Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 26/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 21 listopada 2022 roku w sprawie III Ko 399/22 dotyczącym wnioskodawcy M. K. tenże Sąd orzekł, że:

I.  na podstawie art. 552 § 4 k.p.k. w zw. z art. 555 k.p.k. wniosek oddala;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. M. kwotę 354,24 (trzysta pięćdziesiąt cztery złote i dwadzieścia cztery grosze) zł. brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy M. K. z urzędu;

III.  kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny, pełnomocnik wnioskodawcy adwokat A. M.

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

– zmiana zaskarżonego wyroku w pkt I poprzez uwzględnienie wniosku z 14 czerwca 2022 r. M. K. i przyznanie mu odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę i krzywdę wynikłych ze stosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania w okresie od 10 kwietnia 2019 r. do 5 września 2019 r. w kwotach określonych w ww. wniosku,

– zasądzenie na rzecz pełnomocnika z urzędu M. K. - adwokata A. M. kosztów postępowania apelacyjnego wg. norm przepisanych.

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

. 

Obrończyni wnioskodawcy zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

I.  obrazę prawa procesowego mającą istotny wpływ na treść orzeczenia, a to:

1)  art. 4 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie zasad logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego oraz uwzględnianie jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść skazanego, przy jednoczesnym zaniechaniu badania i pominięciu okoliczności przemawiających na jego korzyść, skutkujące przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów, a jednocześnie nieuwzględnienie przy wyrokowaniu całokształtu okoliczności ujawnionych w toku postępowania, tj. w szczególności zaniechaniem wzięcia pod uwagę okoliczności i warunków osobistych M. K., które spowodowały opóźnienie w złożeniu wniosku o odszkodowanie i niesłuszne tymczasowe aresztowanie, w sytuacji gdy uwzględnienie tychże okoliczności czyniłoby niezgodnym z zasadami współżycia społecznego i zasadą prawa do wolności ujawnioną w Konstytucji RP uwzględnienie terminu przedawnienia, skutkującego oddaleniem wniosku o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie.

2)  art. 552 § 4 k.p.k. w zw. z art. 555 k.p.k. w zw. z art. 58 k.p.k. poprzez brak jego niewłaściwe zastosowanie skutkujące pozbawieniem wnioskodawcy prawa do odszkodowania i zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie w okresie od dnia 10 kwietnia 2019 r. do 5 września 2019 r., wobec oczywistości braku takiej postawy, w sytuacji zapadnięcia wyroku uniewinniającego.

3)  art. 170 k.p.k. polegającą na oddaleniu wniosku o przesłuchanie wnioskodawcy – M. K., w sytuacji gdy dopuszczenie dowodu z przesłuchania wnioskodawcy prowadziłoby do ustalenia powodów braku złożenia przez wnioskodawcę wniosku w określonym w przepisach – rocznym terminie, których to powodów ustalenie wpłynęłoby na stwierdzenie, że niezgodnym z zasadami współżycia społecznego i konstytucyjnymi wolnościami jest uwzględnienie terminu przedawnienia.

II.  naruszenie przepisów prawa materialnego mającą istotny wpływ na treść orzeczenia, a to:

1)  art. 2 w zw. z art. 41 ust. 1 i 5 w zw. z art. 31 ust 1 oraz w zw. z art. 32 ust. 1 Konstytucji poprzez uwzględnienie zarzutu przedawnienia zgłoszonego przez prokuratora, pomimo tego, iż jest to niezgodne z określonymi tymi przepisami zasadami konstytucyjnymi i zasadami współżycia społecznego co w efekcie doprowadziło do pozbawienia wnioskodawcy prawa do odszkodowania i zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie.

2)  art. 117 § 2 k.c. i art. 5 k.c. poprzez uwzględnienie zarzutu przedawnienia zgłoszonego przez prokuratora, pomimo tego, iż jest to niezgodne z określonymi tymi przepisami zasadami współżycia społecznego (w szczególności zasadą wolności, zasadą braku przyznania prymatu władzom publicznym w zderzeniu z obywatelem), co w efekcie doprowadziło do pozbawienia wnioskodawcy prawa do odszkodowania i zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie.

☒ ☐ niezasadny zarzut I. i II.

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja okazała się niezasadna.

Istotą tej sprawy było ustalenie, czy prawidłowe było przyjęcie przez Sąd I instancji, iż wnioskodawca M. K. spóźnił się ze złożeniem wniosku o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne pozbawienie wolności w związku uniewinnieniem go wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu II Wydział Karny z 26 lutego 2020 r. w sprawie o sygn. akt II K 422/19 od popełnienia zarzuconego mu czynu z art. 280 § 1 k.k. i 275 § 1 k.k., art. 278 § 1 i 5, art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k., ale przede wszystkim czy w okolicznościach faktycznych tej sprawy akceptowalne społecznie było uwzględnienie zarzutu przedawnienia roszczeń wnioskodawcy wobec podniesienia go przez przedstawiciela Skarbu Państwa pełnomocnika Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu oraz prokuratora.

Zadaniem Sąd Apelacyjnego było dokonanie oceny czy podniesienie tego zarzutu przez uczestniczących w procesie stron przeciwnych wnioskodawcy jest czy nie jest zgodne z zasadami współżycia społecznego, jako że nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. (art. 5 k.c.).

Nie może budzić wątpliwości, że w sprawie, która stała się podstawa wniosku M. K.:

1.  M. K. w sprawie o czyn z art. 280 § 1 k.k. i 275 § 1 k.k., art. 278 § 1 i 5 k.k., art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. był pozbawiony wolności od 9 kwietnia 2019 roku;

2.  Tymczasowe aresztowanie wobec M. K. uchylono 5 września 2019 roku;

3.  9 kwietnia 2019 roku wprowadzono wobec M. K. do wykonania karę pozbawienia wolności orzeczoną 6 marca 2018 roku przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieście w sprawie V K 1166/17;

4.  M. K. został wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu II Wydział Karny z 26 lutego 2020 r. w sprawie o sygn. akt II K 422/19 od popełnienia zarzuconego mu czynu z art. 280 § 1 k.k. i 275 § 1 k.k., art. 278 § 1 i 5, art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. uniewinniony;

5.  Wyrok ten został utrzymany w mocy orzeczeniem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 18 listopada 2020 roku w sprawie IV Ka 567/20;

6.  M. K. wystąpił o odszkodowanie i zadośćuczynienie 7 czerwca 2022 roku.

Sąd Okręgowy prawidłowo zatem ustalił, że wnioskodawca przekroczył w stopniu oczywistym oraz znacznie termin zawity do wystąpienia z roszczeniem o odszkodowanie i zadośćuczynienie w związku z uniewinnieniem go od popełnienia czynu stanowiącego podstawę tymczasowego aresztowania. Tym samym trafnie uznał wystąpienie podstaw przedmiotowych i podmiotowych dochodzonego roszczenia z art. 552 § 4 k.p.k.

Jest w sprawie tej niebudzącym wątpliwości, że okoliczności te nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania.

Bezbłędnie także Sąd ten określił, że wystąpienie z roszczeniem przez wnioskodawcę nastąpiło z naruszeniem przepisu limitującego czas dla jego dochodzenia. I ta kwestia nie była i nie jest także w apelacji podważana przez skarżącą.

Obu tym okolicznościom Sąd Okręgowy poświęcił swą uwagę i dał temu wyraz w rozważającej części uzasadnienia (s. 12).

Odnosząc się natomiast do konkretnych zarzutów apelującej, należy stwierdzić niezasadność zarzutów 1. i 2.

Wbrew twierdzeniom skarżącej nie doszło w procedowaniu Sądu Okręgowego do obrazy zasady obiektywizmu (art. 4 k.p.k.), reguły swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.) oraz poczynienia ustaleń niezgodnych z ujawnionymi na rozprawie głównej okolicznościami (art. 410 k.p.k.). już na wstępie stwierdzić trzeba, że apelująca nie wskazała, żadnych relewantnych dla czynionych ustaleń okoliczności przemawiających na korzyść wnioskodawcy, które zostały pominięte przez Sąd meriti. Nie wyjawiła także w swej skardze, które z reguł poprawnego rozumowania zostały naruszone przez tenże Sąd, a także czy i w jakim zakresie Sąd ten postąpił wbrew wskazaniom wiedzy lub ocenił dowody sprzecznie z doświadczeniem życiowym.

Apelująca zdaje się dopatrywać tych naruszeń w twierdzeniu Sądu o nieprzekonujących okolicznościach o przyczynach spóźnienia wnioskodawcy z wystąpieniem o zrekompensowanie mu niesłusznego pozbawienia wolności, co spowodowało uznanie niemożności zasądzenia tych roszczeń wnioskodawcy wobec podniesionego zarzutu przedawnienia. Sąd wszak badający wniosek M. K. o odszkodowanie i zadośćuczynienie miał na względzie wszystkie istotne okoliczności faktyczne relewantne dla ustalenia prawa wnioskodawcy do dochodzonej rekompensaty, taka ocena jest tym bardziej trafna, jeśli zważyć, że apelująca żadnych okoliczności mających znaczenie dla ustalenia podstaw prawa do zrekompensowania niezasadnej izolacji wnioskodawcy nie wskazała.

Sąd dokonując ustaleń faktycznych miał na uwadze także wszystkie zgromadzone w sprawie i przeprowadzone na rozprawie dowody, w tym akta sprawy II K 422/19, wniosek M. K., a w nim wskazane powody wystąpienia z roszczeniem z opóźnieniem. Co więcej, tenże Sąd uwzględnił również dokumenty ze sprawy III Ko 138/17 Sądu Okręgowego w Legnicy oraz dokumenty ze sprawy II AKa 242/18 Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu. Jego rozstrzygnięcie zostało zatem oparte o wprowadzone do procesu i przeprowadzone na rozprawie dowody, co czyni zarzut naruszenia art. 410 k.p.k. w stopniu niebudzącym wątpliwości chybionym.

Analizując zarzut 2. trzeba już na wstępie wskazać, że nie tylko nietrafny, ale wręcz niezrozumiały jest on w tej części, gdy skarżąca wskazuje na obrazę art. 58 k.p.k. Wszak przepis ten brzmi Art. 58. § 1. Śmierć oskarżyciela posiłkowego nie tamuje biegu postępowania; osoby najbliższe lub osoby pozostające na jego utrzymaniu mogą przystąpić do postępowania w charakterze oskarżyciela posiłkowego w każdym stadium postępowania. § 2. W razie śmierci oskarżyciela posiłkowego, który samodzielnie popierał oskarżenie, stosuje się odpowiednio art. 61.

Przepis ten nie miał i nie mógł mieć zastosowania w sprawie o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne tymczasowe aresztowanie wobec uniewinnienia M. K.. Przyczyn odwołania się przez skarżącą do tej normy nie odnaleziono w jej skardze, a zatem dalsze wywody w tym zakresie są zbędne.

Nie doszło także do obrazy art. 552 § 4 k.p.k. wszak Sąd ustalił, że M. K. był pozbawienia wolności w związku z postawionym mu zarzutem dopuszczenia się rozboju oraz że od tego zarzutu został uniewinniony, a także Sąd ten ustalił, że osobie takiej przysługuje prawo dochodzenia rekompensaty za tę izolację.

Jeśli Sąd takie ustalenia poczynił, to postąpił nie tylko zgodnie treścią tej normy, ale także z wolą wnioskodawcy.

Skoro Sąd I instancji uznał, że brak jest podstaw do przyjęcia wystąpienia okoliczności, które podniesienie zarzutów przedawnienia czyniłby sprzecznymi z zasadami współżycia społecznego to jego obowiązkiem było oddalenie wniosku wobec spóźnienia z jego wystąpieniem przez wnioskodawcę, do czego zobowiązuje norma art. 555 k.p.k. Tym samym nie mogło dojść do jej obrazy przez wyrokujący Sąd. Przy czym co istotne Sąd ten choć zarzut taki postawiony był już w piśmie reprezentującego Skarb Państwa Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu (k. 28 – 31) nie uznał, że stanowisko to jest dla niego wiążące i nie ograniczył się do skoncentrowania na tej okoliczności, lecz przeprowadził postępowanie dowodowe i na rozprawie w toku wyrokowania rozstrzygnął o wniosku M. K..

Zasadnicze znaczenie w apelacji pełnomocnik wnioskodawcy ma kwestia naruszenia prawa materialnego (pkt 2. tego zarzutu).

Choć bowiem skarżąca stawia także zarzut naruszeń norm konstytucyjnych, które wymienia w pkt 1. tak sformułowanego zarzutu, to poza powtórzeniem w uzasadnieniu skargi treści tego zastrzeżenia nie wyjaśnia na czym obraza tych reguł ustawy zasadniczej polegała. Ich wymowa jest oczywista i w żadnym miejscu normy te nie zostały naruszone przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu.

Jak już wyżej podniesiono istotą apelacji pełnomocnik wnioskodawcy jest kwestia oceny zasadności oddalenia roszczenia M. K. z powodu uwzględnienia zarzutu przedawnienia na skutek uznania, że został on trafnie podniesiony i w żaden sposób nie narusza zasad współżycia społecznego.

Sąd Apelacyjny zwraca uwagę, co zresztą podkreślał także i Sąd meriti, ale także wynika to z apelacji skarżącej, że przełamanie powinności oddalenia wniosku o rekompensatę pokrzywdzenia niesłusznym niewątpliwie aresztowaniem wobec naruszenia terminu do jej dochodzenia może nastąpić tylko wyjątkowo jeśli aplikujący o taki ekwiwalent wnioskodawca w sposób przekonujący Sąd wykaże, że sprzeciw drugiej strony w związku z przedawnieniem jest nadużyciem prawa, a przez to społecznie naganny i nie powinien być akceptowany. To na wnioskodawcy spoczywa obowiązek w takich warunkach przedstawienia istotnych okoliczności przekonujących, że z przyczyn całkowicie niezależne od woli wnioskodawcy doszło do opóźnienia w wystąpieniu z roszczeniem.

Na kanwie tej sprawy należy podkreślić, że okoliczności powodujące spóźnienie wniosku M. K. zostało przez niego wyjaśnione w treści jego pisma inicjującego postępowanie o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie. Żadnych innych powodów, dla których zarzut przedawnienia nie powinien być uwzględniony wnioskodawca nie przedstawił, nie uczyniła tego także jego pełnomocnik. Okoliczności wskazane przez wnioskodawcę były przedmiotem szczegółowej i krytycznej analizy Sądu Okręgowego, który dał temu wyraz na s. 11 – 16.

Zauważyć więc trzeba, że ta analiza odnosi się do okoliczności wskazanych przez samego wnioskodawcę i co charakterystyczne, a przy tym zrozumiałe, w apelacji nie podnosi się żadnych nowych okoliczności nieznanych wcześniej, mających znaczenie dla rozważań o naruszeniu art. 5 k.c. Apelująca poza przywołaniem szeregu orzeczeń sądowych nie przedstawia własnej analizy sytuacji M. K. przez pryzmat wymogów odrzucenia prawa strony do kwestionowania zasadności roszczenia z powodu przedawnienia. Przy czym nie można nie zauważyć, że apelująca ma świadomość, iż powinność wykazania jakie konkretne zasady społecznego współżycia zostały przez podniesienie zarzutu przedawnienia naruszone (strona 3 apelacji), a mimo tego takich przekonujących okoliczności nie przywołuje, co więcej nie przywołuje żadnych takich okoliczności.

Ergo, jeśli Sąd Okręgowy miał na uwadze, że;

1.  spóźnienie z wystąpieniem o rekompensatę niesłusznego aresztowania miało wymiar 19 miesięcy,

2.  wnioskodawca miał realne możliwości, niczym nieograniczone, kontaktowania się nie tylko ze swym obrońcą w sprawie II K 422/18, ale także Sądem mimo pobytu za granicą,

3.  wnioskodawca miał wiedzę o sposobach i terminach dochodzenia roszczeń w związku z uprzednio dochodzonym żądaniem w tożsamej sprawie (sprawa III Ko 138/17 Sądu Okręgowego w Legnicy),

to miał uzasadnione podstawy do uznania, że nie wykazano postąpienia podnoszących zarzut przedawnienia sprzeczanie z zasadami współżycia społecznego i stanowi to niedozwolone nadużycie prawa.

Należy pamiętać, że nie ma znaczenia dla oceny czy doszło do obrazy prawa materialnego w postaci art. 5 k.c. i postawienia społecznie nieakceptowanego zarzutu przedawnienia fakt, kiedy uprawniony dowiedział się o orzeczeniu uprawniającym go do dochodzenia rekompensaty za niesłuszne aresztowanie. Istotą naruszenia art. 5 k.c. jest wykazanie, że przekroczenie granic czasowych określonych normą art. 555 k.p.k. nastąpiło z przyczyn wyjątkowych, realnie niezależnych (faktycznie i prawnie) od uprawnionego uniemożliwiających mu wystąpienie z określonym roszczeniem. ( wyrok SA w Warszawie z 13.04.2022 r., II AKa 444/21, LEX nr 3351431: wyrok SA w Poznaniu z 13.07.2021 r., II AKa 120/21, LEX nr 3244941; postanowienie SN z 3.01.2019 r., III KK 213/18, LEX nr 2602127; postanowienie SN z 22.10.2014 r., V KK 194/14, LEX nr 1537282; zob. także D. Świecki [w:] B. Augustyniak, K. Eichstaedt, M. Kurowski, D. Świecki, Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 555, teza 3, 6; T. Grzegorczyk [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. III, Kraków 2003, art. 555, teza 4; podobnie A. Sakowicz (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Wyd. 10, Warszawa 2023, teza 4 do art. 555).

Mając na uwadze zarzut I. 3) związany z pominięciem (oddaleniem) przez Sąd Okręgowy zeznań samego wnioskodawcy i nieprzesłuchaniem go w toku rozprawy Sąd Apelacyjny czynności takiej dokonał, co dowodzi, że tenże zarzut uznał za słuszny. Mimo takiej oceny nie można pominąć okoliczności faktycznych związanych z decyzją Sądu Okręgowego, który oddalił wniosek o przesłuchanie M. K.. Jego niestawiennictwo na rozprawie, podanie nieaktualnego adresu miejsca pobytu w sytuacji, gdy to wszak w jego własnym interesie leżał udział w tej rozprawie w sposób naturalny w danych okolicznościach spowodował orzeczenie Sądu meriti. Wobec jednak tego, że możliwe stało się wysłuchanie wnioskodawcy osadzonego w zakładzie karnym i jego sprowadzenie na rozprawę Sąd Apelacyjny czynność taką przeprowadził i odebrał zeznania od wnioskodawcy.

Dokonując oceny tych zeznań należy wskazać, że niczego istotnego do sprawy i przedmiotu postępowania odwoławczego one same nie wniosły. Wnioskodawca podał okoliczności związane ze swoim pobytem za granicą oraz sposoby komunikowania się z bliskimi podczas tego pobytu, a także częstotliwość jego przyjazdów w tym czasie do Polski.

Jeśli zatem zważyć na te okoliczności, to jasnym się staje, że po jego stronie istniały realnie faktyczne możliwości uzyskania wiedzy o wyniku sprawy, w której występował jako oskarżony i co do której miał pełne przekonanie, że niezasadnie został oskarżony o popełnienie występku rozboju. Dysponował telefonem zarówno polskiego jak i zagranicznego operatora i nie tylko mógł, ale wręcz powinien choćby w tej sposób kontaktować się z Sądem, aby dowiedzieć się jakie zapadło rozstrzygnięcie co do jego osoby. Co więcej, przyjeżdżał do Polski co miesiąc, a zatem miał możliwość osobistego kontaktu z sądami rozpoznającymi jego sprawę i uzyskania informacji o treści zapadłego wobec niego orzeczenia. Należy także podkreślić, że jak wynika z jego wypowiedzi miał także i to nie małe środki finansowe, aby kontakt taki bez obciążeń dla siebie nawiązać. Nie mniej istotne jest i to, że wszak wnioskodawca w sprawie, w której uniewinniono go od jednego z czynów występował z obrońcą z urzędu, aktywnie uczestniczącym w całym toku postępowania. Tym samym był to kolejny podmiot, który mógł mu udzielić informacji o treści zapadłego orzeczenia. Mimo tego oskarżony także ze swym obrońcą nie kontaktował się w związku z jego własną sprawą. Twierdzenie więc o tym, że dopiero gdy dowiedział się o zapadłym orzeczeniu oraz uprawnieniu do dochodzenia odszkodowania natychmiast z takim wnioskiem wystąpił należy uznać jako próbę umniejszenia swojej niefrasobliwości i lekceważenia powinności w związku z toczącym się procesem oraz obciążenia jej skutkami Skarbu Państwa.

Ergo, jeśli wnioskodawca w granicach czasowych wyznaczonych normą art. 555 k.p.k. wymiał realne możliwości dowiedzenia się o wyniku postępowania, w którym został niesłusznie oskarżony i z tego powodu przebywał niezasadnie w areszcie, a nie uczynił w tym zakresie niczego twierdzenie, że postawienie zarzutu przedawnienia przez uprawnionych w żadnym razie nie może być odczytane jako nadużycie prawa przez prokuratora i przedstawiciela Skarbu Państwa.

Skoro tak nie jest w tej sprawie i wykazał to przekonująco Sąd Okręgowy jego orzeczenie jako trafne należało utrzymać w mocy.

Podnoszone przez wnioskodawcę skutki dla jego zdrowia niesłusznego pozbawienia go wolności w tej sprawie w tych okolicznościach nie mogły zmienić tej oceny. Następstwa jego niesłusznego aresztowania nie mogły mieć i nie miały wpływu na ocenę przyczyn spóźnienia roszczenia. Wobec postawienia zarzutu przedawnienia przez przeciwników procesowych wnioskodawcy były one irrelewantne dla oceny trafności podniesionych zarzutów i w żaden sposób nie mogły usprawiedliwić tak istotnego spóźnienia po stronie wnioskodawcy przekonując o nadużyciu prawa przez prokuratora i przedstawiciela Skarbu Państwa.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec tego, że argumentacja skarżącej o popełnieniu naruszeń prawa procesowego okazała się nietrafna podobnie jak chybione były zarzuty błędnych ustaleń faktycznych i obrazy prawa materialnego o czym obszernie wyjaśniono w powyższej części formularza uzasadnienia także wniosek skarżącej nie mógł zostać uwzględniony.

Lp.2

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Całość wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Podano je wyżej.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II. i III.

Rozstrzygając o wynagrodzeniu pełnomocnik wnioskodawcy Sąd Apelacyjny oparł się o ukształtowaną już linię orzeczniczą tutejszego Sądu znajdującą swoje odzwierciedlenie w wyrokach Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2020 r. (SK 66/19) oraz z 20 grudnia 2022 r. (SK 78/21).

Nie sposób nie zgodzić się ze stanowiskiem Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego, że analiza statusu adwokatów i ich roli w postępowaniu, w którym występują jako podmioty powołane i zobowiązane do zastępstwa prawnego, prowadzi do uznania, że różnicowanie ich wynagrodzenia (tj. obniżenie pełnomocnikom z urzędu o połowę wynagrodzenia, które otrzymaliby, gdyby występowali w sprawie jako pełnomocnicy z wyboru) nie ma konstytucyjnego uzasadnienia. Odstępstwo od zasady równości, w tym również równej ochrony praw majątkowych, jest więc niedopuszczalne.

Skoro obecnie obowiązujący akt prawny ustalający wysokość wynagrodzenia za reprezentację przez adwokata wyznaczonego z urzędu zachowuje regułę uznaną za niekonstytucyjną po raz kolejny w judykacie Trybunału Konstytucyjnego z 20 grudnia 2022 r. (SK 78/21) Sąd Apelacyjny uznaje za konieczne, jako logiczne następstwo cytowanego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego przyjęcie, iż pełnomocnikowi z urzędu należało ustalić wynagrodzenie za reprezentację wnioskodawcy według reguł określonych dla pełnomocników ustanowionych z wyboru. Rzeczą natomiast istotną w tej sprawie jest, że jeśli wskazane wyżej okoliczności przemawiają za zrównaniem, w każdej sprawie, wysokości wynagrodzenia adwokatów świadczących pomoc prawną z urzędu z wynagrodzeniem adwokatów działających z wyboru, to jest jasnym także i to, że skoro tym drugim nie przysługuje uprawnienie do powiększania ich wynagrodzenia o podatek od towarów i usług dla zachowania parytetu tych wynagrodzeń należy odstąpić od zasądzenia od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika wyznaczonego z urzędu wynagrodzenie oraz dodatkowo podatku od towarów i usług. Gdyby tak uczynić doszłoby do nieuzasadnionego zróżnicowania wynagrodzenia za tę samą pracę pomiędzy reprezentantami strony (wnioskodawcy).

Z tego powodu zasądzono na rzecz pełnomocnik M. K. wynagrodzenie przewidziane w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, pomijając zasądzenie podatku od towarów i usług, albowiem tylko takie rozwiązanie zapewni konstytucyjną gwarancję ochrony praw majątkowych oraz równe traktowanie przez władze publiczne wykonujących podobne czynności adwokata wyznaczonego z urzędu oraz ustanowionego z wyboru.

Orzeczenie o wydatkach związanych z postępowaniem odwoławczym oparto na podstawie art. 554 § 3 k.p.k.

Wszystkie przytoczone wyżej rozważania doprowadziły Sąd odwoławczy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

7.  PODPIS

SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Jerzy Skorupka SSA Maciej Skórniak

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik wnioskodawcy adwokat A. M.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

– zmiana zaskarżonego wyroku w pkt I poprzez uwzględnienie wniosku z 14 czerwca 2022 r. M. K. i przyznanie mu odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę i krzywdę wynikłych ze stosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania w okresie od 10 kwietnia 2019 r. do 5 września 2019 r. w kwotach określonych w ww. wniosku,

– zasądzenie na rzecz pełnomocnika z urzędu M. K. - adwokata A. M. kosztów postępowania apelacyjnego wg. norm przepisanych.