Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2015 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Powalska

Protokolant: staż. Patrycja Tokarek

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2015 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 800.000 ( osiemset tysięcy) złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 4 marca 2011 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 41.606,33 ( czterdzieści jeden tysięcy sześćset sześć 33/100) złotych tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 10 lutego 2015 r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. rentę na zwiększone potrzeby:

a. za maj 2011 r. w kwocie 5000 ( pięć tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2011 r. do dnia zapłaty,

b. za czerwiec 2011 r. w kwocie 5000 ( pięć tysięcy ) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 czerwca 2011 roku do dnia zapłaty,

c. za lipiec 2011 r. w kwocie (...) ( dwa tysiące dziewięćset sześćdziesiąt pięć) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lipca 2011 roku do dnia zapłaty,

d. za wrzesień 2011 r. w kwocie (...) ( jeden tysiąc pięćset trzydzieści pięć) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2011roku do dnia zapłaty,

e. za okres od października 2011 roku do maja 2012 roku włącznie w wysokości po 2.500 ( dwa tysiące pięćset ) złotych miesięcznie z ustawowymi odsetkami od 11 – go dnia każdego kolejnego miesiąca do dnia zapłaty,

f. za czerwiec 2012r. w kwocie 1950 ( jeden tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty,

g. za lipiec 2012 r w kwocie 2500 ( dwa tysiące pięćset ) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lipca 2012 roku do dnia zapłaty,

h. za okres od sierpnia 2012 r. do stycznia 2013 r. włącznie w wysokości po 3000 ( trzy tysiące ) złotych miesięcznie z ustawowymi odsetkami od 11 – go dnia każdego kolejnego miesiąca do dnia zapłaty,

i. za luty 2013 r. w kwocie 2150 ( dwa tysiące sto pięćdziesiąt) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2013 roku do dnia zapłaty,

j. za okres od marca 2013 r. do czerwca 2013 r. włącznie w wysokości po 3000 ( trzy tysiące ) złotych miesięcznie z ustawowymi odsetkami od 11 – go dnia każdego kolejnego miesiąca do dnia zapłaty,

k. od lipca 2013 r. w wysokości po 3.125 ( trzy tysiące sto dwadzieścia pięć ) złotych miesięcznie, płatne do 10 – go dnia każdego kolejnego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat ;

4.  ustala odpowiedzialność pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na przyszłość za wystąpienie u powoda skutków zdarzenia z dnia 2 lutego 2011 r.;

5.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

6.  nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 44.064 ( czterdzieści cztery tysiące sześćdziesiąt cztery) złote z tytułu części opłaty sądowej oraz 8.866 ( osiem tysięcy osiemset sześćdziesiąt sześć) złotych z tytułu poniesionych wydatków;

7.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 4.330 ( cztery tysiące trzysta trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 31/11

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym do tutejszego Sądu w dniu 14 lutego 2011 roku ( data wpływu) pełnomocnik powoda M. M. wniósł o zasądzenia od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 800.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz zasądzenia miesięcznej renty na zwiększone potrzeby w wysokości po 5.000 zł miesięcznie począwszy od dnia 3 lutego 2011 r. i na przyszłość płatnej z góry do 10 dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwu pozwanemu w zakresie rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat w przyszłości. Ponadto wnosił o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za następstwa wypadku, w wyniku którego powód doznał szkody, mogące powstać w przyszłości i zasądzenie kosztów procesu, (pozew – k. 3-8).

Pismem z dnia 5 lutego 2015 r. pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo w taki sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 41.606,33 złotych z tytułu odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanemu niniejszego pisma do dnia zapłaty. Oświadczył również że w pozostałym zakresie powództwo nie ulega modyfikacji, (pismo procesowe k. 525-530).

W piśmie procesowym z dnia 18 maja 2015 r. (data wpływu do Sądu) pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo, domagając się zasądzenia od pozwanego z tytułu zadośćuczynienia kwoty 800.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty, renty miesięcznej na zwiększone potrzeby począwszy od dnia 3 lutego 2011 r. i na przyszłość w wysokości po 5.000 złotych miesięcznie, płatnej z góry do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu w zakresie rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat w przyszłości oraz kwoty 41.606,33 zł z tytułu odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pisma procesowego z dnia 5 lutego 2015 r. do dnia zapłaty, (pismo procesowe – k. 866).

W piśmie procesowym z dnia 23 czerwca 2015 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo w ten sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zadośćuczynienia w kwocie 1.000.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 800.000 złotych od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu od dnia zapłaty, od kwoty 200.000 złotych od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pisma procesowego do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie pełnomocnik powoda popierał pozostałe powództwo zgodnie z żądaniami pozwu, (pismo procesowe k. 869).

Pozwany nie uznał powództwa i wnosząc o jego oddalenie w całości, zażądał zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przewidzianych prawem. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 2 lutego 2011 roku, w którym powód brał udział, ale podnosił że na ówczesnym etapie leczenie powoda nie zostało zakończone, nie jest znany rozmiar jego cierpień, ich intensywność, długotrwałość, nie są znane również znane skutki wypadku i ich nieodwracalność. Tym samym nie można przyjąć, że żądana przez powoda kwota zadośćuczynienia jest odpowiednia, (odpowiedź na pozew k. 37-38).

W kolejnych pismach procesowych składanych w toku postępowania pełnomocnik pozwanego konsekwentnie oświadczał, że nie uznaje powództwa i podnosi zarzut przyczynienia powoda do zaistnienia szkody na poziomie 90%, czego upatrywał w tym, że powód zdecydował się na podróżowanie w chwili gdy doszło do zdarzenia w części tylnej samochodu marki F. (...), siedząc na drewnianej, nie przymocowanej do podłogi ławeczce, bez zabezpieczenia pasami bezpieczeństwa, (pismo procesowe k. 58, k. 214, k. 473 ).

W dniu 15 stycznia 2013 r. pełnomocnik pozwanego poinformował, że w dniu 28 grudnia 2012 r. doszło do połączenia (...) Asekuracja Towarzystwo (...)..A. z siedzibą w W. z Towarzystwem (...) S.A. z siedzibą w W. na mocy którego nastąpiło przeniesienie całego majątku (...) Asekuracja Towarzystwo (...)..A. z siedzibą w W. na rzecz Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W., (pismo procesowe k. 365).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Powód M. M. okazjonalnie pomagał w zakładzie usługowym (...) należącym do jego ojca. Najczęściej pracował na miejscu, choć zdarzało się, iż wyjeżdżał z innymi pracownikami do pracy poza S.. W dniu 2 lutego 2011 roku M. M. z innymi pracownikami wyjechali do pracy do miejscowości T. położonej nieopodal D.. Do przewozu pracowników pracodawca podstawił samochód marki F. (...), którego tylna część nie była przystosowana do przewozu osób. Nie została wyposażona w żadne zabezpieczenia, w tym pasy bezpieczeństwa, a także w siedzenia, których funkcję miały pełnić drewniane ławki. Pomimo nie spełnienia standardów bezpieczeństwa powód, kierując się chęcią osiągnięcia środków utrzymania, zdecydował się na podróż w opisanych warunkach,

W dniu 2 lutego 2011 r. na trasie R. – Z. miał miejsce wypadek komunikacyjny. Kierujący pojazdem F. (...) o nr rej (...) 36 – J. B. jadąc na oblodzonym, prostym odcinku drogi wpadł w poślizg i stracił panowanie nad pojazdem, w wyniku czego zjechał na przeciwległy pas ruchu, a następnie wjechał do przydrożnego rowu znajdującego się po prawej stronie jezdni i uderzył lewym bokiem pojazdu oraz dachem w rosnące drzewo. M. M. był pasażerem w/w pojazdu i w wyniku wypadku doznał ciężkich obrażeń ciała (niesporne).

Samochód marki F. (...) o nr rej (...) 36 był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...) S.A.- polisa seria (...) (niesporne).

Bezpośrednią przyczyną zaistnienia wypadku był sposób jazdy kierującego samochodem F. (...) J. B., a w szczególności jazda z prędkością niedostosowaną do warunków drogowych i atmosferycznych. Kierowca prowadzący pojazd mechaniczny ma obowiązek przewozu pasażerów w sposób zgodny z wymogami prawa i bezpieczeństwa oraz w sposób adekwatny do posiadanego pojazdu. Kierowca, który stwierdza, że nie ma możliwości bezpiecznego i zgodnego z prawem przewozu pasażerów, powinien zaniechać jazdy. Kierowca samochodu ciężarowego powinien odmówić przewozu pasażerów w części ładunkowej nie przystosowanej do przewozu osób. Ustawa Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku nie zawiera żadnych uregulowań zobowiązujących pasażerów samochodów do sprawdzania przed rozpoczęciem jazdy dokumentacji pojazdu, a także sprawdzenia, czy pojazd przystosowany jest do przewozu osób oraz w jakiej ilości. Pasażerowie mają obowiązek korzystać z pasów bezpieczeństwa w pojeździe samochodowym wyposażonym w takie pasy. Gdyby pasażerowie samochodu F. (...) podróżowali w samochodzie o podobnych parametrach, przystosowanym do przewozu osób, ale nie wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dla pasażerów siedzących z tyłu, to takie okoliczności nie uchroniłyby ich od doznania obrażeń, a pasażerów zajmujących miejsca w środkowej części przestrzeni za kabinaą kierowcy, nawet od doznania obrażeń śmiertelnych w skutkach. Gdyby natomiast powód odbywał podróż samochodem F. w kabinie kierowcy, to wtedy w analizowanym wypadku drogowym, doznałby tylko obrażeń porównywalnych do tych jakich doznali J. B., G. O.
i S. C., tj. obrażeń o znikomym nasileniu i mających głównie postać miejscowych stłuczeń i otarć, (dowód: opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków mgr inż. G. A. k. 233- 252 k. 288-309, k. 341v-342, opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchy drogowego k. 129-133).

W wyniku wypadku powód doznał urazu wielonarządowego realnie zagrażającego jego życiu. Bezpośrednio z miejsca wypadku został przetransportowany do Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Z., gdzie wykonano u niego operację usunięcia śledziony z drenażem jamy otrzewnej. Następnie w tym samym dniu został przetransportowany do Oddziału Klinicznego Neurochirurgii i Onkologii Centralnego Układu Nerwowego (...) Szpitala (...) im. N. B. w Ł.. W jednostce tej w trakcie diagnostyki rozpoznano uraz głowy z utratą przytomności i stłuczeniem mózgu, niestabilne złamanie kręgu TH 11, pęknięcia kręgu Th 9, paraplegię dolną, złamanie kręgu L3, stłuczenie obu płuc, pourazową, obustronną odmę opłucnową z krwotokiem do jamy opłucnowej, uraz wątroby. Narastająca niewydolność oddechowa była powodem skierowania pacjenta do Oddziału Intensywnej Terapii, gdzie przebywał w dniach 07 lutego 2011-09 lutego 2011 r. Po uzyskaniu stabilizacji krążeniowo-oddechowej M. M. powrócił do oddziału neurochirurgicznego. W dniu 11 lutego 2011 zastosowano leczenie operacyjne wykonując laminectomię obarczającą z usunięciem fragmentów kostnych złamanego trzonu TH 11 oraz stabilizację kostną trzonu i międzytrzonową, a także 5 poziomową stabilizację przeznasadową. Przebieg pooperacyjny powikłany infekcją zarówno układu oddechowego jak i miejsca operowanego oraz zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, co w konsekwencji spowodowało konieczność usunięcia stabilizatorów przez nasadowych w dniu 25 marca 2011 roku. Po operacji stan ogólny powoda zaczął ulegać poprawie i w dniu 20 kwietnia 2011 roku M. M. został wypisany do domu z paraplegią i zaburzeniami funkcji zwieraczy. Istotnymi następstwami przebytego urazu kręgosłupa są:

–

pęcherz neurogenny, którego ostre zapalenie było powodem hospitalizacji w oddziale nefrologicznym szpitala w S. w dniach 21 kwietnia 2011 r.- 04 maja 2011 r.,

–

zaburzenie funkcji zwieracza odbytu, wymagające stałego używania pampersów,

–

odleżyny, głównie okolicy lędźwiowo-krzyżowej, a także pięt często wymagające interwencji chirurgicznej, z tego też powodu hospitalizowano powoda w Oddziale Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej Uniwersytetu Medycznego w Ł.w dniach 05 lutego-20 lutego 2013 r.,

–

porażenie kończyn dolnych z zanikami mięśniowymi, co wymaga praktycznie stałej rehabilitacji,

–

zaburzenia czynności narządów płciowych,

–

cierpienia psychiczne i zaburzenia adaptacyjne związane z niepełnosprawnością.

Nadto pomimo, że przyjmuje się, że cierpienia związane z operacją usunięcia śledziony nie są znaczne, dotyczą tylko okresu okołooperacyjnego i nie powodują utrudnień życia codziennego, stwierdza się, że usunięcie śledziony ma wpływ na obniżenie odporności, (dowód: dokumentacja medyczna powoda k. 62-202).

W okresie od dnia 12 lipca 2011 r. do dnia 24 września 2011 r. powód przebywał na leczeniu w Instytucie (...) w W.. Tam w wyniku podjętych różnego rodzaju wielu ćwiczeń rehabilitacyjnych, a także usprawniających, fizykoterapeutycznych i działań farmakologicznych M. M. stał się samodzielny w obrębie łóżka, nauczył się sam obracać, siadać, ubierać i dobrze znosić pozycję siedzącą, ( dowód: dokumentacja medyczna powoda k. 217-220).

W dniach od 15 czerwca 2012 r. do 29 czerwca 2012 r. powód przebywał na leczeniu na Oddziale Chorób Wewnętrznych i Diabetologii SP ZOZ im. K. S. W.w S.. Powód został poddany terapii antybiotykowej z powodu zakażenia ran odleżynowych, dowód: dokumentacja medyczna powoda k. 398v).

W okresie od 13 sierpnia 2012 r. do 20 sierpnia 2012 r. powód przebywał na Oddziale Chorób Wewnętrznych i Diabetologii SP ZOZ im. K. S. W.w S.. Powód został poddany terapii antybiotykowej z powodu zakażenia dróg moczowych i rozległych odleżyn okolicy krzyżowej, (dowód: dokumentacja medyczna powoda k. 398).

W dniach od 20 sierpnia 2012 r. do 07 września 2012 r. przebywał na leczeniu na Oddziale Klinicznym (...) Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej (...) Szpitala (...) im. N. B. w Ł.. W trakcie pobytu, M. M. poddano zabiegowi operacyjnemu, w toku którego wycięto odleżynę krzyżową, a ubytek pokryto płatem skórnym z pośladka lewego, ( dowód: dokumentacja medyczna powoda k. 397).

W okresie od dnia 05 lutego 2013 r. do dnia 20 lutego 2013 r. powód przebywał na leczeniu na Oddziale Klinicznym (...) Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej (...) Szpitala (...) im. N. B. w Ł.. W trakcie pobytu M. M. poddano zabiegowi operacyjnemu, w czasie którego wycięto odleżynę kulszową po stronie prawej, a ubytek pokryto płatem skórnym z tylnej powierzchni prawego uda, (dowód: dokumentacja medyczna powoda k. 385).

Powód w dalszym ciągu kontynuuje leczenie, poddawany jest również regularnej rehabilitacji, wymaga ćwiczeń poprawiających sprawność kończyn dolnych. Z uwagi na znaczny stopień niedowładu wymaga pomocy osób trzecich. Obrażenia, a następnie długotrwały proces leczenia wiązał się z dolegliwościami w postaci bólu i cierpienia o dużym natężeniu. Powód od dnia wypadku do dnia 05 lutego 2015 r. poza stałymi kosztami związanymi z leczeniem po wypadku poniósł dodatkowe koszty związane z transportem medycznym (w kwocie 1.380 złotych), pobytem na turnusie rehabilitacyjnym (w kwocie 1.500 zł), zakwaterowaniem opiekunów (w kwocie 475,20 zł), zakupem wózka inwalidzkiego ( w kwocie 4.960 zł, całkowity koszt 8.560 zł ale 1.800 zł w ramach refundacji NFZ i 1.800 zł to dofinansowanie PFRON), zakupem materaca przeciwodleżynowego (w kwocie 1.300 zł, całkowity koszt 2.400 zł ale 385 zł refundacja z NFZ i 715 zł dofinansowanie z PFRON), zakup poduszki przeciwodleżynowej (w kwocie 1.090 zł, całkowity koszt 1.290 zł ale 70 zł refundacja z NFZ i 130 zł dofinansowanie PFRON), zakupem parapodium (w kwocie 1.500 zł, całkowity koszt 7.500 zł ale 3.000 zł refundacja NFZ i 3.000 zł dofinansowanie z PFRON), zakupem wózka toaletowo-prysznicowego (w kwocie 264 zł, całkowity koszt wózka 1.320 zł ale 1.056 zł dofinansowanie z PFRON), specjalistycznym leczeniem ran w okresie od lutego 2012 r. do sierpnia 2012 r. ( w łącznej kwocie 29.137 zł). Łączna kwota dodatkowych wydatków poniesionych przez powoda we wskazanym okresie wyniosła 41.606,33 złotych, (dowód: zeznania powoda M. M. protokół rozprawy z dnia 08 września 2015 r. 00:06:40-00:24:26 w zw. z k. 914v-915, paragon fiskalny z 09.04.2011 r. faktury VAT za rok 2011 nr nr: (...)/PSffi.l z 21.04.2011 r., (...) z 22.04.2011 r., (...) z 24.04.2011 r., (...) z 29.04.2011 r., (...) z 04.05.2011 r., (...)201 l/SD z 20.05.2011 r., (...)201 l/SD z 25.05.2011 r., F./ (...) z 01.06.2011 r., (...) z 22.06.2011 r., (...) z 22.06.2011 r., F./ (...) z 29.07.2011 r. wraz ze zleceniem na zaopatrzenie w środki pomocnicze z 29.07.2011 r., (...) z 06.07.2011 r., F./ (...) z 24.08.2011 r. wraz ze zleceniem na zaopatrzenie w środki pomocnicze z 24.08.2011 r., F./ (...) z 26.09.2011 r. wraz ze zleceniem na zaopatrzenie w środki pomocnicze z 26.09.2011 r., (...) z 27.09.2011 r., (...) z 30.09.2011 r., (...) z 30.09.2011 r., (...)201 l/SD z 12.10.2011 r., (...) z 14.10.2011 r., 99/ (...)/l (...) z 17.10.2011 r., (...) z 17.10.2011 r., (...) z 27.10.2011 r., 109/ (...)/l (...) z 03.11.2011 r., (...) z 12.11.2011 r., F./ (...) z 18.11.2011 r., (...) z 15.11.2011r., dowód wpłaty KP z 15.11.2011 r., (...) z 23.11.2011 r., 134/ (...)/l (...) z 28.11.2011 r., (...) z 14.12.2011 r., paragon fiskalny z 24.12.2011 r., (...) z 27.12.2011 r., faktury VAT za rok 2012 nr nr: (...) z 07.01.2012 r., (...) z 10.01.2012r., (...) z 13.01.2012 r. (...) z 16.01.2012 r., (...) z 19.01.2012 r., (...) z 20.01.2012 r., (...) z 21.01.2012 r., (...) z 23.01.2012 r., 1 l/ (...) z 25.01.2012 r., F./ (...) z 26.01.2012 r., (...) z 27.01.2012 r., (...) z 06.02.2012 r., (...) z 10.02.2012 r., (...) z 14.02.2012 r., (...) z 20.02.2012 r., (...) z 21.02.2012 r., (...) z 25.02.2012 r., (...) z 25.02.2012 r., (...) z 29.02.2012 r., (...) z 02.03.2012 r., (...) z 09.03.2012 r., (...) z 13.03.2012 r., (...) z 19.03.2012 r., (...) z 21.03.2012 r., (...) z 28.03.2012 r., (...) z 30.03.2012 r., (...) z 30.03.2012 r., (...) z 31.03.2012 r., (...) z 31.03.2012 r., (...) z 06.04.2012 r., (...) z 06.04.2012 r., (...) z 12.04.2012 r., (...) z 12.04.2012 r., (...) z 27.04.2012 r., (...) z 07.05.2012 r., 117/ (...)/05/2012 r. z 08.05.2012 r., (...) z 08.05.2012 r., (...) z 14.05.2012 r., (...) z 24.05.2012 r., (...) z 30.05.2012 r., (...) z 02.06.2012 r., (...) z 05.06.2012 r., (...) z 12.06.2012 r., (...) z 16.06.2012 r., (...) z 20.06.2012 r., (...) z 04.07.2012 r., (...) z 13.07.2012 r., (...) faktury za rok 2013 nr nr: l/ (...) z 02.01.2013 r., (...) z 04.01.2013 r.,3/ (...)/01/2013.04.01.2013r., (...) z 08.01.2013 r., (...) z 09.01.2013 r., (...) z 16.01.2013 r., (...) z 28.01.2013 r., (...) z 01.02.2013 r., (...) z 20.02.2013 r., (...) z 20.02.2013 r., (...) z 21.02.2013 r., (...) z 27.02.2013 r., (...) z 04.03.2013 r., (...) z 04.03.2013 r., (...) z 21.03.2013 r., (...) z 21.03.2013 r., (...) z 21.03.2013 r., (...) z 26.03.2013r., (...) z 06.04.2013 r., (...) z 16.04.2013 r., (...) z 24.04.2013 r., (...) z 06.05.2013 r., (...) z 10.05.2013 r., (...) z 20.05.2013 r., (...) z 22.05.2013 r., (...) z 23.05.2013 r., (...) z 05.06.2013 r., (...) z 05.06.2013 r., (...) z 18.06.2013 r., (...) z 21.06.2013 r., paragon fiskalny z 24.06.2013 r., 13- (...) z 26.06.2013 r., (...) z 26.06.2013 r., (...) z 17.07.2013 r., (...) z 24.07.2013 r., (...) z 14.08.2013 r., (...) z 02.09.2013 r., (...) z 19.09.2013 r., (...) z 25.10.2013 r., 13- (...) z 26.11.2013 r., 13- (...) z 26.11.2013 r., paragon fiskalny z 26.11.2013 r., 374/ (...)/l (...) z 26.11.2013 r., 375/ (...)/l (...) z 26.11.2013 r., faktury za rok 2014 nr nr: (...) z 08.01.2014 r., (...) z 24.01.2014 r., (...) z 27.01.2014 r., (...) z 27.01.2014 r., (...) z 27.01.2014 r., (...) z 28.02.2014 r., (...) z 31.03.2014 r., 14- (...) z 29.05.2014 r., (...) z 26.06.2014 r., (...) z 26.06.2014 r., 14- (...) z 27.06.2014 r., (...) z 10.07.2014 r., (...) z 21.07.2014 r., (...) z 22.08.2014 r., (...) z 22.08.2014 r., (...) z 09.09.2014 r., (...) z 26.09.2014 r., (...) z 02.10.2014 r., (...) z 22.12.2014 r., faktury za rok 2015 nr nr: (...) z 05.01.2015 r., (...) z 05.01.2015 r., wykaz przejazdów do placówek medycznych za okres od 02.02.2011 r. do 31.12.2014 r., bilety za pociąg: z dnia 24.07.2011 r., 13.08.2011 r., 14.08.2011 r. x 2, 16.08.2011 r., 03.09.2011 r., 04.09.2011 r., 27.06.2012 r., 25.02.2013 r. x 2, potwierdzenie wpłaty na obóz rehabilitacyjny z dnia 02.07.2013 r., kserokopię dowodu rejestracyjnego samochodu marki O. (...), informację z (...)u o wysokości stawki za jedną godzinę opieki k. 531-847).

Od strony psychologicznej stwierdzić należy, że zakres cierpień psychicznych i fizycznych powoda powstałych na skutek doznanych w wypadku obrażeń określić trzeba jako szczególnie duży. Jest to związane z długotrwałym pobytem w łóżku, koniecznością całkowitej zależności od innych osób w czynnościach pielęgnacyjnych, ograniczeniem możliwości poruszania się przez wiele miesięcy, dolegliwościami bólowymi na skutek urazu i w czasie procesu usprawniania, brakiem kontroli zwieraczy, koniecznością poruszania się na wózku inwalidzkim. Aktualnie, na skutek silnych mechanizmów obronnych psychiki badany ma poczucie dobrego stanu psychicznego, jest całkowicie skoncentrowany na procesie usprawniania, dalszych planach życiowych z tym procesem związanych, kontynuacji w przyszłości zainteresowań takich jak przed wypadkiem. Brak postępów w rehabilitacji (brak powrotu funkcji ruchowych kończyn dolnych, funkcji seksualnych oraz kontroli zwieraczy) może spowodować wygaszenie mechanizmów obronnych, modyfikacje celów życiowych oraz bardzo duże prawdopodobieństwo silnych zaburzeń depresyjnych i problemów adaptacyjnych do „nowej rzeczywistości” co spowoduje konieczność stałej pomocy psychologicznej i prawdopodobnie psychiatrycznej. Dynamika procesu dalszej adaptacji do niepełnosprawności jest bardzo trudna do przewidzenia. Powód może zaakceptować siebie w nowej sytuacji w ciągu kilka miesięcy, bądź nie zaadaptować się nigdy. Zależne jest to od wielu czynników na chwilę obecną bardzo trudnych do przewidzenia. Obecnie dla powoda wskazana jest terapia psychologiczna ukierunkowana na zmianę celów życiowych, ułatwienie procesowe adaptacyjnych do nowej sytuacji. Zakres tej terapii i czas jej trwania jest trudny do oceny. Tego typu terapii powód nie otrzyma w ramach świadczeń refundowanych w Narodowym Funduszu Zdrowia (dowód: opinia biegłego psychologa k. 205-208)..

Ustalając stan zdrowia powoda w zakresie chirurgii ogólnej pozostaje jedynie ocena następstw usunięcia śledziony u dorosłych, co większość Towarzystw (...) a także załącznik do oceny procentowej o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. ocenia na 15 % (pkt. 71a). Cierpienia związane z operacją usunięcia śledziony nie są znaczne i dotyczą tylko okresu okołooperacyjnego. Przyjmuje się, że usunięcie śledziony ma wpływ na obniżenie odporności, ale nie powoduje to utrudnień życia codziennego ani nie wymaga stosowania na stałe leków, (dowód: opinia biegłego sądowo-lekarska k. 383-384).

Oceniając stan zdrowia M. M. od strony neurologicznej przyjąć należy, że zakres cierpień fizycznych powoda był bardzo długi. Początkowo były do dolegliwości bólowe związane z urazem wielonarządowym i urazowym drażnieniem końca uszkodzonego rdzenia (od Th 8-9). Trwały one do około 3-4 miesięcy, obecnie też są odczuwalne ale w stopniu mniejszym. Poza tym pojawiły się powikłania pod postacią odleżyn na kości krzyżowej z owrzodzeniami, pojawiły się powikłania pod postacią infekcji neurogennego pęcherza. Zatem czas cierpień fizycznych, a związanych ze skutkami jest bardzo długi, a będzie jeszcze dłuższy bo powikłania będą powracać. Według wykładników tabel oceny procentowej stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powód doznał uszczerbku na zdrowiu (według pozycji 5a) którą ocenić należy na 100 %. Niestety jest to uszkodzenie trwałe. W przyszłości uszczerbek ten może narastać tylko poprzez narastanie powikłań (owrzodzenie skóry, owrzodzenie głębokie kończyn dolnych z możliwością sepsy, konieczność ich amputacji, powikłania zapalne pęcherza). Powód jest już w fazie postępujących zaników mięśniowych (czyli jego stan się już będzie tylko pogarszał). Na trwałe stracił zdolność chodzenia, ma zaburzenia oddawania moczu i kału. U powoda występuje całkowita niezdolność do pracy na maksymalny możliwy okres orzeczenia. Powód samodzielnie porusza się na wózku inwalidzkim, wykonuje część czynności samoobsługowych ale nie jest w stanie wykonać większości prac domowych. W związku z powyższym prace te muszą wykonać inni za niego. Czas potrzebny do wykonywania tych prac oceniono na 2-3 godziny dziennie (wykonania kąpieli powoda, przebrania po zanieczyszczeniu, wykonania czynności domowych i samoobsługowych wymagających pozycji stojącej), (dowód: opinia biegłego neurochirurga k.393-395, opinia biegłego anestezjologa k. 440-444).

Z punktu widzenia neurochirurgiczno- neurotraumatologicznego powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 100 % (wg. pkt. 93A tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r.). Wypadek spowodował bardzo poważne utrudnienia życia codziennego związane z nieodwracalnym uszkodzeniem rdzenia kręgowego powodujące porażenie od pasa w dół. Zmuszony jest do korzystania z wózka inwalidzkiego do końca życia. Porażone są także funkcje oddawania moczu i stolca, które wymagają dodatkowych działań i zabiegów powoda, a także okresowej pomocy innych. Zakres cierpień psychicznych i fizycznych powoda określić należy na bardzo znaczny. Przez pierwszy okres około 2 tygodni po urazie powód był wyłączony z percepcji w związku z obrażeniami wielonarządowymi i leczeniem w stanie śpiączki farmakologicznej. Znaczny stopień cierpień fizycznych utrzymywał się do września 2011 r. W następnym okresie stopniowo malał. Stopień cierpienia psychicznego także jest mniejszy niż w początkowym okresie, ale pozostaje nadal na poziomie średnim. Powód wymaga nadal leczenia rehabilitacyjnego w postaci masaży, ćwiczeń, obozów rehabilitacyjnych lub pobytów sanatoryjnych w wymiarze 30-60 dni w ciągu roku. Powód do września 2011 r. wymagał pomocy innych osób w ciągu roku ok. 15 godzin na dobę. Obecnie jest praktycznie samodzielny z wyjątkiem okresów wypróżnień, które nadal wymagają pomocy drugiej osoby. Nadal istnieje potrzeba pobierania leków przeciwbólowych, poprawiających perystaltykę, odkażających mocz oraz zakupywania cewników zewnętrznych. Łączny koszt miesięczny wskazanych leków wynosi około 200 zł (dowód: opinia sądowo-lekarska z zakresu neurochirurgiczno- neurotraumatologicznego k. 407-411).

Od strony rehabilitacji medycznej zakres cierpień fizycznych i psychicznych, które były udziałem powoda był bardzo duży. Początkowo były one z samym urazem, a następnie z powikłaniami będącymi skutkiem unieruchomienia i porażenia kończyn dolnych i dysfunkcji neurogennej pęcherza moczowego. Należy się spodziewać, że powikłania te będą nawracać. Uszkodzenie, którego doznał powód jest uszkodzeniem trwałym, nie rokującym poprawy. Z biegiem czasu u powoda będą postępowały zaniki mięśniowe oraz przykurcze stawowe kończyn dolnych. Już w chwili obecnej występują uogólnione zaniki mięśniowe kończyn dolnych oraz odprowadzalne przykurcze stóp, które przy braku odpowiednio prowadzonej rehabilitacji ulegną utrwaleniu. W przyszłości należy się również liczyć z powikłaniami pod postacią nawracających odleżyn w okolicy kości krzyżowej, krętarzy, wyrostków kolczystych kręgów. Uraz skutkował również dysfunkcją neurogenną pęcherza moczowego i zwieraczy odbytu co wiąże się z brakiem kontroli oddawania moczu i stolca przez powoda. Dysfunkcja neurogenna pęcherza moczowego wymaga założenia cewnika na stałe bądź możliwe jest samodzielne cewnikowanie co 3-4 godziny cewnikiem jednorazowym przy zachowaniu zasad aseptyki. Obecność cewnika jest związana z okresowo powtarzającymi się infekcjami dróg moczowych, wymagającymi leczenia przeciwbakteryjnego i ze zwiększonym ryzykiem powstania kamicy w drogach moczowych. Powód nie kontroluje również oddawania stolca. W chwili obecnej wymaga ręcznego wydobycia stolca co kilka dni, co wiąże się z koniecznością pomocy w tym zabiegu osób drugich. Uszkodzenie na tym poziomie neurologicznym skutkuje ponadto zaburzeniem funkcji seksualnych z impotencją włącznie. Ze względu na niedowład mięśni tułowia u powoda występuje brak stabilizacji tułowia w pozycji siedzącej ( wymaga podparcia podczas siedzenia).Niedowład ten skutkuje zaburzeniem stato -dynamiki tułowia i pojawieniem się asymetrii tułowia pod postacią skoliozy w odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa z asymetria miednicy. Poruszanie się na wózku inwalidzkim skutkuje zwykle przeciążeniem kończyn górnych i pojawieniem się zespołów bólowych w obrębie kończyn górnych. Ograniczenie ruchomości stawów obwodowych oraz kręgosłupa może być w przyszłości źródłem bólu oraz przyspieszonego pojawienia się zmian zwyrodnieniowych. Na podstawie załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 roku (Dz. U. 02.234.1974)w sprawie szczegółowych zasad orzekania o lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania ustalono stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu na 100 %. Z powodu nawracających powikłań będących skutkiem urazu, jakiego doznał powód należy liczyć się z koniecznością leczenia przeciwbakteryjnego w zakażeniach dróg moczowych, kosztów zakupu cewników wewnętrznych jednorazowych, zewnętrznych, ewentualnie pampersów, a nawet kosztów leczenie farmakologicznego wspomagającego potencję. Z powodu bòli neuropatycznych konieczne może być zażywanie leków przeciwbólowych ( w zależności od stopnia nasilenia bólu i jednocześnie tolerancji bólu przez powoda).Należy wziąć pod uwagę również koszty leczenia farmakologicznego odleżyn. Ze względu na wielokrotne hospitalizacje w oddziałach szpitalnych, powód ponosił jedynie część kosztów związanych z jego leczeniem. Powinien korzystać ze stałej, systematycznej i kompleksowej rehabilitacji medycznej do końca życia celem zapobiegania powikłaniom związanym z porażeniem kończyn dolnych i unieruchomieniem. W warunkach domowych, przy pomocy rodziny możliwa jest pionizacja w parapodium ( konieczna pomoc dwóch osób do spionizowania powoda). Wskazana byłaby systematyczna rehabilitacja w cyklu np. 2 razy w tygodniu po 1 godzinie rehabilitacji prowadzona przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę przeciętny koszt 50 złotych na godzinę). Natomiast w warunkach stacjonarnych wskazany jest jeden pobyt w roku w Oddziale Rehabilitacji lub innych turnusach rehabilitacyjnych. Istnieje też dostęp do rehabilitacji w ramach usług finansowanych przez NFZ. Jednak patrząc realnie można założyć, że ze względu na długie okresy oczekiwania powód ze świadczeń bezpłatnych mógłby skorzystać raz na 1-2 lata. Powód w okresie wczesnym powypadkowym był całkowicie niesamodzielny i wymagał pomocy w czynnościach życia codziennego. Stan ten utrzymywał się do momentu przyjęcia na Oddział Rehabilitacji Neurologicznej w Instytucie Neurologii I Psychiatrii. W chwili przyjęcia do Oddziału Rehabilitacji w dniu 12.07.2011 roku powód był niesamodzielny. Przy wypisie w dniu 24.09.2011 roku uzyskał w skali Barthel 11 na 20 punktów, a w skali Rankin został oceniony na 3 stopień co świadczy o częściowej poprawie samodzielności. Przed pobytem w Oddziale nie był w stanie zmienić pozycji ciała na siedzącą, nie obracał się na boki i nie był spionizowany. Przy wypisie uzyskał samodzielność w obrębie łóżka, obracał się na boki, siadał, ubierał, dobrze znosił pozycję siedzącą. Trudno jest dokładnie oszacować czas, w jakim powód w trakcie przystosowywania się do własnej niepełnosprawności wymagał opieki. Zależy to od wielu indywidualnych czynników, wydolności fizycznej i psychicznej powoda, jak również umiejętności dostosowania się do zmienionych warunków środowiskowych. Nawet obecnie powód nie jest całkowicie samodzielny, wymaga częściowej pomocy w wykonywaniu czynności dnia codziennego- transfer łóżko -wózek w momencie zadziałania niekorzystnych czynników środowiskowych jest niesamodzielny (np. w zależności od wysokości łóżka sam przenosi kończyny dolne przy pomocy rąk lub musi je przenieść osoba druga), konieczna jest również pomoc podczas kąpieli, pomoc przy wypróżnianiu i pionizacji. Powód przeszedł szkolenie na obozie Fundacji Aktywnej Rehabilitacji w S.i osiągnął wysoki poziom sprawności w posługiwaniu się wózkiem inwalidzki, adekwatny do poziomu uszkodzenia i porażenia, sprawność ta jednak nie pozwala na samodzielne pokonywanie barier architektonicznych, co wiąże się z koniecznością zapewnienia pomocy osób drugich poza domem. Biorąc pod uwagę poziom uszkodzenia jest niemożliwe , by powód w przyszłości uniezależnił się od pomocy osób drugich w pokonywaniu barier architektonicznych. W chwili obecnej wymiar 2-3 godzin dziennie opieki nad powodem przez osoby drugie jest wystarczający. Przy obecnym stopniu niepełnosprawności powód jest trwale niezdolny do pracy fizycznej. Koszt miesięcznej rehabilitacji powoda w prywatnej, wyspecjalizowanej placówce w Polsce to ok. 7.000-8.800 zł. Powód wymaga okresowych (przynajmniej dwa razy w roku) konsultacji specjalisty z zakresu rehabilitacji medycznej znającego problem paraplegii, której koszt wynosi około 100-150 zł (dowód: opinia biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej k. 415-424, k. 852-853, 899-901).

Z punktu widzenia pulmonologii istotnymi zaburzeniami w stanie zdrowia M. M. były niewydolność oddechowa w przebiegu stłuczenia płuc, urazowej odmy opłucnowej z krwotokiem do jamy opłucnowej. Zaburzenia powyższe wymagały intensywnego leczenia farmakologicznego, w tym silnych leków przeciwbólowych i respiroterapii. Wobec powyższego mając na uwadze doznane przez powoda uszkodzenia w zakresie układu oddechowego w następstwie wypadku oszacować należy uszczerbek na zdrowiu z przyczyn pulmonologicznych na 30 %. Z przyczyn pulmonologicznych powód nie wymaga stosowania leków, w zakresie rehabilitacji pulmonologicznej wskazane są ćwiczenia oddechowe, (dowód: opinia biegłego pulmonologa k. 469-470).

Oceniając stan zdrowia powoda przez pryzmat chirurgii plastycznej stwierdzić należy, że nie ulega jakiejkolwiek wątpliwości, że główną przyczyną cierpień psychicznych powoda jest jego trwałe kalectwo spowodowane paraplegią dolną (porażeniem i niedowładem kończyn dolnych) skutkującą koniecznością dożywotniego poruszania się przez powoda na wózku inwalidzkim. Odnośnie pozostających w ocenie chirurga plastycznego blizn powoda, które są następstwem wygojonych ran, to bolesność ran pooperacyjnych i ran pourazowych zaopatrzonych chirurgicznie występuje w okresie obrzękowym ich gojenia się, który trwa zwykle przez pierwsze cztery doby gojenia się rany co u powoda miało miejsce pięciokrotnie. Obecnie blizny te są niebolesne i nie stanowią żadnej „odrębnej" przyczyny cierpień psychicznych powoda. Z punktu widzenia chirurgii plastycznej blizna pooperacyjna brzucha stanowi trwałe oszpecenie wyglądu lecz jego ocena wchodzi „w skład" oceny sumarycznej trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości przewidzianej w par. 71 załącznika, czyli w przepisie załącznika oceniającym skutki usunięcia śledziony (a/15% przy braku zmian w obrazie morfologicznym krwi i b/30% przy istnieniu zmian w obrazie morfologicznym krwi), a ponieważ usunięcie śledziony może nastąpić wyłącznie poprzez wykonanie zabiegu operacyjnego (przy pęknięciu śledziony będącego operacją ratującą życie), którego obligatoryjnym skutkiem jest trwała i nieodwracalna blizna pooperacyjna brzucha, to blizna ta jest także skutkiem usunięcia śledziony ergo jej ocena (ocena trwałego uszczerbku na zdrowiu przez nią powodowanego) zawarta jest w par. 71 załącznika. Łączny uszczerbek na zdrowiu powoda, oceniany wyłącznie z punktu widzenia chirurgii plastycznej zarówno jako trwałe oszpecenie wyglądu jaki trwałe uszkodzenie czynnościowe skóry, wynosi 20%. Z punktu widzenia chirurgii plastycznej utrudnienia w życiu codziennym powoda stanowiły rany odleżynowe, które wymagały systematycznej ich pielęgnacji i stałej zmiany opatrunków, czego wymagają również (i zawsze wymagać tego będą w przyszłości, gdy się będą pojawiać) owrzodzenia troficzne, a czego (systematycznej i trwałej dożywotnio pielęgnacji maściami) wymagają także stale u powoda blizny poodleżynowe w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Miesięczny koszt na celowy i całkowicie uzasadniony (a wręcz konieczny) zakup właściwego „zestawu" maści i farmaceutyków u powoda wynosi 500 zł (wg cen obecnych) i przy paraplegii dolnej jest to u powoda konieczność w okresie dożywotnim. Blizny u powoda zasadniczo nie wymagały ani nie wymagają konieczności korzystania przez powoda z opieki osób trzecich jednakże z tym istotnym zastrzeżeniem, że wskazane zalecenie lekarskie zdrowotne stałej, systematycznej i dożywotniej pielęgnacji blizn w okolicy lędźwiowo-krzyżowej u powoda z racji ich lokalizacji i niedowładu kończyn dolnych powoda wymagają codziennej pomocy osoby trzeciej w wymiarze min. 30 min dziennie (dowód: opinia biegłego z dziedziny chirurgii plastycznej k. 485-491).

Z punktu widzenia psychiatrii nasilone dolegliwości fizyczne związane z urazem wielonarządowym trwały około 4 miesięcy. Po 6 miesiącach wystąpiły dolegliwości bólowe, były związane z powikłaniami w postaci odleżyn kości krzyżowej. Wystąpiły zaburzenia adaptacyjne w obrazie reakcji depresyjnej, które utrzymywały się ponad 6 miesięcy. Powód praktycznie przestał jeść, wystąpiły zaburzenia snu, w nocy nie sypiał, uciekał w sen w dzień by nie rozmawiać z rodziną. Odmówił dalszej rehabilitacji, odmówił terapii psychologicznej. Z powodu braku kontroli czynności fizjologicznych odmawiał kontaktów ze znajomymi. Był zmuszony zrezygnować z nauki. Przez okres roku zaprzestał zajmować się swoim hobby tzn. graniem na saksofonie i akordeonie. Ze stanowiska psychiatrii długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda należy określić na 10 % (punkt 10 a Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002 r. Oceniając obecny stan psychiczny i funkcjonowanie społeczne powoda stwierdzić trzeba, iż uruchomiły się właściwe mechanizmy obronne osobowości. Unormował się nastrój, sen. Powód pozytywnie ocenia swoją przyszłość. Planuje rozpoczęcie nauki w kierunku muzycznym. Obecnie gra w orkiestrze i zespole muzycznym. Od około roku spotyka się z dziewczyną. Na obecnym etapie nie wymaga farmakologii ani psychoterapii. W okresie nasilonych zaburzeń depresyjnych niewątpliwie M. M. wymagał pomocy osób trzecich w przygotowaniu posiłku i nakłonieniu go by go spożył, wymagał wsparcia osób trzecich. W obecnym stanie zdrowia z punktu widzenia psychiatrii nie wymaga pomocy osób trzecich (dowód: opinia biegłego psychiatry k. 496-499).

Dokonując oceny stanu zdrowia M. M. przez pryzmat urologii należy zwrócić uwagę na fakt, iż powód mocz oddaje z pomocą cewnika zewnętrznego, kał oddaje w różny sposób z zasadą zaparcia stolca. Nadto u powoda często występują zakażenia układu moczowo z objawami ogólnymi w postaci: dreszczy, wzrostu ciepłoty ciała, złego samopoczucia. Odleżyny obecnie są wygojone. U powoda można stwierdzić wzwody niekontrolowane bez czucia. Koszt miesięczny zakupu materiałów medycznych ponoszonych przez powoda z przyczyn wyłącznie urologicznych wynosi około 600 złotych. Zakres cierpień powoda fizycznych i psychicznych był ogromny. Po szoku związanym z urazem świadomość młodego człowieka o trwałym wyłączeniu ze społeczności, trwałym porzuceniu marzeń i planów na przyszłość i niepewnym jutrze stanowi ogromne obciążenie graniczące z nieprzemijającą rozpaczą. Stopień długotrwałego i uszczerbku na zdrowiu zgodnie z tabelą wynosi 100 %. Wypadek powoda spowodował dla niego utrudnienia życia codziennego w postaci bezwzględnego uzależnienia od pomocy osób trzecich w wykonywaniu czynności podstawowych. Nadal zachodzi konieczność stosowania przez M. M. takich środków medycznych jak cewniki, opatrunki, środki ochronny itp. Powód nadal musi korzystać z pomocy osób trzecich w wykonywaniu podstawowych czynności. Winien leczyć się w placówkach służby zdrowia mających podpisany kontrakt z NFZ, a w dniach wolnych od pracy może korzystać z pomocy szpitalnej. Koszt wizyty prywatnej w przychodni lub gabinecie prywatnym wynosi od 50 do 200 złotych, (dowód: opinia biegłego urologa k. 858-861, 889-891).

Koszt jednej godziny usłu opiekuńczych na terenie gdzie zamieszkuje powód wynosił : w 2011 r. – 10,50 złotych, w 2012 r. – 10,50 złotych, w 2013 r. – 10,50 złotych i w 2014 r. – 11,50 złotych ( dowód : pismo k. 521).

W dniu 22 lutego powód zgłosił szkodę pozwanemu (...) S.A. z siedzibą w W. ( bezsporne).

Przed wypadkiem powód był młodą i aktywną osobą. Często uprawiał sport ( piłka nożna ) oraz rozwijał swoje pasje muzyczne. Miał wielu znajomych, pozostawał w związku z dziewczyna, prowadził życie towarzyskie i miał poważne plany życiowe. Nadto powód kontynuował naukę. Pragnął zdobyć zawód ratownika medycznego. Wykształcenie w tym zawodzie stanowiłoby poszerzenie jego perspektyw. Poza tym powód pomagał ojcu w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej.

( dowód: zeznania powoda 00:06:40 – 00:28:35 k. 914 v. – 915)).

Sąd w pełni dał wiarę przeprowadzonym w ramach postępowania dowodowego rzeczowym i wyczerpującym opiniom biegłych lekarzy. Złożone w niniejszej sprawie opinie są pełne, jasne i wewnętrznie spójne. Sporządzone zostały rzetelnie przez osoby dysponujące fachową wiedzą i doświadczeniem zawodowym, w oparciu o zgromadzoną w sprawie obszerną dokumentację medyczną powoda i po bezpośrednim jego przebadaniu. Biegli sądowi wykorzystali zatem wszystkie dostępne źródła, mogące stanowić podstawę dla sporządzenia opinii. Walor wiarygodności posiadają także złożone dokumenty, których autentyczności nie kwestionował pozwany. W korelacji z tym materiałem dowodowym pozostają zeznania samego powoda, które również zostały ocenione jako wiarygodne. Istotne jest w tym przypadku, że ostatecznie pozwany nie kwestionował zakresu doznanej przez powoda szkody i swojej odpowiedzialności, podnosząc przede wszystkim zarzut wysokiego poziomu przyczynienia powoda do jej zaistnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Odpowiedzialność pozwanej za skutki wypadku nie była przedmiotem sporu pomiędzy stronami. Znajdowała ona oparcie w art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 V 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 poz. 1152 ze zm.) oraz w umowie ubezpieczenia zawartej z posiadaczem pojazdu sprawcy. Sporna pomiędzy stronami była wysokość należnego zadośćuczynienia, odszkodowania i renty oraz łączący się z tym stopień przyczynienia się poszkodowanego do powstania zdarzenia.

Niesporne w orzecznictwie sądowym i doktrynie jest, że ze względu na niewymierność krzywdy, określenie w konkretnym wypadku odpowiedniej sumy ustawodawca pozostawił sądowi. Sąd dysponuje w takim wypadku większym zakresem swobody, niż przy ustalaniu szkody majątkowej i sumy potrzebnej do jej naprawienia. Nie oznacza to jednak, by ocena Sądu nie poddawała się weryfikacji pod kątem jej zgodności z dyspozycją art. 445 § 1 k.c. Kryteria istotne przy ustalaniu „odpowiedniej” sumy zadośćuczynienia to przykładowo: rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy (vide: tak SN z wyroku z dn. 12.04.1972 r., II CR 57/72, opubl. w OSNCP 1972, nr 10, poz. 183, wyrok Sądu Najwyższego z 20.04.2006 r., IV CSK 99/05, niepubl. oraz wyrok Sądu Najwyższego z 27.02.2004 r., V CK 282/03, niepubl.). W orzecznictwie sądowym ugruntowany jest pogląd, że zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma charakter przede wszystkim kompensacyjny, musi być rozważana indywidualnie i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość dla poszkodowanego, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dn. z dnia 14 stycznia 2011 r., I PK 145/10 opubl. w M.P.Pr.). W orzecznictwie wyrażono również pogląd, iż zdrowie jest dobrem szczególnie cennym; przyjmowanie niskich kwot zadośćuczynienia w przypadkach ciężkich uszkodzeń ciała prowadzi do niepożądanej deprecjacji tego dobra (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16.07.1997 r., II CKN 273/97, nie publ.). Ponadto zdaniem Sądu procentowo ustalony przez biegłych lekarzy zakres doznanych urazów ma znaczenie jedynie pomocnicze, wskazuje na zakres doznanej szkody, choć nie może stanowić głównego wskaźnika wysokości należnego poszkodowanemu zadośćuczynienia, gdyż przy ustaleniu jego wysokości należy brać pod uwagę również pozostałe wyżej wymienione czynniki. Nie można także pominąć warunków indywidualnych danej osoby i przynależności do środowiska o pewnej stopie życiowej. W orzecznictwie wskazuje się, że przyznanego zadośćuczynienia nie należy traktować na zasadzie ekwiwalentności, którą charakteryzuje wynagrodzenie szkody majątkowej. Odpowiedniość kwoty zadośćuczynienia ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem nadmiernego wzbogacenia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2000 roku, III CKN 582/98, LEX nr 52776).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy, zdaniem Sądu, powód mógł zasadnie żądać od strony pozwanej zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 800.000 zł. Dokonując takiej oceny Sąd kierował się następującymi okoliczności wynikającymi ze stanu faktycznego:

–

rozmiar bezpośrednio doznanych obrażeń ciała u powoda w wyniku zdarzenia z dnia 02 lutego 2011 r.,

–

bezpośrednie następstwa wypadku w postaci bardzo znacznych cierpień fizycznych
i psychicznych powoda (największych - w okresie od dnia wypadku do września 2011 r.).

–

konieczność przejścia kilku zabiegów operacyjnych będących następstwem wypadku,

–

dożywotnia konieczność korzystania z pomocy innych osób przy najprostszych, codziennych czynnościach oraz potrzebach fizjologicznych,

–

konieczność przyjmowania i natężenie przyjmowania środków przeciwbólowych
i nasennych w związku z utrzymującym się przez dłuższy czas stale silnym bólem,

–

konieczność poruszania się za pomocą wózka inwalidzkiego,

–

konieczność odbywania stałych konsultacji lekarskich związanych ze skutkami wypadku,

–

konieczność niemal codziennej wielogodzinnej rehabilitacji,

–

stwierdzony u powoda stopień kalectwa – w postaci wielonarządowego i wielomiejscowego urazu tj. złamania kręgosłupa TH 11 z całkowitym przerwaniem rdzenia co spowodowało paraplegię dolną i neurogenny pęcherz moczowy;

–

stwierdzone u powoda blizny pooperacyjne tułowia stanowiące trwałe oszpecenie wyglądu powoda;

–

konieczność znoszenia obecnie powracających dolegliwości bólowych kręgosłupa, brzucha a także konieczność leczenia powracających zakażeń pęcherza moczowego i przyjmowania w związku z tym nadal stosownych leków,

–

występujące u powoda zwłaszcza w okresie bezpośrednie po wypadku depresja, poczucie nieprzydatności, rezygnacji z życia,

–

utrzymujące się stale po wypadku ograniczenia w dotychczasowych normalnych aktywnościach życia codziennego i rozwijaniu swoich pasji oraz zainteresowań,

–

łącznie 100 % stałego uszczerbku na zdrowiu powoda,

–

młody wiek powoda oraz jego sytuacja rodzinna i majątkowa.

Ilość i rozmiar tych ujawnionych cierpień fizycznych i psychicznych powoda nie uzasadnia zdaniem Sądu przekonania, że kwota 800.000 zł tytułem zadośćuczynienia, której pierwotnie żądał powód od strony pozwanej, jest wygórowana i nieadekwatna do okoliczności faktycznych w sprawie i dyrektyw orzecznictwa w tym zakresie.

Raz jeszcze w tym miejscu przypomnieć należy, że w wyniku wypadku powód pozostaje w stanie apalicznym z niedowładem kończyn dolnych. Przez większość czasu powód przebywa w pozycji leżącej. Korzystanie z wózka inwalidzkiego wymaga pomocy osoby trzeciej. Powód nie kontroluje swoich potrzeb fizjologicznych, stąd konieczne jest jego stałe cewnikowanie. Przebywanie w pozycji leżącej przez dłuższy czas zwiększa ryzyko wystąpienia u powoda odleżyn, infekcji dróg oddechowych oraz dróg moczowych. Występują przykurcze kończyn. Z powodu pojawiających się odleżyn powód był kilkukrotnie hospitalizowany i przeszedł kilka zabiegów operacyjnych. Ze względu na utrwalone zmiany w zakresie centralnego układu nerwowego nie jest możliwe całkowite wyleczenie powoda oraz jego powrót do stanu sprzed wypadku. Powód wymaga stałej opieki oraz pomocy w niektórych czynnościach dnia codziennego ze strony osób trzecich i nie ma możliwości, aby kiedykolwiek się całkowicie usamodzielnił.

Przed wypadkiem powód był młodą i aktywną osobą. Często uprawiał sport oraz rozwijał swoje pasje muzyczne. Powód przed wypadkiem miał wielu znajomych, pozostawał w związku i miał poważne plany życiowe. Nadto powód kontynuował naukę. Pragnął zdobyć zawód ratownika medycznego. Wykształcenie w tym zawodzie stanowiłoby poszerzenie jego perspektyw. Poza tym powód pomagał ojcu w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej.

Tym niemniej żądane przez powoda ostatecznie zadośćuczynienie w kwocie 1.000 000 zł, jest w ocenie Sądu nieco wygórowane w odniesieniu do stanu zdrowia powoda, aktualnych średnich zarobków w społeczeństwie i jego przeciętnej stopy życiowej, jak i aktualnym orzecznictwem Sądu Najwyższego i sądów powszechnych i nie mieści się w zakresie zadośćuczynienia odpowiedniego w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. M. M. wskutek podejmowanych wysiłków leczenia osiągnął obecnie stan względnej samodzielności, podjął aktywności społeczne. Sąd uznał, że odpowiednie zadośćuczynienie stanowi kwota 800.000 zł. Zadośćuczynienie w tej wysokości da powodowi zarówno satysfakcję moralną, jak również finansową, rekompensując – na ile to możliwe – doznane cierpienia zarówno fizyczne jak i psychiczne. Nadto w świetle powyższych okoliczności stanowi ono realną wartość ekonomiczną dla powoda. Tragiczne dla powoda następstwa urazu, skomplikowane, bolesne i uciążliwe leczenie, przekreślenie szans na pełną aktywność życiową, zawodową i stu procentowy uszczerbek na zdrowiu, zależność jego bytu od osób trzecich- uzasadnia określenie wysokości zadośćuczynienia na orzeczonym poziomie.

W toku sprawy pełnomocnik pozwanego podnosił zarzut przyczynienia się powoda do wypadku na poziomie 90%. Zgodnie z treścią art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Przyczynienie poszkodowanego ma miejsce wówczas gdy szkoda jest skutkiem nie tylko zdarzenia, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy innego podmiotu, ale także zachowania się samego poszkodowanego. Art. 362 k.c. stanowi przypadek tzw. ius moderandi. Za przyczynienie uważana jest taka postawa poszkodowanego, która jest współprzyczyną powstania szkody. Dla stwierdzenia przyczynienia się poszkodowanego nie wystarcza jakiekolwiek powiązanie przyczynowe między zachowaniem poszkodowanego, a powstaniem lub zwiększeniem szkody, gdyż musi to być związek przyczynowy normalny w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. O przyczynieniu się poszkodowanego do powstania szkody można mówić tylko wtedy, gdy jego działanie lub zaniechanie jest tego rodzaju, że pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2008 r. IV CSK 228/08). W doktrynie i literaturze zaproponowano kilka koncepcji uzasadniających możliwość powołania się na przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody w celu obniżenia wysokości odszkodowania. Pierwsza koncepcja przyjmuje, że w przyczynieniu się poszkodowanego chodzi o takie jego zachowanie, które pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z powstałą szkodą za którą odpowiedzialność ponosi inna osoba (tzw. causa concurrens, tzn. przyczyna współuczestnicząca). Według drugiego stanowiska, poza związkiem przyczynowym między szkodą, a zachowaniem samego poszkodowanego, wymaga się dodatkowo, aby zachowanie się poszkodowanego było obiektywnie nieprawidłowe. Trzecia koncepcja stawia jeszcze surowsze wymagania, uznając, że poza adekwatnym związkiem przyczynowym konieczna jest wina poszkodowanego, a nie tylko obiektywnie negatywne, naganne zachowanie. Czwarta koncepcja, obok związku przyczynowego każe badać każdorazowo, na jakiej zasadzie opiera się odpowiedzialność osoby zobowiązanej do naprawienia szkody. Jeśli osoba ta odpowiada na zasadzie winy, wówczas wina poszkodowanego jest konieczną przesłanką zmniejszenia odszkodowania, natomiast jeśli odpowiada ona na zasadzie ryzyka lub słuszności, wówczas do obniżenia odszkodowania wystarcza obiektywna nieprawidłowość zachowania się poszkodowanego (por. Z. Radwański, Zobowiązania - część ogólna, Warszawa 2003, s. 93-94; A. Szpunar, Przyczynienie się poszkodowanego do wypadku drogowego, KPP 1993, z. 3, s. 250 i nast.; wyrok SN z dnia 17 kwietnia 2008 r., sygn. akt I C 50/07, niepublikowany).

Odnosząc zaprezentowane powyżej zagadnienia teoretyczne do stanu faktycznego ustalonego w niniejszej sprawie podnieść należy, że niezasadny okazał się podnoszony przez pozwanego zarzut przyczynienia powoda do zaistnienia szkody poprzez pośrednie wyrażenie przez niego zgody na podróżowanie pojazdem w warunkach nieprzystosowanych do przewozu osób oraz bez zapiętych pasów bezpieczeństwa. Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie powód podróżował samochodem marki F. (...) w ramach wykonywania czynności służbowych. To pracodawca bowiem zorganizował taki rodzaj transportu dla swoich pracowników. Pozwany zaś choć zdawał sobie sprawę ze stanu technicznego pojazdu, chcąc uzyskać środki finansowe podróżował w ten właśnie sposób. Wskazać przy tym należy, iż jak wynika z opinii biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych bezpośrednią przyczyną zaistnienia wypadku było zachowanie kierującego, to ten bowiem naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym po pierwsze jadąc z prędkością niedostosowaną do warunków drogowych i atmosferycznych. Po drugie zaś przewożąc pasażerów w sposób niezgodny z wymogami prawa i bezpieczeństwa oraz w sposób adekwatny do posiadanego pojazdu. W sytuacji bowiem gdy kierowca stwierdził, że nie ma możliwości bezpiecznego i zgodnego z prawem przewozu pasażerów winien ona zaniechać jazdy. W tych okolicznościach trudno uznać, aby powód w jakikolwiek sposób przyczynił się do zaistniałego wypadku. Z obowiązujących przepisów prawa, w tym w szczególności z uregulowań ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 roku nie wynika żaden obowiązek pasażera do kontroli warunków i stanu technicznego pojazdu, którym podróżuje. Jak wynika bowiem z opinii biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych nawet gdyby pasażerowie samochodu F. (...) podróżowali w samochodzie o podobnych parametrach, przystosowanym do przewodu osób, ale nie wyposażonym w pasy bezpieczeństwa dla pasażerów siedzących
z tyłu, to takie okoliczności nie uchroniłyby ich od doznania obrażeń, a pasażerów zajmujących miejsca w środkowej części przestrzeni za kabiną kierowcy, nawet od doznania obrażeń śmiertelnych. Powyższe oznacza, iż fakt niezachowanie przez powoda ostrożności
i zgoda na podróżowania przez niego na drewnianej ławce, nie pozostawał w jakimkolwiek związku przyczynowym z zaistniałym zdarzeniem i jego skutkami. Przed skutkami tego zdarzenia, zgodnie z opinią biegłego mogły ochronić powoda jedynie pasy bezpieczeństwa,
a tych pojazd F. (...) nie miał na wyposażeniu. Stosownie zaś do obowiązujących przepisów prawa pasażer ma obowiązek korzystać z pasów bezpieczeństwa tylko i wyłącznie wówczas, gdy pojazd jest w nie wyposażony. W tych warunkach nie może być mowy
o jakimkolwiek przyczynieniu się powoda do zaistniałego zdarzenia.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Żądanie odszkodowawcze w zakresie poniesionych kosztów wynikających z uszkodzenia ciała bądź wywołania rozstroju zdrowia winne dotyczyć wyłącznie kosztów koniecznych i celowych. Przy czym celowość ponoszenia wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu i jego niepogarszania, (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2011 roku sygn. akt IV CSK 308/10). W grupie wydatków celowych i koniecznych, pozostających w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń (np. kul, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego). Do grupy tej zalicza się również wydatki związane z transportem chorego na zabiegi i do szpitala, koszty związane z odwiedzinami chorego w szpitalu czy wynikające z konieczności specjalnej opieki i pielęgnacji nad chorym, koszty zabiegów rehabilitacyjnych, wreszcie koszty przygotowania do innego zawodu (zob. A Rzetecka – Gil, Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania - część ogólna, LEX/el., 2011).

Powód od dnia wypadku do dnia 05 lutego 2015 r. poza stałymi kosztami związanymi z leczeniem po wypadku poniósł dodatkowe koszty związane z transportem medycznym (w kwocie 1.380 złotych), pobytem na turnusie rehabilitacyjnym (w kwocie 1.500 zł), zakwaterowaniem opiekunów (w kwocie 475,20 zł), zakupem wózka inwalidzkiego ( w kwocie 4.960 zł, całkowity koszt 8.560 zł ale 1.800 zł refundacji NFZ i 1.800 zł dofinansowanie PFRON), zakupem materaca przeciwodleżynowego (w kwocie 1.300 zł, całkowity koszt 2.400 zł ale 385 zł refundacja z NFZ i 715 zł dofinansowanie z PFRON), zakup poduszki przeciwodleżynowej (w kwocie 1.090 zł, całkowity koszt 1.290 zł ale 70 zł refundacja z NFZ i 130 zł dofinansowanie PFRON), zakupem parapodium (w kwocie 1.500 zł, całkowity koszt 7.500 zł ale 3.000 zł refundacja NFZ i 3.000 zł dofinansowanie z PFRON), zakupem wózka toaletowo-prysznicowego (w kwocie 264 zł, całkowity koszt wózka 1.320 zł ale 1.056 zł dofinansowanie z PFRON), specjalistycznym leczeniem ran w okresie od lutego 2012 r. do sierpnia 2012 r. ( w łącznej kwocie 29.137 zł). Łączny kwota dodatkowych wydatków poniesionych przez powoda we wskazanym okresie wyniósł 41.606,33 złotych.

Żądanie zwrotu kosztów leczenia przez powoda jest w pełni uzasadnione. Związane z koniecznością leczenia powoda koszty nie dotyczyły wyłącznie zakupu leków, ale rozciągały się na konieczność nabycia środków sanitarnych takich jak plastry czy strzykawki, środków odkażających, środków higienicznych w postaci pieluchomajtek, cewników i worków na mocz, zapobiegających powstawaniu odleżyn maści nawilżających i natłuszczających, zakupu specjalistycznego sprzętu (wózek inwalidzki, łóżko rehabilitacyjne, pionizator, materac przeciwodleżynowy itp). Ze względu na unieruchomienie powoda koniecznymi okazały się również wydatki na prywatne wizyty lekarskie. Taką szkodę stanowią też konieczne koszty przejazdów czy prywatnych wizyt lekarskich w domu powoda w związku z trudnościami z jego przemieszczaniem. Zasadnymi były, w ocenie Sądu, wszystkie wykazane przez pełnomocnika powoda wydatki poniesione w okresie od lutego 2011 roku do dnia 05 lutego 2011 r. (dnia rozszerzenia powództwa o żądanie obowiązku naprawienia szkody). Sąd dokonał ustaleń wydatków w tym okresie głównie na podstawie ich udokumentowania powołanymi w ustaleniach faktycznych rachunkami i fakturami. Sąd stwierdził na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, że po ustaniu stanu zagrażającego życiu, do utrzymania właściwego stanu higieny, konieczne było używanie zwiększonej ilości środków higienicznych, nie tylko dla utrzymania niezbędnej czystości, ale też innych preparatów (maści, kremy) dla utrzymania właściwego stanu skóry celem zapobiegnięcia odleżynom i jej infekcjom.

Zgodnie z treścią art. 444 § 2 k.c., jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. W przedmiotowym stanie faktycznym powód żądał renty z tytułu zwiększonych potrzeb, które identyfikował z utratą samodzielności życiowej i koniecznością korzystania z opieki innych osób oraz kosztami dojazdów do lekarzy. Żądał ustalenia renty w wysokości 5.000 zł płatnej z góry do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu w zakresie rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat w przyszłości.

W świetle analizowanego wyżej materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, że zostały częściowo wykazane przesłanki zasądzenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb. Z wniosków prezentowanych w opiniach biegłych lekarzy, które podziela Sąd w tej sprawie wynika, że stan zdrowia powoda mający związek z doznanymi wskutek wypadku urazami kwalifikował go do korzystania z takiej opieki. I tak w miesiącach luty, marzec, kwiecień (do dnia 05 maja 2011 r.) powód przebywał w szpitalu, gdzie miał zapewnione zarówno opiekę jak i leki oraz wszelkiego rodzaju środki medyczne, co powoduje, że żądane świadczenie za wskazany okres nie jest należne. W miesiącach maj, czerwiec 2011 roku, po opuszczeniu szpitala powód korzystał z opieki osób drugich odpowiednio przez 31 dni i 30 dni po 15 godzin dziennie (k. 407). Podana przez powoda stawka kosztów za jedną godzinę opieki w wysokości 9,50 zł (k. 521) mieści się w ramach przyjętych w tym zakresie przez Miejsko – Gminnego Ośrodek Pomocy Społecznej w S.i była obowiązująca we wskazanych okresach na terenie gdzie zamieszkuje powód. W związku z tym koszt sprawowanej nad powodem opieki w maju i czerwcu 2011 roku wyniósł po 4.417 zł (465 godz. x 9,50). Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych to miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, który powód może mieć refundowany raz na dwa lata, a którego średni koszt wynosi około 8.000 zł (8.000: 24 = 340 zł) oraz 25 złotych to miesięczny koszt konsultacji medycznych, na które powód musi się udać 2 razy w roku, których koszt wynosi po 150 zł każda. Zatem w miesiącach tych potrzeby jego zwiększyły się o kwotę 5.785 zł. Mając jednak na uwadze, że pełnomocnik powoda wystąpił za wskazane miesiące z roszczeniem o zasądzenie kwoty 5.000 zł oraz mając na uwadze określony w art. 321 § 1 k.p.c. zakaz wyrokowania ponad żądanie pozwu, Sąd przyznał powodowi wskazaną w pozwie kwotę. W miesiącu lipcu 2011 r. koszt opieki nad powodem wyniósł 1.567,50 zł. Powód pozostawał bowiem pod opieką przez 11 dni (11 x 15h x 9,50 zł). Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny oraz 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych. Zatem w miesiącu lipcu 2011 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę 2. 965 zł. W okresie od dnia 12 lipca 2011 r. do dnia 24 września 2011 r. powód przebywał w specjalistycznym szpitalu, co powoduje, że za ten okres świadczenie nie jest należne. W wyniku przebywania we wskazanej placówce medycznej powód uzyskał znaczny stopień usamodzielnienie, skutkiem czego od dnia opuszczenia szpitala, uzasadniony wymiar opieki nad M. M.przez osoby drugie wynosił 3 h dziennie. W związku z powyższym w miesiącu wrześniu 2011 r. powód korzystał z opieki osób drugich przez 6 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 171 złotych (18 h x 9,50 zł= 171 zł). Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny oraz 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych. Zatem w miesiącu wrześniu 2011 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę 1.535 zł. W miesiącu październiku 2011 r. powód korzystał z opieki osób drugich przez 31 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 1112 złotych (23 dni x 3h x 9,50 zł + opieka w weekendy 8 dni x 2 (podwójna stawka w weekendy) x 9,50 = 1.111,50 zł). Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny oraz 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych. Zatem w miesiącu październiku 2011 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę 2.500 zł. W okresie od miesiąca listopada 2011 r. do maja 2012 r. z opieki osób drugich powód korzystał przez 31 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 1112 złotych (23 dni x 3h x 9,50 zł + opieka w weekendy 8 dni x 2 -podwójna stawka w weekendy- x 9,50 = 1.111,50 zł). Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny oraz 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych. Zatem w miesiącach od listopada 2011 r. do maja 2012 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę po 2.500 zł. W miesiącu czerwcu 2012 powód wymagał opieki osób drugich przez 15 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 560 zł. Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny oraz 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych. Zatem w miesiącu czerwcu 2012 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę 1.950 zł. W miesiącu lipcu 2012 r. powód korzystał z opieki osób drugich przez 31 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 1112 złotych (23 dni x 3h x 9,50 zł + opieka w weekendy 8 dni x 2 (podwójna stawka w weekendy) x 9,50 = 1.111,50 zł). Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny oraz 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych. Zatem w miesiącu lipcu 2012 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę 2.500 zł. W okresie od miesiąca sierpnia 2012 r. do stycznia 2013 r. z opieki osób drugich powód korzystał przez 31 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 1112 zł. Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych jako miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych oraz 500 zł miesięcznie na koszty wskazane przez biegłego chirurga plastycznego. W miesiącu lutym 2013 r. powód korzystał z opieki osób drugich przez 8 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 285 złotych (8 dni x 3h x 9,50 zł + opieka w weekendy 2 dni x 2 (podwójna stawka w weekendy) x 9,50 = 285 zł). Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych oraz 500 zł miesięcznie na koszty wskazane przez biegłego chirurga plastycznego. Zatem w miesiącu lutym 2013 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę 2.150 zł. W okresie od miesiąca marca 2013 r. do czerwca 2013 r. z opieki osób drugich powód korzystał przez 31 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 1112 zł. Nadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych jako miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych oraz 500 zł miesięcznie na koszty wskazane przez biegłego chirurga plastycznego. Zatem w miesiącach marzec, kwiecień, maj, czerwiec 2013 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę po 3.000 zł. W miesiącu lipcu 2013 r. powód korzystał z opieki osób drugich przez 31 dni po 3 godziny dziennie, a zatem koszty opieki wyniosły 1.260 złotych. Ponadto powód zmuszony był wydatkować 600 zł na koszty wskazane przez biegłego urologa, 400 zł na koszty rehabilitacji, 340 złotych jako miesięczny koszt wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, 25 złotych jako miesięczny koszt konsultacji medycznych oraz 500 zł miesięcznie na koszty wskazane przez biegłego chirurga plastycznego. Zatem w miesiącu lipcu 2013 r. potrzeby powoda zwiększyły się o kwotę po 3.150 zł. Okoliczności te uzasadniają rozstrzygniecie jak w punktach 3 a,b,c,d,f,g,h,i, j,k wyroku.

Na mocy art. 189 k.p.c. ustalono odpowiedzialność strony pozwanej za szkody powoda mogące powstać w przyszłości. Powód dalej wymaga leczenia, rehabilitacji. Trudno przewidzieć, jakie mogą być dalsze niekorzystne konsekwencje urazu określonego w zakresie zdolności do samodzielnej egzystencji jako ciężkie. W tym stanie, Sąd uznał, że żądanie ustalenia odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość za skutki urazu jest zasadne, wobec czego orzekł, jak w punkcie 4 sentencji wyroku na podstawie art. 189 kpc

Sąd oddalił powództwo w pozostałej części z przyczyn dotyczących kolejnych żądań szczegółowo przedstawionych wyżej w pisemnych motywach.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., przy zastosowaniu zasady ich stosunkowego rozdzielenia. Powód wygrał proces w 80 % i dlatego na podstawie art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167,poz.1398) nakazano ściągnąć od strony pozwanej kwotę 8.866 złotych (11.082 zł x 83% = 8.866 zł) tytułem wydatków poniesionych w toku procesu oraz kwotę 44.064 złotych (1.101606,33 zł x 5 % = 55.080 zł x 80 %= 44.064 zł) tytułem opłaty od pozwu, od zapłaty której strona powodowa była zwolniona. Jednocześnie Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.330 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w oparciu o normę prawną cytowaną wyżej (7217 zł + 7217 zł= 14434 x 80%= 11.547,20 zł – 7217 zł=.4.330 złotych).