Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 128/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Chełmnie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący : SSR Julita Preis

Protokolant: sekr. sąd. Małgorzata Beska

po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2016 roku w Chełmnie

sprawy z powództwa P. R. (1)

przeciwko pozwanej Č. S. z siedzibą w P. działającej przez (...) Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W.

o zapłatę

orzeka :

I.  Zasądza od pozwanej Č. S. z siedzibą w P. działającej przez (...) Spółkę Akcyjną Oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz powoda P. R. (1) kwotę 32 000,00 zł (trzydzieści dwa tysiące złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od następujących kwot:

- od kwoty 25 000,00 zł ( dwadzieścia pięć tysięcy złotych ) od dnia 25 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty

- od kwoty 7000,00 zł ( siedem tysięcy złotych ) od dnia 23 marca 2016 r. do dnia zapłaty

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1729,71 zł (jeden tysiąc siedemset dwadzieścia dziewięć złotych siedemdziesiąt jeden groszy ) z tytułu kosztów procesu.

IV.  Nakazuje zwrócić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Chełmnie pozwanej Č. S. z siedzibą w P. działającej przez (...) Spółkę Akcyjną Oddział w Polsce z siedzibą w W. kwotę 260,00 zł ( dwieście sześćdziesiąt złotych) z tytułu niewykorzystanej zaliczki na wydatki.

I C 128/15

UZASADNIENIE

Powód P. R. (1) w pozwie skierowanym przeciwko Č. S. z siedzibą w P. działającej przez (...) Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 25 000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 25.06.2014 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia zgodnie z art. 445 § 1 kc oraz zasądzenia od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 2400,00 zł , wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł, ewentualnie zasądzenia od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kosztów postępowania sądowego według spisu kosztów, który zostanie przedłożony na rozprawie.

W uzasadnieniu swego stanowiska powód wskazał , że dnia 08.10.2013 r. w miejscowości K. R. P., kierujący samochodem marki A. (...) o nr rej. (...) nie zachował należytej ostrożności podczas manewru wyprzedzania samochodu, w wyniku czego doprowadził do zderzenia czołowego z pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...), którym kierował P. R. (2). Na skutek przedmiotowego zdarzenia obrażeń doznał pasażer pojazdu V. P. R. (1). Posiadacz pojazdu sprawcy posiadał na dzień zdarzenia ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego. Okoliczności zdarzenia w odniesieniu zarówno do powstania zdarzenia, jak i powstałej szkody nie budzą żadnej wątpliwości. Stanowią okoliczność bezsporną pomiędzy stronami, nie były kwestionowane przez stronę pozwaną w toku prowadzonego postępowania pozasądowego - procesu likwidacji szkody. Pismem z dnia 12.11.2013 r . powód działając przez pełnomocnika - (...) S.A. zgłosił względem pozwanego roszczenie tytułem zadośćuczynienia w kwocie 38.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Pismem z dnia 24.06.2014 r . pozwany przyznał na rzecz powoda kwotę łączną kwotę 13.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Powód podniósł , że w jego ocenie wypłacona mu łącznie kwota 13 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia nie spełnia kryteriów, o których mowa w akt. 445 § 1 kc i jest rażąco zaniżona. Powód bowiem na skutek wypadku doznał obrażeń ciała w postaci wieloodłamowego złamania panewki stawu biodrowego lewego ze zwichnięciem i przemieszczeniem głowy kości udowej . Po wypadku powód został przetransportowany helikopterem do szpitala we B., gdzie wykonano diagnostykę stwierdzającą w/w obrażenia. W tejże placówce wykonano dwa zabiegi operacyjne mające na celu repozycję złamania oraz odprowadzenie stawu biodrowego. Powód przed wypadkiem był młodym, zdrowym człowiekiem, miał podjąć pracę. Jednakże z uwagi na doznane obrażenia nie powróci już do pełnej sprawności , a przez co najmniej rok nie mógł podjąć zatrudnienia. Powód ma trudności ze znalezieniem pracy z uwagi na swoją niepełnosprawność. Odczuwa również lęk przed jazdą samochodem. Przed wypadkiem spędzał wolny czas jeżdżąc na rowerze, obecnie z uwagi na stres nie może tego robić. Nadto oczekuje na endoprotezoplastykę stawu biodrowego. Powód wskazał , że należy wziąć pod uwagę całokształt sprawy, a przede wszystkim takie czynniki jak : okoliczności zdarzenia, doznane obrażenia ciała, jego młody wiek , a także wpływ wypadku na jego życie osobiste, społeczne i zawodowe. Zadośćuczynienie jako instytucja prawa cywilnego, ma bowiem na celu przede wszystkim spełnić swój charakter kompensacyjny. Przyznana powodowi przez pozwanego kwota zadośćuczynienia nie spełnia tej funkcji. Wysokość zadośćuczynienia powinna być ekonomicznie odczuwalna dla poszkodowanego ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001 r., III CKN 427/00) . Z jednej strony wysokość ta powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, co oznacza, iż nie może być nadmierna, jednakże z drugiej strony nie powinna być to suma symboliczna, bowiem przyznawanie niskich kwot, powołując się na zasadę miarkowania wysokości zadośćuczynienia, może prowadzić do deprecjacji najwyższego dobra jakim jest zdrowie i życie ludzkie. Pojęcie „suma odpowiednia” z przepisu art. 445 § 1 kc ma charakter niedookreślony, jednakże w orzecznictwie wskazuje się kryteria, jakie winny być brane pod uwagę w kwestii ustalenia jego wysokości, a są nimi m.in. nasilenie cierpień, długotrwałość choroby lub uszczerbek na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98). Każde zdarzenie musi być rozpatrywane indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich czynników w danej sprawie, a także sytuacji życiowej i społecznej poszkodowanego. Zadośćuczynienie, o które wnosi w pozwie strona powodowa powinno wynagrodzić cierpienie psychiczne i fizyczne i w ten sposób chociaż częściowo przywrócić równowagę zachwianą w wyniku popełnienia czynu niedozwolonego. Objęta pozwem kwota zadośćuczynienia jest adekwatna do stosunków majątkowych społeczeństwa. Orzeczona w żądanej kwocie 25 000 zł. spełni swój charakter kompensacyjny i będzie ekonomicznie odczuwalna dla powoda.

W kwestii zaś odsetek objętych w treści pkt . 1 petitum pozwu, powód powołał się powołuję się na art. 481 § 1 kc i wskazał , że żądanie też zasądzenia od pozwanego odsetek od dnia 25.06.2014 r. podyktowane jest faktem, iż decyzja pozwanego o odmowie wypłaty dalszej kwoty zadośćuczynienia oraz utraconego dochodu została wydana w dniu 24.06.2014 r. jako kończąca proces likwidacji szkody powoda. Wysokość podanych kosztów zastępstwa procesowego jest z kolei uzasadniona treścią § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielanej przez radców prawnych ustanowionych z urzędu ( Dz. U. nr 163, poz. 1349 z póź. zm.).

Pozwana Č. S. z siedzibą w P. działającej przez (...) Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kosztów uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała , że zaprzecza, jakoby była zobowiązana do zapłaty kwoty dochodzonej przez powoda pozwem. Pozwana zaprzecza również wszelkim nieudowodnionym twierdzeniom powoda, jak również twierdzeniom sprzecznym z treścią odpowiedzi na pozew. Wskazała, że pomiędzy stronami bezspornym jest, iż dnia 8 października 2013 r. doszło do wypadku, w którym powód doznał obrażeń. W dniu zdarzenia pozwana świadczyła sprawcy ochronę ubezpieczeniową w ramach zawartej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwana przyjęła co do zasady odpowiedzialność odszkodowawczą za skutki wypadku oraz przyznała i wypłaciła powodowi kwotę 13.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę , kwotę 2.940,00 zł tytułem kosztów opieki, kwotę 300,00 zł tytułem odszkodowania za zniszczoną odzież, kwotę 251,46 zł tytułem kosztów leczenia oraz kwotę 1.000,00 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych. Powód tymczasem domaga się zasądzenia od pozwanej dodatkowego zadośćuczynienia w kwocie 25.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 25 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty. W ocenie pozwanej nie ma podstawy do wypłaty na rzecz powoda dodatkowego zadośćuczynienia w kwocie 25. 000,00 zł. Pozwana nie neguje faktu, że powód doznał obrażeń ciała i wymagał leczenia, jednakże zaznacza, że doznane obrażenia i związane z nimi dolegliwości zostały skompensowane przez pozwaną wypłaconą dotychczas tytułem zadośćuczynienia kwotą 13.000,00 zł, w pełni adekwatną do rozmiaru cierpień fizycznych i psychicznych doznanych przez powoda. Pozwana podniosła, że wydana w toku postępowania likwidacyjnego opinia lekarska wykazała, że doznane przez powoda obrażenia dają podstawę do stwierdzenia u powoda uszczerbku na zdrowiu w łącznej wysokości 10%, co również czyni roszczenie powoda wygórowanym. Pozwana wskazała , iż powód nie wykazał okoliczności, które by dostatecznie uzasadniały jego roszczenie, a przede wszystkim dowodziły, iż świadczenie wypłacone powodowi przez pozwaną było nieadekwatne do rozmiaru doznanej krzywdy. Powód nie przedstawił żadnej dokumentacji potwierdzającej, iż w dalszym ciągu się leczy oraz że wymaga dalszego leczenia, konsultacji medycznych czy też rehabilitacji.

Argumentując dodatkowo powyższe pozwana zaznaczyła, że aczkolwiek charakter zadośćuczynienia jest kompensacyjny, to jego wysokość nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa i nie może być źródłem wzbogacenia - co potwierdza również aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego , które pozwana powołała . Zadośćuczynienie powinno również uwzględniać wszystkie indywidualne okoliczności, takie jak nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa oraz inne trwałe następstwa zdarzenia ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1977 r., sygn. IV CR 266/77, w LEX nr 7966). Ponadto zgodnie z orzecznictwem Sadu Najwyższego, należy uwzględnić konsekwencje zdarzenia w życiu prywatnym i społecznym. Ustalając wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia pozwana uwzględniła wszystkie powoływane wyżej kryteria. Mając na względzie powyższe pozwana wskazała , iż postulat utrzymania rozsądnych granic zadośćuczynienia z pewnością nie zostanie zrealizowany wówczas, gdy w przedmiotowej sprawie zadośćuczynienie wyniesie ostatecznie 38.000,00 zł. Pozwana podniosła też, iż pojęcie „odpowiedniego zadośćuczynienia", o którym mowa w art. 445 § 1 kc w ocenie aktualnego orzecznictwa znacznie odbiega od jego rozumienia przez powoda. Powód doznał bowiem obrażeń, które zostały prawidłowo rozpoznane i oszacowane przez pozwaną , ponadto nie stwarzały one bezpośredniego zagrożenia dla życia powoda. Same zaś twierdzenia pozwu, oprócz nieostrych zarzutów zaniżenia zadośćuczynienia nie zawierają ani jednej konkretnej okoliczności dotyczącej owych pominiętych skutków wypadku. Pozwana wskazała , że nie uchylała się od kwalifikacji doznanych przez powoda obrażeń ustalając wysokość należnego zadośćuczynienia. Pozwana nie umniejsza cierpień powoda, podniosła jednakże, iż dla oceny wysokości zadośćuczynienia pieniężnego niezbędne jest dokonanie porównań do stanów skrajnych. Zadośćuczynienie ma być bowiem stosowne do cierpień i nie każdy ból fizyczny lub psychiczny wynagradzany jest tą samą kwotą, choć samemu poszkodowanemu może wydawać się on przyczyną żądania dowolnie wysokiej sumy. Pozwana nadmieniła , że w postępowaniu sądowym ciężar udowodnienia rozmiaru krzywd spoczywa na powodzie.

Pozwana wskazała , że kwestionuje także żądanie powoda co do zasądzenia na jego rzecz ustawowych odsetek od zadośćuczynienia począwszy od dnia 25 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty. Powyższe żądanie jest nieuzasadnione, bowiem podstawą ustalenia wysokości zadośćuczynienia będzie stan zdrowia powoda ustalony dopiero w wyroku sądowym. Pozwana wskazała , że jej stanowisko znajduje uzasadnienie w licznych orzeczeniach sądów i zacytowała niektóre orzeczenia w tej kwestii.

Pismem z dnia 9 marca 2016 roku powód P. R. (1) rozszerzył powództwo o dalszą kwotę 12 000,00 zł wskazując jednocześnie, że jest to kwota żądana z tytułu zadośćuczynienia , zgodnie z artykułem 445 § 1 kc. Powód wskazał , że po rozszerzeniu powództwa wynosi o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda łącznej kwoty 37 000,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami, liczonymi od:

- kwoty 25 000 ,00 złotych od dnia 25.06.2014 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 12 000,00 złotych od dnia wniesienia rozszerzonego powództwa do dnia zapłaty.

oraz, że pozostałe żądania pozwu pozostają bez zmian.

Powód uzasadniając rozszerzenie powództwa wskazał , że zdarzenie stanowiące podstawę tego roszczenia miało miejsce 08.10.2013 r., w jego wyniku powód doznał wieloodłamowego złamania panewki stawu biodrowego lewego ze zwichnięciem i przemieszczaniem Biegły z zakresu ortopedii i traumatologii lek. med. Z. M. w opinii z dnia 28.09.2015 r., której wnioski i ustalenia podtrzymał w opinii uzupełniającej z dnia 18.12.2015 r., rozpoznał u powoda chorobę zwyrodnieniową biodra lewego, jak biegły sam podkreślił jest ona bardzo poważanym schorzeniem wymagającym prawdopodobnie kilku kolejnych operacji. Biegły nie miał wątpliwości, iż choroba ta ma bezpośredni związek z wypadkiem z dnia 08.10.2013 r. Biegły w przedmiotowej opinii ocenił trwały uszczerbek powoda na zdrowiu w wysokości 20% wg. punktu 145 A. Powód bowiem, co ustalił biegły, doznał wieloodłamkowego złamania panewki stawu biodrowego lewego z centralnym zwichnięciem biodra. Obrażenia te w ocenie biegłego w znacznym stopniu ograniczają sprawność fizyczną powoda. Wypływają na jego życie codzienne, ograniczają go w zakresie wykonywanej pracy. Powód nie może prowadzić forsownego trybu życia, biegać, uczęszczać na długie spacery czy jeździć na rowerze. Powód został już zakwalifikowany do wykonania zabiegu alloplastyki biodra, polegającego na usunięciu zmienionych końców stawowych biodra i zastąpieniu ich elementami sztucznymi. Biegły zwrócił też uwagę na fakt, iż z racji młodego wieku powoda w przyszłości jest wysoce prawdopodobnym, iż dojdzie do obluzowania takiej protezy co doprowadzi do konieczności powtórzenia operacji. Ponadto powód wskazał , że do dnia dzisiejszego odczuwa dolegliwości związane z wypadkiem, silne bóle oraz ograniczenia w ruchomości , które uniemożliwiają mu normalne funkcjonowanie. Ograniczenie w życiu codziennym oraz obawa o swój stan zdrowia w przyszłości wpływają również negatywnie na psychikę powoda, jego samoocenę i postrzeganie otaczającej rzeczywistości. Biorąc pod uwagę ustalony i potwierdzony przez biegłego zakres trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 20 % wg pkt. 145 A, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002 r. (poz. 1974), jak i utrwalone orzecznictwo sądowe w analogicznych sprawach, dochodzona łącznie kwota 37 000 złotych z tytułu zadośćuczynienia jest w ocenie powoda adekwatna do rozmiaru doznanych przez niego cierpień i krzywd oraz nieodwracalności następstw pourazowych.

Pozwana w piśmie procesowym z dnia 22 marca 2016 roku wskazała, że podtrzymuje dotychczasowe stanowisko w sprawie i wynosi o oddalenie powództwa , także co do kwoty wynikającej z rozszerzenia powództwa. Pozwana podniosła, iż rozszerzenie przez powoda powództwa nie znajduje uzasadnienia w okolicznościach przedmiotowej sprawy . Stan zdrowia powoda nie pogorszył się bowiem w stosunku do daty wniesienia pozwu, zatem nie nastąpiła zmiana stanu faktycznego, która ewentualnie mogłaby uzasadniać zwiększenie kwoty dochodzonego roszczenia. Określenie przez biegłego procent uszczerbku na zdrowiu powoda nie skutkuje jakąkolwiek zmianą w rozmiarze szkody niemajątkowej powoda, gdyż nie ma wpływu ani na rozmiar cierpienia, ani na przebieg oraz czas trwania leczenia powoda.

Sąd ustalił , co następuje :

Dnia 08 października 2013 r. w miejscowości K. R. P., kierujący samochodem marki A. (...) o nr rej. (...) nie zachował należytej ostrożności podczas manewru wyprzedzania samochodu w wyniku czego doprowadził do zderzenia czołowego z pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...), którym kierował P. R. (2). Na skutek tego zdarzenia obrażeń doznał pasażer pojazdu V. P. R. (1).

P. R. (1) został przetransportowany do Szpitala (...) w B. do Oddziału (...). P. R. (1) w szpitalu przebywał w dniach od 8 do 17 października 2013 roku. Zdiagnozowano u niego wieloodłamowe złamanie panewki stawu biodrowego lewego ze zwichnięciem tego stawu i interpozycją dostawową kości. Podczas pobytu w szpitalu (...) odczuwał ból, w szczególności nogi, otrzymywał środki przeciwbólowe. Zastosowano w stosunku do niego leczenie: dnia 8.10.2013 r. odprowadzono zwichnięcie stawu biodrowego lewego , a dnia 13.10.2013 r. przeprowadzono zabieg operacyjny - repozycję złamania tylnej kolumny stawu biodrowego ze stabilizacją za pomocą trzech śrub. Podczas pobytu w szpitalu (...) był osobą leżącą. P. R. (1) ze szpitala został wypisany w stanie ogólnym dobrym z zaleceniem kontroli w (...), zmiany opatrunku co drugi dzień, ostrożnego poruszania się za pomocą kul łokciowych bez obciążania kończyny dolnej lewej i podjęcia leczenia rehabilitacyjnego. Po opuszczeniu szpitala (...) wrócił do swego miejsca zamieszkania. Mieszkał z żoną. Do czasu rozpoczęcia rehabilitacji na Oddziale (...) Szpitala (...) w G. P. R. (1) był osobą leżącą i wymagał pomocy innej osoby. Największej opieki osoby drugiej P. R. (1) wymagał bezpośrednio po opuszczeniu szpitala w B. przez okres około 4- 6 tygodni. Wymagał wówczas częściowej pomocy w zakresie mycia i ubierania oraz pomocy w przemieszczaniu się. Oprócz tego wymagał pełnej pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego : w przygotowaniu posiłków , utrzymania porządku i załatwiania spraw urzędowych. Po okresie 4 – 6 tygodni P. R. (1) wymagał częściowej pomocy w prowadzeniu gospodarstwa domowego , trwało to lutego 2014 r. Opiekę i pomoc P. R. (1) otrzymywał od żony. Po powrocie ze szpitala w G. P. R. (1) zaczął się poruszać przy pomocy żony korzystając z dwóch kul. Przed Bożym Narodzeniem w 2013 roku zaczął się poruszać z pomocą jednej kuli. Przy pomocy jednej kuli chodził do kwietnia 2014 roku. P. R. (1) pozostawał pod kontrolą (...) w B.. Badanie rentgenowskie przeprowadzone u niego w styczniu 2014 roku wykazało, że występują u niego zmiany zwyrodnieniowe, pourazowe stawu biodrowego lewego. P. R. (1) korzystał też z rehabilitacji w szpitalu w C. i w ośrodku w L.. Na kontrole i rehabilitacje woziła go żona lub brat. P. R. (1) do dnia dzisiejszego pozostaje pod kontrolą (...). Aktualnie oczekuje na endoprotezoplastykę stawu biodrowego lewego.

(...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w C. orzeczeniem z dnia 11.06.2014 roku stwierdził, że u P. R. (1) występuje umiarkowany stopień niepełnosprawności, który pozwala mu na podjęcie zatrudnienia jedynie na stanowisku przystosowanym do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Powyższe zostało potwierdzone kolejnym orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w C. z dnia 22.07.2015 roku.

dowód : - akta szkody pozwanej - k. 55 – 56

- zeznania powoda P. R. (1) - k. 57 – 58 i k.111.

- opinia biegłego z dziedziny ortopedii Z. M. – k . 68 -69 i k. 86

- potwierdzone kopie orzeczeń (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w C. - k. 21 i k. 62

P. R. (1) w dacie wypadku, który miał miejsce dnia 08.10.2013 roku był osobą młodą , miał wówczas 27 lat. Był osobą zdrową i sprawną. Posiadał prawo jazdy i kierował samochodem. Jeździł na rowerze, grał w piłkę. Od dnia 01.10.2013 roku rozpoczął pracę w zakładzie wulkanizacji.

Wdacie wypadku żona P. R. (1) była w 3 miesiącu ciąży. Dziecko urodziło się w czerwcu 2014 roku. P. R. (1) bał się początkowo zajmować się dzieckiem , bał się brać je na ręce , bo obawiał się, że może ono upaść , gdy on zachwieje się i straci równowagę.

Obrażenia odniesione przez P. R. (1) w wyniku wypadku spowodowały u niego wystąpienie trwałego uszczerbku na zdrowiu w postaci skrócenia lewej kończyny dolnej, nieprawidłowego ustawienia kończyny dolnej lewej w stawie biodrowym i ograniczenia ruchomości stawu biodrowego. Przyczyną takiego stanu jest całkowite i nieodwracalne zniszczenie jego stawu biodrowego lewego. Skutkiem tego jest znaczne ograniczenie możliwości P. R. (1) poruszania się, nie może on biegać, także jazda na rowerze jest dla niego niebezpieczna . Odległość na jaką może on jednorazowo przejść jest znacznie ograniczona w stosunku do tej sprzed wypadku. P. R. (1) nie może też dźwigać. P. R. (1) cały czas odczuwa dolegliwości bólowe ze strony uszkodzonego stawu biodrowego, zwłaszcza gdy dużo chodzi , zbyt długo siedzi . Bierze wówczas środki przeciwbólowe. Bóle z czasem będą się nasilać. P. R. (1) utracił możliwość wykonywania pracy związanej ze staniem lub chodzeniem.

P. R. (1) został zakwalifikowany do wykonania zabiegu alloplastyki biodra, w związku z jego młodym wiekiem ryzyko późniejszego obluzowania się protezy jest wysokie .

Po wypadku P. R. (1) nie prowadził samochodu, był wożony przez żonę bądź brata i dopiero w styczniu lutym 2016 roku zaczął powoli jeździć samodzielnie, ale tylko na krótsze trasy do pobliskich miejscowości. Ale już do B. do lekarza woli żeby zawiózł go brat.

dowód: - zeznania powoda P. R. (1) - k. 57 – 58 i k.111.

- opinia biegłego z dziedziny ortopedii Z. M. – k . 68 -69 i k. 86

Pismem z dnia 12.11.2013 r. P. R. (1) działając przez pełnomocnika - (...) S.A . zgłosił do Č. S. z siedzibą w P. działającej przez (...) Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W., jako ubezpieczyciela sprawy szkody z dnia 08.10.2013 r. żądanie wypłaty tytułem zadośćuczynienia kwoty 38.000,00 zł wskazując jednocześnie, że jest to kwota wstępna, a ostateczne żądanie zostanie zgłoszone po zebraniu w całości dokumentacji. Pismem z dnia 24.06.2014r ubezpieczyciel przyznał na rzecz P. R. (1) ostatecznie kwotę 13.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Na podstawie opinii lekarskich ubezpieczyciel ustalił , że w wyniku wypadku P. R. (1) doznał 10 % uszczerbku na zdrowiu.

dowód : - akta szkody pozwanej - k. 55 – 56

- opinie lekarskie - k.36 – 37

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów zebranych w sprawie wyżej szczegółowo opisanych, w tym na podstawie akt szkody pozwanej ( k. 55 – 56 ) , z których dowód Sąd przeprowadził na rozprawie w dniu 04 września 2015 r. ( k. 57 ) . Sąd oparł się także na zeznaniach powoda P. R. (1) (k. 57 – 58 i k.111.), którym to zeznaniom Sąd dał wiarę , gdyż nie ma pomiędzy nimi i pozostałym materiałem dowodowym sprzeczności , Sąd oparł się także na opinii biegłego z dziedziny ortopedii lek. med. Z. M. (k . 68 -69 i k. 86 ) , która w ocenie Sądu jest wyczerpująca , biegły wskazał podstawy swej opinii , a w opinii uzupełniającej wyjaśnił dodatkowo kwestie podniesione w piśmie pełnomocnika pozwanej ( k. 78 akt sprawy ). Należy nadmienić , że Sąd ograniczył dowód z przesłuchania stron do przesłuchania powoda.

Sąd zważył , co następuje :

Powód P. R. (1) żądał w niniejszej sprawie od pozwanej ostatecznie zasądzenia łącznie kwoty 37 000,00 zł wraz odsetkami od poszczególnych kwot, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w wyniku wypadku , który miał miejsce 08.10.2013 r.

Pozwana Č. S. z siedzibą w P. działającej przez (...) Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W. jest ubezpieczycielem z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów posiadacza pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...). Art. 822 kc § 1 i 4 kc stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Zasady odpowiedzialności pozwanego reguluje też ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 392 z zm.). W myśl art. 34 ust. 1 tej ustawy z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Art. 35 cytowanej ustawy stanowi, że ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę, w związku z ruchem tego pojazdu, zaś art. 36 pkt. 1 , że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Zgodnie z art. 435 § 1 kc prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Art. 436 kc stanowi zaś , że odpowiedzialność przewidzianą w artykule poprzedzającym ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. Jednakże gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny. W razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności.

W niniejszej sprawie okolicznością bezsporną było, że winę za wypadek komunikacyjny z dnia 08 października 2013 r. ponosi R. P. , kierujący samochodem marki A. (...) o nr rej. (...).

Zgodnie zaś z art. 445 § 1 kc w wypadkach przewidzianych w artykule 444 kc tj. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia , można przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zgodnie z poglądami doktryny i orzecznictwem sądów uważa się, że zadośćuczynienie powinno wynagrodzić doznane przez pokrzywdzonego cierpienia, utratę radości życia oraz ułatwić mu przezwyciężenie ujemnych przeżyć psychicznych. Ma ono na celu naprawienie szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych związanych z zaistnieniem wypadku, jak i dolegliwości bólowe powstałe w następstwie urazu oraz długotrwałego leczenia /A. Cisek [w:] Kodeks cywilny. Komentarz pod red. prof. dr hab E. Gniewka, 2008, wydawnictwo C.H. Beck, wydanie 3/ . Pojęcie "sumy odpowiedniej" użyte w art. 445 § 1 kc w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. W orzecznictwie i w piśmiennictwie przyjmuje się, że przyznana suma pieniężna ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Powinna ona wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne, aby w ten sposób przynajmniej częściowo przywrócona została równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego. Funkcja kompensacyjna powinna mieć istotne znaczenie dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia. Stopa życiowa poszkodowanego nie ma wpływu na wysokość zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17.09.2010 r., II CSK 94/10, OSNC 2011, nr 4, poz.44 ). Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia w przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia należy uwzględniać czynniki obiektywne w postaci czasu trwania oraz stopnia intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalności skutków urazu (kalectwo, oszpecenie), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, wieku poszkodowanego, a także czynniki subiektywne, jak poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową itp. (por. uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej SN z 8.12.1973 r., III CZP 37/73, OSNCP Nr 9/1974, poz. 145 , wyrok z 30.1.2004 r., I CK 131/03, OSNC Nr 2/2005, poz. 40 i wyrok SN z 09.11.2007 r. , V CSK 245/07 , OSNC z 2008, Nr D, poz. 95, ). Nie bez znaczenia są też takie okoliczności, jak konieczność korzystania z pomocy innych osób przy prostych czynnościach życia codziennego. Zadośćuczynienie za krzywdę wyrządzoną czynem niedozwolonym jest świadczeniem przyznawanym jednorazowo. Ma ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę za całą krzywdę wyrządzoną poszkodowanemu czynem niedozwolonym, za wszystkie jego cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno te, których już doznał, jak i te, które zapewne w związku z doznanym uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia wystąpią u niego w przyszłości, jako możliwe do przewidzenia następstwa czynu niedozwolonego ( por. wyrok SN z dnia 06.07.2012 r. wydany w sprawie V CSK 332/11, LEX nr 1228612 ).

W niniejszej sprawie Sąd miał na uwadze , że w czasie, gdy doszło do wypadku powód P. R. (1) był człowiekiem młodym , miał 27 lata, był zdrowy , nie miał żadnych ograniczeń. W wyniku wypadku trafił on do szpitala , przeszedł operacje , odczuwał duże dolegliwości bólowe. Po opuszczeniu szpitala powód najpierw był osobą leżącą , później poruszającą się z pomocą dwóch kul , a następnie przy pomocy jednej kuli , bez pomocy kul zaczął chodzić dopiero po upływie pół roku po wypadku. Przez długi czas nie był osobą samodzielną , początkowo wymagał dużej pomocy ze strony osób trzecich przy podstawowych czynnościach : myciu , ubieraniu się , poruszaniu się , do lutego 2014 r. potrzebował pomocy przy w przygotowaniu posiłków , utrzymaniu porządku i załatwianiu spraw urzędowych . Pomocy udzielała mu żona i rodzina . Dodatkowo powód uległ wypadkowi w szczególnym czasie , gdy wraz z żoną oczekiwali przyjścia na świat ich dziecka , a gdy ich dziecko się urodziło powód bał się nim zajmować ze względu na swe ułomności , bał się , żeby nie wyrządzić mu krzywdy. Doznany przez powoda w wyniku wypadku uraz spowodował u niego 20 % trwałego uszczerbku na zdrowiu . Staw biodrowy lewy powoda wskutek doznanego urazem jest trwale zmieniony i nie ma mowy o powrocie do stanu sprzed wypadku. Następstwem tego obrażenia jest powstanie wtórnej pourazowej choroby zwyrodnieniowej biodra lewego , te zmiany zwyrodnieniowe były już widoczne, jak wynika z dokumentacji medycznej powoda znajdującej się w aktach szkody ( opis zdjęcia rtg ) w styczniu 2014 r. Choroba zwyrodnieniowa nie jest chorobą statyczną, ma ona charakter postępujący i w miarę upływu czasu dochodzi do nasilenia dolegliwości bólowych oraz zwiększenia ograniczenia ruchomości stawu , przez co powód może wymagać dalszych operacji. Powód odczuwał i nadal odczuwa dolegliwości bólowe. Powód utracił na stałe zdolność do sprawnego poruszania się, nie może biegać, nie może daleko chodzić , nie może jeździć na rowerze . P. R. (1) nie może też wykonywać prac wymagających długotrwałego chodzenia i stania , powinien być zatrudniony na stanowisku dla osoby niepełnosprawnej. Obawia się także samodzielnego jeżdżenia samochodem na dalsze odległości , wcześniej nie miał takich obaw. Są to duże ograniczenia dla tak młodego człowieka, który przed wypadkiem nie miał żadnych problemów ze zdrowiem i mógł wykonywać wszelkie prace i czynności.

Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia Sąd wziął pod uwagę, że powodowi w ramach postępowania likwidacyjnego przeprowadzonego przez pozwaną wypłacono już z tytułu zadośćuczynienia w latach 2013 /2014 r. kwotę 13 000,00 zł. Zdaniem Sądu, przyznana powodowi kwota była kwotą nieadekwatną do krzywdy, jakiej powód doznał. W ocenie Sądu powód miał prawo w trakcie trwania procesu zmienić wysokość żądanej kwoty nie tylko w wypadku wystąpienia nowych okoliczności np. dalszego leczenia, pogorszenia się stanu zdrowia. Sąd, mając na uwadze charakter naruszonego dobra powoda, jakim jest zdrowie oraz rozmiar doznanej krzywdy przez powoda i wskazane wyżej przesłanki , uznał iż pozwana winna uiścić na rzecz powoda dodatkowo z tytułu zadośćuczynienia kwotę 32 000,00 zł i taką kwotę zasądził od pozwanej na rzecz powoda , orzekając o tym w pkt. I sentencji wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako niezasadne w pkt. II sentencji wyroku .

Powód żądał odsetek ustawowych od kwoty 25 000 ,00 złotych od dnia 25.06.2014 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 12 000,00 złotych od dnia wniesienia rozszerzonego powództwa do dnia zapłaty. W ocenie Sądu odsetki należą się od kwoty żądanej pierwotnie przez powoda tj. od kwoty 25 000,00 zł od dnia następnego po podjęciu przez pozwaną decyzji o ostatecznej kwocie wypłaconego powodowi zadośćuczynienia , o czym pozwana poinformowała w piśmie z dnia 24.06.2014 roku. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 stycznia 2011r. wydanym w sprawie I PK 145/10 , stwierdził , że zadośćuczynienie przysługuje z odsetkami od dnia opóźnienia, czyli wezwania do zapłaty (art. 445 i art. 481 § 1 k.c.), a nie od dnia jego zasądzenia (OSNP 2012/5-6/66 , podobnie : wyrok SN z dnia 08.02.2012 LEX nr 1147804 ; wyrok SN z dnia 16.12.2011 r. V CSK 38/11 , LEX nr 1129170 ; wyrok SN z dnia 18.02.2010 r. wydany w sprawie II CSK 434/09, LEX nr 602683 , wyrok SN z dnia 07.11.2013 r. wydany w sprawie II PK 53/13, LEX nr 1418731). Należy mieć także na uwadze , że zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, a w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W ocenie Sądu w czerwcu 2014 r. wszelkie okoliczności mające wpływ na rozmiar krzywdy doznanej przez powoda były już znane i pozwana mogła podjąć decyzję o wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia ( leczenie powoda było zakończone , w rtg były już widoczne występujące u powoda zmiany zwyrodnieniowe pourazowe stawu biodrowego lewego, nadto powód już w 2014 roku rozpoczął oczekiwanie na wstawienie endoprotezy ). Dlatego Sąd , na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 25 000 ,00 złotych od dnia 25 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty , a od kwoty 7 000,00 złotych od dnia 23 marca 2016 r. tj. od dnia następnego po dniu doręczenia pełnomocnikowi pozwanej pisma w zakresie rozszerzania powództwa - k.101 akt), do dnia zapłaty

W punkcie III wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1729,71 zł z tytułu kosztów procesu, na podstawie 100 kpc , mając na uwadze, że powództwo zostało uwzględnione w 86,49 % . Sąd uwzględnił koszty zastępstwa procesowego powoda i pozwanego w kwocie 2400,00 zł , ustalone na podstawie ustalone zgodnie z § 2 i § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( tj. Dz. U z 2013 r. , poz. 490 ze zmianami ), przy uwzględnieniu § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2015 r. , poz. 1804 ), uiszczone opłaty skarbowe od pełnomocnictw oraz wykorzystaną zaliczkę na wydatki złożoną przez pozwaną w kwocie 240,00 zł/

Sąd w punkcie IV orzeczenia Sąd o orzekł o zwrocie pozwanej niewykorzystanej zaliczki na wydatki. Orzeczenie o nieuiszczonych kosztach sądowych zostanie wydane na posiedzeniu niejawnym.