Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 4 października 2013 r. Sąd Rejonowy w Kaliszu zasądził od pozwanej Apteki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz powódki A. B. kwotę

5.408,55 zł z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 15 września 2012 r. do dnia zapłaty, oraz kwotę 1.467 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Zasądzona kwota obejmowała należności stanowiące 100% czynszu najmu za miesiąc wrzesień 2012 r. w sytuacji gdy umowa najmu lokalu uległa rozwiązaniu z dniem 31 sierpnia 2012 r na skutek wypowiedzenia przez pozwaną. Pozwana oferowała wydanie lokalu w dniu 3 września 2012 r. jednakże na prośbę powódki termin ten został przesunięty na dzień 7 września 2012 r. Umowa stron przewidywała, że wynajmującemu przysługuje uprawnienie do naliczenia opłaty z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotu najmu przez najemcę w wysokości 100% wartości czynszu miesięcznie.

Wobec odmiennego rozumienia przez strony zapisu umowy dotyczącego opłat z tytułu bezumownego korzystania z lokalu Sąd Rejonowy po ustaleniu, że umowę najmu przygotowała pozwana, przyjął że przy wykładni umowy wątpliwości należy tłumaczyć na niekorzyść strony, która zredagowała umowę, powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2013 r. II PK. 293/12.

Apelację od powyższego orzeczenia wniosła strona pozwana zaskarżając wyrok w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił :

I.  Naruszenie przepisów prawa materialnego to jest art. 65 § 1 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na dokonaniu wykładni postanowień umowy sprzecznie z jej brzmieniem i zgodnymi ustaleniami stron;

II.  Naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, a mianowicie:

- art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny nieracjonalny i sprzeczny z doświadczeniem życiowym, a w konsekwencji uznanie , że :

- strony zawarły w umowie najmu z dnia 16 stycznia 2010 r . postanowienie, na podstawie którego w przypadku nie wydania przedmiotu umowy w terminie, wynajmujący jest uprawniony do żądania zapłaty czynszu za każdy rozpoczęty miesiąc w pełnej wysokości, co stoi w sprzeczności z treścią zawartej pomiędzy stronami umowy najmu,

- pozwany przygotował treść umowy najmu z dnia 16 stycznia 2010 roku,

- opóźnienie w wydaniu lokalu powstało z przyczyn od powoda niezależnych.

Ponadto, art. 233 § 1 k.p.c został naruszony poprzez niekonsekwentne, nieuzasadnione i niewyjaśnione przyznanie wiarygodności w całości zeznaniom świadka W. B. (1) i odmowie wiarygodności zeznaniom świadków K. N. (1), A. G. i A. S. (1).

III.  Sprzeczność ustaleń z zebranym materiałem dowodowym poprzez

przyjęcie iż: to pozwany w całości zredagował treść umowy najmu z dnia 16 stycznia 2010 roku, iż opóźnienie w wydaniu lokalu najmu nie było spowodowane działaniami pełnomocnika powódki – W. B. (1), oraz, że Najemca jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia w wysokości jednomiesięcznego czynszu najmu, niezależnie od czasu trwania opóźnienia w przekazaniu przedmiotu najmu.

Wskazując na powyższe zarzuty strona pozwana wniosła o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości,

ewentualnie o:

- uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi I instancji

oraz o :

- zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym

kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm

przepisanych ( apelacja – k 185 – 193 )

Powódka w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed sądem II instancji według norm przepisanych ( odpowiedź na apelację k 203 – 205 ).

Sąd Okręgowy, Sąd Gospodarczy zważył co następuje:

Sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym uregulowanym w art. 505 ¹ kpc- 505 ¹⁴ kpc ( w brzmieniu obowiązującym od dnia 3 maja 2012 r. )

W postępowaniu uproszczonym jeżeli sąd II instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

(art. 505 ¹³§ 2 kpc).

Apelacja jest bezzasadna.

Istota sporu sprowadzała się do rozstrzygnięcia czy powód był uprawniony do żądania 100% czynszu najmu za lokal za miesiąc wrzesień 2012 r. w świetle postanowień umowy i w sytuacji gdy umowa najmu lokalu uległa rozwiązaniu z dniem 31 sierpnia 2012 r. na skutek wypowiedzenia przez pozwaną, przy czym pozwana oferowała wydanie lokalu w dniu 3 września 2012 r., jednakże na prośbę pełnomocnika powódki zdanie lokalu nastąpiło w dniu 7 września 2012 r.

W pierwszej kolejności należy rozważyć zarzuty dotyczące naruszeń prawa procesowego, gdyż poprawność zastosowania przepisów prawa materialnego może być oceniana tylko w odniesieniu do stanu faktycznego ustalonego zgodnie z zasadami procedury cywilnej ( por. uzasadnienie wyroku SN z 18 kwietnia 2007 r. V CSK 55/07 – OSNC – ZD 2008/1/24 ).

Zarzut naruszenia art.233 § 1 kpc poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny , nieracjonalny i sprzeczny z doświadczeniem życiowym, oraz zarzut sprzeczności ustaleń sądu z zebranym materiałem dowodowym jest bezzasadny.

Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art.233 §1 kpc wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu ( por. orzeczenie SN z 6 listopada 1998 r. II CKN 4/98, oraz z 10 kwietnia 2000 r. V CKN 17/2000 – OSWC 2000/10/189).

Sąd Rejonowy prawidłowo i zgodnie z zapisem umowy przyjął, że nie wydanie przedmiotu najmu w terminie rodzi po stronie wynajmującego uprawnienie do żądania zapłaty czynszu za każdy rozpoczęty miesiąc w pełnej wysokości.

Rozdział umowy „Prawa i obowiązki najemcy” w pkt.9 stanowił, że: „ W razie opóźnienia w zwrocie przedmiotu najmu … wynajmującemu przysługuje uprawnienie do naliczania opłaty z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotu najmu przez najemcę w wysokości 100% wartości czynszu miesięcznie”.

Całkowicie chybione jest stanowisko pozwanej, że skoro faktycznie nie korzystała z lokalu po zakończeniu umowy najmu to brak jest podstaw do obciążenia jej opłatą za bezumowne korzystanie.

Bezspornym było, że umowa najmu wygasła z dniem 31 sierpnia 2012 r. jak i to, że pozwana oferowała powodowi wydanie lokalu w dniu 3 września 2012 r.

Korzystanie z lokalu po wygaśnięciu umowy najmu nie oznacza efektywnego w sensie gospodarczym korzystania z tego lokalu. Wystarczające jest aby istniała potencjalna możliwość korzystania z lokalu , a taką możliwość stwarza dysponowanie lokalem wobec nie przekazania go wynajmującemu. Utrwalony w orzecznictwie jest pogląd, że dla bytu roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z cudzej rzeczy obojętne jest czy i w jakim zakresie rzecz jest przez posiadacza użytkowana ( por. wyrok SN z 3 czerwca 1966 III CR 108/66 – OSP i KA 1967/10/234, uchwała SN z 7 stycznia 1998 III CZP 62/97 – OSNC 1998/6/91, wyrok SN z 15 kwietnia 2004 V CK 273/03, wyrok SN z 18 marca 2008 IV CSK 529/07 ).

W sprawie bezspornym było, że umowa najmu wygasła z dniem 31 sierpnia 2012 r. jak i to ,że pozwana oferowała powodowi wydanie lokalu w dniu 3 września 2012 r. Zatem w okresie od 1 września do 3 września 2012 r. lokal znajdował się w jej dyspozycji i bez znaczenia jest czy faktycznie prowadziła w nim w tym czasie działalność gospodarczą, czy też nie, skoro w rzeczywistości nie wydała lokalu powodowi najpóźniej w dniu następnym po ostatnim dniu trwania umowy ( pkt. 8 rozdziału umowy „ Prawa i obowiązki najemcy „).

Ustalone przez ustawodawcę zasady rozliczeń za pozbawione podstaw prawnych władanie cudzą rzeczą ( art. 224 kc, art. 225 kc, art. 230 kc ) mają charakter norm iuris dispositivi. Zatem strony mogą odmiennie uregulować w trybie umownym wzajemne rozliczenia i wtedy mają zastosowanie postanowienia umowy

(por. E. Gniewek – komentarz do art. 225 kodeksu cywilnego – Lex , S Rudnicki „Komentarz do kodeksu cywilnego księga druga” – komentarz do art.224 kc ).

Takie też postanowienia zawierała umowa stron, która przewidywała opłatę z tytułu bezumownego korzystania z lokalu, w razie opóźnienia w zwrocie przedmiotu najmu, w wysokości 100% wartości czynszu miesięcznie.

Z jednoznacznego brzmienia powyższego postanowienia umowy wynika wprost uprawnienie do naliczenia opłaty w wysokości 100% wartości czynszu miesięcznie, a nie proporcjonalnie do ilości dni opóźnienia w danymmiesiącu jak twierdzi pozwana.

W tej sytuacji całkowicie bezzasadny jest zarzut skarżącej dotyczący naruszenia art. 233§1 kpc i dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny i sprzeczny z zebranym materiałem dowodowym poprzez przyjęcie, że najemca jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia w wysokości jednomiesięcznego czynszu najmu niezależnie od czasu trwania opóźnienia w przekazaniu lokalu.

W zgodzie z zebranym materiałem dowodowym Sąd Rejonowy ustalił, że to pozwana przygotowała i ostatecznie zredagowała treść umowy. Świadczą o tym jednoznaczne zeznania pełnomocnika pozwanej – A. S. (1), który zeznał, że umowa była standardowa i przygotowali ją prawnicy pozwanej spółki, których utożsamiał z prawnikami (...) Grupy (...) ( por. zeznania A. S. k 165-166 ). Wbrew twierdzeniom pozwanej w sprzeczności z tymi zeznaniami nie stały zeznania świadka W. B. (2), który wyjaśnił, że negocjował i wypracował w imieniu żony treść zawartej umowy, gdyż według przedstawionego przez pozwaną projektu, żona nie miałaby żadnych praw związanych z wypowiedzeniem umowy. Treść umowy świadek negocjował telefonicznie.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że umowa zawarta była na czas określony od dnia 16 stycznia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. Z kontekstu zeznań świadka W. B. (2) wynika, że jego uwagi do umowy dotyczyły możliwości rozwiązania umowy. Świadek wyraźnie jednak odwoływał się do postanowień umowy dotyczących sposobu i możliwości rozwiązania umowy określonych w pkt. 2 i 5 rozdziału „ Czas trwania i rozwiązania umowy” , a nie do punktu 8 i 9 rozdziału „Prawa i obowiązki najemcy” określającego opłatę z tytułu bezumownego korzystania.

W tej sytuacji bezzasadny jest zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc przez uznanie , że pozwany przygotował treść umowy najmu.

Tylko za częściowo zasadny można uznać zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc przez uznanie, że opóźnienie w wydaniu lokalu powstało z przyczyn od powoda niezależnych.

Stwierdzenie Sądu Rejonowego , że opóźnienie w wydaniu lokalu powstało z przyczyn niezależnych od powoda należy odnieść tylko do opóźnienia trwającego od 1 września do 3 września 2012r.

Umowa przewidywała w pkt 8 rozdziału „Prawa i obowiązki Najemcy”, że po wygaśnięciu umowy najemca zobowiązuje się oddać przedmiot najmu w stanie niepogorszonym ponad normalne zużycie, najpóźniej w dniu następującym po ostatnim dniu trwania umowy.

Zatem skoro umowa wygasła w dniu 31 sierpnia 2012 r. to oddanie lokalu powinno nastąpić najpóźniej w dniu 1 września 2012 r.

Tymczasem K. N. (2) umówiła się z W. B. (1) na odbiór lokalu w dniu 3 września 2012r a więc po upływie terminu określonego w umowie. Jednocześnie nie potrafiła wyjaśnić dlaczego termin wydania lokalu ustaliła na czas przypadający już po terminie, w którym lokal powinien być wydany, co trafnie podkreślił Sąd Rejonowy.

Dodatkowo podnieść należy, że świadek K. N. (2) nie wskazała żadnego wcześniejszego terminu, w którym proponowała odbiór lokalu, a który nie został zaakceptowany przez powoda. Należy przyznać rację powodowi, że pozwana nie udowodniła aby proponowała powódce odbiór lokalu w terminie wynikającym z umowy (art. 6 kc).

Sąd Okręgowy nie podziela natomiast wniosku Sądu I instancji, że zdanie lokalu dopiero w dniu 7 września 2012 spowodowane było winą pozwanej. Zasadnie bowiem podnosi skarżąca, że przesunięcie terminu odbioru lokalu z 3 września 2012 na 7 września 2012 nastąpiło z przyczyn leżących po stronie powoda, gdyż W. B. reprezentujący powódkę nie dysponował czasem w dniu 3 września 2012r, co było zresztą okolicznością bezsporną.

Jednakże powyższa ocena Sądu Rejonowego jako całkowicie dowolna nie ma żadnego wpływu na wynik sprawy (art. 505 ⁹ § 1 ¹ pkt 2 kpc).

Skarżąca nie dostrzega bowiem, że gdyby nawet W. B. (1) stawił się na proponowany pierwotnie przez skarżącą termin odbioru lokalu w dniu 3 września 2012r to i tak pozwana byłaby w opóźnieniu w zdaniu lokalu. Zdanie lokalu powinno bowiem nastąpić najpóźniej w dniu następnym po ostatnim dniu trwania umowy tj w dniu 1września 2012r. Zatem i tak pozwana obowiązana byłaby ponieść opłatę z tytułu bezumownego korzystania z lokalu w wysokości 100% wartości czynszu miesięcznie.

Bezzasadny jest zarzut naruszania art. 65§1 kc poprzez dokonanie wykładni postanowień umowy sprzecznie z jej brzmieniem i zgodnymi ustaleniami stron.

Wykładnia (interpretacja) oświadczeń woli polega na ustaleniu ich znaczenia czyli sensu. Ma ona na celu ustalenie właściwej treści regulacji zawartej w oświadczeniu woli. Ogólne reguły interpretacyjne oświadczeń woli określone zostały w art. 65 kc. W myśl art. 65 §1 kc oświadczenie woli należy tak tłumaczyć jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Natomiast art. 65 kc w § 2 stanowi, że w umowach należy raczej badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Wyrażone w przytoczonym przepisie reguły interpretacyjne grupują się według dwóch respektowanych przez prawo cywilne wartości. Są nimi z jednej strony wola (intencje) osoby dokonującej czynności prawnej, z drugiej natomiast zaufanie, jakie budzi złożone oświadczenie woli u innych osób. Odpowiednio do tych wartości w doktrynie wyróżnia się subiektywną metodą wykładni, zorientowaną na wolę osoby składającej oświadczenie woli, oraz metodę obiektywną (normatywną) akceptującą punkt widzenia adresata. Możliwa jest również kombinowana metoda wykładami, uwzględniająca obie wspomniane wartości (tak SN w uchwale składu 7 sędziów z 29 czerwca 1995r III CZP 66/95 – OSNC 1995/12/168).

Zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie jednolicie reprezentowany jest pogląd, że na tle art. 65 kc należy przyjąć kombinowaną metodę wykładni opartą na kryteriach subiektywnym i obiektywnym (por. wyrok SN z 8 października 2004 V CK 670/03 i cytowane tam orzecznictwo – OSNC 2005/9/162).

Dyrektywy interpretacyjne zawarte w art. 65 §1 kc odnoszą się do wszystkich kategorii czynności prawnych tj zarówno jednostronnych jak i dwustronnych. Natomiast dyrektywa określona w art. 65 §2 kc odnosi się wyłącznie do umów.

Konsekwencję tego unormowania jest konieczność dokonania wykładni umów na trzech poziomach to jest : - ustalenie literalnego brzmienia umowy; -ustalenie treści oświadczeń woli przy zastosowaniu reguł określonych w art. 65 §1 kc; - ustalenie sensu złożonych oświadczeń woli poprzez odwołanie się do zgodnego zamiaru stron i celu umowy (art. 65 §2 kc) (por. wyrok SN z 19 stycznia 2011 V CSK 204/10).

Wykładnia umów w pierwszym rzędzie powinna uwzględniać rzeczywistą wolę stron a więc takie znaczenie jakie nadały umowie (lub jej poszczególnym postanowieniom) obie strony w chwili składania oświadczeń woli (subiektywny wzorzec wykładni). Pierwszeństwo to wynika z art. 65 §2 kc, który nakazuje raczej badać jaki był zgodny zamiar stron umowy, aniżeli opierać się na dosłownym brzmieniu umowy.

Z prawidłowych ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że strony odmiennie rozumiały zapis pkt 9 rozdziału „Prawa i obowiązki Najemcy”. Według powoda zapis ten oznaczał, że czynsz będzie naliczany w wysokości 100% za dany miesiąc i niezależnie od ilości dni opóźnienia w oddaniu lokalu. Natomiast pozwany rozumiał go w ten sposób, że czynsz będzie naliczany proporcjonalnie do ilości dni opóźnienia w zdaniu lokali.

W tej sytuacji należało przejść do drugiej obiektywnej fazy wykładni w której właściwy dla prawa sens ustala się na podstawie przypisania normatywnego, czyli tak, jak adresat sens ten zrozumiał i rozumieć powinien przy dokonaniu starannych z jego strony zabiegów interpretacyjnych. Decydujący jest normatywny punkt widzenia odbiorcy, który z należytą starannością dokonuje wykładni zamierzającej do odtworzenia treści myślowych osoby składającej oświadczenie woli. Przeważa tu ochrona zaufania odbiorcy oświadczenia woli nad wolą a ściślej nad rozumieniem nadawcy. Nadawca bowiem formułując oświadczenie woli powinien to uczynić w taki sposób aby było ono zgodne z jego wolą zrozumiane przez odbiorcę. Wykładania obiektywna sprzyja pewności stosunków prawnych a tym samym i pewność obrotu (tak SN w uzasadnieniu uchwały 7 sędziów z 29 czerwca 1995 r III CZP 66/95-OSNC 1995/12/168 oraz wyrok SN z 20 stycznia 2011 r I CSK 193/10).

Przy wykładni obiektywnej należy brać pod uwagę literalne brzemiennie umowy stosując wykładnię językową z uwzględnieniem okoliczności, w których złożone zostało oświadczenie woli, zasad współżycia i ustawowych zwyczajów.

Wykładania językowa przy zastosowaniu starannych zabiegów interpretacyjnych wbrew zarzutom pozwanej nie pozwalała powodowi na przyjęcie, że w przypadku opóźnienia w oddaniu lokalu czynsz płatny będzie tylko za faktyczną ilość dni opóźnienia. Takiego wniosku nie można bowiem wysnuć z zapisu umowy, że: „w razie opóźnienia w zwrocie przedmiotu najmu….,wynajmującemu przysługuje uprawnienie do naliczania opłaty z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotu najmu przez najemcę w wysokości 100% wartości czynszu miesięcznie”.

Prawidłowa wykładani umowy nie może pomijać tekstu umowy, którego sens należy ustalać za pomocą językowych reguł znaczeniowych. Wykładnia umowy, zwłaszcza zawartej między przedsiębiorcami, nie powinna prowadzić do wniosku, że zamiarem stron było zawarcie odmiennych istotnych postanowień umowy tych, które zostały wyrażone na piśmie (por wyrok SN z 17 grudnia 2008 r I CSK 250/08, wyrok SN z 25 marca 2011 IV CSK 377/10).

Sporny zapis umowy nie odwoływał się do opłaty za bezumowne korzystanie stosownie do ilości dni opóźnienia czy też do proporcjonalnego naliczania opłaty a wręcz stanowił, że opłata ta będzie wynosić 100% wartości czynszu miesięcznie.

Na prawidłową, przyjętą przez Sąd Rejonowy za powodem wykładnię umowy wskazują również ustalone zwyczaje panujące przy zawieraniu umów najmu (art.65 § 1 kc) co trafnie podnosi pełnomocnik powoda. Powszechne bowiem w zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami umowach najmu jest, w przypadku opóźnienia w wydaniu lokalu, ustalanie opłat za bezumowne korzystanie w wysokości miesięcznego czynszu a nawet jego wielokrotności.

Trafnie również Sąd I instancji odwołuje się do poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia 4 czerwca 2013 r II PK 293/12, zgodnie z którym przy wykładni umowy wątpliwości należy tłumaczyć na niekorzyść strony która zredagowała umowę.

Bezzasadne jest stanowisko pozwanej, że wyrok ten nie może mieć zastosowania w sprawie dotyczącej umowy najmu zawieranej pomiędzy przedsiębiorcami, gdyż dotyczy umowy zawartej pomiędzy pracodawcą a pracownikiem gdzie strony nie mają równego wpływu na treść łączącej je umowy, a projekt umowy przygotowywany jest przez pracodawcę.

Podobny pogląd wyraził bowiem Sąd Najwyższy w wyroku z 28 lutego 2013 r w sprawie III CSK 70/12 dotyczącej wykładni umowy zawartej pomiędzy przedsiębiorcami. W wyroku tym Sąd Najwyższy stwierdził, że ”wątpliwości interpretacyjne, które nie dają się usunąć w drodze ogólnych dyrektyw wykładni oświadczeń woli, powinny być rozstrzygnięte na niekorzyść strony, która zredagowała tekst wywołujący te wątpliwości (in dubio contra proferentem), ta bowiem strona umowy powinna ponieść ryzyko nie dających się usunąć, w drodze ogólnych dyrektyw wykładni oświadczeń woli, niejasności tekstu umowy, która tekst zredagowała”.

Reasumując stwierdzić należy, że pozwany zarzucając naruszenie art. 65 § 1 kc polegające na dokonaniu wykładni postanowień umowy sprzecznie z jej brzmieniem i ustaleniami stron prezentuje własną subiektywną interpretację postanowień umowy, która wbrew jego zarzutom nie znajduje żadnego oparcia ani w wykładni językowej ani w zgodnym zamiarze stron.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania apelację jako bezzasadną należało oddalić w oparciu o art. 385 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w oparciu o art.98 § 1 i § 3 kpc w związku z art.108 § 1 zd. 1 kpc. Zasądzone od pozwanej na rzecz powoda koszty obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika powoda w postępowaniu apelacyjnym ustalone zgodnie z § 6 pkt. 4 w związku z § 13 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz. U z 2013 r, poz. 461).