Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2356/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 czerwca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. między innymi na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 3 Ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2013 r., poz. 144 ze zm.) oraz art. 27, art. 28 ust. 2, art. 29 ust. 1, art. 34 Ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U z 2009 r. , Nr 167, poz. 1322 ze zm.), § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków ( Dz. U Nr 251, poz. 1885 oraz z 2009 r., Nr 59, poz. 489) stwierdził, że stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującą płatnika składek Masarnię (...) spółkę z o.o. spółkę komandytową za lata składkowe obejmujące okres rozliczeniowy od 01.04.2012 r. do 31.03.2013 r. i od 01.04.2013 r. do 31.03.2014 r. wynosi 1,73 %. W uzasadnieniu ZUS wskazał, że zgodnie z zaistniałym stanem faktycznym miała miejsce sukcesja generalna wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości jaka obowiązywała płatnika firmę Masarnię (...) K. G., należy uznać, że w wyniku sukcesji tej stopy, płatnik składek Masarnia (...) spółka z o.o. spółka komandytowa uprawniona jest do stosowania wysokości tej stopy w okresie na jaki została ona ustalona poprzednikowi prawnemu, a więc za okres od 01.04.2010 r. do 31.03.2011 r. Według organu rentowego sukcesja praw i obowiązków wynikająca z przepisów szczególnych zachodząca pomiędzy przekształconymi podmiotami może bowiem dotyczyć praw i obowiązków, które istniały w dniu zdarzenia uzasadniającego nabycie praw i obowiązków poprzednika prawnego. Sukcesją nie mogą być objęte uprawnienia, które nie przysługują poprzednikowi prawnemu, a zatem nieuzasadnione byłoby stosowanie przez płatnika Masarnię (...) spółkę z o.o. spółkę komandytową stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,38 % za okresy składkowe od 04.2011 r. do 03.2012 r., od 04.2012 r. do 03.2013 r. i od 04.2013 r. do 03.2014 r. (decyzja w aktach ZUS)

Od powyższej decyzji płatnik – Masarnia (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. odwołał się w dniu 27 czerwca 2014 r. do Sądu Okręgowego w Łodzi wnosząc o jej zmianę i podnosząc, że nie ma podstaw do zmiany stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe dla nowopowstałej spółki. W przypadku sukcesji uniwersalnej zmiana stopy procentowej może być dokonana tylko w razie wystąpienia okoliczności istotnych z punktu widzenia zmian ryzyka wypadkowego. Wymaga to stwierdzenia innego poziomu zatrudnienia osób ubezpieczonych, zmiany lub poszerzenia rodzaju prowadzonej działalności, które łączą się z innym poziomem występowania zagrożeń (ryzyk) wypadkowych oraz skutków tych zagrożeń, albo stwierdzenia nowych istotnych z punktu widzenia ubezpieczenia wypadkowego ryzyk, które ujawniły się w związku z przekształceniem organizacyjno – prawnym prowadzonej działalności. Natomiast według płatnika żadne z tego typu okoliczności nie wystąpiły. W ocenie skarżącej w przedmiotowej sprawie ZUS powinien za wskazane okresy składkowe ustalić na rzecz Masarni (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. stopę składki na ubezpieczenie wypadkowe na podstawie art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U z 2009 r. , Nr 167, poz. 1322 ze zm.). W ocenie odwołującej się Spółki w przedmiotowych okresach objętych zaskarżoną decyzją ZUS Spółce tej powinna przysługiwać taka stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe jaka przysługiwała jej poprzednikowi prawnemu – Masarni (...) K. G., tj. 1,38%
i stopa ta powinna być ustalona przez ZUS, nie zaś samodzielnie przez płatnika. Pełnomocnik odwołującej się Spółki wniósł o zasądzenie od ZUS II Oddziału w Ł. kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. (odwołanie k. 2 – 3 verte)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w zaskarżonej decyzji ZUS. (odpowiedź na odwołanie k. 4 - 5)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny :

Masarnia (...) spółka z o.o. spółka komandytowa została zawiązana w grudniu 2010 r. (zeznania wnioskodawcy k. 83 verte – umowa spółki komandytowej z 09.11.2010 roku).

Wnioskodawca K. G. od dnia 15 listopada 1991 r. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą Masarnia (...) K. G. w Ł., której przedmiotem działalności była produkcja wyrobów z mięsa z wyłączeniem wyrobów z mięsa drobiowego (10.13.Z). (zaświadczenie z 18.11.2015 roku k. 86)

W dniu 1 lutego 2011 r. komandytariusze spółki wnieśli do niej wkład niepieniężny (aport) w postaci przedsiębiorstwa działającego pod firmą Masarnia (...) K. G. w rozumieniu przepisu art. 55 1 KC. W związku z wniesieniem powyższego aportu do Masarni (...) spółki z o.o. spółki komandytowej, spółka ta przejęła cały majątek przedsiębiorstwa Masarni (...) K. G. oraz pracowników na podstawie art. 23 1 Kp i zobowiązała się prowadzić działalność prowadzoną dotychczas przez przedsiębiorstwo Masarnia (...) K. G.. (informacja o przejęciu zakładu pracy k. 19, zmiana umowy spółki k. 20 – 23, wykaz majątku k. 24 - 28)

Zakres i rodzaj działalności Masarni (...) spółki z o.o. spółki komandytowej i Masarni (...) K. G. do kwietnia 2015 r. były tożsame - produkcja wędlin i podrobów (10.13.Z) i nie doszło do przeniesienia płatnika do innej grupy działalności a wszyscy pracownicy przeszli do spółki komandytowej. W dacie przekształcenia Masarni (...) K. G. w spółkę ilość pracowników była taka sama i nie doszło do zmiany osób ubezpieczonych tj. około 80 pracowników Kategorie ryzyka wypadkowego i zagrożenie ryzyka wypadkowego przez cały przedmiotowy okres były na takim samym poziomie.. (okoliczność bezsporna, a nadto pismo płatnika z dnia 19.10.2015 r. k. 45 – 48, zeznania wnioskodawcy k. 82 verte – K. G.)

W dacie przejścia przedsiębiorstwa Masarni (...) K. G. w Ł. na inną spółkę Masarnię (...) K. G. miała ustaloną przez ZUS stopę procentową w wysokości 1,38% na okres od 1.04.2010 r. do 31.03.2011 r. (okoliczność bezsporna, druk (...) k. 70)

Decyzją z dnia 8 lipca 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. uznał za nieprawidłowe stanowisko przedsiębiorcy Masarni (...) Spółki z o. o. Spółki Komandytowej w Ł., iż ZUS powinien ustalić Spółce stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na podstawie art. 28, ust. 2 Ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych stwierdzając, że z momentem zgłoszenia jako płatnik składek spółka powinna samodzielnie ustalić stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe. (decyzja w aktach ZUS)

Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. akt VIII U 1870/11 zmienił zaskarżoną decyzje z dnia 8 lipca 2011 r. i uznał za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 28 czerwca 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. (wyrok SO z 20.12.2011 r. k. 32 w załączonych aktach o sygn. VIII U 1870/11)

Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 607/12 oddalił apelację organu rentowego od wskazanego wyżej orzeczenia. (wyrok SA w Łodzi z 28.11.2012 r. akt o sygn. III AUa 607/12)

Płatnik składek Masarnia (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. złożył do ZUS druki (...) za lata 2012, 2013 i 2014. (druki (...) k. 64, k. 66, k. 68)

Decyzją z dnia 5 czerwca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. między innymi na podstawie art. 83 ust. 1 pkt. 3, ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U z 2013 r., poz. 144 ze zm.) oraz art. 27, art. 28 ust. 2, art. 29 ust. 1, art. 34 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U z 2009 r. , Nr 167, poz. 1322 ze zm.), § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków ( Dz. U Nr 251, poz. 1885 oraz z 2009 r., Nr 59, poz. 489) stwierdził, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek Masarnię (...) spółkę z o.o. spółkę komandytową w Ł. za lata składkowe obejmujące okres rozliczeniowy od 01.04.2012 r. do 31.03.2013 r. i od 01.04.2013 r. do 31.03.2014 r. wynosi 1,73 %. (decyzja w aktach ZUS)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach sprawy i aktach ZUS oraz o zeznania wnioskodawcy K. G.. Zebrany materiał dowodowy nie nasuwa wątpliwości i pozwala tym samym na wydanie rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie płatnika Masarni (...) spółki z o.o. Spółki Komandytowej w Ł. zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 27 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dnia 30 października 2002 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 1242 t.j) stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na rok składkowy.

Stosownie do art. 2 cytowanej ustawy "rok składkowy" to okres obowiązywania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku.

Zgodnie z treścią art. 28 ust. 2 przytoczonej ustawy stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych ustala Zakład jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek, i wskaźnika korygującego ustalonego dla płatnika składek, z zastrzeżeniem art. 33.

W myśl z ust. 3 tego przepisu liczbę ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się jako iloraz sumy ubezpieczonych podlegających ubezpieczeniu wypadkowemu w ciągu poszczególnych miesięcy poprzedniego roku kalendarzowego i liczby miesięcy, przez które płatnik składek był w poprzednim roku kalendarzowym zgłoszony w Zakładzie co najmniej 1 dzień

W myśl art. 29 ust. 1 przytoczonej ustawy płatnik składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według (...) ujętego w rejestrze REGON w dniu 31 grudnia poprzedniego roku.

Według ust. 2 tego przepisu płatnik składek zgłoszony w Zakładzie w okresie od dnia 1 stycznia danego roku do dnia 31 marca następnego roku należy do grupy działalności ustalonej dla jego rodzaju działalności według (...) ujętego w rejestrze REGON w dniu, od którego płatnik składek jest w Zakładzie zgłoszony.

Zgodnie z art. 33 ust. Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek, o którym mowa w art. 28 ust. 2, któremu Zakład nie ustalił kategorii ryzyka z uwagi na brak obowiązku przekazywania informacji, o której mowa w art. 31 ust. 6, przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe, wynosi tyle, co stopa procentowa określona dla grupy działalności, do której należy.

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że doszło do wniesienia przez osobę fizyczną – K. G. przedsiębiorstwa Masarnia (...) K. G. w Ł. wniosła wkład niepieniężny (aport) w postaci przedsiębiorstwa działającego pod firmą Masarnia (...) K. G. w rozumieniu art. 55 1 KC do spółki komandytowej - Masarnia (...) spółka z o.o. w Ł.. Wniesienie to skutkowało przejściem zakładu pracy na nowego pracodawcę wraz z pracownikami w rozumieniu art. 23 1 kodeksu pracy. Zakres i rodzaj działalności Masarni (...) spółki z o ograniczoną odpowiedzialnością - spółki komandytowej w Ł. i Masarni (...) K. G. w Ł. są tożsame, a wszyscy pracownicy przeszli do Spółki z o. o. spółki komandytowej oraz nie zmieniły się też kategorie ryzyka wypadkowego. W dniu wniesienia wkładu do Spółki komandytowej (...) prowadzący przedsiębiorstwo Masarnię (...) K. G. w Ł., miał ustaloną przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych stopę procentową na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,38 % na okres od 1.04.2010 do 31 marca 2011 r.

Zgodnie z treścią przepisu art. 31 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13.10.1998 r. (Dz. U. nr 137 poz. 887 z późn. zm.) do należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Prawniczych oraz na ubezpieczenie zdrowotne stosuje się odpowiednio m. in. Przepis art. 93a Ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8 poz. 60 ze zm.).

Zgodnie z treścią artykułu 93a § 1 ustawy Ordynacja Podatkowa z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U z 2015 r., poz. 613 j.t.) osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku:

1) przekształcenia innej osoby prawnej,

2) przekształcenia spółki niemającej osobowości prawnej

- wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki.

W myśl zaś § 2 przepis § 1 stosuje się odpowiednio do:

1) osobowej spółki handlowej zawiązanej (powstałej) w wyniku przekształcenia: a) innej spółki niemającej osobowości prawnej,

b) spółki kapitałowej;

2) spółki niemającej osobowości prawnej, do której osoba fizyczna wniosła na pokrycie udziału wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa.

Podkreślić zatem należy, że Masarnia (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. jest spółką, do której osoba fizyczna wniosła na pokrycie udziału wkład w postaci swojego przedsiębiorstwa będącego zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Jest zatem spółką, o której mowa w § 2 punkt 2 art. 93a. Ordynacji Podatkowej.

W tej sytuacji uznać należy, że spółka ta wstąpiła we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki. Do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art. 93a-93c Ordynacji podatkowej (art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), a zatem prawo wstąpienia dotyczy też należności z tytułu składek.

Prawo do stosowania przez Masarnię (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. stopy procentowej ustalonej dla przedsiębiorstwa Masarnia (...) K. G. w Ł. zostało prawnie rozstrzygnięte wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie o sygn. akt VIII U 1870/11. Przedmiotowym wyrokiem Sąd Apelacyjny ustalił, że Masarnia (...) spółka z o.o. spółka komandytowa w Ł. ma prawo za okres rozliczeniowy od kwietnia 2010 r. do opłacania składki na ubezpieczenie wypadkowe według stopy procentowej 1,38% gdyż Spółka komandytowa w Ł. wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki Masarni (...) K. G.. W tej sytuacji organ rentowy jest zobowiązany ustalić skarżącym stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe na podstawie art. 28 ust. 2 wyżej cytowanej Ustawy i nie może traktować Spółki jako nowego płatnika.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia czy płatnik składek – spółka komandytowa, może w kolejnych latach składkowych być traktowana jak płatnik, któremu ZUS ustalił kategorię ryzyka i który otrzymał zawiadomienie organu rentowego o wysokości stopy procentowej składki ze współczynnikiem korygującym, czy też poczynając od roku składkowego 2011 – 2012 ma być traktowany jako nowy płatnik, któremu ZUS nie ustalił kategorii ryzyka i w związku z tym obowiązany jest płacić przez trzy kolejne lata składkę obliczoną jak dla nowych płatników.

W niniejszym postępowaniu Sąd Okręgowy podziela pogląd utrwalony w judykaturze zgodnie, z którym osoba prawna powstała w wyniku połączenia przejęcia, przekształcenia (art. 97 Ordynacji podatkowej) zachowuje prawo do opłacania składek na ubezpieczenie wypadkowe według stopy procentowej obowiązującej osobę, która prowadziła zakład pracy przed przekształceniem jeżeli nie ustalono zmiany okoliczności, o których mowa w art. 28, art. 29 i art. 30 ustawy wypadkowej, w którym Sąd Najwyższy wprost wskazał, że "prawo do zapłaty składki w obniżonej wysokości jest prawem rodzajowo takim jak prawo do ulgi podatkowej" (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 maja 2010 r., sygn. I UK 8/10; opublikowany w OSNP 2011/21-22/279; wyrok SA w Łodzi 26.03.2014 r. III Aua 905/13 opubl. w LEX nr 1451682; wyrok Sądu Najwyższego z 20 marca 2009 r., II UK 292/08). W wyroku z dnia 20 marca 2009 r., II UK 292/08, Sąd Najwyższy stwierdził, że połączenie spółek handlowych przez przejęcie spółki zobowiązanej do opłacania składki w innej wysokości niż spółka przejmująca spowodowało dla nowego podmiotu możliwość wyliczenia składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości ustalonej dla spółki przejmowanej. Jeżeli wysokość składki jest niższa od należnej od spółki, to powstaje niesprzeczna z zasadami współżycia społecznego i przewidziana przez prawo korzyść wynikająca z połączenia spółek.

Masarnia (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - Spółka komandytowa w Ł. w kolejnych latach składkowych należy do grupy płatników, którym ZUS ustalił kategorię ryzyka i którzy otrzymali zawiadomienie Zakładu o wysokości stopy procentowej składki ze współczynnikiem korygującym. Skoro bowiem Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - Spółka komandytowa w Ł. na skutek sukcesji uniwersalnej wstąpiła w prawa i obowiązki przedsiębiorstwa Masarni (...) K. G. w Ł., to nie można twierdzić, że wstąpienie to ogranicza się tylko do roku składkowego 2011-2012. Niewątpliwie skutek tego wstąpienia, w postaci zaliczenia Masarni (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - Spółka komandytowa w Ł. do grupy płatników, którym ZUS ustalił kategorię ryzyka, rozciąga się na kolejne lata. Jest przy tym oczywiste, że stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe ulegnie zmianie (podwyższeniu), dopiero gdy zmienią się okoliczności, od których wysokość tej stopy zależy. Tych okoliczności ZUS nie udowodnił w toku procesu. Wobec tego, że okoliczności, od których zależy wysokość stopy procentowej składki nie zmieniły się w porównaniu do roku 2012-2013 i 2013-2014, to zasadne jest zastosowanie w dalszym ciągu stopy procentowej, która wynika z danych przekazanych przez płatnika. W ocenie Sądu Okręgowego w Łodzi konsekwencje wniesienia przedsiębiorstwa osoby fizycznej jako aportu nie kończą się na roku 2011-2012. Rozciągają się one na kolejne lata. Skoro bowiem przedsiębiorstwo wniesione jako aport zaliczone było do tych płatników, którym ZUS ustalił wysokość stopy procentowej składki, to spółka komandytowa, do której osoba fizyczna wniosła to przedsiębiorstwo, nabyła to uprawnienie. I nie tylko na jeden rok. Nie może być zatem po upływie roku traktowana jako płatnik, któremu ZUS nie ustalił wysokości stopy procentowej. (por. wyrok SA w Łodzi z dnia 6.03.2014 r., III Aua 905/13, opubl. LEX nr 1451682)

Mając na względzie wskazane okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 5 czerwca 2014 r. i orzekł jak w sentencji wyroku.

Stosownie do wyników postępowania, na podstawie art. 98 k.p.c., Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez wnioskodawcę. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia 28 września 2002r (Dz. U z 2015 r. , poz. 507 j.t.) .

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.