Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 533/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. z 20 lipca 2020 r. w sprawie II K 191/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść wyroku, tj. art. 17 § 1 pkt 7 kpk w zw z art. 11 § 1 kk poprzez niesłuszne umorzenie postępowania karnego przeciwko oskarżonemu w zakresie czynu zarzucanego w punkcie I aktu oskarżenia w wyniku uznania, że zachowanie oskarżonego polegające na zniszczeniu telefonów komórkowych N. (...) o wartości 50 złotych, (...) o wartości 450 złotych, (...) o wartości 800 złotych oraz złamania łodygi kwiatka (...) o wartości 150 złotych było przedmiotem prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie II K 98/18 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. dotyczącej znęcania się P. M. (1) nad pokrzywdzoną M. S., podczas gdy szczegółowa analiza zebranego materiału dowodowego nie uprawnia do uznania, że w powyższym zakresie zachodzi negatywna przesłanka procesowa w postaci powagi rzeczy osądzonej;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ sąd rejonowy stanął, co do zasady, na słusznym stanowisku, iż czyn polegający na zniszczeniu przez oskarżonego wskazanych w zarzucie aparatów telefonicznych, był przedmiotem innego postępowania i co do niego zapadło prawomocne rozstrzygnięcie, co tworzy stan powagi rzeczy osądzonej uzasadniający umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 kpk. Oczywistym jest, iż stopień społecznej szkodliwości znęcania, a co za tym idzie rozmiar kary jest tym większy, im więcej sprawca czyni ofierze złego, tak jakościowo i ilościowo. Skoro więc Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. w sprawie II K 98/18 przypisał oskarżonemu, że oprócz rozmaitych form znęcania się fizycznego i psychicznego także niszczył jej mienie, chcąc dodatkowo pokrzywdzonej dokuczyć, pozbawić możliwości kontaktu z bliskimi i Policją, dostępu do informacji (jakie przechowuje się w telefonach) wyrządzając szkody majątkowe, to nie mogło to nie przełożyć się na wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego, który w ten sposób poniósł już za zniszczenia telefonów konkretną dolegliwość penalną. Zupełnie nielogiczna i wewnętrznie sprzeczna jest argumentacja apelacji, iż niszczenie telefonów komórkowych pokrzywdzonej nie stanowiło „elementu konstytutywnego” znęcania, ponieważ „nie wynikało z chęci dokuczenia czy poniżenia pokrzywdzonej”. Współczesne telefony to nie tylko „aparaty” służące do komunikowania się na odległość, ale swoistego rodzaju notatniki, albumy w których przechowuje się osobiste dane i informacje (wiadomości tekstowe, zdjęcia, notatki). Obecnie człowiek jest bardziej związany z telefonem niż meblem (no chyba, że to pamiątka rodzinna lub zabytek), tym bardziej szklankami, więc znacznie bardziej odczuwa w sensie krzywdy i szkody zniszczenie telefonu, aniżeli innego utensylium; o ile mebel czy wyposażenie można na nowo zakupić, o tyle w razie uszkodzenia telefonu część danych zapisana na nim zostaje bezpowrotnie utracona, czego świadomość miał oskarżony, aż trzykrotnie niszcząc nieprzypadkowo właśnie telefony należące do byłej konkubiny. Apelujący pisze jednocześnie, iż bez wątpienia za część składową znęcania należy uznać niszczenie mebli czy szklanek, które sprawca rozbijał, jednak nie tłumaczy, dlaczego „przemoc wobec mebli i wyposażenia kuchennego” jest dokuczeniem pokrzywdzonej, a niszczenie jej osobistych rzeczy w postaci aparatów telefonicznych - już nie, co czyni te stwierdzenia zupełnie bezzasadnymi. Stanowisku Sądu Rejonowego, które kwestionują obaj apelujący, nie przeczy, wbrew stwierdzeniu prokuratora, to że w treści opisu czynu przypisanego prawomocnie oskarżonemu w wyroku w sprawie II K 98/18 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. nie sprecyzowano w żaden sposób, jakie mienie zostało przez sprawcę zniszczone, nie zostały one „zindywidualizowane”; nie opisano również o jakie konkretnie przedmioty chodzi w uzasadnieniu tegoż wyroku (k. 234, 244-251). Zdaniem sądu odwoławczego mimo trafności uwagi o konieczności precyzyjnego określenia w wyroku i uzasadnieniu, a także uwzględnieniu w kwalifikacji prawnej stanowiącego element znęcania się niszczenia przedmiotów należących do pokrzywdzonego, uzyskania wniosku o ściganie, nie można zapomnieć, że uwagi te organ prokuratorski winien kierować w pierwszej kolejności do policjanta stawiającego oskarżonemu zarzut w sprawie związkowej zawierający ogólne sfomułowanie o „niszczeniu mienia”, potem zaś miał prawo, nadzorując dochodzenie dokonać „indywidualizacji” zniszczonych przez P. M. (1) przedmiotów, uzyskania wniosku o ściganie i korekty kwalifikacji prawnej, a jeśli to przeoczył, mógł zasugerować działanie w tym kierunku Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Maz. w sprawie II K 98/18, bądź też uczynić z tego zarzut apelacyjny, jednak tego nie uczynił, akceptując taki stan rzeczy. Jednak są to mankamenty proceduralne dotyczące postępowania w sprawie II K 98/18, które jest już prawomocnie zakończone. W każdym razie dostrzegając je, należy wyrazić oczywisty pogląd, iż ten brak dostatecznej określoności wyroku, nie może obciążać oskarżonego w niniejszym postępowaniu do czego zmierza organ prokuratorski próbując forsować wykładnię zawężającą zapadłego tamże wyroku na niekorzyść oskarżonego, będąc przy tym jawnie niekonsekwentnym; o ile w przypadku niszczenia mebli, elementów szklanych prokurator „nie widzi problemu” z brakiem uzyskania wniosku o ściganie za ten czyn, uznając słuszność przypisania tego oskarżonemu, o tyle w przypadku spornych telefonów, stosuje inne kryteria uważając, bez uzasadnienia tegoż rozróżnienia, iż brak wniosku o ściganie wykluczał przypisania demolowania tych rzeczy w ramach znęcania. W takim układzie odtworzenie, co sąd miał na myśli, w sensie przypisania oskarżonemu zniszczeń mienia domowego, winno być poczynione na podstawie akt sprawy, dowodów świadczących o dokonanych zniszczeniach, które sąd uznał w związkowej sprawie za wiarygodne, poszukując czy dane źródło podawało o jakie konkretnie rzeczy chodzi. Sprawdzając to należało sięgnąć do zeznań świadka M. S. ze sprawy II K 98/18, która powiedziała m.in. że „jak chciałam dzwonić to on (oskarżony) niszczył mi telefon (k. 73). Zeznania te potwierdziła na rozprawie (k. 181v), dodatkowo zeznając „zabierał mi telefon i niszczył” (k 181), „ze dwa, albo trzy telefony mi zniszczył” (k. 183). Zeznania te w całości Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. uznał za wiarygodne, o czym napisał w uzasadnieniu wyroku, czyniąc je podstawą do ustalenia, że oskarżony niszczył mienie (str. 2 uzasadnienia u dołu). Widząc ten problem w niniejszej sprawie skład sędziowski rozpytywał na tę okoliczność M. S. (osobę najlepiej zorientowaną w sprawie), która zeznała wprost, że „ w sprawie o znęcanie chodziło o telefony o które ja wymieniłam na poprzedniej rozprawie” (k. 140v). W takim układzie bez ryzyka błędu należało przyjąć, że element znęcania się oskarżonego nad M. S. polegający na „niszczeniu mienia” zawierał w sobie niszczenie/ uszkodzenie telefonów komórkowych N. o wartości 50 złotych, (...) o wartości 450 złotych, (...) o wartości 800 złotych. Pogląd prokuratora, iż Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. w sprawie II K 98/18 pisząc o „niszczeniu mienia” miał na myśli tylko i wyłącznie „szklanki, meble”, jest w świetle klarownych zeznań świadka M. S. po prostu nieuzasadniony, takie ograniczenie zbioru rzeczy wchodzących w skład zbioru „niszczonego mienia” nie da się wyinterpretować z treści uzasadnienia orzeczenia w sprawie II K 98/18.

Natomiast słuszna w kontekście tożsamości czynów oskarżonego P. M. (1) wchodzących w zakres znęcania polegających na niszczeniu mienia w sprawie II K 98/18 Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. i czynu z punktu I aktu oskarżenia w niniejszej sprawie uwaga, iż zachowania te nie zazębiają się jeśli chodzi o zachowanie oskarżonego polegające na złamaniu łodygi kwiatka (...) ze szkodą w wysokości 150 złotych. Rację ma organ prokuratorski, iż uszkodzenie tej rośliny nie było przedmiotem postępowania w związkowej sprawie. Nic takiego nie wynika nie tylko z wyroku, uzasadnienia, ale i też zeznań świadka M. S. powołanych wyżej, w których nie wspomniała, iż za element znęcania się uważała również ułamanie łodygi tegoż kwiatu. Skoro więc pokrzywdzona nic takiego nie mówiła, to logicznym jest, iż Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. nie mógł ustalić, że do takiego incydentu doszło i przypisać za niego odpowiedzialność karną oskarżonemu. Co do tej kwestii uzasadnienie zaskarżonego wyroku „milczy”. Twierdzenie, iż świadek M. S. w swoich zeznaniach potwierdziła, że mówiąc o niszczeniu rzeczy przez oskarżonego w sprawie o znęcanie chodziło jej o „wszystkie rzeczy wymienione w zarzucie w niniejszej sprawie” (k. 140v) po prostu nie odpowiada treści jej wypowiedzi, która, dotyczyła tylko i wyłącznie telefonów komórkowych, więc ustalanie na jej podstawie, że chodziło również o kwiat, jest całkowicie dowolne. Zatem zachowanie to należało odrębnie ocenić i osądzić w niniejszej sprawie. Z niekwestionowanych ustaleń poczynionych w oparciu o zeznania M. S. wynikało, że w wyniku zniszczeń kwiatu (...) powstała szkoda w wysokości 150 złotych, a więc stanowił on wykroczenie z art. 124 § 1 kw. Jak zeznał w/w świadek do zniszczeń miało dochodzić w nieustalonych dniach do czasu kiedy strony mieszkały razem, a więc, jak podała M. S. do końca sierpnia 2017 r. (k. 140v); taką samą relację świadek przekazała w dochodzeniu (k. 22). Przyjąć więc należy, iż ostatnim dniem, kiedy oskarżony mógł zniszczyć łodygę kwiatu (...) był 31 sierpnia 2017 r. Zgodnie z art. 45 § 1 kw karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok; jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu. Wszczęcie postępowania w sprawach o wykroczenie następuje z chwilą wydania zarządzenia o wszczęciu przez Prezesa Sądu (art. 59 § 2 kpw). Jeżeli czyn był traktowany początkowo jako przestępstwo, do wszczęcia postępowania w rozumieniu art. 45 § 1 dochodzi także w razie wszczęcia przeciwko osobie postępowania przygotowawczego według wymogów procedury karnej, a więc przedstawienia tej osobie zarzutów (zob. T. Grzegorczyk [w:] W. Jankowski, M. Zbrojewska, T. Grzegorczyk, Kodeks wykroczeń. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2013, art. 45. postanowienie składu 7 sędziów SN z dnia 21 października 2003 r., I KZP 9/03, OSNKW 2003, nr 11-12, poz. 92, i aprobująco K. Marszał, glosa do postanowienia SN z dnia 21 października 2003 r., I KZP 9/03, OSP 2004, z. 7-8, poz. 102; zob. też M. Bojarski, W. Radecki, Kodeks wykroczeń. Komentarz..., 2011, s. 343-344).” Roczny termin na wszczęcie postępowania mijał z 31 sierpnia 2018 r., tymczasem postanowienie o przedstawieniu oskarżonemu zarzutu czynu z art. 288 § 1 kpk wydano 4 grudnia 2018 r., a zatem po tej dacie. Podsumowując w zakresie czynu polegającego na zniszczeniu kwiatu (...) Sąd Rejonowy powinien postępowanie w sprawie o wykroczenie umorzyć tyle, że na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 kpw.

Wniosek

O uchylenie wyroku w punkcie 1 i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Maz.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Opisano wyżej.

3.2.

Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na jego treść, a polegający na niesłusznym uznaniu, wbrew wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak jest dowodów wskazujących w sposób jednoznaczny, na to że oskarżony działał z zamiarem wymaganym do popełnienia czynu zabronionego w punkcie II aktu oskarżenia, podczas gdy całościowa, wszechstronna ocena materiału dowodowego uwzględniająca w szczególności przyznanie się oskarżonego do zarzucanego mu czynu na etapie dochodzenia w dniu 26 marca 2019r. oraz okoliczności popełnienia przestępstwa, a zwłaszcza znaczna rozpiętość czasowa okresu, przez jaki oskarżony był w wyłącznym posiadaniu rzeczy należących do pokrzywdzonej, przez co korzystał z nich w sposób nieskrępowany w wyłączeniem ich prawowitej właścicielki, fakt wielokrotnego uniemożliwiania pokrzywdzonej odebrania tych bezprawnie przetrzymywanych rzeczy, a także odzyskanie większości z nich dopiero w wyniku zastosowania środków przymusu przez Policję prowadzą do jednoznacznego wniosku, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarzucanego mu czynu;

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest zasadny. Kwestionowane ustalenia faktyczne sądu rejonowego, iż oskarżony „nie utrudniał pokrzywdzonej zabierania rzeczy, udostępnił wszystkie pomieszczenia w celu zabrania swoich rzeczy przez M. S. jest dowolne w świetle zeznań M. S., pośrednio zeznań świadka R. M., a także częściowo wyjaśnień oskarżonego z dochodzenia, a także okoliczności zwrotu części należących do pokrzywdzonej przedmiotów w toku rozpraw przed sądem rejonowym. U podstaw tego błędu leży dowolna ocena zeznań M. S. w zakresie opisywania windykowania od oskarżonego pozostawionych w jego mieszkaniu przedmiotów stanowiących osobisty majątek oskarżycielki posiłkowej. Uzasadnienie negatywnej oceny zeznań pokrzywdzonej jest lakoniczne zamykając się stwierdzeniem, że są one niewiarygodne w tym zakresie, w jakim nie pokrywają się z wyjaśnieniami oskarżonego P. M. (1). Pomijając już konsekwencję relacji M. S., szczegółowy opis wizyt u oskarżonego, podawanych powodów odmowy wydania rzeczy, a także logiczny motyw odmowy zwrotu jej przedmiotów osobistych i dokumentacji lekarskiej przez byłego konkubenta (odegranie się za opuszczenie go i złożenie zawiadomienia o znęcaniu się nad pokrzywdzoną), sąd rejonowy zignorował, co słusznie akcentują prokurator i pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej, iż oskarżony P. M. (1) przyznał się do przywłaszczenia rzeczy M. S. i to bynajmniej nie jednym zdaniem, a stwierdzając, że „były takie przypadki, kilka razy, że kiedy nie byliśmy razem, i ja podczas kłótni, odmówiłem jej wydania jej rzeczy osobistych” (k. 99). Wyjaśnienia te korespondują wprost z zeznaniami pokrzywdzonej, która mniej, więcej w taki właśnie sposób opisywała scenariusz jej wizyt w miejscu zamieszkania oskarżonego, gdzie pozostawiła swoje rzeczy, mówiąc, że oskarżony, choć byli umówieni, wzbraniał się przed zwróceniem jej rzeczy, nie wpuszczał jej do środka, innym razem tłumaczył, że nie ma czasu, czy wręcz wyrzucał ją z podwórka, dochodziło wówczas do interwencji Policji, które nie dawały początkowo żadnego rezultatu; stan taki utrzymywał się, według prokuratora do 19 października 2018 r., a nawet dłużej, skoro dopiero na rozprawie 11 grudnia 2019 r. oskarżony zwrócił oskarżycielce posiłkowej opiekacz do kanapek, prostownicę i ręczny mikser (k. 6, 88v,141). W uzasadnieniu swojego wyroku sąd rejonowy nie opatrzył żadnym komentarzem powyższych wyjaśnień oskarżonego, nie uznał ich za niewiarygodne, co znaczy że podlegały one jego pełnej akceptacji. Trudno z tymi wyjaśnieniami P. M. (1) pogodzić jego słowa z rozprawy, iż nie przyznaje się do popełnienia zarzucanych mu czynów, nie miał zamiaru niczego przywłaszczać, co uzasadnił tym, „iż duża część z tych rzeczy została już zwrócona”. To że oskarżony zwrócił nienależące do niego rzeczy nie wyklucza, że dopuścił się przywłaszczenia (tak jak złodziej zwracający skradzioną rzecz nie udowadnia tego, że nie działał w zamiarze przywłaszczenia) stanowiąc jedynie dowód na przywrócenie stanu zgodnego z prawem, ale po dokonaniu przestępstwa. Ustalenia w zakresie zamiaru oskarżonego winny być dokonane nie tylko na podstawie wyjaśnień oskarżonego i to fragmentarycznych, ale muszą uwzględniać całokształt dowodów zebranych w sprawie, ich wymowę i okoliczności z nich wynikające. Sąd rejonowy pominął, że oskarżony znaczną większość należących do oskarżycielki przedmiotów poza rowerem i łóżeczkiem dla dziecka i części odzieży, które zostały wydane bez zbędnej zwłoki (i co do tych przedmiotów należy rozważyć niepodleganie przez niego odpowiedzialności po precyzyjnym ustaleniu o jaką odzież chodzi) oddał byłej żonie po wszczęciu postępowania w niniejszej sprawie i wydaniu przez prokuratora w dniu 14 lutego 2019 r. postanowienia o żądaniu wydania rzeczy, do którego zastosował się 8 marca 2019 r. (k. 6, 86, 88), nie zwracając opiekacza do kanapek, prostownicy i ręcznego miksera, części odzieży i telewizora M.. Nienależące do siebie rzeczy, których zwrotu wielokrotnie żądała M. S. oskarżony przetrzymywał więc (przyjmując datę zakończenia przywłaszczenia zaproponowaną przez prokuratora czyli 19 października 2018 r.) przez rok i 2 miesiące. Przy czym z akt nie wynikają żadne obiektywne okoliczności, które uniemożliwiały czy nawet utrudniały oskarżonemu zwrot rzeczy należących do jego byłej żony. To że dochodziło wówczas do kłótni nie zwalniało oskarżonego, od zwrócenia rzeczy należących do M. S., z wyjaśnień oskarżonego nie wynika w jaki sposób i dlaczego ostra wymiana zdań z konkubiną uniemożliwiała mu wpuszczenie jej do środka i pozwolenia spakowania własnych rzeczy; jedyną rzeczą do której oskarżony rościł sobie prawo był telewizor M., własność pozostałych przedmiotów objętych zarzutem po stronie M. S., nie była kwestionowana, a więc oskarżony nie mógł uzasadniać odmowy zwrotu sporem co do tego, do kogo dana rzecz należy. Tak długi okres posiadania tych rzeczy, prezentowane przez oskarżonego postawy (obiektywnie niewytłumaczalne odmowy wydania, niewpuszczenie na teren posesji, wyrzucanie z posesji) świadczą o tym, iż oskarżony postępował z przechowywanymi przedmiotami, jak ich właściciel, czując się „panem i władcą” od którego humoru zależało czy w ogóle zwróci oskarżycielce posiłkowej jakiś przedmiot. Część rzeczy stanowiły przedmioty wyposażenia mieszkania (np. opiekacz, telewizor, mikser) z których mógł korzystać w codziennym życiu, więc ich posiadanie leżało w interesie oskarżonego, pozostałe rzeczy w tym również dokumentacja lekarska i podatkowa oskarżycielki posiłkowej nie była oskarżonemu przydatna, więc odmowa ich wydania była podyktowana czystą złośliwością, co jednak nie pozbawia zachowania oskarżonego znamienia przywłaszczenia, gdyż ustawodawca nie ogranicza penalizacji tego rodzaju zachowań tylko do przypadków, kiedy sprawca rzeczywiście osiągnął pożytek i korzyści z zatrzymanych przedmiotów. „"Przestępny zamiar działania specjalizowanego w art. 284 § 1 k.k., określany jako animus rem sibi habendi, sprowadza się do istnienia po stronie sprawcy zamiaru powiększenia swego majątku kosztem majątku osoby pokrzywdzonej" (por. wyrok SN z dnia 11 marca 2003 r., V KK 212/02).” Oskarżony poprzez bezprawne zaniechanie zwrócenia pokrzywdzonej należących do niej przedmiotów o wartości majątkowej, przez ten czas powiększał o nie swój stan posiadania. Co do dokumentacji podatkowej i medycznej pokrzywdzonej motywacja sprawcy ukrywającego dokument jest dla jego odpowiedzialności bez znaczenia.

