Pełny tekst orzeczenia

Dnia 31 maja 2022 r.

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 135/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

W. K. (3), W. K. (2)

W okresie od dnia 25 sierpnia 2017 r. do dnia 27 marca 2018 r. w G., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, usiłowali doprowadzić Zakład Ubezpieczeń Społecznych oddział w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa w ten sposób, że zawarli umowę o pracę, na podstawie której W. L. została zobowiązana do świadczenia pracy na stanowisku pracownika biurowego na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w F. za miesięcznym wynagrodzeniem 4.220,00 zł brutto, przy czym umowa została zawarta dla pozoru, bowiem strony nie zamierzały zrealizować jej postanowień, a następnie, wprowadzili w błąd pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do istnienia stosunku pracy wynikającego z umowy w celu wyłudzenia zasiłku z tytułu choroby za okres od dnia 28 listopada 2018 r. do 27 marca 2018 r. w kwocie 14.565,60 zł brutto lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na wyniki postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego w ZUS, skutkującego wydaniem decyzji stwierdzającej, że W. L. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. nie podlega obowiązku ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W. K. (2) jest prezesem spółki (...) sp. z o.o. w F. zajmującej się lakierowaniem proszkowym elementów metalowych.

W. K. (2) swe obowiązki pełnił w biurze wielkości ok. 24 metrów kwadratowych.

W spółce zatrudniony był m.in. Ł. K., który korzystał z oddzielnego pomieszczenia biurowego i zajmował się obsługą klientów indywidualnych i korporacyjnych. Ł. K. pracę wykonywał również na hali produkcyjnej.

Pozostali pracownicy, m.in. D. M. i M. T. pracowali w hali produkcyjnej. Pracownicy zatrudnieni na hali w sytuacjach problemowych najczęściej zwracali się do Ł. K.. Zdarzało się jednak, że przychodzili bezpośrednio do biura W. K. (2).

Wejścia do części biurowej budynku oraz do hali produkcyjnej były osobne.

wyjaśnienia W. K. (2)

128v - 129v

wyjaśnienia W. K.

203v - 205

zeznania Ł. K.

36 - 38, 132 - 134

zeznania D. M.

40, 136

zeznania M. T.

48

informacja z Krajowego Rejestru Sądowego

22 - 24

W. K. (2) od 2014 r. pozostawał w związku
z W. K. (wówczas L.).

Syn pary od września miał pójść do przedszkola i wówczas W. K. (3) wyrażała chęć powrotu do pracy zawodowej, a W. K. (2) postanowił ją zatrudnić, bowiem z uwagi na plany rozwoju firmy, chciał odciążyć się
z obowiązków związanych z pracami biurowymi.

wyjaśnienia W. K. (2)

128v - 129v

wyjaśnienia W. K.

203 - 205

zeznania Ł. K.

132 - 134

Podczas wizyty lekarskiej W. K. w dniu 19 sierpnia 2017 r. lekarz ginekolog potwierdziła, że kobieta jest w ciąży.

dokumentacja medyczna

151

W. K. (2) działając jako prezes spółki (...) sp. z o.o. w dniu 25 sierpnia 2017 r. zawarł z W. K. umowę o pracę na stanowisku pracownika biurowego na czas określony do dnia 25 lutego 2018 r. z wynagrodzeniem 4.220 zł brutto.

W. K. (3) miała odciążyć W. K. (2) w pracach biurowych, aby miał on więcej czasu na kontakty z klientami. Kobieta zamierzała pracować całą ciążę.

wyjaśnienia W. K. (2)

128v - 129v

wyjaśnienia W. K.

203 - 205

zeznania Ł. K.

132 - 134

kopie umowy o pracę i pozostałych dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych W. K.

