Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXI Wydział Pracy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2015 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa T. K.

przeciwko MCDonald's (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z (...) w W.

o zadośćuczynienie, rentę uzupełniającą, odszkodowanie, ustalenie odpowiedzialności pozwanego

I.  zasądza od pozwanego MCDonald's (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z (...) w W. na rzecz powódki T. K. kwotę 6.000 (sześć tysięcy) złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 17 marca 2011 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 644,20 (sześćset czterdzieści cztery 20/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 stycznia 2013 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego MCDonald's (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa kasa Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 341 (trzysta czterdzieści jeden) złotych tytułem zwrotu opłaty od pozwu, od której powódka była zwolniona oraz kwotę 110,16 (sto dziesięć 16/100) złotych tytułem częściowego zwrotu wydatków w sprawie;

IV.  nie obciąża powódki kosztami procesu;

V.  przejmuje na rachunek Skarbu Państwa kasa Sądu Okręgowego w Warszawie w pozostałym zakresie wydatki w sprawie.

XXI P 301/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 26 października 2012r. powódka T. K. wystąpiła przeciwko McDonald’s (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wnosząc o zasądzenie na jej rzecz kwoty 60.000zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 17 marca 2011r. do dnia zapłaty; kwoty 16.386,50 zł tytułem skapitalizowanej renty uzupełniającej w związku z opieką osób trzecich za okres od dnia 13 maja 2008r. do dnia 31 grudnia 2011r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty; kwoty 8.814,25 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty; ustalenia odpowiedzialności pozwanej spółki na przyszłość za skutki wypadku, któremu powódka uległa w dniu 13 maja 2008r. oraz zasądzenie kosztów procesu.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy w Warszawie na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Powódka T. K. urodzona (...) posiada wykształcenie średnie, ukończyła w (...) Technikum Ogrodnicze.

Pracę zawodową rozpoczęła w dniu 12 września (...) pracując w różnych zakładach pracy łącznie do dnia 9 lutego 2004r. przez około 7-8 lat.

W tym czasie również powódka wraz z mężem od początku lat 90 – tych prowadziła gospodarstwo rolne w tym uprawiała plantację truskawki i zboża. Wcześniej powódka T. K. pomagała rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Powódka w tym czasie odczuwała bóle kręgosłupa / zeznania powódki k. 209, 394 akt/. Po wypadku przy pracy powódki plantacja truskawek została zlikwidowana.

W tym okresie powódka leczyła się w poradni lekarza rodzinnego w poradni w Ś. gdzie od 1991r. w historii choroby zgłaszała dolegliwości bólowe kręgosłupa początkowo lędźwiowego. W 1993r. została skierowana do poradni neurologicznej z rozpoznaniem dyskopatii szyjnej i również bóli okolicy lędźwiowej, z powodu których była kierowana do neurologa /dokumentacja lekarska załączona do pozwu; opinie biegłych sądowych ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336, specjalisty neurologa dr. T. Ł. k. 328, specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286/.

W 1994r. z powodu bólów kręgosłupa szyjnego powódka skorzystała z porady kręgarza, który „nastawił” jej kręgosłup szyjny /zeznania powódki k. 210; opinie biegłych sądowych ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336; specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286/.

Z załączonej w aktach dokumentacji lekarza rodzinnego z okresu poprzedzającego wypadek wynika, że powódka zgłaszała w tym okresie wiele dolegliwości różnych odcinków kręgosłupa i głowy:

⚫

25.11.1991 - bóle pleców promieniujące do pachwiny i nogi;

⚫

30.03.1993 - bóle kręgosłupa w okolicy lędźwiowej, dodatnie objawy korzeniowe;

⚫

02.04.1993 - bóle utrzymują się nadal;

⚫

25.05.1993 - skierowanie do neurologa z rozpoznaniem dyskopatii szyjnej;

⚫

09.12.1993 - bóle kręgosłupa w okolicy lędźwiowej;

⚫

17.12.1993 - bóle kręgosłupa w okolicy lędźwiowej, skierowana do neurologa;

⚫

16.08.1994 - bóle kręgosłupa szyjnego, osłabienie, drętwienia kończyn górnych, kilka dni temu nastawianie kręgosłupa szyjnego;

⚫

13.11.1996 - bóle kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego;

⚫

09.07.1999 - bóle kończyn dolnych po pracy w pozycji klęczącej;

⚫

13.08.1999 - drętwienia kończyn dolnych po pracy w pozycji klęczącej;

⚫

30.09.1999 - bóle kręgosłupa piersiowego;

⚫

04.12.1999 - ból głowy;

⚫

09.12.1999 - bóle głowy nadal, niedosłuch lewostronny, zapominanie, skierowana do neurologa;

⚫

12.05.2000 - ból głowy, nudności;

⚫

07.12.2000 - nagły silny ból okolicy lędźwiowo-piersiowej kręgosłupa, nasilający się przy ruchach, bolesność palpacyjna kręgosłupa;

⚫

13.07.2000 - bóle w stawach barkowych i łokciowych

⚫

23.02.2001 - bóle kończyn górnych, stawów nadgarstkowych;

⚫

15.03.2001 - bóle kręgosłupa;

⚫

04.01.2002 - bóle okolicy kręgosłupa szyjnego i pod łopatkami;

⚫

23.01.2002 -drętwienia lewej kończyny górnej i dolnej;

⚫

18.09.2002 -ból lewej kończyny górnej, głowy promieniujący od kręgosłupa, wcześniej ból lewego nadgarstka, śródręcza;

⚫

05.10.2002 - ból kręgosłupa i lewej kończyny górnej;

⚫

07.10.2002 - bóle kręgosłupa nadal;

⚫

15.10.2002 - ponownie bóle kręgosłupa piersiowego;

⚫

10.12.2002 - bóle kręgosłupa piersiowego;

⚫

05.02.2003 - silny ból głowy;

⚫

22.02.2003 - po odstawieniu cataflamu ponownie bóle głowy;

⚫

28.03.2003 - bóle głowy;

⚫

26.06.2003 - bóle kręgosłupa krzyżowego z promieniowaniem do lewej kończyny dolnej, dodatnie objawy korzeniowe;

⚫

22.09.2003 - bóle głowy i lewego barku;

⚫

15.09.2004 - bóle głowy;

⚫

25.10.2004 - bóle lewego stawu biodrowego, kończyn dolnych, stawów kolanowych;

⚫

29.10.2004 - nadal pobolewania kończyn dolnych;

⚫

12.04.2005 - bóle rąk, stóp, kolan, barków, kręgosłupa ramion;

⚫

15.07.2005 - bóle głowy od 2 dni;

⚫

07.11.2005 - problemy z koncentracją;

⚫

07.04.2006 - bóle kręgosłupa krzyżowego;

⚫

10.04.2006 - bóle kręgosłupa szyjnego i głowy od 2 dni;

⚫

25.07.2006 - ból okolicy krzyżowej z promieniowaniem do pośladków od 3 tygodni;

⚫

11.09.2006 - bóle głowy, zaburzenia pamięci, skierowana do neurologa;

⚫

18.10.2006 - bóle kręgosłupa piersiowego;

⚫

16.11.2006 -uraz głowy, drętwienia skóry, okolicy ciemieniowej, ból kręgosłupa szyjnego;

⚫

17.01.2007 - bóle kręgosłupa od kilku dni;

⚫

08.02.2007 - brak koncentracji, bóle okolicy krzyżowej i prawego biodra;

⚫

18.04.2007 - była szarpnięta przez psa, bóle głowy, nudności, bóle kręgosłupa szyjnego;

⚫

14.05.2007 - bóle kręgosłupa krzyżowego 17.05.2007 - bóle kręgosłupa krzyżowego;

⚫

21.09.2007 - bóle kręgosłupa i prawego biodra;

⚫

18.10.2007 roku, bóle okolicy prawego barku i kręgosłupa szyjnego, otrzymała leki przeciwbólowe i rozluźniające mięśnie i sześć dni zwolnienia lekarskiego;

⚫

12.11.2007 - bóle lewego barku /wykaz wizyt k. 287/.

Następnie powódka T. K. została zatrudniona w pozwanej spółce początkowo na podstawie umowy o pracę na okres próbny od 21 maja 2007r. do dnia 20.06.2007r. w wymiarze ¾ etatu na stanowisku pracownika restauracji opłacanego stawką godzinową 8.00 zł brutto na godzinę /akta osobowe k. B1/.

Następnie strony zawarły umowę o pracę na czas określony od 21 czerwca 2007r. do dnia 31 października 2008r. na tym samym stanowisku pracy z wynagrodzeniem 8.50 zł brutto na godzinę /akta osobowe k. B 9/.

Z dniem 1 września 2007r. zawarto porozumienie zmieniające umowę o pracę w zakresie wynagrodzenia na stawkę 10,00 zł brutto na godzinę a następnie z dniem 21 listopada 2007r. na stawkę 10,50 zł brutto na godzinę /akta osobowe k. B11; B 12/.

Ostatecznie wynagrodzenie miesięczne powódki wynosiło kwotę 1.351,88 zł /k. 190/.

Do obowiązków służbowych powódki jako pracownika restauracji należało w Sali restauracyjnej utrzymanie w czystości stołów, krzeseł, podłóg i części sanitarnej, stanowiska pracy za kontuarem oraz dodatkowa funkcja rozlewania napojów i wydawania frytek; uzupełnianie zapasów, utrzymywanie w czystości urządzeń i podłóg oraz czyszczenie urządzeń do produkcji koktajli, ekspresów do kawy i herbaty; dział produkcyjny i praca przy grillu, frytkownicach, przygotowywanie pieczywa, uzupełnianie zapasów; prace przygotowawcze przed otwarciem i po zamknięciu zakładu; prace przygotowawcze w restauracji i na terenie zewnętrznym wokół restauracji zgodnie z dyspozycjami pracodawcy; praca przy kasie związana z odpowiedzialnością za mienie powierzone na tym stanowisku z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się / akta osobowe/.

Powódka otrzymała w dniu 23 kwietnia 2007r. zaświadczenie lekarskie o dopuszczeniu jej do pracy w pozwanej spółce z zastrzeżeniem, że jest ona niezdolna do pracy na wysokości; badania lekarskie dopuszczające do pracy były ważne do 23 kwietnia 2010r. / akta osobowe k. A10/.

Szkolenie wstępne z zakresu (...) i instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracy toster, grill, frytownica, serwis i zaplecze powódka odbyła w różnych dniach od 10 maja 2007r. do dnia 14 kwietnia 2008r. /akta osobowe k. B3/.

W dniu 13 maja 2008r. powódka pracowała w restauracji (...)’s (...) od godziny 11.00 pełniąc obowiązki kasjera. Do jej zadań tego dnia należała obsługa gości restauracyjnych

Około godziny 15.00 T. K. udała się na przerwę zabierając z szafki przygotowane w domu kanapki i zaniosła jej do pokoju socjalnego po czym weszła do łazienki umyć ręce.

Wracając do pomieszczenia socjalnego mijała komory magazynowe /chłodnię i zamrażarkę/, na których przebywał inny pracownik A. H. zadaniem którego było zdjęcie kartonu z opakowaniami do zestawów dziecięcych. W pewnym momencie A. H. wyślizgnął się z rąk karton, który spadając uderzył w konstrukcję sufitu podwieszanego i wraz z kartonem spadło na ziemię parę jego elementów.

Karton spadając uderzył z tyłu powódkę w tył głowy i prawą górną część ciała w wyniku czego doszło do powstania zespołu bólowego odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa.

Pracodawca sporządził protokół nr. (...)r., w którym uznał zdarzenie za wypadek przy pracy a za jego główną przyczynę uderzenie przez spadający karton i elementy konstrukcyjne sufitu podwieszanego. Do przyczyn organizacyjnych zaliczono nie zapewnienie osoby asekurującej wykonanie tej pracy a nadto niezachowanie ostrożności przez pracownika zdejmującego karton /protokół wypadkowy k. 12 – 14 akt sądowych/.

Powódka źle się poczuła po tym zdarzeniu, udała się do pokoju socjalnego gdzie chwilę odpoczęła a następnie po zakończeniu przerwy powróciła do pracy i pracowała do godziny 21.00.

Dokuczał jej ból prawego barku i głowy. Udała się do domu gdzie zażyła leki przeciwbólowe. W trakcie następnych dni odczuwała ból ale dopiero w nocy 16 maja 2008r. odczuła bardzo silny ból pleców i rano 17 maja 2008r. udała się do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego SP ZOZ w K. gdzie po badaniu lekarz stwierdził zespół bólowy w okolicy prawej odcinka lędźwiowego kręgosłupa.

Rozpoznano chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa i zalecono kontrolę w poradni ortopedycznej. Powódka otrzymała zwolnienie lekarskie od dnia 17 maja 2008r. /zeznania powódki k. 209; protokół powypadkowy – wyjaśnienia powódki k. 15 akt; opinia biegłych ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336,390; specjalisty neurologa dr. T. Ł. k. 328, specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286/.

W dniu 25 maja 2008r. ponownie powódka udała się na (...) gdzie odmówiono przyjęcia i stwierdzono u powódki zespół bólowy kręgosłupa L – S czyli odcinka lędźwiowego oraz kości krzyżowej.

Rozpoznanie u powódki zespołu bólowego Th – odcinka piersiowego kręgosłupa i barku prawego nastąpiło w dniu 18 czerwca 2008r. /opinie biegłych lekarzy sądowych: ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336, k. 390; specjalisty neurologa dr. T. Ł. k. 328, specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286/.

W okresie po zdarzeniu z dnia 13.05.2008 roku oprócz badań (...) kręgosłupa szyjnego powódka miała wykonywane badania obrazowe:

- rtg kręgosłupa szyjnego wg wpisu historii choroby lekarza rodzinnego z dnia 30.05.2008 roku prawostronna skolioza odcinka szyjnego, poza tym C1-C6 bez zmian rtg; (...) kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego wg wpisu do historii choroby Poradni Neurologicznej stwierdzono pogłębienie lordozy, bez przepuklin dysków, pierścienie włókniste od L2 do L5 nieco wpuklają się do kanału kręgowego; 12.06.2008 rtg kręgosłupa piersiowego opisano jako znacznego stopnia lewostronną skoliozę.

Na skutek wypadku z dnia 13 maja 2008r. powódka doznała urazu okolicy obręczy barkowej, obrażeń kręgosłupa szyjnego w postaci stłuczenia i skręcenia co spowodowało dolegliwości bólowe i wymagało leczenia / opinie biegłych lekarzy sądowych: ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336, k. 390; specjalisty neurologa dr. T. Ł. k. 328, specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286/.

Stopień nasilenia tych dolegliwości nie był duży.

Powódka odczuwała subiektywne objawy urazu, miała uczucie usztywnienia szyi, bóle głowy, odczuwała stres związany ze zdarzeniem.

Wystąpiły w związku z wypadkiem ograniczenia w sensie możliwości wykonywania pracy fizycznej, czynności związanych z wysiłkiem fizycznym przez okres do 6 miesięcy /opinie biegłych sądowych lekarzy ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336, k. 390; specjalisty neurologa dr. T. Ł. k. 328, specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286/.

W miarę upływu czasu nasilały się dolegliwości bólowe związane z dyskopatią. Powódka w związku z tym była wielokrotnie konsultowana neurochirurgicznie i wielokrotnie była kwalifikowana do leczenia operacyjnego. Pierwsza kwalifikacja wg wpisu do historii choroby (...) była w grudniu 2008 roku / opinie biegłych j.w./.

Dalsze leczenie było kontynuowane w Poradni Urazowo – Ortopedycznej SP ZOZ w K.. Powódka była też konsultowana w Poradni Neurologicznej w K.. W lipcu 2009r. powódka kontynuowała leczenie w Sanatorium (...) w ramach prewencji rentowej.

W okresie od 19 sierpnia 2010r. do 25 sierpnia 2010r. była hospitalizowana na oddziale Neurologii (...) Szpitala (...) w R. a następnie skierowano powódkę do (...) ZOZ w K. gdzie zastosowano fizykoterapię przy kontynuowaniu wcześniej zaleconego leczenia farmakologicznego. Na przełomie listopada i grudnia 2012r. powódka przebywała w sanatorium w B.. Korzystała wielokrotnie z rehabilitacji.

Na wizyty lekarskie oraz na zabiegi rehabilitacyjne była wożona samochodem przez męża lub sąsiadkę św. B. C. /zeznania powódki k. 210; zeznania św. C. k. 254/. Główne dolegliwości powódki w okresie od urazu z dnia 13.05.2008 roku do leczenia operacyjnego związane z dyskopatią to bóle kręgosłupa szyjnego, bóle prawej kończyny górnej, szumy w uszach, zawroty głowy.

Według powódki leczenie zachowawcze i rehabilitacyjne było nieskuteczne, poprawy były krótkotrwale / zeznania powódki k. 210, k. 394/.

Po wypadku powódka przez kilka miesięcy odczuwała bóle kręgosłupa, złe samopoczucie, obniżenie nastroju, usztywnienie szyi, zażywała leki przeciwbólowe, korzystała z pomocy sąsiadki lub domowników przy pracach domowych oraz czynnościach higieny osobistej. Powódka płaciła świadkowi B. C. oraz osobom trzecim za wykonywanie różnych czynności na jej rzecz np. sprzątania, mycia okien /zeznania powódki k. 210, k. 394, ; zeznania św. C. k. 254/.

W listopadzie 2013r. T. K. została poddana zabiegowi operacyjnemu z powodu zmian chorobowych dyskopatii szyjnej /opinie biegłych sądowych ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336, specjalisty neurologa dr. T. Ł. k. 328, specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286/.

Powódka od czasu wypadku nie podjęła żadnej pracy, nie starała się o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności ani o przyznanie jednorazowego odszkodowania w związku z wypadkiem przy pracy.

Aktualnie toczy się postępowanie o przyznanie prawa do renty w Sądzie Okręgowym w R. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z wniosku powódki T. K. przeciwko (...) Oddział w R. / akta Sądu Okręgowego w R.VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sygn. akt VI U 609/14/.

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny w sprawie przede wszystkim na podstawie załączonej do akt dokumentacji medycznej leczenia powódki, protokołu uznania wypadku z dnia 13 maja 2008r. przez pozwaną spółkę za wypadek przy pracy, opinii biegłych sądowych lekarzy: ortopedy traumatologa dr. M. G. k. 336, k. 390; specjalisty neurologa dr. T. Ł. k. 328, specjalisty neurochirurga dr. A. M. k. 286, której to dokumentacji oraz opinii strony skutecznie nie zakwestionowały w toku postępowania.

Opinie biegłych sądowych lekarzy ortopedy traumatologa, specjalisty neurologa i specjalisty neurochirurga zostały sporządzone rzetelnie, szczegółowo oraz w oparciu o zgromadzoną dokumentację lekarską i badanie powódki; biegli w sposób wyczerpujący i rzeczowy udzielili odpowiedzi na wskazane w postanowieniu Sądu okoliczności dotyczące skutków zdarzenia oraz wówczas i obecnie stanu zdrowia powódki. Strony w istocie w sposób przekonywający nie zakwestionowały sporządzonych opinii.

Sąd Okręgowy uznał dowody z opinii biegłych sądowych lekarzy ortopedy traumatologa, specjalisty neurologa i specjalisty neurochirurga za w pełni wiarygodne i obiektywne.

Co do dowodów z przesłuchania świadka B. C. oraz powódki Sąd Okręgowy uznał je za wiarygodne w zakresie faktów dotyczących zdarzenia z dnia 13 maja 2008r., odczuć powódki po wypadku i przebiegu leczenia w takim zakresie w jakim zeznania te znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym.

Sąd Okręgowy nie dał wiary powyższym zeznaniom świadka B. C. oraz powódki w zakresie oceny związku przyczynowego stanu zdrowia powódki oraz zdarzenia z dnia 13 maja 2008r. ze względu na brak potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym a w szczególności nie podważonych skutecznie przez stronę powodową opiniach biegłych lekarzy ortopedy traumatologa, specjalisty neurologa i specjalisty neurochirurga.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy w Warszawie zważył co następuje:

Powództwo T. K. zdaniem Sądu jest uzasadnione jedynie w części.

Dochodząc roszczeń o zadośćuczynienie, skapitalizowanej renty uzupełniającej w związku z opieką osób trzecich za okres od dnia 13 maja 2008r. do dnia 31 grudnia 2011r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz ustalenia odpowiedzialności pozwanej spółki na przyszłość za skutki wypadku, któremu powódka uległa w dniu 13 maja 2008r. strona powodowa wskazywała na ich zasadność w świetle art. 415 kodeksu cywilnego /pozew/.

Należy zatem wskazać przede wszystkim, że na gruncie ustawodawstwa polskiego prawa dla powstania odpowiedzialności odszkodowawczej niezbędne jest istnienie związku łączącego szkodę i jej rozmiar ze zdarzeniem wskazywanym przez poszkodowanego pracownika a odpowiedzialność pracodawcy za skutki wypadku przy pracy wymaga wykazania przez stronę wywodzącą z tego faktu skutki prawne istnienia przesłanek tej odpowiedzialności w myśl art. 6 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 kodeksu pracy.

W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego dopuszczalne jest dochodzenie przez pracownika od pracodawcy roszczeń uzupełniających z tytułu wypadków przy pracy opartych na przepisach Kodeksu cywilnego jednakże pracownik obowiązany jest wykazać przesłanki prawne odpowiedzialności odszkodowawczej tj. odpowiedzialność pracodawcy z tytułu czynu niedozwolonego, poniesioną szkodę oraz związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem będącym wypadkiem przy pracy a powstaniem szkody. Pracownik występując z takim powództwem nie może więc w postępowaniu sądowym powołać się jedynie na fakt wypadku przy pracy stwierdzony protokołem wypadkowym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2005 r., sygn. akt I PK 293/04, Pr.Pracy 2005/11/35).

Przechodząc do merytorycznej oceny zgłoszonych roszczeń oraz dokonując oceny stanu faktycznego sprawy zdaniem Sądu należało rozważać ich zasadność w świetle przesłanek przewidzianych w treści art. 444 § 1 i 2, art. 445 § 1 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 kodeksu pracy albowiem zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego dopuszczalne jest dochodzenie przez pracownika od pracodawcy roszczeń uzupełniających z tytułu wypadków przy pracy opartych na przepisach prawa cywilnego - art. 415 k.c., 444 k.c. i 445 k.c. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2005 roku sygn. I PK 293/2004).

Odnosząc się do przesłanek roszczeń dochodzonych przez powódkę należy zauważyć, ze system prawny uzależnia nałożenie obowiązku naprawienia szkody na sprawcę od zaistnienia przesłanek, którymi są: zdarzenie, z którym na określonych zasadach normy prawne wiążą obowiązek naprawienia szkody przez dłużnika; szkoda oraz związek przyczynowy pozwalający ustalić, że zdarzenie jest przyczyną szkody.

Dla określenia relacji kauzalnej związku przyczynowego podstawowe znaczenie ma przepis art. 361 § 1 k.c. Wobec mnogości koncepcji związku przyczynowego zarówno w ujęciu filozoficznym, nauk przyrodniczych jak i nauk prawnych ustawodawca określił tę kategorię jako element odpowiedzialności odszkodowawczej (por. A. Koch, Metodologiczne zagadnienia związku przyczynowego w prawie cywilnym, Poznań 1975, s. 48 i n.).

Należy podkreślić, iż w takich sprawach w judykaturze i doktrynie powszechnie przyjmuje się, że przepis art. 361 k.c. należy uznać za odwołanie się do teorii adekwatnego związku przyczynowego, która odpowiedzialnością podmiotu obejmuje jedynie zwykłe, regularne następstwa danej przyczyny (por. szerzej A. Koch, Związek przyczynowy ..., s. 94 i n.; M. Kaliński, Szkoda na mieniu..., s. 386 i n.).

W art. 361 § 1 k.c. ustawodawca realizuje tę koncepcję stanowiąc, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

W doktrynie i orzecznictwie znajduje aprobatę stanowisko, że dla stwierdzenia w określonym stanie faktycznym adekwatnego związku przyczynowego należy ustalić przede wszystkim czy zdarzenie stanowi warunek konieczny wystąpienia szkody (test conditio sine qua non) oraz ustalić czy szkoda jest normalnym następstwem tego zdarzenia (selekcja następstw) /por. Z. Banaszczyk, K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2011, art. 361, nb 7–8; M. Kaliński, Szkoda na mieniu..., s. 386 i n.; A. Koch, Związek przyczynowy..., s. 68 i n/.

Stosownie do art. 361 § 1 k.c. adekwatne są "normalne" następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła.

Normalnymi następstwami zdarzenia, z którego wynikła szkoda są następstwa jakie tego rodzaju zdarzenie jest w ogóle w stanie wywołać i w zwyczajnym biegu rzeczy a nie tylko na skutek szczególnego zbiegu okoliczności, z reguły je wywołuje.

Nie wyłącza normalności w rozumieniu tego przepisu okoliczność, że mimo identycznych warunków zdarzenia określone następstwo nie zawsze występuje ani też jego statystyczna rzadkość.

Istnienie normalnego związku przyczynowego podlega ocenie na podstawie całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej sprawy. W granicach normalnego, zwykłego przebiegu zdarzeń, odpowiedzialność za szkodę może powodować nie tylko przyczyna bezpośrednio ją wywołująca, lecz także dalsza, pośrednia, chyba że jej następstwa pozostają w tak luźnym związku przyczynowym, iż ich uwzględnienie wykraczałoby poza normalną prawidłowość zjawisk ocenianą według wskazanych uprzednio kryteriów doświadczenia życiowego i aktualnego stanu wiedzy (orzeczenia SN z dnia: 21 stycznia 1946 r., OSN 1945-46, poz. 27, OSN 1954, poz. 2, 30 kwietnia 1956 r., OSN 1957, poz. 48, 21 czerwca 1960 r., OSN 1962, poz. 84, 12 grudnia 1961 r., OSNCP 1963, poz. 201; Wyrok SN z dnia 28 lutego 2006 r. sygn.. III CSK 135/05 ).

Mając to na względzie zdaniem Sądu Okręgowego należy podnieść, że z załączonej do pozwu dokumentacji medycznej oraz przeprowadzonych dowodów z opinii lekarzy biegłych sądowych ortopedy traumatologa, specjalisty neurologa i specjalisty neurochirurga bezspornie wynika, że powódka od wielu lat boryka się z problemami neurologicznymi dotyczącymi kręgosłupa, które niezmiennie są źródłem dolegliwości bólowych w obrębie głowy i barku. Wielokrotnie przeprowadzane badanie RTG wykazywało, że powódka cierpi na chorobę zwyrodnieniową, dyskopatię i skrzywienie kręgosłupa a badanie RTG wykonane zaraz po wypadku nie uwidoczniły zmian pourazowych a ujawniły schorzenia na tle zwyrodnieniowym.

Jak wynika ze szczegółowych opinii lekarzy biegłych sądowych ortopedy traumatologa, specjalisty neurologa i specjalisty neurochirurga choroba zwyrodnieniowa stanowi schorzenie, które posiada odmienną patogenezę niż przebyty uraz mechaniczny.

Czynnikami powodującymi postępowanie choroby są w szczególności wiek, czynniki genetyczne oraz powtarzane przeciążenia stawów.

W tym kontekście nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż powódka przez kilkanaście lat pracowała na plantacji truskawek, pomagała w gospodarstwie rolnym rodziców przy pracach polowych i ogrodowych co niewątpliwie stanowiło obciążenie dla kręgosłupa powódki i mogło przyczynić się do powstania zmian zwyrodnieniowych a w konsekwencji długotrwałych dolegliwości bólowych. Wskazuje na to jednoznacznie dokumentacja lekarska leczenia się powódki u lekarza rodzinnego gdzie począwszy od 1991roku a więc od co najmniej 17 lat przed wypadkiem T. K. zgłaszała dolegliwości bólowe w obrębie głowy i barku.

Powyższe okoliczności są istotne dla rozstrzygania w niniejszym sporze ze względu na to, iż na gruncie ustawodawstwa polskiego prawa dla powstania odpowiedzialności odszkodowawczej niezbędne jest istnienie związku łączącego szkodę i jej rozmiar ze zdarzeniem wskazywanym przez poszkodowanego pracownika co oznacza, że należy ustalić przede wszystkim czy zdarzenie stanowi warunek konieczny wystąpienia szkody oraz ustalić czy szkoda jest normalnym następstwem tego zdarzenia

Bezspornie w sprawie na terenie pozwanego w miejscu wykonywania przez powódkę pracy doszło do wypadku przy pracy poprzez upadek spadającego kartonu, który uderzył powódkę w tył głowy i prawą górną część ciała.

Pracodawca po zdarzeniu sporządził protokół powypadkowy nr. 002/2008r., w którym uznał zdarzenie za wypadek przy pracy a za jego główną przyczynę uderzenie przez spadający karton i elementy konstrukcyjne sufitu podwieszanego.

Do przyczyn organizacyjnych wystąpienia zdarzenia zespół powypadkowy składający się z przedstawiciela pracowników oraz inspektora BHP zaliczył niezapewnienie osoby asekurującej przy wykonaniu tej pracy. Zespół powypadkowy wskazał również, że wypadek zdarzył się z powodu niezachowanie ostrożności przez pracownika zdejmującego karton oraz ze względu na brak nadzoru przy tej czynności.

Ustalenia protokołu powypadkowego a w szczególności przyczyny wypadku nie były przez strony w toku postępowania w jakimkolwiek zakresie kwestionowane.

W ocenie Sądu przebieg zdarzenia wynikający z ustaleń zespołu powypadkowego oraz zeznań powódki jest zbieżny i nie budzący wątpliwości.

Zdaniem Sądu na podstawie tych ustaleń stanu faktycznego należy stwierdzić, że pracodawca naruszył i zaniedbał prawidłowego zastosowania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy poprzez niezachowanie ostrożności przez pracownika zdejmującego karton oraz ze względu na brak nadzoru przy tej czynności.

Oznacza to, że pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia pracownikowi faktycznego bezpieczeństwa a nie tylko do realizacji obowiązków z powszechnie obowiązujących zasad bhp. Osiągnięcie tego celu nie jest możliwe bez zachowania szczególnej staranności ze strony pracodawcy, który nie może koncentrować się wyłącznie na wskazaniach prawnych w zakresie bhp (wyrok SN z dnia 27 stycznia 2011 r., II PK 175/10, LEX nr 885002).

Równocześnie okoliczności sprawy nie wskazują na jakiekolwiek przyczynienie się powódki do zaistniałego zdarzenia co w ocenie Sądu pozwala na stwierdzenie, że do wypadku doszło z powodu zawinionego naruszenia obowiązków BHP wyłącznie przez pracodawcę co najmniej w postaci rażącego zaniedbania. Obecność osoby asekurującej pracownika zdejmującego karton lub osoby nadzorującej tę czynność z pewnością zapobiegłaby wypadkowi i jego skutkom, jakie wystąpiły u powódki.

Jak wynika z jednoznacznych opinii biegłych sądowych lekarzy ortopedy traumatologa, specjalisty neurologa i specjalisty neurochirurga w wyniku tego wypadku doszło do powstania zespołu bólowego odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa.

Równocześnie wszyscy biegli na podstawie dostępnej dokumentacji medycznej leczenia powódki bez wątpliwości stwierdzili, że u powódki dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego rozpoczęły się wiele lat przed zdarzeniem z dnia 13.05.2008 roku, co najmniej 15 lat wcześniej.

Z ustaleń biegłej sądowej A. M. lekarza specjalisty neurochirurga okresowo bólom kręgosłupa towarzyszyły dodatnie objawy korzeniowe. Według biegłej w wyniku uderzenia powódki w kark w dniu 13.05.2008 roku doszło do stłuczenia tkanek miękkich karku i do ponownego pojawienia się dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego z promieniowaniem do prawej kończyny górnej Biegła podkreśliła, że uraz dotyczył osoby z wcześniej występującymi, wieloletnimi dolegliwościami ze strony kręgosłupa szyjnego spowodowanymi chorobą zwyrodnieniową.

Również biegła sądowa lekarz specjalista neurolog T. Ł. wskazała, że w wyniku przedmiotowego wypadku przy pracy doszło do stłuczenia mięśni obręczy barkowej po prawej i otarcia spadającego przedmiotu o tył głowy bez obiektywnych objawów urazu. U powódki zdaniem biegłej z punktu widzenia neurologicznego wystąpiły objawy subiektywne urazu.

Ponadto wystąpiły dolegliwości wynikające ze stłuczenia w/w tkanek.

Zaostrzenie objawów chorobowych w opinii biegłej należało przyjąć przez okres około 5-6 miesięcy a dolegliwości ze stłuczeniem tkanek na okres miesiąca. Biegła podkreśliła, że istotną okolicznością stanu powódki po urazie był stres który miał miejsce podczas zdarzenia.

Nadto jak wynika z dokumentacji medycznej wskazanej i opisanej przez biegłych zmiany w kręgosłupie u powódki - stwierdzone przez radiologa w badaniu NMR z listopada 2008r. zdecydowanie określają ich jako zwyrodnieniowe a nie jako pourazowe. .

Po urazie nastąpiło nasilenie się dolegliwości wynikające ze stłuczenia i ze wstrząśnienia. Należy przyjąć, że po okresie kilku miesięcy do pół roku dolegliwości wynikające ze stłuczenia uległy wyciszeniu.

Biegły sądowy lekarz ortopeda traumatolog M. G. po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną oraz po przeprowadzeniu wywiadu i badania również potwierdził, ze powódka w wyniku wypadku przy pracy w maju 2008r. doznała obrażeń kręgosłupa szyjnego w postaci STŁUCZENIA l SKRĘCENIA co spowodowało dolegliwości bólowe (związane z urazem) i wymagało leczenia.

Jak wskazuje analiza karty informacyjnej SOR oraz historii choroby poradni lekarza rodzinnego stopień nasilenia tych dolegliwości nie był duży. Wskazuje na to również analiza historia choroby poradni ortopedycznej, z której wynika, że leczenie tego urazu jako takiego zostało zakończone a aktualnie jest prowadzone leczenie dyskopatii szyjnej, która była powodem dolegliwości od l993 roku a więc od l5 lat przed urazem.

Zdaniem biegłego wypadek spowodował ograniczenia powódki w życiu codziennym, wymagała ona leczenia, zażywania leków, stosowania kołnierza szyjnego jak i rehabilitacji przez okres około trzech miesięcy.

W chwili obecnej u T. K. występują ograniczenia w sensie wykonywania pracy fizycznej, czynności związanych z wysiłkiem fizycznym ale ze względu na przebytą operację. Takie ograniczenia po urazie występowały przez okres około trzech miesięcy.

Zdaniem biegłego powódka nie wymagała opieki osób trzecich po wypadku z dnia l3.05.2008roku albowiem z zapisów dokumentacji medycznej nie wynikają takie dysfunkcje, które uzasadniałyby niemożność samodzielnego wykonywania czynności dnia codziennego.

Wszyscy opinie biegłych są zgodne, iż powódka była operowana w 2013r. z powodu zmian chorobowych nie pourazowych.

W ocenie Sądu przeprowadzone dowody z opinii biegłych sądowych lekarzy są spójne, rzeczowe i jednoznaczne w zakresie opisu dolegliwości powódki, odczuwanych skutków przedmiotowego zdarzenia z dnia 13 maja 2008r. oraz rozmiaru uszczerbka na zdrowiu powódki związanego z wypadkiem przy pracy. Dokumentacja medyczna powódki oraz przeprowadzone badania w sposób nie budzący wątpliwości wskazują na normalny związek przyczynowy wypadku przy pracy z obrażeniami kręgosłupa szyjnego w postaci stłuczenia i skręcenia co spowodowało dolegliwości bólowe u powódki związane z urazem i wymagało leczenia i rekonwalescencji przez okres do 6 miesięcy.

Jak wynika z powyższych dowodów istniejąca od wielu lat choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego z okresowymi zaostrzeniami dolegliwości z obustronną rwą kulszową trwała u powódki od wielu lat i doznany uraz w wyniku wypadku nie przyczynił się do powstania tej choroby, której skutki powódka odczuwa cały czas. Trzeba przy tym dodać, że jak wynika z dokumentacji lekarskiej, że propozycję leczenia operacyjnego największej wypukliny dysku na poziomie C5-C6 powódka otrzymała w 2008 roku. W kolejnych latach propozycje leczenia operacyjnego były podtrzymywane przez różnych neurochirurgów. Powódka poddała się leczeniu neurochirurgicznemu dopiero w listopadzie 2013r.

Jak wskazywali biegli lekarze sądowi powódka wybrała zachowawczy sposób leczenia, korzystała z rehabilitacji stacjonarnej i ambulatoryjnej jak sama zeznała bez poprawy lub też z krótkotrwałą poprawą.

Ten sposób leczenia trwający kilka lat nie dał oczekiwanej poprawy a według załączonej dokumentacji utrzymywały się dolegliwości bólowe kręgosłupa szyjnego z promieniowaniem do prawej kończyny górnej. Przedłużające się dolegliwości bólowe kręgosłupa z rwą barkową uniemożliwiały powódce pracę zawodową, ograniczały sprawne funkcjonowanie w rodzinie, środowisku, w którym żyła, wymagały leczenia ambulatoryjnego, szpitalnego i rehabilitacyjnego, przyjmowania leków.

W takich sytuacjach – jak podnoszą biegli - kiedy istnieją wskazania kliniczne i radiologiczne do leczenia operacyjnego brak właściwego leczenia może doprowadzić do szybszego rozwinięcia się choroby zwyrodnieniowej w kolejnych segmentach kręgosłupa.

Podzielając powyższe stwierdzenia należy wskazać, że wobec powyższego zrozumiałe mogą być zgłaszane przez powódkę odczuwane dolegliwości ale z całą pewnością nie mają one w znacznej części związku z zaistniałym wypadkiem przy pracy i odpowiedzialnością pracodawcy.

Należy bowiem podkreślić, że na podstawie art. 6 kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Także na podstawie art.3 oraz 232 kodeksu postępowania cywilnego strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Sąd Okręgowy podziela w tej materii stanowisko Sądu Najwyższego, który przyjmuje, że "samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą zgodnie z brzmieniem art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c. w zw. z art. 300 k.p." /patrz wyrok SN z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00, Wokanda 2002, nr 7-8, s. 44/.

W toku niniejszego postępowania dowodowego strona powodowa nie wykazała aby wypadek przy pracy z dnia 13 maja 2008r. miał jakikolwiek związek z chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa u powódki, która wystąpiła wiele lat przed wypadkiem oraz aby doznane obrażeń kręgosłupa szyjnego w postaci stłuczenia i skręcenia powodujące dolegliwości bólowe u powódki miały wpływ na rozwój lub pogłębienie się tej choroby.

Z zeznań powódki wynika, że wiąże ona odczuwane od 2008r. dolegliwości z faktem zaistnienia wypadku przy pracy i uznaje, że od tego momentu nastąpiło pogorszenie jej stanu zdrowia.

W ocenie Sądu zeznania T. K. w tym zakresie są subiektywną oceną jej stanu zdrowia nie znajdującą swojego potwierdzenia w dokumentacji lekarskiej a nadto w przeprowadzonych trzech opiniach biegłych sądowych różnych specjalności medycznych, których spostrzeżenia i wnioski są tożsame zarówno w zakresie skutków wypadku przy pracy, stanu zdrowia powódki a nadto związku dolegliwości powódki z urazem w dniu 13 maja 2008r.

Ponadto powódka w swoich zeznaniach na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2013r. podała, że nigdy wcześniej się nie leczyła na kręgosłup, nie chodziła do lekarzy poza lekarzem rodzinnym. Stoi to w sprzeczności ze zgromadzoną dokumentacją lekarską, z której wynika jednoznacznie, że powódka przez kilkanaście lat zgłaszała podczas wizyt w poradni bóle kręgosłupa o różnym natężeniu – w tym silne bóle całego kręgosłupa, drętwienie rąk i nóg, bóle głowy.

Dowody w sprawie w postaci dokumentacji lekarskiej oraz opinii biegłych sądowych nie zostały zakwestionowane skutecznie przez strony postępowania.

Strona powodowa nie przedstawiła żadnych dodatkowych dowodów mogących przemawiać za powstaniem większej szkody w postaci skutków wypadku niż wskazane przez uznane ostatecznie za wiarygodne w/w dowody.

Uznając zatem, że obrażenia powódki doznane w wyniku wypadku przy pracy ograniczyły się jedynie do obrażeń kręgosłupa szyjnego w postaci stłuczenia i skręcenia powodujące dolegliwości bólowe przez okres do 6 miesięcy Sąd Okręgowy uwzględnił dochodzone roszczenia o zadośćuczynienie oraz odszkodowanie jedynie w części.

Krzywda, której naprawienia w postaci zadośćuczynienia może domagać się podmiot na podstawie art. 445 k.c. stanowi niemajątkowy skutek naruszenia dóbr osobistych wywołany m. in. uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia. Uszczerbki te mogą polegać na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia ale też z jego dalszymi następstwami w postaci odczuwanego dyskomfortu w wyglądzie, mobilności, poczuciu osamotnienia, nieprzydatności społecznej bądź nawet wykluczenia.

W judykaturze i doktrynie dość powszechnie przyjmuje się wyłącznie kompensacyjny charakter ochrony majątkowej. Kompensata majątkowa ma na celu przezwyciężenie przykrych doznań. Służyć temu ma nie tylko udzielenie pokrzywdzonemu należnej satysfakcji moralnej w postaci uznania jego krzywdy wyrokiem sądu, lecz także zobowiązanie do świadczenia pieniężnego, które umożliwi pełniejsze zaspokojenie potrzeb i pragnień pokrzywdzonego lub wesprze realizację wskazanego przez niego celu społecznego (uchwała SN Pełna Izba Cywilna z dnia 8 grudnia 1973 r., III CZP 37/73, OSN 1974, nr 9, poz. 145; wyrok SN z dnia 22 maja 1990 r., II CR 225/90, LEX nr 9030; wyrok SN z dnia 11 lipca 2000 r., II CKN 1119/98, LEX nr 50884; wyrok SN z dnia 18 listopada 2004 r., I CK 219/04, LEX nr 146356; a także A. Cisek, W. Dubis, E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz, 2013, art. 445; J. Panowicz-Lipska, Majątkowa ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1975, s. 68 i n.; M. Pazdan System prawa prywatnego, t. 1, s. 1166 i 1169; Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania, 2012; M. Safjan, K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2011, art. 445; A. Szpunar Przesłanki przewidzianego w art. 448 k.c. zadośćuczynienia, PS 2002, nr 1, s. 15; wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509; wyrok SN z dnia 1 kwietnia 2004 r., II CK 131/03, LEX nr 327923; wyrok SN z dnia 19 sierpnia 1980 r., IV CR 283/80, OSN 1981, nr 5, poz. 81; wyrok SN z dnia 9 stycznia 1978 r., IV CR 510/77, OSN 1978, nr 11, poz. 210; wyrok SN z dnia 22 czerwca 2005 r., III CK 392/04, LEX nr 177203; wyrok SN z dnia 22 sierpnia 1977 r., II CR 266/77, LEX nr 7980, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2005 r., III CK 392/04, LEX nr 177203; J. Jastrzębski, Kilka uwag o naprawieniu szkody niemajątkowej, Palestra 2005, z. 3–4, s. 46 i n.; wyrok SN z dnia 28 czerwca 2005 r., I CK 7/05, LEX nr 153254; wyrok z dnia 5 października 2005 r., I PK 47/05, Mon. Praw. 2006, nr 4, s. 208; A. Cisek, W. Dubis E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz, 2013, art. 445; M. Pazdan System prawa prywatnego, t. 1, s. 1166; Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania, 2012, 663; M. Safjan K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2005, art. 445/.

Powódka doznała urazu okolicy obręczy barkowej, obrażeń kręgosłupa szyjnego w postaci stłuczenia i skręcenia co spowodowało dolegliwości bólowe i wymagało leczenia a stopień nasilenia tych dolegliwości nie był duży. Powódka odczuwała subiektywne objawy urazu, miała uczucie usztywnienia szyi, bóle głowy, odczuwała stres związany ze zdarzeniem. Brała leki przeciwbólowe, nie wstawała z łóżka. Nie wykonywała czynności domowych takich jak sprzątanie, odkurzanie. Samodzielnie nie myła sobie włosów, nie utrzymywała szczoteczki do zębów w prawej ręce. Odczuwała szum w uszach, usztywnienie ciała zawroty głowy, drętwienia, nie miała czucia w rękach. Powyższe okoliczności potwierdziła w swoich zeznaniach również sąsiadka powódki zeznająca w charakterze świadka B. C..

Mając to na względzie należało uznać, że wystąpiły w związku z wypadkiem ograniczenia w sensie możliwości wykonywania pracy fizycznej, czynności związanych z wysiłkiem fizycznym takim jak prace domowe przez okres do 6 miesięcy zgodnie z ustaleniami wynikającymi z dokumentacji oraz opinii biegłych.

W związku z tym zdaniem Sądu żądanie powódki zasądzenia kwoty 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę jest wygórowane.

Przede wszystkim czasokres fizycznych dolegliwości i psychicznych cierpień bezpośrednio związanych ze stanem zdrowia w wyniku obrażeń doznanych w czasie wypadku przy pracy w dniu 13 maja 2008r. odczuwanego dyskomfortu w mobilności, poczuciu nieprzydatności w życiu rodzinnym, nie brania udziału w pracach domowych nie był tak długi jak prezentuje to strona powodowa.

Zadośćuczynienie ma wyłącznie kompensacyjny charakter ochrony majątkowej związanej z doznaną, konkretną szkodą. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy w sposób przekonywający, zgodny i jednoznaczny zarówno dokumentacja lekarska jak i dowód z opinii biegłych wskazują na to, że po upływie około pół roku powódka nie odczuwała już skutków obrażeń doznanych w wypadku przy pracy.

Mając to na względzie w ocenie Sądu kwota 6.000 zł zbliżona do wysokości sześciu miesięcznych wynagrodzeń otrzymywanych przez powódkę w pozwanym zakładzie pracy jest adekwatna do doznanej szkody, która została zasądzona podstawie art. 445 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 kodeksu pracy.

Mając powyższe na względzie Sąd uwzględnił również w części roszczenie powódki o zasądzenie na jej rzecz odszkodowania na podstawie art. 444 § 1 zd. 1 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 kodeksu pracy jako naprawienie szkody obejmującej wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Odszkodowanie przewidziane w cytowanym przepisie obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia jeżeli są konieczne i celowe (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, M. Praw. 2008, Nr 3, s. 116).

W grupie wydatków celowych i koniecznych pozostających w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw).

Do grupy tej zalicza się również wydatki związane z transportem chorego na zabiegi i do szpitala, koszty związane z odwiedzinami chorego w szpitalu czy wynikające z konieczności sprawowania specjalnej opieki i pielęgnacji nad chorym. W tej sytuacji zasadny jest zwrot poniesionych przez powódkę kosztów związanych z koniecznością wykonania badań oraz dojazdu do szxpitali, placówek medycznych i przychodni lekarskiej w okresie od wypadku do 31 grudnia 2008r.

Powódka wówczas korzystała z pomocy świadka B. C., która jak zeznała podwoziła ją swoim samochodem.

Ostatecznie Sąd uwzględnił zwrot kosztów za przejazd do Poradni Neurologicznej na trasie Ś. – K. w dniu 29 września 2008r. oraz do (...) na trasie Ś. – K. w dniach 1.07.2008r., 19.08.2008r., 23.09.2008r., 14.10.2008r., 28.10.2008r., 9.12.2008r biorąc za podstawę wyliczenia kwoty 24 km /przejazd w obie strony/ x kwota 0,8358 zł/km na podstawie wskaźników wymienionych w Zarządzeniu wykonawczym do art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym / Dz. U. nr. 125, poz. 1371 ze zm./. Łączna kwota zasądzona z tego tytułu to kwota 294,20 zł.

Nadto z tego tytułu Sąd zasądził również koszt wykonanego przez powódkę w dniu 17 października 2008r. badania rezonansu magnetycznego, którego koszt wyniósł kwotę 350,00 zł /k. 72 akt/. W pozostałej części z tego tytułu powództwo zostało oddalone jako nieuzasadnione ze względów wskazanych wyżej.

Nadto Sąd nie przyjął, że usprawiedliwione jest żądanie powódki zasądzenia skapitalizowanej renty z tytułu opieki osób trzecich za okres od 13 maja 2008r. do 31 grudnia 2011r. w kwocie 16.386,50 zł.

Przede wszystkim odpowiednie odniesienie mają tu również argumenty zaprezentowane co do czasokresu trwania w istocie skutków dolegliwości doznanych przez powódkę wyniku wypadku, które to zdaniem Sądu należy uznać za usunięte w okresie półrocznym od wypadku a nadto powódka nie wykazała w toku procesu aby realnie wydatków na ten cel poniosła.

Jak wynika z zeznań powódki oraz św. B. C. opiekę w tym okresie sprawowali jej bliscy - mąż i synowie bez uszczerbku dla ich własnych dochodów. W toku procesu nie zostało wykazane, że sprawowana pomoc uszczupliła ich majątek.

Żądanie skapitalizowanej renty z tytułu opieki osób trzecich obejmuje naprawienie szkody czyli wszystkie wynikłe z tego tytułu koszty a zatem już poniesione wydatki.

Ustępstwo czyni się na rzecz kosztów leczenia lub przygotowania do innego zawodu, które zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry na żądanie poszkodowanego (art. 444 § 1 zdanie drugie k.p.c.).

Jak wskazano norma ta nie dotyczy jednak żądania wyrównania nieponiesionych kosztów opieki sprawowanej przed zgłoszeniem wniosku o ich pokrycie.

Powódka wydatków własnych albo korzyści utraconych przez bliskich w związku z świadczeniem pomocy nie wykazała, ani na takie się nie powoływała. Powódka reprezentowana była przez pełnomocnika będącego adwokatem. Nie był on zobowiązany do wskazywania podstawy prawnej żądań, ale okoliczności faktyczne przytaczać winien adekwatnie do rodzaju dochodzonych roszczeń. Rentę zasądza się zasadniczo na przyszłość między innymi z tytułu trwale zwiększonych potrzeb, których dostatecznie dokładne określenie i czas trwania z natury rzeczy nie jest możliwe.

Stąd przyznanie pierwszorzędnego znaczenia rozmiarowi potrzeb - tutaj zakresowi wymaganej opieki nad poszkodowanym. Powoływanie się na zaszłości, to jest sprawowaną nieodpłatnie opiekę, której okres był krótki i jest już zamknięty nie uzasadnia poprzestania na właściwej dla żądania renty argumentacji o istnieniu zwiększonych potrzeb.

Mając to na względzie Sąd Okręgowy oddalił w całości roszczenie o zasądzenie skapitalizowanej renty z tytułu opieki osób trzecich za okres od 13 maja 2008r. do 31 grudnia 2011r. w kwocie 16.386,50 zł.

Sąd oddalił również roszczenie o ustalenie odpowiedzialności strony pozwanej za szkody jakie mogą ujawnić się u powódki w przyszłości w związku z wypadkiem z dnia 13 maja 2008r. uznając je za nieuzasadnione w rozpoznawanym stanie faktycznym.

Jak wynika z dokumentacji lekarskiej powódki oraz opinii biegłych sądowych poczynając od dnia wypadku proces leczenia doznanych urazów został w całości zakończony i nie występują skutki mające związek z tym zdarzeniem.

O odsetkach od zasądzonej kwoty zadośćuczynienia Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c., przyznając je od dnia 17 marca 2011r. r. tj. od dnia kiedy pozwany został zdaniem Sądu skutecznie wezwany do wykonania zobowiązania aczkolwiek data ta została wskazana omyłkowo albowiem prawidłowo pozwany został wezwany do zapłaty zadośćuczynienia poprzez doręczenie „zgłoszenia szkody osobowej” stronie pozwanej w dniu 16 lutego 2011r./ k. 18 akt/ a zatem prawidłowo datę wymagalności tego roszczenia należało określić na dzień 17 lutego 2011r.

O odsetkach od zasądzonej kwoty odszkodowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c., przyznając je od dnia 3 stycznia 2013r. tj. od dnia kiedy pozwany został zdaniem Sądu skutecznie wezwany do wykonania zobowiązania poprzez doręczenie w niniejszej sprawie odpisu pozwu gdzie zostało to roszczenie skonkretyzowane i określone.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł biorąc za podstawę art. 98 kodeksu postępowania cywilnego biorąc za podstawę stopień przegrania procesu przez stronę pozwaną oraz art. 102 kodeksu postępowania cywilnego.

Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, ze słuszne będzie nieobciążanie powódki kosztami sądowymi w sprawie.

Przede wszystkim należało wziąć pod uwagę, że powódka od wielu lat nie pracuje zarobkowo co niewątpliwie w znacznym stopniu jest związane z jej wykazanym w procesie stanem zdrowia.

Równocześnie jak wynika z przebiegu postępowania w sprawie powódka jako osoba nie posiadająca wykształcenia prawniczego lub medycznego odczuwając długotrwale szereg dolegliwości i stanów bólowych mogła być subiektywnie przekonana o swoich racjach w dochodzeniu roszczeń.

Z tego względu Sąd Okręgowy Sąd Pracy w Warszawie orzekł jak na wstępie.