Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 229/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 października 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1, art. 38 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) stwierdził, że T. O. jako pracownik płatnika składek K.U.K.- E.F.I. (...) + (...) + (...) + (...) Sp. z o.o. (później K.U.K.-E.F.I. I. ) nie podlega od 1 czerwca 2013 r. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu. W uzasadnieniu organ powołał się na wyniki przeprowadzonego postępowania kontrolnego, które – jego zdaniem – wykazały, że umowa o pracę zawarta między wnioskodawcą a K.U.K.-E.F.I. I. miała charakter fikcyjny. Organ rentowy wskazał, że wnioskodawca został zgłoszony przez płatnika składek od 1 czerwca 2013 r. z tytułu umowy o pracę do ubezpieczeń społecznych. Ustalono jednocześnie, że wnioskodawca od 28 sierpnia 1991 r. figuruje w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą Gips B. Z. T. O.. Ustalono też, od 30 czerwca 201l r. figuruje w Krajowym Rejestrze Sądowym jako (...) Sp. z o.o. posiadający 50 udziałów o wartości 2.500,00 zł (kapitał spółki wynosi 5.000,00 zł) i że w spółce tej pełni funkcję Prezesa Zarządu. Z pozyskanej w toku postępowania kontrolnego dokumentacji wynika, że w dniu 10 maja 2013 r. wnioskodawca zawarł w imieniu firmy (...) Sp. z o.o. (usługobiorca) z (...) Sp. z o.o. (usługodawca) umowę o świadczenie usług, na mocy której usługobiorca zlecał usługodawcy świadczenie usług na jego rzecz, w zakresie podstawowej działalności firmy (...) Sp. z o.o. wynikających z Polskiej Klasyfikacji Działalności. W tym samym dniu wnioskodawca zawarł umowę o świadczenie usług z tym samym podmiotem w imieniu firmy (...), której jest właścicielem. Zgodnie z § 5 umowy o świadczenie usług z dnia 10 maja 2013 r. zawartej przez wnioskodawcę w imieniu firmy (...) Sp. z o.o., a spółką (...) S.-A. (...), usługobiorcy udzielono rabatu w wysokości 40% kosztów, na które złożyły się składki ZUS oraz podatek od wynagrodzeń w okresie pierwszych 3 lat obowiązywania umowy. Zakład ustalił ponadto, że wnioskodawca zawarł z K.U.K.-E.F.I. I. w dniu 29 maja 2013 r. umowę o pracę na czas określony od dnia 1 czerwca 2013 r. do dnia 31 maja 2016 r. za wynagrodzeniem 2.488,42 zł, na podstawie której został zatrudniony na stanowisku Prezesa sprawującego nadzór nad pracownikami zatrudnionymi przez pracodawcę do wykonywania usług w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Z. przy ul. (...). W ramach powierzonych czynności służbowych wnioskodawca miał nadzorować pracowników delegowanych do wykonywania usług w spółce (...) oraz jakość wykonywanych przez nich usług, wykorzystanie surowców i materiałów oraz maszyn i urządzeń powierzonych pracownikom w ramach wykonywanych usług; organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp; prowadzić instrukcje stanowiskowe w zakresie bhp dla podległych pracowników; dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosownie zgodnie z ich przeznaczeniem; organizować, przygotowywać i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy; dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy oraz wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem; egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy; zapewnić wykonywanie zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami, a także współpracować z pracodawcą i (...), tj. firmą (...) Biurem Usług (...) i szkoleń z Ł. oraz koordynatorem służby bhp, jeśli taki zostanie w spółce (...) wyznaczony. Z oświadczenia złożonego przez ubezpieczonego w trakcie postępowania kontrolnego przeprowadzonego przez inspektora kontroli ZUS wynika, że firma (...) Sp. z o.o. jest producentem elementów ściennych do budowy domów. Produkcja odbywa się w hali produkcyjnej pod adresem siedziby firmy. Spółka rozpoczęła swoją działalność od czerwca 2013 r. - poprzednio prowadziła tylko działalność badawczą i nie prowadziła produkcji, w związku z czym nie zatrudniała pracowników na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia i umowy o dzieło. W dniu 10 maja 2013 r. (...) Sp. z o.o. zawarła z firmą (...) Sp. z o.o. umowę o świadczenie usług, na mocy której, miała się zajmować procesem produkcyjnym z wykorzystaniem pracowników zatrudnionych przez tę firmę, w hali produkcyjnej mieszczącej się z Z. przy ul. (...). Za wykonanie tej usługi (...) Sp. z o.o. zobowiązywała się płacić comiesięczne wynagrodzenie na konto bankowe firmy (...) Sp. z o.o. Dokonano wpłaty za miesiące czerwiec – październik 2013 r. Wnioskodawca o usługach spółek (...) S.- A. (...) i K.U.K.-E.F.I. I. dowiedział się w czasie prezentacji domu pokazowego w Z., zbudowanego z (...) spółki (...). W prezentacji uczestniczyli przedstawiciele firmy K.U.K.-E.F.I. I., którzy zaproponowali swoje usługi. Osoby przekazane do pracy w firmie (...) Sp. z o.o., pomimo umowy zawartej ze spółką (...) S.-A. (...), zostały faktycznie zatrudnione przez spółkę K.U.K.-E.F.I. I.. Ubezpieczony nie potrafił wyjaśnić, jaka była przyczyna zatrudnienia pracowników przez drugą ze spółek. T. O. został zatrudniony przez wymienioną spółkę w okresie od 1 czerwca 2013 r. do 31 maja 2016 r. Przed rozpoczęciem zatrudnienia ubezpieczony poddał się wstępnym badaniom lekarskim oraz został przeszkolony w zakresie bhp. Skierowanie na badania i szkolenie otrzymał ze spółki K.U.K.-E.F.I. I.. Szkolenie, w którym uczestniczył ubezpieczony i pozostali pracownicy, przeprowadzone zostało przez firmę (...) i odbyło się w Z. przy ul. (...). T. O. otrzymał od płatnika K.U.K.-E.F.I. I. umowę o pracę na czas określony, oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami i zasadami bhp i p.poż., informację o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, klauzulę poufności, oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z treścią regulaminu pracy, dokumenty (...) za okres od czerwca – października 2013 r. W ramach wykonywania czynności pracowniczych wynikających z umowy wnioskodawca sprawował nadzór nad pracownikami, rozdysponowywał zajęcia związane z działalnością firmy K.U.K.-E.F.I. I. na terenie zakładu, przeprowadzał rozmowy rekrutacyjne, przyjmował od pracowników wnioski urlopowe i odsyłał je do spółki, przekazywał i odbierał od pracowników wszystkie dokumenty związane z ich zatrudnieniem u płatnika, w tym informacje o nieobecności z powodu choroby. Ubezpieczony wykonywał pracę o charakterze zadaniowym. Czas pracy nie był precyzyjnie określony. Swoje obowiązki T. O. wykonywał w Z. przy ul. (...). Wynagrodzenie otrzymywał przelewem na konto bankowe. Za listopad 2013 r. nie otrzymał wynagrodzenia za pracę, co stało się podstawą do rozwiązania z pracodawcą umowy o pracę z dniem 20 listopada 2013 r. Informację o nieopłacaniu przez spółkę K.U.K.-E.F.I. I. składek na ubezpieczenia społeczne za zatrudnionych pracowników, T. O. uzyskał z mediów. W związku z zaistniałą sytuacją (...) Sp. z o.o. wypowiedziała umowę o współpracy powołując się na rażące uchybienia ze strony usługodawcy, w szczególności ze względu na brak kontaktu. T. O., jako prezes firmy (...) Sp. z o.o. zaproponował zatrudnionym w spółce osobom zawarcie umowy zlecenia. W ocenie organu rentowego, T. O. nigdy nie był pracownikiem spółki K.U.K.-E.F.I. I.. Ubezpieczony nieprzerwanie od dnia 31 grudnia 1998 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, a od 30 czerwca 201l r. pełni funkcję Prezesa Zarządu firmy (...) Sp. z o.o. Zawarcie fikcyjnej umowy o pracę oraz "przekazanie" zatrudnionego pracownika, miało jedynie na celu obniżenie kosztów prowadzonej działalności. T. O. w spornym okresie cały czas wykonywał te same czynności co przed zawarciem umowy z płatnikiem (...) Sp. z o.o. - m.in. organizował i nadzorował pracę zatrudnionych pracowników oraz wykonywał czynności kadrowe wobec nich. (...) Sp. z o.o. oraz Gips B. Z. T. O. za przekazanie pracowników otrzymały rabat w wysokości 40% należności, na które złożyły się obowiązkowe składki odprowadzane do ZUS oraz podatek dochodowy od wynagrodzeń wykonawców. Podczas kontroli wnioskodawca przedstawił faktury za wykonanie usługi wynikającej z umowy z dnia 10 maja 2013 r. na łączną kwotę 93.247,79 zł wystawione dla firmy (...) Sp. z o.o. przez (...) Sp. z o.o. (cesja wierzytelności K.U.K.-E.F.I. I.). Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że wnioskodawca niezmiennie swoje obowiązki wykonywał w siedzibie i na rzecz (...) Sp. z o.o., tj. w Z. przy ul. (...). Zdaniem organu rentowego umowa o pracę pomiędzy T. O. a K.U.K.-E.F.I. I. jako zawarta w celu obejścia prawa jest na podstawie art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego nieważna. (decyzja – k. 68-73 akt ZUS załączonych do akt sprawy)

W dniu 21 listopada 2014 r. wnioskodawca reprezentowany przez pełnomocnika odwołał się od powyższej decyzji do sądu, wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu wskazał, że postępowanie wyjaśniające przeprowadzone przez ZUS nie dało podstaw do kwestionowania zatrudnienia wnioskodawcy, który faktycznie wykonywał pracę na rzecz firmy K.u.K.-E.F.I. I., wykonując swe obowiązki w określonym czasie pracy. Wyjaśnił, że w okresie od 1 czerwca do 20 listopada 2013 r. firma (...) nie była płatnikiem w stosunku do T. O., a także w stosunku do innych osób ubezpieczonych, które w tym czasie zatrudniała agencja zatrudnienia - spółka K.u.K.-E.F.I. I., a którzy wykonywali usługi w firmach: (...) oraz (...) Sp. z o.o. w Z.. Wnioskodawca w w/w agencji został zatrudniony na stanowisku prezesa w ramach zakwestionowanej umowy o pracę z dnia 29 maja 2013 r., a głównym celem tej umowy było nadzorowanie pracy pracowników-wykonawców spółki K.u.K.-E.F.I. I., którzy wykonywali usługi w firmie (...) Sp. z o.o. w Z. przy ul. (...). Spółka K.u.K.-E.F.I. I. jako pracodawca dla T. O. była wówczas legalnie działającym podmiotem gospodarczym, posiadała umowę ubezpieczenia OC zawartą z Towarzystwem (...) S.A., a także legitymowała się CERTYFIKATEM o dokonaniu wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia pod nr 8640, znak PPK.KS 6011-145- (...), z dnia 27 sierpnia 2012 r. Działając w zaufaniu do spółki K.u.K.-E.F.I. I. T. O. przyjął ofertę outsourcingu personalnego realizowanego przez spółkę K.u.K.-E.F.I. I. we współpracy z firmą (...). T. O. nawiązał umowę o pracę ze spółką K.u.K -E.F.I. I. aby móc kierować pracownikami tej spółki, którzy wykonywali pracę na rzecz firmy K.u.K.-E.F.I. I., jako „wykonawcy”, w ramach umowy o współpracy zawartej z firmą (...), która była usługodawcą dla firm (...) oraz (...). Podniósł, że firma (...) wcześniej, tj. przed dniem 31 maja 2013 r. w ogóle nie zatrudniała żadnych pracowników, skorzystał więc z usług agencji zatrudnienia, która zatrudnionych przez siebie pracowników skierowała do pracy w tej firmie. Ze względu na zamknięcie firmy K.u.K.-E.F.I. I. na wniosek (...) Prokuratury Okręgowej, T. O. rozwiązał z nią z dniem 20 listopada 2013 r. umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy, tj. w trybie art. 55 § 1 ze zn. 1 Kodeksu pracy. (odwołanie k. 2-9)

Odpowiadając na odwołanie od powyższej decyzji pismem z dnia 4 grudnia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k. 12-13)

W piśmie procesowym z dnia 12 października 2015 r. wnioskodawca poparł odwołanie i wniósł o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego firmę (...) Spółkę z o.o., jako usługodawcy dla spółki (...), na podstawie zawartej z (...) umowy o świadczenie usług. Wyjaśnił, że od dnia 1 czerwca 2013 r., czyli od samego początku jego zatrudnienia, a także zatrudnienia innych pracowników zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych przez agencję (...).u.K.-E.F.I. I., nie istniała żadna formalno-prawna więź pomiędzy spółką (...) a agencją (...).u.K. - E.F.I. I., ponieważ pracownicy-wykonawcy tej firmy wykonywali usługi w firmie (...) na podstawie zawartych umów o pracę bezpośrednio z firmą K.u.K.-E.F.I. I., w oparciu o umowę o świadczenie usług zawartą przez (...) z firmą usługodawcą (...), która była wówczas związana umową współpracy z dnia 1 marca 2013 r., zawartą pomiędzy K.u.K.-E.F.I. I. i (...) S.-A. (...). (pismo k. 29-31)

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2015 r. Sąd odmówił wezwania do udziału w sprawie firmy (...) Sp. z o.o. jako zainteresowanego. (postanowienie k. 33)

Na rozprawie poprzedzającej wydanie orzeczenia pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie. Pełnomocnik ZUS i syndyk Masy Upadłości K.U.K. – E.F.I. I. M. G., prawidłowo powiadomieni o terminie rozprawy, nie stawili się i nie zajęli stanowiska w sprawie. (protokół rozprawy k. 91)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca T. O. od dnia 28 sierpnia 1991 r. figuruje w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą Gips B. Z. T. O. . Przeważającą działalnością była produkcja płyt, arkuszy, rur i kształtowników z tworzyw sztucznych. Jako adres głównego miejsca prowadzenia działalności wpisano adres zamieszkania wnioskodawcy (ul. 3 maja 10, Z.), a dodatkowych – Barwnikowa 13 a, Z.; (...), Z.; (...), Z.. ( bezsporne, wpis do (...) k. 3 akt ZUS)

Z tego tytułu wnioskodawca do dnia 31 maja 2013 r. był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych. (bezsporne)

Od dnia 30 czerwca 2011 r. wnioskodawca figuruje także w Krajowym Rejestrze Sądowym jako (...) Sp. z o.o. w Z. przy ul. (...), posiadający 50 udziałów o wartości 2.500,00 zł (kapitał spółki wynosi 5.000,00 zł). Zaznaczono, że w spółce tej pełni funkcję Prezesa Zarządu. ( bezsporne, wpis do KRS k. 5 -5 odw. akt ZUS)

Od dnia 16 kwietnia 2013 r. wnioskodawca figuruje także w Krajowym Rejestrze Sądowym jako (...) Sp. z o.o. posiadający 50 udziałów o wartości 2.500,00 zł (kapitał spółki wynosi 5.000,00 zł). Zaznaczono, że w spółce tej pełni funkcję Prezesa Zarządu. Do składania oświadczeń woli uprawnieni są 2 członkowi Zarządu łącznie albo 1 członek Zarządu łącznie z Prokurentem ( bezsporne, wpis do KRS k. 7-7 odw. akt ZUS)

Obie firmy posiadały identyczny przedmiot działalności ( wpis do KRS k. 5-11 odw. akt ZUS)

Firma (...) Sp. z o.o. jest producentem elementów ściennych do budowy domów. Spółka rozpoczęła swoją działalność od czerwca 2013 r. - poprzednio prowadziła tylko działalność badawczą i nie prowadziła produkcji, w związku z czym nie zatrudniała pracowników na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia i umowy o dzieło. (bezsporne, wpis do KRS k. 5 - 12 akt ZUS, odpis z KRS – k. 48-54 akt ZUS zeznania H. M. k.92 )

Z (...) wnioskodawca nie był zgłaszany do ubezpieczeń. ( niesporne, zeznania H. M. k.93)

Spółka K.u.K.. - E.F.I. I. jest agencją zatrudnienia, która oferuje outsourcing personalny. (bezsporne)

Spółka K.u.K.. - E.F.I. I. posiadała umowę ubezpieczenia OC zawartą z Towarzystwem (...) S.A., a także legitymowała się certyfikatem o dokonaniu wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia pod nr 8640, znak PPK.KS 6011-145- (...), z dnia 27.08.2012 r. (kopia certyfikatu o dokonaniu wpisu spółki K.u.K. do rejestru agencji zatrudnienia koperta k. 10, kopia polisy OC koperta k. 10)

Postanowieniem z dnia 29 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie w sprawie o sygn. akt V GU 13/14 ogłosił upadłość K.u.K.. - E.F.I. I. obejmującą likwidację majątku dłużnika. Syndykiem masy upadłości K.U.K. – E.F.I. I. w upadłości likwidacyjnej został wyznaczony M. G.. (postanowienie koperta k. 10)

W dniu 1 marca 2013 r. (...) spółka z o.o. we W. (później (...)) reprezentowana przez Prezesa Zarządu Z. K. zawarła z K.U.K. – E.F.I. I. reprezentowaną przez prokurentów M. B. i K. R. umowę współpracy. Mocą tej umowy (...) pośredniczył w dokonywanych czynnościach, w tym w ewentualnym przejściu w trybie art. 23 1 k.p. pracowników kontrahentów do innego pracodawcy - K.U.K. – E.F.I. (...) spółki z o.o. Zgodnie z § 1 ust. 1 i 2 tej umowy (...) zobowiązała się do zawierania z przedsiębiorcami (kontrahentami) umowy o świadczenie usług oraz umowy – porozumienia pracodawców o przejęciu pracowników w oparciu o przepis art. 23 1 k.p. wraz z przejęciem do realizacji ich zadań i kompetencji, zaś K.U.K. – E.F.I. I. miała każdorazowo przejmować od kontrahentów (...) pracowników, a następnie delegować te osoby do (...) w celu realizacji usług wynikających z umów zawartych przez tę spółkę z kontrahentami. Umowa ta w § 2 przewiduje wzajemne rozliczenia finansowe obu spółek. Umowę zawarto na czas nieokreślony, zastrzeżono możliwość jej wypowiedzenia z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia (§ 4 ust. 1). (umowa współpracy koperta k. 10)

W dniu 10 maja 2013 r. wnioskodawca zawarł w imieniu firmy (...) Sp. z o.o. (usługobiorca) z (...) (usługodawca) umowę o świadczenie usług, na podstawie której (...) zobowiązała się świadczyć na rzecz (...) spółki z o.o. usługi zgodne z (...) firmy (...) spółka z o.o., zaś do realizacji tych usług (...) spółka z o.o. zobowiązała się oddelegować tzw. wykonawców czyli m.in. osoby zatrudnione u usługodawcy lub agencjach, w których usługodawca jest udziałowcem, na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło (§ 1 ust. 1 i 2). Przez Usługodawcę najeży rozumieć każdego jego Wykonawcę, który przy wykonywaniu usług objętych niniejszą umową zobowiązany będzie przestrzegać obowiązujących u Usługobiorcy przepisów porządkowych i aktów wewnętrznych dotyczących m.in. ochrony mienia, przepisów BHP i ppoż., a także zasad ochrony informacji stanowiących tajemnicę jego przedsiębiorstwa oraz dotyczących ochrony danych osobowych i bezpieczeństwa obowiązujących systemów. Usługobiorca zobowiązany jest do zapoznania pracowników Usługodawcy z przepisami prawa wewnątrzzakładowego W celu realizacji przez Wykonawców usług objętych niniejszą umową i w ramach ustalonego wynagrodzenia zgodnie z ustaleniami stron, Usługobiorca udostępni bezpłatnie Usługodawcy niezbędny sprzęt zgodnie ze standardami obowiązującymi u niego dla danego stanowiska pracy oraz umożliwi stały dostęp do pomieszczeń socjalnych (WC, kuchnie, pokoje śniadaniowe, stołówka, bufet, szatnie), zlokalizowanych w miejscu wykonywania (§ 1 ust. 4). Usługodawca oświadcza, iż dysponuje zasobami osobowymi posiadającymi niezbędną wiedzę i umiejętności konieczne do wykonania przedmiotu umowy, jak również zobowiązuje się do wykonywania czynności zawartych w umowie z należytą starannością (§ 3 ust. 1 ). Usługodawca gwarantuje, że oddelegowany Wykonawca będzie dostępny zgodnie z zamówieniem, przy czym strony w uzasadnionych przypadkach dopuszczają możliwość zmiany zakresu zamówienia. W przypadku zmiany zakresu zamówienia, zmianie może ulec wynagrodzenie określone w zamówieniu pierwotnym. (§ 3 ust. 2). Za działania i zaniechania osób, którymi Usługodawca posługuje się w wykonaniu umowy, w tym za zachowanie poufności zgodnie z § 8 niniejszej umowy, Usługodawca odpowiada jak za działania i zaniechania własne. Posługiwania się osobami trzecimi nie uchybia odpowiedzialności Usługodawcy wobec Usługobiorcy za wykonanie całej umowy. (§ 3 ust. 3). Oddelegowani do Usługobiorcy Wykonawcy, zobowiązani są do wykonywania obowiązków odpowiednich do stanowiska i działu oddelegowania. Szczegółowy zakres obowiązków Wykonawców biorących udział w realizacji niniejszej umowy będą określały osoby wskazane przez Usługobiorcę. Osoba wskazana przez Usługobiorcę w § 3 ust. 7 zobowiązana jest w dniu rozpoczęcia wykonywania usług .dostarczyć Wykonawcy do podpisania szczegółowy zakres obowiązków oraz ramowy czas wykonywania usług, a w/w dokument przekazać do Usługodawcy tego samego lub następnego dnia roboczego. (§ 3 ust. 4 ). Wykonawcy oddelegowani przez Usługodawcę zobowiązani są stosować się do merytorycznych wskazówek osób wyznaczonych przez Usługobiorcę, które określają w szczególności zakres obowiązków Wykonawców, jednakże nie podlegają tym osobom służbowo (§ 3 ust. 5). Z uwagi na okoliczność, iż Usługobiorca nie przekazuje Usługodawcy, wraz z Wykonawcami, żadnego majątku swojego przedsiębiorstwa lecz jedynie zadania i kompetencje do realizacji – poprzez prawnocników przejętych w oparciu o przepisy art. 23 ze zn. 1 k.p. – strony tej umowy wyłączają wszelka odpowiedzialność solidarną za zobowiązania wynikające ze stosunku pracy, powstałe przed przejściem części zakładu na innego pracodawcę, o której mowa w art. 23 ze zn. 1 § 2 Kp.- za zgodą każdego Wykonawcy, wyrażoną na piśmie. (§ 3 ust. 10). Zgodnie z § 5 ust. 1 umowy, z tytułu wykonywania usług objętych niniejszą umową Usługodawcy przysługuje od Usługobiorcy wynagrodzenie obliczone na podstawie liczby pracowników wyszczególnionych w Załączniku Nr 1 do niniejszej umowy, przepracowanego czasu pracy oraz należnego im wynagrodzenia,- łącznie ze składkami na ubezpieczenie społeczne i podatek dochodowy. Wynagrodzenie to pomniejszane jest za okres nieświadczenia pracy przez pracownika Usługodawcy, za który zgodnie z przepisami prawa nie przysługuje jemu wynagrodzenie - według przedstawianej comiesięcznej listy płac. Usługobiorcy udzielono rabatu w wysokości 40% kosztów, na które złożyły się składki ZUS oraz podatek od wynagrodzeń w okresie pierwszych 3 lat obowiązywania umowy. (§ 5 ust.2).

