Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1368/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie z 25 kwietnia 2019 r. w sprawie III K 231/16

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

D. C.

Karalność oskarżonej

Karta karna

1205

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Karta karna

Dokument urzędowy, sporządzony w prawidłowy sposób przez uprawnione do tego osoby, więc brak jest racjonalnych argumentów powodujących kwestionowanie jego wiarygodności, co nie było również podnoszone przez strony postępowania.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrazy przepisów prawa procesowego mającej wpływ na treść wydanego wyroku przez dokonanie nieprawidłowej oceny dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonej, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych i przypisaniem winy oskarżonej w zakresie zarzucanego jej czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przed przystąpieniem do wskazania powodów, dla których Sąd odwoławczy uznał zarzut sformułowany w wywiedzionej przez oskarżoną apelacji za niezasadny i niemogący skutkować zmianą lub uchyleniem wyroku, wskazać należy, że redakcja środka zaskarżenia wniesionego przez oskarżoną - nieprofesjonalistę pozostaje daleka od wymagań określonych w art. 427 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy ustalając zakres zaskarżenia, zarzuty oraz wniosek skargi, zmuszony był do dokonania interpretacji wniesionego środka, zgodnie z regułami wypracowanymi w orzecznictwie oraz doktrynie, uwzględniając zasadę niepodzielności środka odwoławczego, a więc interpretując jego petitum przez pryzmat uzasadnienia i wywodów skarżącego w nim zawartych, których istotą jest kwestionowanie rozstrzygnięcia sądu meriti.

Sąd Okręgowy podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z 9 września 2020 r. w sprawie IV KS 21/20 (niepubl.), zgodnie z którym błędne sformułowanie zakresu zaskarżenia nie jest dla sądu odwoławczego wiążące, gdy z pozostałych elementów apelacji, zwłaszcza z treści zarzutów oraz uzasadnienia, wynika inny zakres zaskarżenia niż został wskazany. Słusznie podkreśla się, że o ile zakres zaskarżenia powinien być wskazany w środku odwoławczym w jego części wstępnej, to jednak jest on elementem pochodnym, ustalanym przez pryzmat uchybienia. To bowiem przez pryzmat uchybienia wskazanego w środku zaskarżenia określa się zakres zaskarżenia a nie odwrotnie. Z tych względów Sąd Okręgowy uznał, że choć co prawda w części wstępnej środka odwoławczego skarżąca wskazała, że zaskarża wyrok sądu I instancji jedynie w części dotyczącej „niewykazania w księgach oraz deklaracjach i zeznaniu wartości uzyskanego obrotu oraz należnego podatku, w tym przychodu ze sprzedaży towarów w postaci przede wszystkim żelowych zegarków ręcznych wraz z akcesoriami, prowadzonej poprzez portal internetowy (...), z wykorzystaniem nicku » (...)«”, to biorąc pod uwagę polemikę skarżącej sformułowaną w treści uzasadnienie apelacji z oceną złożonych przez nią wyjaśnień dokonaną przez sąd a quo uznać należy, że skarżąca kwestionuje w istocie całość wyroku w części dotyczącej winy. Jak wynika bowiem z utrwalonego orzecznictwa, zarzut podniesiony nie w petitum, ale dopiero w uzasadnieniu skargi odwoławczej, może być przedmiotem oceny, ponieważ granice odwołania wyznacza treść całego środka odwoławczego, jeżeli z niej wynika (bądź da się wywieść) zamiar skarżącego (por. wyr. SN z 5.01.2011 r., V KK 64/10, OSNKW 2011 Nr 2, poz. 14; wyr. SA we Wrocławiu z 16.10.2013 r., II AKa 239/13, niepubl.; wyr. SA w Krakowie z 18.04.2012 r., II AKa 54/12, KZS 2012 Nr 6, poz. 33).

Odnosząc się do wyinterpretowanego zarzutu skarżącej sformułowanego w wywiedzionej przez nią apelacji, uznać należy, że jest on całkowicie chybiony a sprowadza się jedynie do nieuprawnionej polemiki ze stanowiskiem sądu meriti. Przypomnieć w tym miejscu należy, że istota kontroli odwoławczej dokonywana przez sąd ad quem w przypadku zarzutów skargi dotyczących dokonanej przez a quo oceny dowodów, sprowadza się do skonfrontowania krytycznej ze swej istoty argumentacji strony skarżącej orzeczenie, z wywodami przedstawionymi przez sąd meriti w części motywacyjnej wyroku, zawierającej podstawy rozstrzygnięcia. Konsekwencją tego poglądu jest wniosek, zgodnie z którym skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zanegowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostej jej negacji i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne dla oskarżonego, w tym wyjaśnienia jego samego. Ta metoda kwestionowania trafności skarżonego orzeczenia nie może być uznana za skuteczną (por. wyr. SA w Warszawie z 5.07.2017 r., II AKa 121/17, niepubl.). Sąd odwoławczy jedynie wówczas może zaakceptować ocenę dowodów zaproponowaną przez skarżącego w wywiedzionym środku odwoławczym, jeżeli strona w sposób niebudzący wątpliwości wykaże, że analizując i oceniając materiał dowodowy, sąd naruszył reguły poprawnego rozumowania, nie uwzględnił zasad doświadczenia życiowego lub wskazań wiedzy specjalistycznej, jeśli takowa dla oceny okoliczności sprawy była niezbędna. Samo przedstawienie oceny odmiennej nie może być wystarczające dla skutecznego wykazania obrazy przez sąd meriti art. 7 k.p.k. (por. SA w Warszawie z 6.11.2017 r., II AKa 270/17, niepubl.).

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sprawy, należy zauważyć, że skarżąca w środku odwoławczym nie wskazała żadnych w zasadzie argumentów podważających sposób dokonanej przez sąd I instancji oceny dowodów, a w szczególności by ta ocena przeprowadzona została z naruszeniem zasad wynikających z art. 7 k.p.k. W uzasadnieniu apelacji oskarżona ograniczyła się jedynie do przedstawienia po raz kolejny swojej wersji wydarzeń, w której podważa swoje sprawstwo oraz sposób prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej. Wersja ta wynika natomiast z samych wyjaśnień oskarżonej, które znane są Sądowi Okręgowemu, przy czym nie wytrzymują one konfrontacji z pozostałym, zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Prezentowana przez oskarżoną linia obrony, która niejako zostało przez nią powielona w wywiedzionym środku odwoławczym, sprowadza się do kwestionowania jej roli w prowadzaniu zarejestrowanej na nią działalności gospodarczej, a tym samym kwestionowania jej sprawstwa przestępstwa. Zdaniem skarżącej osobą dokonującą spornych transakcji w ramach przedsiębiorstwa był wyłącznie jej były mąż i to on jest sprawcą zarzuconych oskarżonej przestępstw. Linia obrony D. C. została jednak zweryfikowana przez sąd I instancji w postępowaniu jurysdykcyjnym, czego wyrazem jest obszerna, kompleksowa i spójna ocena dowodów, przeprowadzona w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego. Sąd Okręgowy po analizie materiału dowodowego oraz wywodów sądu meriti nie znalazł jakichkolwiek powodów do kwestionowania przeprowadzonej oceny dowodów.

Nie sposób podzielić stanowiska skarżącej, zgodnie z którym brak jest w sprawie niepodważalnych dowodów, skutkujących przypisaniem jej winy i sprawstwa zarzucanego czynu. W ocenie Sądu Okręgowego jest wręcz przeciwnie, bowiem całokształt dowodów świadczy właśnie o tym, że to oskarżona dopuściła się przypisanego jej przez sąd meriti przestępstwa, a właściwie jedynymi dowodami świadczącymi przeciw temu, są wyjaśnienia samej oskarżonej oraz częściowo zeznania jej męża T. C.. Przy czym sąd I instancji trafnie ocenił te dowody jako niewiarygodne, bowiem są nielogiczne oraz niekoherentne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w toku postępowania.

Sąd okręgowy podziela w tym zakresie zapatrywanie sądu a quo wyrażone w sprawie, że o niewiarygodności wyjaśnień oskarżonej świadczy przede wszystkim fakt, zgodnie z którym nieprawdopodobne jest, by mąż skarżącej bez jej wiedzy dokonywał z jej konta bankowego transakcji związanych ze sprzedażą produktów dokonywaną za pośrednictwem serwisu (...), podczas gdy oskarżona nie tylko miała dostęp do swojego rachunku bankowego, ale również w okresie zarzutu przeprowadzono około sześć tysięcy transakcji za pośrednictwem serwisu (...). Oskarżona musiała przy tym zdawać sobie sprawę, że z jej konta w serwisie (...) może korzystać jej mąż, a tym samym dokonywać w jej imieniu sprzedaży towarów, skoro sama go do tego upoważniła, udzielając mu nad wyraz szerokiego pełnomocnictwa do reprezentacji. Nieprawdopodobnym jest również, by oskarżona w okresie zarzutu nie wiedziała o korzystaniu z jej konta bankowego przez męża, gdyż z zasad doświadczenia życiowego bezsprzecznie wynika, że poprawne rozliczenie się skarżącej z organami podatkowymi musiało obejmować skrupulatną weryfikację stanu rachunku bankowego a także historii operacji. W zastawieniu z ustalonymi faktami godzi w zasady doświadczenia życiowego oraz prawidłowego rozumowania twierdzenie oskarżonej, że część transakcji wykonywanych przez jej męża za pośrednictwem serwisu (...) nie odbywało się na jej rzecz, lecz we własnym imieniu przez T. C., w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Twierdzenia te nie są bowiem w najmniejszym stopniu uprawdopodobnione żadnymi przekonującymi dowodami. Mianowicie między małżonkami z tego tytułu nie dochodziło do żadnych rozliczeń, co byłoby sprawą naturalną, skoro w okresie zarzutu żyli oni w separacji, a wcześniej jeszcze w okresie wspólnego pożycia panował w ich związku majątkowy ustrój małżeński oparty na rozdzielności. Nadto T. C. nie figuruje w żadnej dokumentacji jako strona umowy sprzedaży, strona umowy dostawy z przedsiębiorcą pocztowym, czy jako nabywca jakichkolwiek towarów, którymi następnie handlował. Nie sposób również uznać za wiarygodne twierdzenia skarżącej, że nie wiedziała o zaprzestaniu prowadzenia przez swojego męża działalności gospodarczej, podczas gdy oskarżona tego samego dnia zarejestrowała zbieżną działalność gospodarczą na siebie. Żadne z małżonków nie potrafiło przy tym wyjaśnić w sposób logiczny i przekonujący wspomnianej koincydencji czasowej między tymi zdarzeniami.

Nietrafny jest również argument skarżącej, by na dokonaną przez sąd meriti ocenę wyjaśnień oskarżonej rzutowało wyobrażenie tego sądu o relacjach panujących między małżonkami w okresie rozpadu pożycia. Twierdzenia oskarżonej w tym zakresie są nieuprawnione, gdyż Sąd Rejonowy w żaden sposób dokonując oceny dowodów nie odwoływał się typowych relacji małżeńskich panujących miedzy partnerami w czasie rozstania, wręcz przeciwnie, przyjął w zasadzie wersję oskarżonej, zgodnie z którą pomimo podjęcia decyzji o rozstaniu, żyła ona w zgodzie z mężem. Należy przy tym zauważyć, że fakt relacji oskarżonej z jej mężem nie ma w zasadzie znaczenia dla sprawy, bowiem ewentualna dobra atmosfera w związku nie wyklucza ani nie determinuje sprawstwa oskarżonej. Nadto sama skarżąca jest dość niekonsekwentna w przedstawianiu wpływu swojego męża na sprawę, gdyż z jednej strony akcentuje to, że były mąż ją wykorzystał, oszukał a para od dawna żyje w faktycznej separacji, z drugiej zaś strony D. C. wskazuje, że atmosfera między nią a mężem w czasie rozstania była dobra, małżonkowie wspierali się wzajemnie, w tym w biznesie, a rozeszli się w zgodzie. Nie może również umknąć uwadze, że wbrew wcześniejszym twierdzeniom skarżącej co do okresu faktycznego rozpadu jej związku z T. C., sama ostatecznie przyznała, że przestali razem mieszkać w 2015 r., a rozwód został orzeczony trzy lata później w 2018 r. Obie te daty pozostają w znacznej odległości od okresu przestępnego działania skarżącej, co potwierdza konstatację Sądu Okręgowego, że relacja między D. C. i T. C. nie ma znaczenia dla sprawy, a tym samym dla przeprowadzonej przez sąd a quo oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Dodać należy, że o winie oskarżonej świadczą również inne zgromadzone w toku postępowania dowody, w tym mające charakter osobowy oraz nieosobowy, a które to nie były przez nią kwestionowane. Także zatem z tych względów apelacja okazała się niezasadna.

Wniosek

Wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie D. C. od popełnienia zarzuconego jej czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z wcześniej wspomnianych względów, mając na uwadze charakter podniesionego zarzutu, Sąd Okręgowy dokonał interpretacji wywiedzionej przez oskarżoną apelacji także w zakresie wniosku. Mając tym samym na uwadze przyczyny, w których może dojść do uchylenia wyroku sądu I instancji, a wskazane w art. 437 § 2 k.p.k. jak również kwestionowanie przez oskarżoną wyroku w całości co do winy, uznać należało, że skarżąca zmierza w istocie do zmiany wyroku i orzeczenia co do istoty poprzez jej uniewinnienie od zarzucanych jej czynów. Z uwagi jednak na fakt, że podniesiony w środku odwoławczym zarzut w całości okazał się niezasadny, brak było podstaw do uwzględnienia wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

----------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

-----------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie z 25 kwietnia 2019 r. w sprawie III K 231/16 w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na fakt, że w sprawie podniesiony zarzut okazał się niezasadny, a brak było podstaw do dokonania zmiany lub uchylenia wyroku z urzędu poza zakresem zaskarżenia, wniosek apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie, a wyrok należało utrzymać w mocy w całości.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

-------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-------------------------------------------------

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-----------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

----------------------------------------

5.3.1.4.1.

----------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

---------------------------------------------------------------------

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O wynagrodzeniu obrońcy z urzędu oskarżonego D. S. orzeczono w oparciu o art. 29 ust. 1 z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1651 ze zm.) w zw. z § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 18), zgodnie z którymi koszty nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu ponosi Skarb Państwa. Koszty obrony przed sądem okręgowym jako sądem odwoławczym wynoszą 420 zł, powiększone o należny podatek VAT w stawce 23%.

3

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżoną od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w całości. Sąd miał w tym zakresie na względzie sytuację majątkową i rodzinną oskarżonej i to, że w związku z tym ponoszenie przez nią kosztów postępowania odwoławczego byłoby dla niej zbyt wielkim obciążaniem.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżona D. C.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie co do winy oskarżonej

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana