Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 sierpnia 2018 r. w K.

sprawy z powództwa E. J.

przeciwko (...) S. A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S. A. z siedzibą w W. na rzecz powódki E. J. kwotę 12.000,00 zł (dwanaście tysięcy złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości 7% w stosunku rocznym za okres od dnia 22.01.2016 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego (...) S. A. z siedzibą w W. na rzecz powódki E. J. kwotę 4.565,00 zł (cztery tysiące pięćset sześćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 59/18

UZASADNIENIE

Powódka E. J. wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 22 000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.09.2015r. o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Podniosła, iż 20.08.2005r. na trasie M. – K. doszło do wypadku, którego sprawca nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, jadąc z nadmierną prędkością utracił panowanie nad kierowanym pojazdem. Wyniku wypadku śmierć poniosła K. K. – siostra powódki. Sprawca ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Powódka zgłosiła swoje roszczenie do pozwanego pismem z dnia 09.09.2015r. Pozwany uznał roszczenie tylko częściowo, przyznając powódce kwotę 8000,00 zł, przy czym początkowo wypłacono powódce kwotę 4000,00 zł, przyjmując 50% przyczynienie się. Dnia 21.01.2016r. pozwany podjął decyzję o dopłacie pozostałej kwoty 4000,00 zł, niwelując uznane wcześniej przyczynienie. W ocenie powódki przyznane zadośćuczynienie nie jest adekwatne do poniesionej przez nią krzywdy wskutek tragicznej śmierci siostry. Wskazała, że dochodzona przez nią kwota 22 000 zł ponad kwotę już wypłaconą, stanowi zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych w postaci zerwania silnych więzi rodzinnych, jakie łączyły ją z ukochaną siostrą, odebraniem prawa do spokojnego, niezakłóconego życia w pełnej rodzinie, pozbawionego traumy i nieustającej, obciążającej psychicznie żałoby. Jako podstawę prawną wskazała art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. Wyjaśniła, iż zmarła była jej starszą siostrą, która pomagała jej we wszystkich sferach życia. Pomimo zawarcia związków małżeńskich ich relacje nie uległy rozluźnieniu, a wręcz były bardziej zżyte. Pomimo zamieszkiwania poszkodowanej na Śląsku odległość nie stanowiła problemu. Widywały się przy okazji uroczystości rodzinnych, świat, często rozmawiały przez telefon. Powódka żyje wspomnieniami po zmarłej siostrze. Jej przedwczesna śmierć spowodowała ujemny bilans w życiu powódki, wszystko uległo zmianie. Brak chęci do przezwyciężania codziennych problemów, ogólne przygnębienie, niechęć do jedzenia, nieumiejętność poradzenia z nową sytuacją życiową, rozpacz i poczucie pustki doprowadziły do pogorszenia sytuacji życiowej powódki. Powódka stała się nieufna, wycofana, osamotniona, pozbawiona poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji życiowej, ciągłe uporczywe myśli o śmierci siostry są dla niej nie do zniesienia. Powódka ciągle rozpamiętuje śmierć siostry przy okazji rocznic, świąt i uroczystości rodzinnych. Ponadto wskutek śmierci siostry musiała przeorganizować życie, zmienić je tak aby zaopiekować się schorowaną matką i jej domem.

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powódki kosztami procesu. Pozwany przyznał, okoliczności zdarzenia w wyniku, którego K. K. poniosła śmierć. Przyznał także fakt wypłacenia powódce kwoty 8 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 1539 zł z tytułu zwrotu kosztów pogrzebu. Dalej wskazał, że uznanie roszczeń powódki z było uzasadnione raczej względami słuszności i zasadami współżycia społecznego. Natomiast roszczeń z art. 448 k.c. w zw. z art. 24§1 k.c. i art. 23 k.c. można domagać się jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy ma to na celu ochronę ponadprzeciętnie bliskich więzi międzyludzkich. Ponadto, w ocenie pozwanego, art. 34 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych nie zobowiązuje do naprawienia szkody powstałej wskutek naruszenia dóbr osobistych. Dalej pozwany wskazał, że przyznane zadośćuczynienie w całości zrekompensowało powódce doznaną krzywdę. Powódka w chwili zdarzenia prowadziła odrębne gospodarstwo domowe, nie zamieszkiwała razem ze zmarłą siostrą, widując się z nią głownie przy uroczystościach rodzinnych. Nie leczyła się również po śmierci siostry u psychologa. Zwrócił również uwagę na różnice w wartości pieniądza w chwili obecnej oraz w dacie zdarzenia, wobec czego pozwany nie może ponosić negatywnych, w sensie finansowym, skutków wypadku z 2005r. skoro powódka zdecydowała się wystąpić z roszczeniem o zadośćuczynienie dopiero po 12 latach. Podniósł także, że powódka nie przejawiła żadnej inicjatywy dowodowej na okoliczność wykazania stanu psychicznego i emocjonalnego w kontekście reakcji na śmierć K. K. i jej relacji ze zmarłą.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 20 sierpnia 2005r. na trasie M. – K., C. K. naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki A. (...), jadąc z nadmierną prędkością nie zachował szczególnej ostrożności podczas wykonywania manewru wyprzedzania autokaru i tracąc panowanie nad kierowanym pojazdem, uderzył w przydrożne drzewo. W wyniku tego pasażerka samochodu K. K. doznała obrażeń wielonarządowych skutkujących jej zgonem.

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w M. z dnia 14.02.2006r. w sprawie (...) sprawca tego wypadku, C. K., został skazany za przestępstwo z art. 177§2 k.k. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

(d.: bezsporne, wyrok SR w B. z 14.02.2006r. w sprawie(...) )

Sprawca wypadku, posiadał ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela, tj. (...) S.A. z siedzibą w W..

(d.: bezsporne)

W dniu śmierci K. K. miała ukończone 45 lat. Zamieszkiwała na stałe w M. wspólnie z rodziną: mężem C. K., córką A. K. i synem J. K..

(d.: odpisy aktów stanu cywilnego – k.13-16 akt IC 2709/17 SR w Mysłowicach)

Powódka E. J. była młodszą siostrą K. K.. Dzieliła je różnica 13 lat. Oprócz K. K. powódka ma jeszcze 7 rodzeństwa: 5 braci i 2 siostry. K. K. była najstarsza. Pomimo tego powódka i K. K. były bardzo zżyte. Ojciec powódki zmarł w 1980r. Od tego czasu rodzeństwem opiekowała się K. K. wspólnie z matką. Opiekowała się powódką, uczyła prac domowych, wspólnie zajmowały się ogródkiem. Pilnowała i pomagała przy odrabianiu lekcji. Zabierała powódkę do kina, na koncerty, na wakacje do rodziny. Po ślubie K. K. zamieszkała w M., co jednak nie przeszkadzało kontynuować więzi pomiędzy siostrami. K. K. odwiedzała powódkę w jej poprzednich miejscach zamieszkania oraz kiedy ta wróciła do rodzinnego miasta – R.. Do R. K. K. przyjeżdżała w każde wakacje oraz na Święta Bożego Narodzenia. Kiedy nie mogła przyjechać powódka jeździła do niej. Utrzymywała z powódką kontakt korespondencyjny a później telefoniczny. K. K. zawsze wspierała powódkę psychicznie, podnosiła ją na duchu, czasami wspierała też finansowo. Powódka namawiała siostrę na przeprowadzkę do R.. Planowały wspólne prowadzenie zakładu krawieckiego. Wiadomość o wypadku była dla powódki szokiem. O wypadku dowiedziała się od starszego brata. Powódka obawiała się także o swojego najmłodszego syna, który pojechał razem z K. K. i jej rodziną. Okazało się jednak, że nic mu się nie stało. Później czekała na wiadomość co z siostrą.

Śmierć siostry wywołała u powódki głęboki smutek. Odczuwa brak kogoś ważnego, pustkę, rozluźnienie więzi z rodziną, nie może pogodzić się ze śmiercią siostry. Często odwiedza grób siostry, która pochowana jest na cmentarzu w R.. Opiekuje się grobem wraz z rodziną. Od śmierci siostry obawia się dłuższych podróży samochodem. Nie korzystała z pomocy psychologa ani innych specjalistów.

W chwili śmierci siostry powódka pozostawała w związku małżeńskim (tak jak obecnie), miała troje dzieci w wieku 8, 5 i 3 lata.

(d.: zeznania powódki – k. 319)

Powódka zgłosiła swoje roszczenia do pozwanego pismem z dnia 09.09.2015r.

(d.: bezsporne)

W toku postępowania likwidacyjnego na zlecenie pozwanego została wykonana opinia psychologiczna, zgodnie z którą powódka generalnie funkcjonuje prawidłowo, jednak stwierdzono u niej niedomknięcie procesu żałoby. Śmierć siostry spowodowała u niej straty emocjonalne – zerwanie głębokiej, emocjonalnej więzi. Wypadek może mieć także konsekwencje w postaci lęku przed samodzielną jazdą samochodem. Stwierdzono także istnienie wskazań do terapii psychologicznej – krótkoterminowej mającej na celu domkniecie procesu żałoby.

(d.: wydruk akt szkody – k. 131-133)

Decyzją z dnia 11.09.2015r. pozwany przyznał powódce zadośćuczynienie w kwocie 8000,00 zł na podstawie art. 448 k.c. Świadczenie to do wypłaty zostało pomniejszone o 50% do czasu uzyskania wglądu w akta sprawy karnej przeciwko sprawcy oraz zapoznania z okolicznościami zdarzenia. W dniu 21.01.2016r. pozwany podjął decyzję o wypłaceniu powódce pozostałej części zadośćuczynienia przyznanego decyzją z 11.09.2015r.

(d.: bezsporne, decyzje pozwanego z dnia 11.09.2015r. i 21.01.2016r. – k. 13 i 14)

Sąd zważył, co następuje:

W sprawie poza sporem pozostawało, iż w dacie zdarzenia sprawca ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela. Poza sporem pomiędzy stronami były także okoliczności zdarzenia powodującego szkodę.

Kwestię sporną natomiast pozostawało czy powódce przysługuje zadośćuczynienie z tytułu naruszenia dóbr osobistych w postaci zerwania silnych więzi rodzinnych, jakie łączyły ją z siostrą, odebraniem prawa do spokojnego, niezakłóconego życia w pełnej rodzinie, pozbawionego traumy i nieustającej, obciążającej psychicznie żałoby oraz wysokość ewentualnego zadośćuczynienia.

Podstawę roszczeń powódki stanowi art. 448 k.c. w zw. z art. 24§1 k.c. Biorąc pod uwagę aktualne poglądy doktryny i piśmiennictwa w tym zakresie, możliwość formułowania takich roszczeń nie budzi wątpliwości. Wielokrotnie została także potwierdzona w orzecznictwie Sądu Najwyższego. Przykładowo w uchwale z 22.10.2010r. w sprawie III CZP 76/10, Sąd Najwyższy jednoznacznie wskazał, że najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008r. Wskazał także, iż nie ma przeszkód do uznania, że szczególna więź emocjonalna między członkami prawidłowo funkcjonującej rodziny pozostaje pod ochroną przewidzianą w art. 23 i 24 k.c.

Stanowisko to należy uznać za ugruntowane i potwierdzone wielokrotnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, które w tym zakresie jest aktualnie jednolite, co również zostało podkreślone, m.in. w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z 27 czerwca 2014 r. w sprawie III CZP 2/14. Sąd przy rozpoznawaniu tej sprawy całkowicie jej podziela.

Należy jednak podkreślić, iż nie każdą więź rodzinną niejako automatycznie należy zaliczyć do katalogu dóbr osobistych, lecz jedynie taką, której zerwanie powoduje ból, cierpienie i rodzi poczucie krzywdy. Osoba dochodząca roszczenia na podstawie art. 448 k.c. powinna zatem wykazać istnienie tego rodzaju więzi, stanowiącej jej dobro osobiste podlegające ochronie ( tak Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z 09.09.2016r. w sprawie I ACa 428/16, LEX nr 2136997).

Stąd, w ocenie Sądu, chybiona i bezpodstawnie zawężająca podstawy odpowiedzialności z tytułu naruszenia dóbr osobistych jest argumentacja pozwanego, iż roszczeń na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24§1 k.c. i art. 23 k.c. można domagać się tylko w sytuacji, gdy ma to na celu ochronę ponadprzeciętnie bliskich więzi międzyludzkich. Stanowisku pozwanego w tym zakresie, wyrażonemu w odpowiedzi na pozew, zaprzecza także treść własnych dokumentów pozwanego złożonych do pozwu. W szczególności z decyzji o przyznaniu zadośćuczynienia z dnia 11.09.2015r. i 21.01.2016r. (k. 13, 14) wynika, iż jako podstawę przyznanego zadośćuczynienia pozwany wskazał art. 448 k.c.

W doktrynie utrwalony jest pogląd, że art. 448 k.c. obejmuje naruszenie każdego dobra osobistego w rozumieniu art. 23 k.c., jest więc przepisem szczególnym, uzupełniającym regułę ogólną, wyrażoną w art. 24 k.c. Nie budzi też wątpliwości, że podstawą roszczeń z art. 24 § 1 k.c. jest sama tylko bezprawność działania sprawcy. Jednocześnie zgodnie ze stanowiskiem większości autorów piśmiennictwa, usytuowanie art. 448 k.c. w obrębie przepisów o czynach niedozwolonych, dla których podstawową przesłanką odpowiedzialności jest zasada winy, stanowi, że przepis art. 448 k.c. może znaleźć zastosowanie tylko w razie zawinionego naruszenia dóbr osobistych.

Przyjęcie, że podstawą przewidzianej w art. 448 k.c. odpowiedzialności sprawcy naruszenia dobra osobistego jest jego działanie zawinione oznacza, iż podstawą zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej będzie każde zawinione działanie sprawcy, a więc zarówno w wypadku winy umyślnej, jak i winy nieumyślnej. Pogląd taki został wyrażony m.in. w wyroku SN z dnia 12 grudnia 2002 r., V CKN 1581/00 (OSNC 2004, nr 4, poz. 53), a następnie potwierdzony w wyroku SN z dnia 19 stycznia 2007 r., III CSK 358/06 (LEX nr 277289), w wyroku z dnia 24 stycznia 2008 r. (I CSK 319/07, LEX nr 448025), a następnie w uchwale składu 7 sędziów z dnia 9 września 2008 r. (III CZP 31/08, OSNC 2009, nr 3, poz. 46).

Sąd rozpoznający sprawę w całości podziela powołany wyżej pogląd.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu, powódka podołała w sprawie ciężarowi dowodu i wykazała, iż pomiędzy nią i zmarłą K. K. istniał taki rodzaj więzi, którego zerwanie wskutek jej śmierci doprowadziło do naruszenia dóbr osobistych powódki. Zerwanie wskazanej więzi jest tożsame ze wskazanym przez powódkę dobrem osobistym w postaci prawa do życia w pełnej rodzinie naruszonym wskutek utraty najbliższego członka rodziny.

Ustalenia w tym zakresie Sąd oparł na zeznaniach przesłuchanej w sprawie powódki. W ocenie Sądu, zeznania powódki, zasługiwały na danie im wiary. Zeznania te były szczere, zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy i zaistniałymi faktami. Jednocześnie nie miały one charakteru wersji powstałej wyłącznie na użytek prowadzonego postępowania, a oddawały rzeczywiste przeżycia i odczucia powódki. Zeznania powódki zyskały także potwierdzenie w materiale dokumentarnym zgromadzonym w aktach postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez pozwanego.

Zeznania powódki wskazywały na to, iż śmierć K. K. była dla niej głębokim przeżyciem, wywołującym cierpienie i poczucie krzywdy odczuwane do chwili obecnej. Przy czym to poczucie krzywdy nie wynika z samego tylko faktu śmierci, ale również stąd, iż była to śmierć tragiczna i w dramatycznych okolicznościach, spowodowana niezgodnym z prawem zachowaniem sprawcy wypadku, która pozbawiła powódkę kontaktu i psychicznego wsparcia bardzo bliskiej osoby, odebrała radość życia i szanse na realizację wspólnych planów. Z zeznań powódki, a także opinii psychologicznej sporządzonej na potrzeby postępowania likwidacyjnego wynika, że to poczucie krzywdy ciągle jest silne, pomimo upływu 13 lat od śmierci K. K.. We wskazanych zeznaniach Sąd nie dopatrzył się sztuczności czy też próby wywołania na sądzie określonego wrażenia. W ocenie Sądu były one szczere i oddawały autentyczne przeżycia.

Mając to na uwadze Sąd dał im wiarę. Zeznania powódki nie zostały nadto zakwestionowane żadnym innym przeprowadzonym w sprawie dowodem.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz odnosząc się do podnoszonych przez pozwanego zarzutów co do braku inicjatywy dowodowej po stronie powódki w tym zakresie, w ocenie Sądu, nie istniała potrzeba dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu psychologii, albowiem okoliczności, na które miałby zostać dopuszczony wskazany dowód, zostały dostatecznie wykazane zeznaniami powódki. Brak również powodów do podzielenia zarzutów pozwanego, co do braku inicjatywy dowodowej na okoliczność wykazania stanu psychicznego i emocjonalnego w kontekście reakcji na śmierć K. K. oraz relacji pomiędzy powódką a zmarłą. Rzecz bowiem nie w ilości przysłuchanych świadków czy przeprowadzonych dowodów z opinii biegłych, ale w wiarygodności dowodów zaoferowanych przez stronę. Te natomiast w świetle powyższego nie budziły wątpliwości.

Należy także zauważyć, iż krzywda doznana na skutek śmierci osoby najbliższej, to cierpienia wywołane utratą tej osoby, doznania o naturze emocjonalnej, a okolicznościami mającymi wpływ na ocenę zakresu tej krzywdy są między innymi: poczucie osamotnienia, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny, charakter zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu osoby bliskiej zmarłemu, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie mógł odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolny jest zaakceptować obecny stan rzeczy, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, korzystanie z pomocy fachowej w czasie radzenia sobie w tej trudnej sytuacji, proces leczenia doznanej traumy. Okoliczność zaistnienia krzywdy tego rodzaju i jej rozmiaru nie wymaga wiadomości specjalnych i może być ustalona tak w drodze dowodu z dokumentów, jak i zeznań świadków czy stron. ( tak SA w Białymstoku m.in. w wyroku z 23.10.2014r., I ACa 409/14 oraz w wyroku z 03.07.2015r., I ACa 250/15).

W tym miejscu odnosząc się do zastrzeżeń pozwanego, co do oddalenia jego wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z dokumentów zawartych w aktach sprawy IC 2709/17 Sądu Rejonowego w Mysłowicach oraz akt II K 212/05 Sądu Rejonowego w Mrągowie (pismo z dnia 10.05.2018r. – k. 308) należy wskazać, że wniosek ten nie mógł zostać uwzględniony z powodu nie spełnienia przesłanek z art. 236 kpc, w szczególności wniosek ten nie określa z jakich konkretnie dokumentów zawartych w tych aktach dowód ma być przeprowadzony i na jakie konkretnie okoliczności. Nie jest natomiast dopuszczalna sytuacja, w której to Sad miałby za pozwanego „wybierać” dokumenty z których dowód ten zostanie przeprowadzony i okoliczności które ma wykazać. Należy także wskazać, iż co do ewentualnych zeznań świadków i sporządzonych opinii biegłych wniosek ten stoi w sprzeczności z zasadą bezpośredniości, wynikającą z art. 235§1 kpc.

Ze wskazanych powyżej zeznań powódki wynika, iż była ona mocno związana z siostrą. Miała z nią relacje pełne wzajemnej serdeczności, zainteresowania oraz miłości. K. K. pełniła ważną i aktywną rolę w życiu powódki i jej rodziny, wspierając powódkę psychicznie i motywując ją do realizacji planów. To siostrzane wsparcie dawało powódce poczucie bezpieczeństwa, sensu i radości w życiu. Stąd, w ocenie Sądu, okoliczność istnienie pomiędzy powódką a zmarłą silnej pozytywnej więzi emocjonalnej należało uznać w świetle wyników postępowania dowodowego za wykazane.

Z powyższego wynika zatem wniosek, iż nagłe zerwanie takiej więzi na skutek tragicznego zdarzenia jakim był wypadek z dnia 20.08.2005r. należało zakwalifikować jako naruszenie dóbr osobistych powódki w postaci prawa do jej podtrzymywania, tj. do życia w pełnej rodzinie. Rozmiar krzywdy w postaci cierpień fizycznych i psychicznych, jakich wskutek tego doznała powódka uzasadnia natomiast żądanie zadośćuczynienia. Jest przy tym poza sporem w sprawie, iż śmierć K. K. nastąpiła na skutek deliktu popełnionego przez sprawcę wypadku. Wynika to w sposób jednoznaczny z prawomocnego wyroku w sprawie IIK 212/05 Sądu Rejonowego w Mrągowie.

Wykazane zostały zatem przez powódkę wszystkie przesłanki, wskazane w art. 24§1 k.c. i art. 448 k.c., uprawniające ją do żądania zadośćuczynienia.

Z kolei odpowiedzialność pozwanego z tytułu roszczeń powódki związanych z wypadkiem komunikacyjnym z dnia 20.08.2005r. wynika z art. 822 k.c. w zw. z art. 436 k.c. oraz art. 34 w zw. z art. 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (j.t. Dz.U. z 2018r., poz. 473) obowiązującego w dacie zdarzenia.

Jak już wyżej wskazano okolicznościami mającymi wpływ na ocenę zakresu krzywdy z powodu śmierci osoby najbliższej są między innymi: poczucie osamotnienia, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny, charakter zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu osoby bliskiej zmarłemu, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie mógł odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolny jest zaakceptować obecny stan rzeczy, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, korzystanie z pomocy fachowej w czasie radzenia sobie w tej trudnej sytuacji, proces leczenia doznanej traumy.

Mając to na uwadze należy stwierdzić, iż stopień krzywdy doznany przez powódkę jest znaczny. Powódka straciła siostrę, z którą była silnie związana emocjonalnie, nadal nie pogodziła się z jej śmiercią, a proces żałoby pomimo upływu ponad 13 lat nie jest dokończony. Wskazane zdarzenie może mieć także konsekwencje w postaci lęku przed samodzielną jazda samochodem. Jednocześnie zmarła siostra, jakkolwiek ważna w życiu powódki, nie była postacią centralną jej życia ani jedynym wsparciem powódki. W chwili zdarzenia i obecnie powódka była mężatką, miała troje dzieci. I to te osoby zaspokajają jej codzienne i podstawowe potrzeby emocjonalne. Siostry nie zamieszkiwały razem, nie prowadziły wspólnego gospodarstwa domowego, a każda z nich miała własna rodzinę z którą na co dzień przebywała. Powódka ma także pozostałe rodzeństwo, na którego wsparcie może liczyć.

Mając na względzie wszystkie wyżej wskazane okoliczności, Sąd uznał, że wskazywana przez powódkę kwota łączna 30 000,00 zł jako zadośćuczynienie jest kwotą zawyżoną.

Mając na uwadze okoliczności doznania krzywdy przez powódkę oraz przesłanki wymiaru zadośćuczynienia, w ocenie Sądu, za kwotę odpowiednią w okolicznościach sprawy i w rozumieniu art. 448 k.c. należy uznać kwotę 20 000,00 zł. Uwzględnia ona zarówno kompensacyjny charakter zadośćuczynienia, jak też jego pozostałe wymogi, tj. przedstawia ekonomicznie odczuwalną wartość, nie jest nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, a jednocześnie jest utrzymana w rozsądnych granicach.

Stąd, mając na uwadze wypłaconą już powódce przez pozwanego kwotę 8000,00 zł, Sąd uwzględnił powództwo do kwoty 12.000,00 zł.

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o przepisy art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 817 § 1 k.c. i zasądził je w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od daty wypłacenia powódce przez pozwanego drugiej części przyznanego zadośćuczynienia. Mając na uwadze, iż wskazane decyzje przyznawały zadośćuczynienie w ostatecznie zaniżonej wysokości, to uzasadnione jest twierdzenie pozwu, iż pozwany od tej daty pozostawał w zwłoce z zapłatą pozostałej części zadośćuczynienia, w rozumieniu art. 476 k.c. Jednocześnie, w ocenie Sądu, brak podstaw do uwzględniania roszczenia o odsetki w większym rozmiarze. Stosownie bowiem do art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych pozwany wypłacił bezsporną część roszczenia w przewidzianym tam terminie. Z kolei odroczenie wypłaty pozostałej części do czasu zakończenia postępowania likwidacyjnego znajduje uzasadnienie w art. 14 ust. 2 tej ustawy.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo rozdzielając koszty procesu zgodnie z wynikiem procesu. Sąd miał przy tym na uwadze, iż powódka utrzymała się w swoich żądaniach w 54,77 % w stosunku do swojego pierwotnego zadania. Poniesione przez strony koszty procesu wynosiły łącznie 8334,00 zł ( powódka 4717,00 zł, pozwany 3617 zł). Stad do zwrotu powódce przypadała kwota 4565,00 zł.