Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lipca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 22 lipca 2015 r. w Lublinie

sprawy E. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 3 lutego 2015 r. sygn. akt VIII U 2061/12

oddala apelację.

III AUa 323/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia
5 kwietnia 2012 roku przeliczył wysokość emerytury E. W. na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń, zwanej dalej ustawą FUS. Wskazał, że do ustalenia wysokości świadczenia przyjęto wariant ze wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru wyliczonym z dziesięciu lat kalendarzowych od dnia 1 stycznia 1987 roku do dnia 31 grudnia 1996 roku, w wysokości 75,96%.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła E. W.. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że wnioskodawczyni nie sprecyzowała żadnych zarzutów względem zaskarżonej decyzji.

W piśmie procesowym z dnia 25 lipca 2012 roku E. W. sprecyzowała swoje stanowisko procesowe i wniosła o uwzględnienie do wysokości jej świadczenia dodatkowych zarobków za lata 1987-1989 w łącznej kwocie 219.227 złotych, w tym 4.000 złotych premii za miesiąc grudzień 1987 roku, 8.000 złotych tak zwanej „bilansówki” za 1987 rok i 16.700 premii „14” za 1987 rok, 9.457 złotych wynagrodzenia chorobowego w 1988 roku, 12.900 złotych premii „14” za 1988 rok, 10.000 złotych tak zwanej „bilansówki” za 1988 rok oraz 158.170 złotych premii za miesiąc grudzień 1989 roku. Wniosła o uwzględnienie wynagrodzenia z dziesięciu lat kalendarzowych od dnia 1 stycznia 1987 roku do dnia 31 grudnia 1996 roku z uwzględnieniem powyżej wymienionych dodatkowych zarobków. Nadto w piśmie procesowym z dnia 29 lipca 2013 roku wniosła o uwzględnienie do okresu zatrudnienia okresu pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia w okresie od dnia 1 maja 1993 roku do dnia 17 lipca 1993 roku.

Wyrokiem z dnia 3 lutego 2015 roku Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił zaskarżoną decyzję o tyle , że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru E. W. ustalił na 76,37% ( pkt I wyroku ).

Postanowieniem zawartym w pkt II wyroku Sąd przekazał wniosek E. W. o zaliczenie do okresu zatrudnienia okresu pobierania zasiłku chorobowego od dnia 1 maja 1993 roku do dnia 17 lipca 1993 roku po ustaniu zatrudnienia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. według właściwości.

Podstawą wyroku były następujące ustalenia:

Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 23 marca 2007 roku przyznał E. W. emeryturę od dnia 30 lipca 2007 roku, to jest od zakończenia pobierania zasiłku chorobowego. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z dziesięciu lat kalendarzowych, to jest z okresu od dnia 1 stycznia 1987 roku do dnia 31 grudnia 1996 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 75,96%. Nadto przy obliczaniu wysokości świadczenia uwzględniono 29 lat i 5 miesięcy okresów składkowych oraz 6 miesięcy okresów nieskładkowych. Wysokość świadczenia wyniosła 1.098,21 złotych.

W dniu 16 marca 2012 roku skarżąca złożyła wniosek o przeliczenie emerytury.

Zaskarżoną decyzją z dnia 5 kwietnia 2012 roku do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia skarżącej przyjęto wynagrodzenie z 10 lat kalendarzowych od 1 stycznia 1987 roku do 31 grudnia 1996 roku przy przyjęciu dotychczasowego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 75,96% oraz kwoty bazowej z dnia przyznania prawa do świadczenia, to jest kwoty 2059,92 złotych. Od dnia 1 marca 2012 roku zwiększono kwotę świadczenia przysługującego wnioskodawczyni w dniu 29 lutego 2012 roku o kwotę 71 złotych, to jest o kwotę obowiązującej waloryzacji. Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował E. W., iż po uwzględnieniu przedłożonych zarobków nadal najkorzystniejszym wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru świadczenia jest wskaźnik dotychczasowy - 75,96%. Dodał, że za lata 1978-1993 przyjęto wynagrodzenia wykazane w Rp-7 z dnia 5 listopada 1999 roku wystawionym przez Spółdzielnię (...), które zostało uznane przez ZUS jako wiarygodne.

Sąd ustalił, że wnioskodawczyni E. W. była zatrudniona od dnia 7 sierpnia 1978 roku do dnia 30 kwietnia 1993 roku w Spółdzielni (...) z siedzibą w L. w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku specjalisty do spraw ekonomicznych. Pracodawca wystawił wnioskodawczyni w dniu 5 listopada 1999 roku zaświadczenie na druku Rp-7, z podaniem wysokości wynagrodzeń za lata 1978-1993. Wynagrodzenia te zostały uwzględnione przy ustaleniu wysokości świadczenia wnioskodawczyni.

Biegły sądowy z zakresu rachunkowości, finansów i operacji gospodarczych w opinii dokonał wyliczenia dochodów wnioskodawczyni za okres od l stycznia 1987 roku do 31 grudnia 1990 roku na podstawie przedłożonych przez wnioskodawczynię wraz z wnioskiem o przeliczenie świadczenia kserokopii kart wynagrodzeń. Potwierdził, że zgodnie z zaświadczeniem Rp-7 z dnia 5 listopada 1999 roku wynagrodzenie wnioskodawczyni wyniosło w 1987 roku – 265.139 złotych, w 1988 roku – 495.880 złotych, w roku 1989 roku – 1.979.481 złotych, w 1990 roku – 8.795.439 złotych. Potwierdził również, że w zaświadczeniu Rp-7 z dnia 5 listopada 1999 roku nie ujęto 4.000 złotych premii za miesiąc grudzień 1987 roku, 8.000 złotych tak zwanej „bilansówki” za 1987 rok i 16.700 premii „14” za 1987 rok, 9.457 złotych wynagrodzenia chorobowego w 1988 roku, 12.900 złotych premii „14” za 1988 rok, 10.000 złotych tak zwanej „bilansówki” za 1988 rok oraz 158.170 złotych premii za miesiąc grudzień 1989 roku. Biegły wskazał, że w świetle obowiązujących w okresie od 1 stycznia 1987 roku do 31 grudnia 1989 roku przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1987 roku w sprawie zgłaszania pracowników do ubezpieczenia społecznego oraz składek na to ubezpieczenie (Dz. U. nr 37, poz. 211, ze zmianami) a także przepisów uchwały nr 33 Rady Ministrów z dnia 25 marca 1983 roku w sprawie klasyfikacji wynagrodzeń w jednostkach gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski nr 15, poz. 85, ze zmianami), a także zarządzenia nr 21 Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 maja 1984 roku w sprawie klasyfikacji składników wynagrodzeń (Dz. Urz. GUS nr 3, poz. 6) wypłaty z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach oraz wypłaty z zysku do podziału nie były zaliczane do wynagrodzeń osobowych i nie stanowiły podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne. Ponadto postanowienia § 7 cyt. wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1987 roku stanowiły, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników zatrudnionych w spółdzielczych zakładach usługowych prowadzonych na zasadach zryczałtowanego rozrachunku stanowiło miesięczne wynagrodzenie tych pracowników, ustalone w formie ryczałtów uzależnionych od kategorii osobistego zaszeregowania przez spółdzielnię. Załączone do akt emerytalnych umowy o pracę i wypłaty premii z nadwyżki bilansowej wskazują, że Spółdzielnia (...) w L. spełniała warunki określone w § 7 wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów. W związku z tym, do dochodów wykazanych w zaświadczeniu Rp-7 z dr 5 listopada 1999 roku nie mogły być doliczone nagrody z zysku i z nadwyżki bilansów figurujące na kartach wynagrodzeń jako: „14” w kwocie 16.700 złotych za 1987 rok i w kwocie 12.900 złotych za 1988 rok, a także tak zwana „bilansówka” w kwocie 8.000 złotych za 1987 rok i w kwocie 10.000 złotych za 1988 rok. Biegły dodał, że zasiłek chorobowy w kwocie 9.457 złotych nie może być doliczony do dochodu za 1988 rok, bowiem zasiłki chorobowe za ten rok w łącznej kwocie 29.888 złotych już są uwzględnione w zaświadczeniu Rp-7 z dnia 5 listopada 1999 roku. W ocenie biegłego ze wskazanych przez wnioskodawczynię składników wynagrodzenia w podstawie wymiaru świadczenia uwzględnieniu podlegała premia za grudzień 1987 roku w kwocie 4.000 złotych i premia za grudzień 1990 roku w kwocie 158.170 złotych. Biegły wyjaśnił, że figurująca w prawym górnym rogu karty wynagrodzeń z 1987 roku kwota 4.000 złotych dotyczy premii za grudzień 1987 roku, gdyż w tabeli wpisano w ostatnim wierszu premię za listopad w kwocie 4.680 złotych. Z tego względu uznał, że kwota 4.000 złotych dotyczy premii za grudzień 1987 roku. Natomiast premia w kwocie 158.170 złotych wpisana w górnej części karty wynagrodzeń 1990 rok jako(...) dotyczy grudnia 1990 roku, a nie grudnia 1989 roku. Dowodzi temu fakt, ze zapisu dokonano na karcie z 1990 roku oraz to, że jej wysokość zbliżona do poziomu premii wypłaconych w 1990 roku. Biegły skorygował kwotę dochodu za 1987 rok wykazaną w zaświadczeniu Rp-7 poprzez odliczenie premii w kwocie 12.037 złotych za IV kwartał 1986 roku i doliczenie tej kwoty premii do dochodu za 1986 rok, bowiem kolejność wpisów w tabeli zamieszczonej w górnej części karty wynagrodzeń z 1987 roku dowodzi, że jest to premia za IV kwartał 1986 rok. Uwzględniając powyższe biegły ustalił, że dochody wnioskodawczyni wynosiły w 1986 roku – 123.737 złotych, w 1987 roku – 257.102 złotych, w 1988 roku – 495.880 złotych, w 1989 roku – 1.979.481 złotych oraz w roku 1990 – 8.953.609 złotych. Finalnie biegły wskazał, że najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok złożenia wniosku o emeryturę (1 marca 2007 roku) wynosi 75,86 %, a najkorzystniejszy wskaźnik podstawy wymiaru obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia społecznego (1975, 1978-1984, 1987-1996, 1999-2000) wynosi 70,25 %, Podkreślił, że obydwa wyliczone wyżej wskaźniki podstawy wymiaru są niższe od wskaźnika na poziomie 75,96% ustalonego w zaskarżonej decyzji z dnia 5 kwietnia 2012 roku.

W kolejnych opiniach uzupełniających biegły odnosił się szczegółowo do zastrzeżeń i zarzutów wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni w składanych zastrzeżeniach wskazywała min. ,że premia w kwocie 159.170 złotych oznaczona jako (...) wykazana w górnej części kartoteki z 1990 roku wypłacona została w styczniu 1990 roku, a nie w marcu 1990 roku i dotyczy wyrównania premii za grudzień roku. Należy ją zatem doliczyć do dochodu za rok 1989, gdyż wszystkie premie za 1990 rok wpisane są według kolejności w prawidłowej części kartoteki roku w poz. 17.

W opinii uzupełniającej z dnia 12 listopada 2013 roku biegły podzielił stanowisko wnioskodawczyni odnośnie tego zarzutu. Wyjaśnił, że premia w kwocie 158.170 złotych figurująca w górnej części karty wynagrodzeń z 1990 roku nie zawiera informacji, którego roku ona dotyczy. Z oznaczenia (...) na karcie wynika, że wypłata premii miała miejsce w marcu 1990 roku. Wskazują na to oznaczenia dodatkowych wypłat na karcie zarobkowej z poprzedniego 1989 roku, gdzie w pierwszej kolejności podane są miesiące, których dotyczą wypłaty, a w następnej kolejności numery list płac. Idąc tym tokiem rozumowania cyfra (...) oznacza miesiąc, w którym dokonana została wypłata, a cyfry (...) oznaczają numer listy płacy. Jednakże następne oznaczenie w postaci rzymskiej liczby (...) przed kwotą „158.170" wskazuje, że istotnie może ona dotyczyć grudnia 1989 roku jak dowodzi wnioskodawczyni. W związku z powyższym biegły sprostował wysokość dochodów rocznych za lata 1989 i 1990 oraz wskaźniki roczne za te lata przedstawione w opinii zasadniczej z dnia 11 października 2012 roku i uznał, że w 1989 roku dochód wyniósł 2.137.651 złotych, zaś w 1990 roku 8.795.439 złotych. W tej sytuacji najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok złożenia wniosku o emeryturę wynosi 76,37%.

W ostatniej ze sporządzonych w toku postępowania opinii uzupełniających biegły w pełni podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Sąd Okręgowy podniósł , że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku, poz. 1440, ze zmianami.), zwanej dalej ustawą FUS, zawartymi w art. 15 ust. 1 podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okres u podlegania ubezpieczeniu.

Według art. 111 ust. 1 ustawy wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)  z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)  z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3)  z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku
o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Przeprowadzony dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, finansów i operacji gospodarczych pozwolił na skontrolowanie możliwości wyliczenia wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia. Zdaniem Sądu opinia biegłego wraz z opiniami uzupełniającymi, ma charakter całościowy, jest w pełni rzetelna i zasługuje w całości na uwzględnienie. Została ona opracowana w oparciu o bezpośrednie zapoznanie się z materiałem dowodowym zgromadzonym przez organ rentowy i przez Sąd. Jego oceny i stosownych wyliczeń, dokonał specjalista posiadający konieczną i wystarczającą wiedzę w zakresie opiniowanego przedmiotu. Wnioski zawarte w opinii są rzeczowo i logicznie uzasadnione. Zastrzeżenia składane do opinii głównej i opinii uzupełniającej przez wnioskodawczynię zostały przez biegłego w rzeczowy sposób wyjaśnione.

Sąd wskazał, że w niniejszej sprawie sporną kwestią była możliwość uwzględnienia do wysokości podstawy wymiaru świadczenia wnioskodawczyni: premii bilansowych 8.000 złotych za rok 1987 i 10.000 złotych za rok 1988, premii w kwocie 12.037 złotych, która dodatkowo powinna być doliczona do dochodu za rok 1987, kwoty 9.475 złotych tytułem zasiłku chorobowego w 1988 roku oraz premii w kwocie 159.170 złotych, która powinna być zaliczona do roku 1989.

Sąd podzielił stanowisko biegłego sądowego o braku możliwości uwzględnienia do wysokości podstawy wymiaru świadczenia wnioskodawczyni: premii bilansowych 8.000 złotych za rok 1987 i 10.000 złotych za rok 1988. Ze stanowiska procesowego wnioskodawczyni wynika, że łączyła ją ze Spółdzielnią umowa o pracę oraz że premie bilansowe wypłacane były z funduszu zasobowego Spółdzielni tworzonego z wpłat wpisowego przez jej członków i z nadwyżki bilansowej. Sąd stwierdził , że biegły zasadnie powołał się na treść art. 77 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 roku Prawo spółdzielcze w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 1991 roku (Dz. U. z 1982 roku, Nr 30, poz. 210, ze zmianami). Przepis ten w jednoznaczny sposób precyzuje, ze wypłaty z nadwyżki bilansowej na premie i nagrody dla pracowników nie stanowiły podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne. Z jego treści wynika, że znajduję on zastosowanie nie tylko w stosunku do członków spółdzielni, ale także do osób, które ze spółdzielnią związane były umową o pracę. Co istotne, wnioskodawczyni twierdziła w toku postępowania, ze składki na ubezpieczenie społeczne od powyższych premii zostały mimo wszystko odprowadzone, jednakże w żaden sposób okoliczności tej nie udowodniła, a to ją obciążał w tym zakresie ciężar dowodu.

Sąd podzielił również w pełni stanowisko biegłego odnośnie uwzględnienia premii w kwocie 12.037 złotych do dochodu za rok 1987. Analiza kart wynagrodzeń dokonana przez biegłego była skrupulatna i wyciągnięte przez niego wnioski są przekonujące. Biegły jednoznacznie wskazał, ze powyższa kwota nie może być uwzględniona do roku 1987. Istotnie powyższa premia została oznaczona, jako „Pr. IV kw." wpisana w górnej części karty wynagrodzeń z 1987 roku, a jej wypłata nastąpiła w marcu 1987 roku na liście plac oznaczonej numerem 32a. Przekonuje jednak stanowisko biegłego, który wskazał, że w następnej kolejności wpisano wypłatę premii bieżącej za III kwartał 1987 roku oraz premie za październik i listopad 1987 rok, a następne listy płac noszą kolejne numery: 105, 169 i 170. Kolejność wpisów wypłaconych kwot premii i numerów list dowodzi, , że kwoty 8.000 złotych i 12.037 złotych dotyczą 1986 roku a pozostałe kwoty wpisane poniżej dotyczą 1987 roku.

Przekonuje również stanowisko biegłego o braku materiału dowodowego (kart zasiłkowych), które pozwoliłyby wyliczyć kwoty wypłaconych wnioskodawczyni zasiłków chorobowych i jednocześnie uwzględnić jej wniosek o zaliczenie kwoty 9.475 złotych tytułem zasiłku chorobowego w 1988 roku. Odnośnie kwestii premii w kwocie 159.170 złotych, która powinna być zaliczona do roku 1989 biegły podzielił stanowisko wnioskodawczyni. W związku z powyższym biegły sprostował wysokość dochodów rocznych za lata 1989 i 1990 oraz wskaźniki roczne, a najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok złożenia wniosku o emeryturę wzrósł do 76,37 %

Wobec wyliczenia wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił E. W. nową wysokość podstawy wymiaru emerytury według wskaźnika 76,37%.

Z powyższych względów, na podstawie powołanych przepisów oraz artykułu 477 ¹⁴ § 2 kpc, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Sąd zaznaczył że w toku postępowania wnioskodawczyni domagała się uwzględnienia do okresu zatrudnienia okresu pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia w okresie od dnia 1 maja 993 roku do dnia 17 lipca 1993 roku. Jednocześnie z treści pisma nie wynikało, aby wnioskodawczyni w powyższej kwestii odwoływała się od jakiejkolwiek decyzji organu rentowego, nic nie wskazuje bowiem na to, aby kwestionowała stanowisko organu rentowego zawarte w decyzji, bądź chociażby w piśmie o niej kierowanym. Zgodnie z treścią art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c., jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie dotychczas nie rozpoznane przez organ rentowy, Sąd przekazuje je do rozpoznania organowi rentowemu.

Z tych względów, na podstawie podanych przepisów Sąd Okręgowy w Lublinie przekazał organowi rentowemu do rozpoznania nowe żądanie wnioskodawczyni uwzględnienia do okresu zatrudnienia okresu pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia w okresie od dnia 1 maja 1993 roku do dnia 17 lipca 1993 roku.

Apelację od wyroku wniosły obie strony.

W złożonej apelacji skierowanej do punktu I wyroku, wnioskodawczyni wniosła o zmianę wyroku poprzez zaliczenie do okresu zatrudnienia okresu pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia w okresie od 1 maja 1993 do 17 lipca 1993 oraz nie uwzględnionych wynagrodzeń do podstawy wymiaru emerytury: premii bilansowej w kwocie 8000 zł za 1987 rok, premii bilansowej w kwocie 10 000 zł za 1998 rok, zasiłku chorobowego w kwocie 9457 zł za 1988 rok, premii za IV kwartał w kwocie 12 037 zł za 1997 rok, a nie do roku 1986, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych oddział w L. zaskarżył wyrok w pkt I zarzucając :

- naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 111 ust 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr153,poz. 1227 ze zm. 43), oraz pominięcie § 21 rozporządzenia Ministra pracy i polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postepowania o świadczenia emerytalno – rentowe ( Dz U. z 8 listopada 2011 roku ) ,

- sprzeczność ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie , że wnioskodawczyni udowodniła wysokość wynagrodzenia z roku 1989 w kwocie wyższej niż wykazana w zaświadczeniu wydanym przez pracodawcę Podnosząc powyższe wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni podlega odrzuceniu.

Zgodnie z art. 370 k.p.c. - Sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie. Wskazać należy, że apelacja z innych przyczyn niedopuszczalna, to w szczególności apelacja w stosunku do orzeczenia nieistniejącego.

Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 3 lutego 2015 roku zmienił zaskarżoną decyzję podwyższając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonej w stosunku do wskaźnika ustalonego przez organ rentowy. W sentencji tego wyroku brak było rozstrzygnięcia w przedmiocie oddalenia odwołania w pozostałej części.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego, w sytuacji gdy strona wniosła środek odwoławczy dotyczący przedmiotu nieobjętego rozstrzygnięciem w sentencji orzeczenia, to środek ten podlega odrzuceniu jako niedopuszczalny z powodu braku substratu zaskarżenia (por. postanowienia SN z dnia: 25 lutego 1997 r., II CKN 15/97, OSNC 1997 nr 6-7, poz. 89; 11 września 2002 r., V CKN 1165/00, LEX nr 57221; 19 lipca 2006 r., I CZ 35/06, LEX nr 584195; 10 listopada 2009 r., II PZ 19/09, LEX nr 574537; 4 lutego 2011 r., I UZ 174/10, LEX nr 1391158, 21 września 2011 r., II PK 34/11, LEX nr 1103014). Tak k też wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14 stycznia 2015 r. (II UZ 60/14 LEX nr 1652391).

W ocenie Sądu Apelacyjnego brak w sentencji zaskarżonego apelacją wyroku rozstrzygnięcia co do oddalenia odwołania od decyzji organu rentowego w części dotyczącej ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury przewyższającego 76,37%, czyni wyrok w tym zakresie nieistniejącym i uniemożliwia skutecznego jego zaskarżenie w tej części. Wnioskodawczyni mogła wnieść o uzupełnienie wyroku Sądu Okręgowego w części dotyczącej oddalenia odwołania od decyzji organu rentowego, czego nie uczyniła.

W tym stanie rzeczy apelacja wnioskodawczyni powinna być odrzucona przez Sąd Okręgowy. Zgodnie z art. 373 zd. 1 kpc sąd drugiej instancji odrzuca na posiedzeniu niejawnym apelację, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez sąd pierwszej instancji.

Z tych względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w postanowieniu.

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że podwyższenie przez Sąd I instancji wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury E. W. wynikało z prawidłowych, rzetelnych ustaleń biegłego z zakresu księgowości w zakresie doliczenia do dochodu za rok 1989 premii w kwocie 159.170 złotych. Premia ta pierwotnie wliczana była do dochodów za rok 1990, bowiem w tym roku została wypłacona.

Biegły po szczegółowej analizie dokumentacji płacowej wskazał min., że premia w kwocie 158.170 złotych figurująca w górnej części karty wynagrodzeń z 1990 roku nie zawiera informacji, którego roku dotyczy. Z oznaczenia (...) na karcie wynika, że wypłata premii miała miejsce w marcu 1990 roku. Wskazują na to oznaczenia dodatkowych wypłat na karcie zarobkowej z poprzedniego 1989 roku, gdzie w pierwszej kolejności podane są miesiące, których dotyczą wypłaty, a w następnej kolejności numery list płac. Oznaczenie w postaci rzymskiej liczby (...) przed kwotą „158.170" wskazuje, że kwota ta dotyczy grudnia 1989 roku. W związku z powyższym biegły sprostował wysokość dochodów rocznych za lata 1989 i 1990 oraz wskaźniki roczne za te lata przedstawione w opinii zasadniczej z dnia 11 października 2012 roku i wyliczył, że w 1989 roku dochód wyniósł 2.137.651 złotych, zaś w 1990 roku 8.795.439 złotych. W tej sytuacji najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok złożenia wniosku o emeryturę wynosi 76,37% . Takie stanowisko biegłego zostało podzielone przez Sąd I instancji.

Zaznaczyć należy, że po złożeniu opinii uzupełniającej i jej doręczeniu, organ rentowy nie przedstawił żadnych zarzutów.

W tym stanie rzeczy prawidłowo Sąd I instancji podzielił stanowisko biegłego co do zaliczenia premii w kwocie 159.170 złotych, do roku 1989. Istotnym jest, że biegły sprostował wysokość dochodów rocznych za lata 1989 i 1990 oraz wskaźniki roczne, a najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok złożenia wniosku o emeryturę wzrósł do 76,37 %. Wbrew więc zarzutom apelacji organu rentowego, nie doszło w niniejszej sprawie do naruszenia wskazanych w apelacji przepisów prawa materialnego.

Z tych względów, na podstawie art. 385 kpc Sąd Apelacyjny apelacje oddalił.