Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Płaczek

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołań M. Ł. i F. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 9 lipca 2013 roku nr (...)

w sprawie M. Ł. i F. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

oddala odwołania.

Sygn. akt IV U 1464/13

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 28 kwietnia 2014 r.

Decyzją z dnia 09.07.2013 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. , na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 1,
art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 1 i art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) w związku
z art. 180 k.p.a., stwierdził, że M. Ł. podlega z tytułu zatrudnienia
u płatnika składek F. A. prowadzącego Kwiaciarnię (...) w S. ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od 01.02.2013 r. (punkt 1), ustalając podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia w okresie od 01.02.2013 r. na poziomie 1.600,00 zł. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że podstawa wymiaru składek wynikająca z ustalonego w łączącej ubezpieczoną z płatnikiem składek umowie o pracę wynagrodzenia została celowo zawyżona w celu uzyskania wyższych świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Jak wskazał, wątpliwości budzi ustalenie dla ubezpieczonej wynagrodzenia na poziomie 2.900,00 zł, w sytuacji, gdy pracodawca znajdował się w trudnej sytuacji finansowej i nie zatrudniał żadnego innego pracownika.
W ocenie organu rentowego, tak ustalona wysokość wynagrodzenia nie spełnia kryteriów płacy słusznej i sprawiedliwej.

Odwołania od tej decyzji wnieśli M. Ł. i F. A. , domagając się zmiany punktu 2 decyzji i ustalenia, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe w przypadku ubezpieczonej
w okresie od 01.02.2013 r. wynosi 2.900,00 zł. W uzasadnieniu odwołujący podnieśli, że tak ukształtowane wynagrodzenie za pracę było adekwatne do nowego szerszego niż dotychczas, zakresu obowiązków ubezpieczonej na stanowisku kierownika kwiaciarni, jej dwuletniego doświadczenia zawodowego i dodatkowych umiejętności, jakie w tym czasie nabyła. Odwołujący podkreślili, że drugą umowę o pracę zawarto w dniu 31.01.2013 r., tj. w okresie trudnym dla branży kwiatowej. Zapał do pracy i doświadczenie ubezpieczonej miały spowodować szybki rozwój firmy i możliwość zatrudnienia kolejnych osób do pomocy. Plany te zostały zmienione wskutek nieprzewidywanego wcześniej zachorowania ubezpieczonej, co nie zmienia faktu, że pracodawca nadal prowadzi działalność gospodarczą, myśląc
o zwiększeniu zatrudnienia i rozwoju. Odwołujący zaakcentowali przy tym, że nie działali
w celu wyłudzenia świadczeń z ubezpieczenia społecznego

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie. Podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, wskazał, że postanowienie umowy o pracę dotyczące wysokości wynagrodzenia za pracę w części przekraczającej granice płacy słusznej i godziwej pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, co rodzi ten skutek, że jest ono nieważne (art. 58 § 2 i 3 k.c. w zw. z art. 300 k.c.).

W pismach procesowych złożonych w toku postępowania odwołujący podtrzymali swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie (k. 20-24, 26-30).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

Odwołująca M. Ł. w 1994 r. ukończyła zasadniczą szkołę zawodową w zawodzie krawca odzieży lekkiej damskiej. Od 01.09.1998 r. do 15.12.1998 r. pracowała w Urzędzie Gminy w S. w charakterze robotnika gospodarczego, od 01.04.2003 r. do 31.12.2005 r. w (...)Spółka z o.o. w T.
w charakterze pracownika produkcyjnego i konfekcjonera galanterii papierniczej oraz od 15.11.2006 r. do 31.07.2010 r. w Aptece- (...) Sp. j. w P. w charakterze pomocy aptecznej.

dowód:

-

kserokopia świadectwa ukończenia szkoły- k. 36,

-

kserokopie świadectw pracy z dnia: 20.01.1999 r., 02.01.2006 r. i 31.07.2010 r.- k. 36,

U płatnika składek prowadzącego Kwiaciarnię (...)
w S. odwołująca została zatrudniona w dniu 16.11.2010 r. na podstawie umowy
o pracę na stanowisku kierowcy i sprzedawcy za wynagrodzeniem ustalonym na poziomie płacy minimalnej. Płatnik składek rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej z dniem 19.08.2009 r. Pomysł, aby działalność ta polegała na prowadzeniu kwiaciarni wyszedł częściowo od jego córki - odwołującej, która początkowo pomagała mu w jej prowadzeniu,
a później zrezygnowała z pracy w aptece i zarejestrowała się w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Płatnik składek zatrudnił odwołującą na stanowisku refundowanym przez Urząd Pracy. Z Urzędu Pracy otrzymał również dofinansowanie na samochód dostawczy, wykorzystywany w kwiaciarni. Odwołująca otrzymywała wynagrodzenie za pracę zgodnie
z treścią zawartej umowy. Obecność w pracy potwierdzała na liście obecności. Z tytułu zatrudnienia odwołująca została zgłoszona przez płatnika składek do ubezpieczeń społecznych. W tym czasie płatnik składek deklarował wysokość wynagrodzenia odwołującej na poziomie płacy minimalnej. W dniu 31.12.2012 r. doszło do rozwiązania łączącej odwołujących umowy o pracę.

dowód:

-

protokół kontroli z dnia 14.06.2013 r.- k. 99-103 akt ZUS,

-

listy obecności- k. 89-95 akt ZUS,

-

kserokopia świadectwa pracy z dnia 31.12.2012 r.- k. 36,

-

zeznania świadka E. R.00:03:47-00:04:47,

-

zeznania odwołującej M. Ł.- 00:14:58-00:17:15,

-

zeznania odwołującego F. A.- 00:04:55-00:08:28,

Płatnik składek zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej na okres od 01.01.2013 r. do 31.01.2013 r., kiedy panowały trudne warunki zimowe, a co za tym idzie, problemy z ogrzewaniem kwiaciarni. W tym czasie ruch w kwiaciarni był mniejszy niż zwykle.

dowód:

-

protokół kontroli z dnia 14.06.2013 r.- k. 99-103 akt ZUS,

-

zeznania świadka E. R.- 00:08:25,

-

zeznania odwołującej M. Ł.- 00:18:15-00:20:33,

W dniu 31.01.2013 r. odwołujący zawarli umowę o pracę na czas nieokreślony
w pełnym wymiarze czasu pracy. Mocą tej umowy F. A. powierzył odwołującej od dnia 01.02.2013 r. stanowisko kierownika kwiaciarni za wynagrodzeniem ustalonym na poziomie 2.900,00 zł. Odwołująca zajmowała się prowadzeniem kwiaciarni. Oprócz tego ubierała kościoły na różne uroczystości, np. komunie czy śluby, własną sztuczną dekoracją albo żywymi kwiatami. Za ubranie kościoła żądała 300-400,00 zł, a za żywe kwiaty liczyła sobie stosowne stawki. Przygotowywała też na zamówienie bukiety ślubne i wieńce pogrzebowe. Na kwiatach osiągała w najlepszym razie marżę wynoszącą około 50%. Podczas nieobecności odwołujacej, w kwiaciarni zastępowała ją matka albo kwiaciarnia była zamknięta. Na giełdę po kwiaty odwołująca wyjeżdżała o 3:00 nad ranem, korzystając
z pomocy znajomej, która zawoziła ją tam własnym, większym od firmowego, samochodem. Do momentu udania się na zwolnienie lekarskie odwołująca sama zajmowała się prowadzeniem kwiaciarni. W tym czasie płatnik składek nie zatrudniał żadnego innego pracownika.

dowód:

-

kserokopia umowy o pracę z dnia 31.01.2013 r.- k. 36,

-

zeznania świadka E. R.- 00:03:47-00:06:44, 00:10:24,

-

częściowo zeznania odwołującej M. Ł.- 00:26:24, 00:34:45

Od dnia 15.02.2013 r. odwołująca przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku
z ciążą. Udanie się na zwolnienie lekarskie było sugestią lekarza ginekologa z uwagi na wcześniejsze problemy z ciążą i poronienie, do jakiego doszło u odwołującej w 2012 r.
W okresie nieobecności odwołującej w pracy prowadzeniem kwiaciarni zajęła się jej matka. Zdarzało się, że po towar na giełdę jeździła również znajoma ubezpieczonej, która wcześniej woziła ją po kwiaty własnym samochodem.

dowód:

-

lista obecności- k. 49 akt ZUS,

-

zeznania świadka E. R.- 00:09:00,

-

zeznania odwołującej M. Ł.- 00:29:28,

W 2011r. przychód płatnika składek z tytułu prowadzonej działalności wyniósł 31.201,40 zł. W 2012 r. kształtował się na poziomie 12.137,00 zł. W 2013 r. przychód
w poszczególnych miesiącach kształtował się zaś następująco: w lutym 2013 r. wyniósł 3.770,00 zł, w marcu 2013 r. 2.310,00 zł, w kwietniu 2013 r. 1.975,00 zł, a w maju 2013 r. 2.120,00 zł.

dowód:

-

zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu za rok 2012- k. 79-83 akt ZUS,

-

kserokopie zeznań o wysokości uzyskanego przychodu za lata 2011-2012-
k. 36,

-

kserokopia ewidencji przychodów za II-V 2013 r.- k. 51-71 akt ZUS,

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów oraz zeznania świadka i odwołujących.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości, zaś ich treść i forma nie były kwestionowane przez strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego.

Zeznania świadka E. R. i odwołujących M. Ł. i F. A., którzy wskazali na okoliczności istotne z punktu widzenia rozstrzygnięcia, dotyczące charakteru pracy odwołującej na stanowisku kierownika kwiaciarni, w szczególności zakresu powierzonych jej i rzeczywiście realizowanych obowiązków w ramach zawartej z płatnikiem składek F. A. prowadzącym Kwiaciarnię (...) w S. umowy o pracę, Sąd uznał za wiarygodne, za wyjątkiem twierdzeń ubezpieczonej o tym, że w 2013 r. spodziewała się wyższego niż
w ubiegłych latach przychodu, tj. takiego, który pozwalałby na pokrycie jej wynagrodzenia. Takie twierdzenie, biorąc pod uwagę skalę prowadzonej działalności, dotychczasowe dochody kwiaciarni, jak i trudny, jak wynika z odpowiedzi na odwołanie, okres w tej branży w styczniu 2013 r., uznać należało za gołosłowne i sprzeczne z doświadczeniem życiowym. W pozostałym zakresie zeznania zarówno świadka, jak i odwołujących Sąd uznał za wiarygodne, gdyż były wewnętrznie spójne i wzajemnie ze sobą korespondowały. Odnosiły się one zresztą do okoliczności związanych z prowadzoną przez odwołującego działalnością i świadczeniem pracy przez ubezpieczoną, którego to faktu organ rentowy nie kwestionował.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie od zaskarżonej decyzji ZUS Oddział w T. z dnia 09.07.2013 r.,
w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa, nie zasługiwało na uwzględnienie. W niniejszej sprawie odwołujący M. Ł. i F. A. domagali się zmiany zaskarżonej decyzji w punkcie 2 i ustalenia, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe w przypadku ubezpieczonej w okresie od 01.02.2013 r. wynosi 2.900,00 zł.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była więc podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne odwołującej z tytułu zatrudnienia u płatnika składek F. A. prowadzącego Kwiaciarnię (...) w S.. Podstawę tę, zgodnie z zawartą umową o pracę z dnia 31.01.2013 r. na czas nieokreślony, obowiązującą od 01.02.2013 r., miało stanowić wynagrodzenie w kwocie 2.900,00 zł.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia
13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, chorobowemu
i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. W myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. ciąży zaś obowiązek zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Odpłatny charakter stosunku pracy wiąże się ściśle z obowiązkiem ustalenia przez strony umowy o pracę wysokości wynagrodzenia za pracę (z art. 22 § 1, art. 29 § 1 pkt 3,
art. 13 i art. 84 k.p.). Zgodnie z art. 78 § 1 k.p., wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy. Przepis ten określa podstawowe kryteria ustalania wynagrodzenia w nawiązaniu do konstytucyjnego zakazu dyskryminacji w życiu gospodarczym (art. 32 ust. 2 Konstytucji) oraz konstytucyjnej zasady równego prawa kobiet i mężczyzn do zatrudnienia, awansów,
a w szczególności do jednakowego wynagradzania za pracę jednakowej wartości
(art. 33 ust. 2 Konstytucji). W tej mierze należy także uwzględniać podstawowe zasady prawa pracy dotyczące równości praw pracowników oraz ich niedyskryminacji (art. 11 ², 11 ³ i 18 ^3a-18 ^3e k.p.), a także prawo pracownika do godziwego wynagrodzenia (art. 13 k.p.). ważności przepisu płacowego (art. 58 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).

W niniejszej sprawie organ rentowy nie kwestionował samego faktu wykonywania przez odwołującą pracy w ramach zawartej umowy, zarzucił natomiast, że postanowienie umowy o pracę dotyczące wysokości wynagrodzenia za pracę w części przekraczającej granice płacy słusznej i godziwej pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, co rodzi ten skutek, iż jest ono nieważne (art. 58 § 2 i 3 k.c. w zw.
z art. 300 k.c.). W uchwale z dnia 27.04.2005 r., II UZP 2/05 (OSNP 2005/21/338) Sąd Najwyższy wskazał, że w ramach art. 41 ust. 12 i 13 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137 poz. 887 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych może zakwestionować wysokość wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że zostało wypłacone na podstawie umowy sprzecznej z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierzającej do obejścia prawa (art. 58 k.c.). Takie stanowisko Sąd Najwyższy zaprezentował również w wyroku z dnia 19.05.2009 r., III UK 7/09, LEX nr 509047). W uchwale składu 7 sędziów z dnia 21.04.2010 r. (OSNP 2010/21-22/267) stwierdził zaś, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych ustawą z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 29.01.2013 r., III AUa 493/12 (LEX nr 1280382), autonomia woli stron umowy o pracę w kształtowaniu jej postanowień, w tym dotyczących wynagrodzenia, podlega ochronie jedynie w ramach wartości uznawanych i realizowanych przez system prawa, a strony obowiązane są respektować nie tylko interes jednostkowy, lecz także mieć wzgląd na interes publiczny. Przepis art. 353 ¹ k.c., poprzez art. 300 k.p. znajduje tu odpowiednie zastosowanie, a wymaganie, aby treść stosunku pracy lub jego cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) tego stosunku, ustawie, ani zasadom współżycia społecznego nie jest sprzeczny z zasadami prawa pracy. Tym samym brak jest przeciwwskazań, aby postanowienia takich umów dotyczące wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą mogły być przez pryzmat zasad współżycia społecznego ocenione jako nieważne w części przekraczającej granice godziwości, a zatem w sytuacji ich nadmiernej wysokości. Zasady dotyczące oceny postanowień umownych znajdują zastosowanie także na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych. Wcześniej podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy, stwierdzając, że ustalenie
w umowie o pracę rażąco wysokiego wynagrodzenia za pracę może być, w konkretnych okolicznościach, uznane za nieważne jako dokonane z naruszeniem zasad współżycia społecznego, polegającym na świadomym osiąganiu nieuzasadnionych korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych kosztem innych uczestników tego systemu (por. wyrok SN z dnia 09.08.2005 r., III UK 89/05, OSNP 2006/11-12/192).

W uzasadnieniu pierwszego z powołanych orzeczeń Sąd Apelacyjny zaakcentował, że podstawę wymiaru składki ubezpieczonego będącego pracownikiem może stanowić wyłącznie wynagrodzenie godziwe, a więc należne, właściwe, odpowiednie, rzetelne, uczciwe i sprawiedliwe, zachowujące cechy ekwiwalentności względem pracy. Umowa o pracę wywołuje bowiem nie tylko skutki bezpośrednie, dotyczące wprost wzajemnych relacji pomiędzy pracownikiem a pracodawcą lecz także dalsze, pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych. Kształtuje ona stosunek ubezpieczenia społecznego, określa wysokość składki, a w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. Stąd ocena postanowień umownych może i powinna być dokonywana także z punktu widzenia prawa ubezpieczeń społecznych, w którym istnieje znacznie mocniejsza niż w prawie pracy bariera działania w ramach prawa, oparta na wymagającym ochrony interesie publicznym
i zasadzie solidarności ubezpieczonych. Nadmierne podwyższenie wynagrodzenia pracownika może być w zakresie prawa ubezpieczeń społecznych ocenione jako dokonane z zamiarem nadużycia prawa do świadczeń (por. wyrok SN z dnia 04.08.2005 r., II UK 16/05, OSNP 2006/11-12/191).

Analiza okoliczności niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że ustalona przez strony umowy o pracę z dnia 31.01.2013 r. płaca, stanowiąca jednocześnie podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne, została ustalona ponad granicę płacy słusznej
i sprawiedliwej, z góry powziętym zamiarem , że taka znacznie wyższa niż dotychczas kwota, nie będzie w przyszłości faktycznie wypłaca przez pracodawcę , a jedynie posłuży do uzyskania znacznie wyższego (niż wynikałoby z dotychczasowego ponad dwuletniego okresu zatrudnienia ubezpieczonej u tego pracodawcy) zasiłku chorobowego .

Sąd okręgowy ocenił więc umowę o pracę w zakresie ustalającym wysokość wynagrodzenia jako sprzeczną z zasadami współżycia społecznego i w tym zakresie nieważną. Orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyroki z dnia 27.04.2005 r. i 19.05.2009 r.) oraz wyrok Sądy Apelacyjnego w Krakowie (z dnia 29.01.2013 r.) pozwalają organowi rentowemu
i sądowi oceniać ważność postanowień umowy o pracę na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych, bowiem umowa o pracę wywołuje skutki w zakresie ubezpieczeń społecznych
i kształtuje stosunek ubezpieczeniowy.

W niniejszej sprawie istnieją okoliczności wskazujące na to, że ubezpieczona
i płatnik składek podjęli czynności, które miały na celu uzyskanie zawyżonych świadczeń
z ZUS. Przede wszystkim z końcem 2012 r. rozwiązali umowę o pracę, na podstawie której ubezpieczona uzyskiwała dotąd jedynie najniższe wynagrodzenie. Po okresie przerwy zaledwie jednego miesiąca ponownie nawiązali stosunek pracy, ustalając znacznie (prawie dwukrotnie wyższe) wynagrodzenie , zakładając jednak (co było uzasadnione dotychczasowymi problemami zdrowotnymi związanymi z ciąża), że ubezpieczona ze względu na stan zdrowia nie będzie świadczyć pracy. Co istotne, przerwa w zatrudnieniu jednego miesiąca ( styczeń 2013r.) pozwalała na uzyskanie podstawy wymiaru zasiłku w oparciu o nowe wynagrodzenie wskazane już w nowej umowie z dnia 31.01.2013 r. Gdyby zatem takiej przerwy nie było, podstawa zasiłku byłaby zdecydowanie niższa. To wskazuje na celowość działania stron stosunku w celu uzyskania nieuzasadnionej korzyści kosztem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Stosownie do treści art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.), ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego: po upływie
30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego- jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu; po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego- jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie. Jak zaś stanowi ust. 2 tego artykułu, do okresów ubezpieczenia chorobowego, o których mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego. Wprowadzenie przerwy w zatrudnieniu odwołującej wiązało się z treścią art. 36 powołanej ustawy. Gdyby nie wprowadzono tej przerwy, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego liczona byłaby na podstawie wynagrodzenia z okresu 12 miesięcy. Jak bowiem stanowi art. 36 ustawy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (ust. 1). Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia (ust. 2). Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku (ust. 3).

