Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1424/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 marca 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, z późn. zm.) art. 81 ust. 2, art. 82 ust. 3, ust. 5 pkt. 2, 3, 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1398), stwierdził, że z tytułu posiadania przez H. A. statusu wspólnika jednoosobowej spółki z. o. o (...) SP. Z O.O. miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne wynoszą:

02-12/2014 (...),48

01-12/2015 (...),57

01-12/2016 3210,60

01-11/2017 (...),13

(...),26

01-05/2018 (...),86

(...),93

07-12/2018 (...),86

01-12/2019 (...),12

01-12/2020 (...),02

01-02/2021 (...),76.

Jak wynika z analizy dokumentów zapisanych w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS stwierdzono, że od 02/2014 r. ubezpieczona nie złożyła poprawnych dokumentów rozliczeniowych, które uwzględniałyby podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu posiadania statusu (...) Sp. z o.o.

Z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego (stan na dzień 23.11.2020 r.) wynika, że od 04.02.2014 r. ubezpieczona jest (...) Sp. z o.o. posiadającym 19 udziałów o łącznej wartości 19 000,00 zł.

W piśmie z 16.12.2020 r. ubezpieczona wyjaśniła, że (...) spółka ta posiada dwóch wspólników(...). W związku z tym, H. A. wskazała, że nie mam obowiązku podlegania i opłacania składki zdrowotnej z tytułu bycia jednoosobowym (...) spółki (...) w okresie 02/2014-11/2017 oraz za 06/2018r."

Ponadto ubezpieczona przysłała kopię umowy spółki (...) Sp. z o.o. , z której wynika, że od 03.01.2014 r. posiada 19 udziałów o łącznej wartości 19.000,00 zł, a drugi wspólnik spółki posiada 1 udział o wartości 1 000,00 zł.

Uwzględniając wyjaśnienia pełnomocnika R. M. z 15.02.2021 r. ubezpieczona posiada 95 % kapitału zakładowego tj. 19 udziałów o łącznej wartości 19 000,00 zł. Natomiast cały kapitał zakładowy spółki stanowi 20 000 zł. tj. 20 udziałów o łącznej wartości 20 000,00 zł).

Pomimo posiadania przez ubezpieczoną 95 % udziałów w spółce (...) Sp. z o.o. jest ona traktowana w świetle ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jak jednoosobowy wspólnik sp. z o.o., ponieważ drugi wspólnik posiada 5% udziałów w spółce ma charakter "iluzoryczny".

Z perspektywy przywołanej normy prawa ubezpieczeń (...) Sp. z o.o. należy traktować jak spółkę jednoosobową.

Odnosząc się do okresu spornego tj. od miesiąca lutego 2014 r. co do obowiązku ilości opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, na podstawie wpisu w Centralnej Informacji i Ewidencji i Działalności Gospodarczej oraz Krajowego Rejestru Sądowego stwierdziliśmy stan faktyczny:

-

od 02/2014 r. do 11/2017 r. - jedna składka zdrowotna tj. (...) SP. Z.O. O. NIP: (...) ;

- od 12/2017 r. do 05/2018 r. - 2 składki zdrowotne tj. NIP: (...) (działalność

gospodarcza prowadzona wyłącznie w formie spółki cywilnej) i NIP (...)

(...) SP. Z.O. O.

-

za 06/2018 r. - jedna składka zdrowotna tj. (...) SP. Z.O. O. NIP: (...),

-

od 07/2018 r. - 2 składki zdrowotne tj. (...) SP. Z O.O. i NIP (...) H. (...). J.

W przypadku ubezpieczonej uwzględniając wskazane przepisy składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być odprowadzana odrębnie z każdego rodzaju działalności, zatem winna się ona zgłosić do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu posiadania statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

(decyzja – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniosła H. A. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika zaskarżając ją w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie:

- art. 81 ust. 2, art. 82 ust. 3 i art. 82 ust. 5 pkt 2) i 9) ustawy z dnia 27.08.2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i:

a) całkowicie błędne uznanie, że przepisy te dają podstawę do wydania zaskarżonej decyzji w stosunku do Ubezpieczonej, jako jednego z dwóch udziałowców w spółce (...) sp. z o.o., i to jeszcze dodatkowo jako udziałowca nie sprawującego zarządu w spółce, a więc udziałowca czerpiącego wyłącznie zyski kapitałowe z tytułu udziału w kapitale zakładowym Spółki (...) sp. z o.o., a nie realizującego własną działalność gospodarczą w ramach struktury spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i to dodatkowo w sytuacji, gdy prowadzenie działalności w ramach tej spółki oraz wykonywanie nawet większościowego prawa głosu na zgromadzeniu wspólników tej spółki przez Ubezpieczoną jest uzależnione ekonomiczne od woli drugiego z udziałowców, posiadających jedynie formalnie mniejszościowy udział w kapitale zakładowym spółki (...) sp. z o.o.;

b) stwierdzenie w sprzeczności z treścią tych przepisów podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Ubezpieczonej z tytułu posiadania przez nią statusu wspólnika w spółce (...) sp. z o.o. i pomimo, że zaskarżona decyzja została wydana celem wyłącznie stwierdzenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne Ubezpieczonej z tytułu posiadania przez nią statusu wspólnika w spółce (...) sp. z o.o., w rzeczywistości stwierdzenie podstawy wymiaru tych składek także z innych tytułów z których Ubezpieczona deklaruje i opłaca składki na ubezpieczenie zdrowotne;

- art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13.10.1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i stwierdzenie zaskarżoną decyzją, że w okresie od 02-2014 do 02.2016 miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne Ubezpieczonej są w kwotach określonych tą decyzją w sytuacji gdy należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za ten okres uległo z mocy tego przepisu przedawnieniu;

- art. 365 § 1 w zw. z art. 13 § 2 KPC poprzez naruszenie mocy wiążącej prawomocnego postanowienia w przedmiocie wpisu spółki (...) sp. z o.o. do Rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego i uznanie za podstawę zaskarżonej decyzji, w tym na potrzeby zastosowania treści art. 82 ust. 5 pkt 2) w/w ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, że Ubezpieczona prowadzi działalność gospodarczą w formie jednoosobowej spółki z o.o., w sytuacji gdy w świetle wpisów dokonanych na podstawie tego postanowienia oraz ujawnionych w odpisie z Rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego spółki (...) sp. z o.o. wprost wynika, że Ubezpieczona nie posiada całości udziałów w tej spółce, a przez to że (...) sp. z o.o. nie jest spółką jednoosobową.

Wobec powyższego wniesiono o zmianę zaskarżonej decyzji i stwierdzenie, że z tytułu posiadania przez Ubezpieczoną statusu wspólnika w spółce (...) sp. z o.o. nie podlega ona ubezpieczeniu zdrowotnemu.

(odwołanie – k. 3-12)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 176-176 verte)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 4 lutego 2014 roku. Przeważającym przedmiotem działalności spółki jest sprzedaż detaliczna odzieży prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach. Na podstawie danych z w/w rejestru (stan na dzień: 29.04.2021 r.), H. A. jako jej wspólnik posiadała 19 udziałów o łącznej wartości 19.000 złotych, z kolei wysokość kapitału zakładowego wynosiła 20.000 złotych. W rubryce 7 – dane wspólników, podrubryka 6 w/w rejestru, na pytanie czy wspólnik H. A. posiada całość udziałów spółki wskazano odpowiedź - ,,nie”. Początkowo funkcję prezesa zarządu owej spółki sprawowała H. A., od dnia 12 lipca 2017 roku funkcję tą sprawuje M. K. (1), która podejmuje także wszelkie decyzje związane z funkcjonowaniem spółki.

(wypis z KRS – k. 168-175, k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego, zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku e-protokół (...):05:14- 00:12:32 – płyta CD – k. 195)

Wnioskodawczyni jest siostrą M. K. (1).

(okoliczność bezsporna)

Z zawartej w dniu 3 stycznia 2014 roku umowy spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wynika, że wspólnik H. A. objęła 19 udziałów o łącznej wartości 19.000 złotych, z kolei wspólnik M. K. (1) objęła 1 udział o wartości 1000 złotych.

(akt notarialny – k. nieponumerowane strony załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 25 lutego 2014 roku pomiędzy M. K. (1), wspólnikiem spółki pod firmą: (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (pożyczkodawca), a spółką pod firmą (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. reprezentowaną przez: H. A. (pożyczkobiorca) została zawarta umowa pożyczki, której przedmiotem było udzielenie pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę jako wspólnika pożyczkobiorcy pożyczki w łącznej kwocie 20 000 złotych.

(deklaracje (...) Sp. z o.o. – k. 15-18, k. 20-23, k. 25-28, k. 30-33, k. 35-43, k. 45-54, sprawozdania spółki (...) Sp. z o.o. – k. 56-77, umowa pożyczki – k. 78-81, aneks nr (...) z dnia 19.12.2015 r. – k. 82-83, aneks nr (...) z dnia 16.12.2016 r. – k. 84-85, aneks nr (...) z dnia 29.12.2017 r. – k. 86-87, aneks nr (...) z dnia 20.12.2018 r. – k. 88-89, aneks nr (...) z dnia 17.12.2019 r. – k. 90-91, aneks nr (...) z dnia 30.12.2020 r. – k. 92-93, raport kasowy – k. 126)

W dniu 25 lutego 2014 roku pomiędzy M. K. (1), wspólnikiem spółki pod firmą: (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (pożyczkodawca), a spółką pod firmą (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. reprezentowaną przez: H. A. (pożyczkobiorca) została zawarta umowa pożyczki, której przedmiotem było udzielenie pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę jako wspólnika pożyczkobiorcy pożyczki w łącznej kwocie 71 000 złotych.

(deklaracje (...) Sp. z o.o. – k. 15-18, k. 20-23, k. 25-28, k. 30-33, k. 35-43, k. 45-54, sprawozdania spółki (...) Sp. z o.o. – k. 56-77, umowa pożyczki – k. 110-113, aneks nr (...) z dnia 19.12.2015 r. – k. 114-115, aneks nr (...) z dnia 16.12.2016 r. – k. 116-117, aneks nr (...) z dnia 29.12.2017 r. – k. 118-119, aneks nr (...) z dnia 20.12.2018 r. – k. 120-121, aneks nr (...) z dnia 17.12.2019 r. – k. 122-123, aneks nr (...) z dnia 30.12.2020 r. – k. 124-125)

W dniu 27 czerwca 2014 roku pomiędzy M. K. (1), wspólnikiem spółki pod firmą: (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. (pożyczkodawca), a spółką pod firmą (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. reprezentowaną przez: H. A. (pożyczkobiorca) została zawarta umowa pożyczki, której przedmiotem było udzielenie pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę jako wspólnika pożyczkobiorcy pożyczki w łącznej kwocie 30 000 złotych.

(deklaracje (...) Sp. z o.o. – k. 15-18, k. 20-23, k. 25-28, k. 30-33, k. 35-43, k. 45-54, sprawozdania spółki (...) Sp. z o.o. – k. 56-77, umowa pożyczki – k. 96-99, aneks nr (...) z dnia 19.12.2015 r. – 94-95, aneks nr (...) z dnia 16.12.2016 r. – k. 100-101, aneks nr (...) z dnia 29.12.2017 r. – k. 102-103, aneks nr (...) z dnia 20.12.2018 r. – k. 104-105, aneks nr (...) z dnia 17.12.2019 r. – k. 106-107, aneks nr (...) z dnia 30.12.2020 r. – k. 108-109)

M. K. (1) udzieliła spółce (...) Sp. z o.o. pożyczek na łączną kwotę 101 000,00 złotych.

(dowody przelewów pożyczek – k. 127-129)

Wnioskodawczyni musiała się liczyć ze zdaniem M. K. (1) ze względu na udzielone kwoty pożyczek. Gdyby M. K. (1) zażądała spłaty udzielonych przedmiotowej spółce pożyczek, wówczas koniecznym stałoby się zakończenie prowadzenia przedmiotowej działalności.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku e-protokół (...):05:14- 00:12:32 – płyta CD – k. 195)

Na zeznaniu podatkowym:

1.  PIT-11 za 2019 roku dotyczącym przychodów pracownika przedmiotowej spółki – (...) widnieje podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) jako osoby upoważnionej do sporządzenia informacji;

2.  PIT -11 za 2017 rok dotyczącym przychodów pracownika przedmiotowej spółki – (...) widnieje podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) w miejscu podpisu płatnika lub osoby wyznaczonej do obliczenia i pobrania podatku/ pełnomocnika płatnika;

3.  PIT -11 za 2017 rok dotyczącym przychodów pracownika przedmiotowej spółki – (...) widnieje podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) w miejscu podpisu płatnika lub osoby wyznaczonej do obliczenia i pobrania podatku/ pełnomocnika płatnika

(PIT -11 – k. 130-132, k. 134-135, k. 137-138)

Podpis Prezesa Zarządu (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) widnieje:

1.  na oświadczeniu spółki (...) Sp. z.o.o. z dnia 18.04.2018 r. obejmującym rozwiązanie umowy o pracę zawartej z pracownikiem wskazanej spółki (...).

(oświadczenie – k. 136)

Podpis M. K. (1) występującej w imieniu (...) Sp. z.o.o. widnieje na:

1.  na umowie o pracę zawartej w dniu 30.11.2018 r. przez przedmiotową spółkę z M. K. (2);

2.  na świadectwie pracy z dnia 01.06.2018 r. dla W. K.;

3.  na aneksie do umowy o pracę z dnia 01.12.2017 r. numer UP (...) zawartym pomiędzy przedmiotową spółką, a M. L.;

4.  na aneksie do umowy o pracę z dnia 01.12.2017 r. numer UP (...) zawartym pomiędzy przedmiotową spółką, a W. K.;

5.  na świadectwie pracy z dnia 22.05.2019 r. dla M. L.;

6.  na aneksie z dnia 31.07.2017 r. do umowy najmu z dnia 09.06.2017 r. zawartej pomiędzy spółką (...) Sp. z.o.o. Sp.k., a przedmiotową spółką.

7.  na aneksie z dnia 31.12.2019 r. do umowy najmu z dnia 31.10.2019 r. zawartej pomiędzy spółką (...) Sp. z.o.o. Sp.k., a przedmiotową spółką

(umowa o pracę – k. 139, świadectwo pracy – k. 140-141, k. 143-144, aneks – k. 133, 142, k. 147, k. 151-152)

Oświadczenie przedmiotowej spółki z dnia 22.10.2017 r. złożone Administracji (...) A. M. I. B. Swatko obejmujące wypowiedzenie umowy najmu dotyczącej lokalu użytkowego przy ul. (...) w Ł. zostało podpisane przez M. K. (1).

(oświadczenie – k. 145)

Oświadczenie przedmiotowej spółki z dnia 21.12.2017 r. złożone Administracji (...) A. M. I. B. (...) obejmujące wypowiedzenie umowy najmu dotyczącej lokalu użytkowego przy ul. (...) w Ł. zostało podpisane przez M. K. (1).

(oświadczenie – k. 148-149)

Pismo z dnia 21.05.2018 r. obejmujące prośbę o anulowanie złożonego przez przedmiotową spółkę w dniu 21.12.2017 r. wypowiedzenia umowy najmu dotyczącej lokalu sklepowego przy ul. (...) w Ł. zostało podpisane przez M. K. (1).

(pismo – k. 150)

Oświadczenie przedmiotowej spółki z dnia 13.02.2019 r. złożone J. Ł. obejmujące wypowiedzenie umowy ochrony mienia (...) zostało podpisane przez M. K. (1).

(wypowiedzenie umowy – k. 146)

Na umowie najmu z dnia 31.10.2019 r. zawartej pomiędzy spółką (...) Sp. z.o.o. Sp.k., a przedmiotową spółką widnieje podpis Prezesa Zarządu M. K. (1) występującej w imieniu (...) Sp. z.o.o.

(umowa najmu – k. 153-162)

Na dowodach wypłat z dnia: 31.03.2014 r. , 06.05.2014 r., 07.05.2014 r. widnieje podpis M. K. (1).

(dowody wypłat – k. 165-166)

W maju 2021 roku wnioskodawczyni sprzedała część udziałów M. K. (1). Proporcja udziałów pomiędzy wspólnikami wynosi po 50 %.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku e-protokół (...):05:14- 00:12:32 – płyta CD – k. 195)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach organu rentowego i załączone do akt sprawy, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała, oraz w oparciu o zeznania wnioskodawczyni. Zebrany w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do odpowiedzi na pytanie stanowiące istotę niniejszego sporu, a mianowicie czy w realiach rozpoznawanej sprawy wydana przez organ rentowy decyzja z dnia 26 marca 2021 roku była prawidłowa.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

W myśl art.6 ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2021.0.423 t.j.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1 ustawy) .

Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się też wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej (art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Należy podzielić stanowisko Sądu Apelacyjnego w Lublinie w wyroku z dnia 27 maja 2015 r., zgodnie z którym wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest traktowany w przepisach prawa z zakresu ubezpieczeń społecznych jak osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą (por. tezę wyroku w sprawie III AUA 198/15, Lex nr 1733709).

Okres podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom określa przepis art. 13 pkt 4 cytowanej ustawy, zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Na podstawie zaś art. 66 ust. 1 pkt. 1c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. (Dz.U.2021.0.1285 t.j.), osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub przepisów o ubezpieczeniach społecznych lub ubezpieczeniu społecznym rolników, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.

W konsekwencji wspólnicy spółki jawnej a także komandytowej, partnerskiej i wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością stosownie do treści art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego jako osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, które prowadzą działalność pozarolniczą.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna, oraz zgodnie z art.69 ust.1 ustawy obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych.

Zgodnie z art.82 ust.3 i 4 w/w ustawy jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust.5, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem ust.4. Jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności, o której mowa w ust. 5 pkt 1-5, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest odrębnie od każdej prowadzonej spółki.

Zgodnie z art.82 ust.5 w/w ustawy, rodzajami działalności są:

1) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej;

2) działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;

3) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej;

4) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej;

5) działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki partnerskiej.

Sąd Okręgowy pragnie zauważyć, kwestia związana z proporcją udziałów w spółce była już wielokrotnie rozważana przez Sąd Najwyższy.

Zgodnie z interpretacją dokonaną przez Sąd Najwyższy w 3 sierpnia 2011 r. (I UK 8/11) w jednakowy sposób oceniana winna być sytuacja jedynego, jak i „niemal jedynego” wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jeśli udział jednego ze wspólników wynosi 99/100, a drugiego 1/100 to udział tego drugiego jest udziałem iluzorycznym. Wspólnik, który posiada 99/100 udziałów jest de facto jedynym wspólnikiem spółki.

Powyższy wyrok oraz jego uzasadnienie nie ma jednak przełożenia na realia niniejszej sprawy bowiem proporcja udziałów pomiędzy wspólnikami wynosiła 95 % do 5 %.

Zasadą jest, że wspólnicy sp. z o.o. mają równe prawa i obowiązki, a zakres ich uprawnień w spółce uzależniony jest od liczby (wartości) posiadanych udziałów. Zgodnie z art. 20 k.s.h. wspólnicy albo akcjonariusze spółki kapitałowej powinni być traktowani jednakowo w takich samych okolicznościach, zaś art. 174 § 1 k.s.h. wskazuje, że jeżeli ustawa lub umowa spółki nie stanowi inaczej, wspólnicy sp. z o.o. mają równe prawa i obowiązki w spółce. Dotyczy to podstawowych praw obligacyjnych i organizacyjnych (np. prawo głosu, prawo do dywidendy).

Należy zwrócić uwagę, że podział udziałów stanowi owoc wewnętrznych ustaleń wspólników, często także ich możliwości finansowych decydujących o tym, w jakim stopniu każdy wspólnik jest w stanie zaangażować się kapitałowo. Poza tym pozycję wspólników mogą często determinować ich osobiste uprawnienia (niezależnie posiadanych udziałów). Zatem każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie.

Literalna wykładania art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która ma zastosowanie w niniejszej sprawie, nie wzbudza wątpliwości i jest zgodna z definicją jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wyrażoną w art. 4 § 1 pkt 3 kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym spółka jednoosobowa to spółka kapitałowa, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika. W świetle tej definicji po przenalizowaniu zebranego w sprawie materiału dowodowego wbrew twierdzeniom zaprezentowanym w treści zaskarżonej decyzji tutejszy sąd doszedł do przekonania, że wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej w ramach (...) Sp. z o.o. w Ł. z perspektywy normy prawa ubezpieczeń społecznych, gdyż spółka ta nie jest jednoosobowa, lecz posiada w istocie dwóch udziałowców (H. A. oraz M. K. (1)). W tym znaczeniu sąd nie podziela stanowiska organu rentowego, że drugi wspólnik (posiadający 5 % udziałów) – M. K. (1) w realiach niniejszej sprawy ma charakter iluzoryczny.

W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę już na samą treść pełnego odpisu z Rejestru Sądowego spółki (...) Sp. z.o.o., który jest jasny i nie nasuwa wątpliwości. Z treści wskazanego odpisu wynika, że H. A. jako wspólnik (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. posiadała 19 udziałów o łącznej wartości 19.000 złotych, z kolei wysokość kapitału zakładowego wynosiła 20.000 złotych. W rubryce 7 – dane wspólników, podrubryka 6 w/w rejestru, na pytanie czy wspólnik H. A. posiada całość udziałów spółki wskazano odpowiedź - ,, nie”. Ujawnienie we wskazanym rejestrze jako wspólnika jedynie H. A. nie oznacza, że jest ona jedynym jej wspólnikiem. W tym względzie warto odnieść się do art. 38 pkt 8 lit. c ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U.2021.112 t.j.), zgodnie z którego treścią, w dziale 1 rejestru przedsiębiorców zamieszcza oznaczenie wspólników posiadających samodzielnie lub łącznie z innymi co najmniej 10% kapitału zakładowego oraz ilość posiadanych przez tych wspólników udziałów i łączną ich wysokość. W konkluzji zatem fakt, że wspólnik który posiada mniej niż 10 % udziałów w spółce nie został ujawniony w odpisie z Krajowego Rejestru Sądowego nie oznacza, że spółka miałaby być jednoosobowa, a on sam nie funkcjonuje w spółce.

Jak wynika z zawartej w dniu 3 stycznia 2014 roku umowy spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., w dniu jej zawiązania wspólnik H. A. objęła 19 udziałów o łącznej wartości 19.000 złotych, z kolei drugi wspólnik M. K. (1) objęła 1 udział o wartości 1000 złotych. Podkreślić jeszcze raz należy, że proporcja udziałów pomiędzy wspólnikami wynosiła 95 % do 5 %.

Zgodnie z tezą wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 25 lipca 2019 r. III AUa 424/19 (LEX nr 2781216), którą tutejszy sąd w pełni podziela, objęcie udziałów, choćby w nieznacznej części, w spółce przez innych udziałowców należy uznać za okoliczność wyłączającą zastosowanie art. 8 ust. 6 pkt 4 u.s.u.s.

Podstawową rolą wspólnika jest uczestnictwo w zgromadzeniach wspólników, regulowanych przepisami od art. 227 do 254 k.s.h. oraz wykonywanie prawa kontroli w trybie art. 212 k.s.h. Prawo kontroli służy każdemu wspólnikowi. W tym celu wspólnik lub wspólnik z upoważnioną przez siebie osobą może w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu (§ 1). Nie jest rolą wspólnika reprezentowanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy zajmowanie się sprawami tej spółki. Kompetencje te zostały przyznane zarządowi spółki w myśl art. 201 § 1 k.s.h. Rola zarządu spółki sprowadza się do prowadzenia jej spraw (czyli prowadzenia przedsiębiorstwa, kierowania pracownikami i podejmowania decyzji gospodarczych) oraz do reprezentowania jej na zewnątrz (dokonywania czynności prawnych w stosunkach zewnętrznych spółki). W rozpoznawanej sprawie w przypadku spółki (...) Sp. z.o.o. M. K. (1) (mniejszościowy wspólnik) od 2017 roku jest prezesem jej jednoosobowego zarządu wyłącznie uprawnionym do reprezentowania wskazanej spółki. Nie ulega zatem wątpliwości, że do jej kompetencji należy organizowanie działalności spółki w taki sposób, aby było to zgodne z jej przedmiotem działalności, a ponadto podejmowanie w imieniu spółki decyzji gospodarczych. Prezes Zarządu przedmiotowej spółki (...) ponosi również odpowiedzialność na zasadzie przewidzianej w art. 299 ksh zgodnie z którym, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Pomimo zatem faktu bycia przez H. A. wspólnikiem większościowym, nie była ona osobą decyzyjną w spółce.

W ocenie sądu działanie w przedmiotowej spółce dwóch wspólników, którzy w sposób realny oddziaływają na funkcjonowanie przedmiotowej spółki przekłada się na sformułowanie, że tak naprawdę nie sposób oceniać wskazanej spółki jako spółki jednoosobowej.

Powyższe okoliczności zdaniem sądu znajdują odzwierciedlenie w załączonej do odwołania przez wnioskodawczynię obszernej dokumentacji związanej z funkcjonowaniem przedmiotowej spółki za lata: 2017 – 2019. Po ich dokładnym przeanalizowaniu tutejszy sąd jednoznacznie ustalił, że na załączonych m.in. aneksach, oświadczeniach czy pismach w istocie widnieje podpis M. K. (1) działającej jako Prezes Zarządu (...) Sp. z.o.o. Niezaprzeczalnie zatem skoro o kwestiach związanych z prowadzeniem przez przedmiotową spółkę działalności gospodarczej decyduje nie skarżąca, a Prezes Zarządu, którym faktycznie jest jej drugi udziałowiec będący jednocześnie udziałowcem mniejszościowym, to trudno uznać jego udział za iluzoryczny. Wskazane okoliczności korespondują również z zeznaniami odwołującej złożonymi w owym zakresie. W konkluzji w takiej konfiguracji wnioskodawczyni pozostaje (...) Sp. z.o.o. uprawnionym jedynie do realizacji przysługujących jej praw odnoszących się do posiadanych udziałów w tej spółce. W tym stanie rzeczy nieuprawniona zdaje się być wysnuwana przez organ rentowy teza, że spółkę (...) Sp. z o.o. należy traktować jak spółkę jednoosobową.

Co więcej uwadze tutejszego sądu nie umknęła także okoliczność udzielania przez wspólnika M. K. (1) spółce (...) Sp. z o.o. pożyczek na łączną kwotę 101 000,00 złotych. W takim wypadku zachodzi pewnego rodzaju ekonomiczna zależność pomiędzy przedmiotową spółką, a aktywnością owego wspólnika co do jej spłat, zaś na wnioskodawczyni spoczywa zobowiązanie respektowania praw jakie przynależne są drugiemu wspólnikowi, w tym dołożenie staranności w realizacji ciążących na niej obowiązków względem owego wspólnika. Ekonomiczne znaczenie wskazanej relacji podkreślała także w swych zeznaniach ubezpieczona. Dookreśliła, że ze względu na udzielone kwoty pożyczek przez wspólnika M. K. (1) musiała mieć na względzie jej zdanie. Z zeznań wnioskodawczyni wynikało także, że gdyby M. K. (1) zażądała spłaty udzielonych przedmiotowej spółce pożyczek, wówczas koniecznym stałoby się zakończenie prowadzenia przedmiotowej działalności.

W świetle przywołanych powyżej stwierdzeń, nie sposób uznać zgodnie ze stanowiskiem ZUS udziału drugiego ze wspólników – mniejszościowego spółki (...) Sp. z o.o. (M. K. (1)) za iluzoryczny. Z całą pewnością pozycja M. K. (1) jako mniejszościowego wspólnika i zarazem Prezesa Zarządu spółki ma zasadniczy wpływ na jej działalność.

Posiadanie udziałów w spółce z o.o. przez co najmniej dwóch udziałowców, choćby - jak w niniejszej sprawie - jeden z udziałowców posiadał zaledwie 5% udziałów, należało uznać za okoliczność wyłączającą zastosowanie przepisu art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć

pełnomocnikowi ZUS Pocztą.