163 - 191

Stanowisko pracy W. K. znajdowało się w biurze W. K. (2). Kobieta miała tam swoje biurko, które znajdowało się pod oknem, po prawej stronie patrząc od wejścia. Biurko W. K. (2) znajdowało się po lewej stronie biura, za drzwiami wejściowymi. Stanowisko pracy W. K. wyposażone było w komputer - laptop.

wyjaśnienia W. K. (2)

128v - 129v

wyjaśnienia W. K.

203v - 205

zeznania Ł. K.

36 - 38, 132 - 134

zeznania D. M.

40, 136 - 136v

zeznania M. T.

193v - 194

W. K. (3) została przedstawiona Ł. K. jako osoba pracująca z prezesem W. K. (2). Ł. K. przekazał pozostałym pracownikom informację, że w biurze W. K. (2) pracuje kobieta o imieniu W..

wyjaśnienia W. K.

203v - 205

zeznania Ł. K.

36 - 38

zeznania D. M.

40 , 136 - 136v

zeznania M. T.

48, 193v - 194

Ł. K. następnie widywał W. K. (1) w biurze w okresie 2 miesięcy, kiedy w przypadkach problemowych związanych z wyceną udawał się do biura W. K. (2). Kiedy pojawiał się w biurze poza typowymi godzinami pracy, W. K. nie było na miejscu.

Także pracownicy D. M. i Ł. T. widywali W. K. w biurze W. K. (2).

W opisanych sytuacjach W. K. (3) siedziała przy biurku i zachowywała się jak pracownik.

zeznania M. T.

48 , 193v - 194

zeznania Ł. K.

36 - 38, 132 - 134

zeznania D. M.

40 , 136 - 136v

W trakcie zatrudnienia W. K. (3) zajmowała się pracami biurowymi, zrobiła porządki w dokumentacji. Wdrażała się również w obowiązki polegające na obliczaniu powierzchni detali do malowania i obliczaniu drobnych kosztorysów. Nadto zajmowała się sprawami organizacyjnymi i porządkowymi w związku z prowadzonym w firmie remontem pomieszczeń.

wyjaśnienia W. K. (2)

128v - 129v

wyjaśnienia W. K.

203v - 205

zeznania D. M.

40

zeznania Ł. K.

132 - 134

W. K. (3) źle znosiła ciążę. Od dnia 26 października 2017 r. W. K. (3) korzystała ze zwolnień lekarskich wystawionych przez lekarza M. C..

wyjaśnienia W. K.

203v - 205

kopie druków (...)

11 - 13

wyjaśnienia W. K. (2)

128v

W dniu 29 listopada 2017 r. złożono wniosek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Inspektorat w G. o ustalenie uprawnień i wypłatę zasiłku chorobowego W. K. w okresie od dnia 28 listopada 2017 r. do dnia 8 grudnia 2017 r. z tytułu zatrudnienia w spółce (...). Następnie zostały dostarczone do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwolnienia lekarskie za kolejne okresy.

zeznania A. C.

27 - 29

zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3

4 - 8

Z uwagi na przedłożenie zwolnienia lekarskiego po krótkim okresie zatrudnienia W. K., Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął postępowanie kontrole.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych po przeprowadzonym postępowaniu kontrolnym wydał w dniu 9 kwietnia 2018 r. decyzję nr (...) stwierdzającą na podstawie art. 83 ust 1 pkt 1 w zw. z art. 68 ust. 1 pkt 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy, iż W. L. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika (...) sp. z o.o. w okresie od 25 sierpnia 2017 r.

W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż umowa o pracę jako pozorna w trybie art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego jest nieważna i nie może wywołać skutków prawnych w zakresie ubezpieczenia społecznego.

W konsekwencji decyzją z dnia 10 kwietnia 2018 r., znak (...) - (...) odmówiono jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 18 listopada 2017 r. do dnia 27 marca 2018 r. w kwocie 14.565,go zł.

Od wskazanych decyzji nie wniesiono odwołania.

zeznania D. L.

42 - 43 , 153v - 154

zeznania A. C.

27 - 28v, 131v - 132

kopie decyzji ZUS

51 - 56

Od wiosny 2019 r. A. W. przygotowywał się do świadczenia usług na rzecz spółki (...). W okresie od lipca 2019 r. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej A. W. świadczył na rzecz spółki usługi, w ramach których wykonywał prace biurowe, prace pomiarowe, kontaktował się z klientami, przygotowywał projekty odpowiedzi na maile, które następnie wysyłał W. K. (2), zaś od końca 2019 r. dysponował adresem poczty elektronicznym przypisanym do swojego nazwiska. Wskazane prace A. W. wykonywał w biurze W. K. (2), gdzie przejął biurko zajmowane uprzednio przez W. K.. Za świadczone usługi (...) wystawiał co miesiąc fakturę opiewającą na kwotę 5.000 zł brutto.

Wiosną 2020 r. z uwagi na pandemię koronawirusa A. W. zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej.

zeznania A. W.

154 - 155

zeznania Ł. K.

132 - 134

W. K. (3) i W. K. (2) nie byli dotychczas karani sądownie.

informacje z Krajowego Rejestru Karnego

247 - 248

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

W. K. (3), W. K. (2)

W okresie od dnia 25 sierpnia 2017 r. do dnia 27 marca 2018 r. w G., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, usiłowali doprowadzić Zakład Ubezpieczeń Społecznych oddział w G. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Skarbu Państwa w ten sposób, że zawarli umowę o pracę, na podstawie której W. L. została zobowiązana do świadczenia pracy na stanowisku pracownika biurowego na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w F. za miesięcznym wynagrodzeniem 4.220,00 zł brutto, przy czym umowa została zawarta dla pozoru, bowiem strony nie zamierzały zrealizować jej postanowień, a następnie, wprowadzili w błąd pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych co do istnienia stosunku pracy wynikającego z umowy w celu wyłudzenia zasiłku z tytułu choroby za okres od dnia 28 listopada 2018 r. do 27 marca 2018 r. w kwocie 14.565,60 zł brutto lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na wyniki postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego w ZUS, skutkującego wydaniem decyzji stwierdzającej, że W. L. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. nie podlega obowiązku ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

W chwili podpisania umowy o pracę W. K. (3)
i W. K. (2) nie wiedzieli, że W. K. (3) jest w ciąży.

wyjaśnienia W. K. (2)

128v

OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia W. K. (2)

W pierwszej kolejności wskazać należało, iż sąd podszedł do wyjaśnień oskarżonego W. K. (2) z dużą ostrożnością, zważywszy na oczywisty interes w utrzymywaniu, iż jego partnerka W. K. (3) rzeczywiście świadczyła pracę na rzecz spółki, której był prezesem.

Niewątpliwie zatrudnienie ciężarnej partnerki każdorazowo wzbudzać musi podejrzenia co do motywacji takiego działania, niemniej jednak w ocenie sądu kluczowe w tej sprawie było nie to, czy celem oskarżonego było zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej partnerce, w tym świadczeń w postaci zasiłków chorobowego i macierzyńskiego, ale to czy W. K. (1) rzeczywiście podjęła pracę i świadczyła ją na rzecz spółki (...), a w tym zakresie zdaniem sądu zgromadzony materiał dowodowy nie był w stanie jednoznacznie podważyć twierdzeń oskarżonego.

Otóż wyjaśnienia oskarżonego w zakresie, w jakim wskazywał że W. K. (3) wykonywała prace biurowe, uporządkowała dokumentację i wdrażała się do pracy polegającej na obliczaniu powierzchni elementów metalowych celem ich wyceny znalazły wsparcie w zeznaniach Ł. K., D. M., M. T. . Wskazani świadkowie w okresie zatrudnienia W. K. widywali ją w biurze W. K. (2), kiedy to siedziała przy przygotowanym dla niej biurku, wyposażonym w komputer i „zachowywała się jak pracownik”.

Istotne dla oceny wyjaśnień oskarżonych było również to, iż W. K. (2) w późniejszym czasie zlecił wykonywanie czynności biurowych, obliczeń powierzchni elementów itp. A. W., który przejął biurko po W. K.. Warto wskazać, iż opisując charakter jego pracy, Ł. K. wskazał, że "to wygląda z boku dokładnie tak, jak była pani W.", zaznaczając przy tym, iż z uwagi na to że A. W. pracuje dłużej, może go również poprosić, aby przywiózł mu jakieś części. Wprawdzie zlecenie owych usług (...) nastąpiło po znacznym okresie od zakończenia faktycznego świadczenia pracy przez W. K., jednakże pomimo tego w ocenie sądu okoliczność ta stanowiło wsparcie dla relacji oskarżonego oraz Ł. K. wskazujących na istnienie rzeczywistej potrzeby zatrudnienia osoby celem odciążenia W. K. (2).

wyjaśnienia W. K.

Zdaniem sądu wyjaśnienia oskarżonej W. K., w których zapewniała, iż świadczyła faktycznie pracę na rzecz spółki (...) i opisała zakres swoich obowiązków oraz czynności, które wykonywała, korespondowały z wyjaśnieniami oskarżonego, zeznaniami Ł. K., D. M. i M. T..

W ocenie sądu okoliczność, iż oskarżona nie odwołała się od decyzji ZUS ustalającej, że nie podlega ona ubezpieczeniom, nie podważała wiarygodności jej relacji co do faktycznego wykonywania pracy na rzecz spółki. Zaznaczyć należało, iż oskarżona przed sądem tłumaczyła, że przez długi czas i tak miała odroczoną wypłatę świadczeń z uwagi na wszczęte postępowanie kontrolne i nie miała już siły na walkę, co w ocenie sądu jawiło się jako zrozumiałe w sytuacji, gdy oskarżona sprawowała wówczas opiekę nad noworodkiem oraz nad kilkulatkiem, a kwestia pozyskania środków na utrzymanie wobec dochodów partnera nie stanowiła problemu.

Sąd nie dał natomiast wiary oskarżonej w zakresie, w jakim wskazywała, że jej wynagrodzenie wynosiło 4.800 zł brutto, bowiem było to sprzeczne z treścią zawartej umowy o pracę.

zeznania Ł. K.

Zeznania świadka Ł. K. w zakresie, w jakim wskazywał, że W. K. (2) nosił się z zamiarem zatrudnienia osoby do prac biurowych, a następnie jako pracownik została mu przedstawiona W. K. (3), którą przez okres kolejnych 2 - 3 miesięcy widywał w biurze oskarżonego, kiedy przychodził tam w godzinach 8:00 - 16:00, a nadto w części w jakiej potwierdził, iż oskarżona miała wyposażone stanowisko pracy w biurze oskarżonego, korespondowały z wyjaśnieniami oskarżonych, zeznaniami D. M. i Ł. T..

Sąd dał wiarę świadkowi w zakresie, w jakim wskazywał, iż zarówno przed zatrudnieniem W. K., jak i po jej odejściu, zakres jego obowiązków nie zmienił się, jednakże w ocenie sądu okoliczność tego rodzaju nie podważała jeszcze wiarygodności relacji oskarżonych. Wszak wskazywali oni, że W. K. (3) dopiero wdrażała się do pracy, świadczyła ją przez krótki okres. Sam Ł. K. logicznie zaś wskazywał, że pomimo że zakres jego obowiązków nie zmienił się, to pewne aspekty pracy były zaniechane z uwagi na brak czasu.

Sąd dostrzegł niespójności pomiędzy zeznaniami świadka złożonymi w toku postępowania prowadzonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych a zeznaniami złożonymi w postępowaniu karnym. Sąd oparł się na zeznaniach świadka złożonych w postępowaniu karnym, bowiem korespondowały ze zgromadzonym materiałem dowodowym, zaś sam świadek skonfrontowany ze swoimi depozycjami złożonym w toku postępowania kontrolnego wskazał, że wówczas "przekoloryzował".

zeznania D. M.

Zaznaczyć należało, iż o ile w przypadku Ł. K., można było podnosić zarzut, iż był on zainteresowany złożeniem zeznań określonej treści z uwagi na zatrudnienie u W. K. (2), to tego rodzaju zarzut był bezpodstawny w przypadku D. M. , który w chwili składania zeznań zarówno w toku postępowania przygotowawczego, jak i przed sądem nie był już pracownikiem oskarżonego. Tymczasem D. M. potwierdził, iż widywał w biurze oskarżonego W. K., która wykonywała jakieś czynności siedząc przy biurku.

Sąd dostrzegł, iż świadek wyraźnie zdenerwował się po odczytaniu przed sądem zeznań z postępowania przygotowawczego, co mogło być spowodowane dostrzeżeniem niespójności dotyczących tego, w jaki sposób dowiedział się o pojawieniu się w firmie oskarżonej, jednakże w ocenie sądu tego rodzaju niespójność bynajmniej nie mogła podważać co do zasady wiarygodności jego relacji, tym bardziej iż świadek potwierdził, że to relacja z postępowania przygotowawczego co do wskazanej okoliczności polegała na prawdzie.

zeznania M. T.

Sąd nie znalazł podstaw, by zakwestionować zeznania M. T., bowiem jawiły się jako w pełni konsekwentne, wewnętrznie niesprzeczne i korespondujące z wyjaśnieniami oskarżonych oraz zeznaniami Ł. K. i D. M.. Ich wiarygodność wzmacniała okoliczność, iż podobnie jak w przypadku D. M., jego zatrudnienie w spółce (...) zakończyło się jeszcze przed złożeniem zeznań w sprawie, a zatem świadek nie miał żadnego powodu, by złożyć fałszywe zeznania, narażając się tym samym na odpowiedzialność karną.

Wprawdzie z zeznań świadka wynikało, iż tylko raz w biurze W. K. (2) widział W. K., jednakże z uwagi na okoliczności, w jakich miało to miejsce, sąd doszedł do wniosku, iż depozycje te stanowiły ważki dowód potwierdzający, iż oskarżona wykonywała obowiązki pracownika. Otóż z zeznań M. T. wynikało, że co do zasady nie miał potrzeby, by udawać się do biura szefa, a wszystkie sprawy załatwiał u Ł. K., jednakże w jednym przypadku nastąpiła taka sytuacja, kiedy to podczas nieobecności Ł. K. musiał dowiedzieć się którą farbę nałożyć na konkretne elementy. Wówczas udał się do biura W. K. (2), gdzie zastał wyłącznie W. K., która siedziała przy swoim biurku przy włączonym komputerze. Wówczas wyjaśnił jej, po co przyszedł, zaś ona przekazała mu kartkę z wytycznymi. W ocenie sądu zeznania te potwierdzały relację oskarżonych, prowadząc jednocześnie do wniosku, iż oskarżona bynajmniej nie przebywała w biurze W. K. (2) jako osoba mu towarzysząca, lecz wykonywała zlecone jej jako pracownikowi obowiązki.

zeznania A. W.

Zeznania A. W. jawiły się jako logiczne, wewnętrznie spójne, korespondujące z zeznaniami Ł. K.. W toku postępowania nie były również kwestionowane przez żadną ze stron postępowania.

zeznania A. C.

Sąd nie miał powodów, by kwestionować zeznania A. C. w zakresie, w jakim dotyczyły one czynności podjętych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak i zreferowania stanowiska tego podmiotu co do przyjętych ustaleń faktycznych stanowiących podstawę wydanych decyzji. Zaznaczyć przy tym należało, iż A. C. w swych zeznaniach przedstawiła stanowisko Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zaś sąd w zakresie dotyczącym zatrudnienia oskarżonej czynił własne ustalenia faktyczne.

Zaznaczyć również należało, iż zeznania A. C. w znacznej części stanowiły relację zeznań złożonych przez W. K. (2) i w tym zakresie w ocenie sądu nie mogły zostać wykorzystane dla dokonania ustaleń sprzecznych z wyjaśnieniami oskarżonego. Wszak w postępowaniu prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych W. K. (2) zeznawał jako świadek, pod rygorem odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 kk.

zeznania D. L.

Tożsame uwagi jak powyżej należało odnieść również do zeznań D. L..

kopie decyzji ZUS

Dokumenty urzędowe, których autentyczność nie była kwestionowana w toku postępowania. Zaznaczyć należało, iż decyzje te stanowiły dowód jedynie tego, jakie ustalenia poczynił ZUS i jakie w konsekwencji zajął stanowisko w zakresie dotyczącym zatrudnienia oskarżonej, jednakże ustalenia te nie wiązały sądu.

dokumentacja medyczna

Przedłożona przez uprawnioną osobę, niekwestionowana w toku postępowania.

kopie umowy o pracę i pozostałych dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych W. K.

Autentyczność dokumentów nie była kwestionowana w toku postępowania przez żadną ze stron, zaś ich treść korespondowała z wyjaśnieniami oskarżonych i zeznaniami świadków wspierających ich relację.

kopie druków (...)

Kopie dokumentów druków zwolnień lekarskich również nie były kwestionowane w toku postępowania.

informacja z Krajowego Rejestru Sądowego

Treść informacji nie budziła zastrzeżeń żadnej ze stron postępowania.

informacje z Krajowego Rejestru Karnego

Dokumenty urzędowe, niekwestionowane w toku postępowania.

zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3

Autentyczność dokumentu nie była kwestionowana.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1

wyjaśnienia W. K. (2)

Sąd nie dał wiary W. K. (2) w zakresie, w jakim składając wyjaśnienia przed sądem wskazał, iż w momencie podpisania umowy o pracę zarówno on, jak i W. K. (3) nie wiedzieli, że oskarżona jest w ciąży, bowiem było to sprzeczne z treścią pozyskanej dokumentacji medycznej. Nie sposób przy tym dać wiarę, iż oskarżony nie został poinformowany przez partnerkę o ciąży po wizycie lekarskiej.

1.1.1

informacje z Powiatowego Urzędu Pracy

Wiarygodność informacji przekazanych przez Powiatowy Urząd Pracy w pismach z k. 207 - 211, 218 - 234 nie była kwestionowana w toku postępowania, jednakże nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć należało, iż z odpowiedzi PUP wynikało m.in., że w okresie od lipca do sierpnia 2017 r. wśród osób bezrobotnych były osoby poszukujące pracy na stanowisku pracownika biurowego, jednakże okoliczność ta nie wpływała na ocenę materiału dowodowego. Okoliczność, iż W. K. (2) postanowił o zatrudnieniu partnerki, a nie osoby zarejestrowanej w Urzędzie Pracy, nie prowadziła przecież do wniosku, iż oskarżona faktycznie nie świadczyła pracy, zaś zatrudnianie w pierwszej kolejności osób znanych pracodawcy i związanych z nim rodzinnie stanowi praktykę powszechną i dozwoloną.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☒

3.5. Uniewinnienie

1, 2

W. K. (2), W. K. (3)

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Sąd zważył, iż przestępstwo oszustwa polega na motywowanym celem korzyści majątkowej doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia swoim lub cudzym mieniem przez wprowadzenie jej w błąd albo wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranej czynności. Wprowadzenie w błąd polega na wywołaniu za pomocą podstępnych zabiegów mylnego wyobrażenia o rzeczywistości w świadomości pokrzywdzonego (rozbieżności między rzeczywistością a jej odzwierciedleniem w świadomości dokonującego rozporządzenia mieniem). Ów błąd może dotyczyć osoby, rzeczy lub zjawiska albo zdarzenia, mającego znaczenie dla podjęcia decyzji o rozporządzeniu mieniem. Innymi słowy wprowadzenie w błąd dotyczyć musi tzw. istotnych okoliczności danej sprawy, które mogłyby mieć wpływ na decyzję pokrzywdzonego o rozporządzeniu mieniem /por. A. Wąsek, Kodeks karny Część szczególna Tom II Komentarz, Warszawa 2006, str. 1005./ Oszustwo jest przestępstwem kierunkowym, zamiar bezpośredni musi obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu /por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2011 r., sygn. akt III KK 181/10, publ. OSNKW 2011/3/27./

Prokurator sugerując się najpewniej decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nr (...) z dnia 9 kwietnia 2018 r. zarzucił oskarżonym, iż swym zachowaniem zmierzali do doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem ZUS w postaci zasiłku z tytułu choroby W. K. ten sposób, że zawarli umowę o pracę dla pozoru , bowiem strony nie zamierzały zrealizować jej postanowień, a następnie wprowadzili ZUS w błąd, co do istnienia stosunku pracy.

Niemniej jednak w ocenie sądu orzekającego w niniejszej sprawie nie sposób było przyjąć, iż owa umowa została zawarta dla pozoru w rozumieniu art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego. Zważyć bowiem należało, iż złożenie oświadczenia woli dla pozoru w rozumieniu art. 83 kc oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne jakie zwykle prawo łączy ze składanym oświadczeniem. Sąd Najwyższy niejednokrotnie wskazywał na nieprawidłowość we wskazywaniu podstawy prawnej przez ZUS i konieczność rozróżnienia, czy umowa została zawarta dla pozoru (art. 83 kc) czy też miała na celu obejście prawa (art. 58 kc). Takie stanowisko zostało wyrażone m.in. w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2020 r., sygn. akt III UK 403/19 (publ. Lex nr 3153413).

W realiach niniejszej sprawy nie budziło zaś wątpliwości, iż obie strony, tj. W. K. (2) działający w imieniu spółki (...), jak i W. K. (3) chciały, aby w przypadku W. K. umowa wywołała takie skutki, jakie łączy się z zawarciem umowy o pracę, zaś zgromadzony materiał dowodowy bynajmniej nie prowadził do ustalenia, że W. K. (3) nie świadczyła pracy, a spółka (...) nie korzystała z jej pracy.

W tej sytuacji rozważania wymagało, czy owa umowa o pracę zmierzała do obejścia prawa, co ma miejsce w sytuacji takiego ukształtowania jej treści, które z punktu widzenia formalnego nie sprzeciwia się ustawie, lecz w rzeczywistości zmierza do celu ustawowo zakazanego (vide przywołane postanowienie Sądu Najwyższego.)

Jeśli zaś chodzi o to, czy umowa o pracę zawarta przez W. K. (2) w imieniu spółki (...) z W. K. miała na celu obejście prawa, to wskazać należało, iż Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 marca 2007 r., sygn. I UK 302/06 (publ. Lex nr 375584) wyraźnie wskazał, iż: " Chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jako motywacja do podjęcia zatrudnienia, nie świadczy o zamiarze obejścia prawa, a dążenie kobiety ciężarnej do uzyskania przez zawarcie umowy o pracę ochrony gwarantowanej pracowniczym ubezpieczeniem społecznym nie może być uznane za zmierzające do dokonania czynności sprzecznej z prawem albo mającej na celu obejście prawa, jeżeli umowa ta prowadzi do faktycznej realizacji zatrudnienia spełniającego cechy stosunku pracy."

Z kolei w wyroku z dnia 11 stycznia 2006 r, sygn. akt II UK 51/05 (publ. OSNP 2006/23-24/366, Lex nr 214284 Sąd Najwyższy wskazał, iż: " W sytuacji, gdy z treści umowy o pracę wynika zobowiązanie pracownika do wykonywania pracy pod kierownictwem pracodawcy, a pracodawca zobowiązuje się do wypłacania wynagrodzenia ( art. 22 § 1 k.p.) i umowa jest wykonywana zgodnie z jej treścią, nie można przyjąć, że celem tej umowy było obejście prawa nawet wówczas, gdy obie stron umowy wiedziały o ciąży pracownicy i związanej z tym konieczności przerwania pracy na czas porodu i urlopu macierzyńskiego. Prawo nie zakazuje bowiem zatrudniania kobiet w ciąży a przeciwnie, odmowa zatrudnienia kobiety tylko z tej przyczyny, że jest w ciąży, byłaby uznana za dyskryminację ( art. 183a § 1 i art. 183b § 1 pkt 1 k.p.)" Natomiast w wyroku z dnia 25 stycznia 2005 r., sygn. akt II UK 141/04 (publ. Lex nr 152390) Sąd Najwyższy stwierdził, iż: "Krytyczny ogląd zawierania umów o pracę przez kobiety w zaawansowanej ciąży i ich krótkotrwałe zatrudnienie, rodzące prawo do pełni świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego z tytułu macierzyństwa, może uzasadniać poczucie nadużywania prawa, jednak nie jego obejścia."

Nie budziło zaś wątpliwości sądu, iż w chwili zawarcia umowy o pracę oskarżeni pozostawali w związku i wiedzieli, że W. K. (3) jest w ciąży, zaś zawarcie umowy o pracę miało jej zapewnić ochronę ubezpieczeniową, w tym dostęp do zasiłków chorobowego i macierzyńskiego, jednakże w świetle przywołanego stanowiska Sądu Najwyższego okoliczności te same w sobie nie mogły bynajmniej skutkować uznaniem, iż zawarta umowa o pracę miała na celu obejście prawa, a oskarżeni swym zachowaniem zmierzali do doprowadzenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Kluczowe w ocenie sądu było zatem to, iż materiał dowodowy nie dał jednoznacznych podstaw do wykluczenia, iż w w związku z zawartą umowę o pracę doszło do faktycznej realizacji zatrudnienia spełniającego cechy stosunku pracy. Wszak W. K. (3) miała zająć się pracami biurowymi, odciążając w tym zakresie W. K. (2). Pracownicy spółki (...), M. T., D. M. widywali W. K. w biurze oskarżonego, kiedy to zajmowała swoje stanowisko pracy za każdym razem, kiedy w okresie zatrudnienia W. K. udawali się do biura szefa. Ł. K. wyraźnie wskazał, iż nie widział W. K. tylko wówczas, gdy przychodził poza typowymi godzinami pracy. Niewątpliwie okres faktycznego zatrudnienia oskarżonej był bardzo krótki i wynosił zaledwie dwa miesiące, zaś oskarżony W. K. (2) logicznie tłumaczył, iż właśnie ta okoliczność sprawiła, iż oskarżona zakończyła świadczenie pracy na etapie wdrażania się do obowiązków, niemniej jednak zdążyła ona uporządkować dokumentację i zajęła się sprawami organizacyjnymi związanymi z prowadzonym w firmie remontem. Wskazać przy tym należało, iż oskarżona deklarowała, iż zamierzała pracować przez całą ciążę. Jednocześnie podkreślenia wymagało, iż oceny zdolności do pracy oskarżonej dokonał lekarz specjalista położnictwa i ginekologii, a zasadność wystawienia dokumentu (...) nie była kwestionowana w toku postępowania sądowego przez żadną ze stron, nie została również zakwestionowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

W konsekwencji sąd doszedł do wniosku, iż materiał dowodowy nie pozwalał na przypisanie oskarżonym działania z zamiarem kierunkowym oszustwa i uniewinnił ich od zarzuconego im czynu.

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sąd w związku z uniewinnieniem oskarżonych orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 632 pkt 2 kpk.

Podpis