Strony nie potrafiły w sposób racjonalny wyjaśnić tej miesięcznej przerwy, zaś powiązanie tego faktu z innymi okolicznościami potwierdza tylko sformułowany wcześniej wniosek o nieważności umowy w zakresie ustalającej wysokość wynagrodzenia. Okoliczności te to fakt podniesienia wynagrodzenie dwukrotnie w nowej umowie i ponowna ciąża (potwierdzona w sposób pewny przez lekarza już w dniu 15.02.2013 r.), która z uwagi na poprzednie doświadczenia uniemożliwiała ubezpieczonej wykonywanie pracy. Okoliczności te to również podjęcie ponownego zatrudnienia, pomimo trudnych warunków zimowych (problemy z ogrzewaniem kwiaciarni) i mimo mniejszego ruchu w zimie. Przede wszystkim jednak najistotniejsza jest okoliczność, że kwiaciarnia nigdy wcześniej nie przynosiła, nawet w połowie, dochodów, które wystarczałyby na wypłatę ubezpieczonej wynagrodzenia ustalonego w nowej umowie o pracę. Jak wynika z zeznań M. Ł., w najlepszym razie osiągała na kwiatach marżę wynoszącą około 50%. W tym kontekście, przychód w 2012 r. w wysokości 12.137,00 zł dawał taki roczny dochód kwiaciarni, który pozwalałby jedynie na dwumiesięczne koszty utrzymania pracownika. Nawet jeśli uwzględnić przychody z poszczególnych miesięcy 2013 r. (2.625,00 zł w lutym czy 3.770,00 zł w marcu), zważywszy, że dochód kwiaciarni stanowił jedynie około 50% przychodu oraz biorąc pod uwagę koszty stałe, np. związane z zakupem paliwa do samochodu, ustalenie miesięcznych kosztów zatrudnienia pracownika na poziomie 2.900,00 zł brutto było nieracjonalne i oparte na założeniu, że koszty takie nie będą w istocie ponoszone w związku
z możliwym, a nawet zakładanym długotrwałym zwolnieniem lekarskim, a następnie zasiłkiem macierzyńskim. Twierdzenia ubezpieczonej, że spodziewała się znacznie wyższego przychodu w 2013 r., a co za tym idzie dochodów umożliwiających poniesienie kosztów jej zatrudnienia w kontekście rocznych przychodów z 2011 r. (31.201,40 zł) oraz z 2012 r. (12.137,00 zł) jest niewiarygodne, zwłaszcza, że cały czas jeszcze w roku 2012 r. zakładała i starała się szczęśliwie zostać matką. Założenie o bardzo znaczącym wzroście przychodu w 2013 r., wiążącym się przecież z jeszcze większym jej zaangażowaniem w pracę w kwiaciarni, byłoby zatem sprzeczne z jej życiowymi preferencjami i dążeniami związanymi z macierzyństwem.

W ocenie Sądu, wszystkie te okoliczności w sposób logiczny powiązane i ocenione
w świetle doświadczenia życiowego nakazują przyjąć, że strony umowy o pracę z dnia 31.01.2013 r. wprowadziły przerwę w zatrudnieniu, a następnie ustaliły znacznie wyższe
wynagrodzenie, nieuzasadnione dotychczasowymi dochodami kwiaciarni ani perspektywą dotyczącą dochodów kwiaciarni, tylko w celu uzyskania zawyżonego zasiłku chorobowego
i macierzyńskiego, przy jednoczesnym dążeniu do zminimalizowania kosztów składki
i w konsekwencji uzyskania zawyżonych świadczeń w stosunku do wysokości ponoszonych składek. Warto też podkreślić , iż w toku przesłuchania w charakterze strony ubezpieczona deklarowała, że po urlopie macierzyńskim strony nie mają zamiaru kontynuować stosunku pracy ( z wynagrodzeniem ubezpieczonej w kwocie 2900 zł brutto) , lecz ubezpieczona ma zamiar uruchomić własną działalności gospodarczą. Te zamiary wpisują się w logikę działania stron, które od początku nie zakładały, iż ubezpieczona otrzymywać będzie wynagrodzenie na poziomie 2900 zł brutto i że od takiej kwoty wynagrodzenia pracodawca przez dłuższy czas będzie odprowadzał składki. Takie działanie było zatem sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i zasadą solidaryzmu.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd stwierdził, że decyzja ZUS Oddział w T.
z dnia 09.07.2013 r. była prawidłowa, co skutkowało oddaleniem odwołania na podstawie powołanych przepisów prawa i art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.