Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

6 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie III Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Rafał Jasiński

Protokolant: Natalia Mroczyńska

po rozpoznaniu 6 listopada 2018 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa B. W. (1)

przeciwko A. L. (1) i A. L. (2)

o zapłatę

1.  zasądza solidarnie od A. L. (1) i A. L. (2) na rzecz B. W. (1) kwotę 24194 (dwadzieścia cztery tysiące sto dziewięćdziesiąt cztery) złote tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 6 listopada 2018 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza solidarnie od A. L. (1) i A. L. (2) na rzecz B. W. (1) kwotę 20000 (dwadzieścia tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 6 listopada 2018 r. do dnia zapłaty,

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

4.  zasądza od B. W. (1) na rzecz A. L. (1) kwotę 2123,27 zł (dwa tysiące sto dwadzieścia trzy złote i dwadzieścia siedem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu,

5.  zasądza od B. W. (1) na rzecz A. L. (2) kwotę 2123,27 zł (dwa tysiące sto dwadzieścia trzy złote i dwadzieścia siedem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu,

6.  nakazuje pobrać solidarnie od A. L. (1) i A. L. (2) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie kwotę 2240 (dwa tysiące dwieście czterdzieści) złotych tytułem nie uiszczonej opłaty od pozwu oraz kwotę 998,87 zł (dziewięćset dziewięćdziesiąt osiem złotych i osiemdziesiąt siedem groszy) tytułem wydatków tymczasowo pokrytych z budżetu Skarbu Państwa – w części uwzględniającej powództwo,

7.  nakazuje ściągnąć z zasądzonego w punkcie pierwszym niniejszego wyroku świadczenia kwotę 9550 (dziewięć tysięcy pięćset pięćdziesiąt) złotych tytułem nie uiszczonej opłaty od pozwu oraz kwotę 4558,33 zł (cztery tysiące pięćset pięćdziesiąt osiem złotych i trzydzieści trzy grosze) tytułem wydatków tymczasowo pokrytych z budżetu Skarbu Państwa – w części oddalającej powództwo

Sygn. III C 1482/12

UZASADNIENIE

W pozwie z 4 listopada 2011 r. skierowanym do Sądu Rejonowego w Wołominie, B. W. (1) wniosła o przywrócenie, utraconego wskutek naruszenia przez pozwaną A. L. (2), posiadania lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ul. (...) – przez nakazanie usunięcia A. L. (2) i A. L. (1) oraz osób prawa ich reprezentujących, z opisanego lokal i oddanie tego lokalu w posiadanie B. W. (1) wraz z jej mieniem. Powódka wniosła ponadto o zasądzenie od A. L. (2) i A. L. (1) zwrotu kosztów utrzymania, zasądzenie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz zasądzenie od pozwanych na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W piśmie z 4 lipca 2012 r. B. W. (1) sprecyzowała, iż wnosi o zasądzenie na jej rzecz od pozwanych kosztów utrzymania w wysokości 20 000 zł i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę od 2 listopada 2011 r. w wysokości 50 000 zł. W tym samym piśmie powódka wskazała, iż domaga się zasądzenia od pozwanych kosztów utrzymania w wysokości 50 000 zł oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wysokości 100 000 zł (k. 7-8).

W konsekwencji Sąd Rejonowy w Wołominie uznał się niewłaściwym rzeczowo do rozpoznania dochodzonych przez powódkę roszczeń pieniężnych i postanowieniem z 12 września 2012 r. przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie (k. 9).

W odpowiedzi na pozew z 28 marca 2014 r. A. L. (1) i A. L. (2) wnieśli o oddalenie w całości żądania pozwu oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k. 138).

W piśmie z 28 kwietnia 2014 r. B. W. (1) sprecyzowała, iż wnosi o zasądzenie kwoty 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwoty 50 000 zł tytułem odszkodowania od A. L. (2) i A. L. (1) solidarnie.

W piśmie z 8 sierpnia 2014 r. B. W. (1) rozszerzyła powództwo w ten sposób, iż wniosła o zasądzenie od A. L. (2) i A. L. (1) solidarnie kwoty 150 000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych i spowodowanie rozstroju zdrowia, wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty oraz kwoty 80 800 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty, a także kwoty 5 000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych powódki wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty (k. 233).

W piśmie z 7 sierpnia 2014 r. pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

B. W. (1) mieszkała w lokalu przy ul. (...) w W. należącym do M. U. (1). 28 czerwca 2010 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w W. wydał decyzję nr (...), w której na podstawie art. 68 i 82 ust. 1 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego nakazał właścicielom budynku przy ul. (...) w W., opróżnienie i wyłączenie z użytkowania w całości powyższego budynku będącego w złym stanie technicznym stwarzającym zagrożenie dla ludzi lub mienia (bezsporne, dowód: kopia decyzji nr (...) k. 73, pismo Kancelarii Prezesa Rady Ministrów k. 41, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193).

W konsekwencji M. U. (1) zaproponował B. W. (1) lokal zastępczy – mieszkanie nr (...) przy ul. (...) w W. stanowiące odrębną nieruchomość dla której Sąd Rejonowy w Wołominie prowadzi księgę wieczystą numer (...). B. W. (1) przeprowadziła się do powyższego mieszkania pod koniec 2010 r. W dniu 13 grudnia 2010 r. mieszkanie nr (...) przy ul. (...) na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) nabyli Z. U. i K. U. (bezsporne, dowód: kopia aktu notarialnego Rep. A Nr (...) k. 164-167, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193).

W dniu 15 grudnia 2010 r. K. U. i Z. U. zawarli z B. W. (1) umowę najmu powyższego lokalu mieszkalnego. Umowa ta została zawarta na czas nieokreślony. Wysokość czynszu strony uzgodniły na kwotę 300 zł miesięcznie (bezsporne, dowód: kopia umowy najmu k. 162-163, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193).

Następnie K. U. i Z. U. w dniu 27 stycznia 2011 r. zawarli w formie aktu notarialnego (Rep. A (...)) z A. L. (1) i A. L. (2) umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W.. W umowie strony wskazały, że wydanie lokalu A. i A. L. (2) nastąpiło w dniu 27 stycznia 2011 r. i od tego dnia przechodzą na nich korzyści i ciężary związane z nieruchomością lokalową. W umowie wskazano również, że w przedmiotowy lokal zajmuje lokatorka B. W. (1) na podstawie umowy najmu z dnia 15 grudnia 2010 r. zawartej na czas nieoznaczony.

W styczniu 2011 r. B. W. (1) została ustnie poinformowana, iż zamieszkiwany przez nią lokal został sprzedany na rzecz A. L. (1) i A. L. (2). Na początku 2011 r. A. L. (1) i A. L. (2) przedstawili B. W. (1) do podpisu aneks do umowy najmu lokalu nr (...) przy ul. (...), datowany na dzień 27 stycznia 2011 r. W aneksie tym wskazano, że na podstawie umowy sprzedaży z 27 stycznia 2011 r. na A. L. (1) i A. L. (2) przeszły korzyści i ciężary związane z nieruchomością lokalową, a ponadto z dniem 27 stycznia 2011 r. wstępują oni w prawa i obowiązki strony umowy najmu lokalu mieszkalnego jako wynajmujący. W aneksie wskazano również numer konta do zapłaty należnego czynszu za najem. Powyższy aneks nie został podpisany przez B. W. (1) (dowód: Umowa sprzedaży lokalu k. 164-167, Aneks do umowy najmu k. 156, zeznania pozwanego A. L. (1) k. 902, 1132-1135, 1193-1194, zeznania pozwanej k. 1135-1136, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193).

W piśmie datowanym na 27 stycznia 2011 r. A. L. (1) i A. L. (2) złożyli oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu lokalu mieszkalnego zawartej 15 grudnia 2010 r. powołując się na art. 11 ust. 5 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W oświadczeniu wskazano, że termin wypowiedzenia biegnie od dnia 31 stycznia 2011 r. przez trzy lata i upływa z dniem 31 stycznia 2014 r. (dowód: kopia pisma z 27 stycznia 2011 r. k. 150, kopia potwierdzenia odbioru k. 151, zeznania pozwanego A. L. (1) k. 902, 1132-1135, 1193-1194, zeznania pozwanej k. 1135-1136).

W piśmie datowanym na 20 sierpnia 2011 r. wezwali B. W. (1) do uregulowania czynszu za okres od 1 lutego 2011 r. do 31 sierpnia 2011 r. w wysokości 1 925 zł. W piśmie tym właściciele mieszkania wskazali również, że w razie nieuiszczenia powyższej kwoty w terminie 1 miesiąca od otrzymania wezwania, umowa najmu lokalu zostanie rozwiązana (zeznania pozwanego A. L. (1) k. 902, 1132-1135, 1193-1194, zeznania pozwanej k. 1135-1136).

W piśmie datowanym na 26 września 2011 r. A. L. (2) i A. L. (1) złożyli oświadczenie o wypowiedzeniu B. W. (1) umowy najmu lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w W. z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec miesiąca liczonego od dnia doręczenia wypowiedzenia (zeznania pozwanego A. L. (1) k. 902, 1132-1135, 1193-1194, zeznania pozwanej k. 1135-1136).

Pomimo powyższych wezwań B. W. (1) nie wyprowadziła się z lokalu przy ul. (...) w W.. W dniu 2 listopada 2011 r. A. L. (1) i A. L. (2) wymienili zamki w drzwiach do tego mieszkania. W drzwiach zostawili kartkę dla B. W. (2) wskazującą, iż klucze do lokalu są u właściciela lokalu, a w sprawie opróżnienia mieszkania należy kontaktować się pod podany numer telefonu. Następnie A. L. (1) i A. L. (2) odmówili B. W. (2) wydania nowych kluczy i wejścia do mieszkania powołując się na to, iż skutecznie wypowiedzieli jej umowę najmu. Zaistniałą sytuację B. W. (2) zgłosiła na policji, ale nie została wpuszczona do lokalu nawet w trakcie interwencji policji. Od 2 listopada 2011 r. B. W. (2) pozbawiona była możliwości wejścia do zajmowanego przez nią lokalu oraz korzystania z wszystkich rzeczy w nim zgromadzonych (bezsporne, dowód: zeznania pozwanego A. L. (1) k. 902, 1132-1135, 1193-1194, zeznania pozwanej k. 1135-1136, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193, zeznania świadka L. K. k. 700-702, zeznania świadka P. Ł. k. 746).

1 grudnia 2011 r. A. L. (2) zawarła z J. B. (1) umowę przechowania rzeczy ruchomych w magazynie zlokalizowanym w T.. Budynek ten w przeszłości służył jako młyn. Następnie zaadaptowany został na magazyn. A. L. (2) i A. L. (1) przy pomocy osób trzecich spakowali wszystkie, znajdujące się w mieszkaniu nr (...) przy ul. (...) w W., ruchomości należące do B. W. (2) i wywieźli do magazynu w T.. A. L. (2) i A. L. (1) nie dokonali spisu wywożonych rzeczy, ani nie zrobili dokumentacji zdjęciowej powyższego majątku. Przedmioty z mieszkania zostały spakowane do kartonów i przykryte folią. Następnie A. L. (2) poinformowała B. W. (1), że cała zawartość lokalu mieszkalnego została przewieziona do magazynu w T. i może zostać przez nią odebrana, zaś koszt przechowywania rzeczy wynosi 100 zł za każdy miesiąc.

Wśród rzeczy osobistych należących do B. W. (1) a wywiezionych do magazynu znajdowała się biżuteria, a także liczne pamiątki, albumy, korespondencja prywatna i urzędowa, czy dokumentacja medyczna (dowód: Umowa przechowania k. 152, kopia pisma z 14 grudnia 2011 r. k. 157, potwierdzenie odbioru k. 158, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193, zeznania pozwanego A. L. (1) k. 902, 1132-1135, 1193-1194, zeznania pozwanej k. 1135-1136, zeznania świadka M. R. k. 558-559, zeznania świadka K. K. k. 560, zeznania świadka B. S. k. 694-696, zeznania świadka B. K. (1) k. 696-697, zeznania świadka B. K. (2) k. 698-700, zeznania świadka L. K. k. 700-702, zeznania świadka J. K. k. 746, zeznania świadka R. B. k. 746verte, zeznania świadka M. U. (2) k. 747, zeznania świadka H. K. k. 748).

B. W. (1) po pozbawieniu jej dostępu do wynajmowanego mieszkania przy ul. (...) a także wszystkich zgromadzonych tam przedmiotów stanowiących cały jej majątek, była zmuszona do korzystania z pomocy znajomych i rodziny, w tym nocowania u nich. Następnie do czerwca 2014 r. wynajmowała mieszkanie w K. za kwotę 400 zł miesięcznie powiększoną o opłaty za zużycie mediów. B. W. (1) bardzo mocno przeżyła powyższą sytuację. W wyniku pozbawienia jej posiadania lokalu, w którym koncentrowało się jej życie, a także ruchomości będących jej własnością, doznała głębokiego poczucia krzywdy skutkującego pogorszeniem się jej dobrostanu psychicznego. B. W. (1) cierpiała na przewlekłe zaburzenia adaptacyjne depresyjne przejawiające się zaburzeniami lękowymi, poczuciem bezradności, stałego zagrożenia, obniżeniem nastroju, zaburzeniami snu. Objawy te utrzymywały się u B. W. (1) ponad pół roku. B. W. (1) na skutek pozbawienia jej posiadania lokalu doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. (poz. 10a Tabeli stanowiącej załącznik do Rozporządzenia). Stan psychiczny powódki wymagał i wymaga prowadzenia terapii przewlekłej, tj. przekraczającej 6 miesięcy (dowód: opinia sądowa psychologiczno-psychiatryczna k. 803-813, opinia uzupełniająca k. 951-963, opinia uzupełniająca ustna k. 995, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193, zeznania świadka M. R. k. 558-559, zeznania świadka K. K. k. 560, zeznania świadka B. K. (1) k. 696-697).

Wyrokiem z 9 stycznia 2014 r. wydanym w sprawie I C 562/11 Sąd Rejonowy w Wołominie przywrócił B. W. (1) posiadanie lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w W. przy ul. (...) przez nakazanie A. L. (2) i A. L. (1) solidarnie wydanie tego lokalu wraz z rzeczami, które się w nim znajdowały (dowód: odpis orzeczenia z 9 stycznia 2014 r. k. 108).

W dniu 3 czerwca 2014 r. A. L. (2) i A. L. (1) przywrócili B. W. (1) posiadanie mieszkania przy ul. (...) w W.. A. L. (2) i A. L. (1) zwrócili również rzeczy ruchome wywiezione do magazynu w T.. Powyższe przedmioty były w obecności B. W. (1), A. L. (2) i A. L. (1) rozpakowywane, a także spisane przez B. W. (1) co do ilości i rodzaju. A. L. (2) i A. L. (1) nie zwrócili B. W. (1) wszystkich rzeczy ruchomych, które znajdowały się w mieszkaniu w chwili pozbawienia powódki dostępu do niego, tj. w dniu 2 listopada 2011 r. Wśród utraconych rzeczy wymienić należy m.in. złoto i biżuterię należącą do B. W. (1), perfumy, niektóre książki, a także korespondencję i dokumenty. Ponadto część ze zwróconych rzeczy była uszkodzona w wyniku przechowywania w magazynie lub w wyniku transportu z i do magazynu. B. W. (1) sporządziła protokół szkód obejmujący wcześniej niezauważone braki i szkody na przedmiotach. Łączna wartość szkody poniesionej przez B. W. (1) z tytułu uszkodzenia, zniszczenia i utraty przedmiotów znajdujących się w mieszkaniu w dniu 2 listopada 2011 r., pomijając biżuterię wynosiła 13 595 zł. Utracona przez B. W. (1) biżuteria warta była zaś ponad 10000 zł (dowód: opinia biegłego sądowego ds. Wyceny ruchomości k.1115-1127, opinia ustana uzupełniająca k. 1164-1165, protokół szkód k.1052-1062, protokół szkód 252-257, 274-376, zeznania powódki k. 900, 1063-1066, 1193, zeznania pozwanego A. L. (1) k.902, 1132-1135, 1193-1194, zeznania pozwanej k.1135-1136, zeznania świadka K. K. k.560, zeznania świadka B. S. k.694-696, zeznania świadka B. K. (1) k.696-697, zeznania świadka B. K. (2) k.698-700, zeznania świadka L. K. k.700-702, zeznania świadka J. K. k.746, zeznania świadka R. B. k. 746verte, zeznania świadka M. U. (2) k.747, zeznania świadka H. K. k.748).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów.

Zdaniem Sądu dowody urzędowe stanowią dowód tego, co w nich zaświadczono na podstawie art. 244 k.p.c. Wątpliwości Sądu nie budziły również dokumenty urzędowe przedstawione w formie kserokopii – ich wiarygodność nie była kwestionowana zarówno przez powódkę, jak i przez pozwanych. Ponadto stanowiły one jedynie potwierdzenie zaistnienia okoliczności, które były bezsporne pomiędzy stronami. Przedłożone przez strony dokumenty prywatne w zakresie w jakim stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała złożyła zawarte w nich oświadczenie są zdaniem Sądu wiarygodne. Ich treść jest bowiem jasna i czytelna. Zauważyć należy, iż powódka kwestionowała autentyczność części z tych dowodów wskazując, iż zostały sporządzone przez pozwanych w datach innych niż widniejące na dokumentach. Przykładem mogą być wypowiedzenia umów najmu lokalu, które zdaniem powódki nie zostały jej ponadto nigdy doręczone. W tym zakresie wskazać należy, że powódka nie zgłosiła żadnego wniosku dowodowego na potwierdzenie takich zarzutów. Przede wszystkim podnieść jednak należy, że kwestionowane przez powódkę dokumenty nie miały kluczowego znaczenia dla wydania orzeczenia w sprawie, a stanowiły jedynie zarysowanie tła konfliktu, który dzielił strony. Większość okoliczności stanowiących podstawę dochodzonego roszczenia o zadośćuczynienie była bezsporna miedzy stronami, zaś fakty będące podstawą ustalenia wysokości odszkodowania ustalone zostały w oparciu o inne dowody.

Sąd ustalając stan faktyczny oparł się również na zeznaniach wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Zauważyć należy, iż świadkowie wiedzę o sytuacji B. W. (1) czerpali od samych stron, lub też byli uczestnikami jedynie części wydarzeń stanowiących podstawę faktyczną dochodzonego roszczenia. W ocenie Sądu nie wpływa to jednak na ocenę wiarygodność świadków, których zeznania Sąd uznał, w zakresie posiadanej przez nich wiedzy, za szczere i obiektywne. Bez znaczenia pozostawały zeznania osób pakujących rzeczy powódki, którzy podnosili, iż nie widzieli biżuterii B. W. (1). Powyższe nie oznacza bowiem, że biżuteria nie znajdowała się w mieszkaniu. Zeznania świadków wskazują, iż osoby pakujące dobytek powódki nie przeglądały zawartości każdego pakowanego pudełka. Podkreślić przy tym trzeba, że praktycznie wszyscy przesłuchiwani w sprawie świadkowie, którzy znali powódkę przed 2011 r. zgodnie opisywali, iż posiadała ona liczną biżuterię. Ponadto świadkowie wskazywali, że po 2 listopada 2011 r. B. W. (1) przestała nosić te ozdoby.

Sąd nie dał wiary zeznaniom L. K., a także samych pozwanych w zakresie w jakim wskazywali oni, iż wśród rzeczy zgromadzonych w mieszkaniu przy ul. (...) nie znajdowały się przedmioty, które powódka wymieniła jako zaginione, w tym opisywana przez powódkę biżuteria i złoto. Sąd nie dał im również wiary, co do stanu i poziomu uszkodzeń rzeczy zwróconych powódce w 2014 r. Ponadto pozwani w toku procesu nie przedstawili żadnego dowodu na potwierdzenie, ile, jakie i jakiej jakości rzeczy zostały przez nich zwrócone powódce. B. W. (1) przedstawiła zaś sporządzone przez siebie spisy, w tym jeden podpisany przez stronę pozwaną.

Sąd uznał za nieudowodnione twierdzenia powódki w zakresie w jakim podnosiła, iż wśród zabranych jej rzeczy znajdowały się środki pieniężne w gotówce w kwocie 5000 zł. Powyższa okoliczność, w przeciwieństwie do kwestii posiadania przez nią biżuterii, nie została potwierdzona zeznaniami żadnego ze świadków. Strona pozwana stanowczo zaprzeczyła zaś tym twierdzeniom. W ocenie Sądu zeznania powódki nie stanowią wystarczającej podstawy do uznania tej okoliczności za udowodnioną.

Sąd ustalając stan faktyczny oparł się również na opinii pisemnej i ustnej biegłego sądowego ds. wyceny ruchomości (k.1115-1127). Przeprowadzona w sprawie opinia zawiera bowiem konkretne odpowiedzi na postawione przez Sąd pytania niezbędne do ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia w sprawie. Odpowiedzi te były stanowcze, jednoznaczne, poprzedzone dokładną analizą całości dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, z użyciem wiedzy specjalnej. Przede wszystkim zaś treść opinii zarówno pisemnej jak i ustnej pozwalała zweryfikować Sądowi zawarte w nich rozumowanie, co do trafności wniosków końcowych. Powyższego kryterium nie spełniała opinia biegłego J. B. (2), które zostały pominięte przez Sąd przy ustalaniu stanu faktycznego. Należy bowiem podkreślić, że sąd nie jest związany opinią biegłych i ocenia ją na podstawie art. 233 k.p.c. Swoistość tej oceny polega na tym, że nie chodzi tu o kwestię wiarygodności, lecz o pozytywne lub negatywne uznanie wartości rozumowania zawartego w opinii i uzasadnieniu – tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 maja 2009 r., sygn. akt III AUa 270/09, OSAB 2010/1/58-64. Zdaniem Sądu jedynie opinia biegłego A. J. sporządzona została zgodnie z zasadami logicznego rozumowania i poddawała się weryfikacji w zakresie przyjętej metodologii. Stopień wiedzy reprezentowanej przez biegłego w swojej specjalizacji nie budził żadnych zastrzeżeń Sądu. Ponadto biegły w ustnej opinii złożonej na rozprawie odpowiedział wyczerpująco na wszystkie pytania stron, a także rozwiał wszelkie wątpliwości, co do podstaw przyjętych do badania oraz zastosowanych metod badawczych.

Sąd zważył, co następuje.

W sprawie niniejszej powódka dochodziła zasądzenia od pozwanych odszkodowania za wyrządzoną szkodę oraz kwoty zadośćuczynienia za naruszenie jej dóbr osobistych. W ocenie Sądu powyższe roszczenia podlegały uwzględnieniu jedynie częściowo.

W razie naruszenia dobra osobistego, temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, Sąd może przyznać odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 448 k.c.). Naruszenia dobra osobistego jest w prawie polskim czynem niedozwolonym. Zatem, przesłankami odpowiedzialności z art. 448 k.c. są: czyn wyrządzający szkodę, bezprawność działania sprawcy, wina sprawcy, krzywda (szkoda o charakterze niemajątkowym) oraz związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem się sprawcy a szkodą.

Domagając się majątkowej ochrony dóbr osobistych konieczne jest dodatkowo wykazanie winy sprawcy naruszenia. Przyznanie odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wymaga, oprócz ustalenia rodzaju dobra, które zostało naruszone, stopnia nasilenia i czasu trwania ujemnych przeżyć psychicznych spowodowanych naruszeniem, także uwzględnienia stopnia winy osoby naruszającej dobra osobiste.

W niniejszej sprawie czynem wyrządzającym szkodę było działanie – A. i A. L. (1), polegające na pozbawieniu powódki dostępu do wynajmowanego mieszkania oraz wszystkich znajdujących się w nim przedmiotów stanowiących całość dorobku życiowego powódki. Krzywda B. W. (1) miała natomiast polegać na naruszeniu nietykalności jej mieszkania a w konsekwencji zaburzeniu poczucia azylu domowego powódki, a także naruszenie prawa do tajemnicy korespondencji na skutek zagrabienia wszelkich dokumentów znajdujących się w mieszkaniu.

Nietykalność mieszkania została wprost wymieniona wśród przykładowego wyliczenia dóbr osobistych człowieka w art. 23 k.c. Ochronę nienaruszalności mieszkania przewiduje również art. 50 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Gwarantują ją także przepisy kodeksu cywilnego chroniące prawo własność rzeczy, w tym art. 222 k.c. Nie bez znaczenia pozostają w tym przypadku przepisy o ochronie posiadania, w tym art. 342 k.c. zgodnie z którym ochronie podlega samoistne posiadanie rzeczy, nawet w przypadku, gdy posiadacz pozostaje w złej wierze. Ochrona ta zagwarantowana jest także w przepisach prawa karnego, w tym w art. 193 k.k. zgodnie z którym kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Nietykalność mieszkania stanowi więc bezsprzecznie jeden z przejawów szeroko pojętego prawa do prywatności. Ta sfera życia człowieka podlega ochronie zarówno w drodze karnej, jak i cywilnej.

Pozwani nie zostali wprawdzie skazani wyrokiem karnym za wymienione wyżej przestępstwo. Nie ulega wątpliwości, iż pozwani dopuścili się bezprawnego naruszenia posiadania mieszkania powódki. Powyższe zostało potwierdzone w orzeczeniu Sądu Rejonowego w Wołominie z 9 stycznia 2014 r., w którym Sąd przywrócił B. W. (1) posiadanie lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w W. przy ul. (...) przez nakazanie A. L. (2) i A. L. (1) solidarnie wydanie tego lokalu wraz z rzeczami, które się w nim znajdowały. W ocenie Sądu naruszenie przez pozwanych dóbr osobistych powódki nie może budzić wątpliwości. Pozwani nie tylko bowiem uniemożliwili B. W. (1) wejście do wynajmowanego mieszkania, ale sami w nim zamieszkali.

W niniejszej sprawie zdaniem Sądu powódka udowodniła, iż powyższe, przysługujące jej prawo osobiste, zostało naruszone przez pozwanych. Sąd nie miał żadnych wątpliwości, iż na skutek przejęcia mieszkania przy ul. (...) w W. A. L. (2) i A. L. (1) uzyskali swobodny dostęp do dosłownie wszystkich dokumentów, jakie były w posiadaniu B. W. (1). Co więcej, podjęte przez nich działania spowodowały, iż dokumentacja ta była dostępna także osobom trzecim – pomagającym przy wywożeniu i przywożeniu majątku powódki, czy w trakcie składowania go przez trzy lata w magazynie. Sąd w całości dał wiarę powódce, iż wśród powyższych dokumentów znajdowały się zarówno pisma urzędowe, jak prywatna korespondencja, czy dokumentacja medyczna B. W. (1). Przejęty przez pozwanych lokal stanowił bowiem centrum życiowe powódki. Zdaniem Sądu oczywistym w świetle doświadczenia życiowego pozostaje, iż wśród rzeczy ruchomych trzymanych przez B. W. (1) w domu znajdowały się również jej listy, czy innego rodzaju dokumenty objęte tajemnicą korespondencji i prawem do prywatności.

W ocenie Sądu działanie pozwanych było również bezprawne. Bezprawność postępowania sprawców szkody, prowadząca do naruszenia dóbr osobistych powódki, polegała na naruszeniu posiadania mieszkania zajmowanego przez powódkę, a także pozbawieniu jej dostępu do całości jej majątku ruchomego. Takiego zachowania nie można oceniać jako zgodne z prawem. Celem działania pozwanych było przejęcie władztwa nad zakupioną nieruchomością. Dla oceny bezprawności ich zachowania bez znaczenia pozostaje kwestia rzeczywistego przysługiwania im prawa do przedmiotowego lokalu. Nie każde bowiem działanie właściciela nieruchomości legalizuje wkroczenie w sferę dóbr osobistych naruszającego jego prawo własności. Strona pozwana nie wykazała, ażeby działała w ramach porządku prawnego, wykonywała prawa podmiotowego, zgody pokrzywdzonego, działanie w obronie uzasadnionego interesu. Pozwani nie sprostali temu obowiązkowi, a materiał dowodowy wykazał, że uniemożliwienie powódce wejścia do mieszkania i odmowa wydania rzeczy, zostały dokonane sprzecznie z obowiązującym prawem.

Pozwani w toku sprawy powoływali się na fakt uprzedniego wypowiedzenia umowy najmu jaka łączyła ich z powódką. Zauważyć jednak należy, że pozwani nabywając mieszkanie mieli pełną świadomość, jaka jest jego sytuacja prawna, w tym także w odniesieniu do B. W. (1), która zajmuje lokal na podstawie umowy o najem. Powyższe wynika wprost z treści umowy sprzedaży mieszkania zawartej w formie aktu notarialnego. Okoliczność ta powinna być wzięta przez pozwanych pod uwagę przy nabywaniu nieruchomości a także w trakcie wykonywania uprawnień właścicielskich. Nawet gdyby przyjąć, iż pozwani zdołali skutecznie wypowiedzieć powódce umowę najmu, a B. W. (1) zajmowała nieruchomość bez tytułu prawnego, to nie usprawiedliwiało to zachowania pozwanych polegającego na samowolnym pozbawieniu powódki posiadania mieszkania. W tym zakresie przytoczyć należy tezę wyroku SA w Warszawie z 10.06.2011r., VI ACa 84/11 (Lex nr 86332), zgodnie z którą nie każde działanie wierzyciela, zmierzające do odzyskania długu, legalizuje wkroczenie w sferę dóbr osobistych dłużnika. Działanie nadmierne, nakierowane na zastraszenie dłużnika, zmierzające do wywołania w nim uzasadnionej obawy o mir domowy, realizowane w oparciu o zasadę, według której „cel uświęca środki” nie może być bowiem ocenione inaczej niż jako wadliwe.

Pozwani uniemożliwili powódce dostęp do lokalu i wywieźli jej rzeczy nie powiadomiwszy o tym wcześniej B. W. (1). W tym kontekście nie sposób w postawie powódki dopatrzyć się nasilenia złej woli, które pozwoliłoby na kwalifikowanie jej zachowania jako sprzecznego z zasadami współżycia społecznego, a więc i naruszającego normę wyrażoną w art. 5 k.c. Zachowanie pozwanych ocenić należało zaś jako bezprawne i zawinione jednocześnie. Zachowanie A. i A. L. (1) było bowiem sprzeczne z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, m.in. przepisami kodeksu cywilnego gwarantującymi ochronę prawa posiadania, czy przepisami ustawy o ochronie praw lokatorów. Nie ulega wątpliwości, iż pozwani powinni byli uzyskać wcześniej orzeczenie sądu nakazujące opuszczenie domu przez powódkę i zabranie rzeczy. Samodzielne wypowiedzenie umowy najmu lokalu nie wyłączało jeszcze ochrony posiadacza nieruchomości przed wyzuciem go z tego prawa. Ponadto za niedopuszczalne należy uznać egzekwowanie w niniejszym przypadku swoich praw z pominięciem procedury sądowej i egzekucyjnej.

Opisane działanie pozwanych nie może być więc zakwalifikowane jako mieszczące się w obowiązującym porządku prawnym. Pozwani w toku procesu nie zdołali więc obalić domniemania bezprawności ich działania.

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz sposób działania strony pozwanej Sąd uznał, że bezprawne naruszenie dóbr osobistych powódki, było także zawinione. Wskazać należy, że wina zachodzi wówczas, gdy sprawcy szkody można postawić zarzut niewłaściwości zachowania zarówno w sensie obiektywnym, jak i subiektywnym. Obiektywny element winy wypełnia każde niewłaściwe zachowanie, sprzeczne z zasadami etycznymi, normami obowiązującymi w społeczeństwie. Przy czym chodzi tu także o każde zachowanie, które przekracza potrzebę ostrożności wymaganej przez zasady współżycia pomiędzy ludźmi, choćby nawet zachowanie to nie było wyraźnie zakazane przez ustawę. Jak wskazano powyżej celem działania pozwanych było przejęcie władztwa nad zakupioną nieruchomością. W toku tych działań pozwani niewątpliwie naruszyli szereg przepisów dotyczących ochrony posiadania oraz praw przysługujących lokatorom, co pozwala na przypisanie im winy w rozumieniu obiektywnym. W ocenie Sądu zachowanie pozwanych wypełnia również wskazane kryterium obiektywne winy. Pozwani przystępując do wymiany zamków w mieszkaniu mieli pełną świadomość, iż lokal ten jest zamieszkiwany przez powódkę. Okoliczności te pozostawały zresztą bezsporne między stronami. W świetle wszystkich powyższych okoliczności działanie pozwanych należało ocenić jako działanie świadome i nieadekwatne do zamierzonego celu. Powyższe zaś pozwala przypisać im umyślność przy zawinionym działaniu.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż bezprawne i zawinione zachowanie pozwanych doprowadziło do naruszenia dóbr osobistych powódki uzasadniające przyznanie jej zadośćuczynienia.

Z pewnością powódka miała uzasadnione poczucie krzywdy wywołane pozbawieniem jej miejsca zamieszkania. Bezwzględnie, przy ocenie krzywdy powódki należało wziąć również pod uwagę nagły charakter tego zdarzenia. Powyższe musiało wpłynąć na poczucie bezpieczeństwa B. W. (1). Nie można stracić również z pola widzenia skutków jakie wywołała utrata mieszkania. W okresie bezpośrednio po wymianie zamków powódka zmuszona była bowiem do zamieszkania u znajomych. Ponadto pozbawiona została praktycznie wszystkich należących do niej przedmiotów osobistych, w tym ubrania.

Nie bez znaczenia pozostawał również fakt, iż powódka na skutek zachowania pozwanych doznała długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5%, a stan psychiczny powódki wymagał i wymaga prowadzenia terapii. B. W. (1) cierpiała na przewlekłe zaburzenia adaptacyjne depresyjne, których objawy utrzymywały się ponad pół roku. B. W. (1) na skutek pozbawienia jej posiadania lokalu doznała więc głębokiego poczucia krzywdy skutkującego pogorszeniem się jej stanu psychicznego.

W świetle wszystkich powyższych okoliczności Sąd uznał, iż zadośćuczynienie w wysokości 20 000 zł będzie odpowiednią rekompensatą za krzywdy doznane przez powódkę. Zauważyć bowiem należy, iż powódka już w toku niniejszego procesu odzyskała utracony dostęp do mieszkania oraz zgromadzonych w nim rzeczy. Powyższe zdaniem Sądu wpłynęło na zmniejszenie cierpienia powódki. Materiał dowodowy przedstawiony przez stronę powodową nie pozwalał również na ustalenie, by powódka przeżywała traumę związaną z utratą domu wykraczającą poza normalne, spodziewane skutki takiego zdarzenia.

W świetle wszystkich powyższych okoliczności w ocenie Sądu, nawet uwzględniając stopień zawinienia strony pozwanej, brak było podstaw do zasądzenia kwoty wyższej niż 20000 zł. Suma ta bierze pod uwagę również stan zamożności społeczeństwa i panujące stosunki finansowe oraz majątkowe. Jednocześnie stanowi ona odpowiednią sumę z punktu widzenia kompensacyjnego charakteru zadośćuczynienia, jest na tyle wysoka, iż pozwoli na „złagodzenie” cierpień, powinna dać powódce poczucie satysfakcji adekwatnej do odniesionych cierpień i krzywd. Nie doprowadzi również przez to do jej wzbogacenia.

W pozostałym zakresie żądanie o zasądzenie zadośćuczynienia, jako nadmierne i nie znajdujące uzasadnienia w okolicznościach sprawy, podlegało oddaleniu. Mając to na uwadze orzeczono we wskazanym zakresie na podstawie art. 448 w zw. z art. 24 § 1 k.c. i 23 k.c. oraz powoływanymi wyżej przepisami.

Sąd zasądził również powódce odsetki za opóźnienie od kwoty zadośćuczynienia, zgodnie z jej żądaniem. Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest zaś oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania (art. 455 k.c.). Niespełnienie świadczenia w terminie powoduje po stronie dłużnika konsekwencje przewidziane w art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którymi, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 2 k.c.). W niniejszej sprawie powódka domagała się odsetek od dnia wydania wyroku. Nie ulega wątpliwości, iż z tą chwilą roszczenie powódki ma charakter skonkretyzowany i może zostać spełnione przez pozwanych.

Sąd jedynie częściowo uwzględnił również roszczenie powódki o zasądzenie odszkodowania. Należy wskazać, iż w piśmie datowanym na 8 sierpnia 2014 r. rozszerzającym dochodzone pozwem roszczenie strona powodowa wyraźnie podniosła, iż dochodzi odszkodowania w kwocie 80 800 zł, na którą składa się równowartość:

1.  różnicy między czynszem jaki musiałaby płacić pozwanym za wynajem mieszkania, a rzeczywiście opłaconym przez nią w okresie pozbawienia ją dostępu do mieszkania przy ul. (...) – łącznie 600 zł

2.  utraconego złota w postaci grubej bransoletki, 10 wisiorków, 9 pierścionków, 3 grubych łańcuszków – łącznie 10 000 zł

3.  utraconych encyklopedii – łącznie 2 200 zł

4.  utraconych okularów – 500 zł

5.  zniszczonego: futra z czarnych karakułów – 5 000 zł, czajnika elektrycznego marki T. 300 zł, pościeli z wielbłąda – 4 000 zł

6.  pozostałych zniszczeń w odzyskanym majątku – 20 000 zł

7.  poniesionych kosztów na zakup nowych przedmiotów pierwszej potrzeby – 19 000 zł

8.  poniesionych kosztów obsługi prawnej – 10 000 zł

9.  poniesionych kosztów rehabilitacji ręki – 1 500 zł (30 zabiegów po 50 zł każdy)

10.  poniesionych kosztów opłat za telefon stacjonarny – 1 200 zł,

11.  poniesionych kosztów na zakup artykułów biurowych, poczty związanej z prowadzonymi postepowaniami sądowymi – 1 000 zł.

Powódka dochodziła swojego roszczenia w oparciu art. 415 k.c. Zgodnie z tym przepisem, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przesłankami odpowiedzialności cywilnej z tytułu czynu niedozwolonego są zatem wina, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy zaistniałym zdarzeniem wywołującym szkodę, a samą szkodą. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu to na powódce spoczywał wymóg wykazania zaistnienia powyższych przesłanek. W ocenie Sądu powódka sprostała temu obowiązkowi jedynie częściowo.

Wątpliwości Sądu nie budziła wysokość szkody w postaci podwyższonego czynszu za wynajem mieszkania. Zdaniem Sądu B. W. (1) wykazała istnienie związku przyczynowego pomiędzy zachowaniem pozwanych, a zwiększonymi wydatkami na wynajem mieszkania. Oczywistym jest, że gdyby nie zachowanie pozwanych powódka zamieszkiwałaby w lokalu przy ul. (...). Czynsz za wynajem powyższego lokalu wynosił zaś 300 zł, a więc o 100 zł mniej niż rzeczywiście zapłacona przez powódkę kwota z tytułu najmu lokalu zastępczego. Powyższe uzasadniało uwzględnienie roszczenia powódki o odszkodowanie w tym zakresie.

Sąd za udowodnione jedynie w części uznał zaś roszczenie o odszkodowanie za utracone i zniszczone rzeczy znajdujące się w mieszkaniu przy ul. (...) w W.. Wątpliwości Sądu nie budził fakt, iż powódka przed pozbawieniem jej dostępu do mieszkania była w posiadaniu rzeczy ruchomych wymienionych w załączonych do akt sprawy spisach i protokołach – w tym znacznej ilości złota i biżuterii w postaci pierścionków i łańcuszków. Okoliczność powyższa została potwierdzona zeznaniami licznych świadków, którzy przyznawali, że regularnie widywali biżuterię na powódce. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że B. W. (1) zakupiła tę biżuterię w latach 80-90-tych. Z uwagi na powyższe, zdaniem Sądu nie sposób było wymagać od B. W. (1), by przedstawiła dowód zakupu tych składników jej majątku. Pomimo braku dokumentów fakt posiadania wartościowych pierścionków i łańcuszków wykazany został zeznaniami świadków. Wersję przedstawianą przez powódkę uprawdopodabnia również powszechna wiedza na temat zwyczajów społecznych panujących w okresie PRL oraz na początku lat 90-tych, gdy zakup złota powszechnie traktowany był jako sposób na inwestowanie i czynienie oszczędności. W ocenie Sądu powódka wykazała również w wystarczającym stopniu, że utraciła powyższe przedmioty. Potwierdzają to nie tylko przedłożone przez nią dokumenty ze spisem inwentarza zwróconego przez pozwanych, ale również zeznania świadków, którzy podnosili, że nie widzieli by powódka nosiła biżuterię po 2011 r. Przeprowadzone postępowanie dowodowe potwierdziło również, iż zwrócone ostatecznie powódce rzeczy były uszkodzone. Na powyższe wskazuje opinia biegłego sądowego ds. wyceny. Pozwani w toku procesu podnosili, iż oddali powódce wszystko co zostało wywiezione z mieszkania trzy lata wcześniej, a przekazywane rzeczy były nieuszkodzone. Pozwani nie przedstawili jednak żadnego dowodu na potwierdzenie swoich zarzutów. Zauważyć należy, iż nie sporządzili oni spisu majątku powódki zarówno w chwili wywożenia rzeczy z mieszkania, jak w chwili zwracania ich powódce. Co więcej, zrezygnowali z możliwości uczestnictwa komornika przy ostatniej z tych czynności. Zdaniem Sądu przedstawione przez powódkę dowody – zdjęcia oraz opinia biegłego – stanowią wystarczający materiał do uznania jej roszczenia w tym zakresie za wykazane.

Równocześnie wskazać należy, iż Sąd związany był nie tylko wskazaną przez powódkę wysokością kwoty łącznej tytułem odszkodowania, ale również kwotami odszkodowania za poszczególne składniki majątku. Z uwagi na powyższe Sąd nie mógł zasądzić na rzecz B. W. (1) z powodu utraty złota i biżuterii kwoty wyższej niż 10 000 zł. Szkoda z tytułu utraty powyższego składnika majątkowego wyraźnie ograniczona została bowiem przez samą powódkę do wysokości kwoty 10 000 zł.

Podsumowując, B. W. (1) udowodniła w niniejszej sprawie, iż poniosła szkodę w majątku ruchomym na łączną kwotę 23 595 zł (ustalona w opinii kwota 17 831 zł pomniejszona o ustaloną w pisemnej opinii wartość biżuterii – 4 236 zł i podwyższona o kwotę 10 000 zł tytułem odszkodowania za utratę biżuterii). Dalej idącego uszczerbku w majątku ruchomym powódka nie wykazała.

Za nieudowodnione Sąd uznał roszczenie powódki o zasądzenie 5 000 zł tytułem utraty pieniędzy przechowywanych w domu. Jak wskazano już powyżej, zeznania powódki złożone na te okoliczność nie stanowią wystarczającego dowodu. Żaden z przesłuchiwanych w sprawie świadków nie potwierdził wprost, iż B. W. (1) trzymała w mieszkaniu gotówkę. Powódka nie przedstawiła zaś żadnego innego środka dowodowego na tę okoliczność. Z uwagi na powyższe Sąd uznał twierdzenia powódki w tym zakresie za niewykazane.

Zdaniem Sądu brak było również podstaw do zasądzenia na rzecz powódki kwoty 19 000 zł tytułem poniesionych kosztów na zakup nowych przedmiotów pierwszej potrzeby.

Powódka mogła bowiem dochodzić albo zasądzenia na jej rzecz różnicy pomiędzy wartością majątku ruchomego w chwili pozbawienia dostępu do mieszkania i wartością tego majątku w chwili jego zwrotu (a więc wartości utraconych rzeczy i ich zniszczenia) albo dochodzić zasądzenia równowartości kosztów poniesionych w celu zakupu analogicznych przedmiotów. Uwzględnienie obu tych roszczeń oznaczałoby dwukrotne rekompensowanie B. W. (1) poniesionej przez nią szkody. Z uwagi na powyższe Sąd oddalił powództwo o zasądzenie kwoty 19 000 zł tytułem odszkodowania.

Powódka w toku procesu nie wykazała również zasadności roszczenia o zasądzenie kosztów rehabilitacji ręki. Zdaniem Sądu powyższe wydatki nie zostały przez B. W. (1) udokumentowane w wystarczającym stopniu, a co więcej powódka nie udowodniła istnienia adekwatnego związku przyczynowo skutkowego pomiędzy zachowaniem pozwanych a potrzebą poniesienia tych kosztów przez powódkę. Wysokość kosztów obsługi prawnej oraz wydatków na zakup artykułów biurowych i poczty związanej z prowadzonymi postepowaniami sądowymi rozliczona być zaś powinna w ramach rozliczenia kosztów procesu.

W świetle powyższych rozważań Sąd uznał, iż powódka wykazała przesłanki uzasadniające odpowiedzialność prawną pozwanych za wyrządzenie szkody ich zawinionym zachowaniem jedynie w zakresie kwoty 24194 zł. W konsekwencji Sąd orzekł jak w pkt 1 wyroku, oddalając roszczenie powódki w pozostałym zakresie

O kosztach procesu Sąd postanowił na podstawie art. 100 k.p.c. stosownie do wyniku procesu. Powódka wnosiła o zasądzenie łącznej kwoty 235800 zł, przyznano jej zaś kwotę 44194 zł. Powódka wygrała więc w 19%, a strona pozwana w 81%. Obie strony postępowania reprezentowane były przez pełnomocników, których wynagrodzenie wynosiło 7200 zł powiększone o kwotę 17 zł tytułem opłat skarbowych za pełnomocnictwo. Powódka w toku procesu poniosła również koszty w postaci uiszczonych zaliczek na poczet wynagrodzenia biegłych – łącznie 1200 zł (k. 749). Na niepokryte koszty sądowe składała się opłata od pozwy w kwocie 11790 zł oraz wydatki poniesione tymczasowo z sum Skarbu Państwa na wynagrodzenia dla biegłych – łącznie 5757,20 zł (6957,20 zł – 1200 zł zaliczki = 5757,20 zł). W konsekwencji Sąd po stosunkowym rozliczeniu kosztów zasądził od powódki na rzecz każdego z pozwanych kwotę 2123,27 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd na podstawie art. 113 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. nakazał pobrać solidarnie od pozwanych kwotę 2240 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu oraz kwotę 998,87 zł tytułem wydatków tymczasowo pokrytych z budżetu Skarbu Państwa – w części uwzględniającej powództwo, a także pobrać z zasądzonego na rzecz powódki roszczenia o odszkodowanie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie kwotę 9550 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu oraz kwotę 4558,33 zł tytułem wydatków tymczasowo pokrytych z budżetu Skarbu Państwa.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w sentencji.