Pełny tekst orzeczenia

Niniejszy dokument nie stanowi doręczenia w trybie art. 15 zzs 9 ust. 2 ustawy COVID-19 (Dz.U.2021, poz. 1842)

Sygn. akt I ACa 1273/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Żelazowski

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Beata Zaczyk

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2022 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Zarządcy w postępowaniu sanacyjnym (...)Szkoły(...) w restrukturyzacji z siedzibą w N.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Rejonowego w T.,

(...) S.A. z siedzibą w S. i (...) S.A z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 23 lipca 2021 r. sygn. akt I C 241/20

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. oraz na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwoty po 7.800,00 zł (słownie złotych: siedem tysięcy osiemset) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Andrzej Żelazowski

Sygn. akt IACa 1273/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 11 lutego 2022 roku

Strona powodowa - zarządca w postępowaniu sanacyjnym (...)Szkoły (...)w restrukturyzacji z siedzibą w N. w pozwie wniesionym dnia 28 sierpnia 2019 r. do Sądu Okręgowego w Tarnowie domagała się zasądzenia od pozwanych Skarbu Państwa - Prezesa Sądu Rejonowego w T., (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. oraz (...) S.A. z siedzibą w W. in solidum kwoty 419.464,67 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania tytułem odszkodowania wobec nieprzekazania przez komornika zarządcy strony powodowej sumy uzyskanej z egzekucji, prowadzonej w stosunku do strony powodowej z nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...).

Sąd Okręgowy w T.ustalił następujący stan faktyczny:

Powód jest zarządcą masy sanacyjnej powołanym w postępowaniu sanacyjnym (...)Szkoły (...) w N.. Postępowanie sanacyjne zostało otwarte postanowieniem Sądu Rejonowego dla K. w K. VIII Wydział Gospodarczy do spraw upadłościowych i restrukturyzacyjnych z dnia 18 kwietnia 2018 r., w sprawie o sygn. (...).

(...)Szkoła (...) w N. była dłużnikiem Banku (...) i jeszcze na etapie poprzedzającym postępowanie sanacyjne Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w T. A. G. prowadził postępowanie egzekucyjne do sygnatury (...), w którym dokonał zajęcia nieruchomości dłużnika, dla której prowadzona jest księga wieczysta numer (...), a następnie dokonał sprzedaży licytacyjnej działki numer (...) objętej tą księgą. Działka ta jest obecnie objęta wyodrębnioną księgą wieczystą numer (...). Postanowienie o przysądzeniu prawa użytkowania wieczystego działki zostało wydane przez Sąd Rejonowy w T., I Wydział Cywilny w dniu 26 stycznia 2018r., w postępowaniu pod sygn. akt(...).

Sąd Rejonowy w T.przekazał kancelarii Komornika Sądowego A. G. kwotę 420.295,22 zł, wyegzekwowaną na skutek sprzedaży nieruchomości dłużnika, będącego powodem w przedmiotowej sprawie, którą zaksięgowano pod pozycją ksg. (...) w dniu 18 lutego 2019 r. Kwota ta nie została wysłana do osoby uprawnionej, pozostaje ujawniona na saldzie zaliczek.

Powód pismem z dnia 22 marca 2019 r., złożył skargę na zaniechanie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T. A. G., które polegało na niedokonaniu przez niego przelewu na rachunek bankowy masy sanacyjnej kwot wydanych mu z depozytu sądowego na mocy zarządzenia z dnia 10 stycznia 2019 r. W związku z powzięciem informacji, że A. G. nie pełni już funkcji komornika, tożsama skarga została wysłana ponownie przez stronę powodową w dniu 25 marca 2019r. za pośrednictwem powołanego zastępcy Komornika Sądowego - R. I..

Sąd Rejonowy w T.,(...)Wydział (...)postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2019 r. w sprawie o sygn. akt(...) zobowiązał Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T. R. I., zastępcę komornika A. G. do niezwłocznego przelania kwoty 419.464,67 zł pochodzącej ze sprzedaży nieruchomości objętej księgą wieczystą o numerze (...) na rachunek dłużnika – (...)Szkoły (...) z siedzibą w N..

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w T. R. I., stwierdził w piśmie z dnia 18 kwietnia 2019 r., że wykonanie postanowienia Sądu z dnia 11 kwietnia 2019 r. jest niemożliwe. Komornik bowiem nie dysponował środkami w wymaganej wysokości. Na dzień objęcia przez R. I. funkcji zastępcy w kancelarii Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T. A. G., na rachunkach bankowych kancelarii znajdowała się jedynie kwota 332.447,35 zł.

Powód pismem z dnia 23 kwietnia 2019 r., wezwał Skarb Państwa - Prezesa Sądu Rejonowego w T.do zapłaty w ramach odpowiedzialności solidarnej Skarbu Państwa za działania komornika, kwoty 419.464,67 zł pobranej w toku czynności egzekucyjny i zatrzymanej przez A. G., stanowiącej składnik masy sanacyjnej (...)Szkoły(...). W tym celu powód wyznaczył Prezesowi Sądu Rejonowego w T.termin do dnia 30 kwietnia 2019 r.

Prezes Sądu Rejonowego w T.nie wypłacił żądanej kwoty i poinformował stronę powodową, że pismem z dnia 10 kwietnia 2019 r. zawiadomił Prokuraturę Okręgową w T.o możliwości popełnienia przestępstwa przez komornika w tym zakresie, a nadto wskazał, że komornik został zawieszony w czynnościach, a następnie z uwagi na fakt, że złożył rezygnację ze stanowiska, jego stanowisko wygasło z dniem 31 marca 2019 r. Prezes Sądu poinformował także, że zgłosił powyższe zdarzenie ubezpieczycielom w zakresie odpowiedzialności cywilnej zarówno komornika, jak i sądów powszechnych i prowadzone są czynności weryfikacyjne, zmierzające do zbadania podstaw i zasadności roszczenia powoda.

Wobec braku zapłaty żądanej kwoty, powód kolejnym pismem z dnia 4 czerwca 2019 r., ponownie wezwał Skarb Państwa Prezesa Sądu Rejonowego w T.do zapłaty kwoty dochodzonej niniejszym pozwem.

Prezes Sądu Rejonowego w T.ponownie nie wypłacił żądanej kwoty i poinformował, że przedmiotowe roszczenie winno być skierowane wobec osoby byłego komornika sądowego A. G., w tym również w toczącym się postępowaniu przygotowawczym w Prokuraturze (...)w N.. Nadto Prezes powołał się na konieczność oczekiwania na zakończenie postępowania likwidacyjnego zgłoszonego ubezpieczycielom.

Ubezpieczyciel Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w T. - (...) S.A., prowadził postępowanie likwidacyjne szkody wyrządzonej przez komornika A. G., pod numerem szkody (...). Ubezpieczyciel nie znalazł podstaw do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej w ramach zawartej umowy ubezpieczenia.

A. G. był Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w T.. W dniu 27 lutego 2019 r. został odsunięty od wykonywania czynności na okres 30 dni w związku ze stwierdzonym oczywistym i rażącym naruszeniem przepisów prawa, co wynikało z przeprowadzonej kontroli jego kancelarii. Jednocześnie Prezes Sądu Okręgowego w T.złożył do Ministerstwa Sprawiedliwości wniosek o odwołanie komornika, gdyż A. G. w dniu 21 lutego 2019 r. złożył oświadczenie o rezygnacji z pełnienia obowiązków. Jego powołanie na stanowisko Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T.wygasło z dniem 31 marca 2019 r.

Prokuratura (...)w N. prowadzi postępowanie przygotowawcze pod sygn. (...), w którym przedstawiła w dniu 12 lipca 2019 r. A. G. zarzut, że w okresie od nieustalonego dnia lutego 2018 r. do 26 lutego 2019 r. w T., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, czyniąc sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, jako funkcjonariusz publiczny pełniąc funkcję Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T., działając na szkodę interesu publicznego oraz interesu prywatnego stron postępowań egzekucyjnych i zabezpieczających nie dopełnił, wynikającego z art. 22 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji obowiązującego do dnia 31 grudnia 2018 r. i art. 31 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych obowiązującego od dnia 01 stycznia 2019 r. w zw. z art. 752 k.p.c. i art. 808 § 1 k.p.c., obowiązku wydania uzyskanych środków pieniężnych uprawnionemu lub ich złożenia na rachunek depozytowy Ministra Finansów i przywłaszczył sobie w ten sposób powierzone mu pieniądze w łącznej kwocie 1.249.913,58 zł, przeznaczając je na potrzeby własne i bieżącą działalność prowadzonej przez siebie kancelarii komorniczej.

Postępowanie przygotowawcze w tym zakresie zostało wszczęte przez Prokuraturę Okręgową w T.do sygn. (...) na skutek zawiadomienia złożonego przez samego komornika sądowego - A. G., który przyznał się do zdefraudowania należących do stron postępowania komorniczego środków finansowych w łącznej kwocie – jak podał – 950.000 zł Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa zgłosił także wyznaczony zastępca – komornik sądowy R. I. w dniu z 26 kwietnia 2019 r.

A. G. pełniąc obowiązki Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T.miał zawartą umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ze stroną pozwaną (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na okres od dnia 1 lipca 2018 r. do dnia 30 czerwca 2019 r.

Prezes Sądu Rejonowego w T.pismem z dnia 30 kwietnia 2019 r. poinformował (...) S.A. o fakcie zaistnienia szkody, która jest przedmiotem niniejszego procesu i (...) S.A. pismami z dnia 25 czerwca 2019 r. i 22 sierpnia 2019 r. poinformował o nieuznaniu swojej odpowiedzialności za przedmiotowe zdarzenie i odmówił wypłaty żądanego odszkodowania.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w T.zważył, co następuje:

Fakt wyrządzenia szkody przez byłego komornika A. G. stronie powodowej w wysokości określonej w pozwie nie budzi wątpliwości i fakt ten nie był kwestionowany przez żadną ze stron pozwanych. Skarb Państwa i (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. kwestionowały jedynie możliwość przypisania Skarbowi Państwa – Prezesowi Sądu Rejonowego w T.odpowiedzialności solidarnej z komornikiem za przedmiotowe zdarzenie, zaś strona pozwana (...) S.A. kwestionowała swoją odpowiedzialność jako ubezpieczyciela z tytułu zawartej przez A. G. umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej komorników za przedmiotowe działanie z uwagi na umyślne działania komornika.

Sąd wskazał, że zasady odpowiedzialności komorników sądowych regulują przepisy ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 850). Przepis art. 36 ust. 1 tej ustawy statuuje solidarną odpowiedzialność komornika i Skarbu Państwa za wyrządzoną szkodę wraz z komornikiem. Z kolei przyjęcie odpowiedzialności Skarbu Państwa - Prezesa Sądu Rejonowego w T.implikuje odpowiedzialność odszkodowawczą ubezpieczyciela pozwanego Skarbu Państwa - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. na podstawie przepisów kodeksu cywilnego regulujących umowę ubezpieczenia.

Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z treścią przepisu art. 36 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych (dalej: u.k.s.) komornik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności. W nauce prawa wskazano na wykształcenie się nowej zasady odpowiedzialności, którą można nazwać zasadą niezgodności z prawem (bezprawności) i do tej kategorii zalicza się odpowiedzialność komornika uregulowaną w ww. przepisie (por. H. Ciepła, J. Skibińska-Adamowicz, Status prawny komornika i podstawy jego odpowiedzialności odszkodowawczej po uchyleniu art. 769 k.p.c., PPE 2006, nr 4-6, s. 19; por. Z. Banaszczyk, System prawa prywatnego (w:) Prawo zobowiązań. Część ogólna, red. A. Olejniczak, t. 6, Warszawa 2009, s. 812). Wypracowana w orzecznictwie i piśmiennictwie reguła odpowiedzialności tego rodzaju, określana zasadą niezgodności z prawem (bezprawności), stanowi zaostrzenie odpowiedzialności w porównaniu z zasadą winy, zasadą ryzyka, zasadą słuszności czy z zasadą gwarancyjną. Dla jej powstania wystarczające jest wykazanie obiektywnie negatywnego działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej Odpowiedzialność odszkodowawcza komornika uregulowana w komentowanym przepisie jest zatem odpowiedzialnością deliktową, której przesłanką jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem, bez względu na zawinienie komornika (por. wyrok SN z dnia 10.02.2010 r., V CSK 279/09, Lex nr 585901).

Z brzmienia przepisu art. 312 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1588 t.j.) wynika, że „postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wchodzącego w skład masy sanacyjnej wszczęte przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem otwarcia postępowania”, a z przepisu ust. 3 tego artykułu wynika, że „sumy uzyskane w zawieszonym postępowaniu egzekucyjnym, a jeszcze nie wydane, przelewa się do masy sanacyjnej niezwłocznie po wydaniu postanowienia o otwarciu postępowania sanacyjnego.” Tym samym organ egzekucyjny, co jest okolicznością bezsporną, podejmując decyzję o nieprzekazaniu zarządcy strony powodowej kwoty pieniężnej uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości należącej do strony powodowej, będącej dłużnikiem w postępowaniu egzekucyjnym i wyprowadzeniu tej kwoty z konta firmowego bez względu na jej przeznaczenie, tj. czy na cel bądź osobisty, czy na bieżące potrzeby działalności prowadzonej przez niego firmy, tj. kancelarii komorniczej, postąpił niezgodnie z dyspozycją wymienionego przepisu. Powyższe doprowadziło do niedoboru środków na koncie, skutkujących niemożnością wykonania postanowienia Sądu Rejonowego w T.wydanego w dniu 11 kwietnia 2019 r. w postępowaniu pod sygn. akt (...) zobowiązującym Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T. R. I., Zastępcę Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w T. A. G. do przelania kwoty 419.464,67 zł pochodzącej ze sprzedaży nieruchomości objętej KW nr (...) na rachunek masy sanacyjnej.

Mając na uwadze powyższe oraz niekwestionowany stan faktyczny w przedmiotowej sprawie, nie ulega wątpliwości, że przyjęcie przez byłego komornika sądowego A. G. kwoty pieniężnej przelanej przez Sąd Rejonowy w T.z tytułu sprzedaży nieruchomości należącej do powoda w toku postępowania egzekucyjnego i zaniechanie przekazania tej kwoty zarządcy masy sanacyjnej dłużnika, powoduje że jego działanie było niezgodne z prawem, bezprawne i naruszające bezwzględnie obowiązujące przepisy, tj. przepisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne i przepisy ustawy o komornikach sądowych.

W przedmiotowej sprawie te przesłanki odpowiedzialności komornika nie były kwestionowane przez strony pozwane i strony te nie negowały, że działania i zaniechania komornika tj. przyjęcie kwoty z tytułu sprzedaży nieruchomości strony powodowej w toku postępowanie egzekucyjnego i nie wydanie uzyskanej z tego tytułu kwoty zarządcy masy sanacyjnej, doprowadziły do uszczuplenia majątku strony powodowej o dochodzoną kwotę tj. 419.464,67 zł.

Sąd Okręgowy wskazał, że istotnym dla odpowiedzialności solidarnej Skarbu Państwa i komornika sądowego jest również to, by szkoda została wyrządzana przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności przez komornika. A zatem chodzi tu wyłącznie o wszelkie działania lub zaniechania komornika o charakterze władczym tj. przewidziane w art. 2 i 3 u.k.s., które zmierzają do realizacji celu egzekucji i brak podstaw do ograniczenia ich do tych, które nie mają charakteru przestępczego ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2015 r., IV CSK 302/14, Biul. SN 2015, Nr 5, poz. 15, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2015 r., II CSK 544/14, Biul. SN 2015, Nr 9, poz. 11). Ta przesłanka odpowiedzialności Skarbu Państwa, a co za tym idzie podmiotu ubezpieczającego go, była sporna pomiędzy stronami. Sąd przyznał rację stronie powodowej, że zarzucane przez nią byłemu komornikowi działania i zaniechania, z których wywodzi swe roszczenie, nastąpiły przy wykonywaniu czynności przez komornika, a nie przy sposobności ich wykonywania, jak to podnosiły strony pozwane.

Wskazane wyżej względy pozwalały ustalić odpowiedzialność zarówno Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w T., jak i jego ubezpieczyciela - (...) S.A. z siedzibą w S. na podst. przepisu art. 36 u.k.s oraz na podstawie przepisów art. 805 k.c. i art. 822 k.c. za zaniechania komornika sądowego A. G. „przy wykonywaniu czynności” i na tej podstawie zasądzenie od ww. kwoty 419.464,67 zł zgodnie z żądaniem pozwu. O odsetkach od zasądzonej należności orzekł Sąd Okręgowy na podstawie art. 481 k.c. i art. 455 k.c., zasądzając je zgodnie z żądaniem od dnia wniesienia pozwu przy uwzględnieniu, że pozwani wzywani byli do zapłaty należności i obowiązani byli do spełnienia świadczenia przed tym dniem.

Odnośnie odpowiedzialności (...) S.A.
z siedzibą w W., z którym to ubezpieczycielem były komornik sądowy A. G. zawarł umowę ubezpieczenia i posiadał polisę ubezpieczeniową w okresie od 1 lipca 2018 r. do 30 czerwca 2019 r., Sąd wskazał, że art. 37 ust. 1 u.k.s. nakłada na komorników obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą zostać wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności określonych w art. 3, w tym czynności wykonywanych jako zastępca innego komornika, a w przypadku gdy zatrudnia pracowników, również do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą zostać wyrządzone ich działaniem lub zaniechaniem w związku z wykonywaniem tych czynności, jak również za działania lub zaniechania asesorów wyznaczonych w trybie art. 43 ust. 1 powoływanej ustawy. Kontraktowa formuła ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej komorników sądowych wpisuje się w katalog ubezpieczeń obowiązkowych przewidzianych w art. 4 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz w art. 4, 8, 10 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz.U. z 2019 r. poz. 1881 ze zm.). Reguła ta została potwierdzona w art. 5 ust. 1 u.u.o. stanowiącym, że ubezpieczający zawiera umowę ubezpieczenia obowiązkowego z wybranym zakładem ubezpieczeń, wykonującym działalność ubezpieczeniową w zakresie tego ubezpieczenia. Zgodnie bowiem z art. 4 pkt 1 - 4 ww. ustawy ubezpieczeniami obowiązkowymi są: ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, zwane dalej "ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych", ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, zwane dalej "ubezpieczeniem OC rolników", ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych, zwane dalej "ubezpieczeniem budynków rolniczych" oraz ubezpieczenia wynikające z przepisów odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, nakładających na określone podmioty obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia. Stosownie zaś do art. 9 ust. 2 umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, obejmuje również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność. A zatem a contrario w innych ubezpieczeniach niż wymienione w art. 4 pkt 1 i 2, w tym m.in. ubezpieczeniu OC komorników sądowych, szkody wyrządzone przez ubezpieczającego umyślnie, są wyłączone z odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Sąd Okręgowy podzielił w tym zakresie stanowisko przyjmowane na gruncie doktryny i orzecznictwa sądowego w zakresie wykładni przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, iż od dnia 1 stycznia 2005 r. poza okresem ochrony ubezpieczeniowej pozostają szkody wyrządzone przez sprawcę umyślnie – za wyjątkiem umów ubezpieczeniowych OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz ubezpieczenia OC rolników. Sąd powołał się na argumentację prawną zawartą w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11.12.2018 – sygn. I ACa 456/18 (OSASz 2019/2/51 ) wydanego co prawda na gruncie ubezpieczenia obowiązkowego radców prawnych, ale w drodze analogii znajdującego zastosowanie w przedmiotowym stanie faktycznym sprawy. Sąd wskazał nadto, że w dniu 1 stycznia 2005 r. weszła w życie ustawa z dnia 3 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 281, poz. 2778). W uzasadnianiu do projektu ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Sejm RP IV Kadencji, Nr druku 3482 strona internetowa Sejmu RP) wprowadzającej w treści art. 11 ust. 2 wyłączenie odpowiedzialności zakładów ubezpieczeń za szkodę wyrządzoną umyślnie w zakresie ubezpieczeń, o których stanowi art. 4 pkt 4 u.u.o., wskazano, iż poprzednie brzmienie art. 9 uniemożliwiało wyłączenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za szkody wynikłe z winy umyślnej ubezpieczonego, więc brak wyłączenia w tym zakresie mógł stanowić zachętę do działań niezgodnych z prawem, nadużyć, a także powodować, że ryzyko ubezpieczenia wszystkich grup zawodowych było nieatrakcyjne. W efekcie więc art. 9 ust. 2 otrzymał brzmienie: "umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, obejmuje również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność, zaś w art. 11 ust. 2 wskazano, że "umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 4 pkt 4, obejmuje również szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność", co dodatkowo obwarowano w nowym ust. 3 prawem zakładu ubezpieczeń do dochodzenia od ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność, zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczeń obowiązkowych, o których mowa w art. 4 pkt 4, odszkodowania za szkody określone w ust. 2. Reasumując, od dnia 1 stycznia 2005 r. ubezpieczyciel obejmujący ochroną ubezpieczeniową komornika w związku z wykonywaniem przez tę osobę czynności, o których mowa w art. 3 u.k.s. nie odpowiada za szkody bezprawne wyrządzone z winy umyślnej. A zatem umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 4 pkt 4, obejmuje również szkody wyrządzone w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność, lecz zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela nie jest większy, gdyż nie obejmuje czynności będących wyrazem winy umyślnej. Także z przedłożonej przez (...) S.A. na żądanie sądu, polisy ubezpieczeniowej nie wynika, by w umowie ubezpieczenia zawartej pomiędzy byłym komornikiem sądowym a zakładem ubezpieczeń rozszerzono odpowiedzialność pozwanego zakładu ubezpieczeń na szkody wyrządzone przez komornika z winy umyślnej.

Sąd wskazał, że przyjąć należy, że czyn sprawcy jest umyślny, jeżeli ma on zamiar naruszenia norm postępowania lub co najmniej przewiduje taką możliwość i godzi się na nią. Do przypadków zachowania umyślnego można przy tym zaliczyć obydwa rodzaje zamiaru: bezpośredni (chęć przekroczenia normy postępowania) i ewentualny (wynikowy, polegający na przewidywaniu możliwości czy wręcz konieczności przekroczenia normy postępowania i godzeniu się na to).

W toku prowadzonego postępowania przygotowawczego przez Prokuraturę (...)w N. były komornik sądowy – po przedstawieniu mu zarzutów obejmujących również przedmiotowy czyn – przyznał się do ich popełnienia, a co więcej sam zgłosił fakt popełnienia tego przestępstwa w Prokuraturze (...)w T.i złożył obszerne wyjaśnienia potwierdzające, że jego działalność w tym zakresie była prowadzona nie tylko z zamiarem ewentualnym, ale nawet bezpośrednim. Były komornik sądowy – A. G., wiedząc o konieczności przekazania wyegzekwowanych środków zarządcy masy sanacyjnej, świadomie zaniechał tego i wiedział, że w ten sposób przekracza obowiązujące przepisy, wyrządza szkodę temu podmiotowi i godził się na to, a nawet to zakładał. A zatem powyższe zachowania miały niewątpliwie charakter umyślny i zawiniony. Tylko bowiem z pełnym rozmysłem i zamiarem bezpośrednim można łamać podstawowe zasady dotyczące relacji prawnych, których stroną był zarządca masy sanacyjnej. Nieprzekazanie przez byłego komornika należnych stronie powodowej pieniędzy nie może być uznane za wyraz rażącego niedbalstwa, lecz bez wątpienia winy umyślnej. Potwierdzają to dotychczasowe wyniki śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę (...)w N..

Uzasadnia to wyłączenie odpowiedzialności strony pozwanej - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. za zaniechania komornika sądowego A. G..

Z tych też względów sąd w punkcie II wyroku oddalił powództwo w stosunku do tej strony pozwanej.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Od powyższego wyroku apelacje wniosła strona powodowa zaskarżając go w zakresie punktów II. i IV., tj. w części oddalającej powództwo co do (...) S.A. oraz co do rozstrzygnięcia o kosztach procesu w tym zakresie. Powód w oparciu o art. 368 § 1 pkt. 2 k.p.c. zarzucił Sądowi Okręgowemu naruszenie następujących przepisów:

1)  § 2 ust. 1 i ust. 3 - 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej komorników sądowych z dnia 24 grudnia 2003 roku w zw. z art. 3 oraz art. 37 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych, w oparciu o który rozporządzenie zostało wydane i który rozporządzenie to wykonuje - poprzez zaniechanie ich zastosowania i w konsekwencji nieuwzględnienie, iż zakresem ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej komorników jest objęta cała działalność egzekucyjna komornika, a wyłączenia enumeratywnie wskazane w naruszonym przepisie w ust. 3 nie obejmują sytuacji zaistniałej w tym stanie faktycznym. Rozporządzenie wskazuje wprost, że ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej komorników obejmuje wszystkie szkody powstałe w związku z działalnością zawodową komornika i nie istnieje możliwość ograniczenia tej odpowiedzialności, albowiem takie działanie prowadziłoby do wypaczenia celu ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnoprawnej;

2)  art. 36 ust. 1 i 37 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych z dnia 22 marca 2018 roku w zw. z art. 822 § 1 i § 4 KC poprzez zaniechanie ich zastosowania i w konsekwencji przyjęcie, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu ochrony w zakresie odpowiedzialności cywilnej komornika ma mieć węższy (czy wręcz przedmiotowo inny) zakres, aniżeli odpowiedzialność samego komornika, która jak wynika expressis verbis z art. 36 ust. 1 w/w ustawy jest odpowiedzialnością za niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności. W efekcie wskutek zaskarżonego orzeczenia wykluczone zostało ustawowe uprawnienie poszkodowanego do żądania zapłaty bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń, a ponadto taka interpretacja przepisów stoi w sprzeczności z zasadą akcesoryjności odpowiedzialności ubezpieczyciela, którego odpowiedzialność jest ściśle powiązana z odpowiedzialnością ubezpieczonego. Interpretacja przepisów zaprezentowana przez Sąd pierwszej instancji oznacza, że odpowiedzialność ubezpieczyciela jest niezależna od odpowiedzialności ubezpieczonego, a część działań komornika podejmowanych w ramach prowadzonej przez niego działalności jest całkowicie wyłączona spod ochrony ubezpieczeniowej, co czyni ją iluzoryczną;

3)  art. 1 pkt 3) ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez błędne zastosowanie tego przepisu i w konsekwencji uznanie, że odpowiedzialność cywilnoprawna komornika jest regulowana przede wszystkim przepisami tej ustawy, mimo iż ustawa o komornikach sądowych oraz wydane w oparciu o nią akty wykonawcze stanowią lex specialis i przewidują szczególne zasady odpowiedzialności — uwzględniające przymus państwowy, z którego korzysta komornik, a którego stosowanie doprowadziło bezpośrednio do wyrządzenia szkody po stronie powoda, która obiektywnie nie mogłaby powstać gdyby komornik nie miał dostępu do powierzonych mu pieniędzy, który to dostęp uzyskał tylko z tego tytułu, iż miał szczególny status organu egzekucyjnego;

4)  art. 9 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez błędną interpretację i w konsekwencji przyjęcie, że zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń na gruncie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej komornika jest ograniczony wyłącznie do czynów nieumyślnych, mimo iż przepisy szczególne w ogóle wyłączają element winy (a tym samym umyślności) z zakresu regulacji OC komorników, czyniąc ją okolicznością irrelewantną. Co więcej, taka interpretacja prowadzi do wniosku, że każde umyślne nadużycie uprawnień przez funkcjonariusza publicznego, które zostałoby mu umożliwione przez organy państwa udzielające uprawnień władczych, mimo rażąco bardziej nagannego charakteru, niż nieumyślne naruszenie prawa, nie uprawniałoby poszkodowanego do żądania naprawienia szkody w ramach ustawowej odpowiedzialności cywilnoprawnej;

5)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na tym, iż Sąd uznał, że stanowiące naruszenie przepisów zaniechanie byłego komornika A. G. było umyślne, mimo iż okoliczność ta nie została udowodniona. Sąd oparł swoje ustalenia o dotychczasowy przebieg postępowania przygotowawczego, mimo że nie zostało ono zakończone wniesieniem aktu oskarżenia, a co ważniejsze - zgodnie z zawartą w art. 5 § 1 KPK zasadą domniemania niewinności do czasu wydania prawomocnego wyroku skazującego nie można przypisać oskarżonemu (tym bardziej: podejrzanemu) winy umyślnej.

W związku z powyższym, w oparciu o brzmienie art. 368 § 1 pkt. 5) k.p.c. strona powodowa wniosła o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie objętym apelacją poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie in solidum również od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 419.464,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 28 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa,

ewentualnie, na wypadek uznania przez Sąd, że nie zachodzą podstawy do uwzględnienia powództwa wobec (...) S.A. z siedzibą w W., o:

2)  nieobciążanie powoda kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego na rzecz w/w pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. za postępowanie w żadnej z instancji — z uwagi na brzmienie art. 102 KPC;

3)  zasądzenie od wszystkich pozwanych in solidum na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z art. 98 § 1 1 KPC liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty

Pismem z dnia 29 września 2021 r. strona powodowa dokonała modyfikacji żądań apelacji wobec zapłaty przez (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty należności głównej wraz z odsetkami powiększonej o koszty postępowania pierwszoinstancyjnego w ten sposób, że:

podtrzymując podniesione zarzuty cofnęła żądania apelacji zawarte w punktach 1) i 3) oraz

w miejsce żądania zasądzenia in solidum kwoty 419 464,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 28 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa również od (...) S.A. z siedzibą w W. - wniosła o obciążenie pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kosztami postępowania apelacyjnego, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty zasądzonych kosztów zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c. liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty;

ewentualnie, na wypadek uznania przez Sąd , że nie zachodzą podstawy do przypisania odpowiedzialności za naprawienie szkody wywołanej naruszeniem prawa przez komornika (...) S.A. z siedzibą w W. jako jego ubezpieczycielowi, o:

nieobciążanie powoda kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. za postępowanie w żadnej z instancji — z

uwagi na brzmienie art. 102 KP.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Okręgowy przeprowadził prawidłowo postępowanie dowodowe, dokonując wszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zgodnie z regułą wyrażoną w art. 233 §1 k.p.c. Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny aprobuje w całości ustalenia faktyczne Sądu I instancji i przyjmuje je za własne czyniąc podstawą orzeczenia w sprawie.

Poza sporem pozostaje, że w toku postępowania apelacyjnego doszło do zapłaty przez pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. należności głównej z odsetkami i kosztami procesu zasądzonych zaskarżonym wyrokiem. Okoliczność ta sprawia, że strona powodowa co do zasady utraciła interes prawny w popieraniu apelacji w tej części i obecnie, także ze względu na ograniczenie zarzutów apelacji, interes ten sprowadza się w istocie do rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu zasądzonych od strony powodowej w związku z oddaleniem powództwa w stosunku do strony pozwanej (...) S.A. w W.. Dla oceny zasadności obciążenia strony powodowej kosztami procesu niezbędne jednakże jest odniesienie się do zarzutów apelacji bowiem co do zasady zostały one przez stronę powodową podtrzymane, a ocena ich zasadności przesądza o prawidłowości rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji także w zakresie obciążenia strony powodowej kosztami procesu na rzecz (...) S.A.

Na tle ustalonego w sprawie stanu faktycznego nie budzi wątpliwości fakt poniesienia przez stronę powodową szkody oraz związek przyczynowo skutkowy pomiędzy działaniem komornika a szkodą wynikłą z nieprzekazania na rzecz masy sanacyjnej sumy uzyskanej z egzekucji nieruchomości.

Nie ulega wątpliwości, że przyjęcie przez byłego komornika sądowego A. G. kwoty pieniężnej przelanej przez Sąd Rejonowy w T.z tytułu sprzedaży nieruchomości należącej do powoda w toku postępowania egzekucyjnego i zaniechanie przekazania tej kwoty zarządcy masy sanacyjnej dłużnika, powoduje że jego działanie było niezgodne z prawem, bezprawne i naruszające bezwzględnie obowiązujące przepisy, tj.przepisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne i przepisy ustawy o komornikach sądowych.

Nie sposób przy tym uznać, abstrahując nawet od przyznania komornika w toku prowadzonego przeciwko niemu postępowania przygotowawczego do popełnienia zarzucanych mu czynów, obejmujących zaniechania stanowiące podstawę faktyczną pozwu w niniejszej sprawie, aby do wyrządzenia szkody mogło dojść inaczej niż z winy umyślnej - z zamiarem co najmniej ewentualnym, skoro nie budzi wątpliwości, że komornik dokonał nieuprawnionego rozporządzenia zdeponowanymi środkami i musiał liczyć się z konsekwencjami wynikłymi ze stwierdzenia ich niedoboru, godząc się na to.

Niewątpliwie także uznać należy, jak prawidłowo wywiódł Sąd Okręgowy, że zarzucane byłemu komornikowi działania i zaniechania, z których strona powodowa wywodzi swe roszczenie, nastąpiły przy wykonywaniu czynności przez komornika, a nie przy sposobności ich wykonywania bowiem były komornik sądowy jako funkcjonariusz publiczny wszedł w posiadanie kwoty dochodzonej pozwem tylko z tego powodu, że wykonywał czynności egzekucyjne, tj. dokonał sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości należącej do strony powodowej i otrzymał z depozytu sądowego na konto swojej kancelarii kwotę wpłaconą przez nabywcę tej nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego. A zatem wszystkie te działania były związane z wykonywaniem przez niego czynności egzekucyjnych o charakterze władczym. Stąd, choć nie ulega wątpliwości, że były komornik sądowy A. G. zaniechał przekazania kwoty będącej przedmiotem sporu stronie powodowej, do czego obligowały go przepisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne, w celu osobistym, bez względu na to czy przeznaczył te środki na pokrycie kosztów działalności kancelarii, czy też na inne potrzeby, to jednak nastąpiło to w takich warunkach, które uzasadniają przyjęcie, że szkoda została wyrządzona przy wykonywaniu, a nie przy sposobności wykonywania władzy publicznej. Istotnym dla odpowiedzialności solidarnej Skarbu Państwa i komornika sądowego jest również to, by szkoda została wyrządzana przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu czynności przez komornika. Jak zasadnie wywiódł Sąd Okręgowy chodzi o wszystkie działania i zaniechania komornika o charakterze władczym tj. przewidziane w art. 2 i 3 ustawy o komornikach sądowych, które zmierzają do realizacji celu egzekucji i brak podstaw do ograniczenia ich do tych, które nie mają charakteru przestępczego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2015 r., IV CSK 302/14, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2015 r., II CSK 544/14. Bez znaczenia pozostaje przy tym motywacja sprawcy, w tym w szczególności ewentualne jego działanie w interesie osobistym, gdyż ustawodawca w art. 417 § 1 k.c. nie wymienił motywów zachowania się sprawcy, ani celu jego działania jako materialnoprawnych przesłanek ograniczających odpowiedzialność Skarbu Państwa, lecz powiązał tę odpowiedzialność z takim działaniem funkcjonariusza, które podjęte zostało przy wykonywaniu powierzonej mu czynności” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.03.2007 r., sygn. akt: II CSK 497/06).

Powyższe uzasadniało zastosowanie art. 36 ustawy o komornikach sądowych i przyjęcie odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną stronie powodowej i w konsekwencji ubezpieczyciela (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S..

Odnośnie odpowiedzialności (...) S.A.
z siedzibą w W., z którym to ubezpieczycielem były komornik sądowy A. G. zawarł umowę ubezpieczenia i posiadał polisę obowiązkowego ubezpieczenia w okresie od 1 lipca 2018 r. do 30 czerwca 2019r. zgodnie z art. 37 ust. 1 u.k.s. wskazać należy, że stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 854) wyłącznie umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, obejmuje również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność.

Sąd Okręgowy prawidłowo wywiódł w tym zakresie, iż poza okresem ochrony ubezpieczeniowej pozostają szkody wyrządzone przez sprawcę umyślnie – za wyjątkiem umów ubezpieczeniowych OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz ubezpieczenia OC rolników. Również Sąd Apelacyjny podziela w tym zakresie pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 grudnia 2018 – sygn. I ACa 456/18, który przywołany został przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, wydanego na gruncie ubezpieczenia obowiązkowego radców prawnych, ale w drodze analogii znajdującego zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy. Ponad wszelką wątpliwość celem nowelizacji art. 9 ust. 2 dokonanej ustawą z dnia 3 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 281, poz. 2778), która weszła w życie z dniem 01 stycznia 2005 r. było wyłączenie odpowiedzialności ubezpieczyciela w przypadku umów obowiązkowych za szkody wyrządzone przez sprawcę umyślnie, za wyjątkiem umów ubezpieczeniowych OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz ubezpieczenia OC rolników (tj. wskazanych w art. 4 pkt 1 i 2 ustawy).

Jak zatem zasadnie wywiódł Sąd Okręgowy ustalenie, że były komornik sądowy wyrządził stronie powodowej szkodę umyślną mając na uwadze powyższe rozważania uzasadnia wyłączenie odpowiedzialności strony pozwanej - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. za zaniechania komornika sądowego A. G..

Oznacza to, że powództwo w zakresie, w jakim skierowane było przeciwko (...) z siedzibą w W., podlegało oddaleniu, a zaskarżony wyrok jest prawidłowy. Konsekwencją tego stwierdzenia było zasądzenie przez Sąd Okręgowy od strony powodowej na rzecz (...) kosztów procesu w oparciu o art. 98 §1 k.p.c.

Wskazać należy, że przy tak ukształtowanym brzmieniu przepisu art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych co do zakresu odpowiedzialności ubezpieczycieli za szkody objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami strona powodowa wytaczając powództwo także przeciwko (...) S.A. winna była liczyć się z ewentualną przegraną i obowiązkiem poniesienia kosztów procesu. Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny nie znajduje podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie art. 102 k.p.c. To samo dotyczy kosztów postępowania odwoławczego skoro strona powodowa, mając pełną świadomość kierunku, w jakim dokonywana jest wykładnia przepisów regulujących odpowiedzialność za szkody z winy umyślnej w przypadku ubezpieczeń obowiązkowych, zdecydowała się na wywiedzenie apelacji od zaskarżonego wyroku.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny oddalił w całości apelację na zasadzie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzekł Sąd na zasadzie art. 98 §1 i 3 i art. 99 k.p.c. w związku z art. 391 k.p.c. i §2 pkt 7, §10 ust. 1 pkt 2 i §15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (co do kosztów należnych Skarbowi Państwa – Prokuratorii Generalnej RP) oraz §2 pkt 7, §10 ust. 1 pkt 2 i §15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (co do kosztów należnych stronie pozwanej (...) S.A.).

SSA Andrzej Żelazowski