Dopiero siła argumentów prokuratora, czy raczej użyty argument siły, kiedy oskarżony zorientował się do czego doprowadziło jego zachowanie i że może spotkać się z przeszukaniem i zatrzymaniem niezwróconych rzeczy, zdecydowały o ich częściowym oddaniu, którego w żadnym razie nie można ocenić, jako dobrowolnego. Nie mogą w tej sytuacji działać ekskulpująco dla oskarżonego zeznania świadka R. M., świadczące o tym, że P. M. (1) „dobrowolnie” zwracał byłej żonie sprzęty domowe. Sąd zdaje się zapominać, że świadek będący funkcjonariuszem Policji pojawił się w mieszkaniu oskarżonego nieprzypadkowo, a z polecenie prokuratora, który kazał mu tam iść, właśnie dlatego, że oskarżony od sierpnia 2017 r. (a R. M. o czym również „zapomniał” sąd rejonowy był u oskarżonego „z wizytą” 3 marca 2019 r. a więc rok i 7 miesięcy później) zupełnie ignorował żądania swojej byłej partnerki domagającej się oddania jej dóbr, która była na tyle bezsilna, że udała się po ochronę prawną do organów ścigania, których emanacją było pojawienie się w mieszkaniu oskarżonego tegoż policjanta; to tak jakby uznawać, że dłużnik, który płaci dług do rąk komornika, dobrowolnie regulował swoje zobowiązanie, czy też skazany, który nie stawia się do odbycia kary, a nie stawia oporu doprowadzającym go policjantom, dobrowolnie stawił się do zakładu karnego.

Należy podnieść że wyrazem ustawowego postulatu wyrażonego w art. 2 § 2 k.p.k., by ustalenia faktyczne odpowiadały prawdzie jest nakaz badania oraz uwzględniania okoliczności zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego, co w postępowaniu sądowym jest osiągalne tylko wtedy, gdy przedmiotem zainteresowania jest cały zebrany w sprawie materiał dowodowy bez pominięcia istotnych jego części i gdy całokształt tego materiału stanie się następnie przedmiotem rozważań sądu. Ponieważ sąd rejonowy, na co wskazuje treść apelacji prokuratora i pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej nie wywiązał się z tego obowiązku procesowego koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie czynu zarzucanego oskarżonemu w punkcie II aktu oskarżenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, celem przeprowadzenia przewodu sądowego w zakresie jaki ma znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia, co pozwoli na ujawnienie istotnych dowodów, które następnie powinny być zgodnie z art. 410 k.p.k. poddane analizie, a nadto ocenie zgodnie z art. 7 k.p.k. Tylko wówczas możliwe jest dokonanie prawidłowych ustaleń, które winny stanowić podstawę wyroku sądowego.

Wniosek

O uchylenie wyroku w zakresie czynu II z aktu oskarżenia i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Maz.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Napisano wyżej.

3.3.

Naruszenia przepisów postępowania mających wpływ na treść wyroku tj art. 399 § 1kpk poprzez jego niesłuszne zastosowanie na skutek zaniechania dokonania analizy prawnej zdarzenia faktycznego objętego zarzutem z punktu II aktu oskarżenia w szczególności w kontekście odpowiedzialności za wykroczenie przewidziane w art. 127 § 1 kw, podczas gdy w okolicznościach przedmiotowej sprawy sąd był z urzędu zobowiązany rozważyć przed wydaniem wyroku uniewinniającego, czy w granicach zarzutu nie zachodziła potrzeby zakwalifikowania czynu jako w/w wykroczenia;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Stosownie do art. 436 kpk sąd odwoławczy zrezygnował ze szczegółowej analizy tegoż zarzutu i argumentów apelacji prokuratora z uwagi na stwierdzenie, że postępowanie prowadzone w tej sprawie dotknięte zostało innymi uchybieniami, które warunkowały konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.4.

1. Naruszenia przepisów postępowania mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku:

a/ art. 17§ 1 pkt 7 kpk w zw z art. 366 kpk poprzez umorzenie postępowania karnego o czyn z art. 288 § 1 kk w zw z art. 12 kk na skutek błędnego uznania, że czyn przypisany oskarżonemu zawierał w opisie czynność sprawczą jaką było niszczenie mienia w okresie od 1 czerwca 2016 r. do 5 października 2017 r., a wobec tego zachodzi tożsamość czynu i osoby, co oznacza powagę rzeczy osądzonej (…) całkowicie pomijając, że akt oskarżenia obejmował okres od czerwca 2016 r. do 31 sierpnia 2018 r., co doprowadziło do nierozpoznania istoty sprawy (…) i czynów, które miały miejsce w okresie od 6 października 2017 r. do 31 sierpnia 2018 r.;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten został w głównym nurcie rozpoznany przy okazji odnoszenia się do apelacji prokuratora, formułującej to samo uchybienie. Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej podniósł dodatkowy, ponad to, o czym napisał organ prokuratorski, argument, iż przyjęciu tożsamości czynów sprzeciwiały się różne czasokresy działania oskarżonego. Czas znęcania i niszczenia mienia w sprawie II K 98/18 Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. ustalił od czerwca 2016 r. do 5 października 2017 r., czas dokonywania zniszczeń mienia w niniejszej sprawie został określony w postanowieniu o przedstawieniu zarzutów, a także akcie oskarżenia od czerwca 2016 r. do 31 sierpnia 2018 r. Porównanie jedynie dat w dokumentach procesowych byłoby zbytnim uproszczeniem, koniecznym jest sięgnięcie do dowodów na podstawie których ustalono, przede wszystkim czas niszczenia przedmiotów przez P. M. (2) w niniejszej sprawie. Już na pierwszy rzut oka ustalenie, jakoby oskarżony mógł dokonywać zniszczenia telefonów należących do M. S. i rośliny od 1 czerwca 2016 r. do 31 sierpnia 2018 r. wydaje się całkowicie nielogiczne i dowolne, skoro strony nie zamieszkiwały ze sobą od końca sierpnia 2017 r., nie miały wówczas kontaktu, a z zeznań pokrzywdzonej wynikało jednoznacznie, że do zniszczeń telefonów i kwiatka dochodziło, kiedy strony razem ze sobą mieszkały, a nie po tym, jak doszło do rozstania (vide: zeznania M. S. k. 22, 140v). Żeby temat domknąć przypomnieć należy pełnomocnikowi oskarżycielki, iż pokrzywdzona w imieniu której sporządzono tą apelację, sama przyznała, o czym pisano wyżej, że zniszczenia telefonów zostały objęte sprawą o znęcanie. Nie było nią objęte zniszczenie (...), jednak do tego aktu wandalizmu mogło dojść, jak wynika z zeznań głównego świadka oskarżenia do 31 sierpnia 2017 r. („kiedy mieszkaliśmy razem”). Błędne ustalenie, jakoby do zniszczeń dochodziło od 31 sierpnia 2017 r. do 31 sierpnia 2018 r. wynika z niezbyt uważnej lektury zeznań świadka S. przez piszącego zarzut policjanta, a być może po prostu oczywistej omyłki pisarskiej, w każdym razie przyjęcie takiej daty jest niedorzecznością nie wynikającą w żaden sposób z materiału dowodowego.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.5.

b./ art. 4, art. 5 § 2 , art. 7 w związku z art. 410 i art. 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów polegającą w szczególności na:

-całkowicie bezpodstawnym dezawuowaniu zeznań pokrzywdzonej M. S. wyjaśniającej konsekwentnie, że oskarżony przywłaszczył jej rzeczy osobiste, w tym ubrania obuwie, rower damski typu góral, łóżeczko dziecięce, telewizor (...) sprzęt narciarski, walizki, sprzęt gospodarstwa domowego, artykuły wyposażenia kuchennego, ręczniki, produkty spożywcze, ozdoby choinkowe, książki, płyty, pendrivem dokumenty PIT, dokumentację medyczną jej dziecka, butelki dziecka, pościel dziecka, donicę do kwiatów, mienie o łącznej 7800 mimo, iż zeznania te znajdują potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego w zakresie w jakim przyznał, że rzeczy pokrzywdzonej nadal znajdują się u niego, a nawet w jego czynach, na rozprawie przed sądem I instancji zwrócił część rzeczy pokrzywdzonej, czym de facto potwierdził swoje sprawstwo;

- całkowitym pominięciu „zeznań” oskarżonego w zakresie w potwierdzają one zeznania pokrzywdzonej M. S. co do fakty odmowy zwrócenia jej i w konsekwencji zatrzymania przez oskarżonego należących do niej rzeczy w postaci ubrań, obuwia, drobnych sprzętów AGD,

- sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania zasadami doświadczenia życiowego ocenę „zeznań” oskarżonego w zakresie przyczyn nieodzyskania przez pokrzywdzona swoich rzeczy, mimo konsekwentnie podejmowanych przez nią kilkakrotnych prób , wskazujących jednoznacznie, że przyczyny takiego stanu rzeczy należy upatrywać w negatywnym (przestępczym) zamiarze osoby u której rzeczy te się znajdują (oskarżonego), co winno prowadzić do odmowy przyznania waloru wiarygodności jego zeznaniom;

- sprzecznym z prawidłami wiedzy, zasadami logicznego rozumowania i materiałem dowodowym uznaniu, iż zeznania R. M. są spójne, obiektywne, logiczne i konsekwentne , co skutkowało uwzględnieniem ich w całości i oparciem na nich rozstrzygnięcia, w sytuacji, gdy zeznania te są całkowicie sprzeczne z zeznaniami pokrzywdzonej, które z których wynika, że wielokrotnie podejmowała próby odzyskania rzeczy, które skutkowały odzyskaniem rzeczy jedynie w niewielkiej części,

- nietrafnym twierdzeniu, iż w sprawie występują nie dające się usunąć wątpliwości, które należy rozstrzygnąć ma korzyść oskarżonego w sytuacji gdy prawidłowa ocena całokształtu materiału dowodowego dokonana w oparciu o zasady logicznego rozumowania oraz doświadczenie życiowe pozwala owe wątpliwości usunąć,

o doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych, iż P. M. (1) nie utrudniał pokrzywdzonej zabierania rzeczy i udostępnił jej wszystkie pomieszczenia w celu zabrania swoich rzeczy, a tym samym nie popełnił na szkodę M. S. czynu wypełniającego znamiona art. 284 § 1 kk w zb z art. 276 kk w zw z art. 11 § 1 kk.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelacji oskarżyciela posiłkowego przenikały się z zarzutami w tym zakresie, jakie podniósł prokurator, które, jak wynika z tego, co napisano w rubryce 3.2 uznano za zasadne. Nie ma więc potrzeby, aby ponownie przytaczać argumentację słuszności apelacji w tym zakresie. Można „jedynie” powiedzieć, że apelacja pełnomocnika została bardziej przejrzyście skonstruowana, niż apelacja prokuratora formułując już w części wstępnej zarzuty bijące w ocenę wyjaśnień oskarżonego i zeznań M. S., która doprowadziła do błędnych ustaleń faktycznych (tzw. błąd dowolności). W apelacji prokuratorskiej zarzuty w tym zakresie należało „wyławiać” z uzasadnienia apelacji.

Wniosek

O uchylenie wyroku w zakresie czynu II z aktu oskarżenia i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tomaszowie Maz.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Opisano w rubryce 3.2

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie u umorzeniu postępowania z punktu 1, za wyjątkiem czynu oskarżonego polegającego na zniszczeniu kwiatu (...) o wartości 150 złotych.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok w tym zakresie był słuszny i odpowiadał prawu, o czym szerzej pisano odnosząc się do bezzasadnych w tym zakresie apelacji oskarżyciela publicznego i posiłkowego.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmieniono zaskarżony wyrok w punkcie 1 przyjmując, za podstawę umorzenia w zakresie zachowania P. M. (1) polegającego na tym, że w okresie od czerwca 2016 r. do sierpnia 2017 r. dokonał uszkodzenia kwiatka (...) odłamując jego łodygę powodując szkodę w mieniu oskarżycielki M. S. w wysokości 150 złotych czym wyczerpał dyspozycję art. 124 § 1 kw przepis art. 5 § 1 pkt 4 kpw;

Zwięźle o powodach zmiany

Opisano w rubryce 3.1

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W następstwie błędnej oceny dowodów, sąd rejonowy poczynił błędne ustalenia faktyczne uznając, że oskarżony nie dokonał przywłaszczenia wymienionych w zarzucie przedmiotów, jak również nie dokonał ukrycia dokumentów, których nie miał prawa rozporządzać. Orzeczenie uniewinniające nie mogło się ostać i należało je uchylić.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Analiza zgromadzonego materiału dowodowego z uwzględnieniem poczynionych wyżej uwag dotyczących czynu z punktu II aktu oskarżenia.

Rozważenie ograniczenia postępowania dowodowego w trybie art. 442 § 2 kk do wyjaśnień oskarżonego i zeznań M. S.;

Weryfikacja rozbieżnych wyjaśnień oskarżonego i zeznań pokrzywdzonej, co do źródła finasowania zakupu telewizora M., poprzez uzyskanie dokumentacji bankowej na okoliczność, czy z rachunku bankowego M. S. zostały wypłacone bezpośrednio przed jego zakupem kwoty odpowiadające bądź przenoszące cenę telewizora (k. 133); jeżeli okaże się, że „rację ma pokrzywdzona” ocena prokuratora, iż również ta rzecz stanowiła przedmiot znęcania będzie słuszna, jeśli oskarżony wykaże, że telewizor nabył z własnych środków, wykluczy to realizację znamienia przywłaszczenia cudzej rzeczy;

Ustalenie konkretnej daty zwrotu przez oskarżonego i jego ojca roweru, łóżeczka i części odzieży, o czym mowa w protokole przesłuchania M. S. (k. 6) i w zależności od poczynionych ustaleń (odstęp czasu pomiędzy żądaniem zwrotu, a zwrotem rzeczy, reakcja oskarżonego na żądanie zwrotu) czy odnośnie tych przedmiotów zachowanie oskarżonego można ocenić w kategoriach przywłaszczenia. Jeśli odstęp był krótki, a oskarżony rzeczywiście nie utrudniał odbioru tych akurat przedmiotów przez oskarżycielkę, o przywłaszczeniu w tym zakresie nie będzie mowy.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyrok

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcia o umorzeniu i uniewinnieniu.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej M. S.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcia o umorzeniu i uniewinnieniu.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana