Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 7/21

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2021 r.

5Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia SA Jarosław Mazurek

Sędziowie: SA Wiesław Pędziwiatr (spr.)

SA Jerzy Skorupka

Protokolant: Wiktoria Dąbrowicz

6przy udziale prokuratora Prokuratury (...) Waldemara Kawalca

7po rozpoznaniu 16 września 2021 r.

8sprawy wnioskodawcy C. B.

9o odszkodowanie i zadośćuczynienie

10na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

11od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

12z 5 listopada 2020 r. sygn. akt III Ko 323/20

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz C. B. 1.001,18 złotych (jeden tysiąc jeden złotych 18/100) wraz z ustawowymi odsetkami od 16 września 2021 roku tytułem odszkodowania za poniesioną szkodę wynikłą z wykonania decyzji o internowaniu;

2.  w pkt. II części rozstrzygającej w ten sposób, że zasądzone od Skarbu Państwa na rzecz C. B. koszty zastępstwa procesowego przed Sądem I instancji podwyższa o dalsze 144 (sto czterdzieści cztery) złote;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz C. B. 240 złotych tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia ustanowionego pełnomocnika;

IV.  koszty postępowania odwoławczego zalicza na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 7/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 5 listopada 2020 roku w sprawie III Ko 323/20 dotyczącym wnioskodawcy C. B. tenże Sąd orzekł, że:

I.  na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego /Dz. U. nr 34, poz. 149 z późniejszymi zmianami/ zasądza od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy C. B. 20.000 zł (dwadzieścia tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku tytułem zadośćuczynienia;

II.  zasądza od Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu) na rzecz C. B. 144 zł tytułem poniesionych przez niego kosztów zastępstwa procesowego w sprawie;

III.  dalej idące żądania wnioskodawcy oddala;

IV.  kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny, pełnomocnik wnioskodawcy radca prawny A. B..

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

– zmiana poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawcy zadośćuczynienia w dalszej kwocie 480.790,82 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku oraz odszkodowania w kwocie 1.001,18 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku.

– zmianę wyroku w pkt II i zasądzenie na rzecz skarżącego dalszej kwoty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za I instancję według norm przypisanych tj. w minimalnej wysokości 288 złotych, z ostrożności w wysokości 6 – krotnej stawki minimalnej, z uwagi na rodzaj i zawiłość sprawy, wraz z przewidzianym podatkiem VAT

– zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym według norm przepisanych wraz z należnym podatkiem VAT.

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Zarzuty pełnomocnika wnioskodawcy:

I.1. w oparciu o art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 3 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. w zw. z art. 558 k.p.k. poprzez uznanie, że nie zostało wykazane, iż C. B. poniósł szkodę w związku z internowaniem w zakresie kwot związanych z poniesionymi kosztami dojazdu i paczek żywnościowych, a w konsekwencji błędne oddalenie wniosku o odszkodowanie.

I.2. w oparciu o art. 438 pkt 2 k.p.k. – obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 322 k.p.c. w zw. z art. 558 k.p.k. poprzez nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy w sytuacji braku możliwości ścisłego udowodnienia przez wnioskodawcę szkody poniesionej w związku z internowaniem.

I.3. w oparciu o art. 438 pkt 2 k.p.k. – obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 410 k.p.k. poprzez:

- pominięcie w trakcie orzekania o wysokości zadośćuczynienia i niedocenienie w sposób szczególny okoliczności, iż C. B. na skutek internowania doznał cierpień w postaci rozłąki z rodziną, trudnych warunków izolacji, trwałych uszczerbków na zdrowiu w postaci choroby wrzodowej, oczywistej niesłuszności pozbawienia wolności, stresu i warunków izolacji w realiach rozpoczęcia stanu wojennego oraz okoliczności po zwolnieniu wnioskodawcy;

- zasądzenie niewspółmiernie niskiej kwoty zadośćuczynienia, nieadekwatnej do całokształtu okoliczności niniejszej sprawy, tj. do rozmiaru krzywd i cierpień doznanych przez wnioskodawcę, ich intensywności i nieodwracalnego charakteru, faktycznych okoliczności zatrzymania, trudnych warunków w czasokresie internowania, które spowodowały pogorszenie stanu psychicznego i zdrowia C. B. oraz krzywdę moralną, nagłego przerwania planów zawodowych na skutek izolacji i krzywdy doznanej przez rodzinę wnioskodawcy w tym zakresie.

I.4. w oparciu o art. 438 pkt 2 k.p.k. – obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów i wyciągnięcie z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wniosków sprzecznych z zasadami prawidłowego rozumowania, doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy, tj.:

- uznanie, iż C. B. nie poniósł szkody wynikającej z kwot związanych z kosztami dojazdu i paczek żywnościowych, gdyż zdaniem Sądu nie wskazano, kto poniósł ww. koszty („gdyby wnioskodawca nie był internowany, to koszty takie z tytułu wyżywienia w domu i tak poniósłby”), podczas gdy szkody te pozostają w normalnym związku przyczynowo-skutkowym z przedmiotowym internowaniem;

- błędną ocenę zeznań wnioskodawcy i świadka poprzez przyjęcie braku wykazania przez nich, ab internowanie C. B. niosło ze sobą szkodę majątkową, a tym samym nieuwzględnienie żądania w zakresie odszkodowania, podczas gdy prawidłowa ocena ww. zeznań wskazuje, że w okresie w którym internowania C. B., poniósł on szkodę na swoim majątku w wykazanym zakresie;

- przyjęcie, iż doświadczone przez C. B. cierpienia fizyczne i psychiczne nie przewyższały tych, które dotknęły osób znajdujących się w podobnej do niego sytuacji;

- uznanie, że zadośćuczynienie w kwocie 20.000 zł (400 zł za każdy dzień internowania) spełnia cel i wymogi określone w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (ustawa lutowa) w przypadku krzywd C. B. doznanych na skutek internowania w okresie od dnia 15.05.1982 r. do dnia 3.07.1982 r., w związku z jego działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad I.1.

Rozważając o zasadności tego konkretnego zarzutu Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, że zupełnie niezasadnie apelująca odwołuje się poprzez normę z art. 558 k.p.k. do przepisów procedury cywilnej i treści reguł ogólnych sformułowanych w k.p.c. Taka operacja jest możliwa W sprawach o odszkodowanie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie przepisy Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się tylko w kwestiach nieuregulowanych w niniejszym kodeksie. Tak reguluje tę kwestię K.p.k., a poprzez unormowanie art. 3 ust. 4 ustawy lutowej o treści Jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, w postępowaniu o stwierdzenie nieważności orzeczenia mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania karnego, (…)mają one zastosowanie do spraw prowadzonych na jej podstawie. Przepisy procedury cywilnej pełnią funkcje uzupełniającą regulacje określone w k.p.k. Samo wskazanie przepisów, które według skarżącej zostały naruszone bez rozwinięcia argumentacji potwierdzającej taki stan nie jest wystarczające do uznania zasadności zastrzeżeń skarżącej. Ani w samym zarzucie ani tym bardziej w jego uzasadnieniu nie wykazała skarżąca iżby Sąd I instancji naruszył przywoływane przez nią w tej części apelacji normy procedury cywilnej.

Apelująca podnosi naruszenie art. 3 k.p.c., którego treść brzmi: Strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. W przepisie tym sformułowano regułę ogólną prawdy materialnej. Zobowiązuje ona strony do składania wszelkich oświadczeń procesowych zgodnie z prawdą. Nie jest to jednak „obowiązek procesowy” w znaczeniu formalnym, obwarowany bezpośrednimi sankcjami, ale obowiązek o charakterze moralnym i etycznym. Odnosi się on do stron, uczestników postępowania i ich pełnomocników. ( T. Ereciński [w:] P. Grzegorczyk, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, K. Weitz, T. Ereciński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Postępowanie rozpoznawcze, wyd. V, Warszawa 2016, art. 3.- podkreslenie SA).

Już z tego choćby powodu zarzut apelującej musi być oceniony, jako chybiony. Wszak regulacja przepisu art. 3 k.p.c. kierowana jest do innych niż Sąd uczestników procesu, a zatem nie jest możliwe uznanie, że doszło do naruszenia tej zasady przez procedujący w sprawie wnioskodawcy Sąd I instancji.

Podobnie rzecz ma się z kolejnym przywołanym przez apelującą przepisem, a to art. 232 k.p.c. Także i on dotyczy stron postępowania. Wszak zobowiązuje strony, a zatem nie Sąd prowadzący proces, do wskazania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę.

Tej powinności wnioskodawca dopełnił i wskazał we wniosku, w zakresie tu badanym poniesionych wydatków na dojazdy i paczki żywnościowe, dowody w postaci zeznań swej żony I. B., która została przesłuchana w toku rozprawy 8 października 2020 roku (k. 83) oraz wysłuchał również samego wnioskodawcę w czasie tej rozprawy (k. 82, 83).

Rzecz jednak w tym, że Sąd ten odmówił wiary tym dowodom i nie ustalił iżby rzeczywiście szkoda, której wyrównania domaga się wnioskujący została przez niego doznana. Tym samym Sąd ten postąpił w tym zakresie zgodnie z regułą sformułowaną w art. 7 k.p.k. swobodnej oceny dowodów.

Apelująca, choć nie podnosi zarzutu naruszenia tej normy, mimo że jest profesjonalnie przygotowana do reprezentacji interesów wnioskodawcy, to jednak z opisu zarzutu I.1. wynika, że w istocie kwestionuje ocenę tych dowodów (wypowiedzi wnioskodawcy i zeznań jego żony).

Czy słusznie, Sąd Apelacyjny wypowie się w dalszej części uzasadnienia.

Ad I.2.

Apelująca w tym zarzucie stwierdza, iż Sąd dopuścił się obrazy formalnych wymogów prowadzenia postępowania, ponieważ nie rozważył wszystkich okoliczność sprawy. Podobnie jak w zarzucie omówionym wyżej, po pierwsze, przywołuje jako naruszony przepis ten, który zawarty jest w k.p.c. (art. 322 k.p.c.). I znów stwierdzić trzeba, że zarzut naruszenia tej normy jest chybiony, a to dlatego, że przecież obowiązek uwzględnienia w podstawie wyroku wszystkich istotnych okoliczności sprawy uregulowany jest w art. 410 k.p.k. zatem norma cywilnego prawa procesowego nie może być w tym kontekście naruszona, bo Sąd kierował się regułą z przepisu art. 410 k.p.k., a nie przepisami k.p.c. Po wtóre, ponieważ apelująca nie wskazuje, których okoliczności Sąd I instancji nie uwzględnił, ten bowiem nie pominął żadnych okoliczności, nie dał natomiast wiary wypowiedziom żony wnioskodawcy oraz jemu samemu w zakresie poniesionych wydatków na dojazdy i paczki żywnościowe, a ta okoliczność pozostaje poza zakresem tak sformułowanego przez apelującą zarzutu. Tylko gdyby Sąd dał wiarę wnioskodawcy i jego żonie, a następnie stwierdził, że nie jest w stanie ustalić precyzyjnie wysokości szkody i dlatego oddalił to roszczenie uprawniony byłby zarzut naruszenia art. 322 k.p.c. W okolicznościach badanej sprawy jednak tak nie jest.

Ergo błędne jest zarzucanie Sądowi I instancji naruszenie wskazanej przez skarżącą normy prawa procesowego cywilnego.

Ad I.3.

W tym zarzucie apelująca podnosząc naruszenie art. 410 k.p.k. stwierdza pominięcie i niedocenienie w sposób szczególny okoliczności istotnych dla orzekania o zadośćuczynieniu dla wnioskodawcy.

Sąd Apelacyjny znów musi powtórzyć, że mimo tak sformułowanego zarzutu apelująca nie wykazała, konkretnych i jednoznacznie dowiedzionych okoliczności, które pominął Sąd I instancji. Wywód tego Sądu w części 5.2 formularza uzasadnienia jednoznacznie wskazuje, że Sąd ten miał na uwadze cierpienia psychiczne wnioskodawcy w czasie internowania, które opisuje w tym fragmencie uzasadnienia. Uwzględnił także charakter krzywdy wyrządzonej C. B., ale miał na uwadze również niewątpliwe cierpienia psychiczne i fizyczne. Należy także zwrócić uwagę na tę część uzasadnienia 3.1. 1 – 4, w której Sąd Okręgowy czynił określone ustalenia faktyczne, w tym dotyczące czasu zatrzymania z powodu decyzji o internowaniu, miejsc jego pozbawienia wolności, stanu rodzinnego w tym czasie, stanu zdrowia, warunków pobytu i warunków sanitarnych, jakości posiłków otrzymywanych w czasie internowania. Miał jednak na względzie także okoliczności związane ze złagodzeniem rygorów internowania.

Przywoływane w zarzucie apelacji okoliczności zostały przez Sąd Okręgowy uwzględnione. Wszak nie pominął ten Sąd faktu:

– rozłąki wnioskodawcy z rodziną, zob. pkt 3.1.2., 3.1.3., 5.2.

– trudnych warunków izolacji, zob. 3.1.2., 5.2.

– uszczerbku na zdrowiu 3.1.2., 5.2.

Komentarza wymaga podnoszona w apelacji kwestia stanu zdrowia internowanego wnioskodawcy. Skarżąca stawia tezę, że doszło na skutek internowania do trwałego uszczerbku na zdrowiu wnioskodawcy w postaci choroby wrzodowej. Tymczasem przecież w toku postępowania przed Sądem I instancji zeznając I. B. podała, że Przed internowaniem mąż chorował na przewlekłą chorobę wrzodową (…) (k. 83) . Nie jest więc tak, że choroba ta była wynikiem internowania, jak stara się przekonać skarżąca. Tym samym nie jest możliwe uznanie, że okoliczność ta została pominięta przez Sąd I instancji, który stan zdrowia w toku internowania miał na względzie, lecz nie przyjął iżby był on wynikiem izolacji wnioskodawcy.

Nie jest zrozumiały ten fragment zarzutu, w którym apelująca podnosi, że pominięto okoliczność oczywistej niesłuszności pozbawienia wolności. Jest to przecież warunek sine qua non dochodzenia zadośćuczynienia za okres internowania i jako taki choćby poprzez wskazanie czasu trwania izolacji wnioskodawcy uwzględniony został przez Sąd Okręgowy.

Zupełnie nietrafny, bo nieprzystający do realiów sprawy jest ten element tego zarzutu, w którym skarżąca podkreśla stres i warunki izolacji w realiach rozpoczęcia stanu wojennego. Wszak wnioskodawca został internowany 15 maja 1982 roku zaś stan wojenny wprowadzono 13 grudnia 1981 roku. Jego internowanie nastąpiło zatem 5 miesięcy po wprowadzeniu stanu wojennego, nie zaś – jak twierdzi skarżąca – w realiach rozpoczęcia stanu wojennego.

Podnosi się w apelacji także, jako pominięte (niedocenione?), okoliczności po zwolnieniu wnioskodawcy. W motywacyjnej części skargi apelująca twierdzi, że „(…)krzywdy i cierpienia C. B. nie zakończyły się z momentem zwolnienia. Skutki internowania odczuwał on de facto do końca swojego życia. Skutkami tymi były problemy zdrowotne zarówno fizyczne jak i psychiczne.”(s. 7). Wypada zauważyć, że twierdzenie iż skutki internowania C. B. odczuwał do końca życia nie przystaje do rzeczywistości, bowiem wnioskodawca wszak jeszcze nie umarł skoro brał udział i został przesłuchany w toku rozprawy. Poza tym, jeśli apelująca reprezentująca wnioskodawcę przez Sądem I instancji stawiała tezę, że stan zdrowia wnioskodawcy pogorszył się wskutek jego internowania i między tymi okolicznościami występuje ścisły związek przyczynowy to obowiązkiem jej było, zgodnie z przywoływanym już przecież przez skarżącą przepisem art. 232 k.p.c. tych okoliczności dowieść w sposób jednoznacznych. Samo stwierdzenie zawarte we wniosku, że tak było – w kontekście zeznań I. B. – nie jest wystarczającym do przyjęcia wykazania takiego niebudzącego wątpliwości stanu.

Ad. 4.

Stwierdzić trzeba, że zarzut obrazy art. 7 k.p.k. w zakresie, w jakim odnosi się do nieprawidłowego ocenienia dowodów wskazujących na niezasadne oddalenie roszczenia o poniesione wydatki na dojazdy rodziny C. B. do miejsca jego odosobnienia oraz na paczki żywnościowe musiał być uznany za skuteczny.

Trzeba zauważyć wyraźną niekonsekwencję w rozstrzyganiu tej kwestii przez Sąd Okręgowy. Uznaje on bowiem za udowodnione fakty odwiedzania czterokrotnie przez rodzinę internowanego C. B. i opiera te ustalenia na wypowiedziach wnioskodawcy, zeznaniach jego żony, wnioskach o widzenie, ewidencji widzeń, dokumentacji IPN (zob. części 3.1.3. formularza uzasadnienia). A mimo tego, stwierdza w części 5.1., że żądanie poniesionych wydatków uznaje za „nieudowodnione co do zasady jak i wysokości. Nie wskazano bowiem kto poniósł koszty dojazdu i paczek (…)”.

Takie stanowisko przez pryzmat ustalonych faktów uznanych za udowodnione i ich ocena odmowy przyjęcia odwiedzania C. B. i wykazanego wspierania paczkami żywnościowymi jawi się jako niespójna logicznie. Jeśli żona internowanego odwiedzała go w miejscu odosobnienia i to ona przywoziła mu paczki, jak twierdzi ona sama i wnioskodawca to nie ma powodu do uznania, że okoliczność ta została nieudowodniona co do zasady.

Jest wprost przeciwnie. Dowody te wsparte dokumentami z okresu internowania k. 24 – 28 zobowiązywały do przyjęcia, iż żona wnioskodawcy poniosła określone wydatki na dojazdy do miejsca jego internowania oraz na paczki żywnościowe dla niego.

Wywody apelacji przekonały o słuszności zarzutu opisanego w pkt. 1.4. ppkt pierwszy i drugi skargi w tej części, która dotyczy oddalenia roszczenia o zasądzenie wydatków związanych z dojazdami żony wnioskodawcy do miejsca jego internowania i wydatkami na przygotowanie paczek żywnościowych.

Mając na uwadze, że Sąd Apelacyjny w składzie rozpoznającym tę sprawę podziela wypracowane poglądy sądów apelacyjnych, w tym tutejszego Sądu, iż wydatki związane z dojazdami żony wnioskodawcy oraz kosztami paczek żywnościowych należy traktować, jako szkodę pokrzywdzonej osoby dokonano zmiany zaskarżonego orzeczenia w tej części. ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 10 listopada 2010 roku w sprawie II AKa 323/10, wyrok tego Sądu z 15 kwietnia 2011 roku w sprawie II AKa 96/11, wyrok tutejszego Sądu z 11 września 2012 roku w sprawie II AKa 195/12).

Skarżąca stawiając zarzut ( art. 438 pkt. 2 k.p.k. ) obrazy art. 7 k.p.k., w żaden sposób nie tylko w części wstępnej, ale także motywacyjnej nie wykazała, aby doszło do obrazy prawa procesowego w postaci art. 7 k.p.k. wymienionego, jako obrażonego przez Sąd Okręgowy, w zakresie, w którym miałoby to odnosić się do ustalonego zadośćuczynienia. Brak jakiejkolwiek argumentacji dotyczącej naruszenia procedury przez Sąd I instancji nie stwarza możliwości krytycznej analizy zastrzeżeń apelującej i nie pozwala na odniesienie się do powodów postawionego naruszenia przepisów proceduralnych.

Pełnomocnik podnosi, iż doszło do naruszenia art. 7 k.p.k. wyrażającego zasadę swobodnej oceny dowodów przez Sąd meriti.

Aby zarzut taki był skuteczny konieczne jest wykazanie, że Sąd orzekający dokonując oceny dowodów złamał reguły poprawnego rozumowania, postąpił sprzecznie ze wskazaniami wiedzy lub też jego wartościowanie nie przystaje do doświadczenia życiowego. Żadnej takiej okoliczności nie wykazała skarżąca. Swoje zastrzeżenia w istocie pełnomocnik sprowadziła do stwierdzenia, że – według skarżącej – okoliczności związane z miejscem wykonywania internowania, długotrwały stres, umęczenie, pozbawienie kontaktów z rodziną czy brak możliwości decydowania o swoim losie, trudne warunki internowania, nagłe przerwanie planów zawodowych, stosunkowo długi okres internowania przemawiały za ustaleniem zadośćuczynienia na znacznie wyższym poziomie.

Te okoliczności i ich wsparcie w motywacyjnej części apelacji w żadnym razie nie dowodzą o naruszeniu reguł określonych w art. 7 k.p.k. przez Sąd I instancji. Jak już wyżej stwierdzono, tenże Sąd uwzględnił istotne dla czynionych ustaleń o wyrządzonej pokrzywdzonemu krzywdzie okoliczności i wskazał, jakie pociągały one dla niego skutki. Dał temu wyraz zarówno w części ustalającej jak i części rozważającej. To, że zdaniem skarżącej należało nadać większe znaczenie tym okolicznościom nie oznacza, że Sąd popełnił błędy logicznego rozumowania, naruszył wskazania wiedzy lub postąpił wbrew doświadczeniu życiowemu w ocenie tych okoliczności. To wszak Sąd czyni określone ustalenia i ocenia na podstawie reguł poprawnego rozumowania i doświadczenia życiowego oraz wskazań wiedzy znaczenie tychże dla ustalenia wysokości należnego zadośćuczynienia. A wszak Sąd ten nie tylko miał na uwadze negatywne okoliczności, które były udziałem pokrzywdzonego internowaniem wnioskodawcy, ale uwzględnił również wynikające z jego wypowiedzi okoliczności świadczące o braku specjalnego, nadzwyczajnego natężenia krzywd wyrządzonych mu, które nie odbiegały swym natężeniem od będących udziałem innych internowanych.

Jeśli uwzględnić okres internowania wnioskodawcy od 15 maja 1982 roku do 2 lipca 1982 roku to nie może być wątpliwości, co do tego, że był to czas, gdy społeczeństwo objęte stanem wojennym miało wiedzę o tym co jest udziałem osób internowanych i jakie są warunki takiej izolacji. Był to zupełnie inny czas i warunki oraz okoliczności niż te, które były udziałem internowanych 13 grudnia 1981 roku i w kolejnych dniach. Wypada zauważyć, że osoby internowane były zatrzymywane 13 grudnia 1981 roku w nocy, nierzadko poprzez wyłamywanie drzwi ich mieszkań i zabieranie z domu w obecności rodzin (małżonków i dzieci), zabierano je bez wskazywania miejsce, do którego byli wywożeni. Opis emocji towarzyszących takim osobom wskazuje, że liczyli się wówczas z najgorszymi możliwymi scenariuszami, włącznie z możliwością pozbawienia ich życia czy też wywiezienia poza granice Polski (na S. do ZSRR). Przez wiele dni stan takiej niepewności utrzymywano wobec tych osób, ale także ich bliskich, którzy nie wiedzieli co się stało z zatrzymanymi. Osoby wówczas pozbawione wolności nie miały żadnej orientacji, co się z nimi dzieje i co będzie się działo, gdzie zostaną umieszczone i jaki będzie los ich samych i ich bliskich. Przeżycia wówczas będące udziałem tych osób były niewątpliwie bardziej głębokie i budzące lęk i strach niż tych, którzy o internowaniu i warunkach pozbawienia wolności wiedzieli w kolejnych miesiącach stanu wojennego.

Gdy porówna się te fakty z sytuacją C. B. to jawi się ona, jako zupełnie coś innego. On wszak został zatrzymany niemalże pięć miesięcy po tym jak wprowadzono stan wojenny. Nie bez znaczenie pozostaje fakt, że internowanie osób oskarżanych o działanie na szkodę państwa odbywały się na początku stanu wojennego, gdy nikt nie wiedział, co się może zdarzyć i jakie będą następstwa dla działaczy opozycyjnych. W tym czasie, gdy zatrzymano C. B., wiedza o tym, czego można się spodziewać od represyjnego reżimu była już w istocie powszechna, a rygory znane, co pozwalało się do nich dostosować.

To, że w subiektywnej ocenie wnioskodawcy jego krzywda zasługiwała na wyższe zadośćuczynienie nie oznacza, że błędnie ocenił te okoliczności Sąd I instancji. Był uprawniony do obiektywnej oceny tych okoliczności i w żaden rażący sposób nie umniejszył rekompensaty za krzywdy wyrządzone wnioskodawcy. Jest tak tym bardziej, że mający go uzasadniać zarzut obrazy przepisów procesowych w istocie jest kwestionowaniem ustaleń faktycznych o randze i znaczeniu przeżyć i obciążeń będących udziałem pokrzywdzonego, a nie naruszeń reguł swobodnej oceny dowodów.

Oczekiwanie wnioskodawcy przyznania wyższego zadośćuczynienia ponad to, które ustalił Sąd I instancji nie zasługuje na uwzględnienie. Zagadnienie zadośćuczynienia regulowane jest w k.c. w przepisach art. 24 § 1, art. 445 i art. 448. Zadośćuczynienie to rekompensata za niemajątkową szkodę, jaką poniosła osoba poszkodowana działaniami organów Państwa związanymi z wykonaniem w stosunku do niej środka przymusu, którego nie powinno się stosować, a przy tym motywowanego chęcią zmuszenia do zaprzestania działań wynikających z walki o podstawowe prawa i wolności człowieka i obywatela. Ta rekompensata odnosi się do negatywnych przeżyć psychicznych, utrudnionych kontaktów z osobami bliskimi. Zarazem należy kwotę zadośćuczynienia oznaczać z umiarem, stosownie do realiów społecznych, jak zamożność mieszkańców, wartość pieniądza itp., by nie pozostało poczucie krzywdy represjonowanego niesłusznie, ale i by orzeczenie nie było sposobem uzyskania nadmiernych korzyści finansowych ( zob. o tym postanowienie SA w Krakowie z KZS 6-8/93 poz. 55) [wyrok z dnia 9 kwietnia 2008 roku Sądu Apelacyjnego w Krakowie w sprawie II AKa 46/08 zamieszczony w KZS 2008/6/48].

Wszystkie te elementy wzięte zostały pod uwagę przez Sąd I instancji i wyartykułował tenże Sąd te okoliczności w swym uzasadnieniu.

Jeśli więc warunki pozbawienia wolności, były formą represjonowania za walkę przeciwko obowiązującemu reżimowi komunistycznemu, i były identyczne dla C. B. jak i dla innych wówczas zatrzymywanych działaczy opozycji antykomunistycznej, to fakt, niezasłużonej krzywdy wynikającej z jego internowania został zrekompensowany właśnie ustaloną wysokością zadośćuczynienia i ta jest akceptowana przez Sąd odwoławczy. Tym bardziej, że nie jest to kwota symboliczna, która iluzoryczną czyniłaby rekompensatę doznanych dolegliwości.

W tych warunkach skoro apelująca wywodzi, że nie doceniono pewnych okoliczności faktycznych relewantnych dla czynionych ustaleń, a nie, że błędnie oceniono dowód i odmówiono wiary twierdzeniom wnioskodawcy, bo wszak o jego przeżyciach wyjaśniał on sam gdyż wiedza o tym, co było jego udziałem mogła pochodzić tylko od niego skoro, żadnych innych dowodów na te okoliczności nie przeprowadzono, zarzut obrazy prawa procesowego uznano za oczywiście chybiony.

Twierdzenie apelującej o doznaniu nieodwracalnych szkód psychicznych z powodu internowania uznać należy za nieudowodnione w żadnym stopniu.

Zarzut obrazy prawa materialnego (art. 438 § 1a) k.p.k.) w zakresie błędnego ustalenia wysokości zadośćuczynienia.

- obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 445 § 2 k.c. oraz art. 448 k.c. w zbiegu z art. 8 ust. 1 ustawy lutowej, poprzez błędne przyjęcie, że kwota zadośćuczynienia w wysokości 20.000 zł jest kwota odpowiednią w przypadku krzywd C. B. doznanych na skutek internowania w okresie od dnia 15.05.1982 r. do dnia 3.07.1982 r., w związku z jego działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego oraz i adekwatną w stosunku do krzywd doznanych przez C. B., podczas gdy okres 50 dni, przez który był internowany C. B., w tym wskazane w postępowaniu dowodowym okoliczności dotyczące warunków odbywania tej przymusowej izolacji uzasadniają zasądzenie dalszej, dochodzonej w niniejszym postępowaniu sumy, tj. 480.790,82 zł jako sumy służącej wyrównaniu odniesionych przez C. B. krzywd.

W rozważanym tu kontekście dotyczącym skargi w części odnoszącej się do niezasądzonego zadośćuczynienia, należy stwierdzić bezsprzeczną niezasadność tego zarzutu.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i piśmiennictwie, konsekwentnie podkreśla się, iż obraza prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Nie można więc mówić o obrazie prawa materialnego w sytuacji, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ustaleń faktycznych, przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów procesowych (...). Nie można zatem skutecznie postawić tego zarzutu - jak to czyni skarżąc[a] - z jednoczesnym kwestionowaniem przepisów postępowania w tym samym zakresie. ( postanowienie SN z 5.02.2019 r., V KK 3/19, LEX nr 2616196).

Apelująca natomiast podnosi w istocie w swoich zarzutach błędy w ustaleniach faktycznych nie zaś popełnienie błędów proceduralnych czy zwłaszcza obrazy prawa materialnego. Wszak stawia tezę, że cierpienia internowanego oraz wyrządzona mu krzywda były na wyższym poziomie niż ustalone przez Sąd, co skutkować winno wyższym zadośćuczynieniem niż przyznane przez ten Sąd. Jest oczywistym, że podstawą zasądzenia zadośćuczynienia oraz odszkodowania był przepis art. 8 ust. 1 ustawy z 23 lutego 1991 o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 149 z p.zm.) przywołany wprost w zaskarżonym wyroku. Także i kolejny przepis wymieniony przez skarżącą, jako obrażony czyli art. 445 § 1 k.c. miał na uwadze Sąd meriti wprost przywołując go w swym uzasadnieniu i wykorzystał go dokonując ustalenia wysokości należnego wnioskodawcy zadośćuczynienia.

Zatem czyniąc podstawą swego rozstrzygnięcia te normy nie dopuścił się ich obrazy. To, że wysokość tego zadośćuczynienia nie została zaakceptowana przez wnioskodawcę nie oznacza, że doszło do obrazy tych norm prawa materialnego, jeśli wysokość tej należności nie ma jak to już wyżej stwierdzono charakteru symbolicznego. W każdej sprawie konieczna jest odrębna, samodzielna ocena, a proste porównanie samych zasądzonych kwot oraz okresu izolacji bez konkretnej wiedzy na temat innych okoliczności pozbawienia wolności nie pozwala na przyjęcie tożsamych wartości dla badanego przypadku wnioskodawcy, jak zdaje się oczekiwać skarżąca przywołując określone orzeczenia we wniosku inicjującym postępowanie przed Sądem Okręgowym. Skoro kryteria oceny wysokości zadośćuczynienia winny być rozważane w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego (zob. np. wyroki SN: z dnia 26 listopada 2009 r., CSK 62/09; z dnia 17 września 2010 r., CSK 94/10,) to przydatność kierowania się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia sumami zasądzonymi z tego tytułu w innych przypadkach jest dość mocno ograniczona. Porównanie takie może stanowić orientacyjną wskazówkę i nie może naruszać zasady indywidualizacji okoliczności wyznaczających rozmiar krzywdy doznanej przez konkretnego poszkodowanego. ( postanowienie SN z 9.06.2020 r., V KK 183/20, LEX nr 3161601).

Apelująca uznała także, że Sąd dopuścił się obrazy art. 445 § 2 k.c. oraz art. 448 k.c.

Z perspektywy art. 445 k.c. należy zauważyć, że zgodnie z § 2 komentowanego przepisu zadośćuczynienie może być przyznane również w wypadku pozbawienia wolności. Takie sformułowanie jest nieprecyzyjne, należy je jednak tłumaczyć jako bezprawne, spowodowane przemocą pozbawienie poszkodowanego swobody poruszania się i przemieszczania zgodnie z jego wolą, a w szczególności opuszczenia miejsca, w którym się właśnie znajduje. W takich sytuacjach zachowanie sprawcy polega najczęściej na umieszczeniu poszkodowanego w zamkniętym pomieszczeniu, a niekiedy także na skrępowaniu go i pozbawieniu innych atrybutów wolności. Przestępstwo pozbawienia wolności normuje art. 189 k.k. W doktrynie prawa karnego przyjmuje się, że pozbawieniem wolności jest również zabranie osobie niepełnosprawnej kul lub wózka inwalidzkiego, co wyłącza możliwość swobodnego przemieszczania się.

Pozbawieniem wolności uzasadniającym przyznanie zadośćuczynienia jest także przetrzymywanie pacjenta w szpitalu psychiatrycznym z naruszeniem zasad określonych w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 2017 r., poz. 882; por. wyrok SN z dnia 15 listopada 1979 r., II CR 376/79, OSPiKA 1981, z. 2, poz. 26, z glosą M. Sośniaka, oraz wyrok SN z dnia 19 listopada 2015 r., IV CSK 792/14, LEX nr 1938686). Nie jest natomiast pozbawieniem wolności w rozumieniu komentowanego przepisu pozbawienie wolności dokonywane przez uprawnione organy, np. zatrzymanie, zatrzymanie w celu doprowadzenia do sądu (prokuratora), tymczasowe aresztowanie albo umieszczenie w zakładzie karnym na podstawie prawomocnego wyroku skazującego.”( J. Gudowski [w:] T. Bielska-Sobkowicz, G. Bieniek, H. Ciepła, M. Sychowicz, R. Trzaskowski, T. Wiśniewski, C. Żuławska, J. Gudowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II, Warszawa 2018, art. 445.)

Przede wszystkim jednak zarzut ten jest chybiony, dlatego że przecież ustawa lutowa jest odrębnym, szczególnym aktem normatywnym regulującym kwestie zadośćuczynienia i odszkodowania związane z represjami za działalność niepodległościową i to ona ma zastosowanie w toku kształtowanego nią postępowania. To przepisy tej ustawy dają uprawnienia do rekompensowania krzywd i szkód wynikłych z wydania decyzji o internowaniu i jej wykonania, nie zaś normy przywołane przez skarżącą. Te mogą być pomocne tylko dla interpretacji odpowiedniości zadośćuczynienia. Tym samym nie mogło dojść in concreto do obrazy tych przepisów, a to art. 445 § 2 k.c. i art. 448 k.c. .

Natomiast Sąd meriti rozstrzygając w tej sprawie miał na uwadze właśnie przepisy wskazane w apelacji i to zarówno z ustawy lutowej jak i art. 445 § 1 k.c. w zakresie ustalenia wysokości zadośćuczynienia i uznał, że wnioskodawcy należy się określone w wyroku zadośćuczynienie w związku z jego internowania. Ergo, to nie z powodu niewłaściwej interpretacji przepisów wydał orzeczenie niesatysfakcjonujące wnioskodawcę, ale dlatego, że w zakresie przyznanych mu kompetencji ocenił krzywdę psychiczną i fizyczne dolegliwości będące udziałem internowanego na odpowiednim zdaniem tego Sądu poziomie rekompensaty pieniężnej.

To zaś w żadnym razie nie jest obrazą prawa materialnego.

Zarzut uznano za nieskuteczny.

Zarzut błędnych ustaleń faktycznych w zakresie ustalenia wysokości zadośćuczynienia.

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na treść orzeczenia, polegający na niedostatecznym ustaleniu rozmiaru krzywdy C. B., a w konsekwencji niewzięciu pod uwagę wszystkich okoliczności mających wpływ na wymiar krzywdy, w tym takich zdarzeń, które potęgowały jego krzywdę fizyczną i psychiczną, tj. niedocenienie w odpowiednim stopniu okresu internowania, warunków, w jakich wnioskodawca przebywał w izolacji, represyjnej formy przesłuchań, pomimo tego, że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika ww. stan faktyczny sprawy, a uznanie powyższej krzywdy przez Sąd I instancji jedynie na podstawie niedostatecznie ustalonego katalogu okoliczności w postaci uznania ogólnych warunków internowania, podczas gdy ponadto względy merytoryczne i racjonalne wskazują, iż nieuzasadniona jest zdaniem Sądu ocena represji doznanych przez wnioskodawcę na zasadzie przyjęcia braku podstaw zadośćuczynienia wykazanych przez pełnomocnika wnioskodawcy.

Specyfika środka zaskarżenia złożonego w imieniu wnioskodawcy polega w istocie na powtarzaniu tych samych zarzutów z perspektywy różnych podstaw odwoławczych i podważaniu w ten sposób wydanego przez Sąd I instancji orzeczenia.

Apelująca podnosi przede wszystkim niewłaściwe ustalenie wysokości zadośćuczynienia i czyni to odwołując się do błędów proceduralnych (zarzut I. 3 pkt podpunkt drugi; zarzut I. pkt 4. ppkt trzeci i czwarty), obrazy prawa materialnego (zarzut II. i zarzut V.) i błąd ustaleń faktycznych zarzut III.

Sądowi Apelacyjnemu nie pozostaje nic innego jak stwierdzić, że w żadnym razie Sąd Okręgowy nie popełnił błędów ustaleń faktycznych, zresztą nie wykazała ich przecież skarżąca, zaś kwestię oceny prawidłowości ustalonej wysokości zadośćuczynienia przeprowadzono wyżej i powtórzyć trzeba, że nie dowiodła skarżąca iżby było ono na poziomie symbolicznym, rażąco niskim i przez to nieakceptowalnym, jako niesprawiedliwie rekompensujące czas izolacji C. B. w ramach internowania.

Zarzut obrazy prawa materialnego, a to art. 481 § 1 k.c.

- poprzez błędną wykładnię i zastosowanie na skutek przyjęcia i rozstrzygnięcia w przedmiocie odsetek przez Sąd I instancji zasądzonej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 20.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, podczas gdy wnioskodawca wykazywał w tym zakresie w żądaniu wniosku odsetki ustawowe za opóźnienie.

Jako zupełnie nietrafne potraktowano oczekiwanie skarżącej zasądzenia należności na rzecz wnioskodawcy powiększone od uprawomocnienia się wyroku o odsetki ustawowe za opóźnienie.

Apelująca odwołuje się, na poparcie swego żądania, do normy art. 481 k.c.

Należy mieć na względzie, że kwestia odsetek jest także regulowana w art. 359 k.c., który stanowi:

§ 1. Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.

§ 2. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych.

Jest oczywistym, że odsetki związane zasądzonym odszkodowaniem czy zadośćuczynieniem wynikają z orzeczenia, jak o tym mówi art. 359 § 1 k.c. Jeśli nadto uwzględni się ugruntowane orzecznictwo dotyczące tej kwestii to jasnym się staje, że żądanie apelacji w tym zakresie jest nieuzasadnione ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 19 sierpnia 2015 r., II AKa 182/15, LEX nr 1843389: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 3 czerwca 2013 r., II AKa 149/13, LEX nr 1331123; postanowienie Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 1992 r., WZ 55/92, LEX nr 20548: uchwała Sądu Najwyższego z 10 grudnia 1991 r., I KZP 35/91, LEX0 nr 20494).

Zarzut rażącego naruszenia przepisu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

- rażące naruszenie § 11 ust. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz.U. z 2018 r., poz. 265) poprzez jego niezastosowanie polegające na pominięciu dyspozycji tego unormowania i błędnym zasądzeniu na rzecz wnioskodawcy tytułem kosztów zastępstwa procesowego opłaty w wysokości 144 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, gdy powinna być w to miejsce zasądzone na rzecz skarżącego minimalnie kwota 240 zł z tytułu ustanowienia pełnomocnika.

Rację ma skarżąca, że Sąd meriti nieprawidłowo ustalił wysokość należnego wnioskodawcy od Skarbu Państwa zwrotu wydatków poniesionych przez niego na rzecz reprezentującego go pełnomocnika.

Z treści uzasadnienia (pkt 8.) wynika, że Sąd opierał się ustalając wysokość tego wydatku wnioskodawcy na rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 4 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (DZ.U. z 2019, poz. 68).

Tymczasem podstawą takiego rozstrzygnięcia winien być przepis § 11 ust. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (DZ.U. z 2018 roku, poz. 265).

Wnioskodawca wszak nie korzystał z pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez radcę prawnego wyznaczonego przez Sąd lecz samodzielnie ustanowił dla jego reprezentacji swego pełnomocnika i poniósł z tego tytułu określone koszty zgodnie z regułami tego ostatniego aktu prawnego.

Wniosek

O zmianę poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawcy C. B. zadośćuczynienia w dalszej kwocie 480.790,82 złotych oraz odszkodowania w kwocie 1.001,18 złotych a nadto zasądzenie na rzecz wnioskodawcy tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za I instancję w minimalnej wysokości 288 złotych, z ostrożności procesowej 6 – krotności stawki minimalnej, powiększone o stawkę podatku VAT.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec tego, że argumentacja skarżącej o popełnieniu naruszeń prawa procesowego okazała się nietrafna zaś o błędnych ustaleniach faktycznych i obrazie prawa materialnego była w pewnym fragmencie przekonująca tylko częściowo uwzględniono wniosek apelacji i zasądzono należne wnioskodawcy odszkodowanie (w zakresie wskazanym w apelacji). Natomiast w pozostałej części apelacja była chybiona, a zatem nie mógł zostać spełniony postulat zmiany wyroku i zasądzenia dalszych kwot w wysokości oczekiwanej przez apelującą.

Co do kosztów zastępstwa procesowego należy zauważyć, że tylko normy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 4 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (DZ.U. z 2019, poz. 68) w § 4 ust. 3 mówią o podwyższeniu należnego radcy prawnemu wynagrodzenia o stawkę podatku od towarów i usług. Tylko więc, gdy zasądzane jest wynagrodzenie dla pełnomocnika wyznaczonego z urzędu podwyższa się je o stawkę VAT. Regulacja rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (DZ.U. z 2018 roku, poz. 265), do której odwołuje się skarżąca takiego unormowania nie zawiera. Jeśli więc pełnomocnik składa określonej treści oświadczenie i domaga się zasądzenia stawki minimalnej taką też należało uwzględnić i zreformować w tym względzie orzeczenie Sądu Okręgowego.

W żadnym razie nie uznano, iżby nakład pracy, jakieś inne szczególne względy, wkład pracy radcy prawnego upoważniał czy nakazywał podwyższenie wynagrodzenia za reprezentację wnioskodawcy do 6–krotności stawki minimalnej. Była to sprawa jakich wiele pełnomocnik prowadziła i prowadzi. Zaś jakość apelacji (pod względem stylistycznym, gramatycznym, logicznym) wręcz sprzeciwia się uwzględnieniu takiego wniosku.

Lp.2

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Zmieniono zaskarżony wyrok w części dotyczącej odszkodowania zasądzonego na rzecz C. B. i zasądzono 1.001,18 złotych tytułem kosztów dojazdu bliskich wnioskodawcy do miejsc jego odosobnienia oraz dalsze 144 złote tytułem poniesionych wydatków na reprezentującego go przed Sądem I instancji pełnomocnika.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały przedstawione w tej części uzasadnienia, która dotyczyła rozważań o zasadności zarzutu błędnego ustalenia faktycznego i błędu materialnego.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na podstawie art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k. i art. 632 pkt 2 k.p.k. i § 11 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (DZ.U. poz. 1800, z póź.zm.) zasądzono na rzecz wnioskodawcy poniesione przez niego koszty ustanowienia pełnomocnika w sprawie do reprezentacji przed Sądem Apelacyjnym w postępowaniu odwoławczym.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV.

Orzeczenie o wydatkach związanych z postępowaniem odwoławczym oparto na podstawie art. 13 ustawy z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2099 z późn. zm.).

Wszystkie przytoczone wyżej rozważania doprowadziły Sąd odwoławczy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

7.  PODPIS

SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Jarosław Mazurek SSA Jerzy Skorupka