Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Podwójniak

Protokolant: staż. Monika Szukalska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Sieradzu Włodzimierza Klimaszewskiego

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2014 r.

sprawy A. P. (1)

oskarżonego z art. 157§ 1 i 3 kk

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego P. W.

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 17 kwietnia 2014 r. sygn. akt II K 90/14

na podstawie art. 437 § 1 kpk oraz art. 636 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną,

2.  zasądza od P. W. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 (dwadzieścia) złotych tytułem poniesionych w postępowaniu odwoławczym wydatków oraz wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 60 (sześćdziesiąt) złotych.

Sygn. akt II Ka 198/14

UZASADNIENIE

W skierowanym do Sądu Rejonowego w Wieluniu akcie oskarżenia zarzucono A. P. (1) to, że w dniu w dniu 15 grudnia 2913r. w D., gm. O., woj. (...), działając nieumyślnie, spowodował uszkodzenie ciała P. W. w ten sposób, że trzymając w ręku nóż szarpał się z pokrzywdzonym, który chwyciwszy ręką za ostrze noża usiłował mu go odebrać, w wyniku czego doznał obrażeń w postaci rany ciętej palca V ręki lewej z uszkodzeniem ścięgna mięśnia zginacza głębokiego oraz rany tłuczonej okolicy kolana i łokcia lewego, które to obrażenia naruszyły czynności narządów jego ciała na okres powyżej dni siedmiu, to jest dokonanie czynu z art. 157 § 1 i 3 k.k.

Wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Wieluniu uznano A. P. (1) w miejsce zarzucanego mu czynu za winnego tego, że w dniu 15 grudnia 2013r. w D., gm. O., woj. (...), działając umyślnie, spowodował uszkodzenie ciała P. W. w ten sposób, że trzymając w ręku nóż szarpał się z pokrzywdzonym, który chwyciwszy ręką za ostrze noża usiłował mu go odebrać, w wyniku czego doznał obrażeń w postaci rany ciętej palca V ręki lewej z uszkodzeniem ścięgna mięśnia zginacza głębokiego oraz rany tłuczonej okolicy kolana i łokcia lewego, które to obrażenia naruszyły czynności narządów jego ciała na okres powyżej siedmiu dni, i przyjmując, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał dyspozycję art. 157 § 1 k.k., na podstawie powołanego przepisu wymierzył A. P. karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności. Sąd na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres 3 (trzech) lat tytułem próby. W oparciu o art. 73 § 1 k.k. Sąd oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora sądowego. Kierując się treścią art. 71 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu grzywnę w wysokości 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych po 10 (dziesięć) złotych każda. Na podstawie art. 415 § 1 k.p.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz P. W. kwotę 1.000 (jeden tysiąc) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 8 marca 2014 r. W oparciu o art. 44 § 2 k.k. Sąd orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci noża typu motylek, zarejestrowanego pod nr. 7/14/A Księgi dowodów rzeczowych Sądu Rejonowego w Wieluniu. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 330 (trzysta trzydzieści) złotych tytułem opłaty oraz obciążył go kosztami postępowania w kwocie 330 (trzysta trzydzieści) złotych.

Apelację od powyższego wyroku zaocznego wywiódł pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, który zaskarżył powyższe orzeczenie w części o powództwie cywilnym i zarzucił rozstrzygnięciu:

⚫

obrazę przepisów postępowania, tj. art. 415 k.p.k., co miało wpływ na treść wydanego wyroku, poprzez bezpodstawne uznanie, że materiał dowodowy ujawniony w toku rozprawy wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego, gdy P. W. nie zakończył leczenia specjalistycznego, gdyż oczekiwał i oczekuje nadal m.in. na zabieg rekonstrukcji ścięgna palca ręki lewej, wskutek czego nie rozpoczął jego rehabilitacji; ergo nie jest ustalony- na datę wyrokowania- stopień doznanego uszczerbku na zdrowiu u pokrzywdzonego a Sąd I instancji nie przeprowadził na powyższą okoliczność dowodu z opinii biegłych lekarzy, tj. ortopedy traumatologia oraz chirurga,

⚫

naruszenie prawa materialnego, to jest art. 46 k.k. poprzez jego wadliwą wykładnię i przyjęcie, że kwota 1.000 złotych tytułem zadośćuczynienia jest wystarczająca i rekompensuje doznany ból oraz cierpienie, których doznał wskutek zajścia z dnia 15 grudnia 2013 r. oraz w trakcie dalszej rekonwalescencji, czym Sąd I instancji de facto ponownie pokrzywdził P. W., albowiem z uwagi na zasadę res iudicata nie może on skutecznie dochodzić należnej mu pełnej kwoty zadośćuczynienia.

W oparciu o powyższe skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w postępowaniu cywilnym Sądowi Rejonowemu, ewentualnie jego zmianę poprzez pozostawienie powództwa adhezyjnego bez rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie zasługuje na uwzględnienie, a zawarte w niej zarzuty i ich argumentacja stanowią jedynie pozbawioną jakichkolwiek podstaw nieskuteczną polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu meriti.

Już na samym początku zwrócić należy uwagę na fakt, że oba zarzuty zasadzają się w istocie rzeczy, na tych samych podstawach faktycznych oraz prawnych i przedstawiają podobną, bo odnoszącą się do tych samych wątpliwości skarżącego, argumentację. Stąd też stanowisko sądu odwoławczego będzie, w równym stopniu, odnosiło się do obydwu zarzutów zawartych w środku odwoławczym pochodzącym od pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.

W tym miejscu przypomnieć należy, że zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne może być przyznane poszkodowanemu, m.in. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia. Zadośćuczynienie, jak dowodzi doktryna prawa cywilnego, to forma rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej, zaś podstawę jego żądania jest krzywda niemajątkowa w postaci ujemnych przeżyć związanych z cierpieniem psychicznym i fizycznym, wynikająca z naruszenia wskazanych w art. 444 k.c. dóbr osobistych. Szkody niemajątkowej wprawdzie nie można wyrównać za pomocą świadczeń pieniężnych, lecz świadczenia te mogą łagodzić ujemne przeżycia pokrzywdzonego poprzez dostarczania mu środków pozwalających w szerszym stopniu zaspokoić jego potrzeby i pragnienia.

W niniejszej sprawie Prokurator Prokuratury Rejonowej w Wieluniu w dniu 13 lutego 2014 r. złożył w Sądzie Rejonowym w Wieluniu pozew adhezyjny domagając się zasądzenie od oskarżonego A. P. (1) na rzecz P. W. kwoty 1.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu.

Wyrokiem zaocznym z dnia 17 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Wieluniu uznając oskarżonego A. P. (1) za winnego dokonania czynu z art. 157 § 1 i 3 k.k. na podstawie art. 415 § 1 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz P. W. kwotę 1.000 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 08 marca 2014 r.

Odnosząc się do podniesionych w apelacji przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zarzutów podkreślić trzeba, iż nie ma on racji dowodząc, że Sąd Rejonowy bezpodstawnie uznał, że materiał dowodowy ujawniony w toku rozprawy wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego. Ponieważ oskarżyciel publiczny działając na rzecz P. W. wniósł pozew adhezyjny, a zgromadzony w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy wystarczył do jego rozstrzygnięcia, dlatego uznając oskarżonego A. P. (1) winnym dokonania czynu z art. 157 § 1 k.k. Sąd zgodnie z treścią art. 415 § 1 k.p.k. zobowiązany był uwzględnić wytoczone powództwo cywilne.

Wbrew przekonaniom skarżącego, stwierdzić należy, iż Sąd I instancji nie uchybił również treści wskazanych w środku odwoławczym przepisów prawa procesowego, albowiem rozstrzygając w zakresie powództwa adhezyjnego, zgodnie z treścią art. 321 § 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego, nie mógł wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzić ponad żądanie pozwu. Inaczej rzecz ujmując, Sąd I instancji rozstrzygając o odpowiedzialności karnego oskarżonego nie mógł zasądzić od A. P. (1) na rzecz pokrzywdzonego wyższej kwoty tytułem zadośćuczynienia, albowiem orzekłby ponad żądanie wyrażone przez oskarżyciela publicznego w powództwie adhezyjnym z dnia z dnia 13 lutego 2014 r.

Bezpodstawne są również obawy pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, iż zasądzając powyższe świadczenie Sąd I instancji pozbawił P. W. możliwości dochodzenia pełnej kwoty należnego mu zadośćuczynienia. Zgodnie bowiem z art. 415 § 6 k.p.k. jeżeli zasądzone odszkodowanie, obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązka orzeczona na rzecz pokrzywdzonego nie pokrywają całej szkody lub nie stanowią pełnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, pokrzywdzony może dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym. Przypomnieć w tym miejscu należy, że moc wiążąca wyroków karnych została wprowadzona dla uniknięcia możliwości wydawania na podstawie tych samych stanów faktycznych różnych orzeczeń w sprawach cywilnych i karnych (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 8 stycznia 2004 r., sygn. akt I CK 137/03). W orzecznictwie Sądu Najwyższego akcentuje się konieczność traktowania art. 11 k.p.c., ustanawiającego związanie sądu cywilnego ustaleniami prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa, jako normy szczególnej, będącej wyjątkiem od zasady swobodnej oceny dowodów i poczynionych w wyniku tej oceny ustaleń sądu cywilnego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 20 lipca 2007 r., sygn. akt I CSK 105/07). Z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika zaś, że sąd cywilny wiążą tylko zawarte w sentencji wyroku karnego skazującego ustalenia okoliczności, dotyczące osoby sprawcy czynu przypisanego oskarżonemu i przedmiotu przestępstwa (zob. orzeczenie Sądu Najwyższego z 18 maja 1965 r. I PR 130/63, niepublikowane; wyrok Sądu Najwyższego z 8 stycznia 2004 r., sygn. akt I CK 137/03; postanowienie z 28 sierpnia 2002 r., sygn. akt II UK 41/02). W związku z powyższym zawarte w wyroku karnym ustalenie wysokości zadośćuczynienia należnego pokrzywdzonego nie wiąże sądu cywilnego, gdyż jego określenie zawarte w wyroku sądu karnego ma charakter ocenny, tymczasowy i stanowi jedynie ustalenie posiłkowe, dające pokrzywdzonemu często możliwość dochodzenia pełnej szkody w postępowaniu cywilnym. Dopuszczalne jest zatem dochodzenie świadczeń ponad orzeczony w wyroku wymiar obowiązku zadośćuczynienia należnego powodowi przez pozwanego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 20 lipca 2007 r., sygn. akt I CSK 105/07). Zdaniem Sądu w obecnym składzie, nałożony wyrokiem sądu karnego obowiązek zapłaty zadośćuczynienia przez wpłatę określonej kwoty wiąże sąd cywilny jedynie w ten sposób, że pokrzywdzony nie może jeszcze raz dochodzić w postępowaniu cywilnym pełnej kwoty zadośćuczynienia, lecz jedynie różnicy między kwotą zadośćuczynienia w pełnej kwocie a kwotą zasądzoną wyrokiem sądu karnego.

Mając powyższe na względzie zaskarżony wyrok utrzymano w mocy, uznając złożoną przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego apelację za oczywiście bezzasadną.

Sąd na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. zasądził od P. W. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 (dwadzieścia) złotych tytułem poniesionych w postępowaniu odwoławczym wydatków oraz wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 60 (sześćdziesiąt) złotych (mając na względzie brzmienie art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych- Dz. U. Nr 49, poz. 223 z 1983 r. z późn. zm.).