(umowa o świadczenie usług – k. 33-38 akt ZUS)

Na podstawie tej umowy firma (...) Sp. z o.o. miała się zajmować procesem produkcyjnym z wykorzystaniem pracowników zatrudnionych przez firmę (...) Sp. z o.o., w hali produkcyjnej. Za wykonanie tej usługi (...) Sp. z o.o. zobowiązywała się płacić comiesięczne wynagrodzenie na konto bankowe firmy (...). Dokonano wpłaty za miesiące czerwiec – październik 2013r. (bezsporne)

Tego samego dnia wnioskodawca zawarł umowę o świadczenie usług (o tożsamej treści) z tym samym podmiotem w imieniu firmy (...), której jest właścicielem. (umowa o świadczenie usług – k. 25-30 akt ZUS)

Firma (...) z siedzibą w Z. T. O. zawarła w dniu 15 maja 2013 r. z firmą (...) spółką z o.o. z siedzibą we W. umowę porozumienie w sprawie przekazania pracowników, na podstawie której (...) spółka z o.o. z siedzibą we W. zobowiązała się przejąć wszystkich pracowników według załączonego do umowy wykazu, na warunkach pracy i płacy jakie pracownicy mieli do 31 maja 2013 r. (umowa –porozumienie – k. 31-32 akt ZUS)

Wnioskodawca o usługach spółek (...) S.- A. (...) i K.U.K.-E.F.I. I. dowiedział się w czasie prezentacji domu pokazowego w Z., zbudowanego z (...) spółki (...). W prezentacji uczestniczyli przedstawiciele firmy K.U.K.-E.F.I. I., którzy zaproponowali swoje usługi. (bezsporne)

Wystawiono fakturę za wykonanie usługi wynikającej z umowy z dnia 10 maja 2013 r. (...) Sp. z o.o. na rzecz firmy (...) Sp. z o.o. na łączną kwot 93.247,79 zł (cesja wierzytelności K.U.K.-E.F.I. I.). (faktury – k. 43-47 akt ZUS)

Firma (...) przed dniem 31 maja 2013 r. nie zatrudniała żadnych pracowników. (przesłuchanie odwołującego się T. O. e-protokół z dnia 10 grudnia 2015 r. 00:04:51 w zw. z -k.95, przesłuchanie świadka H. M. k.92-94)

Obsługę (...) spółek (...) i (...) prowadzi firma “Kodeks “ Biuro Usług (...) w Ł. reprezentowana przez właścicielkę i prezesa H. M.. (bezsporne, umowa zlecenia z dnia 1 sierpnia 2014 r. koperta k. 11, przesłuchanie świadka H. M. k.92-94)

Sporządzono umowę o pracę z dnia 29 maja 2013 r. pomiędzy firmą K.U.K.- E.F.I. (...) + (...) + (...) + (...) Sp. z o.o. w O. Oddział we W. (K.U.K.-E.F.I. I.) reprezentowaną przez M. J. z T. O.. Umowa przewidywała zatrudnienie wnioskodawcy na czas określony od dnia 1 czerwca 2013 r. do dnia 31 maja 2016 r. na stanowisku Prezesa sprawującego nadzór nad pracownikami zatrudnionymi przez pracodawcę do wykonywania usług w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Z. przy ul. (...) w oparciu o umowę o świadczenie usług, w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem w wysokości 2.488,42 zł brutto. Strony umowy zastrzegły prawo rozwiązania umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano siedzibę (...) Z. oraz teren całej Polski, stosownie do potrzeb pracodawcy. Czas pracy wnioskodawcy określono wymiarem jego zadań – stosownie do potrzeb pracodawcy oraz potrzeb zgłaszanych przez jego kontrahenta (...) Z.. Na podstawie przedmiotowej umowy powierzono pracownikowi nadzór nad pracownikami delegowanymi do wykonywania usług w spółce (...) oraz jakością wykonywanych przez nich usług, nadzór nad właściwym wykorzystaniem przez tych pracowników surowców i materiałów oraz maszyn i urządzeń powierzonych tym pracownikom w ramach wykonywanych usług; organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp; prowadzenie instruktaży stanowiskowych w zakresie bhp dla podległych pracowników; dbanie o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosownie zgodnie z ich przeznaczeniem; organizowanie, przygotowywanie i prowadzenie prac, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy, chorobami zawodowymi i innymi chorobami związanymi z warunkami środowiska pracy; dbanie o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy oraz wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem; egzekwowanie przestrzegania przez pracowników przepisów, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy; zapewnienie wykonywania zaleceń lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami, a także współdziałanie z pracodawcą i (...), tj. firmą (...) Biurem Usług (...) i szkoleń z Ł. oraz koordynatorem służby bhp, jeśli taki zostanie w spółce (...) wyznaczony. Pod umową znajduje się podpis T. O. wraz z datą złożenia podpisu w dniu 29 maja 2014 r. ( oryginał umowy o pracę koperta k. 46)

Sporządzono dokumentację związaną z zatrudnieniem T. O.,
w której znajdują się: umowa o pracę, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 3 czerwca 2013 r. – ogólnego i na stanowisku Prezesa Zarządu, oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami i zasadami bhp i p.poż., informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, klauzula poufności, oświadczenie pracownika o zapoznaniu się z treścią regulaminu pracy, dokumenty (...) za okres od czerwca – października 2013 r. (bezsporne, umowa o pracę koperta k. 46, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 3 czerwca 2013 roku koperta k. 10).

Przed rozpoczęciem zatrudnienia ubezpieczony poddał się wstępnym badaniom lekarskim oraz został przeszkolony w zakresie bhp. Szkolenie, w którym uczestniczył ubezpieczony i pozostali pracownicy, przeprowadzone zostało przez firmę (...) i odbyło się w Z. przy ul. (...). (bezsporne)

Z tytułu umowy o pracę wynagrodzenie otrzymywał przelewem na konto bankowe. Za listopad 2013 r. nie otrzymał wynagrodzenia za pracę, co stało się podstawą do rozwiązania z pracodawcą umowy o pracę z dniem 20 listopada 2013 r. bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. (pismo wnioskodawcy rozwiązujące umowę o pracę koperta k. 10, zeznania wnioskodawcy e-protokół rozprawy z dnia 10 grudnia 2015 r. 00:46:17 w zw. z k.96)

W związku z zaistniałą sytuacją (...) Sp. z o.o. wypowiedziała umowę o współpracy powołując się na rażące uchybienia ze strony usługodawcy, w szczególności ze względu na brak kontaktu. ( niesporne)

Z dniem 1 czerwca 2013 r. wnioskodawca został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako pracownik z tytułu powyższej umowy o pracę. Z dniem 31 maja 2013 r. firma (...) T. O. dokonała wyrejestrowania z ZUS-u wnioskodawcy jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą z uwagi na zawarcie z nim powyższej umowy o pracę, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej wnioskodawca zgłosił się jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego. (bezsporne)

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał przede wszystkim w oparciu o załączone do akt dokumenty w tym znajdujące się w aktach ZUS i tylko w niewielkim zakresie
w oparciu o zeznania świadka H. M. oraz wnioskodawcy, a mianowicie w zakresie, jakim zeznawali na okoliczność zakresu działalności firm powiązanych z T. O..

Sąd odmówił przede wszystkim wiary zeznaniom wnioskodawcy i świadka w zakresie, w jakim zeznawali oni o czynnościach, jakie miał wykonywać wnioskodawca, mających świadczyć o faktycznym wykonywaniu przez niego spornej umowy o pracę.

Sąd odmówił wiary zeznaniom wnioskodawcy i świadka przede wszystkim w zakresie w jakim opisywali oni czynności, jakie ubezpieczony miał wykonywać w trakcie rzekomego zatrudnienia. Wnioskodawca w ramach nawiązanego stosunku pracy miał zajmować się sprawowaniem nadzoru nad pracownikami, rozdysponowywaniem zajęć związanych z działalnością firmy K.U.K.-E.F.I. I. na terenie zakładu, przeprowadzaniem rozmów rekrutacyjnych, przyjmowaniem od pracowników wniosków urlopowych i odsyłaniem ich do spółki, przekazywaniem i odbieraniem od pracowników wszystkich dokumentów związanych z ich zatrudnieniem u płatnika, w tym informacji o nieobecności z powodu choroby. Ubezpieczony miał wykonywać pracę o charakterze zadaniowym w Z. przy ul. (...).

Tymczasem odwołujący reprezentowany w toku całego postępowania przez pełnomocnika nie zgłosił praktycznie żadnych dowodów na wykazanie tego, że faktycznie do pracy przystąpił i ją świadczył wykonując opisywane obowiązki pracownicze. Z kolei załączone w toku procesu dokumenty nie stanowią w ocenie Sądu takiego dowodu.

Strona skarżąca złożyła wniosek o przesłuchanie świadka H. M., która jak Sądowi z urzędu wiadomo jest pełnomocnikiem odwołujących w wielu analogicznych sprawach, choćby firmy (...) ( o czym niżej), zatem jest żywotnie zainteresowana korzystnym dla strony rozstrzygnięciem / patrz karta 65v-66/.

Podkreślić także należy, że dokumentacja kadrowa ze spornego okresu zatrudnienia wnioskodawcy potwierdza jedynie fakt formalnego jej sporządzenia, a nie jest dowodem faktycznego istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy. Na uwagę zasługuje nadto umowa o pracę wg jej treści zawarta w dniu 29 maja 2013 r., natomiast podpisana przez wnioskodawcę w dniu 29 maja 2014 r., zatem już w trakcie postępowania kontrolnego przez organ rentowy. Data ta została osobiście wpisana przez wnioskodawcę, natomiast nie zasługuje na wiarę jego twierdzenie, iż się pomylił jeśli chodzi o wpisany rok, albowiem rok ten funkcjonował już piąty miesiąc i czas było do tego przywyknąć, zwłaszcza przez przedsiębiorcę nie tylko prowadzącego działalność gospodarczą, ale też zasiadającego we władzach kilku spółek.

Analiza tej umowy wskazuje także, że wnioskodawca został tam zatrudniony przez firmę K.U.K .-E.F.I. I. na stanowisku Prezesa- sprawującego nadzór nad pracownikami zatrudnionymi przez firmę K.U.K .-E.F.I. I. do wykonywania usług w (...) Z. Sp. z o.o- czyli w firmie, w której piastował funkcję Prezesa Zarządu. Umowa ta zawierała szereg obowiązków, jednakże wnioskodawca poza hasłowymi twierdzeniami nie potrafił w żadnym razie wskazać na czym w praktyce polegały jego obowiązki i poza gołosłownymi twierdzeniami nie przedstawił na te okoliczności żadnych wiarygodnych dowodów. Zeznania świadków złożone w innej sprawie nie stanowią tu dowodu.

Sąd Okręgowy uznał również, zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, iż nie jest zarówno zobowiązany, jak i uprawniony do przeprowadzenia dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (patrz wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76).

Reasumując ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby pomiędzy stronami spornej umowy o pracę w ogóle doszło do nawiązania stosunku pracy, brak jest bowiem na to jakichkolwiek dowodów. Ustalone okoliczności przemawiają natomiast za przyjęciem, że strony kwestionowanej umowy o pracę zawierając ją, miały inny cel niż jej wykonywanie.

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy nie zasługuje na uwzględnienie i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art.12 ust. 1 i art. 13 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 121 ze zmianami) pracownicy, to jest osoby fizyczne pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz. U. z 2014r. poz. 159) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

O uznaniu stosunku łączącego strony za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika
w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, że umowa o pracę zawarta między wnioskodawcą a zainteresowanym jest nieważna jako zawarta w celu obejścia prawa jest na podstawie art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego. Zatem przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy faktycznie umowa o pracę była wykonywana, jaki był ewentualny zakres i charakter wykonywanych przez T. O. czynności.

Sąd zdaje sobie sprawę, że definicja zainteresowanego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych określono w art. 477 11 § 2 k.p.c. zdanie pierwsze. Z treści tego przepisu wynika, że zainteresowanym w rozumieniu ustawy jest ten, czyje prawa lub obowiązki zależą od rozstrzygnięcia sprawy. Dlatego też sąd prowadzący postępowanie w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych zobowiązany jest do zbadania, czy przedmiot danego postępowania wskazuje na to, że określona osoba powinna w danym wypadku korzystać ze statusu prawnego zainteresowanego i wezwać ją do udziału w charakterze strony, w celu stworzenia jej możliwość obrony praw, nawet jeżeli nie została ona uprzednio wezwana do udziału w tej sprawie w postępowaniu przed organem rentowym (art. 477 11 § 2 zdanie drugie w związku z art. 477 11 § 1 k.p.c.).

W ocenie zatem Sądu Okręgowego firma (...) Sp. z o.o. nie jest zainteresowanym w niniejszej sprawie., albowiem jeśli umowa o pracę zawarta przez odwołującego z K.U.K. – E.F.I. I. Sp. z o.o , była ważna , to płatnikiem składek pozostaje K.U.K. – E.F.I. I. Sp. z o.o , natomiast jeśli nie - to wnioskodawca podlega ubezpieczeniom społecznym z racji prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej pod firmą (...) w Z..

Wnioskodawca nie był pracownikiem firmy (...) w Z.. Był jej właścicielem. Nie był także pracownikiem firmy (...). z o.o, tylko Prezesem Zarządu tej firmy, nie mógł być zatem przejęty przez firmę (...) Sp. z o.o. z mocy podpisanej umowy o współpracy z dnia 1 marca 2013 r. pomiędzy (...) Sp. z o.o. a K.U.K. – E.F.I. I. Sp. z o.o jako pracownik w trybie art.23/1/kp, o czym świadczy paragraf 1 podpisanej umowy /k.10/, stąd brak wezwania w charakterze zainteresowanego do udziału w sprawie firmy (...) Sp. z o.o. Nie był też delegowany.

Sąd oddalił także wniosek pełnomocnika wnioskodawcy o zaliczenie do materiału dowodowego dowodu z przesłuchania świadków pracowników (...) M. W. – dyrektora personalnego i B. W. – głównego księgowego – wskazuje sygnatury VIII U 1204/14, VIII U 1198/14, VIII U 1201/14, VIII U 1204/14, VIII U 1226/14, VIII U 1218/14, VIII U 1217/14, VIII U 1212/14, VIII U 1214/14, VIII U 1648/14, VIII U 1230/14, VIII U 1211/14, VIII U 1203/14, VIII U 1209/14 zgłoszony na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2016 r., albowiem zmierzałoby to do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania oraz nie ma związku z niniejszym postępowaniem, gdyż wskazane przez pełnomocnika wnioskodawcy sprawy dotyczą odwołań P. P. , H. M. jest tam pełnomocnikiem procesowym odwołującego, toczą się one przeciwko ZUS I/O w Ł., zaś zainteresowanym jest syndyk masy upadłości KUK oraz osoby fizyczne – wykonawcy usług w spornym okresie od maja sierpnia 2013 roku, zatem brak jest tutaj tożsamości jakiejkolwiek strony, poza osobą pełnomocnika wnioskodawcy /k.67-88/, co nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, ponadto nie zostały wskazane okoliczności, na jakie mieliby zostać przesłuchani świadkowie, a ponadto w procesie cywilnym obowiązuje zasada bezpośredniości. W toku postępowania wnioskodawca zeznał, że: „przychodziły dostawy półproduktów o różnych porach, więc musiałem jeździć do zakładu, żeby przyjąć dostawę i były prowadzone prace konserwatorsko - naprawcze przez firmę zewnętrzną. To było zlecone przez (...) Z.. Faktury były wystawiane dla (...) na te półprodukty. Wystawiał je dostawca. To były np. Zakłady (...), Zakład (...) z B., zakład (...). Te produkty były zamawiane telefonicznie / e-protokół z dnia 10 grudnia 2015 r. 00:25:55/. Tymczasem z rzeczonej umowy o pracę wynika, iż miał sprawować nadzór nad pracownikami, nie zaś wykonywać czynności związane z piastowaniem przez niego funkcji Prezesa Zarządu (...).

Zdaniem Sądu samo przyjęcie zgłoszenia przez organ rentowy spółki jako płatnika składek, nie przesądza o tym, że faktycznie takim płatnikiem składek spółka była. Zgłoszenie funkcji płatnika następuje poprzez rejestrację w komputerowym systemie informatycznym ZUS i jeśli jest to zgłoszenie z punktu formalno - technicznego prawidłowe, tj. wskazano wszystkie identyfikatory, wypełniono pola wymagalne przez system, to system przyjmie takie zgłoszenie i nawet jeśli zgłaszający faktycznie płatnikiem nie jest – to w systemie będzie funkcjonował jako płatnik i w konsekwencji będą przyjmowane dokumenty rozliczeniowe i rozliczane wpłaty z tytułu składek.

W ocenie Sądu poczynione w sprawie ustalenia uzasadniają stwierdzenie,
iż zakwestionowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych umowa o pracę pomiędzy wnioskodawcą a zainteresowanym przedsiębiorcą została zawarta dla pozoru, to jest bez zamiaru realizacji obowiązków z niej wynikających.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności. Istota regulacji zamieszczonej w tym przepisie sprowadza się do świadomości i zamiaru działania w celu ukrycia prawdziwego celu czynności prawnej.

Jeżeli umowa jest przez strony uruchomiona poprzez faktyczne zdarzenia, to nie występuje w sprawie pozorność.

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone
w wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 r. w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (Lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż
w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Zdaniem Sądu, nie ulega wątpliwości, że umowa o pracę sporządzona przez strony miała charakter fikcyjny. Stanowisko takie uzasadniają ustalone okoliczności faktyczne. Wnioskodawca nie wykazał, że w ramach zawartej spornej umowy o pracę doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy, a zatem jej faktycznego wykonywania. Zgromadzony materiał dowodowy świadczy ponadto, iż pracodawca nie miał również zamiaru przyjmowania tej pracy. Umowa o pracę zawarta została na okres 3 lat i przewidywała, że miejscem świadczenia pracy jest firma odwołującego się. Pozostałe umowy - w intencji odwołującego się - miały wskazywać na to, że zainteresowana spółka do pracy w firmach wnioskodawcy zatrudniała również innych pracowników, nie tylko przejętych od odwołującego się. Jednakże z lektury tych umów wynika, że zostały zawarte na okres dłuższy niż dopuszczalny w umowie o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, a taki był status firmy pozostaje K.U.K. – E.F.I. (...) Sp. z o.o . Co istotne, w sprawie brak jest podstaw pozwalających na stwierdzenie istnienia przesłanek do zatrudnienia przez zainteresowaną spółkę pracowników tymczasowych w świetle ustawy z dnia 9 lipca 2003r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych /Dz. U z 2003r. nr 166; poz.1608/. Już tytuł przywołanego aktu „o zatrudnianiu pracowników tymczasowych” wskazuje na wątpliwości dotyczące możliwości wykorzystania rozwiązań przyjętych w ustawie. Kluczowe w tej mierze jest dokonanie interpretacji dwóch pojęć. Po pierwsze, pracownika tymczasowego i po drugie pracy tymczasowej. Legalne definicje obu zwrotów zawiera art. 2 omawianej ustawy. Zgodnie z art. 2 pkt 2 za pracownika tymczasowego uważa się pracownika zatrudnionego przez agencję pracy tymczasowej wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i pod kierownictwem pracodawcy użytkownika. Z kolei pkt. 3 określa, że praca tymczasowa oznacza wykonywanie na rzecz danego pracodawcy użytkownika, przez okres nie dłuższy niż wskazany w ustawie, zadań o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym, lub których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe, lub których wykonanie należy do obowiązków nieobecnego pracownika zatrudnionego przez pracodawcę użytkownika. W uzupełnieniu zacytowanych już przepisów warto także zwrócić uwagę na treść art. 20 ust.1 omawianej ustawy, zgodnie z którym w okresie obejmującym 36 kolejnych miesięcy agencja pracy tymczasowej zatrudniająca pracownika tymczasowego może skierować tego pracownika do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy. Stąd już w chwili podpisywania umowy ów warunek pozostawał w sprzeczności z istotą pracy tymczasowej. Jeżeli zatrudnienie konkretnego pracownika tymczasowego trwa dłużej niż terminy określone w art. 20 ustawy (18 miesięcy), to mamy do czynienia z sytuacją, w której praca nie ma charakteru tymczasowego.

Podnieść należy, iż wnioskodawca faktycznie nie wykonywał żadnej pracy w ramach zawartej umowy, skarżący nie przedstawił choćby imiennej pieczątki wnioskodawcy- zatrudnionego na bardzo wysokim i prestiżowym stanowisku Prezesa, czy jakiegokolwiek dokumentu przez niego sporządzonego. Wnioskodawca w żaden sposób nie wykazał jakiegokolwiek rezultatu swojej pracy, nie powołał wiarygodnych świadków, z którymi współpracował przy wykonywaniu obowiązków służbowych, nie przedstawił także żadnych sporządzonych przez siebie dokumentów, jak sam wskazał w zeznaniach nie było potrzeby jego nadzoru.

W ocenie Sądu powyższe rozważania świadczą o tym, że nie było wolą stron zawieranie umowy o pracę. A zatem nie było zamiarem stron świadczenie pracy w ramach zawartej umowy o pracę, a jedynie możliwość obniżenia kosztów pracy.

Fikcyjne, czyli tylko pozorne zawarcie umowy o pracę, nie mogło stanowić podstawy do objęcia wnioskodawcy obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowniczymi.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. zasądzając od wnioskodawcy na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O. kwotę 60,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – stosownie do treści § 11 ust. 2, w zw. z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490).