Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 161/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Iwona Szybka

Sędziowie: SSA Mirosław Godlewski

SSA Dorota Rzeźniowiecka (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Joanna Sztuka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 października 2015 r. w Ł.

sprawy A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji A. K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 3 grudnia 2014 r. sygn. akt V U 1617/13

oddala apelację.

Sygn. akt: III AUa 161/15

UZASADNIENIE

Decyzją z 17 października 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w T., odmówił A. K. prawa do emerytury wcześniejszej, podnosząc, że ubezpieczony nie udowodnił 15 – letniego stażu pracy w szczególnych warunkach, o którym mowa w art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W odwołaniu z 22 listopada 2013 r. ubezpieczony A. K. zakwestionował prawidłowość decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, wskazując, że wbrew twierdzeniom organu rentowego, legitymuje się on najmniej 15 – letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, do którego organ rentowy bezpodstawnie nie uwzględnił okresów jego zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r., na stanowisku robotnika torowego, którą to pracę, wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W odpowiedzi z 19 grudnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania, argumentując jak w treści zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu organ rentowy podkreślił, że udokumentowany przez A. K. staż pracy w szczególnych warunkach wynosi 13 lat, 3 miesiące i 1 dzień. Okres ten stanowi staż pracy w Wojewódzkim Związku Spółek (...) w P. z.s. w G. na stanowisku robotnika konserwacyjnego przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych. Co się zaś tyczy spornego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r. organ rentowy uznał, że w świetle obowiązujących przepisów prawa praca wykonywana wówczas przez odwołującego się nie była pracą w szczególnych warunkach – zatrudnieniem na kolei. Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w Ł. nie było jednostką organizacyjną przedsiębiorstwa (...), ani inna jednostką organizacyjną w rozumieniu art. 42 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W piśmie procesowym z 15 kwietnia 2014 r. pełnomocnik procesowy A. K. stwierdził, że praca wykonywana przez ubezpieczonego w spornym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r. jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy, gdyż odpowiada treści wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – dział III, poz. 13 – prace zakładowych służb kolejowych bezpośrednio związane z utrzymaniem ruchu pociągów. Zarządzenie nr 64 Ministra Komunikacji z 29 czerwca 1983 r. w sprawie prac w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu komunikacji, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej precyzuje, że przez prace zakładowych służb kolejowych bezpośrednio związane z utrzymaniem ruchu pociągów rozumieć należy także prace torowego oraz robotnika torowego (dział VIII, poz. 13 ppkt. 27), a taką pracę wykonywał właśnie ubezpieczony.

W piśmie procesowym z 5 maja 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zakwestionował stanowisko ubezpieczonego, podtrzymując żądanie oddalenia odwołania.

Wyrokiem z 3 grudnia 2014 r., sygn. akt: V U 1617/13, Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, oddalił odwołanie.

Rozstrzygnięcie to poprzedziły następujące ustalenia faktyczne:

A. K. urodził się (...) W dniu 9 października 2013 r. złożył wniosek o przyznanie emerytury. Na dzień 1 stycznia 1999 r. skarżący posiadał ponad 25 – letni staż ubezpieczeniowy. ZUS zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych 13 lat 3 miesiące i 1 dzień. Nie zaliczył do tego okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł.. Wnioskodawca nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

W okresie od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł.. Pracował jako robotnik torowy. Przedsiębiorstwo nie wystawiło wnioskodawcy świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z dokumentami w aktach osobowych wnioskodawcy w postaci umowy o pracę z dnia 21 stycznia 1974 r. oraz świadectwa pracy z 10 maja 1978 r. wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie w sposób i na warunkach przewidzianych w Układzie Zbiorowym Pracy w Budownictwie.

W Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) robotnicy torowi, w tym wnioskodawca, pracowali w brygadach. Wysypywali nasypy z tłucznia i kamienia, układali podkłady i następnie szyny. Układali nowe tory. Nie pracowali z nimi pracownicy (...). Wyżej wymienione prace wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w Ł. było przedsiębiorstwem państwowym. Utworzył je zarządzeniem nr 98 z dnia 9 czerwca 1972 r. Minister Komunikacji. Przedmiotem jego działania było organizowanie i wykonywanie robót budowlano – montażowych przy budowie, rozbudowie, i przebudowie linii i urządzeń kolejowych na terenie miasta Ł. i województw: (...), (...), (...) i (...). Zwierzchni nadzór nad przedsiębiorstwem sprawował Minister Komunikacji przez Zjednoczenie Przedsiębiorstw (...).

W świetle tak poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie. Wbrew twierdzeniom autora odwołania, A. K. nie spełnił, bowiem przesłanek emerytury wcześniejszej uprawniającej go do wnioskowanego świadczenia opisanego w art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. emerytury w niższym niż powszechny wieku emerytalnym.

W ocenie Sądu Okręgowego ubezpieczony nie legitymuje się szczególnym stażem pracy w wymiarze, co najmniej 15 – lat. Za udokumentowane Sąd Okręgowy przyjął jedynie 13 lat 3 miesiące i 1 dzień. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd nie znalazł podstaw pozwalających uznać, że praca wykonana przez A. K. w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r. na stanowisku robotnika torowego była pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach.

Ustalenia w zakresie rodzaju prac wykonywanych przez wnioskodawcę w spornym okresie zatrudnienia na ww. stanowisku Sąd Okręgowy oparł na zeznaniach świadków B. M. i J. K. (ówczesnych współpracowników ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł.) oraz na zeznaniach samego wnioskodawcy, uznając je za spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniające. Z zeznań tych wynika zaś jednoznacznie, że ubezpieczony, jako robotnik torowy układał nowe tory, to jest wysypywał nasypy z tłucznia i kamienia, układał podkłady i następnie szyny.

W oparciu o przedstawione dowody Sąd Okręgowy ustalił, że A. K. pracował w Przedsiębiorstwie, które organizowało i wykonywało roboty budowlano – montażowe przy budowie, rozbudowie, i przebudowie linii oraz urządzeń kolejowych. Ubezpieczony pracował, zatem w budownictwie, a nie w transporcie, jak chciałby tego pełnomocnik wnioskodawcy. Konstatacja ta sprzeciwiała się, więc uznaniu, że w spornym okresie zatrudnienia ubezpieczony świadczył pracę odpowiadającą treści wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia – Dział VIII, poz. 13, w której wskazane zostały prace zakładowych służb kolejowych bezpośrednio związane z utrzymaniem ruchu pociągów. Sąd Okręgowy wyjaśnił, że w wykazie A Dział VIII pod poz. 13 określone zostały prace w transporcie, które polegały na tym, że w poszczególnych zakładach pracy (np. hutach, kopalniach itp.), nie stanowiących jednostek organizacyjnych (...), były wewnętrzne służby kolejowe, których zadaniem było utrzymanie ruchu pociągów, wykonujących transport dla danego zakładu. Dlatego też nie może wnioskodawca powoływać się na ww. pozycję wykazu i wskazywać, że w skoro robotnik torowy wymieniony jest w Wykazie A Dziale VIII poz. 13 pkt 27, załączniku do zarządzenia Ministra Komunikacji Nr 63 z dnia 29 czerwca 1983 r. w sprawie prac w warunkach szczególnych w zakładach pracy resortu komunikacji, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej (Dz. Urz. Ministerstwa Budownictwa Nr 10, poz. 77), to prace przez niego wykonywane są pracami w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów rozporządzenia. Chodzi tu, bowiem o robotnika torowego, pracującego w wewnętrznych zakładowych służbach kolejowych, a takim wnioskodawca nie był.

Sąd Okręgowy uznał, że w spornym okresie zatrudnienia wnioskodawca nie pracował na kolei. Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w Ł. było przedsiębiorstwem państwowym. Utworzył je zarządzeniem nr 98 z 9 czerwca 1972 r. Minister Komunikacji. Przedmiotem jego działania było organizowanie i wykonywanie robót budowlano – montażowych przy budowie, rozbudowie, i przebudowie linii i urządzeń kolejowych na terenie miasta Ł. i województw: (...), (...), (...) i (...). Zwierzchni nadzór nad przedsiębiorstwem sprawował Minister Komunikacji przez Zjednoczenie Przedsiębiorstw (...).

Sąd Okręgowy wyjaśnił, że wymienione wcześniej rozporządzenie Rady Ministrów wydano na podstawie ustawy z 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Ustawa ta nie obejmowała – co do zasady – pracowników i członków rodzin pracowników zatrudnionych na kolei (art. 3 ust. 1 pkt 2). Uprawnienia emerytalno – rentowe tej grupy osób regulowała, bowiem ustawa z 28 kwietnia 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin (Dz. U. Nr 23, poz. 99 ze zm.). Pracownikom zatrudnionym na kolei przysługiwały jednak świadczenia na ogólnych warunkach, określonych w ustawie z dnia 14 grudnia 1982 roku wtedy, gdy nie spełnili warunków wymaganych do uzyskania świadczeń na podstawie kolejowej ustawy zaopatrzeniowej z dnia 28 kwietnia 1983 roku (art. 3 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 roku). Z tych względów znajdujące się w ustawie z dnia 14 grudnia 1982 roku pojęcie "zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze" nie obejmowało, co do zasady pracowników zatrudnionych na kolei (art. 53 ust. 2 i 3). W konsekwencji zawarte w art. 55 tej ustawy upoważnienie do określenia, w drodze rozporządzenia, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługują określone świadczenia – również nie odnosiło się co do zasady – do prac wykonywanych na kolei (art. 55 tej ustawy). Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 17 lipca 2003 r., (...) SA (...) (Pr. Pracy 2004/2/39) zauważył, że z regulacjami powszechnej ustawy zaopatrzeniowej z dnia 14 grudnia 1982 roku korespondowały regulacje zawarte w ustawie z 28 kwietnia 1983 roku o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin.

Przepis art. 4 ust. 1 tej ustawy zawierał w istocie powtórzenie treści art. 3 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 roku stwarzającego możliwość uzyskania przez pracownika kolejowego (członka jego rodziny) prawa do zaopatrzenia społecznego na ogólnych zasadach. W związku z tym w art. 4 ust. 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych określono, że w takich przypadkach okresy zatrudnienia na kolei uważa się za okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach, w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 1982 roku. W art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 kwietnia 1983 roku wyjaśniono jednocześnie, co – na użytek tej ustawy – należy rozumieć pod pojęciem zatrudnienia na kolei. Z tych dwóch ostatnich przepisów wynika, że dla potrzeb zaopatrzenia emerytalnego zatrudnieniem na kolei (a więc zatrudnieniem w warunkach szczególnych) jest zatrudnienie we wszystkich kolejowych jednostkach organizacyjnych, bez względu na zajmowane stanowisko czy rodzaj wykonywanej pracy, z wyjątkiem pracy w biurach projektów kolejowych.

Z powyższych względów rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze określa rodzaje prac uznanych za zatrudnienie w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dwoma sposobami: za pomocą wykazu tych prac i dodatkowo w odniesieniu do osób wyjątkowo korzystających z uprawnień emerytalnych na podstawie ustawy zaopatrzeniowej z dnia 14 grudnia 1982 roku – za pomocą ogólnego określenia rodzaju zatrudnienia, połączonego z odesłaniem do przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym (§ 4 ust. 3 rozporządzenia). W świetle, bowiem art. 4 ust. 2 w zw. z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin określenie w rozporządzeniu rodzaju prac na kolei uznanych za zatrudnienie w szczególnych warunkach za pomocą szczegółowego wykazu tych prac byłoby po prostu zbędne. Wykaz A Dział VIII (Transport i łączność) nie obejmuje, więc prac wykonywanych w ramach zatrudnienia na kolei w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin.

Ustawa z dnia 28 kwietnia 1983 roku o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin została uchylona przepisem art. 195 pkt 7 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z dniem 1 stycznia 1999 roku. Jednakże niektóre regulacje z ustawy o zaopatrzeniu pracowników kolejowych zostały przejęte do nowej ustawy emerytalno – rentowej. Przepis art. 42 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zawiera powtórzenie treści art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych, określającego pojęcie "zatrudnienia na kolei". Wynika z tego, że do okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach, ustalanych na podstawie obowiązującego nadal rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, należy nadal zaliczać zatrudnienie we wszystkich kolejowych jednostkach (komórkach) organizacyjnych, określonych w art. 42 ust. 1 ustawy emerytalno – rentowej, niezależnie od rodzaju pracy i zajmowanego stanowiska, z wyjątkiem zatrudnienia w biurach projektów kolejowych.

Jednakże w rozpatrywanej sprawie wnioskodawca nie pracował na kolei. Przedsiębiorstwo Budownictwa (...), co wynika z zarządzenia o jego powołaniu, nie było kolejową jednostką (komórką) organizacyjną. Potwierdza to treść dokumentów zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy, z których wynika, że wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie na zasadach określonych w Układzie Zbiorowym Pracy dla Budownictwa.

Z tych względów Sąd Okręgowy, działając na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Wyrok Sądu Okręgowego zaskarżył w całości apelacją z dnia 15 stycznia 2015 r., pełnomocnik wnioskodawcy, zarzucając mu naruszenie :

I. przepisów postępowania cywilnego tj. art. 233 § 1 kpc przez sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego wyprowadzenia faktu, że ubezpieczony w okresie od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r. pracował w budownictwie ze względu na to, iż otrzymywał wynagrodzenie w sposób i na warunkach przewidzianych w Układzie Zbiorowym Pracy w Budownictwie, pomim, iż zatrudniony był on wówczas na stanowisku robotnika torowego w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł., które było przedsiębiorstwem państwowym utworzonym zarządzeniem nr 98 z 9 czerwca 1972 r. przez Ministra Komunikacji, w związku z czym to zadania należące do tego resortu ubezpieczony wykonywał i posiadał angaże stosowne do wymienionych w aktach tego resortu;

II. przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1 Ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. nr 153 poz. 1227 z późn. zm.) poprzez błędną ich wykładnię i tym samym uznanie, że wnioskodawcy nie przysługuje prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, z tego powodu, że w ocenie Sądu ubezpieczony nie wykonywał w spornym okresie od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r. w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy czynności, wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

W świetle tak sfomułowanych zarzutów skarżący wniósł o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Pracy i ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 grudnia 2014 r., sygn. akt V U 1617/13 w całości i przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury oraz o zasądzenie na rzecz wnioskodawcy od organu rentowego kosztów postępowania według norm przepisanych, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje, ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 grudnia 2014 r., sygn. akt V U 1617/13 w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna i z tego względu podlega oddaleniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zaskarżony wyrok Sądu I instancji jest prawidłowy i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i obowiązujących przepisach prawa. Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, dokonał wnikliwej analizy zebranych dowodów i na ich podstawie poczynił kluczowe dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, zgodne z nimi, ustalenia faktyczne. Sąd Apelacyjny nie stwierdził zatem żadnych powodów nakazujących prawidłowość tych ustaleń w jakikolwiek sposób kwestionować. W tym stanie rzecz, sformułowany przez autora apelacji zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania cywilnego tj. art. 233 § 1 k.p.c., poprzez uchybienie wyrażonej w nim dyrektywie swobodnej oceny dowód uznać należy za całkowicie chybiony. W ocenie Sądu Apelacyjnego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia żadnych wątpliwości, co do tego, że w spornym okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w Ł. od 21 stycznia 1974 r. do 30 kwietnia 1978 r. A. K. pracował na stanowisku robotnika torowego. Z bezspornych w tym zakresie ustaleń faktycznych wynika wprost, że

do zadań robotników torowych, w tym i wnioskodawcy, należało wysypywanie nasypów z tłucznia i kamienia, układanie podkładów, a następnie nowych szyn kolejowych. Tak scharakteryzowane prace wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Rzeczone okoliczności zatrudnienia nie były przez strony kwestionowane.

W niniejszej sprawie spór skoncentrował się bowiem wokół innego ustalenia faktycznego, które legło o podstaw rozstrzygnięcia Sądu I instancji, a zgodnie, z którym Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w Ł., w którym w spornym okresie zatrudnienia swe obowiązki wykonywał A. K., nie było przedsiębiorstwem, w którym zatrudnienie, stosownie do treści art. 42 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, podlegało kwalifikacji, jako zatrudnienie na kolei. Wyczerpujący wywód o normatywnych podstawach tak opisanego stanowiska przedstawił w swym uzasadnieniu Sąd I instancji. W konsekwencji za zbędne uznać, zatem należy ponowne przytaczanie tych samych argumentów, które Sąd Apelacyjny w składzie tu obecnym w pełni akceptuje i podziela.

Dość więc powtórzyć za Sądem Okręgowym, że w przedmiotowej sprawie brak jest wystarczających podstaw pozwalających przyjąć, że ubezpieczony, będąc zatrudnionym w ww. Zakładzie, pracował na kolei. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w Ł. było przedsiębiorstwem państwowym. Utworzył je zarządzeniem nr 98 z dnia 9 czerwca 1972 roku Minister Komunikacji. Nie może jednak ujść uwadze fakt, że przedmiotem działalności tegoż przedsiębiorstwa było organizowanie i wykonywanie robót budowlano – montażowych przy budowie, rozbudowie, i przebudowie linii i urządzeń kolejowych na terenie miasta Ł. i województw: (...), (...), (...) i (...). Nie ulega zatem wątpliwości, że charakter przypisanej przedsiębiorstwu działalności nakazuje uznać je za przedsiębiorstwo właściwe branży budowlanej. Jak trafnie podkreślił to Sąd Okręgowy konstatacja tej treści znajduje potwierdzenie w dokumentach zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy, z których wynika, iż wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie na zasadach określonych w Układzie Zbiorowym Pracy dla Budownictwa. Brak przy tym jakichkolwiek dowodów pozwalającego uznać, że Zakład ten spełniał warunki pracodawcy, o którym w art. 42 ust. 1 pkt. 1 – 3 ustawy o emeryturach i rentach, a więc, by był jednostką organizacyjną przedsiębiorstwa (...), z wyłączeniem biur projektów kolejowych, bądź inną jednostką (komórką) organizacyjną, której pracownicy byli objęci dotychczasowymi przepisami o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin lub podmiotem wydzielonym z przedsiębiorstwa państwowego (...) w okresie od dnia 1 września 1999 r. do dnia wpisu spółki (...) Spółka Akcyjna do rejestru handlowego. Okoliczności mogących przemawiać za takim stanem rzeczy skarżący w żaden sposób nie wykazał, mimo, że to na nim ciążył obowiązek udowodnienia formułowanych przez siebie zarzutów. Przypomnieć należy, że twierdzenia strony muszą zostać przez nią udowodnione. Nie jest bowiem rzeczą Sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) (por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996r., sygn. akt I CKU 45/96, opubl. OSNC 2 1997r., z.6-7, poz.76; wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 1998 r., sygn. II UKN 244/98, opubl. OSNAPiUS 1999, nr 20, póz. 6621). W ocenie Sądu Apelacyjnego, tak scharakteryzowanemu obowiązkowi skarżący jednak nie sprostał, czyniąc swe rozważania jedynie bezpodstawną polemiką z prawidłowymi w tym zakresie ustaleniami Sądu I instancji. Podkreślić przy tym należy, że co do zasady Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jak trafnie przyjmuje się przy tym w orzecznictwie sądowym, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Wyłącznie, bowiem w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej, albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy poprawnie zebrał i rozważył wszystkie przedstawione dowody, w tym zarówno dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego, jak i zeznania przesłuchanych w toku postępowania świadków, dowody te ocenił w sposób nie naruszający swobodnej oceny dowodów, uwzględniając w ramach tejże oceny zasady logiki i wskazania doświadczenia życiowego. Wobec tego nie sposób jest podważać adekwatności dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń do treści przeprowadzonych dowodów. Zarzut apelacji tak sformułowany jest zatem bezzasadny. Sąd Okręgowy gromadząc i oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy w żaden sposób nie uchybił zasadom procedury cywilnej. Raz jeszcze podkreślić wypadnie, że samo subiektywne przekonanie strony o innej, niż przyjął to sąd orzekający, mocy poszczególnych dowodów, zmierzające do narzucenia Sądowi akceptacji stanowiska prezentowanego przez stronę, nie może przesądzać o zasadności zarzutu naruszenia regulacji procesowych, w szczególności art. 233 k.p.c. Powyższy zarzut staje się skuteczny tylko wówczas, gdy strona wykaże argumentami natury jurydycznej, konkretnie, które z zasad swobodnej oceny dowodów naruszył sąd orzekający. Zarzut takich apelujący nie sformułował. W konsekwencji Sąd Apelacyjny podzielił ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego i przyjął je za własne.

W tym stanie rzeczy za bezpodstawny należało uznać również zarzut rzekomego naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisów prawa materialnego, a to art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W świetle zaakceptowanych przez Sąd Apelacyjny ustaleń faktycznych Sądu I instancji, których prawidłowości nie udało się apelującemu skutecznie podważyć, zarzut naruszenia prawa materialnego nie mógł okazać się skuteczny. Z ustaleń tych wynika jasno, że w spornym okresie zatrudnienia A. K. pracował jako robotnik torowy w przedsiębiorstwie budowlanym. W świetle obowiązujących przepisów prawa, w tym przede wszystkim w świetle przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, brak jest podstaw, by uznać, że okres ten podlegać powinien uwzględnieniu w poczet szczególnego stażu pracy, o którym mowa w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach. W żadnej mierze praca wykonywana przez A. K. nie może zostać uznana za tożsamą z pracą wskazaną w wykazie A dział VIII poz. 13, jak chciałby tego autor apelacji. Rację ma, bowiem Sąd I instancji podnosząc, że prace określone w wykazie A dziale VIII pod poz. 13 to prace wykonywane w transporcie. Swym zakresem prace te obejmują prace wewnętrznych służb kolejowych, których zadaniem jest utrzymanie ruchu pociągów w ramach danego zakładu pracy (np. w hucie, kopalni itp.). W przepisie tym chodzi zatem o prace wewnątrzzakładowych służb kolejowych wykonujących transport dla danego zakładu, nie stanowiącego jednostki organizacyjnej (...). Z bezspornych w tym zakresie ustaleń faktycznych wynika zaś, że ubezpieczony pracował w przedsiębiorstwie, do którego zadań należało organizowanie i wykonywanie robót budowlano – montażowych przy budowie, rozbudowie, i przebudowie linii i urządzeń kolejowych. Nie budzi zatem wątpliwości, że Przedsiębiorstwo zatrudniające A. K., było przedsiębiorstwem budowlanym, i w świetle tej kategorii prac szczególnych opisanych w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. należałoby oceniać charakter pracy wykonywanej przez ubezpieczonego. Przypomnieć tu należy, że dla właściwej kwalifikacji pracy jako wykonywanej w szczególnych warunkach przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma bardzo istotne znaczenie. Usystematyzowanie prac o znacznej szkodliwości i uciążliwości do oddzielnych działów oraz poszczególnych stanowisk w ramach gałęzi gospodarki nie jest przypadkowe, gdyż należy przyjąć, że konkretne stanowisko narażone jest na ekspozycję na czynniki szkodliwe w stopniu mniejszym lub większym w zależności od tego, w którym dziale przemysłu jest umiejscowione. Konieczny jest bezpośredni związek wykonywanej pracy z procesem technologicznym właściwym dla danego działu gospodarki (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 19 marca 2012 r. II UK 166/11, LEX nr 1171002). Brzmienie działu właściwego branży budowlanej (wykaz A, Dział V) nie daje podstaw, by pracę ubezpieczonego, jako robotnika torowego uznać, za pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy.

W tym stanie Sąd Apelacyjny stwierdził, że ubezpieczony nie spełnia przesłanek wnioskowanej emerytury wcześniejszej, z uwagi na brak 15 – letniego stażu pracy w warunkach szczególnych. Uznając zatem rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego za słuszne i znajdujące oparciu w obowiązujących przepisach prawa, działając na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację jako bezzasadną.

Przewodnicząca: Sędziowie: