmieniać przepisów ustawy, ani nie może zawierać postanowień sprzecznych z jej przepisami.

Nieuprawniony, wręcz niezrozumiały, jest kolejny zarzut zainteresowanej Spółki naruszenia art. 7 ust. 1 w związku z art. 8 ust. 1 PE, w którym skarżąca sformułowała pogląd, że wszczęcie postępowania przed pozwanym Prezesem URE powoduje przerwanie biegu terminu ważności warunków przyłączenia, a formalny upływ dwuletniego terminu ważności takich sprzecznych z prawem warunków przyłączenia nie powoduje wygaśnięcia publicznoprawnego obowiązku przyłączenia do sieci, o którym mowa w art. 7 ust. 1 PE. Wnioski o przerwaniu biegu terminu ważności warunków przyłączenia wyprowadzone przez skarżącą z powołanych w zarzucie przepisów prawa energetycznego, są zdaniem Sądu II instancji, poza regulacją przedmiotową tych przepisów. Pierwszy z nich (art. 7 ust. 1 PE) określa przesłanki publicznoprawnego obowiązku przyłączenia do sieci, drugi zaś określa przedmiotowy i podmiotowy zakres władztwa Prezesa URE (art. 8 PE).

W konsekwencji zarzuty obu apelacji kwestionujące zastosowanie w realiach sprawy art. 7 ust. 3 pkt l noweli do PE z dnia 8 stycznia 2010 r., są chybione.

Podstawą zaskarżonego rozstrzygnięcia było ustalenie, że uzyskane od powodowego Przedsiębiorstwa energetycznego warunki przyłączenia utraciły ważność i (...) S.A. nie jest zobowiązana do zawarcia umowy o przyłączenie. Skarżące podmioty sformułowały zarzuty apelacji kwestionując wyłącznie tę podstawę rozstrzygnięcia, tym samym Sąd Apelacyjny jest zwolniony od dalszych rozważań.

Natomiast Sąd II instancji w pełni podzielił argumentację przedstawioną w apelacji Prezesa URE dotyczącą naruszenia przez Sąd OKiK art. 98 § 1 k.p.c. w związku z § 14 ust. 3 pkt 3 i w związku z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia w września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, a także naruszenia art. 98 § 3 k.p.c. przez zasądzenie na rzecz powódki opłaty skarbowej w wysokości 85 zł, tj. od każdego pełnomocnictwa (pięciu występujących w sprawie pełnomocników). W ocenie Sądu odwoławczego przedmiot niniejszej sprawy w kontekście przedmiotu działalności powodowej Spółki uprawnia wniosek o powszechności tego rodzaju problematyki, co znosi tzw. zawiłość problematyki i większy nakład pracy pełnomocnika z tym związany. Dlatego też stawka wynagrodzenia pełnomocnika powódki nie powinna być wyższa niż jednokrotność stawki minimalnej. Błędem było także zasądzenie opłaty skarbowej w wysokości 85 zł, tj. od każdego pełnomocnictwa (pięciu występujących w sprawie pełnomocników). Trafnie podniósł skarżący, że przepisy regulujące wynagrodzenie profesjonalnych pełnomocników, w przypadku, gdy kilku z nich w imieniu tej samej strony prowadzi sprawę, nie uzależniają jego wysokości od tego, który z nich dokonuje konkretnej czynności procesowej. Zgodnie art. 98 § 3 k.p.c., stronę przegrywającą proces można obciążyć kosztami wynagrodzenia tylko jednego adwokata reprezentującego stronę przeciwną, a w konsekwencji jedną opłatą skarbową od pełnomocnictwa.

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. i art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania odwoławczego postanowiono stosownie do treści art. 98 § 1 i 3 k.p.c.