Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 672/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 sierpnia 2022 roku sygn. akt VII K 386/22.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

apelacja obrońcy i skazanego:

1. zarzuty rażącej niewspółmierności kary łącznej orzeczonej wobec skazanego, co jest następstwem obrazy art. 7 kpk i dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (apelacja obrońcy) i nie uwzględnienia w należytym stopniu okoliczności przemawiających na korzyść skazanego – pozytywnej opinii o skazanym, związku czasowego, przedmiotowego pomiędzy czynami a także sytuacji osobistej i rodzinnej skazanego i oceny jego zachowania po popełnieniu czynów, co doprowadziło do nieuzasadnionego zastosowania wobec skazanego zasady asperacji, w sytuacji gdy okoliczności sprawy uzasadniały orzeczenie wobec J. S. kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji (apelacja obrońcy i skazanego);

apelacja skazanego:

2. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia poprzez objęcie karą łączną wyroków nie dotyczących osoby skazanego, z pominięciem „jego” wyroków tj. VII K 681/18 i VII K 884/18;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny 1

☒ niezasadny 2

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie sąd odwoławczy podnosi, iż wyroki Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim VII K 117/18 i Sądu Rejonowego w Opocznie VII K 172/21 dotyczą osoby skazanego J. S. syna H. i Z. urodzonego (...) w O. – stąd zarzut dotyczący objęcia wyrokiem łącznym orzeczeń „niedotyczących” skazanego, jest błędny. Sam także skazany we wniosku o wydanie wyroku łącznego inicjującym przedmiotowe postępowanie (k.4) wnioskował o objęcie wyrokiem łącznym właśnie tych dwóch w/w spraw, a nie przywołanych w apelacji sygnatur VII K 681/18 i VII K 884/18 (takowych brak jest w karcie karnej skazanego k.10-11)

Obrońca oskarżonego w swojej apelacji wskazuje, że błędna ocena zabranych w sprawie dowodów poprzez ich dowolną, a nie swobodną ocenę doprowadziła do wymierzenia oskarżonemu rażąco niewspółmiernej kary łącznej pozbawienia wolności w wyroku sądu I instancji. Identyczny zarzut postawił w swojej apelacji sam skazany, przy czym łączył go z bliskim związkiem czasowym i podobieństwem popełnionych czynów oraz swoim zachowaniem w jednostce penitencjarnej. Zarzuty te należało uznać za chybione.

W pierwszej kolejności sąd okręgowy zwraca uwagę, że sąd I instancji błędnie określił zakres przewidzianej w przedmiotowej sprawie możliwej do orzeczenia kary łącznej (czy to na skutek błędnego rozumienia mocy obowiązującej przepisu art. 86§4 kk, czy to na skutek omyłki „matematycznej”).

Sąd Rejonowy w swoim uzasadnieniu wskazał, że najniższa dopuszczalna do wymierzenia wobec skazanego - przez przepis art. 86 § 1 kk (w brzmieniu przed dniem 24 czerwca 2020 r.) kara łączna, to kara 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, jako „najwyższa z kar jednostkowych” orzeczonych za zbiegające się przestępstwa – co nie jest to prawdą.

Zgodnie z art. 86 § 1 kk Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy. Zgodnie zaś z art. 86 § 4 kk Zasady wymiaru kary łącznej określone w § 1-3 stosuje się odpowiednio, jeżeli przynajmniej jedną z kar podlegających łączeniu jest już orzeczona kara łączna. Tym niemniej istotny jest tu wyrok TK z 18.04.2019 r., K 14/17, OTK-A 2019, nr 18 LEX nr 2645349 odnoszący się do tego przepisu. Trybunał stwierdził, iż przepis ten w zakresie, w jakim różnicuje sytuacje osób, wobec których zastosowanie miała już wcześniej instytucja kary łącznej, od osób, co do których ta instytucja zastosowania nie miała, w ten sposób, że umożliwia w stosunku do tej pierwszej kategorii osób podwyższenie dolnej granicy kary łącznej, a także orzeczenie kary rodzajowo surowszej, tj. kary 25 lat pozbawienia wolności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wobec treści tego wyroku, sąd I instancji powinien przy ocenie dolnej granicy kary łącznej orzekanej w wyroku łącznym brać pod uwagę najwyższą z kar jednostkowych orzeczonych za zbiegające się przestępstwa, do ich sumy i przy uwzględnieniu tego, że w skład tej sumy wchodzić winny kary łączne. Tym sposobem, nie różnicuje się niekorzystnie skazanych wobec których zastosowano instytucję kary łącznej w zakresie jej dolnej granicy.

Sąd odwoławczy zauważa także, że jednocześnie z powyższym sąd meriti przyjął, że kara minimalna, jaką mógł wymierzyć J. S. jest „najwyższą z kar jednostkowych” (a więc poprawnie opisał tą granicę) ustalając jednocześnie – już błędnie, iż jest to kara 3 lat i 6 miesięcy, zamiast 3 lat pozbawienia wolności.

Analiza akt sprawy wskazuje, iż najwyższa z orzeczonych kar jednostkowych podlegających łączeniu to kara 3 lat pozbawienia wolności, orzeczona w pkt 1B sentencji wyroku Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 10 czerwca 2019 roku sygn. akt II K 117/18. Tym samym zgodnie z art. 86 § 1 i § 4 kk (w brzmieniu przed dniem 24 czerwca 2020 r., z uwzględnieniem w/w orzeczenia Trybunału) sąd I instancji przy wymiarze kary mógł orzec karę łączną od 3 lat pozbawienia wolności do 5 lat i 6 miesięcy tj. do sumy kar łącznych orzeczonych w wyrokach.

Odnosząc się do zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary łącznej, należy stwierdzić, iż kara łączna jest instytucją mającą na celu racjonalizację wymiaru kary, nie może być jednak sprzeczna z zapobiegawczymi i wychowawczymi celami kary i działać demoralizująco na sprawców przestępstw, w ten sposób, iż premiuje sprawców wielokrotnych niższym wymiarem kary w wyniku orzeczenia kary łącznej. (za: Wyrok SA w Białymstoku z 22.10.2019 r., II AKa 182/19, LEX nr 3222191). Sąd okręgowy podziela zapatrywania sądu rejonowego co do ustalonego w sprawie stanu faktycznego. Korzystniejszym dla skazanego jest orzeczenie kary łącznej, w oparciu o treść art. 4 §1 kk w brzmieniu na datę, 23 czerwca 2020r. Sąd I instancji prawidłowo ocenił, a także właściwie zważył okoliczności wskazywane przez skarżącego przy wymiarze orzeczonej kary łącznej takie jak jego stopień resocjalizacji, warunki osobiste, czy bliskość czasowa i podmiotowa popełnionych przez skazanego przestępstw. Podkreślić należy tylko, że skazany jest sprawcą wielokrotnym, popełnił wiele czynów o znacznej społecznej szkodliwości, jednocześnie wykazując całkowite lekceważenie dla porządku publicznego – co więcej popełniał przestępstwa będąc uprzednio skazanym za czyny bardzo podobne. Te aspekty zdają się skarżący umykać, przy ocenie całokształtu sprawy. Okoliczności te negatywnie wpływają na ocenę kryminologiczną skazanego i sugerują, że nie jest on w stanie funkcjonować na wolności bez popełniania przestępstw. Wobec powyższego sąd okręgowy ocenił, iż wymiar kary jaki sąd rejonowy wymierzył skazanemu jest co do zasady prawidłowy, w tym sensie, że sąd rejonowy stosując zasadę asperacji poprawnie ulokował karę w odpowiednim miejscu między jej dolną, a górną granicą. Zastosowanie w przedmiotowej sprawie wnioskowanej przez apelantów zasady pełnej absorbcji, w istocie biorąc pod uwagę powyższe rozważania, prowadziłoby do premiowania popełnienia wielu przestępstw, a w następstwie do demoralizacji sprawcy i przekreślenia idei sprawiedliwej represji za popełnione czyny.

Jednocześnie Sąd odwoławczy dostrzegając w/w pomyłkę sądu rejonowego co do dolnej granicy kary łącznej - przez pryzmat art. 440 kpk, a także uznając że w tej sytuacji jej wymiar jest rażąco niesprawiedliwy obniżył skazanemu orzeczoną karę łączną o 6 miesięcy – pozostając jednocześnie w niemal tej samej „odległości” od dolnej granicy, w jakiej orzeczono karę w wyroku sądu I instancji.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie wobec skazanego kary łącznej na zasadzie pełnej absorbcji;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec tego, iż w przedmiotowej sprawie nie zachodziły podstawy do orzeczenia kary łącznej na zasadzie pełnej absorbcji, wniosek obrońcy i skazanego nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

- granice kary łącznej;

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

- podniesiono powyżej w punkcie 3.1.;

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1-wyrok sądu I instancji w innym zakresie niż wymieniono w pkt 5.2.;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec tego, iż nie pojawiły się okoliczności które nakazywały by zmianę w innym zakresie, niż te z pkt 1 sentencji wyroku, wyrok w pozostałym zakresie należało utrzymać w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Wyrok sądu I instancji w zakresie jego komparycji i wymiaru kary łącznej.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd I Instancji w komparycji swojego wyroku ogólnikowo i omyłkowo opisał wyroki, z których kary podlegały łączeniu, w szczególności nie opisał wysokości kar jednostkowych, bądź nie wskazał, iż orzeczone zostały kary tak jednostkowe, jak i łączne – w szczególności nie opisał, ani nie wymienił kary będącej w przedmiotowej sprawie „najwyższą z kar jednostkowych” stanowiących dolna granicę kary łącznej.

Sąd odwoławczy, uznał iż właściwym jest zmienić komparycję wyroku sądu I instancji, w ten sposób, że wskazano wszystkie kary jednostkowe i łączne orzeczone wyrokami sygn. akt II K 117/18 i II K 172/21.

W zakresie zmiany wymiaru kary łącznej przez jej obniżenie, sąd odwoławczy odsyła do rozważań z pkt 3.1 uzasadnienia, gdzie wskazano skąd wynika przedmiotowe obniżenie.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3 i 4

Zgodnie z § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 18 z późn. zm.) sąd odwoławczy zasądził na rzecz adw. E. M. kwotę 120 zł podwyższoną o podatek od towarów i usług, za obronę w sprawie o wydanie wyroku łącznego na etapie postępowania odwołąwczego.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk sąd odwoławczy postanowił zwolnić oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych albowiem, jest on osobą odbywającą długoletnią karę pozbawienia wolności, tym samym jego możliwości zarobkowania są istotnie ograniczone, a obowiązek zapłaty kosztów po opuszczeniu zakładu karnego, byłby nieuzasadnioną przeszkodą w dążeniu do normalizowania sytuacji skazanego po odbyciu kary.

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego J. S.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 29 sierpnia 2022 roku sygn. akt VII K 386/22

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

skazany J. S.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 29 sierpnia 2022 roku sygn. akt VII K 386/22

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana