Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22 grudnia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w B. Inspektorat w C. ustalił dla A. M. z tytułu zatrudnienia przez płatnika (...) Sp. z o.o. w okresie od dnia 1 lipca 2017 r. podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w wysokości 4.255,59 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wysokość ustalonego między stronami wynagrodzenia na podstawie umowy o pracę w wysokości 9.550 zł. nie jest adekwatna do zakresu obowiązków. na stanowisku asystenta zarządu, kierownika
ds. zakupów, w zakresie których były m.in. projekty z zakresu grafiki komputerowej, wykonywane przed zatrudnieniem A. M.. były przez firmę zewnętrzną, jak też po przejściu ubezpieczonej na zwolnienie lekarskie. Organ rentowy przyjął, iż zgodnie z art. 83 k.c. ustalenie wynagrodzenia na takim poziomie jest pozorną czynnością prawną, ukierunkowaną na uzyskanie prawa do świadczeń z pracowniczego ubezpieczenia społecznego w wyższym wymiarze.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczona, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, zarzuciła naruszenie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego oraz art.123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez przyjęcie, że wysokość wynagrodzenia ubezpieczonej określona w spornej umowie o pracę nie jest adekwatna do jej zakresu obowiązków, które wybiega znacząco od zakresu czynności dla porównywalnych stanowisk pracy, pomimo, że taka ocena nie znajduje uzasadnienia w zebranym materiale dowodowym, co doprowadziło do błędnego uznania, że strony umowy o pracę ustalając warunki wynagrodzenia działały w celu obejścia prawa, jak również poprzez zaniechanie należytego wyjaśnienia podstawy prawnej decyzji i zaniechanie wskazania faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej.

Odwołująca domagała się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie w okresie
od 1 lipca 2017r. podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne
w wysokości 9.550 zł oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ponadto skarżącą wniosła się o przeprowadzenie dowodu z dokumentów wskazanych w odwołaniu, celem wykazania że wynagrodzenie za pracę określone w umowie o pracę jest adekwatne do przypisanego ubezpieczonej zakresu obowiązków oraz, że umowa ta nie została zawarta w celu obejścia prawa. Skarżąca podała, że umówione wynagrodzenie za pracę znajduje pełne uzasadnienie w rodzaju umówionej pracy, możliwościach finansowych płatnika, a także kwalifikacjach ubezpieczonej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko w sprawie, wnosząc o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W piśmie procesowym z dnia 10 lipca 2018 r. skarżąca zaprzeczyła twierdzeniom organu rentowego, jakoby wysokość wynagrodzenia odwołującej nie była adekwatna do jej zakresu obowiązków oraz jakoby działania ubezpieczonej miały na celu uzyskanie przez odwołującego się prawa do wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Skarżąca podała, że nie zachodzi potrzeba zgłaszania dalszych wniosków dowodowych, poza zaprezentowanymi w odwołaniu.

Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem z dnia 22 października 2018 r., sygn. akt
X U 644/18 zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił dla ubezpieczonej z tytułu zatrudnienia
u płatnika składek (...) spółka z o.o. w C. w okresie od 1 lipca 2017 r. podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne w wysokości 9.550 zł (punkt 1) oraz orzekł o kosztach zastępstwa procesowego (punkt 2).

Z ustaleń Sądu Okręgowego wynika, że płatnik składek (...) Sp. z o.o.
z siedzibą w C. prowadzi działalność gospodarczą w różnych obszarach, w tym gastronomii oraz sprzedaży winiet i ubrań. Płatnik zatrudniania ośmiu pracowników.

Odwołująca ukończyła kosmetologię w (...) Wyższej Szkole Medycznej
w K.. W okresie od grudnia 2013 r. do grudnia 2015 r. zajmowała pozycję ambasadora marki P. J.. W okresie od maja 2016 r. do listopada 2016 r. była kierownikiem sklepu (...). Następnie, od grudnia 2016 r. do maja 2016 r. prowadziła własną działalność gospodarczą w formie franczyzy. Ubezpieczona posługuje się językiem włoskim oraz angielskim.

