Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 528/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 sierpnia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Roman Kuczyński (sprawozdawca)
SSN Maciej Pacuda
w sprawie z wniosku W. P.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O.
o emeryturę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 6 sierpnia 2014 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 września 2013 r.,
oddala skargę kasacyjną.
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 29 czerwca 2012 r. pozwany Zakład Ubezpieczeń
Społecznych Oddział w O. odmówił W. P. prawa do emerytury na podstawie art.
184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, w rozpoznaniu wniosku z dnia 22 maja 2012 r.
Od decyzji powyższej wnioskodawca odwołał się do Sądu Okręgowego w P.
2
Wyrokiem z dnia 31 października 2012 r. Sąd oddalił odwołanie. U podstaw
powołanego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne i rozważania
prawne: Odwołujący W. P. urodził się 7 września 1951 r. Na dzień 1 stycznia 1999 r.
udowodnił łącznie 29 lat, 3 miesiące i 1 dzień okresów składkowych i
nieskładkowych. Odwołujący przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. W
świadectwie pracy z dnia 11 maja 2012 r. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki
Zdrowotnej w W. wskazał, że odwołujący w okresie od 1.10.1976 r. do 31.10.2001 r.
stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w zespołach operacyjnych
dyscyplin zawodowych według wykazu A Dział XII poz. 2 rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (Dz.U. Nr 4, poz. 83), przy czym: - od 1.10.1976 r.
do 30.04.1979 r. jako młodszy asystent oddziału położniczo-ginekologicznego; - od
1.05.1979 r. do 31.12.1983 r. jako asystent oddziału położniczo-ginekologicznego; -
od 1.01.1984 r. do 14.05.1985 r. jako starszy asystent oddziału położniczo-
ginekologicznego; - od 15.05.1985 r. do 9.03.1992 r. jako zastępca ordynatora
oddziału położniczo-ginekologicznego; - od 10.03.1992 r. do 31.10.2001 r. jako
ordynator oddziału położniczo-ginekologicznego. Powołano wykaz A Dział XII poz.
2, pkt 2a ppkt 1 wykazu stanowiącego załącznik do zarządzenia Ministra Zdrowia i
Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w
szczególnych warunkach w zakładach resortu zdrowia i opieki społecznej. Organ
rentowy nie uwzględnił jako pracy w warunkach szczególnych zatrudnienia
odwołującego od 15 maja 1985 r. do 31.12.1998 r. Do dnia wyrokowania
odwołujący jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę z Narodowym
Funduszem Zdrowia, ponadto pracuje na podstawie kontraktu jako osoba
prowadząca działalność gospodarczą. Przed złożeniem wniosku emerytalnego W.
P. nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych OFE za
pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa. Na rozprawie 22.10.2012 r.
odwołujący oświadczył, że wniosek taki zgłosi z chwilą otrzymania świadczenia
emerytalnego. Potwierdził pozostawanie w stosunku pracy przy równoczesnym
prowadzeniu działalności gospodarczej.
W tak ustalonym - na podstawie zeznań odwołującego oraz dokumentów akt
emerytalnych pozwanego - stanie faktycznym sąd uznał odwołanie za bezzasadne.
Sąd pierwszej instancji nie czynił ustaleń co do pracy w warunkach szczególnych z
3
powodu okoliczności, że odwołujący nie rozwiązał stosunku pracy oraz jest
członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Sąd Okręgowy przywołał dla analizy
zasadności odwołania art. 184 ustawy emerytalnej, zgodnie z brzmieniem którego
ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po
osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w
życie ustawy osiągnęli: 1. okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia
prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn
oraz; 2. okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. W myśl ust. 2
emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do
otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków
zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za
pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku
pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. W sprawie
pozostawało poza granicami sporu, że w dacie zgłoszenia wniosku emerytalnego
odwołujący osiągnął 60 rok życia, niekwestionowany był także wymagany okres
składkowy i nieskładkowy ponad 25 lat na dzień 1 stycznia 1999 r. Sąd Okręgowy
stwierdził, że odwołujący nie spełnił niezbędnego w rozumieniu art. 184 ustawy
emerytalnej warunku rozwiązania na swój wniosek stosunku pracy. Fakt
pozostawania w stosunku pracy potwierdził w swych zeznaniach na rozprawie sam
wnioskodawca. Nie złożył także wniosku o przekazanie środków zgromadzonych w
OFE na dochody budżetu państwa. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że nie jest
władny dokonać ustalenia faktu legitymowania się okresem pracy w warunkach
szczególnych. Badaniu sądu podlega wyłącznie prawo do emerytury a więc
spełnienie wszystkich ustawowych przesłanek dla jej nabycia.
Apelację od powołanego orzeczenia wniósł W. P., domagając się zmiany
wyroku i poprzedzającej go decyzji poprzez przyznanie prawa do emerytury.
Wyrokiem z dnia 5 września 2013 r. Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację ubezpieczonego. Sąd drugiej instancji
stwierdził, że zgodnie z art. 184 ustawy emerytalnej, konieczne jest spełnienie
przez wnioskodawcę kumulatywnie wszystkich przesłanek ujętych w art. 184
ustawy emerytalnej. W niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji błędnie ustalił, że
4
W. P. był na datę wniosku emerytalnego pracownikiem. Zarówno z wyjaśnień
odwołującego, jak i z dokumentacji pracowniczej zebranej w aktach emerytalnych,
której wiarygodności nie kwestionowano wynikało, że stosunek pracy
wnioskodawcy trwał do 31.10.2001 r. potwierdza to świadectwo pracy z 17 maja
2012 r., następnie do 30 kwietnia 2009 r. pozostawał w zatrudnieniu pracowniczym
w niepełnym wymiarze etatu. Od 1 maja 2009 r. odwołujący podlegał ubezpieczeniu
społecznemu wyłącznie z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, co
stwierdzają pisma ZUS potwierdzające ubezpieczenie. Sąd stwierdził jednakże, że
okoliczność błędnego ustalenia przez sąd pierwszej instancji pozostawania
odwołującego w stosunku pracy nie prowadzi do uwzględnienia odwołania, gdyż
nadal - wbrew stanowisku apelacji - nie został zgłoszony wniosek o przekazanie
środków z OFE na dochody budżetu państwa. Apelujący na potwierdzenie tezy
przeciwnej przywołał w apelacji pismo ubezpieczonego skierowane do ZUS z dnia
8 czerwca 2012 r. Analiza tego pisma wskazuje jednak wyłącznie na złożenie
oświadczenia o treści „przekazuję środki zgromadzone na rachunku w OFE za
pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa w chwili przydzielenia mi
emerytury zgodnie z moim wnioskiem z dnia 22.05.2012 r.” Takie oświadczenie
(warunkowe), w ocenie Sądu drugiej instancji, nie wywołało żadnych skutków
wymaganych w treści art. 184 ustawy emerytalnej. Oświadczenie o podobnej treści
złożył także wnioskodawca na rozprawie w dniu 22 października 2012 r. „Jeśli
dostanę emeryturę, to złożę wniosek o przeniesienie środków”. Sąd stwierdził także,
że wnioski dowodowe wskazane w apelacji nie mogły podlegać uwzględnieniu
wobec niespełnienia przesłanki złożenia skutecznego wniosku do OFE o
przekazanie zgromadzonych środków na dochody budżetu państwa.
Ubezpieczony zaskarżył w całości wyrok Sądu Apelacyjnego. W Skardze
kasacyjnej jako podstawy skargi wskazał naruszenie prawa materialnego przez
błędną wykładnię art. 184 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i bezzasadne uznanie, że
oświadczenie odwołującego z dnia 8 czerwca 2012 r. o treści: „W odpowiedzi do
Pisma skierowanego do mnie, czy przekazuję środki zgromadzone na rachunku w
OFE, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa: odpowiadam że
Tak przekazuję na dochody budżetu państwa w chwili przydzielenia mi emerytury
5
zgodnie z moim wnioskiem z dnia 22.05.2012r.” oraz złożone na rozprawie w dniu
22.10.2012 r., nie spełnia wymogów ust. 2 tego przepisu; oraz naruszenie
przepisów postępowania przez błędną wykładnię art. 381 k.p.c. i nie
przeprowadzenie postępowania dowodowego wnioskowanego w pkt. III 1.2 lit. a-b
apelacji. Odwołujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i zmianę zaskarżonej
decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 9 czerwca 2012 r.
Nr […] i przyznanie odwołującemu prawa do emerytury od dnia 22 maja 2012 r.
Ponadto zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego kosztów
postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm
przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie. Wyjaśniając cel ustawy o
emeryturach i rentach z FUS, Trybunał Konstytucyjny w wyrokach z dnia 22
czerwca 1999 r., K 5/99 (OTK 2000, Nr 5, poz. 100, z dnia 4 stycznia 2000 r., K
18/99 (OTK 2000 Nr 1, poz. 1) oraz z dnia 12 września 2000 r., K 1/00 (OTK 2000,
Nr 6, poz. 185) stwierdził, że było nim wprowadzenie stabilnego systemu
ubezpieczeń społecznych, w którym urzeczywistnione zostałoby prawo do
zabezpieczenia społecznego w istniejących warunkach demograficznych i
gospodarczych przez wprowadzenie efektywnego systemu emerytalno-rentowego,
opartego na jednolitych zasadach dla wszystkich ubezpieczonych. Realizacji tego
celu służyło m.in. ograniczenie stworzonego w poprzednio obowiązującym systemie
ubezpieczeń społecznych zbyt szerokich możliwości wcześniejszego
przechodzenia na emeryturę i obniżania wieku emerytalnego dla szeregu grup
zawodowych. Nowy system emerytalny musiał przy tym przewidywać rozwiązania
przejściowe, przy zachowaniu „zasady ewolucyjnego kształtowania uprawnień
emerytalnych”, które wymagały uwzględnienia praw wcześniej nabytych lub ich
uzasadnionych ekspektatyw, znajdujących pokrycie w składkach na ubezpieczenie
emerytalne. Dopiero taki sposób realizacji założeń ustawy o emeryturach i rentach
mógł być bowiem uznany za zgodny z wartościami i normami konstytucyjnymi.
Zamiar ustawodawcy stopniowego „wygaszania” dotychczasowych szczególnych
6
uprawnień emerytalnych niektórych ubezpieczonych, w tym pracowników
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, znalazł
swoje odzwierciedlenie w strukturze ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W
ostateczności ustawa zachowała dotychczasowe zasady przechodzenia na
wcześniejszą emeryturę dla zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze pracowników urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r.
(art. 32), ograniczając jednocześnie możliwości przechodzenia na emeryturę na
uprzywilejowanych zasadach dla będących pracownikami ubezpieczonych
urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r. (art. 46
ust. 1). Obie regulacje mają przejściowy charakter, gdyż pierwsza dotyczy tych
ubezpieczonych, którzy w dniu wejścia ustawy w życie osiągnęli wiek co najmniej
50 lat, druga natomiast odnosi się do tych ubezpieczonych, którzy przesłanki
nabycia prawa do wcześniejszej emerytury spełnią do końca 2007 r. Ustawa o
emeryturach i rentach w obejmującym przepisy przejściowe rozdziale 2 działu X
zawiera szczególną regulację intertemporalną dotyczącą niektórych
ubezpieczonych zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze przed dniem 1 stycznia 1999 r. Mianowicie w zawartym z tym rozdziale
art. 184 zostało przewidziane prawo do wcześniejszej emerytury dla zamkniętego
katalogu ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy w dniu
wejścia ustawy w życie (1 stycznia 1999 r.) osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w
szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w
przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż
60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o
którym mowa w art. 27 (co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla
mężczyzn). Takim ubezpieczonym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku
przewidzianego w art. 32 ustawy pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego
funduszu emerytalnego oraz (do dnia 1 stycznia 2013 r., tj. do wejścia w życie
ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. poz. 637)
rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego
pracownikiem. Art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie odsyła w
zakresie warunków nabycia prawa do wcześniejszej emerytury do art. 32 ustawy,
7
jak czyni to art. 46, lecz ustanawia własne przesłanki nabycia tego prawa. Odnosi
się on do tych ubezpieczonych urodzonych poczynając od dnia 1 stycznia 1949 r.,
którzy w dniu wejścia ustawy w życie nie osiągnęli jeszcze wymaganego wieku,
lecz w całości spełnili do tej daty ustawowo określone wymagania stażowe, a co za
tym idzie - ich uprawnienie emerytalne na podstawie dotychczasowych zasad
znajdowało pokrycie w odprowadzonych do dnia 31 grudnia 1998 r. składkach na
ubezpieczenie społeczne. Tacy ubezpieczeni mogą zatem realizować prawo do
emerytury na „starych” zasadach, po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego
w art. 32 ustawy. Rozważając kwestię znaczenia zawartego w art. 184 ust. 1
ustawy zwrotu „osiągnięcie wieku przewidzianego w art. 32” w judykaturze zauważa
się, iż przepis art. 32 ustawy w ust. 1 posługuje się pojęciem „wieku niższego niż
określony w art. 27 pkt 1 ustawy” (co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat
dla mężczyzn), a w ust. 4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, a
także rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których przysługuje
prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj.
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku
emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z ze zm.). Reasumując, prawo do
emerytury z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS nabywa ubezpieczony
urodzony po dniu 31 grudnia 1948 r., który w dniu wejścia w życie ustawy spełnił
określone w niej warunki stażowe, a po tej dacie osiągnął wymagany wiek,
niezależnie od tego, czy w chwili osiągnięcia tego wieku wykonywał pracę w
szczególnych warunkach lub był pracownikiem wykonującym inną pracę, czy też
pozostawał w zatrudnieniu na innej podstawie niż stosunek pracy bądź nie
pozostawał w jakimkolwiek zatrudnieniu, z tym, że w przypadku pozostawania w
stosunku pracy prawo do emerytury uzależnione było od jego rozwiązania (uchwała
Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2007 r., II UZP 14/06, OSNP 2007 nr 13-14,
poz. 199 oraz wyroki tego Sądu z dnia 18 lipca 2007 r., I UK 62/07, OSNP 2008 nr
17-18, poz. 269, z dnia 6 grudnia 2007 r., I UK 132/07, LEX nr 621798, z dnia 21
maja 2009 r., II UK 370/08, OSNP 2011 nr 1 - 2, poz. 20 i z dnia 14 czerwca 2012 r.,
I UK 1/12, LEX nr 1229806). Osiągnięcie do dnia 1 stycznia 1999 r. okresu pracy w
szczególnych warunkach, o którym mowa w art. 184 ustawy, wyłącza przy tym
8
ponowne ustalanie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego według zasad
wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 tego aktu (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 23
kwietnia 2010 r., II UK 313/09, OSNP 2011 nr 19 - 20, poz. 260 i z dnia 13 lipca
2011 r., I UK 12/11, LEX nr 989126). Godzi się zauważyć, że zgodnie z art. 100
ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczeń określonych w
ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego
nabycia. Wówczas też, na wniosek osoby uprawnionej, organ rentowy wydaje
decyzję o przyznaniu tego prawa (art. 116 i art. 118 ustawy). Niespełnienie przez
ubezpieczonego ustawowych warunków koniecznych do przyznania świadczenia
powoduje wydanie decyzji odmownej, również wtedy, gdy niespełniona została
tylko jedna z przesłanek nabycia prawa do świadczenia. Wypada dodać, iż w
sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych postępowanie sądowe wszczyna się
na skutek odwołania wniesionego od decyzji organu rentowego, które zastępuje
pozew. Kognicję sądu ubezpieczeń społecznych określa art. 476 § 2 w związku z
art. 4779
k.p.c. W świetle powyższych unormowań sąd ten rozpoznaje odwołania od
decyzji organów rentowych w wymienionych w powołanych przepisach sprawach,
m.in. dotyczących emerytur i rent. W judykaturze utrwalony jest pogląd, w myśl
którego zakres rozpoznania i orzeczenia (przedmiot sporu) w tych sprawach
wyznaczony jest w pierwszej kolejności przedmiotem decyzji organu rentowego
zaskarżonej do sądu ubezpieczeń społecznych, a w drugim rzędzie przedmiotem
postępowania sądowego determinowanego zakresem odwołania od tejże decyzji
(wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2000 r., II UKN 685/99, OSNP 2002
nr 5, poz. 121 oraz postanowienia z dnia 13 maja 1999 r., II UZ 52/99, OSNP 2000
nr 15, poz. 601 i z dnia 13 października 2009 r., II UK 234/08, LEX nr 553692). W
postępowaniu odrębnym w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, toczącym
się z odwołania od decyzji organu rentowego wydanej na wniosek o przyznanie
emerytury lub renty, niedopuszczalne jest przedmiotowe przekształcenie
roszczenia w trybie art. 193 k.p.c. przez żądanie ustalenia tylko niektórych
przesłanek warunkujących prawo do świadczenia (wyroki Sądu Najwyższego: z
dnia 17 grudnia 1998 r., I PKN 434/97, OSNP 1998 nr 21, poz. 627; z dnia 23
lutego 1999 r., I PKN 597/98, OSNP 2000 nr 8, poz. 301; z dnia 12 stycznia 2005 r.,
I UK 160/04, OSNP 2005 nr 16, poz. 255; z dnia 9 października 2006 r., II UK 65/06,
9
OSNP 2007 nr 19 - 20, poz. 298 i z dnia 19 października 2010 r., II UK 108/10, LEX
nr 688682). Wyrok ustalający istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego lub
prawa jest dopuszczalny w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych
wyjątkowo i tylko wówczas, gdy przepis tak stanowi, np. w sprawach o ustalenie
istnienia lub nieistnienia obowiązku ubezpieczenia, obowiązku opłacania składek,
zwrotu nienależnego świadczenia. Natomiast regułą jest, że sąd ubezpieczeń
społecznych w trybie rozpoznania odwołania od decyzji organu rentowego
„przyznaje” konkretne świadczenie lub określa jego wysokość (wyrok Sądu
Najwyższego z 25 kwietnia 2008 r., I UK 267/07, LEX nr 607443). Nie jest zatem
dopuszczalne w tej kategorii spraw wydanie wyroku ustalającego spełnienie przez
ubezpieczonego niektórych przesłanek wymaganych do nabycia prawa do
świadczenia lub wyroku przyznającego to świadczenie pod warunkiem spełnienia
pozostałych kryteriów w przyszłości (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego
2010 r., I UK 262/09, LEX nr 585728; z dnia 9 marca 2010 r., I UK 267/09, Monitor
Prawa Pracy 2010 nr 7, s. 382 i z dnia 7 kwietnia 2011 r., I UK 363/10, LEX nr
863948). Co do zasady w postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu
ubezpieczeń społecznych badaniu podlega legalność decyzji według stanu
faktycznego i prawnego istniejącego w chwili jej wydania (wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 10 marca 1998 r., II UKN 555/97, OSNAPiUS 1999 nr 5, poz.
181; z dnia 20 maja 2004 r., II UK 395/03, OSNP 2005 nr 3, poz. 43; z dnia 25
stycznia 2005 r., I UK 152/04, OSNP 2005 nr 17, poz. 273; z dnia 2 lutego 2007 r.,
III UK 25/07, OSNP 2008 nr 19 - 20, poz. 293). Skoro zgodnie z art. 100 ustawy o
emeryturach i rentach z FUS prawo do świadczenia (in abstracto) powstaje z dniem
spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego nabycia, to w przypadku
emerytury, o jakiej mowa w art. 184 ustawy - mając na uwadze, że wskazane w tym
przepisie kryterium okresów składkowych i nieskładkowych oraz stażu pracy w
szczególnych warunkach powinno być spełnione do chwili wyjścia w życie ustawy,
tj. 1 stycznia 1999 r. - dniem tym jest dzień ziszczenia się pozostałych warunków
określonych w tym przepisie, czyli osiągnięcie przez wnioskodawcę wieku
emerytalnego, jeśli nie pozostawał w stosunku pracy i nie był członkiem otwartych
funduszy emerytalnych. W przeciwnym razie prawo do emerytury z tego przepisu
powstaje dopiero po rozwiązaniu wszystkich stosunków pracy, w jakich
10
ubezpieczony pozostawał w dniu osiągnięcia wieku emerytalnego lub w dniu
złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym
funduszu emerytalnym. Wracając na grunt niniejszej sprawy wypada stwierdzić, że
ubezpieczony przed złożeniem wniosku emerytalnego nie złożył wniosku o
przekazanie środków zgromadzonych OFE za pośrednictwem ZUS na dochody
budżetu państwa. Na rozprawie 22 października 2012 r. odwołujący jedynie
oświadczył, że wniosek taki zgłosi z chwilą otrzymania świadczenia emerytalnego.
Mając powyższe na uwadze nie został spełniony wyżej wymieniony warunek, ani w
chwili rozstrzygania tej sprawy przez organ rentowy poprzez wydanie decyzji, ani w
chwili zamknięcia rozprawy przez Sąd drugiej instancji. Innym słowy nie zachodziły
warunki do zastosowania w niniejszej sprawie art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji wyroku,
na podstawie art. 39814
k.p.c.