Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 913/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Elżbieta Karpeta

Sędziowie :

SA Ewa Jastrzębska

SO del. Jolanta Polko (spr.)

Protokolant :

Małgorzata Korszun

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2015 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa S. B.

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w likwidacji w H. z siedzibą w L.

o uchylenie uchwały

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie

z dnia 14 maja 2014 r., sygn. akt I C 308/13,

1)  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  uchyla uchwałę numer (...) Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w H. z siedzibą w L. z dnia 11 kwietnia 2013 roku,

b)  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Częstochowie) 200 (dwieście) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu;

2)  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Częstochowie) 200 (dwieście) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty od apelacji.

Sygn. akt I ACa 913/14

UZASADNIENIE

Powód S. B. domagał się uchylenia uchwały Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w H. z siedzibą w L. nr (...) z dnia 11 kwietnia 2013 r. zarzucając jej sprzeczność z postanowieniami statutu Spółdzielni. Jako przesłanki do uchylenia uchwały powód wskazał: brak projektu uchwały, a tym samym informacji o prawie zapoznania się z projektem przez członków Spółdzielni, co sprzeczne jest z § (...) statutu, niepodanie w porządku obrad zawiadomienia o terminie Walnego Zgromadzenia informacji o podjęciu uchwały o jego wykluczeniu, a jedynie podanie informacji, że rozpatrzone będzie jego odwołanie, co narusza § (...) statutu, nie przedstawienie projektu uchwały, co pozbawiło członków Spółdzielni prawa do wnoszenia poprawek, nie odczytanie w toku Walnego Zgromadzenia treści uchwały nr (...), ani wyniku głosowania, co umożliwiło dowolność jej konstrukcji po zakończeniu obrad, trzykrotne głosowanie za przyjęciem lub odrzuceniem jego odwołania – przy czym każdy z wyników głosowania był inny, a wynik głosowania podany w treści uchwały nie polegał na prawdzie.

Pozwana (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w H. z siedzibą w L. w likwidacji wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 14 maja 2014r. Sąd Okręgowy w Częstochowie oddalił powództwo oraz nie obciążył powoda kosztami procesu poniesionym przez pozwaną.

Sąd Okręgowy ustalił, że powód S. B. był członkiem pozwanej (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w H. z siedzibą w L. od końca lat 70 – tych ubiegłego wieku, zajmując lokal mieszkalny nr (...) o powierzchni 62 m 2 położony w L. przy ul. (...) na zasadzie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Od 2006 r. powód mieszka sam, od tego momentu zaczął zaciągać pożyczki, które przeznaczał na zaspokojenie własnych potrzeb – w tym część z nich przeznaczył na zakup alkoholu, część na spłatę wcześniej zaciągniętych pożyczek. Od 2008 r. powód przestał uiszczać należne pozwanej opłaty za lokal spółdzielczy. Pozwana wielokrotnie pisemnie informowała powoda o zaległościach czynszowych oraz możliwości wykluczenia powoda z grona członków Spółdzielni. Pomimo kilku deklaracji spłaty zadłużenia, powód uregulował jedynie część zaległości czynszowych w kwocie 2.000zł, a w sierpniu 2013 r. wpłacił tytułem spłaty zaległości kwotę 600 zł. Od tego czasu powód nie reguluje zaległości czynszowych, które wynoszą około 17.000,00zł i w dalszym ciągu nie płaci bieżącego czynszu, wynoszącego aktualnie 420 zł. Powód utrzymuje się emerytury w wysokości 1.707 zł, z kwoty tej komornik potrąca miesięcznie 514,49 zł. Pozostałą kwotę około 1.200 zł powód przeznacza na zapłatę rachunków za energię elektryczną i gaz oraz na zaspokojenie własnych potrzeb. W dniu 10 grudnia 2012 r. Rada Nadzorcza pozwanej podjęła uchwałę nr (...) o wykluczeniu powoda ze Spółdzielni. Od uchwały tej powód złożył odwołanie do Walnego Zgromadzenia Spółdzielni. Pismem z dnia 25 marca 2013 r. Zarząd pozwanej powiadomił powoda, o terminie Walnego Zgromadzenia wyznaczonym w dniu 11 kwietnia 2013 r., podając, że w porządku obrad przewidziano rozpatrzenie odwołania powoda od uchwały o wykluczeniu go ze Spółdzielni z powodu długotrwałego zalegania z opłatami za zajmowany lokal mieszkalny. W zawiadomieniu z dnia 18 marca 2013 r. Zarząd pozwanej zawarł informację o miejscu i dacie Walnego Zgromadzenia Spółdzielni w dniach 11 i 26 kwietnia 2013 r. oraz informację o porządku obrad w poszczególnych dniach, który w dniu 11 kwietnia 2013r. przewidywał rozpatrzenie odwołania członka Spółdzielni do Walnego Zgromadzenia. Zawiadomienie zawierało także informację, że materiały będące przedmiotem Walnego Zgromadzenia w dniach 11 i 26 kwietnia 2013 r., w tym projekty uchwał, wyłożone będą w biurze Spółdzielni codziennie w godzinach od 8.00 do 15.00, oraz że od dnia 21 marca 2013 r. każdemu członkowi Spółdzielni przysługuje prawo do zapoznania się z nimi.

Powód uczestniczył w posiedzeniu Walnego Zgromadzenia pozwanej w dniu 11 kwietna 2013 r. Na wstępie obrad jednogłośnie wybrano Prezydium Walnego Zgromadzenia, w skład którego weszli: C. J. jako przewodniczący, A. P. jako zastępca przewodniczącego oraz Z. J. jako sekretarz. W toku obrad przystąpiono do rozpatrzenia odwołania powoda od uchwały Rady Nadzorczej pozwanej o wykluczeniu go z grona członków Spółdzielni. Przedstawiona została treść odwołania powoda i okoliczności wykluczenia, tj. długotrwałe zaleganie z opłatami za lokal mieszkalny, podana została obecnym wysokość zadłużenia oraz fakt, że od momentu wpływu odwołania nie odnotowano wpłaty żadnej kwoty na poczet zadłużenia. Powodowi umożliwiono wypowiedzenie się odnośnie zasadności wykluczenia go z członkostwa w Spółdzielni. Powód opisał swoje kłopoty ze spłatą zadłużenia, podkreślił swój długoletni staż członkowski oraz zobowiązał się do spłaty zadłużenia. Uczestnicy obrad pytali członków Zarządu pozwanej o zadłużenie powoda, czasokres zadłużenia oraz stanowisko Zarządu w tej sprawie. Za uwzględnieniem odwołania powoda nikt nie zagłosował, na 13 osób głosujących za utrzymaniem uchwały o wykluczeniu powoda głosowało 11 członków, 2 osoby wstrzymały się od głosu. Podjęto uchwałę nr (...) o utrzymaniu w mocy uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni nr (...)/ (...) z dnia 10 grudnia 2012 r. w sprawie wykluczenia powoda ze Spółdzielni. W dniu 19 kwietnia 2013 r. doręczono powodowi odpis uchwały nr (...) z uzasadnieniem oraz poinformowano o trybie i terminie jej zaskarżenia do sądu.

W dniu 28 maja 2013 r. powód zawiadomił Komendę Powiatową Policji w L. o popełnieniu przestępstwa polegającego na sfałszowaniu Uchwały nr (...) polegającym na tym, że liczba członków Spółdzielni obecnych na Walnym Zgromadzeniu nie zgadzała się z protokołem – uchwałą, pod uchwałą, jako sekretarz podpisała się inna osoba niż ta, która protokołowała przebieg Zgromadzenia a ilość głosowań w sprawie podjęcia uchwały była niezgodna ze statutem Spółdzielni. Postanowieniem z dnia 12 czerwca 2013 r. dochodzenie w sprawie wszczętej na skutek zawiadomienia powoda zostało umorzone na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego.

W oparciu o te ustalenia Sąd Okręgowy w Częstochowie uznał, że roszczenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie powołując się na art. 24 § 2 z dnia 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze (Dz. U.2013. 1443 j.t.), zgodnie z którym wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami, a Statut pozwanej Spółdzielni w § (...) przewiduje, że wykluczenie członka spółdzielni może nastąpić, gdy członek w szczególności uporczywie uchyla się od wykonywania istotnych zobowiązań wobec spółdzielni, zalega z opłatami za zajmowany lokal, co najmniej 6 miesięcy.

W ocenie Sądu Okręgowego bezsporne było, że od 2006 r. powód zaczął zaciągać pożyczki, które przeznaczał na zaspokojenie własnych potrzeb; część z nich przeznaczył na zakup alkoholu, część na spłatę wcześniej zaciągniętych pożyczek. Od 2008 r. powód przestał uiszczać należne pozwanej opłaty za lokal spółdzielczy, na skutek monitów pozwanej i informowania powoda o możliwości wykluczenia go z grona członków Spółdzielni, powód deklarował spłatę zaległości czynszowych, ale obietnic nie dotrzymywał, dokonując wpłaty jedynie kwoty 2.000 zł oraz w sierpniu 2013 r. spłaty zadłużenia w kwocie 600 zł, ponadto w dalszym ciągu nie płaci należnego czynszu. W ocenie Sądu Okręgowego działanie powoda polegające na niepłaceniu należnych opłat eksploatacyjnych uznać należało za zawinione i uporczywe, gdyż pomimo posiadania stałego źródła dochodów w postaci emerytury, której wysokość pozwalała na regularne uiszczanie opłat na rzecz pozwanej, posiadania „zdolności kredytowej” pozwalającej na ubieganie się o przyznanie pożyczek, z których korzystał, ale których (poza jednym wyjątkiem) nie przeznaczył na zapłatę zaległości wobec pozwanej. Zdaniem Sądu Okręgowego powód nie przedstawił żadnych okoliczności, które mogłyby usprawiedliwić przyczynę niepłacenia przez niego opłat na rzecz Spółdzielni, sam określał swoje zachowania jako nieprawidłowe, a obecnie kwota zadłużenia powoda względem Spółdzielni wynosi około 17.000,00zł. Dlatego też uchwałę Walnego Zgromadzenia pozwanej nr (...) z dnia 11 kwietnia 2013 r. uznał za uzasadnioną. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że powód w zasadzie nie kwestionuje zasadności tej uchwały, a jego zrzuty przeciwko uchwale wskazują na popełnienie przez pozwaną Spółdzielnię naruszeń statutu, bowiem według powoda brak było projektu uchwały, a tym samym informacji o prawie zapoznania się z projektem przez członków Spółdzielni, co sprzeczne jest z § (...) statutu, nie podano w porządku obrad zawiadomienia o terminie Walnego Zgromadzenia informacji o podjęciu uchwały o jego wykluczeniu, a jedynie podano informację, że rozpatrzone będzie jego odwołanie, co narusza § (...) statutu, nie przedstawiono projektu uchwały, co pozbawiło członków Spółdzielni prawa do wnoszenia poprawek, nie odczytano w toku Walnego Zgromadzenia treści uchwały nr (...), ani wyniku głosowania, co umożliwiło dowolność jej konstrukcji po zakończeniu obrad. Odnosząc się do tych zarzutów powoda Sąd Okręgowy powołał się na ugruntowane stanowisko w orzecznictwie, że uchylenie uchwały spółdzielni mieszkaniowej z powodu uchybień formalnych możliwe jest jedynie wówczas, gdy uchybienia te mogły mieć wpływ na treść zaskarżonej uchwały . Zdaniem Sądu Okręgowego, powód pomimo spoczywającego na nim ciężaru udowodnienia, iż wskazane przez niego uchybienia formalne rzeczywiście wystąpiły oraz że wpłynęły na treść zaskarżonej uchwały, nie wykazał tych okoliczności.

Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, iż powód przyznał, że wiedział gdzie znajdują się materiały dotyczące obrad Walnego Zgromadzenia, lecz nie zapoznał się z nimi, a informację o braku projektu uchwały o jego wykluczeniu uzyskał od znajomych, których nazwisk nie pamiętał, wobec tego zarzuty powoda co do braku projektu uchwały o jego wykluczeniu ze Spółdzielni i uniemożliwieniu członkom Spółdzielni zapoznania się z projektem, co stanowiłoby naruszenie § (...) statutu pozwanej, uznano za gołosłowne i nieudowodnione. Prawidłowo, zgodnie z § (...) statutu pozwanej w zawiadomieniu o Walnym Zgromadzeniu znalazła się informacja o rozpatrzeniu odwołania członka Spółdzielni (powoda) do Walnego Zgromadzenia.

Sąd Okręgowy wskazał, że z obrad Walnego Zgromadzenia z dnia 11 kwietnia 2013 r. sporządzony został protokół, w którym zapisano, że w odniesieniu do odwołania powoda od uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni nr (...) z dnia 10 grudnia 2012 r. w sprawie jego wykluczenia ze Spółdzielni odbyły się dwa głosowania. W pierwszym, którego przedmiotem było ustalenie liczby głosów opowiadających się za uwzględnieniem odwołania powoda nie odnotowano głosu żadnego z obecnych członków Spółdzielni. W drugim głosowaniu, którego przedmiotem było ustalenie liczby głosów opowiadających się za odrzuceniem odwołania powoda, na 13 osób głosujących za utrzymaniem uchwały o wykluczeniu powoda głosowało 11 członków, 2 osoby wstrzymały się od głosu, tym samym podjęto uchwałę nr (...) o utrzymaniu w mocy uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni nr (...)/ (...) z dnia 10 grudnia 2012 r. w sprawie wykluczenia powoda ze Spółdzielni. Zdaniem Sądu Okręgowego powód w żaden sposób nie wykazał, że przebieg głosowania był inny, niż opisany w protokole obrad z dnia 11 kwietna 2013 r., uznając zarzuty przedstawione przez niego za całkowicie gołosłowne, a ich potwierdzenia nie można doszukiwać się w sprawie Prokuratury Rejonowej w (...) Ds. 798/13 prowadzonej w przedmiocie podejrzenia sfałszowania uchwały nr (...) poprzez wpisanie w treści uchwały nieprawdziwych wyników głosowania, gdzie postępowanie zakończyło się umorzeniem postępowania wobec stwierdzenia braku znamion czynu zabronionego.

W ocenie Sądu Okręgowego także zarzuty odnoszące się do kwestii nie odczytania w toku Walnego Zgromadzenia treści uchwały nr (...), ani wyniku głosowania oraz sporządzania protokołu z obrad Zgromadzenia przez osobę nie będącą członkiem prezydium Walnego Zgromadzenia były bezzasadne, bowiem powód nie przedstawił żadnych dowodów, które pozwalałyby stwierdzić, że zauważone przez niego uchybienia formalne mogły wpłynąć na ostateczną treść kwestionowanej uchwały.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 102 k.p.c.

Apelację od wyroku wniósł powód, zaskarżając go w części oddalającej powództwo.

Powód zarzucił:

1.  niezgodność ustaleń Sądu z materiałem dowodowym, jakoby gołosłownie zarzucał pozwanej uchwalenie uchwały w sprzeczności z postanowienia Statutu Spółdzielni, podczas gdy pozwana naruszyła przepisy § (...), §(...) i § (...) Statutu;

2.  nieuwzględnienie przez Sąd I instancji, że nad uchwałą głosowano trzykrotnie, a wyniki głosowań wzajemnie się wykluczały.

Powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie jego powództwa bądź uchylenie wyroku w części o oddaleniu pozwu.

W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotem jego pozwu było zaskarżenie tylko trybu i sposobu głosowania nad uchwałą nr (...) Walnego Zgromadzenia z powodu uchwalenia jej w sprzeczności z postanowieniami Statutu Spółdzielni. Zdaniem powoda trzykrotne głosowanie i uzyskanie odmiennych wyników wzajemnie się wykluczających powodują ich nieważność. Podniósł, że w zawiadomieniu o walnym zgromadzeniu nie było punktu obrad o podjęciu uchwały nr (...) przez co nie spełniono wymogu określonego w (...), (...) Statutu. Wskazał, że całkowicie został wypaczony sposób głosowania nad zaskarżoną uchwałą przez prowadzącego głosowanie C. J., który dopuścił do trzykrotnego głosowania w tej samej sprawie, co kłóci się z prawem do głosowania, zaś wyniki głosowań wykluczały się wzajemnie. Zwrócił uwagę, że w czasie pierwszego głosowania nikt nie był „za”, „przeciw” ani nie wstrzymał się od głosu; w czasie drugiego głosowania za przyjęciem odwołania powoda było 6 osób, nikt nie był przeciwny i nikt się nie wstrzymał; w czasie trzeciego głosowania za przyjęciem odwołania oddano 0 głosów, 9 głosów było przeciw, 2 głosy wstrzymujące się. Zdaniem powoda po pierwszym głosowaniu winno ono być zakończone, gdyż nie było zgody Walnego Zgromadzenia do kilku głosowań w tej samej sprawie. Powód powołał się na zeznania złożone w toku dochodzenia prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w (...) w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa z art. 270 § 1 k.k., przez świadka E. H., która zeznała, że faktycznie odbyły się trzy głosowania, co potwierdza jego zarzuty, a zeznania tej osoby nie zostały uwzględnione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Powód wniósł o wezwanie świadków: E. H., C. J. i C. Z. (1).

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda była skuteczna, powodując zmianę zaskarżonego wyroku, jednocześnie nie wszystkie argumenty podniesione w uzasadnieniu apelacji okazały się trafne.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do części apelacji obejmującej zarzuty natury procesowej, w których powód zakwestionował część poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleń, albowiem ocena prawidłowego zastosowania normy prawa materialnego przez Sąd pierwszej instancji zachodzi tylko w przypadku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego. Skarżący zarzucił, iż Sąd pominął materiał dowodowy zawarty w aktach dochodzenia prowadzonego pod nadzorem Prokuratury Rejonowej w Lublińcu, a wskazujący na naruszenie postanowień Statutu pozwanej w czasie obrad Walnego Zgromadzenia z dnia 11 kwietnia 2013r. mających wpływ na podjęcie zaskarżonej uchwały nr (...). W tym miejscu należy wskazać, iż zdaniem Sądu Apelacyjnego zarzut apelującego jest częściowo trafny i odnosi się do zasadniczych dla sprawy kwestii.

Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczają trzy czynniki: logiczny, ustawowy oraz ideologiczny. Czynnik logiczny oznacza, że sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 czerwca 1999r. (sygn. II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000/17/655) stwierdził, że normy swobodnej oceny dowodów wyznaczane są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Czynnik ustawowy swobodnej oceny dowodów oznacza, że musi ona odpowiadać pewnym warunkom określonym przez prawo procesowe. Przede wszystkim, sąd może oprzeć swe przekonanie jedynie na dowodach prawidłowo przeprowadzonych, z zachowaniem wymagań dotyczących źródeł dowodzenia oraz zasady bezpośredniości. Następnie, ocena dowodów musi być dokonana na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego, sąd musi ocenić wszystkie przeprowadzone dowody oraz uwzględnić wszelkie towarzyszące im okoliczności, które mogą mieć znaczenie dla oceny mocy i wiarygodności tych dowodów. W końcu sąd zobowiązany jest przeprowadzić selekcję dowodów, tj. dokonać wyboru tych, na których się oparł i ewentualnie odrzucić inne, którym odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Wiąże się to z obowiązkiem należytego uzasadnienia orzeczenia (por. art. 328 § 2 k.p.c.). Granice swobodnej oceny warunkuje także czynnik ideologiczny, tj. poziom świadomości prawnej sędziego oraz obowiązujące w danym momencie poglądy na sądowe stosowanie prawa. Musi bowiem istnieć zgodność pomiędzy wewnętrznym przekonaniem sędziego, ukształtowanym na podstawie logicznej i wszechstronnej analizy dowodów, a jego świadomością prawną. Obok znajomości przepisów, doktryny i orzecznictwa na postępowanie sędziego i sposób oceny przez niego różnych środków dowodowych wpływają także informacje dotyczące różnych faktów życia społecznego, jego ogólna kultura prawna, jak również system pozaprawnych reguł i ocen społecznych, do których odsyłają przepisy obowiązującego prawa.

Dla dalszych wywodów Sądu Apelacyjnego konieczne jest ponowne wskazanie na istotne w sprawie elementy stanu faktycznego, z zaakcentowaniem tych okoliczności, które Sąd Apelacyjny ustalił odmiennie.

Niewątpliwie w czasie obrad Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w H. z siedzibą w L. w dniu 11 kwietnia 2013r. było rozpatrywane odwołanie powoda od uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu ze Spółdzielni, a sprawa ta została ujęta w porządku obrad Walnego Zgromadzenia, co znajduje potwierdzenie zawiadomieniu z dnia 18 marca 2013r. (k. 9) oraz piśmie skierowanym do powoda z dnia 22 marca 2013r. (k. 8). Ustalenia poczynione w tym zakresie przez Sąd Okręgowy były prawidłowe, zaś zarzuty podnoszone przez powoda, a dotyczące nie uwzględnienia sprawy jego wykluczenia ze Spółdzielni chybione. Słusznie Sąd Okręgowy wskazał, że Walne Zgromadzenie nie podejmuje uchwał w sprawie wykluczenia członka ze spółdzielni, a jedynie rozpoznaje odwołania od uchwał Rady Nadzorczej w sprawie wykluczenia. Statut pozwanej w § (...) stanowi, iż do zakresu Rady Nadzorczej należy podejmowanie uchwał w sprawach pozbawienia członkostwa przez wykluczenie lub wykreślenie z rejestru członków Spółdzielni, natomiast rozpatrywanie w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym odwołań od uchwał Rady Nadzorczej, zgodnie z § (...) należy do wyłącznej właściwości Walnego Zgromadzenia. Z tych względów w porządku obrad Walnego Zgromadzenia pozwanej Spółdzielni prawidłowo ujęto rozpoznanie odwołania powoda od uchwały Rady Nadzorczej.

Natomiast ustalenia poczynione przez Sąd Okręgowy w zakresie przebiegu obrad Walnego Zgromadzenia w dniu 11 kwietnia 2013r., w szczególności istnienia projektu uchwały nr (...) oraz przebiegu głosowania, zostały poczynione w sposób dowolny, bez uwzględnienia zeznań powoda oraz dokumentów zawartych w aktach dochodzenia nadzorowanego przez Prokuraturę Rejonową w (...) sygn. akt Ds. 798/13. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z akt tej sprawy pomimo tego, że procedura cywilna nie zna dowodu z akt innej sprawy, co stanowi pogląd ugruntowany w judykaturze (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 maja 2008 r., III CSK 344/07, LEX nr 490435, oraz w wyroku z dnia 13 listopada 2003 r., IV CK 212/02, LEX nr 172816). W świetle art. 244 i nast. k.p.c. możliwe jest jedynie dopuszczenie dowodu z określonych dokumentów zawartych w aktach innej sprawy, bowiem przepisy te przewidują tylko dowody z dokumentów, a nie dowód z akt innej sprawy. Innymi słowy, bez naruszenia zasady bezpośredniości, wynikającej z art. 235 k.p.c., możliwe jest wyłącznie dopuszczenie dowodu z poszczególnych, ściśle określonych dokumentów, które należało wskazać formułując postanowienie dowodowe. Skoro jednak dokumenty znajdujące się w aktach dochodzenia Prokuratury Rejonowej w (...) były przedmiotem badania Sądu pierwszej instancji, należało w poczynionych ustaleniach odnieść się do okoliczności, które wynikały z tych dokumentów, ewentualnie wskazać, jakim dowodom Sąd Okręgowy odmówił wiarygodności oraz z jakich powodów, przy czym Sąd Okręgowy takiej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszym postępowaniu nie dokonał. Jednakże w oparciu o art. 382 k.p.c. sąd drugiej instancji może samodzielnie dokonać ustaleń faktycznych, bez potrzeby uzupełniania materiału dowodowego zebranego przed sądem pierwszej instancji. Opierając się zatem na materiale dowodowym zebranym w niniejszym postępowaniu, a w szczególności zeznaniach powoda oraz dokumentach zawartych w aktach dochodzenia doszło w ocenie Sądu Apelacyjnego do naruszeń Statutu pozwanej Spółdzielni, a także uchybień w przebiegu głosowania nad zaskarżoną uchwałą. Przede wszystkim przed Walnym Zgromadzeniem nie został przygotowany projekt uchwały w sprawie rozpoznania odwołania powoda od uchwały Rady Nadzorczej z dnia 10 grudnia 2012r., co wynika zarówno z zeznań samego powoda, jak również protokołu przesłuchania E. H., pełniącej wówczas funkcję Prezesa Zarządu (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w H., która wskazała, że projekt uchwały powstawał na bieżąco, a był formułowany przez C. Z. (2), który został powołany na likwidatora Spółdzielni w czasie drugiego dnia obrad Walnego Zgromadzenia w dniu 26 kwietnia 2013r, natomiast w dniu 11 kwietnia 2013r. nie był członkiem zarządu Spółdzielni, a także nie wchodził w skład (...) Walnego Zgromadzenia. Okoliczność, iż powód przed rozpoczęciem obrad Walnego Zgromadzenia nie udał się do siedziby Spółdzielni celem sprawdzenia czy stosowny projekt uchwały dotyczący jego osoby powstał nie miała znaczenia dla ustalenia, że w momencie przystąpienia do rozpoznania odwołania powoda od uchwały Rady Nadzorczej wykluczającej go ze spółdzielni, taki projekt uchwały Walnego Zgromadzenia nie istniał. Tym samym naruszone zostały zapisy § (...) Statutu Spółdzielni, bowiem zarząd nie przygotował projektu uchwały będącej przedmiotem postępowania. Nadto należy wskazać, że brak projektu uchwały miał wpływ na przebieg głosowania, bowiem z kategorycznych i spójnych zeznań powoda, które korespondowały z relacją o przebiegu głosowania przedstawioną przez E. H. w zeznaniach złożonych w toku dochodzenia, wynika, że trzykrotnie podejmowano próbę głosowania. W pierwszym głosowaniu nikt z obecnych w sali obrad Walnego Zgromadzenia nie oddał głosu, następnie na pytanie likwidatora C. Z. (2) - kto jest za utrzymaniem odwołania oddano 6 głosów, w trzeciej próbie za odrzuceniem odwołania było 11 osób, a dwie osoby wstrzymały się od głosu. Taki przebieg trzech głosowań obrazują także znajdujące się w aktach dochodzenia Ds. 798/13 odręczne zapiski sporządzane przez E. H. w czasie obrad Walnego Zgromadzenia, a dodatkowo osoba je sporządzająca podawała, że mogła pomylić się przy wpisywaniu liczby głosów do protokołu Walnego Zgromadzenia, gdyż w podjętej trzeciej próbie głosowania w sumie oddano 11 głosów: 9 za odrzuceniem odwołania, 2 wstrzymujące się. Wprawdzie protokół Walnego Zgromadzenia z dnia 11 kwietnia 2013r. nie zawiera zapisów dotyczących przebiegu głosowania nad uchwałą nr (...), a w szczególności trzech prób tego głosowania, nie oznacza to jednak, że jego zapisy wiernie odzwierciedlają przebieg obrad Walnego Zgromadzenia. Nadto w ocenie Sądu Apelacyjnego nie zasługiwały na uwzględnienie zeznania strony pozwanej, złożone przez likwidatora C. Z. (2) odnośnie przebiegu głosowania, bowiem likwidator nie przypominał sobie by przeprowadzano więcej niż jedno głosowanie nad odwołaniem powoda, przemilczał natomiast istotną okoliczność o formułowaniu przez niego uchwały poddawanej pod głosowanie, pomimo braku po jego stronie uprawnień do tego typu działań, w świetle zapisów Statutu Spółdzielni. Dodatkowo należy wskazać na treść protokołu Walnego Zgromadzenia, która przedstawia wyniki głosowania nad szeregiem uchwał podejmowanych w dniu 21 kwietnia 2013r., gdzie za wyjątkiem zaskarżonej uchwały nr (...), w głosowaniach nad pozostałymi uchwałami brały udział wszystkie osoby uczestniczące w Walnym Zgromadzeniu, a ich liczba była stosunkowo niewielka – 26 osób.

Niewątpliwie istotne dla sprawy było ustalenie czy uchybienia stwierdzone w czasie obrad Walnego Zgromadzenia z dnia 11 kwietnia 2011r. dotyczące sposobu rozpoznania odwołania powoda od uchwały Rady Nadzorczej o wykluczeniu ze Spółdzielni, mogły mieć wpływ treść uchwały i na wynik głosowania. W ocenie Sądu Apelacyjnego wskazywane przez powoda i wyżej omówione uchybienia popełnione przez pozwaną spółdzielnię na etapie zwoływania walnego zgromadzenia członków oraz jego obrad, które zaliczyć należy do zarzutów formalnych, miały wpływ na treść zaskarżonej uchwały. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie dawał podstawy do przyjęcia, że członkowie spółdzielni biorący udział w Walnym Zgromadzeniu nie zostali we właściwy sposób poinformowani o sposobie głosowania, nie przedstawiono im projektu uchwały w sprawie rozpoznania odwołania powoda od uchwały Rady Nadzorczej, co miało wpływ na przebieg i wynik głosowania. Uzasadniony tym samym był zarzut powoda dotyczący nieuprawnionego przeprowadzenia trzech głosowań nad zaskarżoną uchwałą, skoro bowiem przy pierwszej próbie głosowania nie oddano żadnego głosu, głosowanie należało zakończyć ze stwierdzeniem, że uchwały nie podjęto, bądź też rozważyć możliwość przeprowadzenia ponownego głosowania po odpowiednim przygotowaniu projektu uchwały przez zarząd i zapoznaniu z jej treścią obecnych. Brak jasnego i czytelnego przekazania członkom spółdzielni nad jaką uchwałą będą głosować, tak by wyraźnie zrozumieli prawidłowość oddanych głosów, a następnie brak oddania głosów przez zebranych przy pierwszej próbie głosowania, był spowodowany uchybieniami w przygotowaniu i przeprowadzeniu zgromadzenia, które wpłynęły na wynik głosowania.

W świetle powyższych okoliczności powództwo o uchylnie uchwały walnego zgromadzenia w oparciu o art. 42 ustawy z dnia 16 września 1982r. Prawo spółdzielcze (j.t. Dz. U. z 2003r., Nr 188, poz. 1848 ze zm.) wskazujące na niezgodność uchwały z przepisami statutu spółdzielni wyrażające się wadach postępowania prowadzącego do podjęcia uchwały było uzasadnione. W tej sytuacji, uznając apelację pozwanego za zasadną, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił uchwałę nr (...) Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w H. z siedzibą w L. z dnia 11 kwietnia 2013r.

Orzeczenie o kosztach za I i II instancję Sąd Apelacyjny oparł na podstawie art. 113 ust. 1 i art. 27 pkt 8 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. Dz. U. z 2014r., poz. 1025) w związku z art. 98 k.p.c.