Dalej Sąd pierwszej instancji ustalił, że w dniu 26 czerwca 2017 r. płatnik składek zawarł z ubezpieczoną A. M. umowę o pracę na czas nieokreślony, na stanowisku asystentki zarządu, kierownika ds. zakupów z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości 9.550,00 zł brutto. Do zakresu jej obowiązków należało: organizowanie dnia pracy prezesa zarządu spółki, przygotowywanie strony internetowej i projektów graficznych, przygotowywanie odpowiedzi na korespondencję pisemną i mailową, - prowadzenie rozeznania rynkowego w kwestii zakupu niezbędnych towarów, analiza produktów pod kątem ich jakości oraz cen, szukanie nowych kontrahentów.

Płatnik składek zgłosił ubezpieczoną do ubezpieczeń społecznych, jako pracownika
z datą powstania obowiązku ubezpieczenia od 1 lipca 2017r.

Sąd Okręgowy ustalił, że szeroki zakres działalności płatnika składek zmusił go
do zatrudnienia osoby, która będzie posiadała umiejętności grafika komputerowego, kierownika do spraw sprzedaży oraz sekretarki biegle władającej językiem włoskim oraz angielskim. Płatnik dokonał wyboru zatrudnienia jednej osoby. W okresie poprzedzającym zatrudnienia ubezpieczonej nikt nie był zatrudniony na powyższych stanowiskach pracy. Przed zatrudnieniem ubezpieczonej czynności grafika były wykonywane przez firmę (...) z siedzibą w Ż.. W okresie nieobecności ubezpieczonej w pracy, płatnik składek nie zatrudnił nikogo na jej miejsce. Obowiązki grafika wykonuje firma (...) z siedzibą w Ż. oraz firma (...) S.C. z siedzibą w K.. Ponadto, część obowiązków ubezpieczonej przejął prezes zarządu spółki D. L. oraz B. L..

Spółka (...) Sp. z o.o. na dzień 31 października 2017r. wykazywała zysk
w wysokości 353.253,29 zł.

W dniu 31 lipca 2017r. ubezpieczona przeszła na zwolnienie lekarskie. Płatnik składek wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o wypłatę zasiłku chorobowego.

Sąd Okręgowy wskazał, że powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie dowodów znajdujących się w aktach organu rentowego w postaci pisma A. M. z dnia
25 października 2017 r. – k. 14, protokołu przesłuchania pełnomocnika płatnika składek D. L. – k. 15-16, umowy o pracę zawartej w dniu 26 czerwca 2017 r. między płatnikiem składek a ubezpieczoną – k. 18, kwestionariusza osobowego i C. vitae – k. 25-27, pisma prezesa zarządu spółki D. L. z dnia 27 listopada 2017 r.
i z dnia 14 grudnia 2017 r. – – k. 43-44, k. 46, wydruku z systemu finansowo – księgowego rachunku zysków i strat spółki (...) Sp. z o.o. za okres od 1 stycznia 2017 r.
do 31 października 2017 r.

Sąd pierwszej instancji dał wiarę powyższym dowodom, albowiem są one jasne, logiczne oraz wzajemnie się potwierdzają. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy okazał się wystarczający do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

W rozważaniach prawnych Sąd Okręgowy powołał regulacje przepisów art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 1, art. art. 18 ust. 1 i 2 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia
13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz odwołał się do poglądu Sądu Najwyższego, wyrażonego w uzasadnieniu uchwały z dnia 27 kwietnia 2005 r., zgodnie z którą na gruncie art. 3531 k.c. autonomia stron umowy w kształtowaniu jej postanowień podlega ochronie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa,
a strony obowiązuje nie tylko respektowanie własnego interesu jednostkowego, lecz także wzgląd na interes publiczny. W prawie ubezpieczeń społecznych w okolicznościach każdego konkretnego wypadku stronom umowy można przypisać zamiar nadużycia świadczeń
z ubezpieczenia społecznego. Cel zawarcia umowy w postaci osiągnięcia świadczeń
z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą, ale nie może to oznaczać akceptacji dla nagannych i nieobojętnych społecznie zachowań oraz korzystania świadczeń
z ubezpieczeń społecznych przy zawarciu umowy o prace na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczenia i ustalenie wysokiego wynagrodzenia
w celu uzyskania świadczeń obliczonych od tej podstawy. Taka umowa jest nieważna
w części ustalającej wygórowane, nieusprawiedliwione rzeczywistymi warunkami świadczenia pracy wynagrodzenie – jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Takie stanowisko wyraził także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 lutego 2009r.
(III UK 70/08).

Sąd zaznaczył, iż podstawę wymiaru składki ubezpieczonego będącego pracownikiem stanowi wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe
i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy, natomiast ocena godziwości tego wynagrodzenia wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku,
a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji
(por. wyrok S.A. w Krakowie z dnia 25 września 2012 r. w sprawie III AUa 398/12, publ. LEX nr 1223252). Takie rozumienie godziwości wynagrodzenia odpowiada kryteriom ustalania wysokości wynagrodzenia z art.78 § 1 k.p. (por. wyrok S.N. z dnia 25 sierpnia
2010 r. w sprawie II PK 50/10, publ. LEX nr 707421).

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że w sprawie poza sporem pozostawała okoliczność faktycznego świadczenia pracy przez ubezpieczoną na podstawie umowy o pracę z dnia
26 czerwca 2017r. na rzecz płatnika składek (...).

Spór ogniskował wokół ustalonego w umowie wynagrodzenia w wysokości
9.550,00 zł z tytułu pracy na stanowisku asystenta zarządu, kierownika ds. zakupów
w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd Okręgowy stwierdził, że po przeprowadzeniu postępowania dowodowego ustalił, iż ustalone przez strony umowy o pracę wynagrodzenie w wysokości 9.550 zł było wynagrodzeniem godziwym oraz ekwiwalentnym.

W ocenie Sądu Okręgowego, ubezpieczona posiadała wszelkie kompetencje wymagane do zajmowania powierzonego jej stanowiska pracy. Legitymuje się szerokim doświadczeniem zawodowym, które pozwoliło jej posiąść umiejętności w zakresie sprzedaży produktów, promocji i reklamy, zarządzania zamówieniami oraz kontaktów z klientem. Nadto, włada ona dwoma językami obcymi. W trakcie zatrudnienia u płatnika składek ubezpieczona wykonywała obowiązki asystentki zarządu, kierownika do spraw zakupów oraz grafika. Powierzone jej zadania łączą się z dużą odpowiedzialnością. Wspomagała firmę
w bieżącej działalności, organizowała pracę zarządu spółki, przygotowywała projekty, a także nawiązywała i realizowała kontakty z włoskimi kontrahentami. Wymaga zaakcentowania,
iż kondycja finansowa spółki pozwalała zatrudnić odwołującą na warunkach określonych
w spornej umowie o pracę. Zakres i ciężar gatunkowy powierzonych jest obowiązków
w pełni uzasadnia ustalenie wynagrodzenia na poziomie, jaki wynika z treści umowy.
Sporne wynagrodzenie odpowiadało wszystkim kryteriom przyjętym przez ustawodawcę
w art. 78 § 1 k.p.

Konkludując Sąd Okręgowy stwierdził, że postanowienia umowy o pracę zawartej
w dniu 26 czerwca 2017r. w zakresie ustalenia wysokości wynagrodzenia nie stanowiły pozornej czynności prawnej ukierunkowanej na uzyskanie prawa do świadczeń
z pracowniczego ubezpieczenia społecznego w wyższym wymiarze.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na mocy powołanych przepisów
i art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono w punkcie 2 na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800).

Wyrok w całości apelacją zaskarżył organ rentowy, zarzucając:

1.naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie,
a w szczególności: - art. 41 ust.12 i 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz
art. 58 § 2 i 3 k.c. i art.78 § 1 k.p., poprzez przyjęcie, że wynagrodzenie ustalone pomiędzy A. D., a jej pracodawcą na poziomie 9.550 zł brutto, nie może zostać ocenione na poziomie wynagrodzenia sprzecznego z zasadami współżycia społecznego, gdyż w ocenie Sądu wynagrodzenie było wynagrodzeniem godziwym oraz ekwiwalentnym
do wykonywanej pracy, odpowiadające rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, uwzględniające jej poziom wykształcenia, staż pracy, zakres obowiązków służbowych; ilość i jakość świadczonej pracy;

2) sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym poprzez przyjęcie m.in., iż wynagrodzenie było wynagrodzeniem godziwym oraz ekwiwalentnym do wykonywanej pracy, odpowiadającym rodzajowi wykonywanej pracy
i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, uwzględniającym poziom wykształcenia, staż pracy, zakres obowiązków służbowych; ilość i jakość świadczonej pracy - w sytuacji, gdy odwołująca nie posiadała kwalifikacji do wykonywania pracy jako grafik (przed zatrudnieniem i po przejściu odwołującej na zwolnienie pracę grafika wykonywała profesjonalna firma zewnętrzna); nie zostało wykazane żadnymi dowodami, że odwołująca, jak to wskazał Sąd w uzasadnieniu wyroku: przygotowywała projekty, a także nawiązywała
i realizowała kontakty z włoskimi kontrahentami, w sytuacji, też gdy rzeczywiste świadczenie pracy trwało około miesiąca, a także, poprzez przyjęcie tym samym, iż zawarcie umowy
o pracę na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczenia
i ustalenie wysokiego wynagrodzenia nie miało na celu uzyskania świadczeń obliczonych
od tej podstawy.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący Zakład wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych za obie instancje;

ewentualnie, z ostrożności procesowej, przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
z uwzględnieniem kosztów postępowania apelacyjnego.

W opinii organu rentowego ustalenie Sądu, że wynagrodzenie było wynagrodzeniem godziwym oraz ekwiwalentnym do wykonywanej pracy, odpowiadające rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, uwzględniające poziom wykształcenia, staż pracy, zakres obowiązków służbowych; ilość i jakość świadczonej pracy, stanowi sprzeczność istotnych ustaleń z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, gdyż trudno uznać, że odwołująca z wykształcenia kosmetolog, jest osobą o odpowiednich kwalifikacjach do wykonywania pracy jako grafik; do wykonywania projektów graficznych, przygotowywania stron internetowych, tym bardziej, że przed zatrudnieniem i po przejściu odwołującej na zwolnienie pracę grafika wykonywała profesjonalna firma zewnętrzna.

Organ rentowy wskazał, iż nie zostało wykazane żadnymi dowodami, że odwołująca, jak to wskazał Sąd w uzasadnieniu wyroku, przygotowała jakiekolwiek projekty.
Nie wykazano także, że odwołująca nawiązała i realizowała kontakty z włoskimi kontrahentami, szczególnie w sytuacji, też gdy rzeczywiste świadczenie pracy trwało około miesiąca i jak wskazała sama odwołująca w piśmie z dnia 25.10.2017 r. „praca w większości była wykonywana zdalnie”.

Zakład zwrócił uwagę również na fakt, że wynagrodzenie ustalone dla ubezpieczonej znacznie odbiegało od wynagrodzenia innych pracowników zatrudnionych przez płatnika, którzy otrzymywali wynagrodzenie na poziomie nieco wyższym od najniższego. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji ustalił wynagrodzenie w kwocie 4.255,59 zł tj. w wysokości przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale 2017 r.

Pełnomocnik ubezpieczonej wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie bowiem jej zarzuty są usprawiedliwione.

Nie sposób nie zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego Zakładu, iż ubezpieczona
w ogóle nie wykazała, iż ustalone umową o pracę wynagrodzenie jest wynagrodzeniem godziwym i należnym.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy nie kwestionował tytułu ubezpieczeń społecznych ubezpieczonej A. D., wynikającego z zawartej w dniu 26 czerwca 2017 r. umowy o pracę, a jedynie stanowiącą podstawę wymiaru składek
na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne - wysokość uzgodnionego przez strony umowy wynagrodzenia. Zatem istotą sporu koncentrowała się na ustaleniu czy wysokość umówionego wynagrodzenia za pracę była godziwa, należna i ekwiwalentna w stosunku
do zakresu i charakteru świadczonej przez pracownika pracy.

Badając zasadność zarzutów apelacyjnych, spośród których w pierwszej kolejności wymaga oceny zarzut sprzeczności dokonanych ustaleń z zebranym materiałem dowodowym – ważący na ustaleniu podstawy faktycznej zaskarżonego rozstrzygnięcia, a w konsekwencji, na prawidłowym zastosowaniu prawa materialnego – Sąd Apelacyjny stwierdził, iż zarzut jest trafny.

Ustalone umową o pracę z dnia 26 czerwca 2017 r. wynagrodzenie na zajmowanym stanowisku asystentki i kierownika ds. zakupów w wysokości 9550 zł brutto miało przysługiwać ubezpieczonej za realizowanie zakresu obowiązków: organizowanie dnia pracy prezesa zarządu spółki, przygotowywanie strony internetowej i projektów graficznych, przygotowywanie odpowiedzi na korespondencję pisemną i mailową, - prowadzenie rozeznania rynkowego w kwestii zakupu niezbędnych towarów, analiza produktów pod kątem ich jakości oraz cen, szukanie nowych kontrahentów, zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie może zostać ocenione jako należne, zachowujące cechy ekwiwalentności do rodzaju i świadczonej pracy przez ubezpieczoną bowiem ani wykonywania zakresu powierzonej pracy i jej merytorycznej jakości w ogóle strony umowy nie wykazały.

Przeciwne stanowisko Sąd Okręgowy wywiódł z analizy materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu przed organem rentowym, a tenże nie potwierdza,
iż ubezpieczona z wykształcenia kosmetolog, bez formalnych kwalifikacji grafika, posiadała umiejętność przygotowywania strony internetowej i projektów graficznych.
Sama ubezpieczona oceniła wyżej swe kompetencje w tym zakresie, podając w piśmie z dnia 25 października 2017 r., że jej obowiązkiem było nadzorowanie projektów graficznych, które mogła konsultować z ojcem, absolwentem (...) . Przed zatrudnieniem ubezpieczonej, płatnik składek korzystał z usług graficznych, świadczonych przez podmiot zewnętrzny, a w okresie niezdolności ubezpieczonej do pracy od 31 lipca 2017 r. spowodowanej przebiegiem ciąży, płatnik skorzystał z usług jeszcze dodatkowej firmy graficznej. Wykonywania przez ubezpieczoną tego rodzaju pracy, podobnie jak i żadnego z pozostałych obowiązków, objętych zakresem czynności nie weryfikował Sąd pierwszej, a żadnych dowodów
z dokumentów, czy to z zeznań świadków, mających potwierdzić posiadane kwalifikacje, wiedzę i umiejętności, niezbędne do świadczenia powierzonych ubezpieczonej obowiązków strony, mających uzasadnić wysokość uzgodnionego wynagrodzenia za pracę, strony umowy nie zaoferowały.

Z powyższych względów zaskakującą jest ocena Sądu pierwszej instancji, który mimo nieobecności stron wzywanych do osobistego stawiennictwa, pomijając dyspozycję
art.232 k.p.c. uznał, że ubezpieczona wykazała swoje racje, a zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa.

Przypomnienia wymaga, iż z ukształtowanego orzecznictwa wynika, że istnieje możliwość zakwestionowania przez Zakład podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych – tekst jednolity: Dz. U z 2017 r., poz. 1778 ze zm.), jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że stanowiące tę podstawę wynagrodzenie zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa, lecz możliwość ta dotyczy sytuacji, w której ocenie
z zastosowaniem zasad współżycia społecznego nie podlega sama podstawa wymiaru składek, ale stanowiąca tę podstawę wysokość umówionego przez strony stosunku prawnego
i wypłaconego wynagrodzenia (przychodu). Możliwość ta dotyczy przede wszystkim umowy o pracę, której ważność poddaje się ocenie w świetle art. 58 k.c. w związku z art. 300 k.p. Innymi słowy, w aspekcie zgodności z normami prawa cywilnego ocenie nie podlega stosunek ubezpieczenia społecznego, lecz związany z nim stosunek o charakterze cywilnoprawnym (vide: orzeczenia Sądu Najwyższego: uchwała z dnia 27 kwietnia 2005 r., sygn. II UZP 2/05, OSNP 2005, Nr 21, poz.338, wyroki: z dnia 2 sierpnia 2007r., sygn.
III UK 26/07, z dnia 19 września 2007r., sygn. III UK 30/07). Bowiem podstawę wymiaru składki ubezpieczonego, będącego pracownikiem stanowi wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności do pracy (vide: uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2005r., sygn. II UZP 2/05). Ocena godziwości wynagrodzenia wymaga uwzględnienia okoliczności każdego konkretnego przypadku, a zwłaszcza rodzaju, ilości i jakości świadczonej pracy oraz wymaganych kwalifikacji (vide: uzasadnienie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 listopada 1996r., sygn. U 6/96, OTK-ZU 1997, Nr 5-6, poz.66 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1999r., sygn. I PKN 465/99, OSNAPiUS 2001, Nr 10, poz.345). Jeżeli wysokość ustalonego w umowie o pracę wynagrodzenia nie będzie ekwiwalentna do rodzaju, ilości i jakości wykonywanych obowiązków pracowniczych, to uprawnionym jest uznanie jej postanowienia w tym zakresie za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego - art.58 §2 k.c. (vide: wyroki Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 2005r., sygn. sygn. III UK 89/05, OSNP 2006r., Nr 11-12. poz.192, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005r., sygn. II UK 16/05. OSNP 2006r.. Nr 11-12, poz.191, czy też
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005r., sygn. II UK 43/05, OSNP 2006r.,
Nr 15-16, poz. 251).

Odnosząc powyższe stanowisko judykatury do realiów niniejszego sporu oraz uwzględniając, iż charakter świadczeń z ubezpieczenia społecznego ma charakter alimentacyjny oraz zasada solidaryzmu wymaga, aby płaca nie była ustalana ponad granice płacy, słusznej, sprawiedliwej i zapewniającej godziwe utrzymanie oraz, żeby rażąco
nie przewyższała wkładu pracy, stwierdzić należy, podzielając stanowisko apelującego Zakładu, że umówione od dnia 1 lipca 2017 r. przez strony stosunku pracy wynagrodzenie zostało ustalone w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 2
i § 3 k.c.). Ubezpieczona, ani płatnik składek nie udowodnili, że uzgodniona wysokość wynagrodzenia była ekwiwalentna do rodzaju, ilości i jakości świadczonej przez skarżącą pracy. Zatem wynagrodzenie nie było godziwe.

Zaznaczyć też wypada, iż samo zawarcie umowy o pracę w pracownicą, będąca
w ciąży, nawet gdyby głównym jej motywem było uzyskanie zasiłku macierzyńskiego
(w niniejszym sporze – w wyższej wysokości) nie jest ani naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem. Skoro zatem ciężarna ubezpieczona nie wykazała, iż do czasu zaistnienia niezdolności do pracy, wykonywała obowiązki pracownicze, posiadając wymagane kwalifikacje, doświadczenie zawodowe oraz kompetencje, adekwatne do rodzaju, zakresu i jakości świadczonej pracy, to zasadnym jest uznanie, iż podstawy wymiaru składek nie stanowi wysokość umówionego przez strony umowy z dnia 26 czerwca 2017 r. wynagrodzenia za pracę.

Kierując się powyższymi motywami, Sąd Apelacyjny po myśli art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego za obie instancje orzeczono w punkcie 2
w uwzględnieniu zasady odpowiedzialności za wynik procesu na zasadzie art. 98 k.p.c.
i art. 108 § 1 k.p.c. przy zastosowaniu § 9 ust. 2 i § 10 ust. l pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2018 r. poz. 265).

/-/ SSA A.Grymel /-/ SSA L.Jachimowska /-/ SSA G.Pietrzyk-Cyrbus

Sędzia Przewodniczący Sędzia