Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Łódź, dnia 24 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Łodzi II Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Paweł Filipiak

Protokolant: Sylwia Lewy

po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2015 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa D. J., J. W. (1), K. P. i W. P.

przeciwko Miastu Ł. - Prezydentowi Miasta Ł.

o zapłatę 1.068.780 złotych

1.  zasądza od Miasta Ł. - Prezydenta Miasta Ł. na rzecz:

a)  D. J. kwotę 245.200 (dwieście czterdzieści pięć tysięcy dwieście) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2011 roku do dnia zapłaty;

b)  J. W. (1) kwotę 245.200 (dwieście czterdzieści pięć tysięcy dwieście) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2011 roku do dnia zapłaty;

c)  K. P. kwotę 245.200 (dwieście czterdzieści pięć tysięcy dwieście) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2011 roku do dnia zapłaty;

d)  W. P. kwotę 245.200 (dwieście czterdzieści pięć tysięcy dwieście) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2011 roku do dnia zapłaty;

1.  oddala powództwo w pozostałej części;

2.  zasądza od Miasta Ł. - Prezydenta Miasta Ł. na rzecz:

a)  D. J. kwotę 759,50 (siedemset pięćdziesiąt dziewięć 50/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

b)  J. W. (1) kwotę 759,50 (siedemset pięćdziesiąt dziewięć 50/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

c)  K. P. kwotę 759,50 (siedemset pięćdziesiąt dziewięć 50/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

d)  W. P. kwotę 759,50 (siedemset pięćdziesiąt dziewięć 50/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

1.  zasądza od Miasta Ł. - Prezydenta Miasta Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi kwotę 52.816 (pięćdziesiąt dwa tysiące osiemset szesnaście) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

2.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od:

a)  D. J. kwotę 1148,25 (jeden tysiąc sto czterdzieści osiem 25/100) złotych z roszczenia zasądzonego w punkcie 1 a;

b)  J. W. (1) kwotę 1148,25 (jeden tysiąc sto czterdzieści osiem 25/100) złotych z roszczenia zasądzonego w punkcie 1 b;

c)  K. P. kwotę 1148,25 (jeden tysiąc sto czterdzieści osiem 25/100) złotych z roszczenia zasądzonego w punkcie 1 c;

d)  W. P. kwotę 1148,25 (jeden tysiąc sto czterdzieści osiem 25/100) złotych z roszczenia zasądzonego w punkcie 1 d.

Sygn. akt II C 409/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 2 lipca 2004 roku L. P., D. J., J. W. (1), K. P. i W. P. wystąpili przeciwko Gminie Ł. – Prezydentowi Miasta Ł. o zasądzenie kwoty 3.000 zł miesięcznie odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowiącej własność L. P. i spadkobierców M. P., położonej w Ł. przy ul. (...) o powierzchni 6.108 m oznaczonej na mapie sytuacyjnej do celów prawnych zaewidencjonowanej za nr (...) jako działka nr (...) oraz nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) oznaczonej jako działka (...) wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybieniu płatności którejkolwiek z rat, poczynając od 1 marca 2001 roku i na bieżąco, a ponadto o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, iż decyzją Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 5 czerwca 1975 roku nieruchomość stanowiąca własność M. i L. małżonków P., położona w Ł. przy ul. (...) o pow. 8.450 m2 została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa. W 1991 roku M. P. wniósł o zwrot wywłaszczonej nieruchomości. Po rozpoznaniu odwołania od decyzji z dnia 7 sierpnia 1996 roku o odmowie zwrotu przedmiotowej nieruchomości, Wojewoda (...) decyzją z dnia 25 kwietnia 1997 roku orzekł o odmowie zwrotu części nieruchomości, oznaczonej jako działka (...) o powierzchni 2.342 m2 oraz uchylił zaskarżoną decyzję w części dotyczącej nieruchomości oznaczonej jako działka (...) o powierzchni 6.108 m2 - jednocześnie rozstrzygając o jej zwrocie na rzecz byłych współwłaścicieli. Decyzją z tego samego dnia o nr (...)zwrócono małżeństwu P. nieruchomość położoną w Ł. przy ul. (...), o powierzchni 786 m2 oznaczonej jako działka nr (...). Jednak do faktycznego zwrotu przedmiotowych nieruchomości nie doszło, bowiem 8 maja 1997 roku Zarząd Miasta Ł. stwierdził nabycie z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w likwidacji prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), oznaczonej jako działka (...) o powierzchni 40.273 m2 z dniem 5 grudnia 1990 roku na okres 99 lat. Następnie prawo użytkowania wieczystego zostało przeniesione odpłatnie na (...) sp. z.o.o.

(pozew, k. 2 – 4)

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 września 2004 roku pozwana Gmina Ł. reprezentowana przez Prezydenta Miasta Ł. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów sądowych według norm przepisanych. Podniosła, iż nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...) znajdowała się, w dniu wydania przez Wojewodę (...) decyzji o zwrocie, w trwałym zarządzie Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) w Ł.. Nie wchodziła w skład gminnego zasobu nieruchomości. Wojewoda (...) wydając decyzję w sprawie zwrotu nieruchomości niewłaściwie przyjął, że nastąpiło wygaśnięcie trwałego zarządu MPK do tej nieruchomości na podstawie decyzji Zarządu Miasta Ł. z dnia 14 czerwca 1991 r. Na podstawie aktu notarialnego z dnia 12.06.1997 r. MPK w Ł. sprzedało na rzecz spółki (...) prawo użytkowania wieczystego gruntu i własność znajdujących się na tym gruncie naniesień. Nieruchomości objęte pozwem nie znajdują się w posiadaniu pozwanego co powoduje, że nie powinien być strona pozwaną w sprawie. (odpowiedź na pozew, k. 39-40)

Pismem procesowym z dnia 3 marca 2005r. strona powodowa wskazała, iż podmiotem biernie legitymowanym w niniejszej sprawie jest Prezydent Miasta Ł. jako organ wykonawczy Gminy oraz wniosła o wezwanie do udziału w postępowaniu, na podstawie art. 194 § 3 k.p.c., użytkownika nieruchomości położonej przy ul. (...) w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S.. (pismo procesowe, k. 65)

Postanowieniem z dnia 3 listopada 2011r. Sąd Okręgowy w Łodzi umorzył postępowanie wywołane wnioskiem powodów o wezwanie do udziału w sprawie, w charakterze pozwanego, K. p. z o.o. z siedzibą w S.. (postanowienie, k. 175)

W związku z decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 1 września 2010r., strona powodowa precyzując powództwo wniosła o zapłatę na rzecz L. P., J. W. (1), W. P., K. P. oraz D. J. odszkodowania w wysokości 1.034.100,00 zł. wraz z ustawowymi odsetkami, z tytułu wydania w dniu 08.05.1997 r. przez Zarząd Miasta Ł. decyzji ostatecznej (nr (...)) stwierdzającej nabycie z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w Ł. w Likwidacji z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł., przy ul. (...) b.n., oznaczonego na mapie sytuacyjnej do celów prawnych nr (...) zaewidencjonowanej w Miejskim Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Ł. dnia 19.12.1996 r., jako działka o nr (...) w obrębie G-43 o pow. 40.273 m2, dla której prowadzona jest Księga Wieczysta o Nr (...), w skład, której wchodzą: działka o pow. 6108 m2, oznaczona, jako działka o nr (...) oraz działka o pow. 786 m2, oznaczona jako działka o nr (...), z naruszeniem prawa. Strona powodowa wskazała, iż dochodzona kwota stanowi rynkową wartość nieruchomości, w związku z niemożnością objęcia jej w posiadanie i wykonywania na niej prawa własności. (pismo procesowe z dnia 18 października 2012r., k. 181-183)

W odpowiedzi na powyższe strona pozwana podniosła, iż nie uznaje powództwa oraz wniosła o jego oddalenie, wskazując, iż samo stwierdzenie niezgodności z prawem wydanej decyzji administracyjnej nie przesądza o powstaniu odszkodowawczej odpowiedzialności Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Ponadto za nieruchomości: działki nr (...) o powierzchni 8.450 m i 194 o powierzchni 786 m położone w Ł. przy ul. (...) wywłaszczone decyzjami odpowiednio nr(...)z dnia 5 czerwca 1975 r. i nr (...)dnia 30 grudnia 1975 r., byli właściciele otrzymali odszkodowanie w wysokości 571.315 zł za działkę nr (...) i 81.095,90 zł za działkę nr (...) (łącznie 652.410,90 zł). Zdaniem strony pozwą okoliczności te, w razie uznania odpowiedzialności strony pozwanej za szkodę, winny być brane pod uwagę dla potrzeb ustalenia jej rozmiarów, a w konsekwencji odszkodowania. Gdyby decyzje Wojewody (...) z dnia 25 kwietnia 15 r. nr (...)i (...), w których orzeczono o zwrocie na rzecz L. i M. małżonków P. przedmiotowych nieruchomości, mogły być wykonane, poprzedni właściciele oraz ich spadkobiercy byliby zobligowani do zwrotu zwaloryzowanej kwoty odszkodowania. (pismo procesowe, k. 210-213)

Pismem procesowym z dnia 18 czerwca 2913r. strona powodowa precyzując żądanie pozwu, wniosła o zasądzenie w miejsce kwoty 1.034.100 zł. kwoty 1.068.780 zł. wraz z ustawowymi odsetkami, przy czym od kwoty 1.034.100 od dnia 25 lutego 2011r., zaś od kwoty 34.680 zł od dnia doręczenia niniejszego pisma stronie pozwanej do dnia zapłaty. (pismo procesowe, k. 287-288, stanowisko strony powodowej, k. 336)

Pełnomocnik strony powodowej na rozprawie w dniu 3 października 2014r. wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, z uwagi na zawiłość i czas trwania postępowania, w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej. (stanowisko strony powodowej, k. 337)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. i L. małżonkowie P. byli współwłaścicielami nieruchomości gruntowej położonej w Ł. przy ul. (...) bez nr, w obrębie G-43, składającej się z działki gruntu oznaczonej nr(...)

(okoliczność bezsporna)

Decyzją Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 30 grudnia 1975r., nr (...)została wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...) o pow. 786 m2, z przeznaczeniem pod budowę bazy sprzętowo-transportowej i magazynowej (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) „H.-2”. Na mocy tej decyzji przyznano właścicielom odszkodowanie w formie pieniężnej w łącznej wysokości 81.095,90 zł, które zostało następnie w całości wypłacone.

Odwołanie od powyższej decyzji wniesione przez M. i L. małżonków P. rozpatrzone zostało decyzją Prezydenta Miasta Ł. z dnia 28 lutego 1976 r.(...) mocą której zaskarżoną decyzję utrzymano w mocy z tą zmianą, że wywłaszczeniu podlegała nieruchomość położona w Ł. przy ul. (...) bez numeru, oznaczona jako działka nr (...).

Decyzją Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 05.06.1975. r., nr (...)wywłaszczona została na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość położona w Ł. przy Czerwcowej 22 o pow. 8.450 m2, oznaczona na planie geodezyjnym z dnia 04.08.1973 r. zaewidencjonowanym za nr (...), uregulowana w księdze wieczystej KW (...) i stanowiąca własność M. i L. małżonków P. (działka oznaczona następnie nr (...)Na mocy tej decyzji przyznano właścicielom odszkodowanie w formie pieniężnej obejmujące należność za grunt i naniesienia budowlane w łącznej wysokości 571.315 zł, które zostało następnie w całości wypłacone.

Decyzją Wojewody (...) z dnia 15 września 1995r. nr (...)stwierdzono nieodpłatne nabycie przez Gminę Ł. z mocy prawa własności nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) b.n, w skład której weszła również działka nr (...) o pow. 786 m2 oraz działka nr (...) o pow. 6.108 m2 (była to część dawnej działki (...) i została oznaczona jako działka (...)) .

Jednocześnie w dniu 2 kwietnia 1991 r. małżonkowie M. i L. P. wystąpili o zwrot wszystkich wywłaszczonych mocą odrębnych decyzji części nieruchomości położonych w Ł. przy ul. (...).

Decyzją z dnia 7 sierpnia 1996 r. nr (...)Kierownik Urzędu Rejonowego w Ł. odmówił zwrotu nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) bez nr, oznaczonej jako działka nr (...) o pow. 786 m2, zaś decyzją z dnia 7 sierpnia 1996r. odmówił zwrotu działki nr (...) o pow. 8.450 m2.

Decyzją z dnia 25 kwietnia 1997 r., (znak:(...)) Wojewoda (...) na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. oraz art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (tekst jedn. Dz. U. z 1991 r., Nr 30 ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania M. i L. małżonków P. orzekł o uchyleniu w całości decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w Ł. z dnia 07.08.1996 r. (znak: (...)) orzekającej o odmowie zwrotu na rzecz byłych właścicieli nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) b. nr, oznaczonej na mapie geodezyjnej, zaewidencjonowanej z dnia 19 grudnia 1996 r. za nr (...), jako działka (...) o pow. 786 m2 oraz o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości stanowiącej własność Gminy Miejskiej Ł., położonej w L. przy ul. (...) b.nr o pow. 786 m2, na rzecz byłych współwłaścicieli tej nieruchomości tj. M. i L. małż P. po 1/2 części każdemu z nich, a ponadto o zwrocie na rzecz Gminy Miejskiej Ł. kwoty 2.302 zł, stanowiącej wartość zwaloryzowanego odszkodowania, wypłaconej tytułem wywłaszczenia na podstawie decyzji Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 30 grudnia 1975 r. nr (...).

M. P. i L. P. zostali zobowiązani do zwrotu ustalonego odszkodowania, każde z nich w wysokości po 1.151 zł oraz do dokonania wpłaty ustalonych kwot na konto Gminy Miejskiej Ł., w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się niniejszej decyzji, wraz z odsetkami w razie zwłoki w uiszczeniu należności podlegających zwrotowi, pobieranymi na zasadach określonych w Kodeksie Cywilnym.

Odszkodowanie zwaloryzowane zostało według wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych, łączny wskaźnik waloryzacji wg tabeli GUS w latach 1976 - 1977 wynosił 2.033,353. Zwaloryzowana wartość odszkodowania wypłaconego tytułem wywłaszczenia działki nr (...) o pow. 786 m2 wynosiła 786 m2 x 18,00 zł/m2 x 2033,353 = 28.767.878 starych zł, tj. w zaokrągleniu i po denominacji 2.877,-zł. Z uwagi na zmianę kształtu działki spowodowaną zwężeniem o szerokość drogi, która miała stanowić dostęp do działki nr (...) i utratą w związku z tym części powierzchni na drogę, kwotę podlegającą zwrotowi zmniejszono o 20%, tj.: 2.877 zł x 0,80 = 2.302,-zł. Stawka 18 zł za 1 m2 gruntu wynikała z przepisów zarządzenia Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 29 grudnia 1973 r. wydanego w oparciu o art. 8 ust. 9 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości /Dz.U. z 1974 r. Nr 10, poz. 64/ obowiązującej w dacie wywłaszczenia.

(decyzja nr (...), k. 282-286)

Jednocześnie decyzją z dnia 25 kwietnia 1997 r., (znak: (...)) Wojewoda (...) na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. oraz art. 69 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości (tekst jedn. Dz. U. z 1991 r., Nr 30 ze zm.) orzekł o odmowie zwrotu wywłaszczonej na rzecz Skarbu Państwa i stanowiącej własność Gminy Miejskiej Ł. zabudowanej części nieruchomości o pow. 2.342 m2, oznaczonej jako działka nr (...), położonej w Ł. przy ul. (...), na rzecz jej byłych współwłaścicieli, o uchyleniu decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w Ł. z dnia 07.08.1996 r. znak: (...)w części orzekającej o odmowie zwrotu na rzecz byłych współwłaścicieli niezabudowanej części nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...), o pow. 6.108 m2, oznaczonej na mapie sytuacyjnej dla celów prawnych zaewidencjonowanej w dniu 19.12.1996 r. za numerem (...) jako działka nr (...) i zwrocie tej wywłaszczonej części nieruchomości stanowiącej własność Gminy Miejskiej Ł., położonej w Ł. przy ul. (...), o pow. 6.108 m2 oznaczonej jako działka nr (...) (tj. części dawnej działki (...) o pow. 8.450 m2) dla której w Sądzie Rejonowym w Łodzi, Wydziale XVI Ksiąg Wieczystych prowadzona jest Księga Wieczysta za nr KW (...), na rzecz byłych współwłaścicieli M. i L. małżonków P. po ½ części każdemu z nich oraz o zwrocie na rzecz Gminy Miejskiej Ł. kwoty 18.400 zł, stanowiącej wartość zwaloryzowanego odszkodowania wypłaconego, tytułem wywłaszczenia na podstawie decyzji Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 05.06.1975 r., nr (...).

M. P. i L. P. zostali zobowiązani do zwrotu ustalonego odszkodowania, każde z nich w wysokości po 9.200 zł oraz do dokonania wpłaty ustalonych kwot na konto Gminy Miejskiej Ł., w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się niniejszej decyzji, wraz z odsetkami w razie zwłoki w uiszczeniu należności podlegających zwrotowi, pobieranymi na zasadach określonych w Kodeksie Cywilnym.

Odszkodowanie zostało waloryzowane według wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych, wskaźnik waloryzacji wg tabeli GUS w latach 1975 - 1997 wynosił 2.092,321 zł. Zwaloryzowana wartość odszkodowania wypłaconego tytułem wywłaszczenia działki nr (...) o pow. 6.108 m2 wynosiła: 6.108 m2 x 18,00 zł/m2 x 2.092,321 = 230.033.388 starych zł., tj. w zaokrągleniu i po denominacji 23.000 zł. Z uwagi na niekorzystne usytuowanie działki, spowodowane brakiem bezpośredniego dostępu do ul. (...) oraz pośredni dostęp do ul. (...) przez działkę nr (...), kwotę podlegającą zwrotowi zmniejszono o 20%, tj.: 23.000 zł x 0,80 = 18.400 zł

W powyższych decyzjach zostało wskazane ponadto, iż przedmiotowe nieruchomości podlegają zwrotowi w stanie, w jakim się ówcześnie znajdowały. Zwrot nieruchomości polegał na przywróceniu prawa współwłasności na rzecz wskazanych wyżej osób i miał nastąpić z dniem uprawomocnienia się niniejszych ostatecznych decyzji.

Współwłaścicielom nie przysługiwało roszczenie o przywrócenie wskazanych działek do stanu istniejącego przed wywłaszczeniem, o odszkodowanie za zmianę ich stanu oraz pozbawienie korzystania z nieruchomości.

(decyzja nr (...), k. 277-281, decyzja nr (...), k. 282-286)

Do faktycznego zwrotu przedmiotowych nieruchomości nie doszło.

(zeznania powódki J. W., protokół rozprawy z dnia 03.10.2014r. – 00:04:53, k. 336v.)

M. P. i L. P. nie dokonali zwrotu otrzymanego odszkodowania.

(okoliczność bezsporna)

Zarząd Miasta Ł. decyzją Nr (...) w dniu 8 maja 1997r. na podstawie art. 2 ust. 1-3, 9 pkt 3, 9 pkt 6 lit b i art. 2a ustawy z dnia 29 września 1990r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. Nr 79 poz. 464 ze zm. Dz. U. Nr 83 poz. 373 z 1991 r., Dz. U. Nr 91 poz. 455 z 1992r.) przepisów rozdziału 5 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r Nr 30 poz. 127) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 marca 1993r. w sprawie przepisów wykonawczych dotyczących uwłaszczania osób prawnych nieruchomościami będącymi dotychczas w ich zarządzie lub użytkowaniu (Dz. U. Nr 23 poz. 97) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r- Kodeks postępowania administracyjnego stwierdził nabycie z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w likwidacji w Ł. z dniem 5 grudnia 1990r prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł. przy ul. (...) bn, oznaczonego na mapie sytuacyjnej do celów prawnych nr (...), zaewidencjonowanej w Miejskim Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Ł. dnia 19.12.1996 jako działka o nr (...) w obrębie G-43 o powierzchni 40.273m2, dla której w Sądzie Rejonowym w Łodzi w XX Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta nr (...).

Na podstawie aktu notarialnego z dnia 12.06.1997 r. MPK w Ł. sprzedało na rzecz spółki (...) prawo użytkowania wieczystego działki gruntu, położonej w Ł. przy ul. (...) b/n, oznaczonej numerem (...)(w tym działki oznaczonej nr (...)) i własność znajdujących się na tym gruncie naniesień.

Strona powodowa wystąpiła z wnioskiem do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. o stwierdzenie nieważności powyższej decyzji Nr (...).

Decyzją z dnia 1 września 2010 r., o nr: SKO (...) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. uznało, że ostateczna decyzja Zarządu Miasta Ł. z dnia 8 maja 1997 r., Nr (...)stwierdzająca nabycie z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w Ł. w likwidacji z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł. przy ul. (...) b.n., oznaczonego jako działka o nr (...) w obrębie G-43 o powierzchni 40.273 m2, dla której prowadzona jest Księga Wieczysta KW za numerem (...) w części dotyczącej nieruchomości o powierzchni 6.108 m2 działka nr (...) m2 działka nr (...) - została wydana z naruszeniem prawa.

Jednocześnie nie stwierdziło nieważności wskazanej decyzji, w części dotyczącej nieruchomości o powierzchni 6.108 m2 (działka nr (...)) oraz 786 m2 (działka nr (...)) - z powodu nieodwracalnych skutków prawnych jaka przedmiotowa decyzja wywołała.

W dniu 8 maja 1997r. czyli w dacie decyzji o nabyciu z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w Ł. w likwidacji prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł. przy ul. (...) b.n, co do części tej nieruchomości został wcześniej orzeczony zwrot na rzecz byłych współwłaścicieli M. i L. P..

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. uznało, iż przedmiotowa decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art.156 § 1 pkt 2 k.p.a. Jednakże zawarcie w dniu 12 czerwca 1997r. przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w Ł. w likwidacji z Firmą (...) Sp. z o. o. cywilnej umowy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...) oznaczonej nr działki (...) o powierzchni 40.273m2 (akt notarialny repertorium (...) - spowodowało zaistnienie nieodwracalnego skutku prawnego, tj. niemożliwego do odwrócenia przez organ administracyjny uprawniony do wydania decyzji w sprawie, a zatem należało zastosować art. 156 § 2 k.p.a.

(decyzja SKO, k. 158-171, akt notarialny z dnia 12.06.1997 r. rep. (...), k. 46-47, zeznania świadka J. W., k. 316)

Oznaczona na mapie geodezyjnej, zaewidencjonowanej z dnia 19 grudnia 1996 r. za nr (...), jako działka gruntu oznaczona nr 197/2 w obrębie G-43, dla której prowadzona jest KW (...), została podzielona na działki o nr (...) o pow. 786 m2, (...) o pow. 2.342 m2, (...) o pow. 6.108 m2 oraz (...)o pow. 31.037 m2.

Na dzień 8 maja 1997 r. działki gruntu nr (...) były niezabudowane, nie ogrodzone (ogrodzenie częściowe w ramach ogrodzenia całego terenu). Działka gruntu nr (...) posiadała kształt foremny, prostokątny, była bezpośrednio skomunikowana z drogą publiczną - ul. (...). Działka gruntu nr (...) posiadała kształt foremny, prostokątny, była niezabudowana, skomunikowana z droga publiczną - ul. (...) za pośrednictwem działki nr (...).

Wskazana nieruchomość w dacie stanu na dzień 8 maja 1997 r., zgodnie z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Ł. zatwierdzonym uchwałą Nr (...)Rady Miejskiej Ł. z dnia 2 czerwca 1993 r. była położona na terenach przemysłowych.

Oszacowana wartość rynkowa nieruchomości gruntowej położonej w Ł. przy ul. (...) b/n, obręb G-43, działki gruntu nr (...), według stanu na datę 8 maja 1997r. wynosi 980.800 zł, zaś na dzień 1 września 2010r. (tj. na dzień wydania orzeczenia przez SKO w Ł.) wynosi 1.068.780 zł.

(opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości E. R., k. 225-240, opinia uzupełniająca, k. 355-364, ustna opinia uzupełniająca, protokół rozprawy z dnia 19.12.2014r. – 00:04:33-00:29:19, k. 348v.-349, druga ustna opinia uzupełniająca, protokół rozprawy z dnia 14.07.2015r. – 00:03:34, k. 399v.-401)

Obecnie w księdze wieczystej nr (...) jako właściciel wskazanej nieruchomości widnieje Gmina Miejska Ł..

(księga wieczysta, k. 241-260)

M. P. zmarł 19 września 1997r. Spadek po nim, na podstawie ustawy nabyli jego żona L. P. w ¼ części spadku oraz dzieci: J. W. (1), D. J., W. P. oraz K. P. po 3/16 części spadku każde z nich.

Natomiast spadek po zmarłej w dniu 9 kwietnia 2013r. powódce L. P., na podstawie ustawy nabyły jej dzieci: K. P., W. P., D. J. i J. W. (1), po ¼ części każde z nich.

(postanowienie w załączonych aktach SKO w Ł., akt poświadczenia dziedziczenia, k. 308-310)

Strona powodowa nie otrzymała od pozwanej Gminy żadnego odszkodowania w związku z wydaniem w dniu 8 maja 1997r. decyzji Nr (...).

(zeznania świadka J. W., protokół rozprawy z dnia 19.12.2014r. – 00:36:24, k. 349)

Pismem z dnia 8 lutego 2011r., strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty z tytułu wydania decyzji z naruszeniem prawa odszkodowania w kwocie 1.034.100 zł.

(wezwanie do zapłaty w załączonych aktach SKO w Ł.)

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych dowodów, w szczególności w oparciu o opinie biegłej sądowej i załączone do akt sprawy dokumenty oraz zeznania powódki J. W. (1) i świadka J. W. (3).

Ustalając wartość rynkową prawa własności nieruchomości gruntowej położonej w Ł. przy ul. (...) oznaczonej nr 194 i 197/4 Sąd oparł się w pełni na opinii biegłego – z zakresu szacunku nieruchomości E. R. (2), uznając przedmiotową opinię za pełną, rzetelną i jako taką w pełni przydatną dla celów dowodowych. Sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Charakteryzowała się wewnętrzną spójnością, przejrzystością oraz logiką wywodu, w sposób stanowczy i zrozumiały odpowiadała na postawione pytania, a zgłaszane przez strony wątpliwości i zastrzeżenia do wniosków opinii zostały wyczerpująco wyjaśnione w opiniach uzupełniających.

Wskazać tutaj należy, iż wobec postanowienia Sądu z dnia 14 stycznia 2013r. w przedmiocie wniosku powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu szacunku nieruchomości, strona pozwana pismami z dnia 7 lutego 2013r., 11 czerwca 2013r. oraz 15 października 2014r. wskazywała, iż określona dla biegłego teza, w części zobowiązującej biegłego do ustalenia wartości nieruchomości będących przedmiotem postępowania według stanu na dzień wydania orzeczenia przez(...)w Ł., jest wadliwa, bowiem ustalana jest na datę inną niż zdarzenie, które zgodnie z twierdzeniami powodów doprowadziło do powstania szkody; sama strona pozwana wniosła o zmianę tej tezy dowodowej tak, by uwzględniała datę powstania szkody. Mając na uwadze powyższe, Sąd na rozprawie w dniu 19 grudnia 2014r. dopuścił dowód z pisemnej uzupełniającej opinii biegłej z zakresu szacunku nieruchomości, w której biegła miała się wypowiedzieć, czy poprzednia opinia pisemna pozostaje aktualna biorąc pod uwagę aktualne ceny nieruchomości, a jeśli nie, to zobowiązał biegłą do wyceny przedmiotowej nieruchomości według stanu z dnia 8.05.1997 r. i według cen aktualnych. Tym samym niezasadny jest zarzut strony pozwanej zgłoszony w piśmie procesowym z dnia 13 stycznia 2015r., iż Sąd dowód z opinii biegłego na okoliczność wartości nieruchomości według stanu na dzień 8 maja 1997r. i według cen aktualnych, dopuścił działając z urzędu.

Sąd oddalił na rozprawie w dniu 14 lipca 2015r. wniosek pełnomocnika strony pozwanej o wydanie pisemnej opinii uzupełniającej biegłej z zakresu szacunku nieruchomości, jako powołany na okoliczności dostatecznie wyjaśnione oraz wniosek o dokonanie wyceny zwaloryzowanej kwoty odszkodowania jaką poprzednicy prawni powodów otrzymali za wywłaszczenie przedmiotowych nieruchomości według cen na dzień ustalenia odszkodowania, jako powołany na okoliczności nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie strona powodowa ostatecznie wniosła o zasądzenie na rzecz J. W. (1), W. P., K. P. oraz D. J. odszkodowania w wysokości 1.068.780 zł wraz z ustawowymi odsetkami, z tytułu wydania w dniu 08.05.1997r. przez Zarząd Miasta Ł. decyzji ostatecznej (nr(...)) stwierdzającej nabycie z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w Ł. w Likwidacji z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł., przy ul. (...) b.n., oznaczonego jako działka o nr (...) o pow. 40.273 m2, (KW nr (...)) w skład, której wchodzą: działka o pow. 6108 m2, oznaczona, jako działka o nr (...) oraz działka o pow. 786 m2, oznaczona jako działka o nr (...), z naruszeniem prawa.

Na początek koniecznym jest poczynienie kilku uwag wstępnych. Sprawy o analogicznych stanach faktycznych, jak w rozpoznawanej sprawie były przedmiotem kontrowersji w orzecznictwie sądowym i doktrynie co do podstawy prawnej roszczeń odszkodowawczych. Spory te zostały ostatecznie przesądzone uchwałą pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2011 roku, III CZP 112/10, w której stwierdzono, że do roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej ostateczną decyzją administracyjną wydaną przed dniem 1 września 2004 roku, której nieważność lub wydanie z naruszeniem art. 156 § 1 k.p.a. stwierdzono po tym dniu, ma zastosowanie art. 160 § 1, 2, 3 i 6 k.p.a. Sąd orzekający w rozpoznawanej sprawie w pełni podziela zarówno argumenty powołane we wskazanej uchwale, jak i jej konkluzję. Dodać można jedynie, iż rozstrzygniecie Sądu Najwyższego zapoczątkowało jednolitą linię orzeczniczą sądów powszechnych, której wyrazem mogą być wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 kwietnia 2012 roku, I ACa 110/12 oraz z dnia 4 października 2012 roku, I ACa 487/12.

W rozpoznawanej sprawie decyzja administracyjna Zarządu Miasta Ł., Nr (...), stwierdzająca nabycie z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w likwidacji w Ł. z dniem 5 grudnia 1990r prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł. przy ul. (...) bez nr, oznaczonego jako działka o nr (...) w obrębie G-43 o powierzchni 40.273 m ^{( 2 )}została wydana w dniu 8 maja 1997r., zaś orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego stwierdzające jej wydanie z naruszeniem prawa oraz niestwierdzające jej nieważności w części dotyczącej nieruchomości o powierzchni 6.108 m2 (działka nr (...)) oraz 786 m2 (działka nr (...)) z powodu nieodwracalnych skutków prawnych jakie przedmiotowa decyzja wywołała, zapadło w dniu 1 września 2010 roku.

Wobec powyższego, podstawy prawnej roszczenia o odszkodowanie za szkody wyrządzone decyzją nieważną lub wydaną z naruszeniem prawa należy upatrywać w przepisach art. 160 § 1, 2, 3 i 6 k.p.a.

Zgodnie z przepisem art. 160 § 1 k.p.a. stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie. W powołanej już wyżej uchwale pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2011 roku, III CZP 112/10 wskazano, iż w sytuacji, gdy ostateczna wadliwa decyzja administracyjna została wydana przed dniem wejścia w życie Konstytucji, odszkodowanie przysługujące na podstawie art. 160 § 1 k.p.a. nie obejmuje korzyści utraconych wskutek jej wydania, choćby ich utrata nastąpiła po wejściu w życie Konstytucji.

Cytowany przepis artykułu 160 § 1 k.p.a. stanowi wyłączną podstawę odpowiedzialności jednostki samorządu terytorialnego za szkodę, którą strona poniosła na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 k.p.a. albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji (uchwała SN z 26 stycznia 1989 r., III CZP 58/88, OSNC 1989/9/129), lecz odnosi się to jedynie do przesłanek odpowiedzialności za wydanie decyzji (wydanie decyzji nieważnej lub z naruszeniem prawa, rzeczywista szkoda, związek przyczynowy pomiędzy wydaniem decyzji a szkodą i brak winy strony).

Sąd powszechny jest związany rozstrzygnięciem, iż decyzja dotknięta jest wadą nieważności, bądź została wydana z naruszeniem prawa. Stwierdzenie przez uprawniony organ administracyjny niezgodności decyzji administracyjnej z prawem wiąże sąd w zakresie wypełnienia podstawowej przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej przewidzianej w art. 160 k.p.a., ale nie przesądza jeszcze o istnieniu pozostałych przesłanek tej odpowiedzialności wynikających z k.c., w tym także o wystąpieniu normalnego związku przyczynowego. (wyrok SN z dnia 6 lipca 2011 r., I CSK 512/09, LEX nr 950712)

W niniejszej sprawie wszystkie wskazane przesłanki odpowiedzialności zostały spełnione. Decyzja Zarządu Miasta Ł., Nr GM-III- (...), z dnia 8 maja 1997r. stwierdzająca nabycie z mocy prawa przez Miejskie Przedsiębiorstwo (...) w likwidacji w Ł. z dniem 5 grudnia 1990r. prawa użytkowania wieczystego gruntu położonego w Ł. przy ul. (...) bez nr, oznaczonego jako działka o nr (...) w obrębie G-43 o powierzchni 40.273 m2 została wydana z rażącym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., jednak z uwagi na wywołanie nieodwracalnych skutków prawnych – nie stwierdzono jej nieważności w części dotyczącej nieruchomości oznaczonej nr (...) oraz (...) na podstawie art. 156 § 2 k.p.a. (przesłanka pozytywna przewidziana w art. 160 § 1 k.p.a.). Nie zachodzi przy tym okoliczność ekskulpująca: powodowie, ani ich poprzednicy prawni (M. P. i L. P.) nie ponoszą żadnej winy za wydanie decyzji z naruszeniem przepisów. Istnieje również związek przyczynowy (kolejna przesłanka pozytywna przewidziana w art. 160 § 1 k.p.a.) pomiędzy wydaniem decyzji Zarządu Miasta Ł. z dnia 8 maja 1997r., a szkodą powodów. Na skutek jej wydania, małżonkowie P. utracili możliwość władania przedmiotową nieruchomością. Mimo iż wskazana decyzja została wydana z naruszeniem prawa, nieruchomość ta nie powróci do rąk następców prawnych właścicieli, bowiem powołana decyzja wywołała już nieodwracalne skutki prawne. W zaistniałej sytuacji należy rozważyć, w jakiej wysokości powodowie ponieśli rzeczywistą szkodę na skutek wydania przedmiotowej decyzji.

Do odszkodowania, o którym mowa w art. 160 k.p.a. stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 418 tego kodeksu (art. 160 § 2 k.p.a.). Sama szkoda, z uwagi na odesłanie zawarte w § 2, musi być rozumiana tak samo, jak na gruncie kodeksu cywilnego. Rzeczywista szkoda, do jakiej zawężony jest art. 160 § 1 k.p.a., ma miejsce wówczas, gdy po stronie poszkodowanego występuje zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów ( damnum emergens).

Dla ustalenia wysokości odszkodowania należnego poszkodowanemu przyjmuje się stan majątku poszkodowanego (składników jego majątku) w chwili wyrządzenia szkody, natomiast miarodajne pozostają ceny w chwili ustalania odszkodowania (przepis art. 363 § 2 k.c. nakazuje wysokość odszkodowania ustalać według cen z daty ustalenia odszkodowania - daty zamknięcia rozprawy). W odniesieniu do decyzji administracyjnych wyrządzających szkodę (tzw. decyzji wadliwych powodujących m.in. utratę prawa własności lub innego prawa) chodzi o stan nieruchomości istniejący w chwili wydania wadliwej decyzji, stanowiącej źródło powstania szkody. Stan taki obejmuje nie tylko parametry fizyczne lub geodezyjne danej nieruchomości (np. jej powierzchnię, infrastrukturę), lecz także samo jej funkcjonalne przeznaczenie społeczno-gospodarcze (wyrok SN z dnia 12 grudnia 2013 r., V CSK 81/13, LEX nr 1421824).

Na skutek wydania decyzji przez Zarząd Miasta Ł. z dnia 8 maja 1997r., z uwagi na jej nieodwracalność, małżonkowie M. i L. P., a zatem także powodowie jako ich następcy prawni definitywnie utracili majątek, stanowiący obecnie działki oznaczone numerami (...). Za chwilę wyrządzenia szkody, w niniejszej sprawie należy uznać moment wydania powołanej decyzji z dnia 8 maja 1997r.

Rzeczywista szkoda poniesiona przez powodów odpowiada wartości tych nieruchomości. Mając na uwadze powyższe rozważania, ustalając wysokość należnego stronie powodowej odszkodowania, należało przyjąć stan nieruchomości istniejący w chwili wydania wadliwej decyzji, stanowiącej źródło powstania szkody, tj. na dzień 8 maja 1997r., przy uwzględnieniu cen z daty ustalenia odszkodowania.

W oparciu o opinię biegłego z zakresu szacunku nieruchomości, Sąd ustalił, iż wartość rynkowa nieruchomości gruntowej położonej w Ł. przy ul. (...) b/n, oznaczonej jako działki gruntu nr (...) wynosi 980.800 zł.

W następnej kolejności należało rozważyć zarzut strony pozwanej, że w razie uznania jej odpowiedzialności za szkodę, dla potrzeb ustalenia rozmiarów tej szkody, a w konsekwencji odszkodowania, uwzględnieniu powinna podlegać okoliczność, iż za nieruchomości: działki nr (...) o powierzchni 8.450 m i 194 o powierzchni 786 m położone w Ł. przy ul. (...), wywłaszczone decyzjami odpowiednio nr (...)z dnia 5 czerwca 1975 r. i nr (...) dnia 30 grudnia 1975 r., byli właściciele otrzymali odszkodowanie w wysokości 571.315 zł za działkę nr (...) i 81.095,90 zł za działkę nr (...) (łącznie 652.410,90 zł), a ponadto gdyby decyzje Wojewody (...) z dnia 25 kwietnia 15 r. nr (...)i (...) w których orzeczono o zwrocie na rzecz L. i M. małżonków P. przedmiotowych nieruchomości, mogły być wykonane, poprzedni właściciele oraz ich spadkobiercy byliby zobligowani do zwrotu zwaloryzowanej kwoty odszkodowania.

Odnosząc się do powyższego, wskazać należy, iż decyzje Wojewody (...) z dnia 25 kwietnia 1997 r., nr(...)i nr (...) są ostateczne, nie zostały wzruszone i nadal funkcjonują w obrocie prawnym. (...) położone w Ł. przy ul. (...) b.n, oznaczone jako działki nr (...) o pow. 786 m2 oraz działki nr (...) o pow. 6.108 m2 zostały na mocy decyzji Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 5 czerwca 1975r. oraz Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 30 grudnia 1975r. wywłaszczone na rzecz Skarbu Państwa. Na mocy tych decyzji zostało przyznane i wypłacone ówczesnym właścicielom M. i L. P. stosowne odszkodowanie. Zgodnie z treścią wskazanych decyzji Wojewody (...) z dnia 25 kwietnia 1997 r., nr(...)orzeczono o zwrocie otrzymanego przez M. i L. P. odszkodowania na rzecz Gminy Miejskiej Ł., zatem zważywszy, iż przedmiotowe decyzje nadal funkcjonują w obrocie prawnym, trzeba mieć na uwadze, że orzeczone tytułem zwrotu odszkodowania kwoty mogą być egzekwowane. Mimo, iż powodowie na skutek wydanej przez Zarząd Miasta Ł. z dnia 8 maja 1997r., z naruszeniem prawa decyzji utracili majątek w postaci przedmiotowych nieruchomości, nadal ciąży na nich obowiązek zwrotu odszkodowania (należy zważyć, iż przedawnienie roszczenia jest brane pod uwagę jedynie na zarzut zgłoszony przez uprawnionego).

Należy ponadto mieć na uwadze, iż otrzymane przez małżonków P. od Skarbu Państwa odszkodowanie w związku z wywłaszczeniem na rzecz Skarbu Państwa będących ich własnością nieruchomości miało miejsce w 1975r., a zatem w czasach kiedy funkcjonowały całkowicie odmienne relacje cenowe, a nieruchomości przedstawiały inną wartość.

M. P. i L. P. decyzją z dnia 25 kwietnia 1997 r., (znak: (...)) w związku z orzeczeniem zwrotu na ich rzecz wywłaszczonej części nieruchomości - działka nr (...), zostali jednocześnie zobowiązani do zwrotu odszkodowania, każde z nich w wysokości po 9.200 zł wraz z odsetkami razie zwłoki w uiszczeniu należności podlegających zwrotowi, pobieranymi na zasadach określonych w Kodeksie Cywilnym, zaś ustalone odszkodowanie zostało waloryzowane zostało według wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych.

Analogicznie na mocy decyzji z dnia 25 kwietnia 1997 r., (znak: (...)) w związku z orzeczeniem zwrotu na ich rzecz wywłaszczonej nieruchomości, położonej w Ł. przy ul. (...) b.nr o pow. 786 m2, tj. M. i L. małż P. po 1/2 części każdemu z nich, zostali oni zobowiązani do zwrotu na rzecz Gminy Miejskiej Ł. stanowiącej wartość zwaloryzowanego odszkodowania, wypłaconej tytułem wywłaszczenia na podstawie decyzji Naczelnika Dzielnicy Ł. z dnia 30 grudnia 1975 r. nr (...), kwoty 2.302 zł, w terminie 14 dni od daty uprawomocnienia się niniejszej decyzji, wraz z odsetkami razie zwłoki w uiszczeniu należności podlegających zwrotowi, pobieranymi na zasadach określonych w Kodeksie Cywilnym. Odszkodowanie także zostało zwaloryzowane według wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych.

Konkludując, określona wysokość odszkodowania, którego obowiązek zwrotu został nałożony na małżonków P. mocą powyższych decyzji podlegała już na tym etapie waloryzacji, ponadto w razie zwłoki w uiszczeniu należności podlegających zwrotowi należą się odsetki ustawowe, które także pełnią funkcję waloryzacyjną, zaś między 1997r. a chwilą ustalania odszkodowania nie doszło do żadnej gwałtownej zmiany siły nabywczej pieniądza. Odnosząc się do zarzutu strony pozwanej w przedmiocie konieczności uwzględnienia zwaloryzowanej kwoty odszkodowania jaką poprzednicy prawni powodów otrzymali za wywłaszczenie przedmiotowych nieruchomości według cen na dzień ustalenia odszkodowania, wskazać należy, iż w takiej sytuacji doszłoby do niedopuszczalnej kolejnej waloryzacji wskazanego świadczenia.

Ostatecznie zatem wysokość szkody podlegającej wyrównaniu wynosi 980.800 zł.

Z uwagi na to, że powodowie K. P., W. P., D. J. i J. W. (1) są następcami prawnymi L. P. i M. P. w częściach po ¼ każde z nich, zasądzone na ich rzecz odszkodowanie dzieli się na części odpowiadające ich udziałom we współwłasności.

Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził na rzecz każdego z powodów kwotę po 245.200 zł (co stanowi ¼ z 980.800 zł).

Według art. 160 § 3 k.p.a. odszkodowanie przysługuje od organu, który wydał decyzję z naruszeniem przepisu art. 156 § 1. W przedmiotowej sprawie decyzja, która została wydana z naruszeniem przepisów prawa i co do której, z uwagi na wywołane przez nią w części nieodwracalne skutki nie możliwe było stwierdzenie jej nieważności, wydana została przez Zarząd Miasta Ł., a zatem odszkodowanie należne jest powodom od Miasta Ł..

W zakresie żądania zasądzenia odsetek sąd zważył, iż w myśl art. 359 § 1 k.c. odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu. W niniejszej sprawie źródłem roszczenia o odsetki jest przepis art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym dłużnik, który nie spełnia świadczenia w odpowiednim terminie dopuszcza się opóźnienia i wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego.

Stosownie do treści art. 455 k.c. roszczenie wierzyciela wobec dłużnika staje się wymagalne wraz z nadejściem terminu do spełnienia świadczenia. Jeżeli termin ten nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Przepisy te znajdują w rozpoznawanej sprawie zastosowanie na podstawie odesłania zawartego w art. 160 § 1 k.p.a. Co do zasady zobowiązania odszkodowawcze są bezterminowe, to znaczy termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 455 k.c., świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Strona powodowa żądała zasądzenia odsetek od kwoty 1.034.100 zł od dnia 25 lutego 2011r. Mając na uwadze, iż wezwanie do zapłaty odszkodowania z tytułu wydania decyzji z naruszeniem prawa zostało skierowane do strony pozwanej pismem z dnia 8 lutego 2011r., (brak informacji odnośnie daty otrzymania przez pozwanego niniejszego wezwania) wobec niekwestionowania przez pozwaną Gminę daty dochodzonych odsetek, Sąd orzekł zgodnie z żądaniem i zasądził odsetki od kwoty 980.800 zł od dnia 25 lutego 2011r.

W pozostałym zakresie powództwo, jako niezasadne, podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozliczenia.

Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Łodzi zwolnił powodów od kosztów sądowych w całości ( k.215).

Strona powodowa poniosła koszty procesu w łącznej kwocie 3.615 zł (koszty zastępstwa procesowego), natomiast koszty procesu wyłożone przez pozwanego wyniosły 3.600 zł. Strona powodowa wygrała proces w 92 % {bowiem przyznane świadczenie wyniosło 980.800 zł, zaś roszczenie wynosiło, z uwzględnieniem rozszerzenia powództwa, 1.068.780 zł}. Łącznie poniesione przez strony koszty procesu wynoszą 7.215 zł. Pozwany przegrał proces w 92% i w takim zakresie obciążają go koszty procesu, co stanowi kwotę 6.638 zł (7.215 zł x 92%). Strona powodowa przegrała w 8%, zatem powinna ponieść koszty procesu w kwocie 577 zł, tym samym przysługuje jej zwrot od pozwanego odpowiednio kwoty 3.038 zł (3.615zł – 577 zł).

Wobec powyższego Sąd, stosownie do przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., zasądził od pozwanego jako odpowiedzialnego, we wskazanym wyżej stosunku, ze wynik sporu, na rzecz każdego z powodów kwotę 759,50 zł (3.038 zł x ¼).

W toku procesu, w związku ze zwolnieniem powodów od kosztów sądowych, powstały nieuiszczone koszty sądowe w łącznej wysokości 57.409,07 zł, obejmujące opłatę sądową od pozwu w wysokości 53.439 zł oraz wynagrodzenie biegłych sądowych (łącznie 3.970,07 zł). Obowiązkiem ich poniesienia, stosownie do dyspozycji art. 113 ust. 1 i 2 pkt 1 u.k.s.c., należało obciążyć strony, proporcjonalnie do tego w jakiej części każda z nich wygrała i odpowiednio – przegrała proces, co odpowiada kwocie 52.816 zł obciążającej stronę pozwaną (która przegrała w 92 %), natomiast, w pozostałej części, stanowiącej kwotę 4.593 zł obowiązek poniesienia kosztów procesu, tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa, spoczywa na stronie powodowej, jako stronie przegrywającej w 8 %.

Mając na uwadze powyższe Sąd, tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, zasądził od Miasta Ł. - Prezydenta Miasta Ł. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 52.816 zł oraz nakazał ściągnąć od każdego z powodów z zasądzonego na ich rzecz świadczenia kwotę 1.148,25 zł (4.593 zł x ¼).

Odnosząc się do wniosku strony powodowej o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej stawce minimalnej tj. w kwocie 7.200 zł, wskazać należy, iż zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013r. poz. 461) zasądzając opłatę za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata, a także charakter sprawy i wkład pracy w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Podstawę zasądzenia wskazanej opłaty stanowią stawki minimalne określone w rozdziałach 3-5. Opłata ta nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy.

Niniejsza sprawa wprawdzie była długotrwała, jednakże było to spowodowane koniecznością wydania kilku postanowień o jej zawieszeniu, nie wymagała jednak dużego nakładu pracy ze strony pełnomocnika. Nie była również na tyle zawiła, aby uzasadniało to zasądzenie stawek wyższych niż minimalna, określona w § 6 pkt 6 Rozporządzenia.

Wobec powyższego, wniosek ten nie podlegał uwzględnieniu, tym bardziej, że na ostatniej rozprawie strona wniosła o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uznać zatem trzeba, że wniosek o zasądzenie kosztów ponad stawkę minimalną nie był popierany przed zamknięciem rozprawy. Uwzględnione zostały zatem koszty zastępstwa procesowego według stawki minimalnej i według pierwotnej wartości przedmiotu sporu.