Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2023 roku

Sąd Okręgowy w Katowicach – XI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu 2 marca 2023 roku w K.

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko (...) spółce z o.o. w T.

przy udziale interwenienta ubocznego Skarbu Państwa reprezentowanego przez Wojewodę (...) zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Rzeczpospolitej Polskiej

o wynagrodzenie za pracę

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 94.560,09 (dziewięćdziesiąt cztery tysiące pięćset sześćdziesiąt 09/100) zł brutto tytułem wynagrodzenia za okres od 15 marca do 14 czerwca 2021r. z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot:

a)  21.272,94 (dwadzieścia jeden tysięcy dwieście siedemdziesiąt dwa 94/100) zł od 11 kwietnia 2021r. do dnia zapłaty,

b)  31.639,79 (trzydzieści jeden tysięcy sześćset trzydzieści dziewięć 79/100) zł od 11 maja 2021r. do dnia zapłaty,

c)  34.238,72 (trzydzieści cztery tysiące dwieście trzydzieści osiem 72/100) zł od 11 czerwca 2021r. do dnia zapłaty,

d)  7.408,64 (siedem tysięcy czterysta osiem 64/100) zł od 11 lipca 2021r. do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  znosi pomiędzy powodem a pozwanym i interwenientem ubocznym koszty zastępstwa procesowego,

4.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.740 (cztery tysiące siedemset czterdzieści) zł tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu;

5.  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 16.000 (szesnaście tysięcy) zł.

SSO Anna Petri

sygn. akt XI P 53/22

UZASADNIENIE

Powód M. W. domagał się zasądzenia od pozwanej (...) spółki z o.o. w T. kwoty 189.592,55 zł brutto z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot:

⚫

13.778,21 zł od 11 kwietnia 2021r. do dnia zapłaty,

⚫

71.207,74 zł od 11 maja 2021r. do dnia zapłaty,

⚫

77.261,27 zł od 11 czerwca 2021r. do dnia zapłaty,

⚫

27.345,33 zł od 11 lipca 2021r. do dnia zapłaty

tytułem wyrównania wynagrodzenia za okres od marca do czerwca 2021r. w związku ze skierowaniem go do pracy przy zwalczaniu epidemii na podstawie decyzji Wojewody oraz zasądzenia kosztów procesu. Powód podniósł, że zgodnie z regulacją stanowiącą podstawę tego skierowania wynagrodzenie pracownika nie może być niższe niż wynagrodzenie, które osoba skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymała w miesiącu poprzedzającym miesiąc wydania decyzji o skierowaniu jej do pracy przy zwalczeniu epidemii. Żądana kwota stanowi różnicę pomiędzy wynagrodzeniem brutto, jakie powód powinien otrzymywać, a tym, jakie mu wypłacono (k. 2-4).

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu oraz o zawiadomienie o toczącym się procesie i wezwanie do udziału w nim Skarbu Państwa – Wojewody (...) w K.. Pozwana podała, iż wypłaciła powodowi w całości wynagrodzenie przysługujące mu na podstawie umów o pracę. Jej zdaniem powód błędnie wskazał kwotę wynagrodzenia, jaką otrzymał w miesiącu poprzedzającym miesiąc wydania decyzji o skierowaniu do pracy u niej. Bezzasadnie ujął tam wynagrodzenie za grudzień 2020r. wypłacone mu w lutym 2021r., które było wymagalne 14 stycznia 2021r., więc nie może mieć wpływu na wysokość wynagrodzenia należnego od pozwanej. Zwłoka wszystkich zleceniodawców w zakresie płatności znacznych kwot za grudzień 2020r. nie mogła być przypadkowa, skoro wcześniej nie występowała (k. 31-37).

Skarb Państwa – Wojewoda (...) – zastępowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej jako interwenient uboczny wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. Podniósł, że osobie skierowanej do pracy na podstawie decyzji Wojewody przysługuje wynagrodzenie nie niższe niż utracone w związku z tym skierowaniem, a powód nie utracił żadnych dochodów. Podzielił stanowisko pozwanej co do nieprawidłowego sposobu naliczenia przez powoda należnego mu wynagrodzenia (118-121).

Sąd ustalił, co następuje:

Powód jest doktorem nauk medycznych, specjalistą w zakresie kardiologii. Był zatrudniony u pozwanej zajmującej się działalnością szpitali na oddziale chorób wewnętrznych z pododdziałem kardiologii od 1 lutego (...). do 31 października 2000r. jako starszy asystent w wymiarze pół etatu. Umowa o pracę rozwiązała się z upływem okresu, na jaki została zawarta (świadectwo pracy w aktach osobowych powoda, informacja z KRS – k. 11- 14).

Decyzją Wojewody (...) z 22 grudnia 2020r. powód został skierowany do pracy przy zwalczaniu epidemii koronawirusa na terenie województwa (...) w podmiocie leczniczym prowadzonym przez pozwaną – na okres 58 dni, od 15 stycznia 2021r. Dnia 15 stycznia 2021r. powód zawarł z pozwaną umowę o pracę na czas określony 58 dni, który zakończył się 13 marca 2021r. Powód miał zajmować stanowisko starszego asystenta, w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem zasadniczym 16.000 zł. Dnia 22 stycznia 2021r. powód złożył pozwanej oświadczenie o otrzymanym wynagrodzeniu w miesiącu poprzedzającym wydanie decyzji o skierowaniu, tj. w listopadzie 2020r., które wyniosło łącznie 53.345,44 zł brutto i załączył oryginały zaświadczeń potwierdzających wysokość otrzymanego wynagrodzenia i datę wypłaty. Na tej podstawie pozwana wypłacała wynagrodzenie powoda. Do ustalenia wynagrodzenia zasadniczego i wysokości dodatków za dyżury i nadgodziny przyjmowała umowną stawkę wynagrodzenia w kwocie 16.000 zł brutto. Prócz tego wypłacała powodowi dodatek wyrównawczy stanowiący różnicę pomiędzy uzyskaną przez niego w listopadzie 2000r. kwotą 53.345,44 zł brutto a wypłaconym wynagrodzeniem zasadniczym i dodatkami, tak aby suma wynagrodzenia nie była niższa niż kwota 53.345,44 zł brutto otrzymana przez niego w miesiącu poprzedzającym wydanie decyzji o skierowaniu. Wynagrodzenie było wypłacane do 10 dnia każdego miesiąca (decyzja o skierowaniu do pracy– k. 6, umowa o pracę – k. 8; oświadczenie o otrzymanym wynagrodzeniu – k. 56 i zaświadczenia o wysokości uzyskanych wynagrodzeń za listopad 2020r. - k. 57-62; zaświadczenia o wynagrodzeniu powoda od pozwanej – k. 50 i 101; zeznania pracownika pozwanej – świadka D. K. – k. 155-156, przesłuchanie powoda - k. 183).

Następnie decyzją wojewody z 9 marca 2021r. powód został ponownie skierowany do pracy u pozwanej na okres trzech miesięcy od 15 marca 2021r. W dniu 11 marca 2021r. powód ponownie zawarł z pozwaną umowę o pracę na czas określony trzech miesięcy, począwszy od 15 marca 2021r., do którego nie wliczało się okresu niezdolności do pracy. Powód nadal miał zajmować stanowisko starszego asystenta, w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem zasadniczym 16.000 zł. Przed każdym ze skierowań powód sam zabiegał o skierowanie go do pracy u pozwanej związanej z epidemią C.-19 u pozwanej. Przed decyzjami Wojewody nie miał na to odpowiedzi. Powód znał lekarzy, którzy otrzymywali kolejne skierowania do pracy covidowej u pozwanego (decyzja o skierowaniu do pracy – k. 7; umowa o pracę – k. 8 verte, przesłuchanie powoda - k. 183).

Dnia 8 lutego i 25 marca 2021r. pozwana zawarła z Wojewodą (...) umowy, na mocy których Wojewoda zobowiązał się do pokrycia wynagrodzenia powoda za pracę wykonywaną na podstawie jego skierowań obliczonego zgodnie z art. 47 ust. 10 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (umowy z Wojewodą – k. 41-44).

Dnia 18 marca 2021r. powód złożył pozwanej oświadczenie o otrzymanym wynagrodzeniu w miesiącu poprzedzającym wydanie decyzji o drugim skierowaniu, tj. w lutym 2021r., które wyniosło 97.139,72 zł brutto i załączył oryginały zaświadczeń potwierdzających wysokość otrzymanego wynagrodzenia i datę wypłaty. Tym razem pozwana nie wypłacała powodowi wynagrodzenia na tej podstawie. Ustalała je bowiem wyłącznie w oparciu o umowną stawkę wynagrodzenia w kwocie 16.000 zł brutto, na podstawie której obliczała też wysokość dodatków za dyżury i nadgodziny. W spornym okresie, przeciwnie do tego, jak było do tej pory, nie wypłacała już powodowi dodatku wyrównawczego stanowiącego różnicę pomiędzy otrzymanym przez niego sumarycznym wynagrodzeniem uzyskanym od wszystkich kontrahentów w miesiącu poprzedzającym wydanie decyzji o skierowaniu tj. w lutym 2021r. a wypłaconym mu wynagrodzeniem zasadniczym i dodatkami. Wynikało to z faktu, iż Wojewoda in abstracto zanegował taki sposób naliczania wynagradzania, jaki miał miejsce u powoda na podstawie pierwszego skierowania, tj. w oparciu o przychody, jakich nie utracił. Pozwany formalnie nie zanegował przedstawianych przez powoda zaświadczeń o zarobkach w lutym 2021r., choć w spornym okresie powód otrzymywał informacje z księgowości o braku ich akceptacji i oczekiwaniu na stanowisko Wojewody w tym zakresie. Wynagrodzenie wypłacane powodowi w spornym okresie zawsze przekraczało 200% wynagrodzenia zasadniczego na danym stanowisku (oświadczenie o otrzymanym wynagrodzeniu – k. 63, zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia – k. 64-68 i rachunki – k. 69-81; zaświadczenie o wynagrodzeniu powoda od pozwanej – k. 50 i 101; przesłuchanie powoda - k. 183, okoliczności przyznane przez pozwaną – k. 183).

Świadcząc pracę na podstawie skierowań Wojewody powód wykonywał dla pozwanej takie same prace, jak w ramach stosunku pracy łączącego go z nią do 31 października 2020r. oraz inne powierzone mu zadania związane z epidemią (...), na co nie miał wpływu. Jego zakres obowiązków był zatem szerszy niż podczas pracy świadczonej wcześniej, bez skierowania Wojewody. Należały do niego: dyżury i praca z pacjentami chorymi na C.-19 w ramach oddziału wewnętrznego z pododdziałem kardiologicznym, 24-godzinne dyżury w ramach Izby Przyjęć/ (...) dla chorych zarażonych wirusem (...)2 przywożonych z terenu całego województwa (...), kwalifikacja pacjentów do szczepienia przeciwko C.-19 w ramach Poradni, pobieranie wymazów od pacjentów chorych oraz podejrzanych o zaskarżenie wirusem (...)2 w ramach Izby Przyjęć/ (...) oraz oddziałów, wyjazdy do domów pomocy społecznej celem kwalifikacji pacjentów do szczepienia. Rodzaj umówionej i wykonywanej przez powoda pracy na podstawie obydwu skierowań Wojewody był taki sam - częściowo zgodny ze specjalizacją powoda, a częściowo poniżej jego kwalifikacji. Powód był obciążony pracą u pozwanej, która w każdym miesiącu była wykonywana ponad normy czasu pracy. Po zakończeniu spornego okresu powód w ogóle zaprzestał pracy w szpitalach z uwagi na dramatyczne przeżycia związane z obsługą pacjentów covidowych. W okresie od 1 stycznia 2021r. do 30 czerwca 2021r. powód nie był nieobecny w pracy u pozwanej w związku z chorobą (zaświadczenie – k. 100, przesłuchanie powoda - k. 183 i 130).

Pozwana wypłaciła powodowi wynagrodzenie za pracę od 15 do 31 stycznia 2021r. (11 z 19 dni roboczych) w wysokości 30.884,20 zł brutto, za luty 2021r. – 53.345,44 zł brutto, za okres od 1 do 13 marca 2021r. (10 z 23 dni roboczych) - 40.982,37 zł brutto, a od 15 do 31 marca 2021r. (13 z 23 dni roboczych) - 12.492,96 zł brutto, za kwiecień 2021r. – 28.099,71 zł brutto, za maj 2021r. – 25.500,78 zł brutto i za 8 dni czerwca 2021r. (8 z 20 dni roboczych) – 16.487,16 zł brutto (wykaz wynagrodzenia powoda – k. 50, odcinki listy płac – k. 51, potwierdzenia przelewów – k. 52-55).

Przez cały okres zatrudnienia u pozwanej na podstawie skierowań Wojewody powód kontynuował pracę u dotychczasowych kontrahentów będących podmiotami leczniczymi, bo nie obowiązywały go ograniczenia w tym zakresie. Otrzymywał od nich umówione wynagrodzenie płatne na podstawie przedkładanych przez niego rachunków, których numer na końcu wskazuje na miesiąc, w jakim praca była wykonywana. Rachunki za styczeń 2021r. od razu dotarły do podmiotów, do których powód je skierował. Pozwana nie ustalała z powodem czy i jakie wynagrodzenie utracił (przesłuchanie powoda - k. 183).

W miesiącu poprzedzającym miesiąc wydania ostatniej decyzji o skierowaniu powoda do pracy przy zwalczaniu epidemii tj. w lutym 2021r. powód otrzymał następujące wynagrodzenia wypłacone na podstawie przedłożonych przez niego rachunków:

(zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia – k. 64-68 i rachunki – k. 69-81)

Ze wszystkimi powyższymi spółkami i SP ZOZ-em powoda łączyły umowy na wykonywanie świadczeń medycznych. Na ich podstawie do 10 dnia następnego miesiąca miał dostarczać zleceniodawcy rachunki za poprzedni miesiąc, a ten zobowiązany był do wypłaty wynagrodzenia powoda w terminie 14 dni od tego momentu. Wszystkie rachunki za grudzień 2020r. powód przedłożył tymczasem swym kontrahentom na przełomie stycznia i lutego 2021r. Z uwagi na to nie nastąpiło opóźnienie w płatności, której dokonano w termie umownym 14 dni, więc powód nie kierował do zleceniodawców wezwań do zapłaty. Otrzymali oni od powoda te rachunki za usługi w grudniu 2020r.:

⚫

Przychodnia (...) ZOZ w R. otrzymała rachunek nr (...) dnia 29 stycznia 2021r. i uregulowała go 2 lutego 2021r.;

⚫

(...) spółka z o.o. otrzymała rachunek nr (...) z 31 grudnia 2022r. dnia 1 lutego 2021r. i uregulowała go 8 lutego 2021r.;

⚫

S. P. otrzymała rachunki nr (...) dnia 1 lutego 2021r. i uregulowała je 3 lutego 2021r.;

⚫

(...) spółka jawna otrzymała rachunek nr (...) dnia 29 stycznia 2021r. i uregulowała go 2 lutego 2021r.;

⚫

(...) Serwis spółka z o.o. sp.k. (obecnie spółka jawna) rachunek nr (...) zapłaciła 8 lutego 2021r.

(informacje SP ZOZ i powyższych spółek – k. 95-97, 127 i 137 oraz zeznania ich kierownictwa – świadków: A. M. – k. 163, P. C. – k. 158-159, M. E. – k. 161 i R. J. – k. 170-171).

W dniu 5 stycznia 2022 r. powód przekazał pozwanej ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty. Domagał się w nim zapłaty należności dochodzonych pozwem w terminie do 31 stycznia 2022r. (wezwanie do zapłaty k. 9-10).

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie powoda zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Stosownie do art. 47 ust. 10 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2021r. poz. 2069 z późn. zm.) osobie skierowanej do pracy na podstawie decyzji przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości nie niższej niż 200% przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego na danym stanowisku pracy w zakładzie wskazanym w tej decyzji lub w innym podobnym zakładzie, jeżeli w zakładzie wskazanym nie ma takiego stanowiska. Wynagrodzenie nie może być niższe niż wynagrodzenie lub uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami do uposażenia o charakterze stałym, które osoba skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymała w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym wydana została decyzja o skierowaniu jej do pracy przy zwalczaniu epidemii. Osobom, którym wynagrodzenie ustalono na podstawie uposażenia zasadniczego i dodatków do uposażenia o charakterze stałym, wynagrodzenie to wypłaca się miesięcznie z góry w pierwszym dniu roboczym miesiąca, za który ono przysługuje.

Interpretację tej regulacji należy rozpocząć od podkreślenia, iż wśród metod i zasad wykładni aktów normatywnych decydujące znaczenie tradycyjnie przypisuje się wykładni logiczno -językowej, a wtedy, gdy ta zawodzi, prowadząc do wyników niedających się pogodzić z racjonalnym działaniem ustawodawcy i celem, jaki dana norma ma realizować sięga się do dyrektywy wykładni systemowej i funkcjonalnej (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 27 września 2022r., III APa 14/22 oraz wyroki Sądu Najwyższego z 23 lipca 2009r., II PK 37/09 i z 25 listopada 2009r., II PK 137/09).

Wnioski wynikające z wykładni logiczno-językowej powołanej normy nie budzą wątpliwości. Skoro odwołuje się ona ogólnie do wynagrodzenia, które osoba skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymała w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym wydana została decyzja o skierowaniu jej do pracy przy zwalczaniu epidemii, to znaczy, że:

⚫

wynagrodzenie otrzymane to takie, które faktycznie zostało wypłacone, a nie takie, jakie pracownik utracił; regulacja ta nie ma charakteru odszkodowawczego i w ogóle nie przewiduje naprawienia szkody w postaci utraconych zarobków; zarówno pozwany, jak i Wojewoda (...) nie mieli więc podstaw, by wysokość wypłacanego powodowi pracownika uzależniać od utraconych przez niego korzyści z pracy u innych podmiotów, bo źródła takiego poglądu nie sposób doszukać się w powołanej regulacji;

⚫

pod uwagę należy brać jedynie wynagrodzenie otrzymane (takie, jakie wpłynęło na konto pracownika) w miesiącu poprzedzającym miesiąc wydania decyzji o skierowaniu do takiej pracy, a nie wynagrodzenie należne za pracę w tym miesiącu;

⚫

chodzi tu o wszystkie rodzaje wynagrodzenia niezależnie od rodzaju umów, na podstawie których są wypłacane, także to uzyskane od pozwanej;

⚫

konieczne jest uwzględnianie ostatniego skierowania stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy w spornym okresie, a nie poprzedniego odnoszącego się do zakończonego już stosunku pracy.

Zakładając racjonalne działanie ustawodawcy należy przyjąć, iż gdyby chciał w inny sposób określić wysokość tego wynagrodzenia, to niewątpliwie wyartykułowałby to w spornej normie. Nie można bowiem zakładać, że sformułował ją odmiennie niż wynikało to z jego woli. Dla ustawodawcy oczywiste przy tym musiało być, że większość lekarzy udziela świadczeń zdrowotnych nie tylko w ramach stosunku pracy, ale przede wszystkim na podstawie umów cywilnoprawnych nawiązanych z podmiotami leczniczymi.

Powyższa wykładnia tej regulacji nie budziła najmniejszych wątpliwości pozwanej podczas wypłaty wynagrodzenia powoda na podstawie pierwszego skierowania Wojewody za pracę realizowaną od 15 stycznia 2021r. do 13 marca 2021r. Zgodnie z oświadczeniem powoda i na podstawie przedłożonych przez niego zaświadczeń o osiąganych przychodach w miesiącu poprzedzającym skierowanie tj. w listopadzie 2020r. pozwana zsumowała je wszystkie i wypłacała powodowi tak obliczone wynagrodzenie zasadnicze z dodatkiem. Argumentacja pozwanej, zgodnie z którą czyniła to zakładając, że to utracone przez niego należności nie może się ostać, bo nie miała podstaw prawnych ani faktycznych do czynienia takich założeń. Nie wprowadzono bowiem powodowi żadnych ograniczeń w udzielaniu przez niego świadczeń zdrowotnych w innych placówkach służby zdrowia. Ponadto powód nigdy nie twierdził, że wskazane przez niego przychody utracił. Pozwana nie ustalała zresztą tej okoliczności. Nie miała zatem żadnych podstaw do zmiany zasad wypłaty wynagrodzenia powoda na podstawie drugiego skierowania Wojewody i zawartej w oparciu o nie kolejnej umowy o pracę powoda. Treść regulacji prawnej i charakter pracy powoda nie uległy bowiem żadnym zmianom.

Skoro przy tym w wynagrodzeniu powoda za miesiąc poprzedzający wydanie decyzji o skierowaniu go do pracy przy zwalczaniu epidemii mieściło się również wynagrodzenie uzyskane od pozwanej, to je również należy uwzględnić przy obliczaniu wynagrodzenia powoda w spornym okresie. Racjonalny ustawodawca na pewno zdawał sobie bowiem sprawę z tego, iż charakter epidemii będzie powodował kierowanie lekarzy do pracy przy jej zwalczaniu na podstawie kolejnych skierowań. Mimo tego nie wyłączył z należnego wynagrodzenia tego, jakie lekarz otrzymał w oparciu o poprzednie skierowanie. Brak więc jakichkolwiek podstaw do pomijania go. Takie samo stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 27 września 2022r., III APa 14/22.

W motywach powołanego judykatu Sąd Apelacyjny rozważał również czy tak ukształtowane wynagrodzenie za pracę powoda nie jest niegodziwe jako nadmiernie wygórowane. Sąd ów zauważył, że ujęty w art. 47 ust. 7 ustawy z 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi obowiązek pracy przez okres do trzech miesięcy na podstawie decyzji administracyjnej wojewody o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii stanowi istotne naruszenie konstytucyjnych gwarancji wolności wyboru pracy i prowadzenia działalności gospodarczej (art. 65 i art. 20 Konstytucji RP). Dochodzi do tego w sytuacji szczególnej zwalczania epidemii. Nic więc dziwnego, że w szczególny sposób należało także ukształtować wynagrodzenie za pracę lekarzy skierowanych do takiej pracy. Z istoty rzeczy winno ono mieć charakter motywacyjny, stanowiąc nie tylko rekompensatę wysiłku włożonego przez medyka w pracę przy zwalczaniu epidemii, ale także motywację do podjęcia zadań często wykraczających poza zakres rzeczywistych kompetencji wynikających z rodzaju specjalizacji i dotychczasowego doświadczenia zawodowego. Powód nie miał wpływu na rodzaj powierzanych mu zadań związanych z epidemią (...). Jego zakres obowiązków był znacznie szerszy niż podczas pracy świadczonej u pozwanej wcześniej, bez skierowania Wojewody. W spornym okresie należały do niego: dyżury i praca z pacjentami chorymi na C.-19 w ramach oddziału wewnętrznego z pododdziałem kardiologicznym, 24-godzinne dyżury w ramach Izby Przyjęć/ (...) dla chorych zarażonych wirusem (...)2 przywożonych z terenu całego województwa (...), kwalifikacja pacjentów do szczepienia przeciwko C.-19 w ramach Poradni, pobieranie wymazów od pacjentów chorych oraz podejrzanych o zaskarżenie wirusem (...)2 w ramach Izby Przyjęć/ (...) oraz oddziałów, wyjazdy do domów pomocy społecznej celem kwalifikacji pacjentów do szczepienia. Wymiar pracy dla pozwanej na podstawie skierowań w każdym miesiącu przekraczał przy tym normy czasu pracy. W tej sytuacji nic więc dziwnego, że rozmiar i charakter tej pracy oraz dramatyczne przeżycia związane z obsługą pacjentów covidowych sprawiły, iż po zakończeniu spornego okresu powód w ogóle zaprzestał pracy w szpitalach.

Jak podkreślił Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu powołanego wyroku nie ma przy tym podstaw, by uznać, że inne zasady wynagradzania lekarzy skierowanych do pracy na podstawie decyzji Wojewody były dyskryminujące dla tych, którzy świadczyli analogiczną pracę bez takich skierowań. Ta druga grupa samodzielnie dokonała bowiem wyboru zatrudnienia u pozwanej i zaakceptowała zaproponowane przez nią wynagrodzenie. Natomiast stosunki pracy powoda z pozwaną zawarte i ukształtowane zostały zgodnie wolą i w interesie Państwa, z którego budżetu było finansowane wynagrodzeniem. Takie usprawiedliwione i racjonalne zróżnicowanie sytuacji prawnej pracowników ze względu na różniącą ich cechę istotną, relewantną, jaką było skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii na podstawie decyzji Wojewody nie stanowi naruszenia zasady równości.

Za dochodzone przez powoda godziwe, odpowiednie, uczciwe i sprawiedliwe wynagrodzenie za pracę należało wynagrodzenie otrzymane przez niego w lutym 2021r. tj. w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym została wydana decyzja o skierowaniu do pracy przy zwalczeniu epidemii wynoszące 59.739,50 zł. Na kwotę tę składały się wypłacone powodowi należności za pracę wynikające z następujących tytułów:

Jak wynika z zaświadczenia pozwanej w okresie od 15 do 31 marca 2021r. powód przepracował 13 z 23 dni roboczych w miesiącu, a w czerwcu 2021r. - 8 z 20 dni roboczych. Stąd przy wyliczaniu jego wynagrodzenia należało te proporcje brać pod uwagę. W efekcie wysokość wynagrodzenia powoda u pozwanej za marzec 2023r. winna wynosić 13/23 z kwoty 59.739,50 zł (trzeba było podzielić ją na 23 dni, a następnie pomnożyć przez 13 dni), co daje 33.756,80 zł. Z kolei w czerwcu 2023r. wynagrodzenie powoda winno wynosić 8/20 z 59.739,50 zł, czyli 23.895,20 zł.

Wyliczenie należnego i pozostałego do zapłaty wynagrodzenia przedstawia tabela:

Zatem pozostałe do zapłaty przez pozwanego wynagrodzenie powoda za sporny wynosi łącznie 94.560,09 zł.

Reasumując: pozwana nie była w żaden sposób uprawniona do:

⚫

zmiany sposobu obliczania wynagrodzenia powoda należnego mu na podstawie drugiego skierowania;

⚫

przyjmowania wykładni przepisu stanowiącego jego wypłatę dokonanej przez Wojewodę, która nie jest wiążąca dla Sądu;

⚫

uznania, że wynagrodzenie to ustala się w oparciu o utracone przychody, skoro nie stanowi ono odszkodowania.

Mając powyższe na względzie z mocy art. 47 ust. 10 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi roszczenie powoda należało częściowo uwzględnić zasadzając od pozwanej na jego rzecz kwotę 94.560,09 zł brutto. Sąd wziął przy tym pod uwagę wyrok Sądu Najwyższego z 14 kwietnia 2016r. (III PK 96/15), z którego wynika, iż zasądzane na rzecz pracownika kwoty za poszczególne miesiące mogą być wyższe niż dochodzone, byle tylko łącznie zasądzana kwota nie przekraczała wartości przedmiotu sporu. Zasada ta została tu zachowana.

O odsetkach rozstrzygnięto na mocy art. 481 k.c. zasądzając je od dnia następnego po dniu wymagalności wynagrodzenia, tj. od 11-go dnia każdego kolejnego miesiąca, gdyż bezspornym było, iż pozwana wypłacała wynagrodzenie za dany miesiąc do 10 następnego miesiąca, co wynika z informacji podanych przy zatrudnieniu powodowi. Zostały one naliczone od kwot ujętych w powyższej tabeli jako różnica pozostała do zapłaty tj. od kwoty:

e)  21.272,94 zł od 11 kwietnia 2021r. do dnia zapłaty,

f)  31.639,79 zł od 11 maja 2021r. do dnia zapłaty,

g)  34.238,72 zł od 11 czerwca 2021r. do dnia zapłaty,

h)  7.408,64 zł od 11 lipca 2021r. do dnia zapłaty;

W pozostałej części powództwo roszczenie powoda należało oddalić jako bezzasadne.

Przede wszystkim trafne były zarzuty pozwanej i interwenienta ubocznego, zgodnie z którymi do kwoty należnego wynagrodzenia powoda ustalonego na podstawie art. 47 ust. 10 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w oparciu o wynagrodzenie otrzymane przez niego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym została wydana obowiązująca w spornym okresie decyzja o skierowaniu do pracy przy zwalczeniu epidemii tj. w lutym 2021r. nie sposób było wliczyć wynagrodzeń, jakie otrzymał z tytułu świadczenia przez niego usług medycznych w grudniu 2020r., wynikających z rachunków nr (...) na kwotę 1.350 zł, (...) na 1.838 zł, (...) na 10.464,55 zł, (...) na 3.304,14 zł, (...) na 1.100 zł i (...) na 10.296,81 zł. Jak wskazał powód – ostatnie cyfry rachunków przedstawianych przez niego placówkom służby zdrowia, w jakich pracował wskazują na miesiąc, w którym praca była wykonywana.

W zakresie, w jakim powód doliczał te należności do kwoty wynagrodzenia przysługującego mu od pozwanej jego żądanie było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego unormowanymi w art. 8 k.p., a konkretnie z zasadą elementarnej uczciwości stron stosunku zobowiązaniowego oraz z obowiązkiem zachowania lojalności stron i poszanowania ich słusznych interesów. Jak jednoznacznie wynika z informacji wszystkich jego kontrahentów i zeznań świadków zaliczanych do ich kierownictwa na podstawie umów na wykonywanie świadczeń medycznych, jakie go z nimi łączyły powód miał dostarczać zleceniodawcom rachunki za dany miesiąc do 10 dnia następnego miesiąca, a oni byli zobowiązani do wypłaty jego wynagrodzenia w terminie 14 dni od tego momentu otrzymani rachunku. Tak miało to zawsze miejsce w praktyce z wyjątkiem grudnia 2020r., kiedy powód celowo nie dopełnił tego spoczywającego na nim obowiązku. Wszystkie rachunki za grudzień 2020r. przedłożył bowiem swym kontrahentom dopiero na przełomie stycznia i lutego 2021r. tj. z około 3 – tygodniowym opóźnieniem. Płatnicy dokonali płatności w terminie umownym, więc powód nie kierował do nich wezwań do zapłaty. Jak z tego jednoznacznie wynika w tym wypadku powód manipulował datami doręczenia kontrahentom faktur tak, by wypłata jego wynagrodzenia za grudzień 2020r. nastąpiła dopiero w lutym 2021r. tj. w miesiącu poprzedzającym decyzję Wojewody o skierowaniu go do pracy u pozwanej. Skoro przy tym powód sam zabiegał o dalsze takie skierowanie i znał przypadki lekarzy, którzy byli kierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii na podstawie kolejnych decyzji Wojewody, przeto z dużym prawdopodobieństwem mógł przewidywać, że przy kolejnym skierowaniu przy obliczaniu jego wynagrodzenia za pracę będzie uwzględniane to, jakie otrzymał w lutym 2021r. Data obowiązywania pierwszego skierowani upływała bowiem 13 marca 2021r. Stąd żadnego z rachunków podważanych przez pozwaną i interwenienta ubocznego nie należało uwzględniać przy ustalaniu przysługującego powodowi wynagrodzenia za sporny okres. Wszystkie one przysługiwały mu bowiem za pracę w grudniu 2020r. Zachowanie powoda polegające na celowym opóźnianiu złożenia ich kontrahentom, by skumulować w lutym 2021r. wypłatę wynagrodzenia za 2 miesiące – zarówno styczeń 2021r., jak i bezpodstawnie – grudzień 2020r. nacechowane było wyjątkowo złą wolą powoda. Jako takie pozostawało sprzeczne nie tylko z umowami, jakie łączyły go podmiotami leczniczymi, ale przede wszystkim – z zasadami współżycia społecznego. Roszczenie powoda w tym zakresie nie zasługiwało więc na uwzględnienie.

Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2022r. ( I (...) 99/21) obowiązkiem sądu pracy jest urzeczywistnianie zasady sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji RP) rozumianej jako dążenie do zachowania równowagi w stosunkach pracy i powstrzymania się od kreowania przywilejów nieusprawiedliwionych, niepopartych obiektywnymi wymogami i kryteriami. Takimi kryteriami powinien posłużyć się sąd pracy przy zastosowaniu klauzuli zasad współżycia społecznego wyrażonej w art. 8 k.p. (tak wyrok Sądu Najwyższego z 14 września 2010r. II PK 67/10 i powołane tam orzecznictwo Sądu Najwyższego i poglądy doktryny).

Ponadto częściowe oddalenie żądania powoda wynikało również z faktu omyłkowego zawyżenia jego wysokości. Obliczając niewypłacone mu częściowo wynagrodzenie powód zamienił wynagrodzeni otrzymane w maju 2021r. z wynagrodzeniem uzyskanym w czerwcu 2021r., co rzutowało na ustaloną różnicę.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z art. 100 zd.1 k.p.c., ponieważ wygrana powoda wynosiła 50%: żądał 189.592,55 zł, a otrzymał 94.560,09 zł. Koszty zastępstwa procesowego zostały więc wzajemnie zniesione pomiędzy stronami, a uiszczona w całości przez powoda opłata od pozwu w kwocie 9.480 zł winna zostać mu w połowie zwrócona przez pozwaną tj. w kwocie 4.740 zł. W zakresie kosztów zastępstwa procesowego interwenient uboczny podzielił los pozwanej, do której przystąpił.

O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c. nadając go wyrokowi w części nie przekraczającej jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda wynikającego z łączącej strony umowy o pracę.

SSO Anna Petri